Milieuverslag 2006 nnn ENCI MEBIN

Transcriptie

1 Milieuverslag 2006 ENCI MEBIN

2

3 Milieuverslag 2006 Milieuverslag 2006 ENCI en Mebin gaan door met hun beleid van Duurzame Ontwikkeling 2 Een profiel van HeidelbergCement in de Benelux. 4 De vestigingen van HeidelbergCement in de Benelux 5 ENCI Het productieproces van cement. 6 Toewijding aan een duurzame bedrijfsvoering7 8 Besparing van natuurlijke grondstoffen 9 Een verantwoord gebruik van alternatieve brandstoffen 10 Energie-efficiency: ENCI vervult voorbeeldfunctie 12 Beheerste emissies naar de lucht 14 Aanzienlijke vermindering van de CO 2 -emissies. 16 Mebin Het productieproces van betonmortel 18 Voor duurzaam bouwen 20 Milieuverslag 2006 Enci - Mebin

4 ENCI en Mebin gaan door met hun beleid van Duurzame Ontwikkeling Geachte lezer, André JACQUEMART General Manager HeidelbergCement Benelux ENCI en Mebin zetten zich elke dag opnieuw in om hun impact op het milieu te verminderen. Dit tweede gezamenlijke milieuverslag van ENCI en Mebin ligt in lijn met één van de belangrijkste strategische pijlers van de activiteiten van HeidelbergCement in de Benelux: het op verantwoorde wijze, spaarzaam omgaan met (natuurlijke) grond- en brandstoffen Dit vormt een essentieel onderdeel van het reeds enkele jaren gevoerde beleid van Duurzame Ontwikkeling: een belangrijke voorwaarde voor het voortbestaan van onze activiteiten in Nederland en België In het kader van open communicatie zijn bij dit verslag afzonderlijke bijlagen toegevoegd waarin de milieuprestaties van onze afzonderlijke fabrieken meer in detail worden beschreven Activiteit Cement ENCI zet al gedurende vele jaren alternatieve grondstoffen in als hoogovenslak en vliegas Met deze strategie realiseren we in de ons omringende landen het laagste aandeel klinker in cement: slechts 48% in 2006 Enerzijds besparen we hiermee grote hoeveelheden kalksteen, anderzijds levert dit ook een grote energiebesparing op want er hoeft hierdoor minder klinker gebrand te worden Een andere belangrijke bijdrage aan dit beleid van duurzame ontwikkeling wordt geleverd door de hoge inzet alternatieve brandstoffen: maar liefst 90% van de benodigde brandstofhoeveelheid in 2006 Hiermee besparen we op fossiele brandstoffen en werken we mee aan de vermindering van de uitstoot van CO 2 Een aantal van deze alternatieve brandstoffen wordt namelijk aangemerkt als biomassa en draagt niet bij aan het broeikaseffect Ook in 2006 zijn we verdergegaan met de inzet van deze stoffen, onder meer door een verhoogde inzet van zuiveringsslib De inzet van biomassa bedroeg bij ENCI in % van de benodigde brandstofhoeveelheid Hiermee nemen we wereldwijd een koppositie in binnen de cementindustrie en lopen we ver vooruit op de doelstelling van de Nederlandse overheid Dit alles heeft, tezamen met het realiseren van een zo hoog mogelijke energie-efficiency uit de installaties, geleid tot een substantiële verlaging van onze CO 2 emissies in de loop der jaren: vergeleken met 1990 heeft ENCI haar directe CO 2 - emissies in 2006 al met 29% verminderd Hiermee presteert het bedrijf veel beter dan het gemiddelde van de groep HeidelbergCement die haar CO 2 -emissies inmiddels met 13% heeft verminderd ten opzichte van 1990 Hoewel ons beleid erop is gericht om deze emissies waar mogelijk nog verder te verlagen, leveren we hiermee nu al een grote bijdrage aan de doelstellingen van het Kyoto-protocol 2

5 Het verlagen van onze emissies naar de lucht is één van de andere pijlers in ons beleid van Duurzame Ontwikkeling Zij voldoen alle aan de normen uit onze milieuvergunningen Wij spannen ons echter in om deze emissies nog verder te verlagen waar mogelijk Zo komen alle gerealiseerde emissies overeen met de emissieniveaus van de best beschikbare technologieën voor de cementindustrie Ten slotte hebben we in 2006 met vakorganisaties afgesproken dat de klinkerproductie in Maastricht wordt voortgezet tot in 2009 Op het moment van het schrijven van dit verslag, werd een marktverkenning uitgevoerd die mogelijk zal leiden tot een heroverweging van deze afspraak Toen dit verslag werd gedrukt, waren de resultaten van deze marktverkenning nog niet bekend Activiteit Betonmortel Hoewel de betonmortelproductie een beperktere impact heeft op het milieu dan andere industrieën in de bouwsector, stelt Mebin nieuwe doelstellingen vast op het gebied van continue verbetering Een actief investeringsbeleid voorziet in de modernisering van centrales en truckmixers Zelfs wanneer het totale energieverbruik van de centrales relatief beperkt is, spant Mebin zich in om dit verbruik nog verder te verminderen door verschillende maatregelen te nemen: onder andere door de ontwikkeling van producten die leiden tot energiebesparing in de bouw Mebin maakt in haar productieproces nuttig gebruik van onder meer oppervlaktewater Daarnaast wordt het water dat wordt gebruikt voor het schoonmaken van de installaties en truckmixers systematisch opgevangen en hergebruikt bij de bereiding van betonmortel Het grootste gedeelte van de afvalstoffen die afkomstig zijn uit de productie bij Mebin worden rechtstreeks via recycling teruggevoerd in het productieproces Verder is Mebin betrokken bij het unieke Kringbouwproject dat als doel heeft om op een duurzame manier bouwstoffen en energie te produceren uit bouw- en sloopafval De hoge inzet van hoogovencement bij de bereiding van betonmortel van Mebin is gunstig voor het milieu Niet alleen wordt het restproduct hoogovenslak zo nuttig hergebruikt, het leidt ook tot een besparing op natuurlijke grondstoffen en energie Veel inspanningen zijn in 2006 geleverd om te zorgen voor een optimaal functionerend transport In alle truckmixers is inmiddels een GPS-systeem ingebouwd wat leidt tot een uiterst efficiënte transportplanning Daarnaast heeft Mebin in 2006 besloten alleen nog truckmixers met de laagst mogelijke motoremissie aan te schaffen Een toekomst op de lange termijn ENCI en Mebin zetten zich elke dag opnieuw in om hun impact op het milieu te verminderen Dit beleid van Duurzame Ontwikkeling vereist heldere doelstellingen, een strikte dagdagelijkse milieuzorg en een transparante communicatie richting alle betrokken partijen Het is een belangrijke voorwaarde om een organisatie te bouwen die zowel concurrerend áls duurzaam is André JACQUEMART General Manager HeidelbergCement Benelux Milieuverslag 2006 ENCI - MEBIN

6 Een profiel van HeidelbergCement in de Benelux In de Benelux is HeidelbergCement marktleider op het gebied van cement, betonmortel en aggregaten In zeven cementfabrieken, 64 betoncentrales (waarvan er 23 een deelneming zijn) en 23 groeves realiseerden medewerkers in 2006 een geconsolideerde omzet van 687 miljoen euro Deze bedrijven maken deel uit van de organisatorische en operationele eenheid HeidelbergCement Benelux De directie van deze eenheid zetelt in Brussel HeidelbergCement in Nederland In Nederland is HeidelbergCement actief via de bedrijven ENCI (productie en levering van cement), Mebin (productie en levering van betonmortel) en PAES (zand- en grindwinning) Hierbij is PAES een 50% deelneming en zijn ENCI en Mebin 100% deelnemingen van HeidelbergCement Verder behoort vanaf 1 januari 2007 ook zandexploitatie Uivermeertjes in Deest via het bedrijf HC Zand & Grind B V tot de activiteiten van HeidelbergCement in Nederland ENCI zet jaarlijks circa 2,5 miljoen ton cement af Dit gebeurt voor het grootste deel in Nederland Een klein deel van de afzet wordt gerealiseerd in Duitsland De productie van ENCIcement vindt plaats in de fabrieken in Maastricht, IJmuiden en Rotterdam De verkoop van ENCI-cement vindt plaats vanuit het hoofdkantoor in s-hertogenbosch waar nog een aantal andere stafafdelingen zijn gevestigd ENCI streeft een minimale milieubelasting na Alle productiebedrijven beschikken op milieugebied over een ISO gecertificeerd milieuzorgsysteem MEBIN is de marktleider van betonmortel in Nederland wat betreft afzet, productassortiment en expertise in betontechnologie In april 2007 is Mebin fors uitgebreid als gevolg van de splitsing van de aandelen van de Nederlandse Cement Deelnemingsmaatschappij tussen de Duitse aandeelhouders Dyckerhoff en HeidelbergCement Naar aanleiding hiervan zijn zes betonmortelcentrales en twee deelnemingen geïntegreerd in de Mebin-organisatie Dit heeft ertoe geleid dat de landelijke spreiding van 100% eigen betonmortelcentrales nu veel beter is, met name in het noorden/noordoosten van het land Op dit moment heeft Mebin verspreid over het land dertig moderne eigen centrales Voor het transport van de betonmortel staan circa 250 truckmixers ter beschikking De medewerkers van Mebin produceren en leveren per jaar gemiddeld 1,5 miljoen m 3 betonmortel Mebin streeft naar een constante verbetering van haar milieuprestaties Naast toepassing van de nieuwste stand der techniek voor haar installaties en apparatuur, heeft Mebin op het gebied van milieu in samenwerking met de VOBN (de branchevereniging voor betonmortelfabrikanten in Nederland) een gestructureerde aanpak toegepast in de vorm van een adequaat milieuzorgsysteem op basis van ISO HeidelbergCement Benelux in België In België is HeidelbergCement actief via de bedrijven CBR (cement), Inter-Beton (betonmortel) en Carrières Lemay (aggregaten) Gralex, waarvan HeidelbergCement 50% van de aandelen in handen heeft, beschikt over verschillende locaties waar de winning van aggregaten plaatsvindt HeidelbergCement in cijfers Met een geconsolideerde omzet van 9,2 miljard euro (een stijging van 18% ten opzichte van 2005), en een productiecapaciteit van 100 miljoen ton cement en klinker in 2006, is de HeidelbergCement Group één van s werelds grootste producenten van cement, betonmortel en aggregaten Overnamebod op Hanson In mei 2007 maakte de directie van HeidelbergCement een vriendelijk overnamebod op Hanson bekend Deze Britse groep heeft zo n personen in dienst en is actief in vijftien landen De overname wordt waarschijnlijk in het 3e kwartaal van 2007 door de mededingingsautoriteiten goedgekeurd Tezamen zullen HeidelbergCement en Hanson wereldwijd de grootste producent worden van aggregaten, de tweede grootste van betonmortel en de vierde grootste van cement In Nederland is Hanson actief op het gebied van betonmortel met betoncentrales in Amsterdam, Nieuwegein en Zwijndrecht In Amsterdam is Hanson actief op het gebied van zeeaggregaten

7 De vestigingen van HeidelbergCement Benelux LEEUWARDEN GRONINGEN STEENWIJK MEPPEL HOOGEVEEN Afzet Bezetting (FTE) CBR 2,8 mio T 595 ENCI 2,8 mio T 402 Inter-Beton 1,7 mio m Mebin 1,6 mio m Lemay 1,9 mio T 68 Gralex* 11,2 mio T 300 PAES* 3,9 mio T 96 IJMUIDEN KATWIJK HOORN BEVERWIJK AMSTERDAM AGM HILVERSUM UTRECHT AMERSFOORT ZWOLLE LOCHEM DEN HAAG VIANEN (MPV) Klinkerfabriek Cementfabriek (klinker + cement) Cementfabriek (cement alleen) Betoncentrale Toeslagstoffen EUROPOORT ROTTERDAM BREDA DEEST NIJMEGEN DEN BOSCH CUIJK DEN BOSCH MAAS-ROELOFFS * De cijfers van Gralex en PAES zijn voor 100% weergegeven Alleen de centrales waar Inter-Beton en Mebin meerderheidsaandeelhouders zijn, worden opgenomen BERGEN OP ZOOM TILBURG EINDHOVEN VENLO BRUGGE EEKLO ZELZATE BOTERAKKER HW PAES ROESELARE GENT TEMSE NIEL MECHELEN TESSENDERLO MAASEIK GENK BORN DILSEN NSI BRUNSSUM LANGEMARK (IEPER) MAASMECHELEN MAASTRICHT DEUX ACREN BRUXELLES ST. PIETERS-LEEUW QUENAST TIENEN BOORSEM TOURNAI ANTOING SOIGNIES PERLONJOUR MONT-ST. GUIBERT (WAVRE) JAMBES (NAMUR) MONCEAU-SUR-SAMBRE JEMEPPE HERMALLE-S/HUY MARCHE LES-DAMES BEEZ LIXHE MAGNÉE SERAING THIMISTER- CLERMONT TROOZ CHANXHE VERVIERS HARMIGNIES LUSTIN ACHÊNE LEFFE Milieuverslag 2006 ENCI - MEBIN

8 ENCI Het productieproces van cement 8 1. Groeve Kalksteen ofwel mergel is een belangrijke grondstof voor de productie van cement Kalksteen wordt door ENCI gewonnen in de groeve aan de voet van de Sint-Pietersberg in Maastricht 1 2. Breker In een tweetal brekers wordt de kalksteen gebroken en gezeefd De vuursteen wordt hier uit de kalksteen verwijderd Dit restmateriaal wordt onder andere toegepast als funderingsmateriaal in de wegenbouw 3. Mengbed De mergel wordt via een transportband naar het mengbed vervoerd Hij wordt er in de lengte op hopen gestort en daarna haaks op de lengteas van de hoop afgeschraapt Hierdoor worden de verschillende kwaliteiten kalksteen tot een homogene grondstof gemengd 3 8. Stoffilter Het afgas wordt met een rendement van meer dan 99,99% van stof ontdaan door een modern elektrofilter Het opgevangen stof wordt teruggevoerd naar de meelmolen Hier wordt het samen met mergel en toeslagstoffen gemalen om vervolgens opgeslagen te worden in de voorraadsilo s 2 5. Voorwarmer Aan de hoogste zijde komt het meel via de voorwarmer (cylonentoren) de oven binnen In de voorwarmer wordt het meel met hete lucht uit de oven voorverwarmd tot een temperatuur van circa 780 C 4. Drogen en malen Vervolgens komt de mergel terecht in de mergeldroger waar het vocht (circa 15%) uit de mergel wordt verdampt met de restwarmte van de rookgassen uit de cementoven en met behulp van een bijstookinstallatie Vervolgens wordt de mergel samen met de componenten siliciumoxide, aluminiumoxide en ijzeroxide via doseerinstallaties in de juiste verhouding in een meelmolen gebracht Hier worden de grondstoffen tot de gewenste fijnheid gemalen en in voorraadsilo s opgeslagen 4 5 6

9 9 9. Opslag klinker De klinker wordt opgeslagen in een opslaghal Als halffabrikaat is dit product een belangrijke grondstof voor Nederlands cement, maar om het geschikt te maken voor specifiek gebruik, is een verdere maling met toevoeging van aanvullende grondstoffen noodzakelijk 12. Opslag cement Het cement wordt opgeslagen in grote opslagsilo s Daar wacht elke cementsoort op verpakking en/of bulkverlading 6. Ronddraaiende oven Het meel komt vervolgens terecht in een hellende oven met een ronddraaiende beweging De oven wordt verhit door een vlam met een temperatuur van ongeveer C Langzaam beweegt het meel zich naar het laagste punt Op die weg wordt het geleidelijk opgewarmd en voltrekt zich de sintering bij een temperatuur van C De calciumoxide bindt zich hier met oxides van silicium, aluminium en ijzer tot portlandcementklinker Satellietkoelers Na de sinterzone wordt het materiaal gekoeld tot ongeveer 100 C in negen meedraaiende koelers met een lengte van elk 22 meter Er vormen zich grijs-zwarte bolletjes: de portlandcementklinker De opgewarmde lucht die hier ontstaat, wordt enerzijds terug in de oven geblazen en anderzijds gebruikt voor het drogen van grondstoffen Verzending 40% van het ENCIcement wordt via het water en 60% wordt via de weg vervoerd naar de klant Circa 6% van de verzending wordt verpakt geleverd in zakken van 25 kg Het overige deel wordt onverpakt vervoerd door schepen of bulkwagens ENCI streeft ernaar de milieubelasting van het transport te verminderen, onder andere door, waar mogelijk, scheepvaarttransport bij klanten te stimuleren maar ook door te investeren in materieel met brandstofbesparende motoren en door samen te werken met overslagbedrijven 10. Dosering grondstoffen Portlandcementklinker, hoogovenslak, vliegas en kalksteen zijn de grondstoffen voor cement Ze kunnen in verschillende verhoudingen worden gedoseerd waardoor het soort cement wordt bepaald Daarnaast wordt ook een kleine hoeveelheid bindtijdregelaar toegevoegd om het opstijven van verse betonmortel te regelen 11. Maalproces Het malen kan gebeuren met traditionele kogelmolens waarin stalen kogels de portlandcementklinker vermalen In Maastricht en IJmuiden kan het malen ook gebeuren met een energiezuinige rollenpers Hier wordt het materiaal tussen twee tegen elkaar ronddraaiende walsen verpulverd Dit kost minder energie dan het malen van een traditionele kogelmolen Beide fabrieken besparen hierdoor jaarlijks elk ca 20 miljoen kwh wat overeenkomt met het verbruik van circa gezinnen 12 Milieuverslag 2006 ENCI

10 Toewijding aan een duurzame bedrijfsvoering ENCI heeft zich verplicht tot een beleid van Duurzame Ontwikkeling wat past binnen de wereldwijde visie van HeidelbergCement Deze duurzame aanpak kent ten aanzien van de milieuproblematiek verschillende aspecten ß Een ruime beschikbaarheid en de goede kwaliteit van de natuurlijke grondstof kalksteen blijven van belang Daarom zet ENCI al vele jaren restproducten uit andere industrieën in als vervanging van kalksteen De inzet van deze alternatieve grondstoffen levert bovendien een aanzienlijke energiebesparing op Er worden hierbij strenge normen in acht genomen zodat de kwaliteit van het eindproduct en de effecten naar onze omgeving niet in het gedrang komen ß ENCI maakt bij het branden van kalksteen tot klinker al vele jaren nuttig gebruik van alternatieve brandstoffen Er worden diverse, zorgvuldig geselecteerde, restproducten uit andere industrieën ingezet als brandstof De inzet van dit soort materialen gebeurt uitsluitend onder de volgende voorwaarden: - voldoen aan de eisen uit de vergunningen; - stabiliteit in het ovenproces; - een constante kwaliteit van de eindproducten; De inzet van alternatieve grond- en brandstoffen garandeert een verantwoorde verwerking van deze stoffen en heeft verder een verbetering van de kostenefficiëntie tot gevolg ß Vermindering van de emissies naar de lucht, zoals voorgeschreven in het beleid van de overheid, is ook een belangrijk onderdeel van het beleid van ENCI De emissies van ENCI voldoen alle aan de normen uit onze milieuvergunningen Wij spannen ons in om de goede resultaten uit de afgelopen jaren te handhaven en trachten deze emissies nog verder te verlagen waar mogelijk Communicatie is een belangrijke pijler van ons beleid Dit gebeurt zowel met eigen medewerkers, omgeving, overheden, klanten en leveranciers ENCI werkt volgens de normen van de World Business Council for Sustainable Development in het algemeen en van de richtlijnen van het Cement Sustainability Initiative (www wbcsd org/sector project cement) in het bijzonder De combinatie van beiden garandeert een duurzaam beleid op alle gebieden ENCI behoort binnen de HeidelbergCement Group bovendien tot de top met haar prestaties op het gebied van milieu, veiligheid en gezondheid en gaat op bepaalde gebieden verder dan de doelstellingen op groepsniveau en de doelstellingen van de Nederlandse overheid Een voorbeeld hiervan is de inzet van alternatieve grond- en brandstoffen en biomassa Verzending van ENCI-cement over de weg De centrale bedieningsruimte in IJmuiden van waaruit de installaties worden aangestuurd Eén van de gebieden waar ENCI klaar is met de winning van kalksteen en waar de natuur inmiddels volop zijn gang gaat

11 Besparing van natuurlijke grondstoffen Door een hoge inzet van alternatieve grondstoffen (restproducten uit andere industrieën) bij de cementproductie, realiseert ENCI in Europa het laagste aandeel klinker in cement Kalksteen is nog altijd een noodzakelijke grondstof voor de bereiding van cement Om zuinig om te gaan met deze natuurlijke grondstof, zet ENCI al gedurende vele jaren alternatieve grondstoffen (restproducten uit andere industrieën; voornamelijk hoogovenslak en vliegas) in ter vervanging van kalksteen Hierbij is hoogovenslak een restproduct uit de ijzerproductie en is vliegas een restproduct dat ontstaat bij het opwekken van elektriciteit in met steenkool gestookte centrales Naast een besparing op kalksteen, betekent het gebruik van alternatieve grondstoffen bij de cementproductie ook een aanzienlijke energiebesparing Een lager gebruik van klinker leidt immers tot een lager energieverbruik en bijgevolg aanzienlijk minder CO 2 -emissies Ten slotte lost de inzet van deze stoffen tegelijkertijd het maatschappelijk probleem voor de verwerking van bepaalde materialen (gedeeltelijk) op Rookgasreinigingskalk en filterkoek als grondstof Naast hoogovenslak en vliegas, verreweg de belangrijkste alternatieve grondstoffen bij ENCI, gebruikt het bedrijf sinds enkele jaren nog andere restproducten als grondstof Een voorbeeld daarvan is rookgasreinigingskalk dat afkomstig is uit de baksteenindustrie ENCI gebruikt dit materiaal als grondstof omdat het kalk bevat en omdat dit materiaal de eigenschap heeft de voor het ovenproces noodzakelijke temperatuur wat te verlagen, hetgeen resulteert in een energiebesparing De inzet van deze grondstof bedroeg ton in 2006 Daarnaast heeft ENCI in 2006 ook restproducten afgenomen van Ineos Silicas, producent van silicaten en zeoliet Eén daarvan is filterkoek: een restproduct uit het filterproces van deze onderneming Dit materiaal is rijk aan silicium waardoor het uitstekend geschikt is als grondstof voor de klinkerproductie In 2006 heeft ENCI ton van deze alternatieve grondstof ingezet Inzet alternatieve grondstoffen (in miljoen ton) 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0, Cementproductie Inzet alternatieve grondstoffen Met een percentage van 48% in 2006 realiseert ENCI in Europa het laagste aandeel klinker in cement. Het lossen van grondstoffen aan de kade in Rotterdam 20 De totale inzet van alternatieve grondstoffen ter vervanging van traditionele grondstoffen bedroeg 06 bij ENCI in 2006 bijna 1,7 miljoen ton (zie ook diagram inzet alternatieve grondstoffen ) Hierdoor is ENCI erin geslaagd om in 2006 circa 3 miljoen ton van de natuurlijke grondstof mergel te besparen (dit komt overeen met circa volgeladen groevewagens) Naast hoogovenslak en vliegas heeft ENCI in 2006 ook restproducten uit de baksteenindustrie en zandachtige producten gebruikt als vervanging van kalksteen Het resultaat van deze grondstoffenstrategie is dat het klinkergehalte in cement bij ENCI in % bedroeg Europees streeft de cementindustrie een aandeel klinker na van 80% ENCI presteert dus veel beter dan deze Europese doelstelling Door het gebruik van het restproduct hoogovenslak is het cement van ENCI IJmuiden relatief energiearm Milieuverslag 2006 ENCI

12 Een verantwoord gebruik van alternatieve brandstoffen ENCI maakt voor een groot deel gebruik van alternatieve brandstoffen om de noodzakelijke hitte in de cementoven op te wekken In 2006 bedroeg het percentage alternatieve brandstoffen ter vervanging van fossiele brandstoffen maar liefst 90% Voor de klinkerbereiding moet ENCI op hoge temperatuur kalksteen branden in een ronddraaiende oven De vlam van die oven heeft een temperatuur van zo n graden Celsius Om die hitte op te wekken, zet ENCI hiervoor enerzijds een beperkte hoeveelheid fossiele brandstoffen in: bruinkoolpoeder en aardgas Op termijn is het de bedoeling de inzet van bruinkoolpoeder helemaal terug te schroeven Ook de inzet van aardgas bij de klinkerproductie heeft ENCI in de loop der jaren tot een minimum weten te beperken Anderzijds maakt ENCI voor een groot deel gebruik van alternatieve brandstoffen om de hitte in de oven op te wekken Hiermee bespaart zij op traditionele (fossiele) brandstoffen. Door de inzet van biomassa werkt ENCI bovendien mee aan de vermindering van CO 2 -emissies (koolstofdioxide) Alternatieve brandstoffen worden alleen ingezet bij de klinkerproductie in Maastricht Voor de cementmaling in IJmuiden, Rotterdam en Maastricht wordt alleen aardgas gebruikt voor het drogen van hoogovenslak In 2006 bedroeg de inzet van alternatieve brandstoffen bij ENCI maar liefst 90% van de benodigde brandstofhoeveelheid Hiermee presteert ENCI veel beter dan de Groep (gemiddelde van 17,4% in 2006) en veel beter dan het gemiddelde in Europa (34,3% in 2006) Verlaging CO 2 -emissie door hoge inzet biomassa Bepaalde alternatieve brandstoffen worden aangemerkt als biomassa Dit zijn materialen die worden beschouwd als duurzame energie en daarom niet bijdragen aan de CO 2 -problematiek De inzet van biomassa bij ENCI bedroeg maar liefst 47% van 20 Het percentage alternatieve brandstoffen dat bij de klinkerproductie in Maastricht dient ter 06 vervanging van fossiele brandstoffen bedroeg in 2006 maar liefst 90% (ten opzichte van 83% in 2005) Het verschil wordt verklaard door een verhoogde inzet van zuiveringsslib en een nieuwe alternatieve brandstof die in 2006 is ingezet: PPDF-slib ENCI heeft in ton alternatieve brandstoffen ingezet waardoor het bedrijf bijna 92 miljoen m 3 aardgas heeft weten te besparen Dat komt overeen met het jaarlijkse gasverbruik van bijna huishoudens de benodigde brandstofhoeveelheid in 2006 (zie ook grafiek Percentage alternatieve brandstoffen biomassa fossiele brandstoffen ) Hiermee nemen we wereldwijd een koppositie in binnen de cementindustrie en lopen we ver vooruit op de doelstelling van de Nederlandse overheid Brandstoffen die bij ENCI worden aangemerkt als biomassa zijn onder meer: zuiveringsslib, papierslib, diermeel en PPDF-slib (een mengsel van papier en plastic) Deze laatste brandstof bestaat voor het grootste deel uit biomassa, de andere brandstoffen zijn 100% biomassa ENCI heeft in 2006 méér biomassa ingezet dan in 2005 toen het aandeel biomassa 35% bedroeg Enerzijds wordt dit verschil verklaard door een hogere inzet van zuiveringsslib (een restproduct afkomstig van waterzuiveringsinstallaties) Anderzijds heeft ENCI in 2006 een nieuwe brandstof ingezet: PPDF-slib (Paper Plastic Derived Fuel) Om deze nieuwe brandstof in te kunnen zetten, heeft ENCI in 2006 geïnvesteerd in een derde brandstofdoseerinstallatie In deze grafiek stelt de oranje lijn de inzet van alternatieve brandstoffen voor die aangemerkt worden als biomassa Duidelijk is te zien dat ENCI in de loop der jaren steeds meer van dit klimaatneutrale materiaal heeft ingezet De gele lijn toont de alternatieve brandstoffen die niet aangemerkt worden als biomassa De rode lijn geef de inzet van de fossiele brandstoffen weer Dit aandeel is gedaald van 60% in 1990 naar nog maar 10% in 2006 Percentage alternatieve brandstoffen - biomassa - fossiele brandstoffen* bij klinkerproductie in cementoven maastricht % Fossiele brandstof Biomassa Alternatieve brandstof De alternatieve brandstof PPDF-slib is een mengsel van papier en plastic en is voor het grootste deel klimaatneutraal De cementoven van ENCI is bijna 200 meter lang 10

13 De vlamtemperatuur van de oven bedraagt maar liefst C Inzet alternatieve brandstoffen in cementovens leidt niet tot extra emissies Er zijn altijd reststoffen die hoe dan ook verwerkt moeten worden Voor veel brandbare reststoffen betekent dit veelal verbranding in een afvalverbrandingsinstallatie (AVI) Dit gaat gepaard met bepaalde emissies Ook het produceren van klinker in een cementfabriek leidt, bij het verbranden van fossiele brandstoffen, tot bepaalde emissies Wanneer nu bepaalde (hiervoor geselecteerde) reststoffen gebruikt worden als brandstof in een cementoven in plaats van verbrand te worden in een AVI, dan blijft de totale omvang van de emissies (weergegeven door de pijl aan de rechterkant) van die cementoven gelijk aan de situatie waarin in de cementoven alleen fossiele brandstoffen worden gebruikt Met andere woorden: de emissie die Met een inzet van 47% klimaatneutrale biomassa is ENCI wereldwijd een baanbreker binnen de cementindustrie. zou zijn ontstaan bij verbranding van de reststof in de AVI zal dan niet plaatsvinden De inzet van de reststof als alternatieve brandstof in de cementoven leidt dus overall tot een reductie van de emissies Tertiaire Brandstoffen Installatie Naar aanleiding van de verhoogde inzet van biomassa heeft ENCI in 2006 geïnvesteerd in een derde brandstofdoseerinstallatie die is gebouwd in een betonnen kelder onder de grond Onderin bevindt zich een doseerschroef die het materiaal transporteert naar de branderbuis Doordat ENCI onder de grond heeft gebouwd, kunnen de leveranciers de brandstof vanuit de vrachtwagen nu direct in de installatie lossen Er is een stalen kast overheen geplaatst om verwaaiing van materiaal naar de omgeving te voorkomen en om te vermijden dat het materiaal nat wordt Emissie cementovens met en zonder inzet van secundaire brandstoffen CO 2 SO 2 NO x CO 2 SO 2 NO x CO 2 SO 2 NO x Reststoffen AVI + Fossiele brandstoffen Cementfabriek Reststoffen + Fossiele brandstoffen Cementfabriek De Secundaire en Tertiaire brandstofdoseerinstallaties van waaruit alternatieve brandstoffen worden getransporteerd naar de oven Milieuverslag 2006 ENCI 11

14 Energie-efficiency: ENCI vervult voorbeeldfunctie Verlaging van het energieverbruik is een belangrijk onderdeel van het beleid van ENCI Het beleid dat ENCI voert ten aanzien van energieverlaging, resulteert er in dat ENCI op het gebied van energieefficiency tot de wereldtop behoort De productie van klinker en cement vergt veel energie Uit eigen overtuiging, én om te voldoen aan de verplichtingen vanuit het Kyoto-protocol, is verlaging van het energieverbruik een permanent aandachtspunt bij ENCI Dat gebeurt bij ENCI onder andere door een maximale inzet van alternatieve grond- en brandstoffen en door met bepaalde technologieën een zo hoog mogelijke energie-efficiency uit haar installaties te halen Op dit gebied is ENCI een voorbeeld voor andere cementfabrieken wereldwijd Convenant Benchmarking Energie-Efficiency In het kader van het Kyoto-protocol heeft Nederland zich verplicht om de broeikasgassen met 6% te reduceren in 2010 ten opzichte van 2005 In dit verband nemen de verschillende productiebedrijven van ENCI deel aan het Convenant Benchmarking Energie-Efficiency dat in 2000 is afgesloten met de overheid Net als het CO 2 -emissiehandelssysteem is dit Convenant gericht op het verminderen van het energieverbruik en het grondstofverbruik en daardoor het verminderen van de CO 2 -emissies De bedrijven die deelnemen aan het Convenant verplichten zich om in 2012 tot de wereldtop te behoren met betrekking tot energieefficiency De meest recente inventarisatie is afgerond in 2005 Hieruit bleek duidelijk dat ENCI op het gebied van energie-efficiency tot de wereldtop binnen de cementindustrie behoort, ook al loopt de voorsprong op andere landen lichtjes terug Ook andere landen volgen nu immers de strategie van ENCI die is gericht op de hoge inzet van alternatieve grond- en brandstoffen Het staafdiagram Ontwikkeling van specifiek energieverbruik per ton cement laat zien dat het aandeel fossiel energieverbruik bij ENCI is verminderd van 46% in 1990 naar 18% in 2006 Het aandeel elektriciteit is min of meer hetzelfde gebleven Fossiel energieverbruik daalt bij ENCI van 46% in 1990 naar 18% in De energiezuinige rollenpers in Maastricht TotalE energie-inhoud (Gj/ton cement) IJmuiden Rotterdam Maastricht Zwitserland Oostenrijk België Frankrijk Duitsland Italië India Japan Mexico Spanje Indonesië Brazilië Thailand Taiwan Australië Zuid Korea Colombia Venezuela Argentinië China Turkije Canada VK Egypte Marokko Zuid Afrika USA Saudi Arabië Iran Oekraïne Rusland Warmteverbruik Elektriciteitsverbruik Ontwikkeling van specifiek energieverbruik per ton cement (in %) % Aandeel fossiel Aandeel elektriciteit Warmtekrachtkoppeling bespaart energie in IJmuiden en Rotterdam De ENCI-vestigingen in IJmuiden en Rotterdam gebruiken al twintig jaar een systeem van warmtekrachtkoppeling (WKK) om energie te besparen Een deel van de restwarmte die vrijkomt bij de elektriciteitsproductie gaat niet verloren, maar wordt ter plekke nuttig gebruikt bij het drogen van hoogovenslak Het overige deel van de energie wordt omgezet in elektriciteit en hiermee worden de cementmolens aangedreven Door het inzetten van deze installaties kunnen de vestigingen in IJmuiden en Rotterdam in 2006 voor bijna 50% in hun eigen elektriciteitsbehoefte voorzien De kennis die ENCI in Nederland heeft opgedaan met deze technologie, wordt nu aangewend bij een studie naar de mogelijkheden voor warmtekrachtkoppeling bij CBR Lixhe, één van de productiebedrijven van het Belgische zusterbedrijf CBR 12

15 ENCI Rotterdam en Eneco Energie realiseren windmolen In 2006 heeft ENCI Rotterdam met elektriciteitsleverancier Eneco afspraken gemaakt voor de bouw van een windmolen op het ENCI-terrein De windmolen zal uiteindelijk zorgen voor een energieproductie van 5 miljoen kwh per jaar Dat komt overeen met 15% van het jaarlijkse energieverbruik van ENCI-Rotterdam ofwel het jaarlijkse energieverbruik van huishoudens Eneco Energie zal zorgdragen voor de bouw, exploitatie en het beheer van de turbine die energie zal leveren aan het openbare net De bouw van de turbine is gestart in de eerste helft van 2007 De windmolen die bij ENCI Rotterdam wordt gerealiseerd, zal een energieproductie leveren die overeenkomt het jaarlijkse verbruik van huishoudens Milieuverslag 2006 ENCI 13

16 Beheerste emissies naar de lucht Het Bevoegd Gezag stelt in de verschillende milieuvergunningen vast aan welke eisen de emissies moeten voldoen De emissies van ENCI voldoen hier alle aan Als gevolg van een noodgedwongen (tijdelijke) overschakeling op een andere leverancier van ijzerhoudende toeslag, is de emissie van SO 2 sterk gestegen ten opzichte van 2005 Deze stijging was tijdelijk van aard: eind 2006 is namelijk opnieuw overgeschakeld op de oude leverancier De emissies van ENCI voldoen alle aan de eisen uit de milieuvergunningen. In de cyclonentoren wordt het fijnmeel met hete lucht uit de oven voorverwarmd tot een temperatuur van 780 C 14

17 Stikstofoxiden (NO X ), stof en zwaveldioxide (SO 2 ) zijn drie belangrijke componenten die geëmitteerd worden bij de productie van klinker en cement Het grootste deel van de emissies naar de lucht zijn afkomstig van het klinkerproductieproces Dit proces vindt alleen plaats in de fabriek in Maastricht ENCI beschikt voor elk van haar productielocaties over de noodzakelijke milieuvergunningen die aangeven hoeveel er maximaal mag worden uitgestoten en hoe de controles en analyses moeten verlopen De emissies van ENCI voldoen alle aan de normen uit de verschillende milieuvergunningen Waar mogelijk, streeft ENCI naar verdere verlaging Sinds 2006 is Europese norm NEN van kracht In deze norm is vastgelegd aan welke eisen de emissiemeetapparatuur moeten voldoen en is bepaald met welke frequentie en op welke wijze de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van de meetapparatuur gecontroleerd dient te worden ENCI heeft deze norm systematisch geïmplementeerd voor de continue emissiemetingen van de klinkeroven 20 De tabel Totale emissies naar de lucht laat in Maastricht in 2006 een sterke daling zien van de 06 NO X -emissie ten opzichte van 2005 Deze daling is voor een groot deel te danken aan de SNCR-installatie die in 2006 veel beter heeft gefunctioneerd dan in 2005 In deze installatie worden ureumkorrels ingezet waardoor de uitstoot van stikstofoxiden wordt verlaagd Ook het verminderen van de variaties in het ovenproces verklaren voor een deel de goede prestaties op dit gebied Zo heeft een gemiddeld lagere vlamtemperatuur tot gevolg gehad dat er minder NO X in het ovenproces is ontstaan Daarnaast toont de tabel in Rotterdam een stijging van de NO X -emissie ten opzichte van 2005 Dit wordt verklaard door de aanzienlijke stijging (35%) van de geproduceerde hoeveelheid cement in 2006 De emissies naar de lucht van de cementproductie (exclusief de klinkerproductie) zijn immers direct gerelateerd aan de geproduceerde hoeveelheid cement De emissie van zwaveldioxide (SO 2 ) in Maastricht is sterk toegenomen ten opzichte van 2005 Door leveringsproblemen van ijzerhoudende toeslag heeft ENCI in 2006 tijdelijk moeten overschakelen op een andere leverancier Het geleverde materiaal had een sterk afwijkende samenstelling Eind 2006 heeft ENCI kunnen overschakelen naar de oorspronkelijke grondstof De centrale bedieningsruimte in Maastricht Marc Goderie, KAM-functionaris in Maastricht Totale emissies naar de lucht (in ton/jaar) (mg/nm³) IJmuiden Rotterdam Maastricht* NO X SO 2 Stof NO X SO 2 Stof NO X SO 2 Stof ** * In Maastricht worden de totale emissies weergegeven De emissies van de klinkerproductie zijn dus inbegrepen De bedrijven in IJmuiden en Rotterdam zijn maalbedrijven en produceren enkel cement Zij krijgen het halffabrikaat klinker aangeleverd ** In het milieuverslag over 2005 is een stofemissie van 22 ton opgenomen voor het verslagjaar 2005 Bij controle is gebleken dat een fout is gemaakt bij de sommatie Deze herstelde waarde van 30 is ook aan de overheid doorgegeven Milieuverslag 2006 ENCI 15

18 Aanzienlijke vermindering van de CO 2 -emissies Met haar beleid van maximale inzet van alternatieve grond- en brandstoffen en door het invoeren van het energiemonitoringssysteem voor de installaties heeft ENCI haar CO 2 -emissies in 2006 met ruim 29% verminderd ten opzichte van 1990 Hiermee levert het bedrijf een belangrijke bijdrage aan de verplichtingen van de Nederlandse overheid in het kader van het Kyotoprotocol Verlaging van de uitstoot van koolstofdioxide (CO 2, wordt beschouwd als de belangrijkste veroorzaker van het broeikaseffect) is een zeer belangrijk onderdeel van het beleid van ENCI Sinds 1990 heeft ENCI haar directe CO 2 -emissies al met ruim 29% weten te verminderen (zie lijndiagram Ontwikkeling van de directe CO 2 -emissie van ENCI ) ENCI heeft dit resultaat bereikt door de maximale inzet van alternatieve grond- en brandstoffen en door het invoeren van een energiemonitoringssysteem voor de installaties Met een vermindering van 29% presteert ENCI veel beter dan de HeidelbergCement Group die haar CO 2 -emissies sinds 1990 wereldwijd gemiddeld met 13% heeft verminderd Doelstelling van HeidelbergCement is om in 2010 haar CO 2 -emissies gemiddeld met 15% te hebben verminderd ten opzichte van 1990 Hoewel het beleid van ENCI erop is gericht om de CO 2 - emissies waar mogelijk nog verder te verlagen, levert het bedrijf nu al een belangrijke bijdrage aan de verplichtingen die de Nederlandse overheid zich heeft gesteld in het kader van het Kyoto-protocol (een reductie van 6% in 2010 ten opzichte van 2005) 20 Vanaf 1990 laten de directe CO2-emissies van ENCI een dalende lijn zien Dat blijkt duidelijk 06 uit de lijndiagram Ontwikkeling van de directe CO 2 -emissie van ENCI Ook in 2006 zet deze trend door ( ton in 2006 ten opzichte van ton in 2005) De verdere daling in 2006 is met name te danken aan de verhoogde inzet van biomassa Ontwikkeling van de directe CO 2 -emissie van ENCI (in ton) WBCSD Emission trading Bovengenoemde resultaten zijn berekend volgens de methode van de World Business Council for Sustainable Development Detail van Oven 8: de enige cementoven van ENCI 16

19 Energiezuinige rollenperstechnologie in IJmuiden Eind 2006 heeft ENCI haar directe CO 2 - emissies met ruim 29% weten te verminderen ten opzichte van Het beleid van ENCI om de uitstoot van koolstofdioxide te verminderen richt zich op ß inzet alternatieve grondstoffen ß inzet alternatieve brandstoffen (voornamelijk biomassa) ß doeltreffend energieverbruik van de installaties Milieuverslag 2006 ENCI 17

20 Mebin Het productieproces van betonmortel De betonmortelcentrales van Mebin liggen bijna allemaal langs een waterweg De grondstoffen zand en grind worden grotendeels via schepen aangevoerd en worden met een kraan gelost in opslagvakken langs de kade De andere belangrijke grondstof voor de betonmortelbereiding, namelijk cement, wordt via schepen of bulkwagens aangevoerd en wordt vervolgens in silo s opgeslagen De grondstoffen worden automatisch afgewogen en gedoseerd, waarna ze met een nauwkeurig vastgestelde hoeveelheid water in een menginstallatie worden gevoerd waar het materiaal tot een homogene massa wordt gemengd Na het mengen loopt de plastische inhoud in een truckmixer waarmee de betonmortel naar de bouwplaats wordt gereden Om financiële redenen, en om het aantal voertuigbewegingen uit respect voor omwonenden te verminderen, worden betonmortelcentrales waar mogelijk langs waterwegen gevestigd Voor de aanlevering van grondstoffen (zand en grind) wordt dan ook voorrang gegeven aan transport per schip 2. Zand, grind, cement en water zijn de grondstoffen die nodig zijn voor de bereiding van betonmortel Afhankelijk van de wensen van de klant kunnen bepaalde hulpstoffen worden toegevoegd a. De grondstoffen worden gemengd in een menginstallatie waarna het plastische materiaal in de truckmixer loopt Het mengen duurt ongeveer 20 seconden a 7. 6b 6b. Voor sommige betonsamenstellingen wordt het grind niet in de menginstallatie gebracht maar rechtstreeks via een bypass-systeem in de truckmixer gedoseerd Door deze techniek kan de productiecapaciteit worden verhoogd en ontstaat er minder slijtage aan de menginstallatie 18

21 Via doseertrechters waarvan het aantal kan variëren per centrale, worden de grondstoffen in het productieproces ingezet 4. De transportband brengt het zand en grind naar de weeg- en menginstallatie 5. In verschillende silo s worden cementsoorten van verschillende kwaliteiten opgeslagen Mebin maakt het meest gebruik van hoogovencement In dit cement wordt een hoog aandeel hoogovenslak (een restproduct uit de ijzerindustrie) verwerkt, wat voor het milieu zeer gunstig is De betonmortel wordt in de truckmixers gedoseerd via een kleine trechter die zich aan de achterkant van de menger bevindt De rotatiesnelheid van de menger wordt verhoogd om de betonmortel naar binnen te laten lopen Via spiralen wordt de mortel binnenin de menger gebracht Tijdens de levering op de bouwlocatie wordt de rotatierichting gewijzigd Op de terugweg naar de centrale blijft de menger in lege toestand ronddraaien zodat het restbeton niet kan verharden De truckmixer wordt dagelijks gereinigd: de menger wordt regelmatig gespoeld 8 8. De opslag van de grondstoffen brengt onvermijdelijk enige vorm van stofemissie met zich mee Om eventuele hinder zoveel mogelijk te beperken, worden de opslagvakken van zand en grind afgescheiden door hoge wanden zodat de grondstoffen niet kunnen wegwaaien door de wind Om het milieu te beschermen, zijn de productiesystemen van de omgeving afgesloten 10. De capaciteit van de truckmixers varieert bij Mebin van 6 tot 13,5 kubieke meter 11. Uit respect voor de omwonenden beperkt Mebin de geluidsoverlast en de stofemissie zoveel mogelijk Om die reden zijn de transportbanden omkast Milieuverslag 2006 MEBIN 19

22 Mebin Voor duurzaam bouwen Het milieubeleid van HeidelbergCement Benelux beschrijft onder meer dat de verschillende bedrijfsactiviteiten niet alleen dienen te voldoen aan de wettelijke eisen, maar ook moeten streven naar constante verbetering van de milieuprestaties De nieuw gevormde stafafdeling QSE (Quality Safety Environment) houdt zich binnen Mebin continu bezig met het onderwerp milieu en ervaart hierbij de volledige ondersteuning van de rest van de organisatie Met deze afdeling is milieu een integraal onderdeel van de organisatie en heeft het onderwerp de permanente aandacht van de medewerkers van Mebin Ook werkt de afdeling QSE aan de opzet van een digitaal kwaliteitsmanagementsysteem voor Mebin waar het onderwerp milieu onderdeel van uitmaakt Niet alleen alle procedures die betrekking hebben op milieuonderwerpen zijn opgenomen, maar ook het bedrijfsnoodplan, alle vigerende vergunningen en het verslag van het meest recente bezoek van de provincie aan een betonmortelcentrale Op deze manier zijn alle belangrijke gegevens altijd actueel en voor iedereen beschikbaar Milieubeleid Het convenant dat in 1998 met de overheid is afgesproken (Milieu Beleidsadvies 1) waarin fabrikanten van betonmortel en betonproducten zich verbonden aan het opzetten van bedrijfsmilieuplannen, heeft géén vervolg gekregen De knelpunten uit het eerste convenant zijn immers zodanig opgepakt en geïntegreerd in het huidige milieubeleid, dat een tweede convenant voor overheid en industrie geen toegevoegde waarde zou opleveren In samenwerking met de VOBN (de branchevereniging voor betonmortelfabrikanten in Nederland), heeft Mebin inmiddels een gestructureerde aanpak op het gebied van milieubeleid toegepast in vorm van een adequaat milieuzorgsysteem Het bedrijf concentreert zich op de volgende kernpunten: ß Verlaging van het energieverbruik ß Verbetering van de luchtkwaliteit ß Nuttig gebruik van water ß Hergebruik van materialen ß Bodembescherming ß Vermindering van geluid ß Transport en logistiek ß Verantwoord gebruik van grondstoffen Vanzelfsprekend blijft de overheid door de uitvoering van milieucontroles op betonmortelcentrales een vinger aan de pols houden Overheidsrapportages over deze controles zijn positief voor Mebin Opslag van cement in silo s Mebin beschikt over zo n 250 truckmixers Periodieke controle bij één van de cementsilo s 20

23 Indien mogelijk verwerkt Mebin betongranulaat opnieuw in het productieproces Mebin schaft alleen nog truckmixers met schone motoren aan. Verlaging van het energieverbruik Het energieverbruik van de centrales heeft constante aandacht Mebin probeert haar energieverbruik op de meeste uiteenlopende manieren te verlagen Bijvoorbeeld door de sluiting van een centrale voor een korte tijd wanneer er te weinig productie is De productie wordt dan tijdelijk overgenomen door een andere centrale Verder is gestart met het project CMMS (Computerized Maintenance Management Software): een computerondersteund onderhoudsbeheerssysteem voor alle Mebin-centrales Dit programma bevindt zich nog in een opbouwfase en heeft als doel de installaties zo optimaal mogelijk te laten functioneren zodat ze zo min mogelijk energie verbruiken Met dit programma kunnen bovendien gegevens worden verzameld die nuttig zijn bij de aanschaf van nieuwe, energiezuinige apparatuur Ook bij de ontwikkeling van nieuwe producten speelt energieverbruik een rol Zo worden producten uitgewerkt voor de koude gietbouw (waardoor er geen additionele verwarming nodig is) maar worden ook producten ontwikkeld die niet of nauwelijks gevlinderd (geschuurd/afgewerkt zodat er een slijtvaste toplaag ontstaat) hoeven te worden (wat leidt tot energiebesparing op apparatuur) Finishcrete, een productsysteem voor cementgebonden gietvloeren, is een van deze producten Dit product, dat is ontwikkeld door de betontechnologen van Mebin, heeft een groot aantal voordelen Enerzijds kunnen deze gietvloeren door het gebruik van cementgebonden materiaal gemakkelijk hergebruikt worden Anderzijds neemt de belasting voor de bouwvakker af Finishcrete is namelijk gemakkelijk aan te brengen en hoeft bijna niet te worden geëgaliseerd of verdicht Milieuverslag 2006 MEBIN 21

24 Verbetering van de luchtkwaliteit Vanaf 2008 geldt de nieuwe NER-richtlijn (Nederlandse Emissie Richtlijn) waarin onder andere de hoeveelheid stofdeeltjes die filterapparatuur boven de cementsilo s mag uitstoten, wordt bepaald Deze nieuwe norm eist een 50% reductie ten aanzien van de oude norm Alhoewel deze eisen voor Mebin pas van toepassing zijn als deze door de provincies zijn opgenomen in de milieuvergunningen, heeft Mebin al de eerste stappen in deze richting gezet De nodige stofmetingen zijn uitgevoerd en daar waar nodig, zijn investeringen gepland Mebin zal aan al deze eisen voldoen op het moment dat de provincie ze toepast Een ander aspect in het kader van luchtkwaliteit is het voorkomen van eventuele emissies door de cementsilo s Regelmatige controles op beveiligingsapparatuur, periodieke rondgangen en adequaat onderhoud beperken dit risico tot een minimum Nuttig gebruik van water Mebin maakt in haar productieproces gebruik van zowel bron-, leiding- als ook oppervlaktewater Daarnaast probeert Mebin om zoveel mogelijk water (bijvoorbeeld van het spoelen van de truckmixers) te hergebruiken In Limburg is Rijkswaterstaat een onderzoek opgestart in de betonmortelindustrie naar lozingen op het oppervlaktewater Mebin streeft in overleg met Rijkswaterstaat naar 0-lozingen op het oppervlaktewater door zoveel mogelijk in gesloten systemen te werken Hiermee levert Mebin een bijdrage aan de verbetering van de waterkwaliteit Bij de bereiding van betonmortel wordt op steeds meer locaties oppervlaktewater toegepast als aanmaakwater Hierdoor wordt minder gebruikgemaakt van kostbaar leiding- of grondwater Hergebruik van materialen: Kringbouwproject Het grootste gedeelte van de afvalstoffen die afkomstig zijn uit de productie bij Mebin worden rechtstreeks teruggevoerd in het productieproces Dit gebeurt bijvoorbeeld door de inzet van recyclingapparatuur en het zelf produceren en verwerken van betongranulaat Mebin is ook betrokken bij een initiatief dat uniek is voor Europa: het Kringbouwproject Dit project heeft als doel om op een duurzame manier bouwstoffen te produceren uit bouw- en sloopafval Het concept voorziet in de ontleding van bijvoorbeeld betonpuin in oorspronkelijke componenten door middel van thermische processen Daardoor komen weer nieuwe hoogwaardige grondstoffen ter beschikking De brandbare fractie van het betonpuin wordt bovendien weer benut voor thermische deelprocessen Op deze manier is het mogelijk om de materiaalkringlopen te sluiten en het storten van bouw- en sloopafval te voorkomen Ook worden hierdoor minder fossiele brandstoffen gebruikt en worden transportkilometers bespaard Bescherming van de bodem Om de bodem te beschermen, tanken de truckmixers van Mebin zoveel mogelijk buiten de deur en zijn de centrales, waar nodig, van gecertificeerde vloeistofdichte vloeren voorzien Deze worden elk halfjaar visueel gecontroleerd tijdens rondgangen en regelmatig door een externe instantie gekeurd Er hebben zich in 2006 géén incidenten voorgedaan die een bodemverontreiniging tot gevolg hadden Kringbouwconcept Verwerking betonpuin schoon betonpuin schoon metselwerkpuin Verwerking metselwerkpuin sloopbedrijven opwerking hoogwaardige brandstof gemengd BSA sorteer installatie baksteen producent cement producent bouwerken bewerkingsinstallatie BSA beton producent gemengd puin Schoonspuiten van één van de truckmixers 22

25 Wil van de Vleuten, werkzaam bij Mebin-Eindhoven Milieu is een integraal onderdeel van de organisatie en heeft de permanente aandacht van de medewerkers. Vermindering van geluid Mebin houdt rekening met haar omgeving en streeft naar een minimale geluidsemissie De ambitie van Mebin is om altijd de nieuwste stand der techniek toe te passen en goed onderhoud te plegen De installaties worden hierdoor steeds geluidsarmer Dit is prettig voor de omgeving en voor de medewerkers van Mebin Transport & Logistiek De meest innovatieve veranderingen vinden plaats op het gebied van transport en logistiek In 2006 en begin 2007 is in alle truckmixers bijvoorbeeld het voertuigvolgsysteem Track & Tracing ingebouwd Met behulp van GPS techniek (satellietplaatsbepalingssysteem) kan op elk gewenst moment de positie van het voertuig worden bepaald met een zeer efficiënte transportplanning als resultaat Hierdoor wordt niet alleen de klant sneller bediend, maar daalt ook het brandstofverbruik Het lossen van grondstoffen Milieuverslag 2006 MEBIN 23