KOSTENNOTA N211 WIPPOLDERLAAN RUIMTELIJK ONTWERP VOORKEURSALTERNATIEF

Transcriptie

1 KOSTENNOTA N211 WIPPOLDERLAAN RUIMTELIJK ONTWERP VOORKEURSALTERNATIEF PROVINCIE ZUID-HOLLAND 6 augustus :B - Definitief D

2 Managementsamenvatting Algemene projectinformatie De N211 (Wippolderlaan) ontsluit samen met de N222 (Veilingroute) de zuidzijde van de Haagse regio en de gemeente Westland met haar agro-logistieke bedrijventerreinen. De Wippolderlaan is één van de drukste provinciale wegen in de Randstad en in de toekomst wordt nog meer verkeer verwacht. Dit heeft een negatief effect op de doorstroming van (vracht)verkeer van en naar de A4, Den Haag en het Westland. Om de doorstroming en de leefbaarheid te verbeteren wordt de N211 aangepast. Tussen de Laan van Wateringse Veld en de Veilingroute (N222) wordt de weg verbreed. De twee kruisingen worden ongelijkvloers gemaakt. Het project bevindt zich in de Voorbereidingsfase. In deze fase zijn in varianten ontwikkeld voor de ongelijkvloerse kruisingen en per kruising welke geleid hebben tot één voorkeursvariant gekozen. Inmiddels wordt de voorkeursvariant verder uitgewerkt naar een integraal ruimtelijk ontwerp. Een van de uitgangspunten voor het integraal ruimtelijkontwerp is dat de kosten voor de realisatie minimaal dienen te zijn. Dit kostenrapport geeft aan wat de kosten voor het integraal ruimtelijk ontwerp zijn. Doel kostennota Provincie Zuid-Holland wil in kaart brengen wat de investeringskosten zijn van het integraal ontwerp van de N211 Wippolderlaan én of de integrale ontwerpoplossing van het voorkeursalternatief past binnen het budget. Het doel van deze kostennota is daarom tweeledig: Actueel inzicht totale projectkosten: het weergeven van de investeringskosten benodigd voor de voorbereiding en realisering van het project, inclusief een onderbouwing van de totstandkoming van de kostenramingen met als stand van zaken de datum Hierbij behoren een omschrijving van de scope, eisen, risico s, uitgangspunten en randvoorwaarden die hieraan ten grondslag hebben gelegen. Heldere beslisinformatie: het voorzien van zodanige informatie voor het projectmanagement van het project N211 Wippolderlaan zodat de resultaten van de ramingen gefundeerd gepresenteerd kunnen worden en dat aangetoond kan worden dat de raming in lijn is met het beschikbare budget. Scope en werkwijze kostenraming Om de investeringskosten te verkrijgen is de systematiek van SSK 2010 (Standaard Systematiek Kostenramingen), CROW-publicatie 137, gehanteerd. Het gebruikte prijspeil hierbij is 1 januari 2015, de prijzen zijn conform ht prijzenboek van ARCADIS :B - Definitief ARCADIS 1

3 Voor de indeling van de bouwkosten is er de voorkeur aan gegeven om de opbouw van de kostenraming modulair op te bouwen, zodat bij mogelijke aanpassingen zeer snel de financiële consequenties zichtbaar worden. Dit resulteert in de opbouw van de raming in de volgende tabbladen: Reconstructie N211 Aanpassen verkanting en opvijzelen kunstwerk Zweth Aanpassen verkanting en opvijzelen kunstwerk Molensloot Opvijzelen kunstwerk Dorpskade Kabels en leidingen Vastgoedkosten Engineering en overige bijkomende kosten Indexatie prijsvast einde werk De onderdelen in de raming betreffen de som van de volgende kosten: Bouwkosten Engineeringskosten aannemer en adviesbureau s Overige bijkomende kosten Objectoverstijgende risicoreservering btw De volgende onderdelen worden niet meegenomen in de raming: Vastgoedkosten: deze worden voor een totaaloverzicht door de opdrachtgever aangevuld aan deze ramingen. Opdrachtgeverskosten: deze worden door de opdrachtgever aangevuld aan de ramingen. Het prijspeil van de kostenraming is 1 januari Uitgangspunten hierbij zijn als volgt: Standlijn wet- en regelgeving BTW bedraagt 21% Bedrijfseconomische raming Kostenstijging prijsvast einde werk van 1,5% per jaar Resultaten raming Onderstaande afbeelding geeft de kostenraming van de totale projectkosten weer behorende bij de in deze nota aangegeven scope, uitgangspunten en uitsluitingen. Afbeelding 1 Samenvatting SSK :B - Definitief ARCADIS 2

4 Conclusies en aanbevelingen De volgende resultaten zijn gegenereerd aangaande de investeringskosten van het project N211 Wippolderlaan integraal ontwerp VKA: De totale investeringskosten (inclusief opdrachtgeverskosten) en inclusief BTW bedragen Genoemde investeringskosten zijn gebaseerd op de T-waarde met een geschatte marge van 37,6 miljoen en 56,4 miljoen. Exclusief BTW sluit de raming op 39,0 miljoen met een geschatte marge van 31,2 miljoen en 46,8 miljoen. De raming past binnen het beschikbare budget, echter bevelen wij aan om de volgende onderdelen nader uit te zoeken en uit te werken om de projectsope meer helder te krijgen en de bandbreedte van de raming te verleinen: Nader onderzoeken opbouw bestaande verhardingen op teerhoudendheid en constructieve kwaliteit Nader onderzoeken of de kunstwerken Zweth en Molensloot qua verkanting gevijzeld kunnen worden Nader onderzoeken of kunstwerk Dorpskade gevijzeld moet en kan worden Nadere uitwerking damwandconstructie N211 in ophoging bij kruising Veilingroute Nader uitwerken ligging en detailgegevens van de hogedruk gasleiding en CO2-leiding Projectfasering nader beschouwen Nader uitwerken risico s en onzekerheden Noot van aandacht aangaande communicatie over de resultaten van dit rapport Het is belangrijk om de resultaten van dit rapport te communiceren in bepaalde bandbreedtes. Dit, vanwege de onzekerheden in de scope, het ontwerp en in het project in algemene zin. Mede om te voorkomen dat één enkel bedrag een eigen leven gaat leiden, is het belangrijk niet de context achter de raming uit het oog te verliezen. Nadere uitwerking van de plannen zal leiden tot een meer gedetailleerde scope en geactualiseerd ramingsdossier en risicodossier. De onzekerheden worden daarmee verminderd, en hiermee wordt ook de bandbreedte verder verkleind :B - Definitief ARCADIS 3

5 Inhoud Managementsamenvatting Inleiding Algemene projectinformatie Doel kostennota Vertrouwelijkheid Versiebeheer Leeswijzer Scope Inleiding Modulaire opbouw scope Ramingsonderdelen Uitslutingen Broninformatie Beschrijving van de werkzaamheden Werkwijze en uitgangspunten Inleiding SSK-systematiek en werkwijze Uitgangspunten, randvoorwaarden en aannamen Prijspeil Uitgangspunten reconstructie N Algemene uitgangspunten Uitgangspunten oostelijk deel Uitgangspunten westelijk deel :B - Definitief ARCADIS 4

6 3.3.3 Aanpassen verkanting kunstwerk Zweth Aanpassen verkanting kunstwerk Molensloot Opvijzelen kunstwerk Dorpskade Kabels en leidingen Uitvoering en fasering Nader te detailleren Indirecte bouwkosten Vastgoedkosten Engineeringskosten Overige bijkomende kosten Object gerelateerde Risico s Hoeveelheden Eenheidsprijzen Indexatie prijsvast einde werk Risicomanagement Inleiding Benoemde risico s Bepaling voorzien onvoorzien en onvoorzien onvoorzien Resultaten kostenraming Inleiding Resultaten kostenraming Conclusies en aanbevelingen Conclusies Aanbevelingen Bijlage 1 SSK 2010 methodiek :B - Definitief ARCADIS 5

7 Colofon :B - Definitief ARCADIS 6

8 1 Inleiding 1.1 ALGEMENE PROJECTINFORMATIE De N211 (Wippolderlaan) ontsluit samen met de N222 (Veilingroute) de zuidzijde van de Haagse regio en de gemeente Westland met haar agro-logistieke bedrijventerreinen. De Wippolderlaan is één van de drukste provinciale wegen in de Randstad en in de toekomst wordt nog meer verkeer verwacht. Dit heeft een negatief effect op de doorstroming van (vracht)verkeer van en naar de A4, Den Haag en het Westland. Om de doorstroming en de leefbaarheid te verbeteren wordt de N211 aangepast. Tussen de Laan van Wateringse Veld en de Veilingroute (N222) wordt de weg verbreed. De twee kruisingen worden ongelijkvloers gemaakt. Het project bevindt zich in de Voorbereidingsfase. In deze fase zijn in varianten ontwikkeld voor de ongelijkvloerse kruisingen en per kruising welke geleid hebben tot één voorkeursvariant gekozen. Inmiddels wordt de voorkeursvarianten verder uitgewerkt naar een integraal ruimtelijk ontwerp. Uit verkeerskundig onderzoek van de Provincie Zuid-Holland is geconcludeerd dat de N211 van 2x2 rijstroken verbreed moet worden naar 2x3 rijstroken. De kruising van de N211 met de N222 Veilingroute / Wateringveldseweg wordt een ongelijkvloerse aansluiting middels een Haarlemmermeer aansluiting. Verder zal in het oostelijke gedeelte van het traject een ongelijkvloerse aansluiting gerealiseerd worden tussen de Laan van Wateringse Veld en de N211. Het bestaande fietspad onder de N211 wordt in het zuiden een aantal meter opgeschoven om de wegverbreding uit te kunnen voeren. Daarnaast zitten er een drietal bestaande kunstwerken in de N211 die aangepast dienen te worden naar de nieuwe situatie. De bestaande kunstwerken in het werk zijn: kunstwerk Dorpskade kunstwerk Molensloot kunstwerk Zweth De huidige situatie is weergegeven in onderstaande figuur :B - Definitief ARCADIS 7

9 Figuur 1 Overzicht plangebied 1.2 DOEL KOSTENNOTA Provincie Zuid-Holland wil in kaart brengen wat de investeringskosten zijn van het integraal ontwerp van de N211 Wippolderlaan én of de integrale ontwerpoplossing van het voorkeursalternatief past binnen het budget. Het doel van deze kostennota is daarom tweeledig: Actueel inzicht totale projectkosten: het weergeven van de investeringskosten benodigd voor de voorbereiding en realisering van het project, inclusief een onderbouwing van de totstandkoming van de kostenramingen met als stand van zaken de datum Hierbij behoren een omschrijving van de scope, eisen, risico s, uitgangspunten en randvoorwaarden die hieraan ten grondslag hebben gelegen. Heldere beslisinformatie: het voorzien van zodanige informatie voor het projectmanagement van het project N211 Wippolderlaan zodat de resultaten van de ramingen gefundeerd gepresenteerd kunnen worden en dat aangetoond kan worden dat de raming in lijn is met het beschikbare budget. 1.3 VERTROUWELIJKHEID Deze kostennota is alleen voor intern gebruik binnen provincie Zuid-Holland. In overleg tussen opdrachtgever en nemer wordt besloten aan wie deze nota intern wordt verspreidt; de werkelijke noodzaak tot inzage dient goed afgewogen te worden. De gegevens uit deze nota zijn strikt vertrouwelijk. Vanuit het oogpunt van integriteit dient door de betrokkenen hiernaar ook gehandeld te worden. De raming is niet aan dit rapport toegevoegd vanwege de vertrouwelijkheid. De raming is als losstaand deel bekend is bij opdrachtgever :B - Definitief ARCADIS 8

10 1.4 VERSIEBEHEER Vigerend Historie Naam Versie Status Datum Omschrijving Huidige versie 0.1 Concept Integrale ontwerpoplossing van het voorkeursalternatief Variantenstudie 0.1 Concept , Variantenstudie niveau planfase, en Varianten Oost: 1, 2 en Varianten West: 1, 2, 3 en 4 Tabel 1 Versiebeheer 1.5 LEESWIJZER Hoofdstuk 2 beschrijft de scope welke ten grondslag ligt aan de raming waarbij ook de uitsluitingen aan bod komen. Hoofdstuk 3 beschrijft de gehanteerde werkwijze, uitgangspunten en aannames bij het opstellen van deze kostenraming. In dit hoofdstuk worden tevens de hoeveelheden, eenheidsprijzen en broninformatie behandeld. In hoofdstuk 4 staat beschreven hoe met risico s en onvoorziene kosten is omgegaan. De ramingsresultaten staan vervolgens beschreven in hoofdstuk 5. Als laatste worden de conclusies en aanbevelingen beschreven in hoofdstuk :B - Definitief ARCADIS 9

11 2 Scope 2.1 INLEIDING In dit hoofdstuk wordt uiteengezet wat de scope is van de kostenraming. Hieronder vallen algemene projectinformatie, de modulaire opbouw en de beschrijving van de werkzaamheden. 2.2 MODULAIRE OPBOUW SCOPE Voor de indeling van de bouwkosten is er de voorkeur aan gegeven om de opbouw van de kostenraming modulair op te bouwen, zodat bij mogelijke aanpassingen zeer snel de financiële consequenties zichtbaar worden. Dit resulteert in de opbouw van de raming in de volgende tabbladen: Reconstructie N211 Aanpassen verkanting en opvijzelen kunstwerk Zweth Aanpassen verkanting en opvijzelen kunstwerk Molensloot Opvijzelen kunstwerk Dorpskade Kabels en leidingen Vastgoedkosten Engineering en overige bijkomende kosten Indexatie prijsvast einde werk RAMINGSONDERDELEN De onderdelen in de raming betreffen de som van de volgende kosten: Bouwkosten Engineeringskosten aannemer en adviesbureau s Overige bijkomende kosten Objectoverstijgende risicoreservering btw UITSLUTINGEN De volgende onderdelen worden niet meegenomen in de raming: Vastgoedkosten: deze worden voor een totaaloverzicht door de opdrachtgever aangevuld aan deze ramingen. Opdrachtgeverskosten: deze worden door de opdrachtgever aangevuld aan de ramingen :B - Definitief ARCADIS 10

12 2.3 BRONINFORMATIE Om de kostennota en de raming op te stellen zijn een aantal documenten gebruikt. Hieronder volgt een overzicht van de voor de raming gebruikte documenten. Te beginnen met ontwerp- en algemene documenten en vervolgens de tekeningen. Document Nr. Omschrijving Versie/ datum Status Doc-1 Ontwerpnota N211 Wippolderlaan Concept Doc-2 Memo quick scan bestaande kunstwerken_ _c Concept Doc-3 N211 geluidmaatregelen_ _c Concept Doc-4 Memo N211 leidingen Gasunie en OCAP Concept Tabel 2 Gehanteerde ontwerp- en algemene documenten Tekening Nr. Omschrijving Versie Datum Tek-1 N211 Wippolderlaan Definitief Ontwerp, Situatie Wegontwerp blad 1 van 2 Tek-2 N211 Wippolderlaan Definitief Ontwerp, Situatie Wegontwerp blad 2 van Tabel 3 Tekeningen 2.4 BESCHRIJVING VAN DE WERKZAAMHEDEN In onderstaande tabellen staat beschreven wat de werkzaamheden zijn die binnen de scope van de kostenraming vallen. In het oostelijk deel valt de Laan Van Wateringse Veld binnen de scope. Deze loopt vanaf de aansluiting N211 tot de rotonde ten noorden van de N211. Voor het oostelijk deel vallen een aantal bestaande kunstwerken binnen de scope, deze zijn als volgt: Fietsonderdoorgang Noordhoornseweg welke naast de Zweth is gelegen en de N211 onderlangs kruist. Viaduct N211 over de Zweth. Viaduct N211 over kanaal naar het gemaal en fietspad. In volgende afbeelding zijn de nieuwe kunstwerken weergegeven: :B - Definitief ARCADIS 11

13 KW IIC KW IIA (Molensloot) KW IA (Zweth) KW IID KW IIB te verleggen voet/fietsbrug KW IB Figuur 2 Nieuwe kunstwerken deel oost Aandachtspunt is dat er rekening gehouden dient te worden met het realiseren van de weg aan de noordkant in relatie tot de parkeerplaatsen van een aantal bedrijven waaronder KFC. De raming voor het oostelijk deel is opgedeeld in een aantal werkzaamheden en objecten waarover bouwkosten, engineeringkosten en overige bijkomende kosten worden gemaakt. Deze zijn als volgt: Objecten/ werkzaamheden Werkzaamheden/ onderdelen Werkzaamheden voorbereidend Opschonen terrein. Opbreekwerkzaamheden Deels opbreken en afvoeren N211. Deels frezen toplaag N211. Deels opbreken en afvoeren Laan Van Wateringse Veld. Opbreken en hergebruiken verharding voet/fietspad ten zuiden van KW IIB Verwijderen vloer KW-IB ivm aanpassing onderdoorgang Verwijderen geluidschermen. Grondwerken Grond ontgraven en afvoeren t.b.v. verbreding N211. Grond ontgraven en afvoeren t.b.v. verbredingen Laan Van Wateringse Veld. Grond ontgraven en afvoeren t.b.v. toeritten. Grond ontgraven t.b.v. nieuwe watergangen Grond verwerken in ophogingen verbreding N211. Grond verwerken in ophoging verbreding Laan Van Wateringse Veld. Grond verwerken in ophoging verbreding toeritten. Kunstwerken Verbreden KW-IA (KW Zweth). Aanpassen KW-IB, open deel. Verbreden KW-IB, gesloten deel. Verbreden KW-IIA (KW Molensloot) :B - Definitief ARCADIS 12

14 Aanbrengen KW-IIB. Aanbrengen KW-IIC Aanbrengen KW-IID Verplaatsen fiet/voetgangersbrug ten zuiden van KW IIB Nieuwe damwand met deksloof t.b.v.opvang grondwal ten zuid-oosten van KW Dorpskade Verhardingen (oostelijke aansluiting) Aanbrengen verharding N211 op aardebaan (dubbellaags ZOAB). Aanbrengen verharding N211 op kunstwerken (dubbellaags ZOAB). Overlagen toplaag N211 (dubbellaags ZOAB). Aanbrengen halfverharding N211. Aanbrengen verharding Laan Van Wateringse Veld op aardebaan (SMA). Aanbrengen verharding toeritten aardebaan (SMA). Aanbrengen (hergebruik) verharding voet/fietspad ten zuiden van KW IIB Verkeersvoorzieningen Aanbrengen VRI. Aanbrengen geleiderail. Geluidwerende voorzieningen Aanbrengen nieuwe geluidschermen. Aanbrengen geluidsleuning op KW Zweth Fasering Aanleg tijdelijke weg. Grondwerk t.b.v. tijdelijke weg. Grondwerk zettingscompensatie. Opbreken tijdelijke weg. Inrichten tijdelijke VRI. Tijdelijke verlichting. Overige fasering. Tabel 4 Omschrijving werkzaamheden en objecten variant 1 oostelijke aansluiting In het westelijk deel vallen de Wateringveldseweg en de Veilingroute binnen de scope. De Wateringveldseweg loopt vanaf de aansluiting met de N211 tot de rotonde ten noorden van N211. De Veilingroute loopt vanaf de aansluiting met de N211 tot de afslag met de Middenzwet aan de zuidzijde van de N211. In volgende afbeelding zijn de nieuwe kunstwerken weergegeven: :B - Definitief ARCADIS 13

15 KW III Figuur 3 Nieuwe kunstwerken deel west De raming voor het westlijk deel is opgedeeld in een aantal werkzaamheden en objecten, deze zijn als volgt: Object/ werkzaamheden Werkzaamheden/ onderdelen Werkzaamheden voorbereidend Opschonen terrein. Opbreekwerkzaamheden Opbreken en afvoeren N211. Opbreken en afvoeren Wateringveldseweg.. Opbreken en afvoeren Veilingroute. Verwijderen geluidwallen. Grondwerken Grond ontgraven en afvoeren t.b.v. verbreding N211. Grond ontgraven en afvoeren t.b.v. verbredingen Wateringveldseweg. Grond ontgraven en afvoeren t.b.v. verbredingen Veilingroute. Grond verwerken in ophogingen verbreding N211. Grond verwerken in ophoging verbreding Wateringveldseweg. Grond verwerken in ophoging verbreding Veilingroute. Grondwerken t.b.v. nieuwe watergangen Kunstwerken Aanbrengen KW-III. Aanbrengen grondlichaam hoofdrijbaan middels damwandconstructie om de N211 over de Wateringveldseweg/Veilingroute te laten gaan Verhardingen (oostelijke aansluiting) Aanbrengen verharding N211 op aardebaan (dubbellaags ZOAB). Aanbrengen verharding N211 op kunstwerk (dubbellaags ZOAB). Aanbrengen verharding op- en afritten N211 (SMA). Aanbrengen halfverharding N211. Aanbrengen verharding Wateringveldseweg en Veilingroute op aardebaan (SMA). Aanbrengen verharding Veilingroute op kunstwerk (SMA) :B - Definitief ARCADIS 14

16 Verkeersvoorzieningen Aanbrengen VRI. Aanbrengen geleiderail. Geluidwerende voorzieningen Aanbrengen nieuwe geluidschermen. Fasering Aanleg tijdelijke weg. Grondwerk t.b.v. tijdelijke weg. Opbreken tijdelijke weg. Inrichten tijdelijke VRI. Tijdelijke verlichting. Overige fasering. Kabels en leidingen Verleggen hogedruk gasleiding Verleggen CO2-leiding Tabel 5 Omschrijving werkzaamheden en objecten variant 1 westelijke aansluiting :B - Definitief ARCADIS 15

17 3 Werkwijze en uitgangspunten 3.1 INLEIDING Dit hoofdstuk zal ingaan op de werkwijze die voor de kostenraming is gehanteerd. Vervolgens zal er in beeld worden gebracht wat de uitgangspunten, randvoorwaarden, aannames en prijspeil zijn. Als laatste zullen dan de hoeveelheden en de broninformatie weergegeven worden. 3.2 SSK-SYSTEMATIEK EN WERKWIJZE De kostenraming is opgezet volgens de Standaardsystematiek voor kostenramingen 2010, kortweg SSK 2010 (CROW-publicatie 137). De SSK-2010 is een eenduidige systematiek voor het maken van kostenramingen en zorgt er voor dat er op een uniforme wijze geraamd kan worden. De uniforme ramingsopbouw is in twee delen gesplitst, te weten de module- of objectraming en de projectraming. In de module- of objectramingen worden met onderbouwing afzonderlijke modulen geraamd. Deze modulen bestaan weer uit objecten en werkzaamheden. De projectraming is de som van alle module- of objectramingen. Hierbij kan, indien wenselijk, een risicoreservering voor objectoverstijgende risico s worden opgenomen. De projectraming wordt gepresenteerd als een samenvatting van alle in het project aanwezige kosten. In bijlage 2 is een uitgebreide beschrijving van de systematiek weergegeven. 3.3 UITGANGSPUNTEN, RANDVOORWAARDEN EN AANNAMEN Bij de totstandkoming van de kostenraming zijn de volgende uitgangspunten, randvoorwaarden en aannamen gehanteerd: PRIJSPEIL Het prijspeil van de kostenraming is 1 januari Uitgangspunten hierbij zijn als volgt: Standlijn wet- en regelgeving BTW bedraagt 21% Bedrijfseconomische raming Kostenstijging prijsvast einde werk van 1,5% per jaar :B - Definitief ARCADIS 16

18 3.3.2 UITGANGSPUNTEN RECONSTRUCTIE N ALGEMENE UITGANGSPUNTEN Daar waar de huidige N211 en aansluitende wegen gehandhaafd blijven wordt de bestaande toplaag verwijderd, een profileerlaag aangebracht, en gelijktijdig met de aanleg van de toplaag van de verbreding overlaagd om één geheel qua toplaag te realiseren. De N211 wordt uitgevoerd met deklaag van dubbellaags ZOAB De toe- en afritten en het onderliggend wegennet wordt uitgevoerd met deklaag van SMA. N211 wordt voorzien van geleiderail in verband met te weinig ruimte voor obstakelvrije bermen. N211 wordt voorzien van halfverharding van grasbetontegels in de buitenberm ten behoeve van versteviging van de berm. Grondwaterstand is 1,0 m MV. Bodemopbouw bestaat uit veen en klei. Voor de zetting wordt een toeslag van 20% op het aan te brengen grondwerk toegepast. Fasering is deels onderbouwd en deels als percentage van de bouwkosten weergegeven. Er zijn geen totale afsluitingen van wegen en aansluitingen, echter wel afsluitingen van rijstroken en mogelijke wegvakken voor weekend/ nachten UITGANGSPUNTEN OOSTELIJK DEEL Aansluiting op Laan van Wateringseveld. De N211 blijft hier op bestaande hoogte liggen en wordt verbreed conform profiel. Kunstwerk over de Zweth, KW-IA. Dit kunstwerk dient verbreed te worden. Het bestaande kunstwerk blijft gehandhaafd 1. Langs de bestaande landhoofden worden nieuwe delen aangebracht, welke gekoppeld worden met de bestaande landhoofden. Vanwege de eis dat het verkeer doorgang moet vinden wordt het viaduct gefaseerd in twee delen aangelegd, waarbij het verkeer tijdelijk in een 2x1 situatie over de gehalveerde brug kan rijden, zodat de verbreding gerealiseerd kan worden. Na realisatie van de eerste brughelft wordt het verkeer omgezet en kan de andere helft gerealiseerd worden. De gefaseerde aanleg wordt tegelijkertijd met kunstwerk KW-IB uitgevoerd. Kunstwerk over fietspad langs De Zweth, KW-IB. Deze onderdoorgang voor langzaam- en lokaal verkeer staat los van de bestaande brug over de Zweth en wordt dan ook als separaat kunstwerk beschouwd. Het brugdek dient verbreed te worden. Om de huidige doorrijhoogte na verbreding te kunnen waarborgen dienen de op- en afritten verlegd/verlengd te worden. Om dit te kunnen realiseren wordt de onderdoorgang voor de uitvoeringstijd van de reconstructie gesloten voor alle verkeer. Omleidingsroutes worden ingesteld. De aanpassing van de toeritten zal als eerste werkzaamheid plaatsvinden. De huidige toeritten naar de onderdoorgang worden gesloopt, nieuwe worden aangelegd. Hierna worden de nieuwe delen van de landhoofden aangebracht. Vervolgens wordt het bestaande dek verbreed in de zelfde fasering als KW-IA. Aandachtspunt bij dit kunstwerk is de handhaving van de faunapassage. 1 Er is een separaat tabblad opgenomen met de kosten voor het vijzelen ivm aanpassen verkanting van KW-IA+KW-IB (Zweth), zie paragraag Daarnaast zijn risico s opgenomen indien KW versterkt dient te worden of geheel vervangen :B - Definitief ARCADIS 17

19 Kunstwerk KW-IIA Molensloot (waar N211 over watergang nabij gemaal gaat) is een bestaand kunstwerk welke gehandhaafd wordt. Dit viaduct wordt voldoende breed en sterk geacht voor de nieuwe situatie. 2 Kunstwerk zuidelijke oprit N211 over watergang nabij gemaal, KW-IIB. Dit is een nieuw viaduct over watergang en fietspad, minimale breedte van 5 meter tussen de geleiderail (rollende breedte voor twee voertuigen). Vanaf kunstwerk KW-IIA zakt de N211 qua hoogte naar maaiveldligging. De weg wordt verbreed conform het profiel 2x3. KW-IIC is nieuw viaduct over watergang en fietspad (uitgangspunt is dat de weg hier dan wel al op voldoende hoogte is). Eventueel kan bestaande weg iets verlaagd worden om extra hoogte te winnen. Kunstwerk over de N211 ten behoeve van op- en afritten, KW-IID is nieuw viaduct over de N211 heen. Ten zuiden van KW-IIB is een bestaande voet/fietsbrug welke verplaatste dient te worden. Uitgangspunt is dat een nieuwe fundering en landhoofden aangebracht wordt, waarna het bestaande dek verplaatst wordt. Op- en afritten van de N211 naar de Laan van Wateringse Veld. De op- en afritten worden conform tekening aangebracht. De op- en afritten komen voornamelijk in ophoging te liggen. Laan Van Wateringse Veld wordt gereconstrueerd en verbreed conform ontwerp. Geluidvoorzieningen: Bestaande geluidsvoorzieningen blijven indien mogelijk gehandhaafd. Langs de N211 worden de geluidwallen gehandhaafd en eventueel aangepast Nieuwe geluidsschermen worden aangebracht conform notitie N211 geluidmaatregelen_ _c. Kunstwerk Zweth (IA+IB) wordt voorzien van een geluidsleuning (leuning met tevens geluidkerende functie). In de basisuitgangspunten vindt er geen aanpassing aan het kunstwerk Dorpskade plaats. De kans is aanwezig dat dit echter wel dient te gebeuren, daarom is dit apart beschreven. Werkzaamheden aan dit kunstwerk zijn beschreven in paragraaf UITGANGSPUNTEN WESTELIJK DEEL De N211 is iets naar het zuiden verschoven. De N211 wordt over de Wateringveldseweg/Veilingroute gelegd. Om het hoogteverschil op te vangen in relatie tot de beschikbare ruimte wordt aan beide zijden een verankerde damwandconstructie voorzien Kunstwerk van de N211 ten behoeve van de kruising over de Veilingroute en Wateringveldseweg, KW-III is een nieuw viaduct. De op- en afritten van de N211 naar de Wateringveldseweg en Veilingroute komen op maaiveldhoogte te liggen. Wateringveldseweg wordt gereconstrueerd en verbreed. Veilingroute wordt gereconstrueerd en verbreed. Bij beide kruisingsvlakken ter plaatse van op- en afritten aansluiting Wateringveldseweg en Veilingroute wordt voorzien in VRI. VRI wordt gecombineerd geregeld. Geluidvoorzieningen: Langs de N211 worden de geluidwallen gehandhaafd en eventueel aangepast Nieuwe geluidsschermen worden aangebracht conform notitie N211 geluidmaatregelen_ _c. 2 Er is een separaat tabblad opgenomen met de kosten voor het vijzelen ivm aanpassen verkanting van KW-IIA, zie paragraaf Daarnaast zijn risico s opgenomen indien KW versterkt dient te worden :B - Definitief ARCADIS 18

20 3.3.3 AANPASSEN VERKANTING KUNSTWERK ZWETH De brug over de Zweth ligt momenteel in een dakprofiel. Om dat de snelheid op het tracé verhoogd wordt dient de verkanting aangepast te worden. Om de verkanting aan te passen is wordt het noordelijk deel van het kunstwerk gevijzeld. De prefab liggers worden dan opgevijzeld, wat betekent dat er over een groot deel (de helft van het dek) de druklaag verwijderd dient te worden en later weer opgestort wordt. Het opvijzelen (ca. 12 cm) van de liggers dient gelijkmatig te gebeuren. De opstorten van de opleggingen dienen verhoogd te worden Voor een nadere omschrijving van de benodigde werkzaamheden wordt verwezen naar de Memo quick scan bestaande kunstwerken. Op verzoek van de provincie is dit in een saparaat tabblad verwerkt AANPASSEN VERKANTING KUNSTWERK MOLENSLOOT De brug over de Molensloot ligt momenteel in een dakprofiel. Om dat de snelheid op het tracé verhoogd wordt dient de verkanting aangepast te worden. Om de verkanting aan te passen is wordt het noordelijk deel van het kunstwerk gevijzeld. De prefab liggers worden dan opgevijzeld, wat betekent dat er over een groot deel (de helft van het dek) de druklaag verwijderd dient te worden en later weer opgestort wordt. Voor een nadere omschrijving van de benodigde werkzaamheden wordt verwezen naar de Memo quick scan bestaande kunstwerken. Op verzoek van de provincie is dit in een saparaat tabblad verwerkt OPVIJZELEN KUNSTWERK DORPSKADE Door de verbreding van de N211 ter plaatse van het kunstwerk worden de rijstroken dichter naar het tussensteunpunt van het bestaande viaduct gemaakt. Vanwege de verdikking aan de onderzijde van het dek zal ter plaatse van het tussensteunpunt de minimale doorrijhoogte niet gehaald kunnen worden. Hierdoor dient het dek in zijn geheel ca 15 cm gevijzeld te worden. Het brugdek bestaat uit een in het werk gestort dek dat is voorgespannen. Het statisch systeem (krachtswerking) van de constructie wijzigt niet (dat moet dus ook in de tijdelijke situatie gelden bij het opvijzelen van het dek) KABELS EN LEIDINGEN Er hoeven geen aanpasingen aan de hoogspanningsmasten te gebeuren. Wel is hiervoor een risico voorzien. Aan de zuidzijde van de weg in de zuidelijke weg berm ligt; Een hoge druk gasleiding van Gausunie Een hoge druk CO2 leiding van NPM. Door de aanpassing van de weg lay-out wordt de weg in zuidelijke richting uitgebreid. De verbrede weg op het huidige tracé van de hogedruk gasleiding en de hogedruk CO2 leiding te liggen. De tracés van de betreffende leidingen moet worden aangepast. Voorgesteld wordt de nieuwe tracés ter plaatse van de kruising met de bestaande bermsloot te boren, middels een hdd-boring naar een diepte in de draagkrachtige laag. Boorlengte circa 100 m. Aan de westzijde van de boring wordt aangesloten op de bestaande tracés. Aan de oostzijde van de boring worden de tracés verder in open ontgraving aangelegd, uitgangspunt ca 1900 m lengte :B - Definitief ARCADIS 19

21 Voor de CO2 leiding moet tevens een kruising met de Veilingroute worden gemaakt, uitgangspunt HDD boring 50 m lang UITVOERING EN FASERING De werkzaamheden dienen gefaseerd uitgevoerd te worden. De fasering van het oostelijk deel is vrij eenvoudig te realiseren met gebruik van bestaande en nieuw te realiseren wegen. De fasering van het westelijk deel is vrij eenvoudig te realiseren met gebruik van bestaande en nieuwe te realiseren wegen. Ten Westen van de Veilingroute zal een tijdelijke weg aangebracht dienen te worden. Faseringskosten worden als percentage van de benoemde directe kosten berekend NADER TE DETAILLEREN In deze fase van het project zijn er onderdelen nog niet in detail uitgewerkt. Deze nader te detailleren onderdelen zijn niet in de raming opgenomen. Onder nader te detailleren vallen de volgende onderdelen (niet limitatief): Waterhuishouding. Watercompensatie. Afwatering en riolering. Bebordingen en bebakeningen. Aanpassen verlichting, uitgangspunt is dat de huidige OV zoveel mogelijk hergebruikt kan worden. Hekwerken en rasters. Kleine faunavoorzieningen. Hectometerpaaltjes en bermplanken. Markeringen. Bewegwijzeringen. Route informatie en verkeersmanagementsystemen. Maatregelen ten behoeve van scheepvaart De Zweth in verband met aanpassingen KW-IA. Voor nader te detailleren is een percentage van 10% opgenomen INDIRECTE BOUWKOSTEN De indirecte kosten bestaan uit de volgende percentages: Eenmalige kosten: 2% van benoemde directe bouwkosten; Uitvoerings- en Algemene bouwplaatskosten: 9% van directe bouwkosten; Algemene kosten: 8% van Directe bouwkosten, Eenmalige kosten en Uitvoerings- en Algemene bouwplaatskosten; Winst: 3% van Directe bouwkosten, Eenmalige kosten, Uitvoerings- en Algemene bouwplaatskosten, Coördinatiekosten en Algemene kosten; Risico: 2% van Directe bouwkosten, Eenmalige kosten, Uitvoerings- en Algemene bouwplaatskosten, Coördinatiekosten en Algemene kosten :B - Definitief ARCADIS 20

22 VASTGOEDKOSTEN De vastgoedkosten zijn in deze raming niet opgenomen. De vastgoedkosten worden voor een totaaloverzicht door de opdrachtgever aangevuld aan deze ramingen ENGINEERINGSKOSTEN Onder de engineeringskosten, welke zijn opgenomen in onderliggende kostenraming, vallen de kosten voor werkzaamheden op het terrein van de techniek en de daarmee verband houdende vakgebieden omtrent ontwerp, toezicht, organisatie, milieutechnische, juridische en economische aspecten. De engineeringskosten zijn als percentage van de voorziene bouwkosten meegenomen en zijn als volgt: De engineeringskosten voor de aannemer bedragen 5% van de voorziene bouwkosten. De engineeringskosten voor de ingenieurs- en adviesbureaus bedragen 5% van de voorziene bouwkosten. De eigen apparaatkosten van de opdrachtgever zijn in deze raming niet opgenomen, deze worden door de opdrachtgever aangevuld aan de ramingen OVERIGE BIJKOMENDE KOSTEN De overige bijkomende kosten bestaan uit de volgende onderdelen welke zijn opgenomen middels een percentage van de bouwkosten: Leges opdrachtnemer (1,0%); Heffingen uit vergunningaanvragen (0,5%); Verzekeringspremies (1,0%); Kosten kabels en leidingen niet via contract (2,0%); Communicatiekosten niet via contract (0,0%); Compenserende maatregelen niet via contract (0,5%); Mitigerende maatregelen niet via contract (0,5%); Ruimen niet gesprongen explosieven niet via contract (0,5%); Archeologische opgravingen niet via contract (0,5%); Planschade (0,5%) OBJECT GERELATEERDE RISICO S Voor de kostenraming is geen risicodossier opgesteld, de risico s voor dit project zijn als een percentage opgenomen. De volgende percentages van de voorziene kosten (niet benoemd objectrisico s) zijn aangehouden per kostencategorie: Bouwkosten: 10% van voorziene bouwkosten; Vastgoedkosten: 0% van voorziene vastgoedkosten; Engineeringskosten: 10% van voorziene engineeringskosten; Overige bijkomende kosten: 10% van voorziene overige bijkomende kosten. De objectoverstijgende risico s worden behandeld in hoofdstuk HOEVEELHEDEN Voor het opstellen van een kostenraming in het voortraject is het nodig om hoeveelheden te bepalen :B - Definitief ARCADIS 21

23 De hoeveelheden zijn digitaal op basis van de tekeningen bepaald en vastgelegd in het hoeveelhedenboek. Wanneer de tekeningen ontoereikend zijn om hoeveelheden te bepalen is er nader afgestemd met ontwerpers en projectleiders met betrekking tot welke uitgangspunten gehanteerd moeten worden. 3.5 EENHEIDSPRIJZEN De in de raming verwerkte prijzen komen uit de kostendatabases van ARCADIS. Verder zijn percentages onder de bouwkosten gebaseerd op kennis en ervaring uit gerealiseerde projecten. Percentages opgenomen voor kennisonzekerheden zijn ook gebaseerd op kennis en ervaring. 3.6 INDEXATIE PRIJSVAST EINDE WERK Het budget van het project wordt niet geindexeerd, dit betekent dat het project prijsvast einde werk uitgerekend dient te worden. De planning is dat het werk in jaar 2021 gereed is Als indexcijfer wordt 1,5% per jaar aangehouden. De indexatie wordt op basis van onderstaande verdeling bepaald: Onderdeel Bouwkosten 0% 0% 0% 30% 35% 35% Vastgoedkosten 25% 25% 50% 0% 0% 0% Engineeringskosten en Overige bijkomende kosten 25% 25% 20% 10% 10% 10% Tabel 6 Uitgangspunt berekening indexatie :B - Definitief ARCADIS 22

24 4 Risicomanagement 4.1 INLEIDING In de deterministische raming worden risico s toegevoegd. Er heeft nog geen risicosessie plaatsgevonden, wel zijn er vanuit de diverse brondocmenten risico s in beeld gebracht. Deze zijn separaat benoemd in de raming. Daarnaast is er een percentage niet benoemde objectoverstijgende risicoreservering opgenomen. De raming is niet probabilistisch doorgerekend, er is geen scheefte opgenomen. 4.2 BENOEMDE RISICO S Er zijn veel onzekerheden die aanleiding geven tot het ontstaan van risico s bij het tot stand brengen van infrastructuur. Ook in dit project zijn er een aantal onzekerheden en onbekendheden waar rekening mee gehouden dient te worden. Er heeft geen risicoanalyse plaatsgevonden, wel is op basis van de beschikbare documenten door ARCADIS een inventarisatie gemaakt van een aantal risico s. De volgende risico s zijn hier in beeld gebracht: Toepassen 2m hogere geluidsschermen indien Dunne Deklagen B niet toegepast mogen worden Toepassen extra geluidsschermen bij kruising met Veilingroute indien Dunne Deklagen B niet toegepast mogen worden Toepassen versterkingsmaatregelen KW Dorpskade door toename en/of verandering belasting Toepassen versterkingsmaatregelen KW Molensloot door toename en/of veranderng belasting en verlenging levensduur Toepassen versterkingsmaatregelen KW Zweth door toename en/of veranderng belasting en verlenging levensduur Vervangen dek kunstwerk Zweth doordat uitbreiding niet mogelijk is Aanpassingen toe- en afritten naar tankstation Opruimen bodemverontreiniging ten zuiden van KW-IID Aanpassingen aan hoogspanningsmasten De kwantificering van kans en gevolg van deze risico s zijn ingeschat door ARCADIS en weergegeven in de kostenraming. 4.3 BEPALING VOORZIEN ONVOORZIEN EN ONVOORZIEN ONVOORZIEN Naast de hierboven benoemde risico s wordt er 5% voor niet benoemd objectoverstijgend risico investeringskosten opgenomen in de raming :B - Definitief ARCADIS 23

25 Binnen de raming is in totaal ca. 16% risicoreservering opgenomen. Deze totale risicoreservering achten wij voldoende voor deze fase van het project :B - Definitief ARCADIS 24

26 5 Resultaten kostenraming 5.1 INLEIDING In dit hoofdstuk worden de resultaten van de kostenramingen weergegeven. In bijlage 1 zijn de volledige resultaten weergegeven van de ramingen. 5.2 RESULTATEN KOSTENRAMING Onderstaande afbeelding geeft de kostenraming van de totale projectkosten weer behorende bij de in deze nota aangegeven scope, uitgangspunten en uitsluitingen. Afbeelding 2 Samenvatting SSK De totale investeringskosten (inclusief opdrachtgeverskosten) en inclusief BTW bedragen Genoemde investeringskosten zijn gebaseerd op de T-waarde met een geschatte marge van 37,6 miljoen en 56,4 miljoen. Exclusief BTW sluit de raming op 39,0 miljoen met een geschatte marge van 31,2 miljoen en 46,8 miljoen :B - Definitief ARCADIS 25

27 6 Conclusies en aanbevelingen 6.1 CONCLUSIES Provincie Zuid-Holland wil in kaart brengen wat de investeringskosten zijn van het integraal ontwerp van de N211 Wippolderlaan én of de integrale ontwerpoplossing van het voorkeursalternatief past binnen het taakstellend budget van 43 miljoen (exclusief BTW, prijsvast einde werk 2021), zodat deze informatie kan bijdragen aan goede besluitvorming. De volgende resultaten zijn gegenereerd aangaande de investeringskosten van het project N211 Wippolderlaan integraal ontwerp VKA: De totale investeringskosten (inclusief opdrachtgeverskosten) en inclusief BTW bedragen Genoemde investeringskosten zijn gebaseerd op de T-waarde met een geschatte marge van 37,6 miljoen en 56,4 miljoen. Exclusief BTW sluit de raming op 39,0 miljoen met een geschatte marge van 31,2 miljoen en 46,8 miljoen. 6.2 AANBEVELINGEN De raming past binnen het beschikbare budget, echter bevelen wij aan om de volgende onderdelen nader uit te zoeken en uit te werken om de projectsope meer helder te krijgen en de bandbreedte van de raming te verleinen: Nader onderzoeken opbouw bestaande verhardingen op teerhoudendheid en constructieve kwaliteit Nader onderzoeken of de kunstwerken Zweth en Molensloot qua verkanting gevijzeld kunnen worden Nader onderzoeken of kunstwerk Dorpskade gevijzeld moet en kan worden Nadere uitwerking damwandconstructie N211 in ophoging bij kruising Veilingroute Nader uitwerken ligging en detailgegevens van de hogedruk gasleiding en CO2-leiding Projectfasering nader beschouwen Nader uitwerken risico s en onzekerheden Noot van aandacht aangaande communicatie over de resultaten van dit rapport Het is belangrijk om de resultaten van dit rapport te communiceren in bepaalde bandbreedtes. Dit, vanwege de onzekerheden in de scope, het ontwerp en in het project in algemene zin. Mede om te voorkomen dat één enkel bedrag een eigen leven gaat leiden, is het belangrijk niet de context achter de raming uit het oog te verliezen :B - Definitief ARCADIS 26

28 Nadere uitwerking van de plannen zal leiden tot een meer gedetailleerde scope en geactualiseerd ramingsdossier en risicodossier. De onzekerheden worden daarmee verminderd, en hiermee wordt ook de bandbreedte verder verkleind :B - Definitief ARCADIS 27

29 Bijlage 1 SSK 2010 methodiek :B - Definitief ARCADIS 28

30 Systematiek van kostenramen De kostenraming is opgezet volgens de Standaardsystematiek voor kostenramingen 2010, kortweg SSK 2010 (C.R.O.W. publicatie 137). De SSK-2010 is een eenduidige systematiek voor het maken van kostenramingen en zorgt ervoor dat er op een uniforme wijze geraamd kan worden. De uniforme ramingsopbouw is in twee delen gesplitst, de objectraming en de projectraming. In de objectraming, die is opgebouwd uit investeringskosten en (desgewenst) levensduurkosten, wordt met onderbouwing elk afzonderlijk object/deelproject geraamd. De investeringskosten worden volgens de systematiek uitgesplitst in de kostencategorieën, bouwkosten, vastgoedkosten, engineeringskosten en overige bijkomende kosten. De projectraming is de som van alle objectramingen. Hierbij kan, indien wenselijk, een risicoreservering voor objectoverstijgende risico s worden opgenomen. De projectraming wordt gepresenteerd als een samenvatting van alle in het project aanwezige kosten. Algemene uitgangspunten en aannamen Een raming volgens SSK 2010 heeft een bedrijfseconomische grondslag. Dat wil zeggen: de kostprijs van een gemiddelde aannemer met gemiddelde prijzen. Het voormalige ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft het begrip bedrijfseconomische kostenraming als volgt gedefinieerd: De bedrijfseconomische raming is een raming van kosten die via het principe van de integrale kostprijs tot stand komt en rekening houdt met een bijdrage ten behoeve van een rendabele bedrijfsvoering. Deze integrale kostprijs is de kwantitatieve voorstelling van de doelmatig gebrachte offers (=kosten), die een producent c.q. opdrachtnemer moet brengen bij de ruil van de door hem aangeboden goederen of diensten. Oftewel: een raming van de kostprijs die uitgaat van een redelijke winst plus een dekking van de aanvaarde risico's voor de aannemende partijen, waarin marktwerking niet is meegenomen. Opbouw kostenraming De raming van de kosten is opgebouwd uit: Projectsamenvatting Moduleramingen Projectsamenvatting De projectsamenvatting geeft naast de investeringskosten inzicht in de Standaard afwijking en de Variatiecoëfficiënt. Deze worden later na het opstellen van de probabilistische raming toegevoegd. Modulenramingen De deel modulenramingen geven inzicht in de kosten van de betreffende module. De kosten worden opgesplitst in objectgebonden kosten en objectoverstijgende kosten. De objectgebonden kosten (bouwkosten) bestaan uit: Directe kosten Nadere detaillering Indirecte kosten Risicoreservering Objectgebonden De objectoverstijgende kosten bestaan uit: Vastgoedkosten Engineeringkosten Overige bijkomende kosten :B - Definitief ARCADIS 29

31 Risicoreservering objectoverstijgend Opdrachtgeverkosten Objectgebonden kosten Bouwkosten De bouwkosten zijn de kosten die later via bestekken en alle object gerelateerde meer/minderwerk posten op de markt worden gebracht. Directe kosten Onder directe kosten wordt verstaan de kosten die aan één onderdeel van het werk kunnen worden toegerekend (hoeveelheid x eenheidsprijs). Nadere detaillering De post nadere detaillering is een toeslag op de raming ten behoeve van kleine niet genoemde posten, voor uitdetaillering en nadere specificatie van het ontwerp en de werkmethoden, ter completering van de basisraming. Indirecte kosten De indirecte kosten zijn kosten waarbij niet geregistreerd wordt voor welk product of welke dienst ze worden gemaakt. De volgende onderdelen behoren tot de indirecte kosten: Eenmalige kosten Indirecte kosten met een eenmalig karakter, denkende aan kosten voor mobilisatie/ demobilisatie, inrichten en opruimen werkterrein. Uitvoeringskosten Indirecte kosten die variëren met de tijdsduur van het werk, denkende aan exploitatiekosten van directie/ uitvoerderverblijven, arbeidskosten voor (hoofd)uitvoerders. Algemene kosten Indirecte kosten betreffende de aan het project toegerekende algemene kosten van het bouwbedrijf. Kwaliteitsborging Indirecte kosten betreffende de kosten aangaande kwaliteitsborging. Winst en risico Indirecte kosten ter dekking van de winst en het aannemersrisico binnen het contract. Stelposten Kosten ter dekking van posten welke niet exact bepaald kunnen worden. Risicoreservering objectgebonden De risicoreservering object gebonden is een toeslag op de som van de directe kosten en de indirecte kosten bedoeld ter dekking van kosten, die in een later stadium worden gemaakt als gevolg van bijvoorbeeld: Onvoorziene wijzigingen, die binnen het Programma van Eisen vallen. Onvoorziene complexiteit tijdens de uitvoering. Omissies in contracten. Basisraming (bouwkosten) De bouwkosten is de som van de directe kosten, indirecte kosten, kosten nader te detailleren en kosten objectonvoorzien zijnde de totale kosten welke door middel bestekken op de markt worden uitgezet :B - Definitief ARCADIS 30

32 Objectoverstijgende kosten De objectoverstijgende kosten zijn de kosten die niet direct gerelateerd zijn tot één object. Vastgoedkosten De kosten voor de verwerving van het vastgoed, voor zover deze betrekking hebben op het verwerven van het eigendom van en/of het beheersrecht over het terrein met eventueel hierop aanwezige bouwwerken. Hiertoe behoort ook de nadeelcompensatie. Engineeringkosten Engineeringkosten betreffen de kosten voor werkzaamheden op het terrein van de techniek en het daarmee verband houdende vakgebieden betreffende ontwerp, uitvoeringsaspecten, toezicht, administratieve verwerking, organisatie, milieutechnische, juridische en economische aspecten. Overige bijkomende kosten De overige bijkomende kosten zijn de kosten van die delen van het project die later niet via bestekken op de markt worden gebracht. De overige bijkomende kosten hebben een objectoverstijgend karakter. Risicoreservering objectoverstijgend De risicoreservering objectoverstijgend is een toeslag op de basisraming bedoeld ter dekking van kosten, die in een later stadium worden gemaakt als gevolg van bijvoorbeeld: Onverwachte wijzigingen, die buiten het Programma van Eisen vallen. Dit betreft altijd een inschatting. Indien er grote onverwachte wijzigingen optreden kan het onder project onvoorzien opgenomen daardoor bedrag niet voldoende zijn. Wijzigingen voortvloeiend uit inspraak. Wijzigingen voortvloeiend uit wijzigingen wet- en regelgeving. Probabilistische raming Het doel van het opstellen van een probabilistische raming, naast de normale deterministische raming, is het krijgen van inzicht in het financiële risicoprofiel van het project. Het resultaat van de probabilistische raming is een uitspraak over de trefzekerheid van het geraamde bedrag, daarnaast wordt inzicht verkregen in de procentuele bijdrage van de verschillende risicobronnen in relatie tot de trefzekerheid van het afgegeven ramingsbedrag. Door aan te geven wat de trefzekerheid van de raming is wordt inzichtelijk gemaakt welke mate van onzekerheid rond het geraamde bedrag moet worden gehanteerd. Bij deze methode worden verschillende typen onzekerheden gekwantificeerd, de normale onzekerheden middels spreidingen en de bijzondere gebeurtenissen met een kans van optreden en een gevolg in kosten en/of tijd. De meest waarschijnlijke waarde, de T-waarde, voor zowel de prijzen als de hoeveelheden zijn rechtstreeks overgenomen uit de deterministische raming. Op de T-waarden wordt een spreiding aangebracht, de zogenaamde laagste en uiterste waarde (L- en U-waarde). Bij het bepalen van de L- T- en U-waarden zijn de volgende zaken essentieel: De fase waarin het project zich bevindt. De gedetailleerdheid van de deterministische raming. De bepaling van de hoeveelheden inclusief afronding hoeveelheden en interpretatie van verliezen :B - Definitief ARCADIS 31

33 Voor de bepaling van de bijzondere gebeurtenissen wordt gebruik gemaakt van het risicodossier. Het risicodossier is het resultaat van een kwantitatieve analyse van de risico s. De kans en de gevolgkosten zijn inzichtelijk weergegeven, alsmede de spreiding om deze gevolgkosten. Middels de rekenmethode Monte Carlo worden een aantal (bijvoorbeeld ) simulaties doorgerekend, op grond waarvan de effecten van de spreidingen en risico s inzichtelijk gemaakt kunnen worden. Op grond hiervan kunnen gefundeerde uitspraken gedaan worden over de scheefte, variatiecoëfficiënt en de grootste onzekerheden in de raming. De scheefte is het verschil tussen de gemiddelde waarde uit de probabilistische raming en de uitkomst (Topwaarde) van de deterministische raming. De scheefte is een maat voor de statistische onzekerheid van de raming. Het quotiënt van de standaarddeviatie en de gemiddelde waarde is de variatiecoëfficiënt. Hiermee wordt in één waarde de bandbreedte van de raming, bij een trefzekerheid van circa 70%, weergegeven. Wanneer er een deterministische raming wordt gemaakt kan er voor gekozen worden om op basis van expert judgement een scheefte mee te nemen zodat het resultaat van de deterministische raming niet te veel afwijkt van de probabilistische gemiddelde waarde (Mu). Op deze manier kan er een vergelijking worden gemaakt tussen de deterministische en de probabilistische ramingen. Dit geldt voornamelijk in het geval wanneer er in een eerdere fase een deterministische raming wordt gemaakt waarna er in een latere fase een probabilistische raming wordt gemaakt en er een vergelijking wordt gemaakt tussen deze fases. De weergegeven resultaten van de probabilistische raming bestaan uit de volgende onderdelen: Gemiddelde waarde van de projectraming (Mu-waarde). Bandbreedtebedragen welke (meestal) bestaan uit de bedragen met een overschrijding van 15% en 85%. Met andere woorden: een bandbreedte met een trefzekerheid van 70%. Scheefte waarin inzichtelijk is wat het verschil is tussen de deterministische waarde en het gemiddelde van de probabilistische waarde. Gevoeligheidsanalyse welke inzicht geeft in de onderdelen van de raming die de grootste invloed hebben op de bandbreedte. Histogram en een cumulatieve kansdichtheidsverdeling :B - Definitief ARCADIS 32