Procedure Schildwachtklier bij borstkanker

Transcriptie

1 1/5 Chirurgie / mammacare Procedure Schildwachtklier bij borstkanker Inleiding Uw chirurg heeft met u besproken dat vóór de verwijdering van de kwaadaardige afwijking in de borst eerst de schildwachtklier wordt onderzocht. Deze folder beschrijft de meest voorkomende gang van zaken bij het onderzoek en de ingreep (verwijdering) van de schildwachtklier. De procedure bestaat uit 2 onderdelen die op één dag worden uitgevoerd: 1. Het onderzoek van de schildwachtklier op de afdeling Nucleaire Geneeskunde 2. Het verwijderen van de schildwachtklier op de Operatiekamer. Verhinderd Bent u verhinderd op het afgesproken tijdstip, geeft u dit dan tijdig door aan de afdeling Nucleaire (radioactieve) geneeskunde. Wij maken dan een nieuwe afspraak met u. De afdeling is bereikbaar op werkdagen van uur op telefoonnummer Zwangerschap Bent u zwanger of bestaat de kans dat u zwanger bent, neem dan contact op met uw behandelend specialist. Uw specialist kan dan overwegen een ander onderzoek (zonder straling) te laten doen. Borstvoeding Als u borstvoeding geeft, moet dit meestal korte tijd onderbroken worden. Hoe lang die onderbreking duurt, is afhankelijk van het soort onderzoek. Dit overlegt de nucleair geneeskundige met u. Voorbereiding Wij verzoeken u om op de dag van de procedure geen deodorant of bodycrème te gebruiken. U mag s ochtends een kopje thee met een (gewone) beschuit en u kunt uw medicijnen innemen, tenzij dit anders met u besproken is. Tot 2 uur voor de ingreep mag u water en thee drinken; verder mag u niets gebruiken.

2 2/5 Voor de opname neemt u mee: poliklinische afsprakenkaart met uw SKBpas inschrijvingsbewijs van uw zorgverzekering medicijnen in het bijbehorende doosje / verpakking die u gebruikt (ook als u dit al door hebt gegeven aan bijv. de anesthesioloog). In plaats hiervan mag u ook uw actuele medicijnpaspoort meenemen naam en telefoonnummer van uw contactpersoon gemakkelijk zittende kleding. Enkele tips: neem geen geld of kostbare bezittingen (sieraden, mobiele telefoons, enz.) mee naar het ziekenhuis. Wij zijn niet aansprakelijk voor verlies of diefstal. neem iets te lezen mee op de afdeling dagbehandeling in het SKB zijn radio, telefoon en televisie aangesloten waar u gratis gebruik van kunt maken. Patiëntveiligheid Ter verhoging van de patiëntveiligheid vragen onze medewerkers regelmatig naar uw naam en geboortedatum. Daarnaast wordt rondom de operatie meerdere malen een checklist afgewerkt, waarbij men nagaat of alle gegevens juist zijn en of alle handelingen zijn uitgevoerd. Ook bij de overdracht van de operatieafdeling naar de verpleegafdeling vindt deze controle plaats. Verloop van de gehele procedure Op de afgesproken dag en tijd meldt u zich bij de afdeling Dagbehandeling. Hier heeft u een gesprek met de verpleegkundige, welke u deze dag zal begeleiden. Zij zal u brengen naar en halen van de afdeling Nucleaire geneeskunde. In overleg met de verpleegkundige kunt u tussendoor de afdeling verlaten. s Ochtends krijgt u een injectie in uw borst s Middags worden er foto s gemaakt (dit duurt ongeveer dertig minuten) én de schildwachtklier wordt verwijderd (dit duurt ongeveer een half uur tot een uur). Het kan een intensieve en vermoeiende dag zijn. Het is belangrijk dat u iemand meeneemt die u kan steunen en begeleiden. Dit kan tevens de persoon zijn die u na de ingreep naar huis brengt. U mag niet zelf naar huis rijden. Procedure ochtendonderzoek Als u het prettig vindt mag uw begeleider/ster bij het onderzoek aanwezig zijn. De verpleegkundige brengt u naar de afdeling Nucleaire Geneeskunde. Een medisch nucleair medewerker neemt u mee naar een onderzoeksruimte. U ligt met ontbloot bovenlichaam met uw rug op de onderzoekstafel. De medisch nucleair werker spuit een kleine hoeveelheid licht radioactieve vloeistof in de borst. De stof verspreidt zich langzaam en hoopt zich op in de lymfeklier (schildwachtklier). De verpleegkundige haalt u weer op; u moet 2 uur wachten. In de wachttijd moet u regelmatig de injectieplaats masseren, dit bevordert de afvloed van de radioactieve vloeistof. De verpleegkundige brengt u na ongeveer 2 uur weer terug; dan worden er foto s gemaakt.

3 3/5 Procedure middagbehandeling schildwachtklier U ligt met ontbloot bovenlichaam op de onderzoekstafel. Er worden dan 2 foto s gemaakt van 4 minuten. Tijdens het foto s maken wordt er ter plaatse van de schildwachtklier een markering, met een viltstift, op de huid aangebracht. Vervolgens wordt met een kleine mini-camera (probe) de hoeveelheid activiteit in de schildwachtklier gemeten. Tijdens de operatie, die later plaats vindt, is dan zichtbaar waar de schildwachtklier zit. Na het maken van de foto s gaat u weer terug naar de afdeling Dagbehandeling. Procedure verwijderen schildwachtklier Voor de behandeling/ingreep Er worden een aantal voorbereidingen getroffen: U krijgt een OK jasje en sloffen aan en een OK muts op en de verpleegkundige zal u vragen op een bed te gaan liggen. U krijgt 2 tabletten Paracetamol als pijnbestrijding. De verpleegkundige brengt u met bed naar de operatieafdeling. Uw begeleider/ster verlaat de afdeling gedurende de ingreep. De verpleegkundige spreekt met hem/haar af, hoe laat hij/zij wordt terugverwacht. Hij/zij kan dan indien nodig een rolstoel meebrengen uit de centrale hal. De behandeling / ingreep Het verwijderen van de schildwachtklier gebeurt onder plaatselijke verdoving en rustgevende medicatie. Er wordt een blauwe kleurstof rond de tumor gespoten. Bij de operatie kan de chirurg nu de schildwachtklier goed herkennen aan de blauwe kleur en aan de resterende radioactiviteit. De schildwachtklier(en) wordt verwijderd (dit kan er 1 zijn of meerdere). Om de klier te kunnen verwijderen zal in de oksel een incisie (snee) gemaakt worden van ongeveer 4 of 5 centimeter. Na de ingreep wordt dit onderhuids gehecht met oplosbare hechtingen. Er bestaat een kans op een bloeduitstorting na de ingreep. De hele ingreep duurt ongeveer een half uur tot een uur. De verwijderde klier(en) worden naar het laboratorium gestuurd voor microscopisch onderzoek, om zo vast te kunnen stellen of er uitzaaiingen in de Schildwachtklier aanwezig zijn. Na de behandeling / ingreep Na de ingreep komt u weer terug op de afdeling voor de nazorg. Als u zich goed voelt kunt u nog een kopje koffie/thee drinken en kunt u weer naar huis. U kunt nog wat slaperig zijn en mag niet zelf naar huis rijden. De eerste dagen moet u voorzichtig zijn met alcohol. Een dag na de behandeling/ingreep kunt u de pleister van de operatiewond verwijderen en weer douchen. Wij adviseren u de eerste paar dagen niet in bad te gaan. Het is mogelijk dat u na de ingreep nog pijnklachten heeft, hiertegen kunt u Paracetamol gebruiken, maximaal vier maal daags twee tabletten van 500 mg..

4 4/5 Mogelijke risico s en complicaties Door de inspuiting van de blauwe kleurstof kan de urine blauwgroen verkleuren. Ook kan de huidskleur wat grauw worden. Dit is normaal. Mocht u overgeven, dan kan het braaksel ook blauw gekleurd zijn. Deze verschijnselen verdwijnen meestal binnen 24 uur. De inspuitplaats op de huid kan ook blauw verkleuren. Deze verkleuring kan lang blijven bestaan (soms wel een jaar). De hoeveelheid radioactieve stof die u krijgt toegediend bij een Nucleair onderzoek is erg klein. De hoeveelheid straling waaraan u wordt blootgesteld is vergelijkbaar met die van het maken van een röntgenfoto. U zult hiervan geen nadelig effect ondervinden. Van de ingespoten stof merkt u niets. Na enkele dagen is de radioactieve stof uit uw lichaam verdwenen. U vormt geen stralingsgevaar voor uw omgeving gedurende de tijd dat deze stof in uw lichaam zit. Allergische reacties komen uiterst zelden voor en dan alleen in lichte mate. Er bestaat een kleine kans op een bloeduitstorting door het aanprikken van een bloedvat. Deze verdwijnt na enkele dagen vanzelf. De uitslag De definitieve uitslag van het microscopisch onderzoek duurt ongeveer één week. U krijgt een afspraak bij uw chirurg om de uitslag te bespreken. Als er geen uitzaaiingen worden gevonden, worden de overige lymfeklieren niet verwijderd. Worden er wel uitzaaiingen in de schildwachtklier gevonden dan worden meestal ook de overige lymfeklieren uit de oksel verwijderd. Dit gebeurt dan tegelijk met de operatie van de borst. Wanneer contact opnemen? Neemt u de eerste week na de operatie contact op met de mammacareverpleegkundige bij: Hevige pijnklachten die niet verdwijnen als u pijnstillers gebruikt. Infectie: de wond is gezwollen, rood en warm, gaat open en/of er komt wondvocht uit. Temperatuur hoger dan 38,5 graden kort na de operatie. De mammacareverpleegkundige is bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot uur op telefoonnummer Ook als u nog vragen hebt kunt u haar op dit nummer bereiken. Buiten kantooruren belt u het centrale nummer van het SKB ( ) en vraagt naar de afdeling Spoedeisende Hulp. Geheimhouding en recht op privacy Alle medewerkers van ons ziekenhuis, dus ook artsen en verpleegkundigen, hebben een geheimhoudingsplicht. Alleen als u toestemming geeft, mogen zij gegevens aan derden verstrekken. Degenen die bij de behandeling van uw kind betrokken zijn, mogen alleen onderling gegevens opvragen en uitwisselen als dat voor de behandeling van uw kind nodig is. Het recht op privacy houdt nog meer in. Alle (para)medische, verpleegkundige en verzorgende handelingen moeten worden uitgevoerd zonder dat anderen dat kunnen zien. Een vertrouwelijk gesprek met een zorgverlener dient in een aparte ruimte gevoerd te worden. Wij doen ons best om deze afspraken na te komen. Meer informatie staat in de folder De rechten en plichten van de patiënt verkrijgbaar op de afdeling.

5 5/5 Adresgegevens SKB Streekziekenhuis Koningin Beatrix Bezoekadres: Beatrixpark BN Winterswijk Postadres: Postbus GG Winterswijk T F info@chirurgenwinterswijk.nl of info@skbwinterswijk.nl Website: of BIJLAGE Achtergrondinformatie Waarom verwijdering van de schildwachtklier? Bij de chirurgische behandeling van borstkanker is het van belang om te weten of er uitzaaiingen zijn in de lymfeklieren in de oksel. De lymfeafvloed van de borst naar de oksel gaat volgens een vast patroon. Door radioactiviteit in te spuiten kan deze lymfeafvloed in kaart worden gebracht en kan de eerste lymfeklier die vanuit de borst gepasseerd wordt gevonden worden. Mochten er vanuit de borst uitzaaiingen naar de lymfeklieren zijn gegaan dan zullen deze zich als eerste nestelen in deze eerste lymfeklier, de schildwachtklier. Is deze lymfeklier schoon, dan hoeft de oksel verder niet geopereerd te worden. Bevat de schildwachtklier een uitzaaiing van de borstkanker, dan worden tijdens de volgende operatie aan de borst ook meestal de overige lymfeklieren in de oksel weggehaald. Het onderzoek op de afdeling Nucleaire geneeskunde Een schildwachtklier wordt ook wel poortwachterklier of sentinel node genoemd. Een schildwachtklierprocedure is een nucleair geneeskundig onderzoek. Om de plaats van een schildwachtklier te kunnen opsporen wordt een kleine hoeveelheid licht radioactief eiwit in de buurt van de tumor ingespoten. Deze stof wordt met de lymfestroom vervoerd naar de lymfklieren in onder andere de oksel en vervolgens uitgefilterd door mogelijk geen, een of meerdere lymfklieren. Dankzij de radioactieve ophoping kan de schildwachtklier gemakkelijk afgebeeld worden m.b.v. een gammacamera en met een soort geigerteller opgespoord worden. Op deze plaats wordt met een stift een markering gezet, zodat de chirurg weet waar hij/zij de lymfklier kan vinden. Er bestaat een zeer geringe kans, dat de schildwachtklier niet gevonden wordt, of op een locatie zichtbaar is, waarin het niet wenselijk is dit poliklinisch te verwijderen. In deze gevallen zal de chirurg dit met u bespreken. foldernummer: mam 286 versie juli 2014