[Uitzending 340: Handelingen 15:40 t/m 16:40]

Transcriptie

1 [Uitzending 340: Handelingen 15:40 t/m 16:40] In de vorige uitzending hebben we gelezen over het conflict tussen Paulus en Barnabas over Johannes Marcus. Het geschil liep zo hoog op dat Paulus en Barnabas uit elkaar gingen. Barnabas ging naar Cyprus en nam Johannes Marcus mee. Handelingen 15 vers 40 en 41: Maar Paulus koos Silas uit om met hem mee te gaan. Nadat zij door de christenen aan de genade van de Here waren toevertrouwd, gingen zij op reis. Zij trokken door Syrië naar Cilicië. Onderweg sterkten zij de christengemeenten in hun geloof. Ook Paulus zet zijn werkzaamheden voort. Het geschil tussen Paulus en Barnabas resulteert in een verdubbeling van het zendingswerk. Barnabas reist naar Cyprus en Paulus naar Klein-Azië. Daarbij kiest Paulus Silas als nieuwe reisgenoot. Omdat Silas een vooraanstaand man in de gemeente van Jeruzalem was (Hand.15:22), zou hij een belangrijke bemiddelende rol kunnen spelen in het overbrengen van de besluiten van het convent van Jeruzalem aan de niet-joodse gemeenten van Galatië. Zeer waarschijnlijk is Silas dezelfde als Silvanus, waarbij Silas dan de verkorte vorm is van Silvanus. De keuze van Silas heeft de instemming van de christenen uit Antiochië. Paulus wordt door hen, voor de tweede maal (14:26), aan de genade van de HERE toevertrouwd. Na zijn vertrek uit Antiochië komt Paulus tot de uitvoering van zijn plan om de gemeenten die hij tevoren heeft mogen gestichten, opnieuw te bezoeken. Hij trekt in noordelijke richting. Hoewel er in Handelingen geen sprake is van gemeentestichtend werk in Syrië en Cilicië is dat volgens de mededelingen in Hand.15:23 en Galaten 1 zeker het geval geweest. Paulus heeft ook tijdens zijn verblijf in zijn geboortestad Tarsus in Cilicië gemeenten gesticht. Het werk van Paulus en Silas wordt omschreven als het versterken van de christengemeenten in hun geloof. Een belangrijk onderdeel daarbij was het doorgeven van de beslissingen van het apostelconvent in Jeruzalem. Handelingen 16 vers 1 en 2: Zij kwamen ook in Derbe en daarna in Lystra, waar zij met Timotheüs kennismaakten. TTB - NL - TWR - CW 1

2 Zijn moeder was een Joodse christin en zijn vader een Griek. Timotheüs stond bij de christenen van Lystra en Ikonium goed bekend. Vanuit Cilicië trekken Paulus en Silas verder naar Galatië en arriveren in Derbe en Lystra, waar zij een jonge discipel, Timotheüs, aantreffen. Paulus was al eerder in deze steden geweest. Lystra had hij vroegtijdig moeten verlaten nadat hij was bekogeld met stenen en voor dood de stad werd uitgesleept (Hand.14). Toch waren er ook in deze steden mensen die het geloof hadden aanvaard. Onder hen was Timotheüs, een jongeman uit een gemengd huwelijk. Zijn moeder Eunike en zijn grootmoeder Loïs (2 Tim.1) hadden hem opgevoed met het Woord van God (2 Tim.3). Handelingen 16 vers 3: Paulus wilde graag dat deze jongeman met hen meeging op reis. Om de Joden in die streek ter wille te zijn, besneed hij Timotheüs, want zij wisten allemaal dat hij niet besneden was, omdat zijn vader een Griek was. Paulus ziet in Timotheüs een uitstekend medewerker en wil hem dan ook meenemen op zijn verdere reis. Het goede getuigenis dat de broeders van hem geven, zijn Joodse achtergrond én zijn beheersing van de Griekse taal spelen bij deze keuze een rol. Voordat het zover komt, besluit Paulus Timotheüs te besnijden. Het is immers de gewoonte van Paulus om overal waar hij komt eerst naar de synagoge te gaan. Samenwerken met een onbesneden Jood uit een door de Joodse wet verboden huwelijk (Deut.7) zou bij voorbaat de deur sluiten voor verdere contacten met de Joodse gemeenschap. Het besnijden van Timotheüs is dan ook bedoeld om alle onnodige hindernissen voor een goede communicatie weg te nemen. In geen geval is er hier sprake van een tegenstelling met de scherpe afkeuring van de besnijdenis in de brief aan de Galaten (Gal.5). Het gaat hier om een aanpassing aan de toehoorders (om de Joden in die streek ter wille te zijn). Paulus volgt hierin het principe van met de Joden een Jood zijn, om hen voor Christus te winnen (1 Korinthiërs 9). Timotheüs en zijn familie waren bekend in Derbe, Lystra en Ikonium. Aan het slot van het vers wordt gezegd dat zijn vader een Griek was. De verledentijd kan betekenen, dat zijn vader inmiddels is overleden. Het zendingsteam bestaat nu uit Paulus, Silas en Timotheüs. TTB - NL - TWR - CW 2

3 Handelingen 16 vers 4 en 5: Op hun rondreis langs de verschillende steden, lazen zij de christenen de besluiten voor van de apostelen en leiders in Jeruzalem en zeiden er nadrukkelijk bij dat zij zich daaraan moesten houden. Daardoor werden de gemeenten in hun geloof versterkt en kwamen er dagelijks meer mensen bij. Op hun rondreis door Galatië en Frygië brengen Paulus en de zijnen de beslissingen van het apostelconvent te Jeruzalem over. De inhoud van de besluiten hebben we gelezen in Hand.15. Handelingen 16 vers 6: Zij reisden verder door het gebied van Frygië en Galatië, omdat de Heilige Geest hun niet had toegestaan naar Asia te gaan en daar over Jezus Christus te spreken. Wanneer het reisgezelschap in Asia arriveert, begint de zendingsreis een andere wending te krijgen. De Heilige Geest staat niet toe naar Asia te gaan en daar het woord van God door te geven. Hoe de Heilige Geest dat doet, wordt niet gezegd. Handelingen 16 vers 7: Toen ze in Mysië kwamen, wilden zij doorreizen naar Bithynië, maar de Geest van Jezus hield hen tegen. Voor de tweede maal stuiten de zendelingen op weerstand: de Geest van Jezus hield hen tegen. Uit 1 Petr.1 blijkt dat er later wél missionaire activiteiten zijn ondernomen, Petrus schrijft in zijn eerste brief ook aan de gelovigen in Bithynië. Ongeveer 50 jaar later schrijft ook de Romeinse stadhouder van Bithynië (Plinius de Jongere) dat er in zijn district een groot aantal christenen zijn. De eenheid tussen de Here Jezus en de Heilige Geest wordt ook in dit vers duidelijk. De oudste Griekse handschriften voegen aan de Geest de naam van Jezus toe. Handelingen 16 vers 8: Daarom trokken zij door Mysië in de richting van de westkust en kwamen in de havenstad Troas. Troas was een zeer belangrijke havenplaats aan de Egeïsche Zee, die door Antigonus was gesticht. Antigonus was één van de opvolgers van Alexander de Grote. Vanuit Troas kon in verschillende richtingen worden gereisd. Stel dat wij Paulus op dit moment hadden gevraagd: Paulus, waar ga je heen? Dan had hij geantwoord: ik weet het niet. Aan de andere kant heb ik niet de indruk dat Paulus daar erg over inzat. Waarom niet? TTB - NL - TWR - CW 3

4 Omdat de Heilige Geest hem leidde. Voor Paulus is het belangrijkste dat hij daar is waar de HERE wil dat hij zal zijn. Ook al kent hij op dat moment het plan van God niet. Wij weten nu dat de HERE wilde dat Paulus naar Europa ging, maar dat wist Paulus toen nog niet. In Troas wijst de HERE Paulus en zijn team de weg, Handelingen 16 vers 9: Daar kreeg Paulus s nachts een visioen. Hij zag een Macedonische man staan die hem dringend vroeg: Steek over naar Macedonië om ons te helpen! Paulus ziet een Macedoniër staan, die hem vraagt om naar Macedonië over te steken om hen te hulp te komen. Hoe Paulus wist, dat het om een Macedoniër ging, wordt niet gezegd. De beschrijving die Lucas van het visioen geeft, is zeer indringend. De roep om hulp van de man is kort, maar krachtig. Steek over naar Macedonië om ons te helpen! De nadruk valt daarbij op helpen. Nu gaat het evangelie van Klein-Azië naar Europa. Waarschijnlijk diende uw, jouw en mijn voorouders er allerlei soorten afgoden. Ik ben de HERE dankbaar dat Hij er voor koos om het evangelie ook in Europa te verkondigen. Handelingen 16 vers 10: Nadat Paulus het visioen had gekregen, deden wij ons best zo snel mogelijk naar Macedonië te vertrekken, want wij maakten eruit op dat God ons opdroeg de mensen daar het goede nieuws van Jezus Christus te vertellen. In vers 10 gaat Lucas voor het eerst over van de derde persoon meervoud op de eerste persoon. Lucas geeft daar mee aan, dat hij persoonlijk betrokken is geweest bij de gebeurtenissen. Hij is ook in Troas en voegt zich bij het team, dat nu (onder andere) bestaat uit Paulus, Silas, Timotheüs en Lucas. Handelingen 16 vers 11: Wij gingen in Troas aan boord van een schip en zeilden in één ruk naar Samotrake. De volgende dag legden wij in Neapolis aan en gingen van boord. De oversteek van Troas naar Macedonië duurt maar twee dagen. Dat dit onder zeer gunstige weersomstandigheden gebeurt, blijkt uit Hand.20:6. Daar wordt de terugreis van Filippi (dat vlakbij Neapolis ligt) naar Troas beschreven als een reis die vijf dagen in beslag neemt. In één ruk wordt er naar Samotrake gezeild, waar de zendelingen overnachten. TTB - NL - TWR - CW 4

5 Het eiland Samotrake, ligt in het noordelijk deel van de Egeïsche zee.neapolis (niet te verwarren met Napels in Italië) is de havenstad van het nabijgelegen Filippi. Via deze havenplaats zijn grote delen van Macedonië gemakkelijk te bereiken, niet in het minst vanwege de beroemde Via Egnatia. De Via Egnatia is een wegverbinding die de Egeïsche zee met de Adriatische zee verbindt en dwars door Macedonië heen loopt. Een belangrijke handelsroute die uiteindelijk in Rome uit komt. Handelingen 16 vers 12: Vandaar reisden wij naar de Romeinse kolonie Filippi, de voornaamste stad in dat deel van Macedonië en bleven er enkele dagen. Filippi was een Romeinse kolonie en de inwoners hadden een aantal bijzondere privileges (waaronder het Romeins burgerschap). Oorspronkelijk was een kolonie een nederzetting van Romeinse burgers in bezet gebied, meestal met een garnizoen soldaten. Handelingen 16 vers 13: Op de sabbat gingen wij de poort uit naar de rivier, omdat wij verwachtten daar mensen te ontmoeten die samenkwamen om te bidden. Er bleek een groepje vrouwen te zijn. Wij gingen bij hen zitten en spraken met hen. Gewoontegetrouw zoekt Paulus eerst de Joodse gemeenschap op. Deze blijkt uiterst klein te zijn. Er is sprake van een groepje vrouwen. Het geeft aan dat er zich in Filippi niet het voorgeschreven aantal van 10 mannen bevindt, een aantal dat nodig is om een officiële Joodse eredienst te houden. Bij de rivier buiten Filippi treffen Paulus en de zijnen op de sabbat een groepje vrouwen aan op een gebedsplaats. Handelingen 16 vers 14: Een van hen heette Lydia, een zakenvrouw uit Thyatira, die purperen stoffen verkocht. Zij leefde dicht bij God en luisterde heel aandachtig naar ons. De Here opende haar hart, zodat zij aannam wat Paulus zei. Eén van de toehoorders, een vrouw die Lydia heet, komt door de prediking van Paulus tot geloof. Deze vrouw (waarschijnlijk een weduwe) is purperverkoopster. Purper is een verfstof die gemaakt wordt uit afscheidingsproducten van de purperslak. In Thyatira, waar Lydia oorspronkelijk vandaan komt, was een grote purperindustrie. Ook bevond zich in Thyatira een grote Joodse gemeenschap, waar Lydia zich mogelijk al bij had aangesloten. TTB - NL - TWR - CW 5

6 Er wordt van haar verteld dat zij dicht bij God leefde, een benaming die uitsluitend werd gebruikt voor heidenen die het Joodse geloof hadden aanvaard en de synagogen bezochten. Vanuit Thyatira is Lydia, mogelijk om zakelijke redenen, in Filippi terechtgekomen, waar zij de Joodse gemeenschap opzoekt. Lydia wordt de eerste volgeling van Christus in Europa. Handelingen 16 vers 15: Nadat zij en haar huisgenoten gedoopt waren, drong zij er op aan dat wij bij haar zouden logeren. Als u ervan overtuigd bent dat ik echt in de Here Jezus geloof, zei ze, ga dan met mij mee naar huis en blijf logeren. Wij konden gewoon niet weigeren. Onder huisgenoten kunnen zowel verwanten als ook personeel worden verstaan. Lydia stelt geen voorwaarde als zij zegt: als u ervan overtuigd bent dat ik echt in de Here Jezus geloof, maar gaat er van uit op grond van het feit dat zij haar hebben gedoopt. Daarmee hebben Paulus en de zijnen haar als gelovige erkend. Met de uitdrukking ga met mij mee naar huis en blijf logeren demonstreert Lydia haar geloof in de Here Jezus met het betonen van christelijke gastvrijheid (Hebr.13). Lucas vertelt dit ook om duidelijk te maken dat Paulus nooit aan Lydia om onderdak en levensonderhoud heeft gevraagd. Daarmee heeft de christelijke gemeente haar eerste steunpunt in Europa gevonden, van daaruit kunnen verdere zendingsactiviteiten worden ondernemen. Handelingen 16 vers 16 t/m 24: Op een dag toen wij weer naar de gebedsplaats gingen, kwamen wij een slavin tegen, die een helderziende geest had. Zij verdiende voor haar eigenaars veel geld door andere mensen de toekomst te voorspellen. Zij liep Paulus en ons achterna en riep: Deze mannen zijn dienaren van de Allerhoogste God. Zij zijn gekomen om te vertellen hoe u gered kunt worden. Zij deed dat niet één keer, maar voortdurend, dag in, dag uit. Op een gegeven moment kon Paulus het niet meer aanhoren. Hij zei tegen de geest: Ik gebied u in de naam van Jezus Christus dit meisje te verlaten! Op hetzelfde moment verliet de geest haar. Toen haar eigenaars zagen dat hun kans om winst te maken, verkeken was, grepen zij Paulus en Silas en sleurden hen naar het marktplein, waar het stadsbestuur en de rechtbank waren. TTB - NL - TWR - CW 6

7 Zij brachten hen voor de Romeinse rechters en zeiden: Deze twee Joden brengen de hele stad in rep en roer. Zij willen ons dingen laten doen die ons, als Romeinen, verboden zijn. De mensen die toegelopen waren, keerden zich allemaal tegen Paulus en Silas. De rechters rukten hun de kleren van het lijf en lieten hun stokslagen geven. Na vreselijk te zijn geslagen, werden zij in de gevangenis gegooid. De cipier kreeg orders hen streng te bewaken. Daarom nam deze geen risico en bracht hij hen naar de diepste kerker. Voor alle zekerheid sloot hij hun voeten in het blok. Wanneer Paulus en zijn medewerkers opnieuw op weg gaan naar de gebedsplaats, worden zij gevolgd door een slavin met een helderziende geest. Om die reden wordt zij door haar meesters uitgebuit. Haar meesters (meervoud!) waren alleen maar uit op financieel voordeel en maakten daarbij gebruik van de occulte gaven van deze slavin. Het bezeten slavinnetje loopt hen na en roept luid: Deze mannen zijn dienaren van de Allerhoogste God. Zij zijn geko-men om te vertellen hoe u gered kunt worden. Wát het slavinnetje roept is feitelijk waar. Dat hoeft ons niet te verbazen want ook in Marcus 5 en Lucas 8 weet een boze geest feilloos te vertellen wie Jezus is: Hij is de Zoon van de Allerhoogste God. Ook hier zien we een harde confrontatie tussen het Koninkrijk van God en het rijk van de duisternis. Na een eerste overwinning (de bekering van Lydia en haar huisgenoten) zet de tegenpartij de aanval in door middel van een slavin in de macht van een boze geest. Als de slavin de boodschappers van het evangelie voortdurend naroept spreekt Paulus de geest aan: Ik gebied u in de naam van Jezus Christus dit meisje te verlaten! Paulus beroept zich hierbij niet op zijn eigen gezag, maar spreekt de boze geest aan in de naam van Jezus Christus. Voor de naam van Jezus moeten de boze geesten wijken. Paulus staat hier in het voetspoor van zijn Meester. De overeenkomsten met het uitdrijven van demonen door Jezus Zelf zijn opmerkelijk (Marcus 3 en 5). Paulus laat er geen twijfel over bestaan dat het Evangelie uit een andere bron voortkomt dan de woorden van het meisje (ook al zijn die woorden op zich genomen waar). TTB - NL - TWR - CW 7

8 Dat zet ons vandaag stil bij allerlei paranormale activiteiten die in onze samenleving plaatsvinden. Het feit dat iets helpt of waar is zegt nog niets over de bron waaruit het voortkomt. Heel veel mensen (en helaas ook sommige christenen) rekenen niet met het feit dat satan ook kan genezen, maar hij doet niets voor niks. Hij bindt en bezet mensen met zijn kunsten. Luisteraar, als u naar een paranormale genezer gaat is de doorslaggevende vraag niet of het helpt maar uit welke bron komt het. De Here Jezus heeft ook nooit aan mensen die bij Hem om genezing kwamen om geld gevraagd. De eigenaars van het slavinnetje wel. Nu de helderziende geest is verdwenen is hun bron van inkomsten opgedroogd. De eigenaars van het meisje slepen Paulus en Silas voor de rechtbank. Dat een aanklacht wegens het uitdrijven van een demon bij de Romeinse overheid geen kans van slagen heeft, ligt voor de hand. Daarom worden zij beschuldigd van oproer. Het hele gebeuren krijgt een sterk anti-joods karakter. De rechters rukten hun de kleren van het lijf en lieten hun stokslagen geven. Na vreselijk te zijn geslagen, werden zij in de gevangenis gegooid. Handelingen 16 vers 25 t/m 30: Rond middernacht waren Paulus en Silas aan het bidden. Zij zongen lofliederen voor God en de andere gevangenen luisterden naar hen. Ineens was er een geweldige aardbeving. De gevangenis stond op haar grondvesten te trillen. Op hetzelfde moment sprongen alle deuren open en gingen de boeien van de gevangenen los. De cipier schrok wakker. Toen hij alle deuren van de gevangenis zag openstaan, trok hij zijn zwaard om zelfmoord te plegen, want hij dacht dat de gevangenen ontsnapt waren. Niet doen! schreeuwde Paulus. Doe uzelf geen kwaad! Wij zijn allemaal nog hier! De cipier vroeg om licht en rende naar de kerker van Paulus en Silas. Hij viel, bevend over zijn hele lichaam, voor hen neer. Daarop bracht hij hen naar buiten en vroeg: Heren, wat moet ik doen om gered te worden? Er worden uit deze geschiedenis een aantal dingen duidelijk. De hand aan jezelf slaan is geen oplossing voor problemen. Uit de reactie van Paulus blijkt dat zelfmoord een kwaad is dat iemand zichzelf aandoet (het heeft dan ook niets met verlossing te maken). TTB - NL - TWR - CW 8

9 Tenslotte, het antwoord aan de cipier wijst ook vandaag de weg om gered te worden uit deze strik: Geloof in de Here Jezus, antwoordden zij. Dan zult u gered worden en al uw huisgenoten ook (Hand.16:31). In de slotverzen van Hand.16 vinden we een cipier die met al zijn huisgenoten werd gedoopt. Zij waren heel erg blij dat ze nu in God geloofden. Paulus en Silas werden vrijgelaten: u kunt vertrekken en ongehinderd verder reizen. Geen denken aan, antwoordde Paulus. Wij zijn Romeinse burgers. Ze hebben ons zonder enige vorm van proces in het openbaar afgeranseld en daarna in de gevangenis gegooid. En nu willen zij ons in stilte laten vertrekken. Nee! Laten zij zelf maar komen om ons vrij te laten. Daarmee werd publiekelijk duidelijk dat zij onschuldig waren en dat was nodig voor de gelovigen die na hun vertrek in Filippi achterblijven. Handelingen 16 vers 38 t/m 40: De dienaren brachten dit over aan de rechters en die schrokken toen zij hoorden dat Paulus en Silas Romeinen waren. Zij gingen naar de gevangenis en boden Paulus en Silas hun verontschuldigingen aan. Daarna leidden zij hen de gevangenis uit en vroegen hun dringend de stad te verlaten. Nadat zij waren vrijgelaten, gingen zij naar het huis van Lydia, waar zij de andere christenen ontmoetten. Zij spraken hen moed in en verlieten daarna de stad. Hoe zal de zendingsreis verder verlopen? In de volgende uitzending gaan we het lezen in Hand.17. TTB - NL - TWR - CW 9