De paragraaf Overzicht erkende maatregelen energiebesparing per bedrijfstak wordt als volgt gewijzigd:

Transcriptie

1 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van..., nr. IENM/BSK-, tot wijziging van bijlage 10 van de enregeling milieubeheer (invoering tweede lichting en correctie eerste lichting erkende maatregellijsten energiebesparing) versie internetconsultatie 17 november 2016 De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, Gelet op artikel 1.7, eerste lid, onderdeel a, van het enbesluit milieubeheer; BESLUIT: ARTIKEL I Bijlage 10 bij de enregeling milieubeheer wordt als volgt gewijzigd: A Het opschrift komt te luiden: Bijlage 10. Erkende maatregellijsten energiebesparing B De paragraaf Overzicht erkende maatregelen energiebesparing per bedrijfstak wordt als volgt gewijzigd: 1. De eerste alinea wordt als volgt gewijzigd: a. In de tweede zin wordt welke lijst met erkende maatregelen toepasbaar is vervangen door: welke erkende maatregelen toepasbaar zijn. b. In de derde zin wordt na onduidelijk ingevoegd: is. 2. De tweede alinea wordt als volgt gewijzigd: a. In de tweede zin wordt een zevental vervangen door: twaalf. b. De numerieke opsomming komt te luiden: 1. metalelektro en mkb-metaal; 2. autoschadeherstelbedrijven; 3. gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen; 4. kantoren; 5. onderwijsinstellingen; 6. commerciële datacenters; 7. rubber- en kunststofindustrie; 8. levensmiddelenindustrie; 9. agrarische sector; 10. mobiliteitsbranche; 11. sport en recreatie; 12. hotels en restaurants. Pagina 1 van 118

2 3. De derde alinea wordt als volgt gewijzigd: a. In de tweede zin wordt zijn geen geschikte (bestaande) activiteiten in het enbesluit genoemd vervangen door: is geen koppeling met activiteiten in het enbesluit mogelijk. b. de opsomming in de laatste zin komt te luiden: - gebouwschil (zoals spouwmuurisolatie); - ruimteventilatie; - ruimteverwarming; - ruimte- en buitenverlichting; - warm tapwatervoorziening, niet zijnde stookinstallatie; - persluchtinstallatie; - stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie - liftinstallatie; - roltrapsysteem; - informatie- en communicatietechnologie; - serverruimten; - zwembadbassin; - faciliteiten; - processen (zoals gieten of harden). C In de paragraaf Maatregelen per bedrijfstak wordt in de laatste zin een handreiking vervangen door: de Handreiking erkende maatregelen ( D De paragraaf 1. Metalelektro en mkb-metaal wordt als volgt gewijzigd: 1. De aanhef komt te luiden: Bedrijven waar metalen in primaire vorm en/of metaalproducten inclusief machines en apparaten (ook elektrische en elektronische) worden vervaardigd. Denk aan giet-, wals-, smelt- of smeedprocessen, evenals (spaanloze, verspanende en thermische) mechanische bewerking en/of eindbewerking van metalen. Oppervlaktebehandeling (via procesbaden, stralen of coaten) en het verbinden van metalen of legeringen (zoals lassen en solderen) zijn ook kenmerkend. Het gaat ook bedrijven waar reparatie en installatie van machines en apparaten plaatsvindt. Ter indicatie een aantal SBI-codes dat voor de indeling van deze bedrijven veelal worden gebruikt: 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 32 en 33. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 1 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Het onderdeel maatregelen wordt als volgt gewijzigd: a. Tabel 5.1 komt te luiden: Tabel 1. Erkende maatregelen voor energiebesparing in de metalelektro en mkb-metaal Nummers Gebouwschil 1 Ruimteverwarming 5-8 Ruimte- en buitenverlichting Faciliteiten 18 Persluchtinstallatie Processen 19 Liftinstallatie 33 2

3 Serverruimten Informatie- en communicatietechnologie 41, 42 In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) 2-4, 9 In werking hebben van een koelinstallatie 23 Reinigen, lijmen of coaten van metalen 24, 25, 32 Aanbrengen anorganische deklagen op metalen Beitsen of etsen van metalen Elektrolytisch of stroomloos aanbrengen van metaallagen op metalen Aanbrengen van conversielagen op metalen Thermisch aanbrengen van metaallagen op metalen Drogen van metalen 30, 31 b. In de tabellen met Nummer maatregel 20, Nummer maatregel 21 en Nummer maatregel 22 wordt in de eerste rij Faciliteiten vervangen door: Persluchtinstallatie. c. In de tabel met Nummer maatregel 24 komt de rij beginnend met Uitgangssituatie op basis van een te luiden: Uitgangssituatie op basis van een Bewegingsmelder of loadcell ontbreekt. d. Na de tabel met Nummer maatregel 32 worden tien tabellen toegevoegd, zoals opgenomen in Bijlage 1 bij deze regeling. E De paragraaf Autoschadeherstelbedrijven wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 2. Autoschadeherstelbedrijven Bedrijven waar overwegend onderdelen van motorvoertuigen (inclusief carrosserieherstel), motorfietsen, caravans/campers en aanhangwagens worden hersteld. Denk aan (spaanloze, verspanende en thermische) mechanische bewerking en/of eindbewerking van metalen. Oppervlaktebehandeling via coatprocessen en het verbinden van metalen of legeringen (zoals lassen en solderen) zijn ook kenmerkend. Ter indicatie hierbij een aantal SBI-codes dat voor de indeling van deze bedrijven veelal wordt gebruikt: 45204, 45112, 45191, 45192, 45203, Voor de mobiliteitsbranche (waarvoor veelal de SBI codes 45.11, 45.19, , 45.3, 45.4 en 77 worden gebruikt) geldt een eigen erkende maatregellijst. Wanneer binnen de mobiliteitsbranche sprake is van een herstelwerkplaats, dan geldt daarvoor echter de lijst voor de autoschadeherstelsector. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 2 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Tabel 5.2 wordt als volgt gewijzigd: a. De titel komt te luiden: Tabel 2. Erkende maatregelen voor energiebesparing bij de autoschadeherstelbedrijven b. In de rij beginnende met Ruimte- en buitenverlichting wordt vervangen door: c. Na de rij beginnende met Ruimte- en buitenverlichting wordt een rij ingevoegd, luidende: Persluchtinstallatie

4 d. De rij beginnend met Faciliteiten komt te luiden: Faciliteiten 19, In de tabel met Nummer maatregel 10 komt de rij beginnend met te luiden: Kantoor: onnodig branden van binnenverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorkomen. 4. In de tabellen met Nummer maatregel 20, Nummer maatregel 21 en Nummer maatregel 22 wordt in de eerste rij Faciliteiten vervangen door: Persluchtinstallatie. F Paragraaf Gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 3. Gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen Instellingen waar medische en tandheelkundige behandeling, verzorging, verpleging en/of genezende behandelingen worden verricht. De inrichting heeft overwegend een gezondheidszorgfunctie zoals aangehaald in het Bouwbesluit Denk aan een ziekenhuis, psychiatrische inrichting, medisch centrum, polikliniek, praktijkruimtes voor een huisarts en/of een fysiotherapeut of een tandartspraktijk. Ook gebouwen met een woon- en verblijffunctie waar intramurale zorg wordt geboden vallen hieronder. Ter indicatie de SBI-code die voor de indeling van instellingen veelal wordt gebruikt: 86. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 3 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Tabel 5.3 komt te luiden: Tabel 3. Erkende maatregelen voor energiebesparing bij de gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen en nummers Gebouwschil 1, Ruimteventilatie 2-5, Ruimteverwarming 8, 38 Ruimte- en buitenverlichting Persluchtinstallatie Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie 23, 25 Liftinstallatie 46 Roltrapsysteem 47 Informatie- en communicatietechnologie 55, 56 Serverruimten Zwembassin In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de 6, 7, 9, 16, 22, 24, lucht) In werking hebben van een koelinstallatie Bereiden van voedingsmiddelen In de tabel na de tabel met Nummer maatregel 2 komt de tweede rij te luiden: 4

5 Nummer maatregel 3 4. In de tabellen met Nummer maatregel 12 en Nummer maatregel 13 komt de eerste rij te luiden: Ruimte- en buitenverlichting 5. In de tabel met Nummer maatregel 12 komt de rij beginnende met Toepasbaar op een zelfstandig of te luiden: of a) Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. b) Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. c) Zelfstandig moment: Ja, indien elektriciteitsverbruik minder is dan kwh per jaar. Natuurlijk moment: Ja. 6. In de tabel met Nummer maatregel 13 komt de rij beginnende met Toepasbaar op een zelfstandig of te luiden: of a en b) Zelfstandig moment: Ja, indien minimaal 50 armaturen aanwezig zijn. c) Zelfstandig moment: Ja, indien minimaal 5 armaturen aanwezig zijn. 7. Na de tabel met Nummer maatregel 16 worden 40 tabellen toegevoegd, zoals opgenomen in bijlage 2 van deze regeling. G De paragraaf Kantoren wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 4. Kantoren Diensten waar administratieve werkzaamheden worden uitgevoerd. De inrichting heeft overwegend een kantoorfunctie zoals aangehaald in het Bouwbesluit Denk aan het openbaar bestuur, overheidsdiensten, verplichte sociale verzekeringen en zakelijke en financiële dienstverlening. Ter indicatie de SBI-codes die voor de indeling van deze diensten veelal worden gebruikt zijn SBI-code 64 t/m 74 en 84. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 4 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Tabel 5.4 komt als volgt te luiden: Tabel 4. Erkende maatregelen voor energiebesparing in kantoren en nummers Gebouwschil 1 Ruimteventilatie 2-4 Ruimteverwarming 7 Ruimte- en buitenverlichting 9-14 Liftinstallatie 21, 22 Roltrapsysteem 23 Informatie- en communicatietechnologie 31, 32 Serverruimten

6 Faciliteiten 36 Bereiden van voedingsmiddelen 16 In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de 5, 6, 8, 15 lucht) In werking hebben van een koelinstallatie 17-20, 33-35, 37, In de tabel met Nummer maatregel 12 wordt in de eerste rij Buitenverlichting vervangen door: Ruimte- en buitenverlichting. 4. Na de tabel met Nummer maatregel 15 worden 23 tabellen toegevoegd, zoals opgenomen in bijlage 3 bij deze regeling. H De paragraaf Onderwijs wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 5. Onderwijsinstellingen Instellingen waar onderwijs, opleidingen en cursussen worden aangeboden met of zonder praktijkonderwijs. De inrichting heeft overwegend een onderwijsfunctie zoals aangehaald in het Bouwbesluit Denk aan basis-, voortgezet- en hoger onderwijs en universiteiten. Ter indicatie de SBI-code die voor de indeling van instellingen veelal wordt gebruikt: 85. Ook peuterspeelzalen en kinderopvang (SBI-code 88.91) vallen onder de reikwijdte van deze lijst. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 5 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Tabel 5.5 komt te luiden: Tabel 5. Erkende maatregelen voor energiebesparing voor de onderwijsinstellingen en nummers Gebouwschil 1 Ruimteventilatie 2-4 Ruimteverwarming 7 Ruimte- en buitenverlichting 9-14 Persluchtinstallatie Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie 22, 24 Liftinstallatie 34, 35 Serverruimten Informatie- en communicatietechnologie 43, 44 In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) 5, 6, 8, 15, 21, 23, In werking hebben van een koelinstallatie Bereiden van voedingsmiddelen In de tabel met Nummer maatregel 11 komt de rij beginnende met Uitgangssituatie op basis van een te luiden: Uitgangssituatie op basis van een a) Halogeenlamp is aanwezig. b en c) Gloeilamp is aanwezig. 4. In de tabel met Nummer maatregel 12 wordt in de eerste rij Buitenverlichting vervangen door: Ruimte- en buitenverlichting. 6

7 5. Na de tabel met Nummer maatregel 15 worden 29 tabellen toegevoegd, zoals opgenomen in bijlage 4 van deze regeling. I De paragraaf Commerciële datacenters wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 6. Commerciële datacenters Bedrijven met activiteiten voor transport, bewerking en opslag van data door het extern beschikbaar stellen van serverruimten en ICT-apparatuur. Ter indicatie de SBI-codes die voor de indeling van deze bedrijven veelal worden gebruikt: 61, 62, 63. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 6 genoemde activiteiten en typen maatregelen. Dit zijn erkende maatregelen die betrekking hebben op het energieverbruik van het proces (servers en koeling/ventilatie daarvan). Ook voor het kantoor, wanneer deze samen met het datacenter één inrichting vormt, is een aantal maatregelen opgenomen. Ten opzichte van de besparingen die in de datacenter zelf kunnen worden gerealiseerd, gaat het om kleine besparingen. 2. Tabel 5.6 komt te luiden: Tabel 6. Erkende maatregelen voor energiebesparing voor commerciële datacenters en nummers Gebouwschil 7 Ruimteverwarming 10 Ruimte- en buitenverlichting Faciliteiten 4 Informatie- en communicatietechnologie 16 In werking hebben van een stookinstallatie 8, 9, 11 In werking hebben van een koelinstallatie 1-3, 5, 6 3. Na tabel met Nummer maatregel 6 worden tien tabellen toegevoegd, zoals opgenomen in bijlage 5 van deze regeling. J De paragraaf Rubber- en kunststofindustrie wordt als volgt gewijzigd: 1. Het opschrift en de aanhef komen te luiden: 7. Rubber- en kunststofindustrie Bedrijven waar overwegend producten van kunststof- en/of rubber worden verwerkt en/of vervaardigd. Het gaat om het bewerken en/of verwerken van polyesterhars, thermoplasten, schuimen/expanderen van kunststof en/of rubberverwerking inclusief de recycling van rubber en kunststof. en met betrekking tot het mengen, malen, blazen, kalanderen, extruderen en vulkaniseren zijn ook kenmerkend. Ter indicatie de SBI-code die voor de indeling van deze bedrijven veelal wordt gebruikt: 22. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 7 genoemde activiteiten en typen maatregelen. 2. Tabel 5.7 komt te luiden: 7

8 Tabel 7. Erkende maatregelen voor energiebesparing in de rubber- en kunststofindustrie en Nummers Gebouwschil 1 Ruimteventilatie 2 Ruimteverwarming 6, 7, 26 Ruimte- en buitenverlichting 9 18 Faciliteiten 19, 20, 21, 30, 36 Persluchtinstallatie Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie 28, 28 Informatie- en communicatietechnologie 43 en In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) 3-5, 8, 19, 26, 29, In werking hebben van een koelinstallatie 37, 38 Verwerken van rubber of thermoplastisch kunststof 35, 39, 40 Wegen of mengen van rubbercompounds of verwerken van rubber 41, De tabel met Nummer maatregel 9 komt te luiden: Ruimte- en buitenverlichting Nummer maatregel 9 Kantoor: geïnstalleerd vermogen binnenverlichting beperken. van a) Langwerpige fluorescentielamp (TL5) en adapter toepassen in bestaande armatuur. b) Armaturen met langwerpige fluorescentielampen (TL5) c) Armaturen met led-lampen Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen (TL) zijn aanwezig. a) b) Aantal branduren is minimaal uur per jaar. c) Aantal branduren is minimaal uur per jaar. a) Zelfstandig moment: Ja. Geïnstalleerd vermogen van verlichting neemt door toepassen van led-lampen minimaal 50% af bij voldoende lichtopbrengst. b en c) In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen. 4. De tabel met Nummer maatregel 11 komt te luiden: Ruimte- en buitenverlichting Nummer maatregel 11 8

9 < vervallen > < vervallen > van < vervallen > < vervallen > < vervallen > < vervallen > < vervallen > < vervallen > 5. In de tabel met Nummer maatregel 12 komt de rij beginnende met Mogelijke technieken ten opzichte van te luiden: van a) Daglichtafhankelijke regeling voor dimmen van verlichting b) Daglichtafhankelijke schakeling voor het uitschakelen van verlichting 6. In de tabellen met Nummer maatregel 15 en Nummer maatregel 17 wordt in de eerste rij Buitenverlichting vervangen door: Ruimte- en buitenverlichting. 7. In de tabellen met Nummer maatregel 22, Nummer maatregel 23, Nummer maatregel 24 en Nummer maatregel 25 wordt in de eerste rij Faciliteiten vervangen door: Persluchtinstallatie. 8. In de tabellen met Nummer maatregel 28 en Nummer maatregel 30 wordt in de eerste rij Faciliteiten vervangen door: Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie. 9. Na tabel met Nummer maatregel 42 wordt een tabel toegevoegd, luidende: Informatie- en communicatietechnologie Nummer maatregel 43 Energiezuinige ICT op de werkplek van. H a) Desktop die voldoet aan Energy Star specificatie a) Desktop zonder Energy Star specificatie. b) Laptop die voldoet aan Energy Star specificatie b) Laptop zonder Energy Star specificatie. Aan het slot worden vijf paragrafen toegevoegd, zoals opgenomen in bijlage 6 bij deze regeling. ARTIKEL II Deze regeling treedt inwerking met ingang van 1 juli Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst. c) Beeldscherm die voldoet aan Energy Star specificatie c) Beeldscherm zonder Energy Star specificatie. 9

10 DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, S.A.M. Dijksma 10

11 Bijlage 1 behorende bij de Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van..., nr. IENM/BSK-, tot wijziging van bijlage 10 van de enregeling milieubeheer (invoering tweede lichting en correctie eerste lichting erkende maatregellijsten energiebesparing) Liftinstallatie Nummer maatregel 33 Energieverbruik voor verlichting en ventilatie voorkomen indien lift niet in gebruik is. Mogelijke technieken ten opzichte van a) Stand-by schakeling op liftbesturing b) Aanwezigheidsdetectie van personen Uitgangssituatie op basis van een Verlichting en ventilatie cabine zijn continue in gebruik. moment of maatregelen a) b) Serverruimten Nummer maatregel 34 Inzet van fysieke servers in serverruimte beperken. Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een of maatregelen. Meerdere gevirtualiseerde servers werken op een minder aantal fysieke servers. Geen gevirtualiseerde omgeving aanwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Serverruimten Nummer maatregel 35 Vrije koeling in serverruimte toepassen om bedrijfstijd van koelmachine te beperken. Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een a) Direct vrije luchtkoeling inclusief compartimenteren en back-up door koelmachine a) Airconditioning of DX- (directe expansie) koeling met seizoensgemiddeld b) Verdampingskoeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass c) Verdampings-koeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass toepassen inclusief compartimenteren en plaatsen van zaalkoelers die werken op hogere temperaturen. b en c) Compressiekoelmachine verzorgt de volledige koeling. b) De koelmachine c) Compressiekoelmachine en de zaalkoelers met seizoensgemiddelde zijn geschikt om COP van maximaal 2,5 is 11

12 Economische randvoorwaarden e COP van maximaal 2,5 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 95% vrije koeling mogelijk. met hogere temperaturen te werken. Compressiekoelmac hine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 4 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 50% vrije koeling mogelijk. aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 50% vrije koeling mogelijk. Bouwkundig moet het mogelijk zijn, bijvoorbeeld het dak moet het gewicht van het systeem voor vrije koeling kunnen dragen, en er moet ruimte zijn voor luchtkanalen en overige installaties. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw of maatregelen. a en b) c) Zelfstandig moment: Nee. Serverruimten Nummer maatregel 36 Energiezuinige koelmachine voor koeling serverruimte Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een Economische randvoorwaarden of maatregelen. Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van minimaal 5,5 Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 3 is aanwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Serverruimten Nummer maatregel 37 Met hogere koeltemperatuur in serverruimte werken. Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een of Volledig gescheiden koude- en warme gangen (compartimenteren) en blindplaten op ongebruikte posities in racks Warme en koude gangen en blindplaten zijn afwezig. Er moet ruimte zijn om racks met servers zodanig op te stellen dat warme en koude gangen zijn te realiseren. ICT-apparatuur in racks moet aan één zijde van apparatuur lucht aanzuigen. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. 12

13 maatregelen. Serverruimten Nummer maatregel 38 Toerental van ventilatoren in zaalkoelers (CRAH s) in serverruimte beperken. Mogelijke technieken ten opzichte van a) Toerenregeling (sensoren en actuatoren) toepassen op bestaande ventilatoren. b) In nieuwe zaalkoelers (CRAH s) ventilatoren met toerenregeling Uitgangssituatie op basis van Toerentalgeregelde ventilatoren zijn afwezig. een Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. of a) b) maatregelen. Serverruimten Nummer maatregel 39 Inzet van servers in serverruimte afstemmen op de vraag Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een of maatregelen. Powermanagement op servers De CPU (central processing unit) draait continue op volledige snelheid. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Serverruimten Nummer maatregel 40 Energiezuinige uninterrupted power system (UPS) in serverruimte Mogelijke technieken ten opzichte van Efficiënt UPS-systeem (met dubbele conversie is 96% of hoger) Uitgangssituatie op basis van een Inefficiënte UPS (dubbele conversie efficiëntie in deellast is maximaal 92%) is aanwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. of maatregelen. Informatie- en communicatietechnologie Nummer maatregel 41 Pas energiezuinig printen en/of kopiëren op de werkplek toe. Mogelijke technieken ten opzichte van Centraal printen en kopiëren. 13

14 Uitgangssituatie op basis van een of maatregelen. Minimaal 10 lokale printers en/of kopieermachines zijn aanwezig. Informatie- en communicatietechnologie Nummer maatregel 42 Energiezuinige ICT op de werkplek Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een Economische randvoorwaarden of maatregelen. a) Desktop die voldoet aan Energy Star specificatie a) Desktop zonder Energy Star specificatie. b) Laptop die voldoet aan Energy Star specificatie b) Laptop zonder Energy Star specificatie. c) Beeldscherm die voldoet aan Energy Star specificatie c) Beeldscherm zonder Energy Star specificatie. 14

15 Bijlage 2 behorende bij de regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van, nr. IenM/BSK-2016/, tot wijziging van bijlage 10 van de enregeling milieubeheer (invoering tweede lichting erkende maatregellijsten energiebesparing) Persluchtinstallatie Nummer maatregel 17 Nullasturen persluchtcompressor beperken. Mogelijke technieken ten opzichte van Persluchtcompressor met frequentie- of toerenregeling Uitgangssituatie op basis van een Compressor heeft vollast/nullast- of vollast/nullast/uitschakeling. Bij meerdere compressoren uitvoeren bij leidende compressor en rest op basis van aan/uitschakeling. Aantal nullasturen is minimaal uur per jaar (ter indicatie: 4 uur per werkdag). of maatregelen Persluchtinstallatie Nummer maatregel 18 Energiezuinig perslucht maken door koude lucht te gebruiken. Mogelijke technieken ten opzichte van a) Koude buitenlucht gebruiken. b) Binnenlucht uit onverwarmde ruimte gebruiken. Uitgangssituatie op basis van een Compressor zuigt door zichzelf opgewarmde warme lucht of warme proceslucht aan. a) Opening in gevel is mogelijk binnen een afstand van 3 meter. b) of maatregelen Vermogen compressor (in kw) vermenigvuldigd met aantal equivalenten van vollasturen (in uur per jaar) is minimaal (kwh per jaar). Persluchtinstallatie Nummer maatregel 19 Warmte van persluchtcompressoren nuttig gebruiken. Mogelijke technieken ten Warmte gebruiken voor ruimteverwarming. opzichte van Uitgangssituatie op basis van Warmte van compressor wordt naar buiten afgevoerd. een Aantal equivalenten van vollasturen is minimaal uur per stookseizoen (ter indicatie: 10 uur per werkdag in stookseizoen) indien het jaarlijks aardgasverbruik minder is dan m3, anders is het aantal equivalenten van vollasturen minimaal uur per stookseizoen. Afstand tot te verwarmen ruimte is minder dan 3 meter. of [17] Nullasturen persluchtcompressor beperken. maatregelen Persluchtinstallatie Nummer maatregel 20 15

16 Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een Economische randvoorwaarden of maatregelen Persluchtgebruik bij blazen verminderen. HR-blaaspistool of blaasmondje met nozzle met laag verbruik Blaaspistool ouder dan 10 jaar of blaasmondje zonder nozzle is aanwezig. Bedrijfstijd blaaspistool of blaasmondje is minimaal 250 uur per jaar. Persluchtinstallatie Nummer maatregel 21 Onnodig aanstaan persluchtsysteem voorkomen. Mogelijke technieken ten opzichte van a) Bij drukvat groepsafsluiter en schakelklok b) Schakelklok met overwerktimer Uitgangssituatie op basis van een Schroef- of zuigercompressor kan alleen handmatig worden uitgeschakeld. a) Vermogen van compressor (in kw) vermenigvuldigd met aantal equivalenten van vollasturen per jaar (in uur per jaar) is minimaal (kwh per jaar). b) Vermogen van compressor (in kw) vermenigvuldigd met aantal equivalenten van vollasturen per jaar (in uur per jaar) is minimaal (kwh per jaar). of maatregelen In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Nummer maatregel 22 Stoom als medium voor ruimteverwarming vervangen. Mogelijke technieken ten opzichte van a) Hoogrendementsketel HR107 met radiatoren en/of indirecte luchtverhitters toepassen b) Warmtepomp met radiatoren en/of indirecte luchtverhitters toepassen c) Direct gasgestookte Hoogrendemen ts- (HR-) luchtverhitter toepassen d) Hoogrendementsketel HR107 met luchtbehandelings kast toepassen Uitgangssituatie op basis van een Stoomketel met stoomluchtverhitters zijn aanwezig, of stoomketel met stoom/waterwarmtewisselaar en radiatoren zijn aanwezig. a) Rookgasafvoer is mogelijk. b) c en d) Rookgasafvoer is mogelijk. Benodigde vermogen voor ruimteverwarming (in kw) vermenigvuldigd met bedrijfstijd (in uur per jaar) is minimaal (kw thermisch h per jaar). a) Aansluitpunt voor gas is aanwezig binnen een afstand van 50 meter van te b) Aansluitpunt van voldoende vermogen voor elektriciteit is c en d) Aansluitpunt voor gas is aanwezig binnen 50 meter van te verwarmen ruimte. 16

17 of maatregelen verwarmen ruimte. aanwezig binnen een afstand van 50 meter van te verwarmen ruimte. Natuurlijk moment: Ja, indien stoomketel óf stoomruimteverwarmingsinstallatie wordt vervangen. en Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie Nummer maatregel 23 Warmteverlies stoominstallatie beperken. Mogelijke technieken ten Isolatie aanbrengen om stoom- en condensaatleidingen en - opzichte van appendages. Uitgangssituatie op basis van Isolatie om leidingen en/of appendages ontbreekt of is beschadigd. een Bij stoomgebruikers zijn machinedelen soms bewust ongeïsoleerd om juiste stoomcondities in het productieproces te kunnen garanderen. Isoleer deze machines niet indien leverancier een goede werking van het proces niet meer garandeert. of maatregelen Bedrijfstijd van stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Nummer maatregel 24 Warmte uit spuiwater stoomketel nuttig gebruiken. Mogelijke technieken ten opzichte van a) Ontspanningsvat toepassen waarin spuiwater in druk wordt verlaagd. b) Warmtewisselaar Uitgangssituatie op basis van Warmteterugwinsysteem ontbreekt voor spuiwater. een Vermogen stoominstallatie (in MW) vermenigvuldigd met bedrijfstijd (in uur per jaar) is minimaal (MW thermisch h per jaar). Minimaal 50% van voedingwater bestaat uit vers suppletiewater. of maatregelen a) Stoomvrager is aanwezig die met discontinue aanbod van ontspanningsstoom kan worden gevoed (veelal de ontgasser). b) Warmtevrager is aanwezig die met discontinue aanbod van warmte uit spuiwater kan worden gevoed (veelal suppletiewater). [25] Condensaat of condensaatwarmte nuttig gebruiken. Stoominstallatie, niet zijnde stookinstallatie Nummer maatregel 25 Condensaat of condensaatwarmte nuttig gebruiken. Mogelijke technieken ten a) Ontspanningsvat b) Retourleiding naar c) Warmtewisselaar 17

18 opzichte van Uitgangssituatie op basis van een of maatregelen toepassen waarin condensaat in druk wordt verlaagd (naar atmosferische druk). ontgasser van stoomketel toepassen voor condensaat. Warmteterugwinsysteem ontbreekt voor condensaat. a en b) Condensaat mag niet verontreinigd c) zijn. Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. Natuurlijk moment: Ja, indien of stoomgebruiker (waarbij het condensaat verloren gaat) wordt gemodificeerd, of stoom- en condensaatleidingnet voor meer dan 50% wordt gewijzigd. [26] Warmte uit rookgassen stoomketel nuttig gebruiken. [27] Energiezuinig stoom maken door voorwarmen van verbrandingslucht voor ventilatorbrander. en In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Nummer maatregel 26 Warmte uit rookgassen stoomketel nuttig gebruiken. Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een of maatregelen a) Economizer toepassen (bijvoorbeeld voor voorwarmen van voedingswater). b) Rookgascondensor toepassen (bijvoorbeeld voor voorverwarmen van suppletiewater). Warmteterugwinsysteem ontbreekt voor rookgassen. c) Luvo (luchtvoorverwarmer) Er is rondom stoomketel en in rookgaskanaal minimaal 2 meter vrije ruimte om een warmteterugwinsysteem in te bouwen. Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. Jaarlijks aardgasverbruik is minder dan m3. en In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Nummer maatregel 27 Energiezuinig stoom maken door voorwarmen van verbrandingslucht voor ventilatorbrander. Mogelijke technieken ten opzichte van Verticale luchtkoker vanaf plafond ketelhuis tot nabij luchtaanzuigopening van brander Uitgangssituatie op basis van een Brander zuigt koudere lucht aan uit directe omgeving op een hoogte van minder dan 1 meter vanaf vloer. Brander moet geschikt zijn voor hogere verbrandingsluchttemperatuur en geringe toename van luchtweerstand. of maatregelen Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. Temperatuur nabij plafond is minimaal 10 C hoger dan temperatuur nabij brander. [26]: Warmte uit rookgassen stoomketel nuttig gebruiken. In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) 18

19 Nummer maatregel 28 Luchtovermaat stoomketel beperken. Mogelijke technieken ten opzichte van a) Automatische regeling luchtovermaat op basis van temperatuurcorrectie b) Automatische regeling luchtovermaat op basis van zuurstofcorrectie Uitgangssituatie op basis van een of maatregelen Automatische regeling luchtovermaat ontbreekt. a) Gasgestookte stoomketel is b) Stoomketel is aanwezig die wordt aanwezig. bijgestookt met biogas of een andere brandstof (niet zijnde aardgas). Vermogen stoominstallatie (in MW) vermenigvuldigd met bedrijfstijd (in uur per jaar) is minimaal (MW thermisch h per jaar). a) Verbrandingsluchttemperatuur varieert met meer dan 35 C. b) Zelfstandig moment: Ja, indien bedrijfstijd stoominstallatie meer is dan uur per jaar. In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Nummer maatregel 29 Energiezuinige aardgasgestookte ventilatorbrander toepassen bij stoominstallatie. Mogelijke technieken ten Brander met modulerende regeling op basis van druksensor opzichte van Uitgangssituatie op basis van Brander met hoog/laagregeling is aanwezig. een Vermogen brander is meer dan 250 kw. Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. of maatregelen Bereiden van voedingsmiddelen Nummer maatregel 30 Het debiet van afzuigsystemen in grootkeukens beperken. Mogelijke technieken ten opzichte van Rook- of dampdetectieapparatuur in combinatie met meet- en regelapparatuur van de afzuiginstallatie. Uitgangssituatie op basis van Meet- en regelapparatuur van de afzuiginstallatie ontbreekt. een Motoren zijn geschikt om frequentie te schakelen. maatregelen Nummer maatregel 31 In werking hebben van een koelinstallatie Onnodig branden van verlichting in koel- en vriescel voorkomen. 19

20 Mogelijke technieken ten Deurschakeling of bewegingsmelder opzichte van Uitgangssituatie op basis van Deurschakeling en bewegingsmelder ontbreken. een Geïnstalleerd vermogen verlichting in koel- en vriescel is minimaal 250 Watt. maatregelen Nummer maatregel 32 Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een of maatregelen In werking hebben van een koelinstallatie Beperken van isolatie van verdamper door ijsvorming. Automatische ventilatieontdooiing middels middels elektrisch Automatische ventilatie-ontdooiing heetgasregeling verwarmingselement Regeling voor ventilatieontdooiing en/of ontdooibeëindigingsthermostaat ontbreekt. Nummer maatregel 33 Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een In werking hebben van een koelinstallatie Energiezuinige lampen in koelcel a) Armatuur met langwerpige hoogfrequent fluorescentie lamp (TL5) b) Armatuur met LED lamp Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen (TL8) zijn aanwezig. of maatregelen In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 34 Binnentreden van warme en/of vochtige lucht in koelcel beperken. Mogelijke technieken ten Deurschakeling celprogramma toepassen die de koeling onderbreekt. opzichte van Uitgangssituatie op basis van Deurschakeling ontbreekt. een Sensoren zijn aanwezig om koeling te onderbreken. 20

21 of maatregelen Nummer maatregel 35 Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een of Gebouwschil Zwembad: verlies warmte via gebouwschil beperken Toepassen van spouwmuurisolatie. Niet-geïsoleerde (spouw)muur is aanwezig. Damp uit spouwmuur moet goed kunnen ontsnappen via buitenste muur. Dampremmende stenen, waterdichte verf, of glazuur op buitenmuur kunnen een probleem vormen. maatregelen Gebouwschil Nummer maatregel 36 Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een Zwembad: verlies warmte via dak beperken. Oud dak vervangen en isoleren met een Rc-waarde van tenminste 3,5 [m 2 K/W]. Niet (voldoende) geïsoleerd dak. of maatregelen Gebouwschil Nummer maatregel 37 zwembad: verlies warmte via beglazing beperken Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een of maatregelen a)hr++-glas in geïsoleerd kozijn b)hr++-glas in geïsoleerd kozijn a) Enkel glas in kozijn. b) Dubbel glas in kozijn. c) HR+++ -glas in geïsoleerd kozijn c) Enkel glas in metalen kozijn. 21

22 Ruimteverwarming Nummer maatregel 38 Zwembad: Energiezuinige warmteopwekking Mogelijke technieken ten HR-ketel toepassen opzichte van Uitgangssituatie op basis van Conventionele CV-ketel of VR CV-ketel is aanwezig. een of maatregelen Ruimteventilatie Nummer maatregel 39 Zwembad: verlies warmte via ventilatielucht beperken Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een of maatregelen a) Enkele kruisstroomwisselaar met hoger rendement b) Dubbele kruisstroomwisselaar met hoger rendement c) Dubbele kruisstroomwisselaar modulaire separate opzet conform het DWARS-systeem, met hoger rendement Luchtbehandeling met twincoilsysteem als warmteterugwinning is aanwezig. c) Gezamenlijke opstellingsruimte van meerdere luchtbehandelingskasten in een technische ruimte. a) b) en c) Zelfstandig moment: Ja, indien het jaarlijks aardgasverbruik minder is dan m 3. Ruimteventilatie Nummer maatregel 40 Zwembad: verlies warmte via ventilatielucht beperken Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een of maatregelen a) Recirculeren van ventilatiedebiet op basis van vocht en temperatuur met recirculatieklepsturing. a) 100% ventilatie met twincoil als warmteterugwinning. (zonder zwembadafdekking) b) Recirculeren van ventilatiedebiet op basis van vocht en temperatuur als zwembadafdekking aanwezig is. b) 100% ventilatie met twincoil als warmteterugwinning. (zwembadafdekking is aanwezig) Kan uitsluitend bij 100% goed gecoate chloorbestendige toe- en afvoerkanalen en onderdelen. Zelfstandig moment: Ja, indien jaarlijks aardgas verbruik minder is dan m 3. 22

23 Ruimteventilatie Nummer maatregel 41 Zwembad: verlies warmte via ventilatielucht beperken Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? a) Luchtdebiet verlagen op basis van vocht en temperatuur met toerenregeling. b) Luchtdebiet verlagen op basis van vocht en temperatuur met toeren gestuurde frequentieregelaars met difuusinblaas. c) Luchtdebiet verlagen op basis van het drogen van buitenlucht met toerenregeling debietregeling met toerengestuurde frequentieregelaars. 100% ventilatie met twincoil als warmte terugwinning. a) Motoren zijn geschikt voor toerenregeling. a en b) Zelfstandig moment: Ja, indien jaarlijks aardgas verbruik minder is dan m 3. Natuurlijk moment: ja b) Motoren zijn geschikt voor toerenregeling en extra regeling luchtdichte constructie. d) Latente energie onttrekken uit de afblaaslucht middels een warmtepomp in combinatie met warmteterugwinning en temperatuur en vochtregeling, debietregeling met toerengestuurde frequentieregelaars. c en d) Kasten moeten passen in de technische ruimte. c) Zelfstandig moment: Nee Natuurlijk moment: Ja d) Natuurlijk moment: Ja maatregelen Bijzondere omstandigheden Zwembassin Nummer maatregel 42 Zwembad: energieverbruik pompen beperken Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een a) Toerengeregelde badwatercirculatie pompen met toerenverlaging tijdens sluitingstijden toepassen door onder andere optimalisatie van het werkpunt van de pomp door middel van een frequentieregelaar met klok. Conventionele circulatiepomp is aanwezig. b) Toerengeregelde badwatercirculatie toepassen, optimalisatie van het werkpunt van de pomp door middel van een frequentieregelaar. a) Circulatiepomp is geschikt voor sturing met frequentieregelaar en 100% overstroomgoot. b) Circulatiepomp is geschikt voor sturing met frequentieregelaar. of Natuurlijk moment: ja. 23

24 maatregelen Nummer maatregel 43 Mogelijke technieken ten opzichte van Zwembassin Zwembad: verlies warmte via wanden bassin beperken. Bassinwanden voorzien van isolatie. Uitgangssituatie op basis van een Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? maatregelen Bassinwanden zijn niet geïsoleerd. Bassinwanden zijn eenvoudig bereikbaar. Installaties in de aanliggende ruimten zijn geïsoleerd. Zwembassin Nummer maatregel 44 Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een Economische randvoorwaarden of Zwembad: verlies warmte zwembadwater via leidingen beperken (Aanvoer)leidingen zwembadwater voorzien van isolatie. (Aanvoer)leidingen zijn niet geïsoleerd. (Aanvoer)leidingen zijn eenvoudig bereikbaar. maatregelen Nummer maatregel 45 Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een Economische randvoorwaarden of maatregelen Zwembassin Zwembad: verlies warmte via spoelwater beperken Warmteterugwinning uit spoelwater (thermisch) spoelbufferkelder Is geen warmteterugwinning aanwezig. Spoelwaterbufferkelder van tenminste 55 m³ is aanwezig. 24

25 Liftinstallatie Nummer maatregel 46 Energieverbruik voor verlichting en ventilatie voorkomen indien lift niet in gebruik. Mogelijke technieken ten opzichte van a) Stand-by schakeling op liftbesturing b) Aanwezigheidsdetectie van personen Uitgangssituatie op basis van een Verlichting en ventilatie cabine zijn continue in gebruik. Economische randvoorwaarden moment of natuurlijk moment? maatregelen a) b) Roltrapsysteem Nummer maatregel 47 Mogelijke technieken ten opzichte van Energiezuinige roltrapbesturing a) Aanbodafhankelijke regeling b) Aanbodafhankelijke intermitterende met twee snelheden besturing Uitgangssituatie op basis van een Economische randvoorwaarden moment of natuurlijk moment? maatregelen Roltrap is zonder aanbodafhankelijke regeling uitgevoerd en draait continue tijdens gebruikstijden. Serverruimten Nummer maatregel 48 Inzet van fysieke servers in serverruimte beperken. Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? maatregelen. Meerdere gevirtualiseerde servers werken op een minder aantal fysieke servers. Geen gevirtualiseerde omgeving aanwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Serverruimten Nummer maatregel 49 Vrije koeling in serverruimte toepassen om bedrijfstijd van koelmachine te beperken. 25

26 Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? maatregelen. a) Direct vrije luchtkoeling inclusief compartimenteren en backup door koelmachine a) Airconditioning of DX- (directe expansie) koeling met seizoensgemiddelde COP van maximaal 2,5 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 95% vrije koeling mogelijk. b) Verdampingskoeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass c) Verdampingskoeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass toepassen inclusief compartimenteren en plaatsen van zaalkoelers die werken op hogere temperaturen. b en c) Compressiekoelmachine verzorgt de volledige koeling. b) De koelmachine en c) de zaalkoelers zijn Compressiekoelmachin geschikt om met e met hogere temperaturen te seizoensgemiddelde werken. COP van maximaal 2,5 Compressiekoelmachin is aanwezig. e met Temperatuur in seizoensgemiddelde koelsysteem en COP van maximaal 4 is buitenklimaat maken aanwezig. minimaal 50% vrije Temperatuur in koeling mogelijk. koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 50% vrije koeling mogelijk. Bouwkundig moet het mogelijk zijn, bijvoorbeeld het dak moet het gewicht van het systeem voor vrije koeling kunnen dragen, en er moet ruimte zijn voor luchtkanalen en overige installaties. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. a en b) c) Zelfstandig moment: Nee. Serverruimten Nummer maatregel 50 Energiezuinige koelmachine voor koeling serverruimte van maatregelen. Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van minimaal 5,5 Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 3 is aanwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Serverruimten Nummer maatregel 51 Met hogere koeltemperatuur in serverruimte werken. 26

27 van. Volledig gescheiden koude- en warme gangen (compartimenteren) en blindplaten op ongebruikte posities in racks Warme en koude gangen en blindplaten zijn afwezig. Er moet ruimte zijn om racks met servers zodanig op te stellen dat warme en koude gangen zijn te realiseren. ICT-apparatuur in racks moet aan één zijde van apparatuur lucht aanzuigen. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Serverruimten Nummer maatregel 52 Toerental van ventilatoren in zaalkoelers (CRAH s) in serverruimte beperken. van a) Toerenregeling (sensoren en actuatoren) toepassen op bestaande ventilatoren. b) In nieuwe zaalkoelers (CRAH s) ventilatoren met toerenregeling Toerentalgeregelde ventilatoren zijn afwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. a) b). Serverruimten Nummer maatregel 53 Inzet van servers in serverruimte afstemmen op de vraag van. Powermanagement op servers De CPU (central processing unit) draait continue op volledige snelheid. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Serverruimten Nummer maatregel 54 Energiezuinige uninterrupted power system (UPS) in serverruimte van Efficiënt UPS-systeem (met dubbele conversie is 96% of hoger) Inefficiënte UPS (dubbele conversie efficiëntie in deellast is maximaal 92%) is aanwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. 27

28 . Informatie- en communicatietechnologie Nummer maatregel 55 Pas energiezuinig printen en/of kopiëren op de werkplek toe. van. Centraal printen en kopiëren. Minimaal 10 lokale printers en/of kopieermachines zijn aanwezig. Informatie- en communicatietechnologie Nummer maatregel 56 Energiezuinige ICT op de werkplek van. a) Desktop die voldoet aan Energy Star specificatie a) Desktop zonder Energy Star specificatie. b) Laptop die voldoet aan Energy Star specificatie b) Laptop zonder Energy Star specificatie. c) Beeldscherm die voldoet aan Energy Star specificatie c) Beeldscherm zonder Energy Star specificatie. 28

29 Bijlage 3 behorende bij de Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van..., nr. IENM/BSK-, tot wijziging van bijlage 10 van de enregeling milieubeheer (invoering tweede lichting en correctie eerste lichting erkende maatregellijsten energiebesparing) Bereiden van voedingsmiddelen Nummer maatregel 16 Het debiet van afzuigsystemen in grootkeukens beperken. van Rook- of dampdetectieapparatuur in combinatie met meet- en regelapparatuur van de afzuiginstallatie. Meet- en regelapparatuur van de afzuiginstallatie ontbreekt. Motoren zijn geschikt om frequentie te schakelen. In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 17 Onnodig branden van verlichting in koel- en vriescel voorkomen. van Deurschakeling of bewegingsmelder Deurschakeling en bewegingsmelder ontbreken. Geïnstalleerd vermogen verlichting in koel- en vriescel is minimaal 250 Watt. In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 18 Beperken van isolatie van verdamper door ijsvorming. a) Automatische ventilatieontdooiing middels middels elektrisch b) Automatische ventilatie-ontdooiing van heetgasregeling verwarmingselement Regeling voor ventilatieontdooiing en/of ontdooibeëindigingsthermostaat ontbreekt. In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 19 Energiezuinige lampen in koelcel van a) Armatuur met langwerpige hoogfrequent fluorescentie lamp (TL5) b) Armatuur met LED lamp Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen (TL8) zijn aanwezig. 29

30 In werking hebben van een koelinstallatie Nummer maatregel 20 Binnentreden van warme en/of vochtige lucht in koelcel beperken. van Deurschakeling celprogramma toepassen die de koeling onderbreekt. Deurschakeling ontbreekt. Sensoren zijn aanwezig om koeling te onderbreken. Liftinstallatie Nummer maatregel 21 Energieverbruik voor verlichting en ventilatie voorkomen indien lift niet in gebruik. Mogelijke technieken ten opzichte van a) Stand-by schakeling op liftbesturing b) Aanwezigheidsdetectie van personen Uitgangssituatie op basis van Verlichting en ventilatie cabine zijn continue in gebruik. een moment of a) b) maatregelen Liftinstallatie Nummer maatregel 22 Geïnstalleerd vermogen verlichting liftcabine beperken. Mogelijke technieken ten LED-lampen opzichte van Uitgangssituatie op basis van a) Gloeilamp is aanwezig. b) Halogeenlamp is aanwezig. een moment of maatregelen Roltrapsysteem Nummer maatregel 23 Energiezuinige roltrapbesturing Mogelijke technieken ten opzichte van a) Aanbodafhankelijke regeling met twee snelheden b) Aanbodafhankelijke intermitterende besturing Uitgangssituatie op basis van een Roltrap is zonder aanbodafhankelijke regeling uitgevoerd en draait continue tijdens gebruikstijden. moment of 30

31 maatregelen Serverruimten Nummer maatregel 24 Inzet van fysieke servers in serverruimte beperken. Mogelijke technieken ten opzichte van Meerdere gevirtualiseerde servers werken op een minder aantal fysieke servers. Uitgangssituatie op basis van Geen gevirtualiseerde omgeving aanwezig. een Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. of maatregelen. Serverruimten Nummer maatregel 25 Omschrijving maatregel Vrije koeling in serverruimte toepassen om bedrijfstijd van koelmachine te beperken. Mogelijke technieken ten opzichte van a) Direct vrije luchtkoeling toepassen inclusief compartimenteren en back-up door koelmachine b) Verdampingskoeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass c) Verdampingskoeler(s), adiabatische of hybride koeler(s) via (vorstbestendige) bypass toepassen inclusief compartimenteren en plaatsen van zaalkoelers die werken op hogere temperaturen. Uitgangssituatie op basis van een Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of Alternatieve erkende maatregelen. Bijzondere omstandigheden a) Airconditioning of DX- (directe expansie) koeling met seizoensgemiddelde COP van maximaal 2,5 is aanwezig. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat maken minimaal 95% vrije koeling mogelijk. b en c) Compressiekoelmachine verzorgt de volledige koeling. b) De koelmachine en de c) zaalkoelers zijn geschikt Compressiekoelmachine om met hogere met seizoensgemiddelde temperaturen te werken. COP van maximaal 2,5 is Compressiekoelmachine aanwezig. met seizoensgemiddelde Temperatuur in COP van maximaal 4 is koelsysteem en aanwezig. buitenklimaat maken Temperatuur in minimaal 50% vrije koelsysteem en koeling mogelijk. buitenklimaat maken minimaal 50% vrije koeling mogelijk. Bouwkundig moet het mogelijk zijn, bijvoorbeeld het dak moet het gewicht van het systeem voor vrije koeling kunnen dragen, en er moet ruimte zijn voor luchtkanalen en overige installaties. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. a en b) c) Zelfstandig moment: Nee. 31

32 Serverruimten Nummer maatregel 26 Energiezuinige koelmachine voor koeling serverruimte Mogelijke technieken ten opzichte van Uitgangssituatie op basis van een of maatregelen. a) Computer Room Air Conditioner (CRAC) met seizoensgemiddelde COP van minimaal 5,5 a) CRAC met seizoensgemiddelde COP van maximaal 3 is aanwezig. b) Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van minimaal 5,5 b) Compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 3 is aanwezig. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. Serverruimten Nummer maatregel 27 Met hogere koeltemperatuur in serverruimte werken. Mogelijke technieken ten Volledig gescheiden koude- en warme gangen (compartimenteren) en opzichte van blindplaten op ongebruikte posities in racks Uitgangssituatie op basis van Warme en koude gangen en blindplaten zijn afwezig. een Er moet ruimte zijn om racks met servers zodanig op te stellen dat warme en koude gangen zijn te realiseren. ICT-apparatuur in racks moet aan één zijde van apparatuur lucht aanzuigen. Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. of maatregelen. Serverruimten Nummer maatregel 28 Toerental van ventilatoren in zaalkoelers (CRAH s) in serverruimte beperken. Mogelijke technieken ten opzichte van a) Toerenregeling (sensoren en actuatoren) toepassen op bestaande ventilatoren. b) In nieuwe zaalkoelers (CRAH s) ventilatoren met toerenregeling Uitgangssituatie op basis van Toerentalgeregelde ventilatoren zijn afwezig. een Het gaat om serverruimten met een opgesteld vermogen van minimaal 5 kw. of a) b) maatregelen. Serverruimten Nummer maatregel 29 Inzet van servers in serverruimte afstemmen op de vraag. 32