PROFESSIONEEL BEGELEIDEN VISIEBLAD VOOR. Dag van de Coach Thema: Identiteit # DVDC15.

Transcriptie

1 T Tijdschrift v C VISIEBLAD VOOR voor Coaching PROFESSIONEEL BEGELEIDEN Dag van de Coach Thema: Identiteit # DVDC15

2 Zo werken rollenspellen echt! Karin de Galan Picture this! Espérance Blaauw time to act! Gijs Jansen, Tim Batink Spelen met talenten Axelle de Roy, Madeleine Lomans Feedbackkaarten Axelle de Roy Waarom iedereen luistert als je over seks praat Kiki Verbeek Kijk voor het complete aanbod trainer- en coachproducten op thema.nl

3 INHOUD PROGRAMMA PLATTEGRONDEN INFORMATIEMARKT DAGVOORZITTER PLENAIRE SPREKERS SESSIES ARTIKELEN KALENDER AGENDA NOTITIES #DVDC15 DAG VAN DE COACH 1

4 Onafhankelijk bewijs van kwaliteit

5 PROGRAMMA ONTVANGST OPENING Frank van der Mijn Mozartfoyer Schouwburg PLENAIR Manu Keirse Frans Meijers Danielle Braun Herman Pleij PAUZE + informatiemarkt SESSIERONDE I LUNCH + informatiemarkt SESSIERONDE II PLENAIR Paul Smit Schouwburg Mozartfoyer 8 zalen Mozartfoyer 8 zalen Schouwburg INFORMATIEMARKT & BORREL Mozartfoyer #DVDC15 DAG VAN DE COACH 3

6 ALEN ZALEN LEN Schouwburg Zalen Studio 2 Schouwburg Hoekelum Rietkamp Hoekelum Rietkamp Schouwburg Erica BEGANE GROND Ginkel Erica Studio Vivaldizalen Calluna Hoekelum Rietkamp Vivaldizalen Mozartfoyer Lounge Calluna Lounge Studio 1 Passage Studio 1 Nieuwe Lounge Erica Villa 4 Villa 3 Villa 4 Studio 2 1ste VERDIEPING Calluna Vivaldizalen Wintertuin Studio 3 Mozartfoyer Villa 3 Strauss Bach 4 Mozartfoyer Passage 1ste VERDIEPING Lounge Passage Studio 1 SOUTERRAIN Nieuwe Lounge SOUTERRAIN Wintertuin Verdifoyer Verdi- Studio Wintertuinfoyer 3 3 Kernhem Bach 3 4 Kernhem Bach 2 3 Bach 1 Ginkel Valentino Kernhem 1 Mozartfoyer Kernhem Kernhem Bach 4 Villa 2 Kernhem 3 Claire s Ginkel Roekel Valentino 3 Kernhem 1 Wijnbar Kernhem Bach 3 Mozartfoyer Kernhem 2 Brasserie 4 BeethovenfoyerBach 2 1 Villa 1 Hal Kernhem 3 Valentino Receptie Kernhem 1 Bach 1 Mozartfoyer Kernhem Wijnbar 2Claire s Roekel 1 Brasserie Beethovenfoyer BEGANE Villa Hal 2 GROND Claire s Roekel Wijnbar Receptie Brasserie1 4 Beethovenfoyer Villa 1 Hal Receptie Nieuwe Lounge Verdifoyer Villa 1 4 DAG Dag VAN van DE COACH De CoaCh #DvDC2012 #DVDC15 Strauss BEGANE GROND SOUTERRAIN 1ste VERDIEPING Villa 4 Villa 3 1ste VERDIEPING Strauss Studio 3 Bach 4 Bach 3 Bach 2 Bach 1 Villa 2 Villa 1 BEGANE GROND SOUTERRAIN

7 INFORMATIE- MARTKT Mozartfoyer SPONSOREN: 1. OPP Nederland 2. MY-organization 3. NOBCO 4. Alba-academie 5. Coachlink 6. Uitgeverij Thema 7. Schouten & Nelissen 8. AMETHIST Developing People 9. Hogeschool Rotterdam Transfergroep 10. Level Five Quaning 11. Trainers Academie 12. Blankestijn & Partners 13. NOLOC 14. St!R 15. De Haagse Hogeschool 16. Coachboulevard 17. ICF Nederland 18. Annet Brinkhuis Opleidingen 19. SchoolvoorCoaching 20. YINC #DVDC15 DAG VAN DE COACH 5

8 Met Noloc voel ik me nog sterker in mijn vak Joyce Blok, Joy! Loopbaancoaching Noloc erkend Loopbaanprofessional Up-to-date kennis via dé beroepsvereniging Groeikansen via o.a. vakbijeenkomsten Opstap naar Register Loopbaanprofessional Voorsprong bij veel opdrachtgevers Vakgenoten als sparringpartners Loopbaanadvies Outplacement Beroepskeuzeadvies Re-integratie Carrièrecoaching Een streepje vóór dankzij Noloc erkenning. 6 DAG VAN DE COACH #DVDC15

9 DAG- VOORZITTER Frank van der Mijn Frank van der Mijn (1959) is sinds het begin van deze eeuw actief in de professionalisering van (loopbaan)coaching. Hij was betrokken bij de oprichting van diverse vakbladen en vier jaar lang hoofdredacteur van LoopbaanVisie. Andere rollen zijn: programmacoördinator en docent aan de Master Loopbaanmanagement van de Open Universiteit en Noloc, supervisor bij het Europees Instituut en toetsend mentor bij het CMI. Er verschenen reeds tientallen artikelen van zijn hand. Als managing partner van Van der Mijn & Van Dorp coördineert Frank vele programma s voor executive coaching, loopbaanadvies en outplacement. Hij ondersteunt mens en organisatie graag bij de ontwikkeling en duurzame inzetbaarheid van inspiratie en talent, en hij hecht aan een open dialoog daarover. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 7

10 International Coach Federation ICF Global & Nederland ICF Global De International Coach Federation (ICF Global) is wereldwijd de grootste vakvereniging van coaches. Opgericht in 1995 en sindsdien actief om het coach vak te promoten en verder te professionaliseren. Het verzorgt naast alle accreditaties van opleidingen en het certificeren van coaches ook voor de contacten met overheid, bedrijfsleven, andere vakorganisaties en borgt daarmee kwaliteit en continuïteit. ICF Nederland Over de hele wereld zijn lokale chapters actief om het vakmanschap en vooral de ethiek waar ICF voor staat, uit te dragen. ICF Nederland biedt haar leden praktische ondersteuning en een platform voor samenwerking en ontwikkeling in een steeds internationaler wordende Nederlandse markt. Wordt ACC, PCC, MCC! ICF is wereldwijd hét keurmerk voor top coaching. Haar accreditaties Associate Certified Coach (ACC) Professional Certified Coach (PCC) en Master Certified Coach (MCC) zijn een begrip bij de meeste internationaal opererende organisaties en worden steeds vaker vereist. Wil je meer weten? Ook op de Dag van de Coach staan meerdere ICF coaches en ICF coach opleiders je graag te woord voor tekst en uitleg. Na de beurs zijn we bereikbaar op onderstaand adres. Lid worden van ICF? Iedere coach met tenminste 60 uur ICF geaccrediteerde coach opleiding verwelkomen we graag als lid. Een identiteit die reikt tot ver voorbij onze dijken! ICF Nederland Leidseplein 5, Amsterdam Tel:

11 PLENAIRE SPREKERS Manu Keirse Manu Keirse is klinisch psycholoog (KU Leuven) en doctor in de geneeskunde (RU Leiden). Hij is emeritus hoogleraar aan de Faculteit geneeskunde van de KU Leuven en aan de Benelux-universiteit te Eindhoven. Hij was jarenlang directeur van de Dienst Patiëntenbegeleiding in de Universitaire Ziekenhuizen KU Leuven. Hij was kabinetschef van de Minister van Volksgezondheid en in deze functie verantwoordelijk voor het uitwerken van de wetten over patiëntenrechten, palliatieve zorg en euthanasie. Hij is voorzitter van de Federale Evaluatiecel palliatieve zorg, van diverse voorzieningen in de gezondheidszorg en Gezinspolitiek-secretaris van de Gezinsbond. Zijn specialisaties zijn kwaliteit van zorg en communicatie, palliatieve zorg en verliesverwerking. Hij publiceerde daarover verschillende boeken die op meer dan exemplaren zijn verkocht. De voornaamste titels: Helpen bij verlies en verdriet, Kinderen helpen bij verdriet, Vingerafdruk van verdriet, Later begint vandaag. Over palliatieve zorg, euthanasie en de laatste levensfase, Zie de mens, Als ik er niet meer ben. De mens is een verhaal in de tijd Pleidooi om anders naar elkaar te kijken Het is niet omdat je kijkt dat je ook ziet. In deze bijdrage wordt gepleit voor een radicaal nieuwe manier van kijken, een manier die waarde en waardigheid van mensen centraal stelt. Want pas als we dat doen, kunnen we waarachtig met elkaar omgaan. En dat is misschien wel de echte uitdaging als je zorg wilt dragen voor anderen, in je gezin en je familie, in de opvoeding en in het onderwijs, in de gezondheidszorg en in de zorgverlening, of als leidinggevende in een organisatie. Om echt te zien moeten we leren kijken in drie dimensies: de horizontale dimensie, de verticale dimensie en van de buitenkant naar de binnenkant. Kijken in deze drie dimensies rendeert. Zien levert je winst op. En echt zien leidt tot bewogenheid. En bewogenheid kan maken dat je in beweging komt. Het zou wel eens kunnen dat hierdoor de verandering wordt die je in de wereld wilt zien. Dan wordt zien echt tot een nieuwe wijze van zijn. Goed omgaan met de laatste fase van het leven, Afscheid van moeder, Stil verdriet, Helpen bij ziekte en pijn, Van het leven geleerd. Levenslessen over verlies en verdriet. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 9

12 iflower Hoe laat jij anderen tot bloei komen? i, Flow and we, dat is de kern van de coachopleidingen van SchoolvoorCoaching. De spiegeling van onze talenten in organisaties, teams en relaties brengt ons tot bloei. Kies voor vakmanschap en persoonlijke groei. SCHOOLVOORCOACHING.NL SchoolvoorCoaching is een zusterbedrijf van VistaNova School voor loopbaan & leiderschap

13 Frans Meijers Frans Meijers is vrijgevestigd onderzoeker, adviseur en trainer en lector Pedagogiek van de beroepsvorming aan de Haagse Hogeschool. Hij is gespecialiseerd in de begeleiding van studie- en beroepskeuzes en meer bijzonder in het voeren van reflectieve loopbaangesprekken. Hij publiceert vooral over de vorming van een loopbaanidentiteit in zowel wetenschappelijke als vaktijdschriften in binnen- en buitenland. Van verliefdheid naar liefde: kiezen is moeilijk! Voor de meeste mensen is het vanzelfsprekend dat een goede studie- en/of beroepskeuze vooral een geinformeerde keuze moet zijn. Informatie (en zeker objectieve informatie ) speelt echter nauwelijks een rol bij het maken van keuzes. Ervaringen zijn vele malen belangrijker, zeker wanneer iemand de gelegenheid krijgt om in een dialoog gaandeweg duidelijk te krijgen waarom bepaalde ervaringen voor haar/hem van betekenis zijn. In het onderwijs en daarbuiten ontbreekt de dialoog echter bijna helemaal. Het gevolg is dat studenten er nauwelijks in slagen van verliefdheid echte liefde te maken. En dat is op de arbeidsmarkt en in het leven zelf anno 2015 een probleem. Hoe weer ruimte te maken voor de dialoog? #DVDC15 DAG VAN DE COACH 11

14 Bij - en nascholing Coach met Diepgang Coach op Zijnsniveau Intuïtief, Methodisch en Diepgaand coachen 18 PE punten Communicatie en Sociale Gedragsstijlen 7 PE punten Onzekerheid en Zelfvertrouwen 6 PE punten Voor meer info ga naar

15 Danielle Braun Danielle Braun is cultureel antropoloog en expert op het gebied van organisatiecultuur en leiderschap. Ze promoveerde op een onderzoek naar organisatiecultuur en sturing binnen de politie. Werkte als consultant bij een groot adviesbureau, als directeur van een asielzoekerscentrum en op strategisch niveau binnen de asielopvang. Is docent aan de Vrije Universiteit, de opleiding voor rechters en de Politieacademie. Samen met Jitske Kramer richtte ze de Academie voor Organisatiecultuur op. Ze begeleidt organisaties en executives bij complexe verandering. De Corporate Tribe Organisatie identiteit door het oog van de antropoloog Danielle Braun is Corporate Antropoloog. Ze neemt je mee op een boeiende reis naar het wezen van de organisatie. Reist via verre vreemde volkeren naar organisaties om de hoek. Leren van wat we al weten. Danielle laat je de grammatica van organisatiecultuur begrijpen. Helpt te zien wat er werkelijk speelt in de dynamiek van de organisatie. In de ranking, gedragspatronen, rituelen, onderlinge relaties en verhalen. Exotisch, doch gelardeerd met praktijkvoorbeelden en praktische tips voor de eigen organisatie en de veranderkunde. State of the Art van de Corporate Antropologie. En de down to earth ervaring van iemand die 25 jaar zelf met haar voeten in de corporate klei staat. Braun is exotisch als het over cultuur gaat, uitdagend als het om gedrag gaat, keihard als het over organiseren gaat, wetenschappelijk onderbouwd als het moet, vol humor als het kan. Je loopt de zaal anders uit dan je er in kwam. Je wordt een beetje antropoloog en kijkt nooit meer hetzelfde naar organisaties. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 13

16 (Lean)Teamcoaching: het versterken van teamidentiteit Identiteit: geheel van karaktereigenschappen, overtuigingen, gaven, eigenaardigheden en gedrag, dat we laten zien in interactie met onszelf en anderen. Identiteit ligt niet vast voor het leven maar verschuift in de tijd. Leer dus het team te handelen vanuit haar toegevoegde waarde en het team gaat swingen! Coachen is onze passie, en we houden van ons vak! Bij Coachboulevard leer je systeemgericht kijken naar coachvraagstukken, om daar vervolgens contextgericht mee aan de slag te gaan. Het leerconcept is uniek: elke leergang bestaat uit thematische bouwstenen, die samen een inspirerend geheel vormen. Voorbeelden zijn: Functionele Teamanalyse, Team interventies, Conflictcoaching, Intervisiecoaching, Coachen van Regressieve & Stagnerende Teams, Teamcoach als Organisatiecoach en Kritieke Momenten Teamcoach. Je leert teams coachen, professioneel en op de manier die bij jóu past. PHBO- en St!R erkende Leergang Teamcoach In deze leergang ligt de focus steeds op het leer vermogen: van individu, team én organisatie. Kenmerkend voor de Coachboulevardaanpak is het accent op ieders eigenaarschap en mogelijkheden, geplaatst in de hier-en-nu situatie. We willen leren begrijpen wat we hier en nu doen met elkaar, om vanuit dít inzicht te komen tot nieuw handelen. Maak kennis met Coachboulevard: gratis proefworkshop systeemgericht coachen! Meer informatie op: Of kom nu bij ons langs (stand 16) en ontvang gratis het Coach Kwartetspel. Je inspireert elkaar op Coachboulevard! Kijk voor reacties en ervaringen op PHBO-erkende Leergang LeanTeamcoach Lean is een managementfilosofie die erop is gericht kwaliteit van zinvol werken te bevorderen door effectief te werken. De processen worden afgestemd om maximale klantwaarde te behalen. Een gevolg daarvan is dat je verspillingen zaken die geen toegevoegde waarde leveren kunt elimineren uit processen. De Leergang LeanTeamcoach combineert het Lean gedachtengoed en bij behorende vaardigheden met het systeem gericht werken als teamcoach met als doel een cultuur waarin structureel verbeteren en ontwikkelen vanzelfsprekend is: lean & meaningful.

17 Herman Pleij Herman Pleij is hoogleraar middeleeuwse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam en schrijver van vele werken. Als weinig anderen weet hij een breed publiek enthousiast te maken voor cultuurhistorische onderwerpen en inzicht te geven in de historische achtergrond van de huidige maatschappij, en van wat wij als typisch Nederlands beschouwen. Hij doet dat door zijn publicaties, door lezingen, door optredens op tv (o.a. De Wereld Draait Door) en radio en door middel van eigen televisieprogramma s. Pleij wordt beschouwd als een van de beste sprekers van Nederland. In oktober 2014 verscheen het boek Moet kunnen. Op zoek naar een Nederlandse identiteit. In het boek worden de cultuurhistorische achtergronden van Nederland verkend die voor meer inzicht kunnen zorgen. Pleij probeert te verklaren waarom we in Nederland bepaalde beslissingen nemen en waarom we ons op n bepaalde manier gedragen: een land dat bedreven is in compromissen en draagvlakken. Ook eigenschappen als lompheid en directheid worden vaak aan Nederlanders toegeschreven. In dit boek gaat hij op zoek naar een identiteit van Nederland. Leve het poldermodel? Over identiteit als smeermiddel Een volkskarakter bestaat niet. Maar er worden wel favoriete zelfbeelden en nationaal gekleurde eigenaardigheden onderhouden en gecreëerd. Die komen in lange tradities te staan en oefenen grote invloed uit op actuele gedragsvormen. De sterk verstedelijkte samenleving in een gebied dat slechts kon bestaan bij de gratie van internationale handel, heeft mentale uitrustingen in de hand gewerkt die daarbij het best van pas kwamen: zelfredzaamheid, sterk gevoel voor pragmatiek, tolerantie, ondernemingszin en een diepe afkeer van autoritaire praalzucht, heldenverering, verbeelding, aanstellerij en opzichtigheid in het algemeen. Veel daarvan is nog goed zichtbaar in de Nederlandse samenleving van nu. Maar zijn we nog steeds kooplieden, voor alles gedreven door schipperen en marchanderen? Passen poldermodel, overlegcultuur, populisme en gedoogklimaat daar ook nog bij? Zijn we echt wel zo tolerant en nuchter? En vergaderen we ons niet de vergetelheid in met die alom gehuldigde afkeer van geprononceerd leiderschap? #DVDC15 DAG VAN DE COACH 15

18 JEZELF VERSTERKEN ALS ERKENDE COACH Met Schouten & Nelissen University kom je verder! Schouten & Nelissen University biedt je verschillende geaccrediteerde opleidingen op het gebied van coaching. Bezoek ons op stand 7. of kijk op sn.nl/university Tot zo! UNIVERSITY

19 Paul Smit Paul Smit is Filosoof, cabaretier en een van de meest gevraagde sprekers voor het bedrijfsleven. Hij studeerde af op de evolutie van het menselijk bewustzijn en schreef onder anderen de boeken Praten over bewustzijn, Nondualiteit voor managers, Verlichting voor luie mensen, Verlichting in de liefde en maakte de film Alles over niets. Verlichting voor luie mensen Paul Smit laat je lachen, zet je aan het denken en confronteert je met ideeën die je wereld op z n kop kunnen zetten. Hij verspreidt met veel enthousiasme de leer van non-dualiteit, ook wel advaita genoemd, een eeuwenoude Indiase stroming die beroemde aanhangers kent als Albert Einstein en Eckhart Tolle. Nondualiteit draait om één inzicht: het leven bestuurt jou in plaats van andersom - zoals we geneigd zijn te denken. Paul Smit: Als je dat inziet, ervaar je het leven als veel lichter. In zijn luchtige en humoristische presentatie laat Paul zien hoe we als mens flexibel en ontspannen in het leven kunnen staan en kunnen kijken naar mogelijkheden in plaats van moeilijkheden. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 17

20 PE-punten voor ABvC, NIP, NMi, NOBCO, Noloc, OOA Erkend door CRKBO

21 SESSIES Aty Boers & Tibor van Bekkum Organisatie identiteit als bron van dynamiek Erica Ernst Bohlmeijer Studio 2 Coaching op basis van ACT Annet Brinkhuis Bach 1 Wat wil je later worden? Mischa Coster Bach 4 De psychologie achter online en offline personal branding Paula Kolthoff Kernhem 1, 2, 3 Embodied Learning - Integrale ervaring van identiteit Loek Oudeman Bach 3 Het ontvouwen van je Zelf Frances Peters & Arjan van Dijk Bach 2 Identiteit en dwingende groepsculturen Jolet Plomp Persoonlijkheid Je eigenschappen kennen en toepassen Calluna #DVDC15 DAG VAN DE COACH 19

22 RINO De RINO onderscheidt zich van andere aanbieders van cursussen en opleidingen op het gebied van coaching door haar oriëntatie op de psychologie en psychotherapeutische referentiekaders. Sinds de erkenning door de ICF (International Coach Federation) van het opleidingstraject RINO Senior Certified Coach kunnen we met recht zeggen dat de RINO professionele coaches opleidt. HET RINO SENIOR CERTIFIED COACH TRAJECT Opleiding tot professioneel coach Voorlichtingsavond Coachen als professie Coachen als professie Oplossingsgericht coachen: verdieping Positieve psychologie Mentor coaching (BETER) LEREN COACHEN Psychopathologie voor coaches en organisatieadviseurs start 1 september 2015 Oplossingsgericht coachen: basis 6 oktober 2015 De bestuurder als professionele coach start 8 oktober 2015 Creatieve en actieve werkvormen voor coaches 14 oktober en 4 november 2015 Werkstress, burnout en overspanning: oplossingsgericht coachen start 5 november 2015 Teamcoachen 6 en 27 november 2015 Presence 11 november 2015 Systeemtherapeutische principes in organisaties 6 en 7 april 2016 U kunt de onderdelen uit het traject ook los volgen. Leidseplein PR Amsterdam - (020) info@rino.nl

23 Zaal: Erica Aty Boers & Tibor van Bekkum Aty Boers is partner bij adviesbureau Valuebridge en heeft 20 jaar ervaring als manager, business consultant, organisatieadviseur en trainer. Zij is gespecialiseerd in het procesgericht organiseren en verbeteren van organisaties tegen de achtergrond van identiteitsvraagstukken. Ontwerpen en ontwikkelen gaan daarbij hand in hand. Sinds 2003 werkt zij daarnaast samen met Marijke Lingsma op het gebied van coaching en publiceert samen met haar al tien jaar lang de succesvolle Coachingskalender. Daarnaast is zij mede auteur van de Help- Bibliotheek en van diverse boeken en artikelen op het gebied van proces- en verandermanagement. Tibor van Bekkum is partner bij adviesbureau Valuebridge. Hij adviseert organisaties over positioneringstrategie, identiteitsvraagstukken en organisatieverandering. Zijn boek Bouwen aan Organisatie Identiteit werd uitgeroepen tot Communicatieboek van het jaar Ook is hij initiatiefnemer van Het Identiteitscongres, een jaarlijks terugkerend evenement waar de laatste inzichten en inspirerende cases op het gebied van organisatie identiteit centraal staan. Organisatie identiteit als bron van dynamiek Begrijpen en beïnvloeden van gedrag in- en van organisaties We zien dingen niet zoals ze zijn, maar zoals wij zijn (Anaïs Nin). Ons beeld van de wereld en onze verhouding tot die wereld is geworteld in onze definitie van onszelf. Identiteit is de basis voor betekenisgeving en geeft ons een handelingsperspectief. Dat geldt voor individuen. En dat geldt voor organisatie. Organisatie identiteit heeft sterke invloed op de strategische en operationele keuzes die organisaties maken en het gedrag dat individuen binnen die organisaties. Het is daarmee een bepalende factor voor de repeterende patronen in denken en doen van organisaties op alle niveaus. In deze sessie verkennen we gezamenlijk hoe je (meetbaar) inzicht kan krijgen in organisatie identiteit en invloed kan uitoefenen op de dynamiek die dat veroorzaakt. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 21

24 Elke dag een Dag van de Coach? Kies voor een opleiding bij Trainers Academie Voor coaches die zich -verder- willen professionaliseren in human resources development, is Trainers Academie het aangewezen adres. Trainers Academie is al decennialang dé specialist in HRD, met deeltijd post-hbo-opleidingen tot coach, trainer, trainer-coach en HRD adviseur. Voor beginnende en ervaren professionals. maakt er je vak van! TEL

25 Zaal: Studio 2 Ernst Bohlmeijer Ernst Bohlmeijer is hoogleraar Mental Health Promotion aan de Universiteit Twente. Zijn onderzoek richt zich primair op het onderbouwen, ontwerpen en evalueren van door technologie ondersteunde interventies die bijdragen aan positieve geestelijke gezondheid en een persoonsgerichte benadering in de zorg. Daarvoor doet hij o.a. onderzoek naar positieve en narratieve psychologie, mindfulness, acceptance and commitment therapy en autobiografische reflectie. Hij ontwikkelde ook diverse bewezen effectieve trainingen zoals Voluit Leven, Dit is jouw leven en Op verhaal komen. Recent schreef hij samen met Gerben Westerhof het boek Psychologie van de levenskunst. In 2012 hield hij zijn oratie met als titel: Eudaimonia, voer voor psychologen; pleidooi voor een heroriëntatie van de geestelijke gezondheidszorg. Coaching op basis van ACT Acceptance and commitment therapy (ACT) is ontwikkeld als therapie voor mensen met psychische klachten. ACT is echter ook goed toepasbaar binnen de context van coaching, bijvoorbeeld in het omgaan met stress of in het bevorderen van persoonlijke groei. Centraal staan de identiteitsvragen: Wat voor mens wil ik zijn? Wat zijn mijn drijfveren? De cliënt leert keuzes te maken om het eigen leven in de gewenste richting te sturen en barrières op te heffen die dit in de weg staan. In deze sessie een eerste kennismaking en verkenning van toepassingsmogelijkheden. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 23

26 SUCCES GEGARANDEERD Coachen met resultaatgarantie! Volg de OPLEIDING tot Quaner Inclusief nascholing en intervisie Kom naar stand 10

27 Zaal: Bach 1 Annet Brinkhuis Annet Brinkhuis (1958) is een ondernemende CMI Register Loopbaanprofessional met een schat aan ervaring als trainer en opleider op het gebied van loopbaan- en persoonlijke ontwikkeling. Als directeur en opleider van de post hbo Register Opleiding Loopbaancoaching en Persoonlijke ontwikkeling in Bussum, is zij sterk betrokken bij innovatie en trends binnen het vakgebied van loopbaancoaching. Annet is opgeleid tot systeemtherapeut, supervisor, loopbaan- en mobiliteitsadviseur en studeerde Jungiaanse Psychologie en groepsdynamiek. Zij sprak honderden mensen over hun talenten en passies en ging met hen op zoek naar de reden waarom zij vastliepen in hun werk. Zij is de auteur van het boek De eekhoorn die in de boom klimt, over roeping en blokkerende emoties bij loopbaankeuzes. Wat wil je later worden? Als kind heb je een onbevangen houding in het kiezen van de toekomst, nog niet beïnvloed door culturele en sociale normen en waarden die later van invloed zullen zijn op beroepskeuzes. Op de vraag wat je later wilt worden antwoord je als kind vanuit je oorspronkelijkheid, je eigenheid en je verbeelding. Deze beelden van wie je kunt zijn in de wereld zou je kunnen zien als een blauwdruk die je kan ondersteunen bij het kiezen van een (werk)richting. Invloeden van buitenaf en aangeleerde overtuigingen beïnvloeden je identiteit en de vorming van talenten. Annet Brinkhuis vertelt hoe talenten en drijfveren worden gevormd en vervormd gedurende je vroege leven. En waarom een crisis een interessante gebeurtenis is voor het vormen van je identiteit. De lezing zal zijn gelardeerd met praktijkvoorbeelden en zij zal afsluiten met een demonstratie van twee gespreksoefeningen die direct als een concreet handvat gebruikt kunnen worden in de coachpraktijk. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 25

28 26 DAG VAN DE COACH #DVDC15

29 Zaal: Bach 4 Mischa Coster Mischa Coster MA MSc is consultant, onderzoeker en public speaker op het gebied van mediapsychologie en gedragsbeïnvloeding. I change how people see things is zijn lijfspreuk. Hij doet dit door evidence-based en theory-inspired psychologische strategieën in te zetten. Mischa wordt aanbevolen door dr. Robert Cialdini, dé internationale topexpert en wetenschapper op het gebied van gedragsbeïnvloeding. Mischa is mediapsycholoog: hij houdt zich bezig met hoe de mens media consumeert en hoe media door organisaties effectief ingezet kunnen worden op basis van evidence-based psychologische inzichten. Al ruim 15 jaar werkt hij samen met klanten en relaties aan vraagstukken op het raakvlak van online media, psychologie en techniek. Mischa is mede-oprichter van en Director of Consulting bij Grey Matters, een onderzoeks- en adviesbureau dat zich volledig heeft gespecialiseerd in de praktische toepassing van inzichten uit de sociale- en mediapsychologie. Daarnaast is hij mede-oprichter en bestuurslid van de Social Media Club Utrecht en co-founder van TEDxHogeschoolUtrecht en TEDxUtrecht. De psychologie achter online en offline personal branding Ik ben mediapsycholoog. U kunt bij mij terecht om uw marketing(campagnes) effectiever te maken door slimmer de inzichten uit de gedragswetenschappen in de praktijk in te zetten. Is dit nu personal branding? Wat maakt dat zo n tekst wel of juist niet blijft plakken in het brein van de ander? In een wereld waarin het vechten is om een plekje in de aandacht van de ander te veroveren is personal branding een handige insteek om zichtbaar(der) te worden. Maar waar moet je nu op letten? Wat is de psychologie achter online branding, netwerken, wederkerigheid en andere thema s? Hoe maak je een goede bio? Hoe beïnvloed je je gesprekspartner? Mediapsycholoog Mischa Coster neemt je mee in de wereld van marketing, identiteit, social media en natuurlijk psychologie. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 27

30 Congresaanbieding Word na dit congres LVSC lid en betaal voor de 2e helft van 2015 slechts 53,25 ipv 106,50. Géén aanmeldkosten ( 15). Meld aan via de website met de code: dvdc2015 (bij opmerkingen ). Netwerk van 2300 professionals Kennisbank en Tijdschrift voor Begeleidingskunde Beroepsregistratie voor coaches en supervisoren 28 DAG VAN DE COACH #DVDC15

31 Zaal: Kernhem 1, 2, 3 Paula Kolthoff Sinds ruim 25 jaar is Paula Kolthoff werkzaam als trainer, (team-) coach en organisatieadviseur. De laatste jaren heeft ze zich gespecialiseerd in Embodied Learning. Binnen organisaties begeleidt ze transformatieve workshops over leiderschap, groepsdynamiek en creativiteit. Voor trainers, coaches en leidinggevenden heeft Paula de leergang Embodied Learning ontwikkeld, over de relatie tussen lichaamsbewustzijn en leiderschap. Het lichaam is namelijk een helder kompas bij de (bege-) leiding van groepen en individuen. Paula werkt onder meer met werkvormen van choreograaf Arawana Hayashi, die samen met Otto Scharmer vorm geeft aan TheoryU. Haar werk is in Nederland nog relatief nieuw en Paula is één van de eerste Nederlanders die is opgeleid om haar oefeningen in te zetten. Embodied Learning Integrale ervaring van identiteit Voor een duurzaam resultaat is het nodig om je als coach voortdurend bewust te zijn van de ruimte waarin je werkt. Die ruimte wordt toegankelijk door het bewustzijn van je eigen lichaam, dat van de coachee(s), de onderlinge relaties, en de context waarin je werkt. Op die manier schep je een omgeving waarin mensen tot zichzelf kunnen komen en kunnen leren. De sessie onderzoekt identiteit op drie niveaus: de individuele ervaring, de relationele ervaring en de ervaring van het geheel van de groep. Door middel van eenvoudige bewegingsoefeningen (zitten, lopen en staan), worden deze drie niveaus via je lichaam direct ervaarbaar. Deze sessie levert inzichten op die direct toepasbaar zijn in je werk. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 29

32 Levenslange persoonlijke groei Als je investeert in een ontwikkelinstrument, is het goed om te weten dat het zich terugbetaalt. Jaar na jaar, coachee na coachee, vraagstuk na vraagstuk DAG VAN DE COACH #DVDC15

33 Zaal: Bach 3 Loek Oudeman Loek Oudeman (1954) werkt als coach sinds het begin van de 90-er jaren in de vorige eeuw. In zo n 16 jaar geleden - richtte hij zijn eigen opleidingsinstituut voor professionele coaches op. Sindsdien combineert hij een eigen praktijk in het coachen van individuen, teams en organisaties met het professioneel scholen van zijn toekomstige collega s. In 2013 rondde hij zijn eigen opleiding tot Jungiaans Analytische therapeut af. Hij hecht zeer aan een helder en verantwoord onderscheid tussen coaching en therapie. De benadering van zijn Coaching Academy International onderscheidt zich door de ervaringsgerichte benadering, de focus op ontwikkeling (in tegenstelling tot de veel voorkomende focus op olossingen in het coachen) en de verantwoorde toepassing van Jungiaans en filosofisch gedachtegoed binnen het ambacht. Het ontvouwen van je Zelf Volgens de lijn van het Jungiaanse denken bestaat er in het leven geen hogere opdracht dan te worden wie je in aanleg zou kunnen zijn. Jung noemt dat het individuatieproces. Een meer populaire formulering hiervan klinkt als het ontwikkelen van je volledige potentieel, van datgene wat in aanleg en potentie aanwezig is en dat erom vraagt om tot bloei te komen. Dit ontplooien - uit de vouw komen - van het Zelf veronderstelt echter dat we dat Zelf kennen. En meestal is dat niet het geval. Dat geldt zowel voor de client als voor de beginnende coach. Wat wij over onszelf denken te weten is veel meer wat we onszelf in de wereld zien doen. Wat wij kennen is het geheel van onze reacties - zowel innerlijk als uiterlijk - en we zijn geneigd dit te verwarren met wie we werkelijk - of wie we eigenlijk - zijn. Loek Oudeman verkent met de deelnemers de begrippen ego, Zelf, identiteit en de betekenis van het ontvouwen van je Zelf in het coachen. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 31

34 Zaal: Bach 2 Frances Peters & Arjan van Dijk Frances Peters is coach/counsellor, met als specialisatie Identiteit en Dwingende Groepsculturen. Ze is opgegroeid als Jehovah s Getuige, waar ze de effecten van sektarisch gedrag in de groep persoonlijk heeft ervaren. De weg vinden van groepsidentiteit naar eigen identiteit was haar grootste uitdaging. Een intensief onderzoek naar het effect van sektarisch gedrag op de identiteitsontwikkeling, de steun en info van de International Cultic Studies Association (ICSA) en haar opleiding aan de Academie van Coaching en Counselling (ACC) speelden daarbij een belangrijke rol. Sinds 2010 heeft ze, onder de naam FreeChoice haar eigen coaching/counselling praktijk. Arjan van Dijk werkt vanuit zijn bureau Dynamiek als coach, trainer en kwartiermaker voor onderwijs, zorg en overheid. Zijn specialisme is religie en identiteit. Arjan is opgegroeid in een gereformeerd gezin en later theologie gaan studeren waarvoor hij vier jaar in een klooster zat. Pas daarna kwam hij er achter hoeveel van zichzelf hij had opgegeven voor de groep en het goede doel. Door deze ervaring is hij gaan onderzoeken hoe mensen in een dwingende groep geraken en wat er voor nodig is er uit te stappen en te herstellen. Sindsdien helpt hij ook anderen om de weg terug naar zichzelf te vinden. Arjan studeerde theologie, pedagogiek, haptonomie en conservatorium. Arjan van Dijk en Frances Peters werken aan diverse projecten, zoals het Kennisplatform Ontmasker Manipulatie, het OwnFreeChoice Praatcafé, Educatieprogramma Defend Your Freedom, die als doel hebben voorlichting te geven over de werkwijze van sektarische groepen en bij te dragen aan preventie en opvang. Ook zijn zij beiden lid van ICSA en partner van Sektesignaal, het Meldpunt voor Sekteslachtoffers opgezet in 2012 door het Ministerie van Veiligheid en Jusititie. 32 DAG VAN DE COACH #DVDC15

35 Help, mijn cliënt is een groep! Identiteit en dwingende groepsculturen Mensen zitten in groepen, maar groepen zitten ook in mensen. De ideëen, normen en waarden van groepen waar we deel van uitmaken, dragen we met ons mee. Dat kan richting en houvast bieden in ons leven, maar het kan ook beperken. De groepscultuur bepaalt dan de grenzen van onze eigen ontwikkeling. Zeker in dwingende groepen en relaties, zoals o.a. sektes, ontstaat een ijzeren greep waar iemand niet zomaar aan ontsnappen kan. Zelfs niet als de groep of relatie al lang is verlaten. Langzaam komt er weer zicht op de eigen identiteit en autonomie. Frances Peters en Arjan van Dijk, beiden ex-sektelid en werkzaam als coach, deden onderzoek naar dit fenomeen vanuit literatuur, hun eigen ervaringen en die van cliënten. Dat leverde een scherp beeld op van de lotgevallen van dwingende groepen en relaties: hoe het werkt, hoe je erin verzeild raakt, hoe je eruit komt en hoe je weer zelfstandig en vrij kunt leren denken en leven. Hun verhalen laten je niet koud, hun oplossingen zijn hartverwarmend. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 33

36 Leergang voor ervaren leiders, consultants, trainers en coaches Corporate antropologie. Met organisatiecultuur aan de slag exotisch én wetenschappelijk bijzonder én down to earth Corporate antropologie is dé discipline die complexe organisatiedilemma s tot in het DNA analyseert. Thema s: spelregels, ranking, macht, rituelen, verwantschap, symbolen en verhalen. Interventies om onderliggende patronen en gedrag duurzaam te veranderen. Jitske Kramer en Danielle Braun hebben de academie uit passie voor het vak opgericht. Zij zijn veelgevraagd spreker, trainer, executive coach, consultant. Beiden passen de antropologie al jaren toe in het (internationale) bedrijfsleven. Samen met gastsprekers verzorgen zij de leergang. rganisatie cu tuur academie voor 34 DAG VAN DE COACH #DVDC15

37 Zaal: Calluna Jolet Plomp Jolet Plomp (1948) werkte ruim dertig jaar als arbeidspsycholoog. In haar boeken maakt ze psychologische kennis praktisch toepasbaar ze gaan over stress en moeheid, loslaten, beslissen en werken. Tegenwoordig geeft ze online advies via Voor Psychologie Magazine verzorgt ze de vragenrubriek en werkte ze mee aan online trainingen over beslissen en energie. De basis voor de workshop Persoonlijkheid is haar boek Een kwestie van persoonlijkheid, over verschillen tussen mensen. Persoonlijkheid Je eigenschappen kennen en toepassen Sommige eigenschappen kun je veranderen, andere niet die vormen je unieke persoonlijkheid. Het is handig om je eigen gebruiksaanwijzing te kennen en rekening te houden met je onveranderlijke eigenschappen. Daarvoor zijn zelfkennis en zelfacceptatie essentieel. Wie eigenschappen heeft die buiten het gemiddelde vallen, leert als kind vaak om zich in te houden en aan te passen. Maar dat vermindert je zelfvertrouwen en het kost veel energie. Je komt verder en leeft makkelijker als je die specifieke eigenschappen erkent en leert inzetten. We beginnen met een uitleg: wat is persoonlijkheid precies en wat weten we erover. Extra aandacht gaat naar introversie/extraversie, een persoonlijkheidskenmerk dat uitgebreid is onderzocht maar waarover nog veel misverstanden bestaan. Vervolgens gaan we aan het werk met verschillende manieren om zelfkennis op te doen. En we bespreken hoe zelfkennis is om te zetten in een gebruiksaanwijzing leefregels die helpen om persoonlijke eigenschappen goed tot hun recht te laten komen en valkuilen te vermijden. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 35

38 Post HBO Register opleiding tot loopbaancoach Ons aanbod voor loopbaanprofessionals Geregistreerd bij de Stichting Post Hoger Beroeps Onderwijs Nederland Individueel coachingstraject bij de start van de opleiding Maximaal acht deelnemers per lichting garandeert ruime persoonlijke aandacht Masterclass loopbaancoaching met interessante topics en ontwikkelingen Cursus Studiekeuzecoach Opleiding tot licentietrainer van de workshop Verken je Talent College Ronde 2015 Telefoon , ook bent u van harte welkom op onze nieuwe website:

39 ARTIKELEN Corporate Tribe 38 Dr. Danielle Braun. Drs. Jitske Kramer Vanaf maandag vertrouwen we elkaar! 43 Paul Smit Gezocht: nieuwe identiteit 44 Hoe haal je de sekte uit het voormalige sektelid? Palliatieve zorg 52 Prof. Manu Keirse Ik werk dus ik besta 61 Femke Lakerveld Geen authenticiteit 69 Hanneke Elich De 5 H s van Frans Meijers 74 Identiteit als maatschappelijk verschijnsel 77 Sytze de Roos Van ontslag naar talenten en drijfveren 83 Annet Brinkhuis #DVDC15 DAG VAN DE COACH 37

40 De Corporate Tribe lachen met je schoonmoeder Reis met ons mee. We reizen naar Arabisch Afrikaanse landen; Mali bijvoorbeeld. Een prachtig lang met schitterende gebouwen van zand. Mensen in felgekleurde kleiding. Maar ook een land van honger en verdriet. Waar de Nomadische leefstijl en de Islam in de loop van de geschiedenis verweven zijn geraakt. Een spannend land, met een lange geschiedenis van conflicten en oorlogen. Op een felgekleurde doek op de stoffige zandgrond staan potten en schalen opgesteld met rijst, gierst en sauzen van vis en groenten. De saus is de trots van de vrouwen; wie een goeie saus maakt heeft aanzien. Wil een vrouw haar man laten weten dat ze niet tevreden met hem is, dan maakt ze de saus flauw of juist te zout. De grote familie zit gehurkt op de grond of op kleine houten krukjes rondom de lekkernijen. Op het platteland eten de mannen en vrouwen soms pas na elkaar. Voor een bezoeker valt het niet mee om er achter te komen wie bij wie hoort en hoe de verwantschapslijnen lopen. Maar de familieleden zelf weten het precies. Als wij in het westen een stamboom tekenen, komen we vaak niet veel verder dan twee á drie generaties. In Mali gaat de kennis van wie tot je tribe behoort verder dan de vijfde of zesde lijn. Overledenen horen net zo goed tot de familie als broers en zussen. Er zijn veel meer termen voor neven en nichten van aangetrouwde familieleden, halfzussen- en broers en voorouders. Mali kent polygame huwelijken. Een man kan met vier vrouwen trouwen. Dat maakt familierelaties helemaal complex. Een Malineese stamboom teken je niet in een uurtje! Wie langer in het gezelschap verblijft zal opvallen dat er veel grapjes gemaakt worden. En wie nog observeert zal merken dat de grappen speciaal tussen bepaalde personen gemaakt worden. Favoriet zijn de grappen tussen een man en zijn schoonmoeder. Het was de antropoloog Radcliffe- Brown die uitgebreid onderzoek deed naar afstamming en verwantschap in West Afrika en die de vinger legde op wat hij joking relationships noemde. Met een joking relationship bedoelen 38 DAG VAN DE COACH #DVDC15

41 we een geïnstitutionaliseerde manier om met bepaalde mensen in je relatienetwerk grappen te maken. Je maakt de grap niet met een bepaalde persoon omdat jij (of hij of zij) zo grappig of aardig is, maar omdat jullie een bepaalde relatie hebben met elkaar. Een joking relationship kan symmetrisch zijn; beiden maken grappen over en met elkaar, of assymetrisch; de grappen gaan slechts één kant op. Waarom doen ze dat in Mali? Als we er vanuit gaan dat cultuur altijd functioneel is, is het zaak op zoek te gaan naar de functionaliteit van een dergelijke joking relationship. En die is er. Joking realtionships komen daar voor, waar er eens sterke, onverbrekelijke band is tussen mensen, maar waar ook spanning aanwezig is omdat de band makkelijk té intens kan worden. In Mali zijn vrouwen dikwijls jonger dan hun echtgenoot (dat geldt zeker voor derde en vierde vrouwen in een huwelijk). Dat heeft tot gevolg dat een man dikwijls even oud is als zijn schoonmoeder. Verliefdheid en seksuele aantrekkingskracht liggen op de loer, irritatie en concurrentie ook. Dat moet ten alle tijden vermeden worden, omdat dat een veel te ingewikkelde bedreiging van twee huwelijken zou zijn en de hele familie in crises gebracht zou worden. Sommige culturen lossen dat probleem op door middel van avoidance : een man mag gewoon helemaal niet praten met zijn schoonmoeder. In andere culturen wordt het opgelost door de relatie sterk te ritualiseren: er worden continue grappen gemaakt als ontlading voor eventuele aantrekkingskracht of irritatie. In West Afrika worden grappen ook gebruikt om aan te geven wie tot je vrienden horen. Het begrip Sanankuya verwijst naar joking relaties, waarbij je grappen maakt met leden van een andere clan en daarmee aangeeft dat ze voor jou als familie zijn. Zo zijn er clans die elkaar grappend beschuldigen dat ze alle bonen in het gebied voor elkaars neus weg eten. Met wie je grappen maakt, vecht je niet. Handig om te weten in een conflictueus gebied met voedselschaarste als Mali Nou, ook in organisaties komen joking relationships en avoiding relationships veelvuldig voor Wat hebben we aan deze kennis uit Mali en de begrippen van Radcliffe Brown in onze westerse organisaties? Nou, ook in organisaties komen joking relationships en avoiding relationships veelvuldig voor. En als je weet dat joking en avoidance bijna altijd hand in hand gaan levert een grap je een schat aan informatie op. We kennen enkele beroepsgroepen waar de grappen harder zijn dan bij andere. Psychiatrisch verpleegkundigen, brandweer, politie om er maar een paar te noemen. Collega s nemen #DVDC15 DAG VAN DE COACH 39

42 elkaar in de maling en maken harde grappen over ingrijpende voorvallen. De regels voor in- en uitsluiting zijn nauwgezet; stel je je als nieuwe collega niet netjes voor op een eerste werkdag, dan zal het lang duren voor je maatjes hebt. Voor niet-blauwpersoneel bij de politie (staf- en administratief personeel zonder politieopleiding) is het moeilijk om mee te doen aan de grappen. Het lukt slechts enkelen om onderdeel te worden van de joking relationships. De grappen zijn een manier om de spanning en gevaarzetting die bij het werk hoort te ontladen. Maar scheppen ook verplichting. Net als in Mali wordt een hele sterke, bijna familiale, band gesmeed. Wij die grappen met elkaar maken, dekken elkaar in het heetst van de strijd en verlinken elkaar nooit tegen de baas, is de norm zo ongeveer. Met het grappen maken wordt een verbond gesmeed. Bij grappen hoort altijd avoidance. Wat wordt er vermeden? Met name het leveren van kritiek op elkaars werk- en werkwijze. Over elkaar praten tegen je leidinggevende. Elkaar openlijk afvallen waar een patiënt of burger op straat bij is. Dat doe je gewoon niet met de mensen met wie je een verbond hebt gesmeed. En dat is heel functioneel. Net als in mali is er sprake van een relatie onder druk. Er is een grote intensiteit door het emotioneel en soms fysiek in- en aangrijpende werk. Dat geeft verbondenheid. En collega s zien veel van elkaar; angst, falen, regels overtreden, succes, vakmanschap. Dat maakt ook kwetsbaar. Om de relatie gezond te houden is deze door middel van grappen geïnstitutionaliseerd en geritualiseerd. Het is niet verwonderlijk dat leiders van organisaties waarin veel grappen worden gemaakt soms pogingen doen om te interveniëren. De politie kent een lange geschiedenis van meerdere leiders, instituten en bewindslieden die een einde wilden maken aan de macho-cultuur waarbij ook vaak gerefereerd wordt aan de vele grappen ten koste van collega s (vooral als die vrouw, allochtoon of homo zijn). En er zijn al veel trainingen gewijd aan pogingen om het geven van feedback op elkaars werk (afspreken en aanspreken) normaal te laten worden. Die hebben wel effect, maar de norm van de hechte familiale band die wordt bezegeld door grappen, blijft de boventoon voeren. Ook in andere organisaties kan je veel baat hebben bij een goede analyse van de verhoudingen als je de stroom van grappen analyseert. Met welke concurrenten hebben wij een Sanankuya relatie en bevechten we dus niet op de markt? Is de grappenstroom tussen twee directieleden of afdelingen symmetrisch of assymetrisch? Maakt de marketing afdeling alleen grappen over de slechte levering van de afdeling produktie, of is het andersom ook het geval? Als je dat weet kan je als leider, coach of consultant het goede gesprek gaan voeren over machtsverhoudingen en aanspreekgedrag. Nemen de grappen tussen twee personen, in een team of tussen afdelingen plotseling toe? Duik onder de waterlinie. Want waar een toename van grappen is, wordt iets vermeden 40 DAG VAN DE COACH #DVDC15

43 Mensen zijn wie ze zijn bij gratie van relaties met elkaar. Er zijn culturen die meer individualistische zijn en culturen die meer collectivistisch zijn. Sommige relaties zijn geïnstitutionaliseerd. Een goed voorbeeld zijn joking relationships. Daarbij worden bepaalde relaties tussen mensen gekenmerkt door het maken van grappen. Dat kan één kant opgaan; asymmetrisch, of wederkerig zijn; symmetrisch. Joking relationships gaan dikwijls gepaard met een vorm van vermijding. De grappen zijn een manier om een relatie die intens en spannend tegelijk is, gezond te houden. Grappen kunnen voor een leider, coach of consultant een goede wegwijzer zijn om op zoek te gaan naar datgene wat vermeden wordt en onder de waterlinie zit. Danielle Braun en Jitske Kramer, zijn corporate antropoloog. We hebben de Academie voor Organisatiecultuur opgericht uit passie voor hun vak. Met lezingen, leergangen, blogs en een boek over de Corporate Tribe delen wij ons gedachtengoed, waarbij we kennis van volkeren over samenleven en organiseren overal ter wereld aanwenden om het beste te halen uit organisaties. Leiders, consultants, coaches en trainers krijgen hiermee handvatten om beter te organiseren en veranderen. De Corporate Antropologie biedt methoden om culturen te ontdekken en duiden, blikrichtingen om culturen te doorgronden en interventies om gewenste veranderingen werkelijkheid te maken. Corporate Antropologie leren van wat we al weten. Om werken in, met en voor de Corporate Tribe nog effectiever en plezieriger te maken. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 41

44 ERkENdE opleiding (ST!R - NVAo - lvsc) Schrijf je nu in voor de Master Begeleidingskunde inclusief leergang Supervisie & Coaching start september 2015 (Rotterdam en Nijmegen) vraag een vrijblijvend adviesgesprek aan ( ) bezoek de informatieavond op 23 juni (Beurs-WTC-Rotterdam) 42 DAG VAN DE COACH #DVDC15

45 Paul Smit Vanaf maandag vertrouwen we elkaar! In iedere organisatie waar ik kom vallen regelmatig de termen verbinding en vertrouwen. Iedereen is het er wel over eens dat samenwerken vanuit verbinding en vertrouwen het meest aangenaam is en de meeste synergie oplevert. Toch krijgen we het vaak niet voor elkaar en zijn we doorgaans bezig met schuld afschuiven, dingen over de schutting gooien en zetten we ons eigenbelang voorop ten koste van anderen. Daar waar organisaties veelal gefocust zijn op de structuur, valt er aan de cultuur de meeste winst te behalen. Alleen is cultuur veel moeilijker te beïnvloeden dan structuur. Je kunt in Excel wel een begroting maken, maar berekenen hoeveel verbinding er is, wordt wat lastig. Ook in het beleidsplan zetten, dat we elkaar vanaf maandag gaan vertrouwen, zal weinig resultaat opleveren. Om het gedrag van mensen te veranderen is het van belang het onbewuste brein op een positieve wijze te beïnvloeden. Hier zijn zo n twaalf beïnvloedingsstrategieën voor en ik zal er hier eentje behandelen. Een tip om de verbinding en vertrouwen intern maar ook met externe partijen te vergroten, is om elkaar op te zoeken. Wanneer we elkaar fysiek treffen en in gesprek zijn, maakt het brein oxytocine aan. Dat is het stofje waardoor vertrouwen ontstaat. Tevens maken we als we met elkaar communiceren serotonine aan, de neurotransmitter waardoor optimisme, zelfvertrouwen en ontspanning ontstaat. Wanneer we plezier hebben en lachen, komt er het gelukshormoon endorfine vrij. In het huidige digitale tijdperk zitten we massaal achter een beeldscherm onze weg te werken, waardoor de neurotransmitters en hormonen die belangrijk zijn voor vertrouwen en verbinding niet worden aangemaakt. Daarom blijven bijeenkomsten waar mensen elkaar ontmoeten ook zo belangrijk, want het een op een contact, de fysieke ontmoeting, zal altijd het verschil blijven maken. Filosoof, auteur, trainer & cabaretier Paul Smit is een veelgevraagd spreker in Nederland en ver daarbuiten. Hij combineert humor en inhoud, speelt in op de processen binnen een organisatie en haakt in op thema s als samenwerking, cultuur, dialoog, verbinding & verandering. Daarbij laat hij zien hoe ons onbewuste brein bepalend is in ons gedrag. #DVDC15 DAG VAN DE COACH 43

46 Gezocht: nieuwe identiteit Hoe haal je de sekte uit het voormalige sektelid? Allemaal hebben we er behoefte aan ergens bij te horen. Veel groepen zijn ontstaan vanuit de behoefte een gemeenschappelijke interesse of visie met elkaar te kunnen delen en een veilige plek te bieden waar we elkaar kunnen ontmoeten en kennis en ervaringen kunnen uitwisselen. Al die sociale netwerken en ontmoetingsmogelijkheden geven onze samenleving structuur en onderlinge verbinding. Maar wat als een groep psychisch schadelijk blijkt te zijn voor individuen? Wat als zo n groep, in plaats van verbinding afzondering en vervreemding van de samenleving in de hand werkt? Sekten De International Cultic Studies Association (ICSA) definieert een sekte als een groep of beweging, die grote of extreme toewijding tentoonspreidt aan een persoon, idee of ding en daarbij gebruikmaakt van onethische manipulatie of overtuigingskracht en controle uitoefent door middel van dwingende technieken, ontworpen om de doelstellingen van de groepsleiders te bevorderen, eventueel tot nadeel van de leden, hun gezinnen, of de gemeenschap (Lalich & Tobias, 2006). Het psychisch, emotioneel en soms ook seksueel misbruik in sekten, heeft verwoestende effecten op de sekteleden. Er is sprake van veel verborgen gehouden angsten, schuldgevoelens en buitenproportionele plichtsgevoelens, die de leden zichzelf verwijten. De charmante, lieve en zorgende kant van de groepsleiders maakt het moeilijk om de manipulatie en het machtsmisbruik te doorzien. Als een groepslid voor de eerste keer de donkere kant van de groepsleider(s) ziet en benoemt, wordt hij gemanipuleerd te denken dat hij zelf verantwoordelijk is voor het emotionele, psychische en geestelijke misbruik dat volgt. Als jij je had onderworpen aan onze (goddelijke) regels, dan hadden wij niet zo hoeven te reageren. Als iemand niet (meer) gevoelig is voor het uitoefenen van emotionele druk, verandert de houding van de groepsleiders. De 44 DAG VAN DE COACH #DVDC15