hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078)

Transcriptie

1 ITP

2

3 Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078)

4 Inleiding U heeft van de specialist gehoord dat u waarschijnlijk de ziekte ITP heeft. In deze folder leest u daar meer over. ITP ITP is de afkorting voor idiopathische trombocytopenie en wordt tegenwoordig ook immuun trombopenie genoemd. Deze ziekte werd vroeger ook wel de ziekte van Werlhof genoemd. Bloed bestaat uit vocht (plasma), rode bloedcellen, witte bloedlichaampjes en bloedplaatjes. Rode bloedcellen (erytrocyten) vervoeren zuurstof naar de organen en weefsels. Witte bloedlichaampjes (leukocyten) beschermen ons lichaam tegen indringers als bacteriën en virussen. Ze ruimen ook de dode cellen en beschadigde weefsels op. De bloedplaatjes (trombocyten) zorgen voor de bloedstolling bijvoorbeeld als een bloedvat beschadigt. Hoe werkt de bloedstolling? We hebben gemiddeld 150 tot 400 miljard bloedplaatjes per liter bloed. De bloedplaatjes leven gemiddeld 7 tot 10 dagen. Daarna worden ze afgebroken in de milt. Aan de buitenkant van de bloedplaatjes zitten eiwitten die zich binden aan de beschadigde bloedvatwand en het gaatje afdichten. Daarna scheiden ze stollingsbevorderende stoffen uit waardoor nog meer bloedplaatjes naar deze plek gaan. Zo wordt een stevige korst gevormd. 2

5 Bij een tekort aan bloedplaatjes kunnen dus stollingsproblemen ontstaan. Bij een klein tekort merkt u niets. Bij een groter tekort krijgt u snel een blauwe plek als u zich stoot. Ook kunt u kleine puntbloedingen zien. Deze zitten vaak op de onderarmen of bij de enkels. Ook kunt u last hebben van slijmvliesbloedingen bijvoorbeeld een bloedneus of tandvleesbloedingen. Er zijn een aantal oorzaken voor een tekort aan bloedplaatjes: Er zijn teveel bloedplaatjes gebruikt bijvoorbeeld door een grote bloeding. Er worden te weinig bloedplaatjes gemaakt zoals bij een beenmergziekte of door sommige medicijnen (bijvoorbeeld chemotherapie). Bloedplaatjes worden te snel of teveel afgebroken door een te grote milt of door antistoffen. Bij ITP maakt uw lichaam antistoffen tegen uw bloedplaatjes. De antistoffen binden zich aan die bloedplaatjes die daardoor worden afgebroken. Deze antistoffen die tegen uw eigen lichaam zijn gericht noemen we auto-antistoffen. De ziekte die daardoor ontstaat heet een auto-immuunziekte. Soms wordt dit uitgelokt door een voorafgaande virusinfectie (bijvoorbeeld de griep). Hoe wordt de diagnose gesteld? Er wordt uitgebreid bloedonderzoek gedaan waarin onder andere wordt gekeken naar de andere stollingsfactoren in uw bloed, vitaminetekort en de antistoffen tegen uw lichaam. Soms doen we ook nog een beenmergonderzoek om de aanmaak in uw beenmerg goed te kunnen beoordelen. Hiermee kan een beenmergziekte uitgesloten worden. Daarnaast wordt er een echo van uw buik gemaakt om de grootte van de milt goed te kunnen beoordelen. 3

6 De behandeling U wordt behandeld als u minder dan miljard bloedplaatjes per liter bloed heeft of als u ernstig bloedt. U krijgt eerst een hoge dosis prednison (corticosteroïden). Dit medicijn schakelt tijdelijk uw afweersysteem uit. Hierdoor kan uw lichaam geen antistoffen meer aanmaken en stopt de afbraak van bloedplaatjes. Zodra u weer een normaal aantal bloedplaatjes wordt de prednison voorzichtig afgebouwd. Ruim 70% van de patiënten reageert hier goed op. De belangrijkste bijwerkingen van prednison zijn suikerziekte, botontkalking, maagbezwaren, gewichtstoename, hoge bloeddruk en een dunne kwetsbare huid. Er is wel een grote kans dat de ziekte in de toekomst nog eens terugkeert. Als dat gebeurt dan kan het nodig zijn om de milt te verwijderen of extra medicijnen te geven. Tot slot Als u meer wilt weten over ITP of als u behoefte heeft aan lotgenotencontact, dan kunt u terecht bij de patiëntenvereniging voor mensen met ITP: 4

7

8 Albert Schweitzer ziekenhuis december 2015 pavo 1114