Aan de leden van de gemeenteraden van de 26 gemeenten in de Veiligheidsregio MWB,

Transcriptie

1 Aan de leden van de gemeenteraden van de 26 gemeenten in de Veiligheidsregio MWB, Geachte leden van de gemeenteraad, De laatste maanden is de kerncentrale Doel regelmatig onderwerp van gesprek en discussie. Daarbij gaat het in hoofdzaak om twee zaken, te weten: a. de langere openstelling van de kerncentrale Doel (tot 2025) inclusief het proces van besluitvorming daaromtrent als ook b. een aantal recente incidenten in het niet-nucleaire deel van de centrale. Maandag 4 januari haalde het onderwerp (opnieuw) het NOS Journaal van uur. Maar ook de VRT in België. Eerder, in oktober/november 2015, is door enkele 2 e Kamerfracties al een aantal vragen gesteld die door de minister van I & M bij brieven van 9 en 12 november 2015 zijn beantwoord. De antwoorden op de vragen geven een helder beeld op de feiten en omstandigheden etc. Ook het College van GS van Noord-Brabant heeft terzake een brief geschreven aan Benogora, die in dit verband ook relevant is. Op 14 oktober hebben wij als Veiligheidsregio s voor de leden van 6 gemeenteraden (die gemeenten (2 in Zeeland en 4 in MWB) liggen in het directe effectgebied van Doel) een informatieavond gehouden. Tijdens deze informatieavond is een aantal presentaties gehouden, door de Nederlandse Autoriteit Nucleaire Veiligheid (ANVS), door de evenknie van de Nederlandse ANVS: de FANC en door de directeur van de kerncentrale Doel. U ontvangt hierbij TKN de hierboven genoemde documenten (7). Op 20 januari 2016 wordt de kerncentrale Doel door de FANC opnieuw geïnspecteerd. De minister van I & M (mevrouw Schultz Van Haegen) en de ANVS zullen namens NL bij deze inspectie aanwezig zijn. Vandaag is ons van de zijde van de ANVS verzekerd dat het dossier Doel de persoonlijke aandacht van de minister I & M heeft en houdt. In het vertrouwen u voor dit moment voldoende te hebben geïnformeerd. Met vriendelijke groet en hoogachting, Namens de Veiligheidsregio MWB, Nico van Mourik Namens de Veiligheidsregio Zeeland, Gerrie Ruijs.

2 Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming Jan van den Heuvel 8 januari 2016

3 Redenen oprichting ANVS 1. Beter aansluiten bij intentie van IAEA- en Euratom-regelgeving voor een nucleaire autoriteit: voldoende onafhankelijkheid. Realisatie: ANVS zbo-status geven 2. Verhogen robuustheid en effectiviteit bestaande organisatie(s). Realisatie: bundeling van bestaande kennis en deskundigheid 2 8 januari 2016

4 Taakvelden ANVS Nucleaire veiligheid Stralingsbescherming (medisch, transport, industrie) Crisisvoorbereiding en -respons Beveiliging Safeguards Afval 3 8 januari 2016

5 Bevoegdheden ANVS Voorbereiding beleid en wet- en regelgeving Verlening vergunningen, ontheffingen e.d. Inspectie, toezicht en handhaving Voorlichting Internationale samenwerking Onderzoek Kennisondersteuning andere nationale instanties 4 8 januari 2016

6 Omgeving nucleair Urenco (Almelo) Onderzoekslocatie Petten en HFR Hogere Onderwijs Reactor, Delft Kerncentrale Dodewaard COVRA,Vlissingen Kerncentrale, Borssele 18. Oktober 2012 Autoriteit Nucleaire Veiligheid en 5 Stralingsbescherming 8 januari 2016

7 Nationaal Plan Stralingsincidenten (NCS) Hoofdlijnen van beheersing van stralingsincidenten Verantwoordelijkheden en uitleg crisisstructuur Regionaal rampenbestrijdingsplan sluit aan op NCS Deelplannen zoals Responsplan 6 8 januari 2016

8 Stralingsincident Onderscheid A- of B-object: Kernenergiewet A-object: kerncentrale of onderzoeksreactor (Borssele, HFR en RID) B-object: bijvoorbeeld COVRA, een transport van radioactieve stoffen of andere inrichtingen waar met radioactieve stoffen worden gewerkt 7 8 januari 2016

9 Stralingsincident bij A-object (1) Alarmering en respons vergunninghouder Bestrijding ongeval on-site: vergunninghouder Treft alle maatregelen om de gevolgen van het stralingsongeval te beperken Meldt ongeval direct aan burgemeester en de ANVS Autoriteit Nucleaire Veiligheid en 8 Stralingsbescherming 8 januari 2016

10 Stralingsincident bij A-object (2) Respons lokaal Taken brandweer conform de rampenbestrijding: ondersteunt bedrijfsbrandweer. Bij ongeval met alleen plaatselijke effecten: gezag burgemeester. Respons regionaal Bovenlokale ramp; voorzitter VR neemt bevoegdheden over van de burgemeester op het gebied van openbare orde en veiligheid en informatievoorziening. Autoriteit Nucleaire Veiligheid en 9 Stralingsbescherming 8 januari 2016

11 Stralingsincident bij A-object (3) Respons Rijk Activering nationale structuur crisisbesluitvorming bij (dreiging van) openbare orde en veiligheidsproblematiek. De ministers van IenM en VenJ zijn verantwoordelijk. Afstemming met Veiligheidsregio. Nationaal kennis- en adviesnetwerk Eenheid Planning en Advies nucleair (EPAn) adviseert de nationale crisisorganisatie en de Veiligheidsregio s. Internationale melding IAEA/EU door Rijk Autoriteit Nucleaire Veiligheid en 10 Stralingsbescherming 8 januari 2016

12 Stralingsincident bij B-object Vergunninghouder verantwoordelijk. Informeert burgemeester en de ANVS. Afhankelijk van GRIP-niveau: coördinatie van de bestrijding verantwoordelijkheid van burgemeester of voorzitter Veiligheidsregio. Veiligheidsregio kan om advies/ondersteuning verzoeken bij de ANVS. De minister van IenM kan, na overleg met de betrokken minister(s), besluiten dat een ongeval met een categorie B-object wordt bestreden als een ongeval met een categorie A-object. Autoriteit Nucleaire Veiligheid en 11 Stralingsbescherming 8 januari 2016

13 Alarm NL van en naar België Meldingen tussen NCC (NL) en Belgisch National Warning Point (CGCCR): melden aan resp. FANC en de ANVS Regionaal zijn er afspraken tussen Veiligheidsregio Zeeland en meldkamer Gent ANVS en FANC: ook gealarmeerd via EU/IAEA websystemen en wisselen informatie uit januari 2016

14 Voorbereiding op stralingsincident Voorbereiding op kernongeval nodig voor beschermingsmaatregelen evacuatie, schuilen en jodiumprofylaxe in preparatiezones. Omvang van de voorbereiding bepaald door: Interventieniveau: stralingsdosis waarboven het nemen van een beschermingsmaatregel gerechtvaardigd is Scenario: hoeveel radioactiviteit komt er vrij, en hoe Preparatiezone: gebied waar één of meerdere maatregelen worden voorbereid januari 2016

15 Interventieniveaus Verschillen NL/B/Du Harmonisatie gewenst Preparatiezones worden groter in Nederland door lagere interventieniveaus januari 2016

16 Samen continu Veiliger! 15 8 januari 2016

17 1 Kennismaking met de kerncentrale van Doel Jan Trangez, Site Manager

18 Agenda Kernenergie in België De kerncentrale van Doel Nucleaire veiligheid, onze strategie Nucleaire veiligheid in de praktijk Actuele dossiers 2 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

19 Kernenergie in België 3 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

20 KERNENERGIE IN BELGIË 1944: contract met USA export uranium vanuit Congo naar USA In ruil kreeg België: - Nucleaire kennis voor civiele toepassingen - 10 M$ investeringen in Studiecentrum voor Kernenergie (SCK) 1962: eerste Pressurized Water Reactor (PWR) BR3 in het SCK Jaren 60: sterk groeiende vraag naar elektriciteit Jaren 70: oliecrisis 1968: bestelling Doel 1 en 2 door EBES Minister Spinoy duwt op de startknop van BR 3 4 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

21 KERNENERGIE IN BELGIË Opstartdata: - Feb. 1975: Doel 1 - Okt. 1975: Tihange 1 - Dec. 1975: Doel 2 - Okt. 1982: Doel 3 - Feb. 1983: Tihange 2 - Juli 1985: Doel 4 - Sept. 1985: Tihange 3 De bouw van Doel 1 5 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

22 KERNENERGIE IN BELGIË 5928 MW = 50% van elektriciteitsverbruik in België 4 PWR (Pressurized Water Reactor) Commissioning - Doel 1 & Doel Doel Capaciteit MW Doel 3 PWR Commissioning - Tihange Tihange Tihange Capaciteit MW Tihange 6 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

23 De kerncentrale van Doel 7 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

24 ONZE SITE Doel MW Doel MW Doel MW Doel MW 8 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

25 ONZE KERNCIJFERS Site van 80 hectares 4 kernreactoren type PWR, in dienst genomen in 1975 (Doel 1 en 2), 1982 (Doel 3) en 1985 (Doel 4) Jaarlijkse productie: 23 miljard kwh = verbruik van 6,6 miljoen gezinnen Splijtstof: UO2-100 ton/jaar Medewerkers: 909 ( ) Contractanten: - tot tijdens revisies - 2 miljoen manuren/jaar Investeringen: gemiddeld 100 miljoen euro/jaar in installaties en in mensen 9 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

26 ONZE INSTALLATIES 10 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

27 ONZE INSTALLATIES tuigen Kleppen Pompen Ventilatoren Motoren Warmtewisselaars Elektrische vermogensschakelaars Elektrische borden Instrumentatie Hijs- en heftuigen /01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

28 ONZE MISSIE CONTINUE VERBETERING van de nucleaire veiligheid op onze site! - Onze installaties - Onze werkwijzen - Ons gedrag Door een STERKE NUCLEAIRE VEILIGHEIDSCULTUUR 12 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

29 Nucleaire veiligheid, onze strategie 13 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

30 DEFENCE IN DEPTH: 3 VEILIGHEIDSBARRIERES 14 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

31 DEFENCE IN DEPTH IN ONTWERP Veiligheid ingebakken in ontwerp ONZE INSTALLATIES CONTINU VERBETEREN! # Projects # Modifications Investments 55M 76M 74M 65M 67M 59M + Project Levensduurverlenging Doel 12 (LTO) 700 M 15 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

32 DEFENCE IN DEPTH: 3 VEILIGHEIDSBARRIERES 16 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

33 DEFENCE IN DEPTH IN WERKWIJZEN ONZE WERKWIJZEN CONTINU VERBETEREN! Gemiddeld 50 interne en externe audits en reviews per jaar: - Interne audits door eigen auditcel - Corporate audits - Inspecties door FANC en controle-instantie Bel V - Onafhankelijke reviews door Corporate Nuclear Safety Department - Verzekeringsaudits - OHSAS en EMAS - Audits en reviews door internationale nucleaire professionele organisaties (World Association of Nuclear Operators, Internationaal AtoomEnergie Agenschap, ) Principe van 10-jaarlijkse veiligheids(her)evaluatie onder toezicht van het FANC, vereist om uitbatingsvergunning te behouden Vrijwillige, intensieve internationale benchmarking onze werkwijzen af te toetsen aan de beste praktijken 17 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

34 DEFENCE IN DEPTH: 3 VEILIGHEIDSBARRIERES 18 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

35 DEFENCE IN DEPTH IN GEDRAG ONS GEDRAG CONTINU VERBETEREN! Vergelijking met vliegtuigindustrie: - Een piloot maakt gemiddeld 3 fouten per 100 handelingen als hij alleen handelt zonder te overleggen - Een piloot maakt slechts 3 fouten per 1000 handelingen als hij met zijn copiloot overlegt vooraleer hij handelt - Als de piloten samen overleggen en bijkomend de bijhorende procedure gebruiken, gaan ze slechts 3 fouten per handelingen veroorzaken Focus op: - Kennis via intensieve opleiding en certificatie van medewerkers - Formalisatie van foutpreventietechnieken waaronder: Proceduregebruik Effectieve communicatie Onafhankelijke verificatie - Leiderschap via coachings- en observatieprogramma 19 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

36 Nucleaire veiligheid in de praktijk 20 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

37 OPLEIDING EN VEILIGHEIDSCULTUUR INTENSIEF OPLEIDINGSPROGRAMMA MET CERTIFIËRING! Opleiding reactoroperator (personeel controlezaal): jaar interne opleiding + habilitatie - Refresh minstens 15 dagen/jaar simulatortraining - Globaal ongeveer 2 maand/jaar voor opleiding-oefening-studie Werfsimulator - Opleiding nucleaire veiligheidscultuur voor alle medewerkers + contractanten - Sensibilisering, theorie en praktijk + aansluitend certificaat - Periodiek recyclageopleiding 21 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

38 GECONTROLEERDE TOEGANG TOT DE SITE STRIKTE SCREENING VAN ALLE PERSONEN DIE TOEGANG TOT DE SITE HEBBEN Veiligheidsmachtiging (grondig onderzoek) - Voltallig Electrabel-personeel en de permanente contractanten - Afgeleverd door NVA (Nationaal Veiligheidsagentschap) - 5 jaar geldig Veiligheidsattestering Alle occasionele bezoekers & medewerkers die nucleaire gedeelte van installaties betreden - Afgeleverd door het FANC, 1 jaar geldig Systematische toegangscontrole 22 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

39 TOEGANGSBEVEILIGING MULTIPELE BARRIÈRES VOORALEER TOEGANG TE KRIJGEN TOT INSTALLATIES! Gecontroleerde toegang organiseren: personen- en materiaalcontrole Installaties beschermen tegen indringing: - Omheining en detectie - Dubbele veiligheidsperimeter - Bewaking & Camera s - Radaropsporingssysteem Ontoegankelijkheid kritische installaties: reactorgebouwen en controlezalen Maatregelen voortdurend verscherpt in overleg met overheden 23 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

40 EXTERNE ONGEVALLEN LEREN UIT INTERNATIONALE GEBEURTENISSEN! Kerncentrales: best beveiligde civiele installaties Constructie biedt voldoende weerstand tegen extern ongeval Na 9/11: - Uitbreiding brandbestrijdingsmiddelen (kerosinebrand e.a.) - Uitbreiding bescherming tegen toxische gaswolken BElgische StressTest (BEST) na Fukushima: - Mobiele dieselgeneratoren - Extra bescherming tegen overstroming 24 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

41 NOODPLANORGANISATIE GEORGANISEERD ZIJN! Infrastructuur: - Bedrijfskamer - Noodplankamer - Technisch Support Centrum - Perscentrum Organisatie: - On site crisisteam - Wachtrollen (80 kaderleden) - Corporate crisisteams ENGIE - Focus op Beheersing incident Communicatie met crisiscentrum Federale Overheid 25 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

42 NOODPLANOEFENINGEN GEOEFEND ZIJN! Circa 10 drills per jaar Verschillende scenario s: - Intern nucleair ongeval - Brand - Subversieve acties - Externe deelnemers: - Crisiscentrum federale overheid - Lokale politiediensten - Openbare brandweer - Middelheim ziekenhuis /01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

43 KORTOM: NUCLEAIRE VEILIGHEID EEN ABSOLUTE PRIORITEIT VOOR ELECTRABEL EN DE ENGIE-GROEP! Een traject van continue verbetering voor: - Installaties (investeringen) - Mensen (werkmethoden, opleiding, aanwerving...) Actieve rol van Belgische bevoegde overheden en internationale organismen 27 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

44 Actuele dossiers 28 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

45 BEWUST MANUELE HANDELING DOEL 4 Wat is er gebeurd in augustus 2014? - Turbine Doel 4, niet-nucleair gedeelte centrale, drijft alternator aan - Een snelle daling van het oliepeil - De turbine liep vast - Centrale automatisch en volgens de veiligheidsprocedures tot stilstand gekomen - Afsluiter manueel geopend en in visueel gesloten positie achtergelaten 29 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

46 BEWUST MANUELE HANDELING DOEL 4 GENOMEN ACTIES? - Klacht ingediend - Onderzoek gestart en nog lopende - Bijkomende beveiligingsacties genomen: o 100-en camera s extra in de installaties o 4 eyes-principe: niemand mag nog alleen in belangrijke installaties o Extra detectie (RX, detectiehonden, ) o 30 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

47 REACTORKUIPEN DOEL 3 EN TIHANGE2 Totale hoogte : 13.2 m Hoogte : 10.5 m Bruto diameter : 6.3 m Diameter mantel : 4.0 m Gewicht vat : 330 ton Bedrijfsdruk : 155 bar Berekeningsdruk : 171 bar Testdruk : 215 bar Berekeningstemp. : 343 C MIS B-inspecties: - Wettelijke (ASME-) controles - 10-jaarlijkse ISI-metingen - Controle van de lasnaden 31 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

48 REACTORKUIPEN DOEL 3 EN TIHANGE 2 Hydrogen flakes Défauts dus à l Hydrogène Waterstofvallen Dit zijn insluitsels van H2 die ontstaan tijdens het giet-en smeedproces ter hoogte van de korrelgrenzen in het materiaal 32 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

49 REACTORKUIPEN DOEL 3 EN THANGE 2 FANC akkoord met gevolgde methodologie voor opmaak van de veiligheidsdossiers Electrabel heeft veiligheidsdossiers overgemaakt aan FANC - Alle resultaten van de materiaaltesten werden geconsolideerd - Alle aanbevelingen zoals geformuleerd door FANC en IRB in december 2014 werden geïntegreerd - De studie moet de structurele integriteit van de reactorkuip aantonen In de analyse van het dossier wordt FANC bijgestaan door verschillende onafhankelijke, internationale experten Onze visie: sterk dossier! FANC BESLIST OVER HEROPSTART 8/01/ Kennismaking met de kerncentrale van Doel

50 VERLENGING EXPLOITATIETERMIJN DOEL 1 & 2 MET 10 JAAR Doel 1 werd op 15 februari 2015 van het net gekoppeld zoals wettelijk voorzien, Doel 2 bereikt 40 jaar op 1 december 2015 middernacht Geen technische reden om uitbating te stoppen na 40 jaar! - Zie positieve OSART-review Doel 12 van het Internationaal AtoomEnergie Agentschap (IAEA) in Zie wereldwijd: o 438 reactoren in exploitatie, waarvan 63 de leeftijd van 40 jaar of meer hebben bereikt, goed voor MW capaciteit (Borssele in Nederland, Beznau in Zwitserland, Ringhals in Zweden en meer dan 30 kerncentrales in de Verenigde Staten bron : website IAEA) o In de hele wereld wordt de verlenging van de exploitatieduur van kerncentrales tot 60 of zelfs tot 80 jaar algemeen uitgevoerd 34 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

51 VERLENGING EXPLOITATIETERMIJN DOEL 1 & 2 MET 10 JAAR Status momenteel: - Amendering wet kernuitstap: OK - Goedkeuring FANC van het dossier Long Term Operation Doel 12 (LTO): OK - Principeakkoord tussen ENGIE en Belgische Federale overheid: OK MAAR nog te gieten in wet Korte termijn acties: - Voorbereiding heropstart Doel 1 in december 2015: o Realisatie prioritaire acties o 243 externe vacatures - Geplande stop Doel 2 in oktober o Inspecties o Winterperiode overbruggen o Revisie voorjaar /01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

52 VERLENGING EXPLOITATIETERMIJN DOEL 1 & 2 MET 10 JAAR Globaal overzicht: - Het totale investeringsbedrag 600 à 700 miljoen euro. - De belangrijkste investeringen betreffen onder andere: o de upgrade van het ontwerp (100M ) o de retrofit of vernieuwing van de turbines (140 M ) o de vervanging van de hoofdtransformatoren (20M ), het verbeteren van de branddetectie en bestrijding (50M ) o het moderniseren van alle elektrische systemen (50M ) o Inspecties en eventuele vervanging van mechanische onderdelen van de primaire kring voorzien (30 M ). o Controlesystemen gemoderniseerd (60M ) o Projecten van burgerlijke bouwkunde (12M ) - Voor het einde van het jaar inspectie reactorkuipen op de aanwezigheid van waterstofinsluitsels (DDH), andere fabrikant (Cockerill) dan de kuipen van Doel 3/Tihange 2 WIJ GELOVEN IN EEN VEILIGE, BETROUWBARE LANGE TERMIJN UITBATING VAN DOEL 1 EN DOEL 2! 36 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

53 Bedankt voor uw aandacht! Vragen? 37 8/01/2016 Kennismaking met de kerncentrale van Doel

54

55 De veiligheid van de kerncentrale van Doel en de rol van het FANC 14 oktober 2015 Jan Bens Directeur-generaal FANC

56 1. Over het FANC Overzicht 2. De kerncentrale van Doel 2.1. Doel 1/2: Long Term Operation 2.2. Foutindicaties ( haarscheurtjes ) in de reactorvaten van Doel 3 en Tihange Sabotage Doel 4 3. Contact Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

57 1. Over het FANC = Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle Parastatale instelling onder voogdij van de Minister van Binnenlandse Zaken Operationeel sinds 2001 Ca. 150 medewerkers Technisch filiaal: Bel V Missie: bescherming van de bevolking, de werknemers en het leefmilieu tegen de schadelijke effecten van ioniserende straling Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

58 1. Over het FANC Het FANC houdt toezicht op De nucleaire industrie De industriële toepassingen van ioniserende straling (bijv. gammagrafie) De medische toepassingen van ioniserende straling (bijv. radiotherapie, medische beeldvorming) Straling van natuurlijke oorsprong (bijv. radon) Het vervoer en de import van radioactieve stoffen De beveiliging en non-proliferatie Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

59 1. Over het FANC Wat behoort niet tot onze bevoegdheden? Niet-ioniserende straling Federale Overheidsdienst Volksgezondheid Beheer van radioactief afval NIRAS Noodplanning en crisisbeheer Algemene Directie Crisiscentrum Energiebevoorrading Minister van Energie Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

60 2. De kerncentrale van Doel Doel 1/2 (1975): 433 MW Doel 3 (1982): 1006 MW Doel 4 (1985): 1039 MW Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

61 2.1. Doel 1/2: Long Term Operation Wet op de Belgische kernuitstap van 31/01/2003 Uitdovingsscenario Exploitatieduur van de BE kerncentrales: 40 jaar De elektriciteitsproductie moet worden stopgezet op Doel 1: 15 februari 2015 Doel 2: 1 december 2015 Doel 3: 1 oktober 2022 Doel 4: 1 juli 2025 Wetswijziging van 28/06/2015 De elektriciteitsproductie moet worden stopgezet op Doel 1: 15 februari Doel 2: 1 december Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

62 2.1. Doel 1/2: Long Term Operation +40 jaar Long Term Operation (LTO) De exploitant moet een actieplan ontwikkelen voor het beheer van de veroudering van de installaties verbeteringen aan het ontwerp van de centrale: vergelijking met recentste BE kerncentrales vergelijking met recente evoluties in drukreactoren resultaten van de stresstests Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

63 2.1. Doel 1/2: Long Term Operation Huidige stand van zaken FANC heeft het LTO-actieplan van EBL goedgekeurd De uitvoering van het actieplan is wettelijk verankerd in de exploitatievergunning Het actieplan bestaat uit twee luiken: de prioritaire acties moeten afgerond zijn vóór de start van de LTO (bijv. UT-inspecties reactorkuipen) de acties ter continue verbetering moeten worden uitgevoerd volgens afgesproken planning in de periode Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

64 2.2. Foutindicaties ( haarscheurtjes ) in reactorvaten Doel 3 & Tihange 2 Historiek Juni-juli 2012: bij inspectie van de lasnaden worden foutindicaties gevonden in wand reactorvat Doel 3 September 2012: ook foutindicaties gevonden in wand reactorvat Tihange 2 stillegging wordt verlengd Electrabel moet heropstart rechtvaardigen December 2012: EBL dient Safety Cases in bij FANC Januari 2013: FANC publiceert voorlopige evaluatie conclusie: nog geen beslissing mogelijk, bijkomende tests en analyses noodzakelijk Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

65 2.2. Foutindicaties ( haarscheurtjes ) in reactorvaten Doel 3 & Tihange 2 Historiek (vervolg) April 2013: EBL dient addenda bij Safety Cases in Mei 2013: FANC geeft groen licht voor heropstart Voorwaarde: actieplan van 16 punten moet afgewerkt zijn voor het einde van de 1 e reactorcyclus Maart 2014: 1 van de tests gekoppeld aan actieplan produceert onverwachte resultaten Electrabel legt reactoren stil Exploitant moet heropstart rechtvaardigen Juli 2015: Electrabel dient nieuwe Safety Cases in Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

66 2.2. Foutindicaties ( haarscheurtjes ) in reactorvaten Doel 3 & Tihange 2 Argumentatie Safety Case moet worden opgebouwd rond 3 thema s: 1. Kwalificatie van de ultrasone inspectietechniek Kunnen we de foutindicaties correct detecteren, meten en situeren? 2. Mechanische eigenschappen van materiaal dat foutindicaties vertoont Zijn de resultaten van de proeven op de testmaterialen toepasbaar op de reactorvaten van Doel 3 en Tihange 2? 3. Structurele integriteit van reactorvat met foutindicaties Kunnen de reactorvaten weerstaan aan alle transiënten, zowel tijdens normale werking als in ongevalsomstandigheden? Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

67 2.2. Foutindicaties ( haarscheurtjes ) in reactorvaten Doel 3 & Tihange 2 Volledige & continue opvolging van dossier door: FANC Bel V (technisch filiaal van het FANC) AIB-Vinçotte (erkend controleorganisme) Daarnaast ook externe hulp & adviezen van: International Review Board (thema 2) Extern onderzoeksteam van Amerikaans labo (thema 3) Werkgroepen binnen de Wetenschappelijke Raad voor Ioniserende Stralingen (rond specifieke bijkomende thema s) Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

68 2.2. Foutindicaties ( haarscheurtjes ) in reactorvaten Doel 3 & Tihange 2 En nu? Analyse is lopende FANC verzamelt de adviezen van alle betrokken experts en beslist op basis daarvan over een eventuele heropstart van Doel 3 en Tihange 2 Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

69 2.3. Sabotage Doel 4 Sinds incident versterkte beveiligingsmaatregelen op alle Belgische nucleaire sites Voorbeelden: meer camera s, 4-eyes principle Thema insider threat staat hoog op de agenda Evaluatie en bijsturing van de maatregelen op basis van de ervaringen op het terrein Onderzoek van het Federale Parket is nog steeds lopende Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

70 3. Contact Informatiebijeenkomst Bergen op Zoom 14 oktober 2015

71 > Retouradres Postbus EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG Ministerie van Infrastructuur en Milieu Plesmanweg JG Den Haag Postbus EX Den Haag T F Ons kenmerk ANVS-2015/5620 Uw kenmerk 2015Z20395 Datum 9 november 2015 Betreft Schriftelijke vragen van het lid Smaling (SP) aan de ministers van EZ en van IenM over het bericht dat grensgemeenten moeten kunnen meepraten over de kerncentrales in het Belgische Doel. Geachte voorzitter, Hierbij beantwoord ik de schriftelijke vragen van het lid Smaling (SP) over het bericht dat grensgemeenten moeten kunnen meepraten over de kerncentrales in het Belgische Doel, ingezonden op 2 november (2015Z20395). Vraag 1 Kent u het bericht Grensgemeenten moeten meepraten over openhouden kerncentrales Doel? 1 Antwoord 1 Ja Vraag 2 Wat is uw oordeel over dit bericht, waarin de nabijgelegen Nederlandse grensgemeenten Reimerswaal, Hulst, Bergen op Zoom en Woensdrecht worden opgeroepen hun recht op consultatie te gebruiken ten aanzien van het langer openhouden van de oude Belgische kerncentrales? Antwoord 2 De betreffende gemeenten kunnen hun zorgen aan de Belgische overheid overbrengen. Ik kan mij goed voorstellen dat de gemeenten dit doen gezien hun verantwoordelijkheid voor de veiligheid in hun regio. 1 Pagina 1 van 3

72 Vraag 3 Hoe oordeelt u over de levensduurverlenging van nog eens tien jaar van de nu al veertig jaar oude kerncentrales Doel-1 en Doel-2? Antwoord 3 Het is aan de Belgische overheid om een oordeel te geven over de levensduurverlenging. Het Belgisch Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (het FANC) besluit onafhankelijk over de veiligheid. De directeur van het FANC heeft aan de directeur van de Nederlandse Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) meegedeeld dat het FANC een lange termijn exploitatie alleen toestaat wanneer dit veilig kan en de kerncentrales voldoen aan alle (internationale) wet en regelgeving en veiligheidseisen. Ook heeft het FANC in het kader van continue verbetering verschillende extra verbetermaatregelen opgelegd waaraan de reactoren moeten voldoen zodat zij op een nog hoger veiligheidsniveau nog 10 jaar kunnen opereren. Ministerie van Infrastructuur en Milieu Ons kenmerk ANVS-2015/5620 Vraag 4 Heeft u contact met uw Belgische collega over de kerncentrales in Doel en de huidige plannen? Kunt u uw antwoord toelichten? Antwoord 4 Ik heb de directeur van de ANVS gevraagd regelmatig contact te houden met het FANC en ook aandacht te vragen voor de onrust in Nederland. In dit kader hebben zowel de directeur van het FANC als de directeur van de ANVS op 14 oktober jl. nog een presentatie verzorgd tijdens een informatiebijeenkomst in Bergen op Zoom van gemeenteraadsleden en burgemeesters uit de regio over de kerncentrale Doel. Het FANC informeert de ANVS regelmatig over de besluitvorming rondom de levensduurverlenging van Doel-1 en Doel-2 en de beoordelingen van het FANC in dit dossier. De ANVS houdt mij op de hoogte van de status van de Belgische kerncentrales en de mogelijke gevolgen voor Nederland. Ook zal ik zelf met mijn Belgische collega in contact treden over het belang van de veiligheid van de kerncentrales. Vraag 5 Welke afspraken zijn er tussen België en Nederland gemaakt ten aanzien van de kerncentrales, bijvoorbeeld over hoe wordt opgetreden bij een incident? Antwoord 5 Voor (dreigende) crisissituaties zijn goede afspraken tussen de wederzijdse crisisrespons organisaties, zowel m.b.t. wederzijdse informatieverstrekking als m.b.t. (gezamenlijk) optreden. Nederland en België doen ook gezamenlijke oefeningen waarin wordt voorbereid op crisissituaties. Op 29 oktober jl. is een dergelijke gemeenschappelijk oefening geweest. Ook op regionaal niveau bestaan er afspraken over de informatie-uitwisseling tussen meldkamers in Nederland en België. Pagina 2 van 3

73 Vraag 6 Komt er een milieueffectrapportage? Zo ja, op welke termijn? Zo nee, waarom niet? Antwoord 6 Het FANC heeft geoordeeld en er is besloten dat voor de levensduurverlenging van Doel-1 en Doel-2 geen milieueffectrapportage nodig is. De uit te voeren wijzigingen leiden niet tot negatieve radiologische milieueffecten of brengen geen significante verhoging in de bestaande radiologische milieueffecten met zich mee 2. Wel heeft het FANC een aangescherpte vergunning opgelegd aan de kerncentrale met maatregelen die voor de komende 10 jaar de veiligheid van de centrale nog verder verhogen. Ministerie van Infrastructuur en Milieu Ons kenmerk ANVS-2015/5620 Vraag 7 Bent u bereid de Tweede Kamer en de lokale overheden te informeren over het verdere verloop? Antwoord 7 Ja, als er nieuwe ontwikkelingen zijn dan zal ik de Tweede Kamer daarover informeren. Hoogachtend, DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, mw. drs. M.H. Schultz van Haegen 2 Pagina 3 van 3

74 > Retouradres Postbus EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG Ministerie van Infrastructuur en Milieu Plesmanweg JG Den Haag Postbus EX Den Haag T F Ons kenmerk ANVS-2015/5686 Uw kenmerk 2015Z20616 Datum 11 november 2015 Betreft Vragen van het lid Van Veldhoven (D66) aan de ministers van IenM en van EZ over het bericht Ontploffing en brand bij Belgische kerncentrale Doel vlakbij Woensdrecht, ingezonden op 4 november (2015Z20616). Geachte voorzitter, Hierbij beantwoord ik de schriftelijke vragen van het lid Van Veldhoven (D66) over het bericht Ontploffing en brand bij Belgische kerncentrale Doel vlakbij Woensdrecht. Vraag 1 Kent u het bericht Ontploffing en brand bij Belgische kerncentrale Doel vlakbij Woensdrecht? 1 Antwoord 1 Ja. Vraag 2 Deelt u de mening dat incidenten zoals de ontploffing van kerncentrale Doel 1, 4 kilometer van de Nederlandse grens, grote gevolgen kunnen hebben voor de veiligheid van de Belgische én Nederlandse inwoners in de nabijheid van deze kerncentrale? Zo ja, hoe werkt deze inschatting door in de manier waarop u met uw Belgische collega( s) samenwerkt in termen van crisisbeheersing, externe veiligheid en voorlichting over de kerncentrale in Doel? Antwoord 2 Uiteraard hebben de kerncentrales in België mijn volle aandacht vanwege de nabijheid bij Nederland en de gevolgen die onregelmatigheden in die centrales kunnen hebben voor ons land. De ontploffing en de brand op 31 oktober was in het niet-nucleaire gedeelte van centrale en is snel geblust. Er was geen gevaar voor de (Nederlandse) bevolking. Dat neemt niet weg dat ook dergelijke incidenten zoveel mogelijk moeten worden voorkomen. 1 Pagina 1 van 5

75 Het is echter bij grote industriële activiteiten niet uit te sluiten dat zich incidenten voordoen. Daarom is daar bij het ontwerp van een kerncentrale zoals Doel rekening meegehouden, niet alleen in de zin dat onregelmatigheden zoveel als mogelijk voorkomen worden maar ook dat er geen gevaar voor de bevolking ontstaat als deze zich toch voordoen. Ministerie van Infrastructuur en Milieu Ons kenmerk ANVS-2015/5686 Op het gebied van crisisbeheersing, externe veiligheid en voorlichting is het van belang twee soorten situaties te onderscheiden: dreigende crisissituaties en incidenten die geen gevaar voor de bevolking met zich meebrengen maar wel onrust kunnen veroorzaken zoals de brand en ontploffing van 31 oktober jl. Bij incidenten die geen gevaar voor de bevolking vormen maar wel tot maatschappelijke onrust kunnen leiden zijn afspraken gemaakt op regionaal niveau tussen Belgische en Nederlandse overheden over het delen van informatie. Ook zijn er afspraken tussen het Belgische Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) en onze Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS). Bij (dreigende) crisissituaties zijn niet alleen goede afspraken tussen de crisisorganisaties van beide landen om elkaar te informeren maar er zijn ook afspraken om bij een crisis de beheersing, de maatregelen en het informeren van de bevolking af te stemmen. Hierbij zijn de ANVS en de veiligheidregio s ook betrokken. Voor dit soort situaties wordt ook gezamenlijk geoefend zoals op 29 oktober jl. Vraag 3 Wat zijn de gevolgen voor de veiligheid nu de levensduur van deze centrale, en die van de naastgelegen centrale Doel 2, met 10 jaar wordt verlengd? Antwoord 3 Nationale nucleaire veiligheidsregels zijn vaak een implementatie van internationale veiligheidsregels en inzichten die zijn vastgesteld door onder andere de Europese Unie, het internationale atoomagentschap in Wenen (IAEA) en de West Europese regulators groep. Het FANC ziet er in België op toe dat, ook bij een levensduurverlening, de kerncentrales voldoen aan deze veiligheidsregels. Uit de Europese richtlijn 2 volgt dat in het kader van de nucleaire veiligheid het principe van continue verbetering toegepast moet worden. In dit kader heeft het FANC bij Doel-1 en Doel-2 de vergunning voor de verlengde bedrijfsvoering aangescherpt met maatregelen die niet alleen de veiligheid in stand houden maar deze zelfs verhogen. Vraag 4 Hoe verloopt de communicatie over de ontploffing en de levensduurverlenging van de centrale(s) tussen de Belgische overheid en de Nederlandse gemeenten in de buurt van de centrale? Antwoord 4 Voor incidenten die geen gevolgen hebben voor de veiligheid van de bevolking zoals de ontploffing in Doel worden door de Belgische overheid geen berichten actief naar de bevolking gestuurd. Wel wordt informatie daarover al dan niet na gedegen evaluatie op het internet geplaatst, zoals ook na de brand op 31 oktober /71/EURATOM & 2014/87/EURATOM Pagina 2 van 5

76 Daarnaast hebben de meldkamers in de veiligheidsregio s West-Brabant en Zeeland een onderlinge afspraak met de meldkamer in België zodat meldingen van incidenten zoals de brand en ontploffing van 31 oktober ook hier in Nederland gemeld worden. Ministerie van Infrastructuur en Milieu Ons kenmerk ANVS-2015/5686 In het geval van wijzigingen in vergunningen schrijft het FANC alle gemeenten binnen een straal van 5 km aan, ongeacht of ze in België of Nederland liggen. Daarnaast hebben op 14 oktober jl. de beide directeuren van het FANC en de ANVS een presentatie verzorgd over onder meer de levensduurverlenging van Doel-1 en Doel-2 op een informatieavond in Bergen op Zoom met gemeenteraadsleden uit de regio West-Brabant en Oost-Zeeland. Hierbij is gesproken over de maatregelen die getroffen worden bij de kerncentrale Doel om deze nog 10 jaar veilig te kunnen bedrijven en de besluitvorming hierover door het FANC. Ook de afstemming tussen veiligheidsregio s, de Rijksoverheid en België in het geval van een ongeval kwam hier aan de orde. Vraag 5 Hoe zouden de inwoners van de omliggende gemeenten volgens de van kracht zijnde protocollen in België geïnformeerd moeten worden over de veiligheid van de kerncentrales? Is dit naar uw mening ook conform die protocollen gebeurd? Antwoord 5 Volgens de Belgische wetgeving worden Burgemeesters in een straal van 5 km van de centrale actief aangeschreven over vergunningsbesluiten van het FANC. Het FANC heeft aangegeven dat dit ook gebeurd is bij het vaststellen van de aangescherpte vergunning voor Doel-1 en Doel-2 met daarin de extra veiligheidseisen waaraan de centrales moeten voldoen voordat zij mogen opstarten na 40-jaar productie. Vraag 6 Kunt u de berichten bevestigen dat inwoners uit de lokale media moesten vernemen wat er gebeurd was bij de kerncentrale? Zo ja, deelt u de mening dat dit een onacceptabele manier van communiceren is wanneer het een activiteit betreft die evidente risico s met zich mee kan brengen voor de inwoners in de nabijheid van deze kerncentrale? Antwoord 6 Ik heb er begrip voor dat dergelijke berichten in de media enige onrust bij de bevolking kunnen veroorzaken. Bij niet-dreigende situaties is dit echter de gebruikelijke werkwijze, omdat er in deze gevallen geen sprake is van een (dreigende) crisis situatie waardoor er ook geen noodzaak is voor crisiscommunicatie. Het informeren van de bevolking via bijvoorbeeld crisis.nl of nl-alert wordt beperkt tot situaties waarin er ook echt (potentieel) gevaar bestaat. Het FANC heeft in dit geval de gebeurtenis feitelijk toegelicht op haar website. Vraag 7 Deelt u de mening dat de vraag zich opdringt hoe in België incidenten in kerncentrales precies worden voorkomen, nu er in een jaar tijd meerdere incidenten plaatsgevonden hebben? Kunt u nader op deze vraag ingaan? Pagina 3 van 5

77 Antwoord 7 Het FANC houdt toezicht op de veiligheid van de Belgische kerncentrales en heeft geen ander belang dan de veiligheid. Het FANC heeft dit recent nog bij de ANVS benadrukt en medegedeeld dat het zoveel mogelijk tegengaan van incidenten de prioriteit heeft. Recentelijk, naar aanleiding van een aantal incidenten bij de centrale in Tihange heeft FANC nog stevig ingegrepen. Ook zal ik zelf met mijn Belgische collega in contact treden om nader te spreken over het belang van de veiligheid van de kerncentrales. Ministerie van Infrastructuur en Milieu Ons kenmerk ANVS-2015/5686 Vraag 8 Kunt u aangeven op welke manier, en in welke mate, de protocollen omtrent de veiligheid van een kerncentrale en de crisiscommunicatie in het geval van een calamiteit met een kerncentrale verschillen van de Nederlandse afspraken? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe zijn deze verschillen te verklaren en wat is hierover uw mening? Antwoord 8 Zowel op het gebied van nucleaire veiligheid als crisiscommunicatie bij calamiteiten zijn de uitgangspunten en aanpak op hoofdlijnen hetzelfde. Zo treedt bij een ongeval in beide landen een crisisprocedure in werking. In België is dat het Nucleair en Radiologisch noodplan voor het Belgische Grondgebied, in Nederland is dat het Nationaal Crisisplan voor Stralingsincidenten. Er zijn natuurlijk wel verschillen in de belegging van bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Dit is inherent aan de verschillen in het juridische en bestuurlijke stelsels in de landen. De verschillen vormen echter geen probleem, er wordt voldaan aan de uitgangspunten zoals die internationaal zijn vastgelegd in verdragen en EUrichtlijnen. Bilateraal wordt door overleg en gezamenlijke oefeningen zoals op 29 oktober jl. de aansluiting nog verder gezocht. Hierdoor weten ook over de grens heen collega s zoals het FANC en de ANVS of de regionale meldkamers van de regionale veiligheidsregio s en hun Belgische collega s elkaar te bereiken. Vraag 9 Bent u er van overtuigd dat in België in dezelfde mate als in Nederland de veiligheid omtrent kerncentrales en nucleaire veiligheid in brede zin kan worden gegarandeerd? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe verklaart u dan dat er in een jaar tijd meerdere incidenten plaatsgevonden hebben? Antwoord 9 Zowel Nederland als België heeft een onafhankelijke nucleaire veiligheidsautoriteit. Deze ziet toe op de veiligheid van de kerncentrales en heeft geen andere belangen. Bij de regulering van de nucleaire sector zijn zowel Nederland als België gebonden aan het Euratom verdrag en aan de Euratom richtlijnen over nucleaire veiligheid, stralingsbescherming en radioactief afval. Daarnaast zijn beide landen aangesloten bij het verdrag nucleaire veiligheid van het IAEA. In beide landen is de regelgeving over nucleaire veiligheid gebaseerd op deze internationale regels. De internationale audits en rapportages over het FANC, over de implementatie van de internationale regelgeving en over de stresstest van de kerncentrales naar aanleiding van de ramp in Japan, geven niet het beeld dat de nucleaire veiligheid in het geding is. De ANVS heeft dit beeld ook op basis van de contacten met het FANC. Pagina 4 van 5

78 De recente gebeurtenissen zijn allen ingeschaald als incidenten zonder gevolgen voor de bevolking in België of Nederland. Ministerie van Infrastructuur en Milieu Vraag 10 Kunt u nader toelichten hoe de nieuw in te stellen Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming vorm zal geven aan de samenwerking met internationale counterparts, in het bijzonder in het kader van grensoverschrijdende risico s zoals die bestaan bij kerncentrales dichtbij nationale landsgrenzen? Ons kenmerk ANVS-2015/5686 Antwoord 10 De ANVS en het FANC hebben regelmatig contact, zowel op directieniveau, als op lager ambtelijk niveau. Daarnaast participeren ambtenaren van de ANVS, samen met hun Belgische collega s in internationale samenwerkingsverbanden in zowel EU verband als onder de vlag van het IAEA. Hierbij zijn grensoverschrijdende risico s ook nadrukkelijk onderwerp van gesprek. Volgens de Euratom richtlijn nucleaire veiligheid zijn lidstaten ook verplicht regelmatig deel te nemen aan internationale audits. Zowel België als Nederland hebben bijvoorbeeld vorig jaar nog een zogeheten Integrated Regulatory Review Service (IRRS) audit uitgenodigd. Hierbij wordt het hele regulerende systeem van toezicht tot regelgeving onder de loep genomen door internationale experts. Medewerkers van de ANVS nemen regelmatig deel aan dit soort audits, zo ook bij audits in België. Vraag 11 Kunt u deze vragen beantwoorden vóór het Algemeen overleg Nucleaire veiligheid en stralingsbescherming voorzien op donderdag 12 november 2015? Antwoord 11 Ja Hoogachtend, DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, mw. drs. M.H. Schultz van Haegen Pagina 5 van 5

79 > Retouradres Postbus EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG Ministerie van Infrastructuur en Milieu Plesmanweg JG Den Haag Postbus EX Den Haag T F Ons kenmerk ANVS-2015/5689 Uw kenmerk 2015Z20556 Datum 11 november 2015 Betreft Update situatie nucleaire installaties Geachte voorzitter, Naar aanleiding van het verzoek van de vaste commissie voor Infrastructuur en Milieu van 4 november 2015 doe ik u hierbij de brief toekomen met betrekking tot de update van de situatie inzake nucleaire installaties. Met deze brief wordt tevens tegemoet gekomen aan het verzoek van de vaste commissie om deze brief vóór het algemeen overleg Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming van 12 november 2015 aan de Kamer te doen toekomen. Inleiding Per 1 mei 2015 is de verantwoordelijkheid voor nucleaire veiligheid en stralingsbescherming overgedragen van de minister van Economische Zaken aan de minister van Infrastructuur en Milieu. De dienst Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) van mijn ministerie voert de werkzaamheden uit die samenhangen met nucleaire veiligheid en stralingsbescherming. Voor een aantal beleidsonderdelen, die niet direct van doen hebben met nucleaire veiligheid of stralingsbescherming, is de minister van Economische Zaken verantwoordelijk gebleven. Het betreft onder meer de lening voor de voorbereiding van de nieuwe Pallas reactor en het beheer en de mogelijke verkoop van de aandelen van Urenco te Almelo. Informatievoorziening aan de Tweede Kamer Mijn brief spitst zich conform het verzoek van uw commissie toe op de veiligheidsincidenten in de installaties in Doel (België), Borssele, Petten en bij Urenco, die in 2015 hebben plaatsgevonden. Ik heb mij daarbij gericht op de storingen die er toe hebben geleid dat de nucleaire installaties ongepland zijn stilgelegd. Het zijn dus niet alle ongewone gebeurtenissen (storingen) die in 2015 bij de Nederlandse installaties hebben plaatsgevonden. Daarnaast ga ik kort in op de huidige situatie met betrekking tot de Belgische kerncentrales. Pagina 1 van 5

80 Over het volledige beeld van alle gemelde ongewone gebeurtenissen bij nucleaire installaties in Nederland wordt de Tweede Kamer altijd jaarlijks geïnformeerd via de zogenaamde storingsrapportage. De ANVS zal voor 2015 een storingsrapportage opstellen en deze zal aan uw Kamer worden verzonden. Bij het optreden van een ongewone gebeurtenis die mogelijk gevolgen heeft voor de omgeving zal ik de Tweede Kamer separaat informeren. Daarnaast zetten zowel de ANVS als de nucleaire installaties met het oog op transparantie informatie over gemelde storingen op hun websites. Ministerie van Infrastructuur en Milieu Ons kenmerk ANVS-2015/5689 Update van de recente veiligheidsincidenten Kerncentrale Borssele Op 13 mei 2015 heeft EPZ, de vergunninghouder van de Kerncentrale Borssele (KCB), aan de ANVS gemeld dat bij reguliere beproevingen van de noodstroomvoorziening is vastgesteld dat diverse individuele noodstroombatterijen niet aan de capaciteitseisen voldeden. De kerncentrale is, vanwege het niet voldoen aan deze formele eis, uit bedrijf genomen en is daarmee eerder gestart met het jaarlijkse geplande onderhoud van de centrale. EPZ heeft aangetoond dat het geheel aan noodstroombatterijen tijdens bedrijf altijd heeft voldaan aan de minimale capaciteit zoals vereist in de vergunning vanwege een ruim overschot aan batterijen. Er is daarom geen sprake geweest van een onveilige situatie. De noodstroombatterijen voorzien de regelingen en beveiligingen van de kerncentrale van stroom, zodat deze veilig uit bedrijf kan worden genomen in de zeer uitzonderlijke situatie dat de vele andere stroombronnen waarover de kerncentrale beschikt (bijvoorbeeld als gevolg van een natuurramp) onbruikbaar zouden zijn. Inmiddels zijn de betreffende noodstroombatterijen vervangen. EPZ heeft aan de ANVS aannemelijk gemaakt dat de batterijen tenminste gedurende de komende bedrijfsperiode van de reactor (1 jaar) aan de capaciteitseisen zullen voldoen. Na instemming van de ANVS is de kerncentrale op 11 juni 2015 weer opgestart. EPZ onderzoekt de oorzaak van het feit dat individuele batterijen sneller verouderen dan op basis van de fabrieksgaranties mocht worden verwacht. De ANVS houdt toezicht op het onderzoek en beoordeelt het resultaat en de voorgestelde maatregelen. Hoge Flux Reactor Petten Op 16 september 2015 heeft NRG, de vergunninghouder van de Hoge Flux Reactor (HFR), aan de ANVS gemeld dat de HFR uit voorzorg uit bedrijf is genomen. De reden daarvan is dat NRG op meetinstrumenten, die de reactiviteit in de reactor bewaken, een toename in ruis heeft waargenomen. De meetwaarden fluctueerden sterker dan dat tijdens een normale bedrijfsvoering gebruikelijk is. Dat kan duiden op een onregelmatigheid in de bedrijfsvoering of een defect in de installatie. Het continu bewaken van de reactiviteit in de reactor is een van de maatregelen om de veiligheid te garanderen. De veiligheidsmarges voor dit soort meetsignalen zijn groot. De nucleaire veiligheid is niet in het geding geweest. De HFR is op dit moment buiten bedrijf vanwege gepland onderhoud. NRG is direct gestart met onderzoek om vast te Pagina 2 van 5

81 stellen wat de oorzaak is. Na een eerste onderzoek lijkt de toename van de ruis te worden veroorzaakt door een technisch gebrek aan één van de zes regelstaven, die in de reactor het vermogen regelen. Onderdelen van de regelstaaf behoren stevig met elkaar verbonden te zijn. In de verbinding van deze regelstaaf is een geringe speling waargenomen. Ministerie van Infrastructuur en Milieu Ons kenmerk ANVS-2015/5689 NRG heeft de afgelopen periode vervolgonderzoek gedaan naar de oorzaak en daarna mogelijke oplossingen uitgewerkt om dergelijke technische gebreken aan (de verbindingen in) de regelstaven in de toekomst te voorkomen. NRG heeft bij dit onderzoek eigen deskundigen en experts van onder andere de leverancier van de regelstaven ingeschakeld. NRG heeft gedurende het onderzoek de ANVS voortdurend op de hoogte gehouden van de stand van zaken. Inmiddels is het onderzoek afgerond en heeft NRG op vrijdag 6 november 2015 een onderzoeksrapport en een wijzigingsvoorstel ter beoordeling bij de ANVS ingediend. Tegelijkertijd heeft NRG een verzoek gedaan om de reactor na de onderhoudsperiode te mogen opstarten. NRG zal de HFR niet opstarten tot nadat de ANVS daarvoor toestemming heeft verleend. Urenco Almelo Op 27 augustus 2015 heeft Urenco aan de ANVS gemeld dat die ochtend een incident heeft plaatsgevonden in de verrijkingsfabriek in Almelo. In de fabriek wordt natuurlijk uranium bewerkt ( verrijkt ) zodat het kan dienen als splijtstof in kerncentrales. Het verrijkt uranium is in geringe mate radioactief. Het incident vond plaats in een filterinstallatie in een ruimte waar het verrijkte uranium wordt verzameld. Op dat moment waren geen personen in de buurt. De medewerker die het dichtst bij was, bevond zich enkele tientallen meters van het incident. Uit voorzorg zijn na het incident enkele ruimten ontruimd en is de productie in de hal waar het incident plaatsvond gestopt. Daarnaast is de productie stilgelegd in de aangrenzende hal, omdat deze in open verbinding staat met de hal waar het incident plaatsvond. Als gevolg van het incident is uraniumhoudend materiaal uit de filterinstallatie in de productiehal en enkele aangrenzende ruimten terechtgekomen. In het ventilatiesysteem naar het dak van de productiehal werd een verhoogde aanwezigheid van licht radioactief materiaal vastgesteld. Ook op het dak van de hal is uranium in zeer geringe hoeveelheden aangetroffen. Op grond van metingen sluit Urenco uit dat uranium in de omgeving is verspreid. Urenco werkt aan het schoonmaken van de bedrijfsruimten en voert een onderzoek uit naar de oorzaak van het incident. Voor het onderzoek naar de oorzaak van het incident en de consequenties daarvan heeft Urenco een team samengesteld met deskundigen uit andere Urenco vestigingen in Duitsland en Engeland. Naar aanleiding van het incident heeft Urenco maatregelen getroffen zodat de productie in de overige productiehallen kon worden voortgezet. De ANVS heeft zich ter plaatse op de hoogte gesteld van de stand van zaken. Het RIVM doet op verzoek van de ANVS onderzoek om de door Urenco tijdens het incident uitgevoerde metingen op juistheid te controleren. Het onderzoeksrapport naar de technische aspecten van het incident is inmiddels aan de ANVS aangeboden en door de ANVS beoordeeld. Op basis van de Pagina 3 van 5