Piketcursus bedoeld voor advocaten en advocaatstagiaires die willen deelnemen aan het strafpiket. Inhoud gericht op praktijk.

Transcriptie

1 PIKETCURSUS STRAFPIKET Datum 30 augustus 2013 Plaats Amsterdam Docenten Mr H. Oldenhof en Mr W. Römelingh Uren 5 PE Juridisch Piketcursus bedoeld voor advocaten en advocaatstagiaires die willen deelnemen aan het strafpiket. Inhoud gericht op praktijk.

2 PIKETCURSUS STRAFPIKET Tekenen bij aankomst Tekenen bij vertrek Evaluatie Graag mobiele telefoons uit Pauzes, roken en WC Bus en trein

3 PIKETCURSUS STRAFPIKET College Cursus Aanmelden Annuleren Cursusaanbod Cursusmateriaal

4 PIKETCURSUS STRAFPIKET Wie is wie? Naam Kantoor Soort praktijk Ervaring strafpiket

5 PIKETCURSUS STRAFPIKET Piketorganisatie en ketenpartners Eerste contact cliënt Inschatten zaak Advies cliënt Piketperikelen Ernstige bezwaren en bewijs Rechter-commissaris Raadkamer Zitting/Snelrecht Krijg ik een strafblad? Krijg ik schadevergoeding?

6 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Soorten piket Strafpiket Jeugdstrafpiket Vreemdelingenpiket Piket psychiatrische patiënten WOTS-uitleveringspiket Piket tijdelijk huisverbod Piket bestuurlijke ophouding

7 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Inschrijfvoorwaarden Piketcursus Inschrijving strafrecht Minor strafrecht beroepsopleiding Begeleiding en ervaring (meelopen) 10 zaken per jaar Jaarlijks 6 uren PE strafrecht

8 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Staandehouding politie Aanhouding politie Inverzekeringstelling politie Bewaring rechter-commissaris Gevangenhouding raadkamer Zitting rechtbank

9 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Piketorganisatie aan veranderingen onderhevig Piketorganisatie aan veranderingen onderhevig Salduz-uitspraak Reorganisatie RvR Automatisering RvR

10 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS EHRM 27/11/ /02 Salduz v Turkije HR 30/06/2009 LJN BH3079 en NJ 2009, 349 Salduz-melding IVS-melding Bijstand voorafgaand verhoor Bijstand na inverzekeringstelling Aanwezigheid verhoor minderjarige

11 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Rechtsbijstand en Politieverhoor Concept Wetsvoorstel Access to a Lawyer in Criminal Proceedings Concept EU-richtlijn (COM[2011] 326/3) EHRM 28/06/ /09 (Šebalj v Kroatië) Rb Arnhem 11/08/2011 LJN BR4802

12 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Maatwerk Piketrooster 1ste, 2de, 3de en 4de Vroege dienst 1ste, 2de, 3de en 4de Late dienst Voorkeurspiket (staat wel op piketlijst) Gekozen raadsman (staat niet op piketlijst)

13 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Relatie cliënt Cliënt ontevreden over advocaat Wat kom je hier doen (onder deken)? Advocaat ontevreden over cliënt Wat moet ik met jou (muffe lucht)? Toegevoegd advocaat Last tot toevoeging

14 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Neerleggen verdediging zaak tussen raadsman en verdachte. Verdachte mag niet van rechtsgeleerde bijstand verstoken blijven. Artikel 13 lid 5 Advocatenwet Artikel 9 lid 3 Gedragsregels Vergelijk: Hof Den Haag 06/07/2007 BA9935

15 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS SMS piketcentrale A-nummer PIN-code Telefoon/Voic piketcentrale Geheime locatie te Rotterdam

16 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Iedere dag even bellen Bellen als beroemdheid is opgepakt en aandienen als voorkeursadvocaat Bellen als feit is gepleegd en vragen naar naam verdachte Bellen door X die zegt dienst Y over te nemen

17 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Meeste meldingen buiten kantoortijd uur (van vorige avond/nacht) uur (gemist door voorkeursadvocaat) uur (blijven avond/nacht op politiebureau) Weekeinden

18 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Vroeger persoonlijk afhandelen Tegenwoordig waarneming mogelijk Bezoek Punten EUR Enkel Salduz 0,75 75,00 Enkel IVS 1,50 150,00 Salduz + IVS 0,75 + 0,75 150,00 Rechter-commissaris 1,50 150,00

19 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Weekeinden EUR 50,00 extra per melding Reiskosten EUR 0,35 per kilometer Kantoor < > Politiebureau (werkdagen) Huis < > Politiebureau (weekeinden) 1 declareren AND Routeplanner

20 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Hand Out (Verklaring Optreden Strafpiket) Piketformulier Handtekening politie Dienststempel politie Declaratie tolk Wit Geel Roze-IVS Blauw-Salduz Consultatiebijstand = Salduz-bezoek

21 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Bellen met bureau = 0900-TUIG Arrestantenhuis Den Haag? ? Tonen advocatenpas Vaak inleveren telefoon Soms ook pieploos door poortje

22 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Meldingen Volwassen Jeugd Kleine EUR 200 per melding Een/derde gevallen last tot toevoeging EUR politiebureau en rechter-commissaris

23 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS arrestaties meldingen strafpiket Kosten advocaat bij verhoor minderjarigen Kosten advocaat bij verhoor zware zaken Kosten piketcentrale en tolken meldingen vreemdelingen meldingen psychiatrische patiënten

24 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Wel extra diensten, maar niet extra zaken Voorrijkosten monteur hoger Pilots weinig succesvol ZSM toekomst?

25 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS ZSM Zo Spoedig / Slim / Simpel / Samen Mogelijk Samenwerking "partners" Waarschuwing voor strafbeschikking!

26 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Rol politie Rol officier van justitie Rol rechter-commissaris Rol diverse "hulpverleners"

27 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Kinderbescherming Jeugdzorg Leger des Heils Reclassering En diverse "particuliere" instellingen

28 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Drie voornaamste ervaringen RAIO's - - -

29 PIKETORGANISATIE EN KETENPARTNERS Geen waarnemer? Maak lijstje met reserve(s) Vraag piketcentrale naar reserve(s)

30 EERSTE CONTACT CLIENT Aanpak Mr Römelingh Hallo Ik heb "dienst" Bezoek iedereen die is opgepakt Het maakt voor mij verschil of je: Vaker gezeten? Beschuldiging? Wel of niet gedaan?

31 EERSTE CONTACT CLIENT Aanpak Mr Oldenhof EHBO Eerste Hulp Bij Oppakken

32 EERSTE CONTACT CLIENT Verdachte spreekt onverstaanbare taal Telefoon verhoorkamer Bellen met Concorde Group Nooit rekening gezien Politietolk

33 EERSTE CONTACT CLIENT Aanwijzing bijstand tolken en vertalers opsporingsonderzoek in strafzaken (2008A010) 1 Oordeel verbaliserende ambtenaar 2 Bij twijfel of verschil van mening verdachte oordeel (hulp)officier van justitie 3 Indicatoren

34 EERSTE CONTACT CLIENT Verblijf in Nederland? Eerder in aanraking geweest? Kennelijk iets niet begrepen? In staat eigen lezing te geven? In staat zich te verduidelijken? In staat nuances aan te brengen? Na bijstand tolk inhoudelijk afgeweken? Vergelijk: Hof Den Haag 01/05/2007 LJN BA4366

35 INSCHATTEN ZAAK Soorten zaken 310 Sr Diefstal 40% 300 Sr Mishandeling 20% 285 Sr Bedreiging 20% 141 Sr Openlijk Geweld 10% Opiumwet 5% Diversen 5%

36 INSCHATTEN ZAAK Zwaarte zaken A, B en C-zaken (Werkinstructie OM) A = Minderjarigen en vergelijkbaren B = Gevoelige/zware zaken C = Andere zaken

37 INSCHATTEN ZAAK 287 Sr in verbinding met 45 Sr Poging doodslag 302 Sr in verbinding met 45 Sr Poging zware mishandeling Wettelijk strafmaximum 67 lid 1 sub a Sv "vier jaar regel" 67 lid 1 sub b Sv "uitzondering op vier jaar regel"

38 INSCHATTEN ZAAK Van politiebureau naar centrale bewaarplaats Zwaar delict (waaronder brandstichting en ontucht) Rechter-commissaris (en bewaring) Top-List (veelpleger) Rechter-commissaris (en snelrecht) Hot-List (geweld tegen hulpverleners) Rechter-commissaris (en snelrecht)

39 INSCHATTEN ZAAK Doorstromer (minderjarige met strafblad) Rechter-commissaris (en schorsing) Psychiatrisch patiënt Verdwijnt (in psychiatrisch piket) Vreemdeling (ZVWOVHTL) Verdwijnt (in vreemdelingenpiket) First offender (licht delict) Naar huis (met beschikking of dagvaarding)

40 INSCHATTEN ZAAK Twee soorten voorgeleiding Voorgeleiding OvJ Beslist over naar huis of naar RC Vaak wordt beschikking/dagvaarding uitgereikt Voorgeleiding RC Beslist over rechtmatigheid inverzekeringstelling en vordering inbewaringstelling Cliënt begrijpt verschil zelden

41 ADVIES CLIENT An accused is confronted at the beginning of police interrogation with a fundamental dilemma: Remain silent or break silence? Under such conditions article 6 requires that the accused have the assistance of a lawyer. EHRM 06/06/ /97 Averill v Verenigd Koninkrijk Vergelijk: 59 en 60.

42 ADVIES CLIENT EHRM 27/11/ /02 Salduz v Turkije HR 30/06/2009 LJN BH3079 en NJ 2009, Voorafgaand eerste politieverhoor heeft verdachte recht op consultatie advocaat. 2 Van recht op consultatie advocaat kan verdachte afstand doen. Artikel 14 lid 3 sub d IVBPR

43 ADVIES CLIENT Recht op eerlijk proces waaronder recht op bijstand advocaat Onderzoek zitting gaandeweg verplaatst van rechtszaal naar politiebureau Bijstand advocaat moet zich dan ook verplaatsen van rechtszaal naar politiebureau Geen theoretisch of illusoir recht, maar praktisch en effectief recht

44 ADVIES CLIENT Regel: bijstand advocaat Uitzondering: geen bijstand advocaat Assistance of a lawyer Advocaat bij verhoor? Assistance of a lawyer Toekijken bij verhoor?

45 ADVIES CLIENT Pro recht om te spreken Ontlading verdachte Winnen sympathie politie Opmaat strafmaatverweer Opmaat strafuitsluitingsverweer Verdachte niet bestand tegen druk politie

46 ADVIES CLIENT Dossier PV377 Ik heb daar niets over te verklaren. Nogmaals, ik zwijg. Ik vraag mij wel af u weet wat het betekend als ik zeg: "Ik zwijg". U blijft maar vragen! U zegt mij dat het toch belangrijk is dat ik meewerk aan het onderzoek. U zegt mij dat het in het belang van het onderzoek noodzakelijk is.

47 ADVIES CLIENT Pro recht om te zwijgen Verdachte krijgt later spijt van verklaring Aan verklaring kan draai worden gegeven Aan verdenking kan draai worden gegeven Bejegening als schuldige dader Opmaat bewijsverweer

48 ADVIES CLIENT Je beschikt nauwelijks over eigen informatie Informatie cliënt vaak onbetrouwbaar Advies moet eenvoudig zijn "Zwijgrecht" moeilijk woord

49 ADVIES CLIENT Rb Maastricht 06/07/2009 LJN BJ7670 Ontucht met minderjarige tussen Voorafgaand eerste verhoor heeft verdachte geen advocaat gesproken. Tussen eerste en tweede verhoor spreekt verdachte met advocaat.

50 ADVIES CLIENT Tijdens tweede verhoor wordt verdachte gevraagd wat hij gezegd heeft tijdens eerste verhoor. "Ik heb daar niets aan toe te voegen." Rechtbank leidt daaruit af dat verdachte bij zijn eerdere verklaring wil blijven. Rechtbank vindt daarmee eerdere verklaring bruikbaar voor het bewijs.

51 ADVIES CLIENT HR 21/12/2010 LJN BN9293 HR 26/04/2011 LJN BP9900 Een verklaring die tot stand is gekomen in strijd met artikel 6 EVRM, kan ook niet voor het bewijs worden gebruikt indien de verdachte nadien, na raadpleging van een advocaat dan wel met bijstand van een advocaat, een verklaring heeft afgelegd van dezelfde inhoud en/of strekking.

52 ADVIES CLIENT Afstand van bijstand advocaat? Weet verdachte waar hij recht op heeft? Weet verdacht waar hij afstand van doet? Weet verdachte wat gevolg afstand kan zijn? A, B en C-zaken (Werkinstructie OM) Bij IVS-melding heeft verdachte vaak afstand gedaan van Salduz-bijstand

53 ADVIES CLIENT Dossier PV000 Ik verbalisant vertelde aan de verdachte, dat hij voordat zijn eerste verhoor zou plaatsvinden, recht had op een advocaat. Wij verbalisanten hoorden dat de verdachte vervolgens verklaarde: "Nee, dat is niet nodig, ik weet toch dat ik niks heb gedaan."

54 ADVIES CLIENT HR 17/11/2009 LJN BI2315 Moord dan wel doodslag Jesse Dingemans 1 december 2006 te Hoogerheide Wenst zich zelf te verdedigen "Anders zou veroordeling reeds vaststaan"

55 ADVIES CLIENT 1 In enkele gevallen is er geen plaats voor afstand rechtsbijstand (afstand dus niet mogelijk) 2 Wanneer afstand wel mogelijk, dan moet rechter zich er van vergewissen dat afstand: - ondubbelzinnig en - desbewust en - vrijwillig is gedaan. 3 Verder geldt in dergelijke gevallen...

56 ADVIES CLIENT Verdachte wel of niet aangehouden? Verdragsautonome uitleg artikel 6 EVRM? Criminal charge Police interrogation Volgens het EHRM heeft een verdachte recht op de bijstand van een raadsman:

57 ADVIES CLIENT From the very first stage of police questioning Paragraaf 36 en 40 in de zaak Plonka From the first interrogation Paragraaf 55 in de zaak Salduz At the initial stages of police interrogation Paragraaf 66 in de zaak Panovits During any questioning by the police Paragraaf 67 in de zaak Panovits During the interview Paragraaf 59 in de zaak Shabelnik

58 ADVIES CLIENT EHRM 08/02/ /91 John Murray v Verenigd Koninkrijk Murray wordt soms aangehaald als een zaak waaruit blijkt dat het zou zijn toegestaan om het zwijgen van een verdachte te gebruiken als bewijs tegen de verdachte. Het zou dan gaan om zaken "which clearly call for an explanation".

59 ADVIES CLIENT In Murray waren er voldoende wettige bewijsmiddelen om tot een bewezenverklaring te komen. Ter overtuiging voegde de rechter er aan toe dat Murray het bewijs ook niet had weerlegd.

60 ADVIES CLIENT There can be no doubt that the right to remain silent and the privilege against self-incrimination are generally recognised international standards which lie at the heart of the notion of a fair procedure under article 6 of the convention. Vergelijk: 46.

61 ADVIES CLIENT The court deems it equally obvious that these immunities cannot and should not prevent that the accused's silence, in situations which clearly call for an explanation, be taken into account in assessing the persuasiveness of the evidence. Vergelijk: 48.

62 ADVIES CLIENT Ene keer meer luisteren dan vertellen Andere keer meer vertellen dan luisteren Hand Out (Intake) Mocht je moeten blijven, dan zien we elkaar Bel mij als je vrij bent!

63 ADVIES CLIENT Hand Out (Advies Cliënt) Hoe kan ik mij verdedigen? 1 Niet praten 2 Niets tekenen 3 Geduld hebben

64 ADVIES CLIENT 0 Kom niet uit je cel 1 Zeg dat je niet wil praten 2 Houd vol dat je niet wil praten 3 Teken geen verklaring/"klopt niet" 4 Doe nergens afstand van 5 Wacht tot een advocaat je bezocht heeft 6 Wacht tot de advocaat over het dossier beschikt 7 Onderzoek of praten verschil maakt 8 Zo nodig kun je alsnog praten Opdrachtbevestiging/Waarschuwing

65 PIKETPERIKELEN Extreem lange wachttijd Rechercheur kan soms uitkomst bieden Bellen parket en vragen naar "weekdienst" Telefoon Telefax Cliënt in verhoor Protocol Rechtsbijstand Strafpiket Arrondissement Onderbreking binnen redelijke tijd Toegang cliënt geweigerd? Onrechtmatigheid inverzekeringstelling? Uitsluiting bewijs?

66 PIKETPERIKELEN Rb Amsterdam 26/06/2009 LJN BJ4881 Wegens schending van consultatierecht als fundamenteel rechtsbeginsel behoeven gevolgen niet te worden beperkt tot bewijsuitsluiting bij eindbeslissing, maar kan ook inverzekeringstelling onrechtmatig zijn.

67 PIKETPERIKELEN Medeverdachten bezoeken Advocaat bepaalt of beide verdachten bezocht moeten en kunnen worden. Niet politie of justitie. EHRM 28/11/ /87 (S v Zwitserland) Houd politie te vriend, je komt er vaker!

68 PIKETPERIKELEN Wel en wee cliënt Medische zorg/medicijnen nodig? Goede behandeling? Luchten/roken? Bel familie voor kleding Vraag politie of arts is langs geweest, of klant mag roken en dergelijke (bij voorkeur waar klant bij is)

69 PIKETPERIKELEN Familie vaak bezorgder dan cliënt Vraag cliënt of familie moet worden gebeld Doe dat dezelfde avond Wees realistisch: geen valse hoop Geïnformeerde familie = tevreden familie = niet op zoek naar andere advocaat

70 PIKETPERIKELEN Opdringerige voorkeursadvocaat Vaak benaderd door familie Cliënt weet beste wie de zaak moet doen vraag de cliënt ernaar Als er "echte" voorkeursadvocaat is vraag cliënt of wat door te geven is

71 PIKETPERIKELEN Politiebureau Rechter-commissaris Buiten afrekening Buiten afrekening Overname vergoeding 2,0 punt Raadkamer 1 3,0 punt Raadkamer 2 0,0 punt Raadkamer 3 0,0 punt Beroep raadkamer 0,0 punt 2,0 EUR % BTW = EUR 242 5,0 EUR % BTW = EUR 605

72 PIKETPERIKELEN Zodra u een keuze hebt gemaakt, kunt u het dossier met de originele toevoeging op mijn kantoor afhalen (heeft de omvang van een ordner). Niet originele toevoeging, maar last tot toevoeging Adreswijziging parket/rechtbank

73 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Ernstige bezwaren = Stevige verdenking Ernstige bezwaren Wettig en overtuigend bewijs Begin procedure "verdenking" boven "bewijs" Einde procedure "bewijs" boven "verdenking" Bewijs speelt in iedere strafzaak

74 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Ontkennende/Zwijgende verdachte? Stap 1 - Kwalificeren bewijs Stap 2 - Toetsen bewijsminima Stap 3 - Verbod regenereren bewijs Stap 4 - Bekennende medeverdachte? Stap 5 - Gissende getuige?

75 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Stap 1 - Kwalificeren bewijs Wettige bewijsmiddelen zijn: 1 Eigen waarneming rechter 2 Verklaring verdachte 3 Verklaring getuige 4 Verklaring deskundige X Schriftelijk(e) bescheid(en) Vergelijk: 339 Sv

76 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Schriftelijk(e) bescheid(en) zijn: 5 Procesverbaal opsporingsambtenaar 6 Processenverbaal ambtenaar 7 Processenverbaal rechter 8 Rechterlijke uitspraken 9 Deskundige berichten 10 Andere schriftelijke bescheiden Vergelijk: 344 Sv.

77 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Beeldopname of geluidsopname = ander schriftelijk bescheid Procesverbaal dat niet aan vorm voldoet = ander schriftelijk bescheid HR 10/03/1987 NJ 1988, 25 Rb Amsterdam 03/11/2011 LJN BU5301

78 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Stap 2 - Toetsen bewijsminima Voldoende zonder aanvulling Eigen waarneming rechter (tijdens zitting) Procesverbaal opsporingsambtenaar Processenverbaal ambtenaar Processenverbaal rechter Rechterlijke uitspraken Deskundige berichten

79 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Voorbeeld Politieagent ziet met blote oog dat de verdachte het slachtoffer een klap in het gezicht geeft Voldoende wettig bewijs? Ja, geen tweede bewijsmiddel vereist Ernstige bezwaren? Ja, zonder meer

80 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Onvoldoende zonder aanvulling Bekentenis verdachte (341 lid 4 Sv) Verklaring getuige (342 lid 2 Sv) Ander schriftelijk bescheid (344 lid 1 Sv)

81 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Voorbeeld Getuige ziet met blote oog dat de verdachte het slachtoffer een klap in het gezicht geeft Voldoende wettig bewijs? Nee, tweede bewijsmiddel vereist Ernstige bezwaren? Ja, meestal

82 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Stap 3 - Verbod regenereren bewijs Getuige legt tegenover politie verklaring af Getuige herhaalt tegenover rechter verklaring Drie bewijsmiddelen? 1 Verklaring getuige 2 Procesverbaal opsporingsambtenaar 3 Eigen waarneming rechter (tijdens zitting)

83 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Nee, een bewijsmiddel! Van regeneren van bewijs is sprake als bewijs voortkomt uit een bron

84 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Rb Den Haag 01/05/2012 LJN BW4586 Aangever en stiefvader Stiefvader zou aan stiefdochter hebben gezeten Waaronder een keer vinger in vagina Zwijgende/ontkennende verdachte

85 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Wat is er aan bewijs? Verklaring aangever Verklaring zus over soortgelijk incident Showen nieuwe (bad)kleding aan stiefvader Scheren schaamstreek bij (alle) gezinsleden Verklaring aangever consistent en gedetailleerd

86 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Rechtbank: Verklaring aangever niet voldoende Getuigen verklaren niet uit eigen waarneming Showen nieuwe (bad)kleding komt vaker voor Scheren schaamstreek niet zonder meer ontuchtig Vrijspraak, want een getuige, is geen getuige!

87 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS HR 13/09/2005 LJN AT5721 Feit 1 - Arnhem 25 januari 2003 om uur Ruk aan handtas Klap in gezicht Ik wil geld! Tenminste EUR 1.500! Ik wil pincode! Meegetrokken naar geldautomaat

88 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Feit 2 - Arnhem 25 januari 2003 om uur Ik stond bij bushalte Man komt aanlopen "Geef me geld!" Ik zei: "Nee!" Vuistslag

89 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Bewijsmiddelen voor Feit 1 Procesverbaal (eerste) aangifte Procesverbaal spiegelconfrontatie Bewijsmiddelen voor Feit 2 Procesverbaal (tweede) aangifte Procesverbaal spiegelconfrontatie Aangever: ik herken de man voor 100% Aangever: ik schrik enorm van de man Verbalisant: aangever reageert zeer emotioneel

90 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Cassatiemiddel Bewijs volgt uitsluitend uit in processenverbaal van politie vervatte verklaringen van een getuige Dit geldt voor beide feiten Hoge Raad Gelet op strekking 342 Sv is bewezenverklaring ontoereikend gemotiveerd Corstens pagina 715

91 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Stap 4 - Bekennende medeverdachte? Verklaring medeverdachte geldt voor eigen zaak en dus niet in zaak van verdachte (341 lid 3 Sv) Geen verschil of medeverdachte tegenover politie of op zitting tegenover rechter verklaart HR 21/11/1978 NJ 1979, 92 Corstens pagina 686

92 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Stap 5 - Gissende getuige? Getuige: - neemt woordenwisseling waar tussen A en B - loopt door naar andere locatie - keert terug van andere locatie - ziet dat neus van A bloed - hoort A zeggen dat B hem heeft geslagen Corstens pagina 693

93 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS

94 ERNSTIGE BEZWAREN EN BEWIJS Weigering verklaring Leugenachtige verklaring Een overtuigende verklaring en zelfs een zeer overtuigende verklaring doet niet af aan negatief wettelijk bewijsstelsel Corstens pagina 676

95 RECHTER-COMMISSARIS Staandehouding/Aanhouding Uren Inverzekeringstelling 6 dagen, maar gewoonlijk 3 dagen Bewaring 14 dagen, maar gewoonlijk 10 dagen Gevangenhouding 90 dagen

96 RECHTER-COMMISSARIS Rechtmatigheid inverzekeringstelling Toets achteraf Vordering bewaring Toets vooraf Schorsing bewaring Gebruikelijk

97 RECHTER-COMMISSARIS Verhoor over feiten Verhoor over persoonlijke omstandigheden Raadsman rechtmatigheid inverzekeringstelling Opmaken en ondertekenen procesverbaal Raadsman vordering bewaring Raadsman schorsing bewaring

98 RECHTER-COMMISSARIS Een, twee, drie dagen na piket Telefoon "Kabinet RC" Dossier 's-ochtends vaak beschikbaar Dossier 's-middags vaak compleet Gewoonlijk zonder toga

99 RECHTER-COMMISSARIS Inschatting zaak Bekentenis verdachte Getuige die iets heeft waargenomen Getuige die niets heeft waargenomen Verdachte kent dossier niet Confronteer verdachte met verklaringen Algemeen advies bij ontkennende verdachte: Zwijg over feiten Spreek over persoonlijke omstandigheden

100 RECHTER-COMMISSARIS Controleer verhoor goed Verklaring wordt voorgelezen door griffier Verklaring wordt getekend door verdachte Zorg ervoor dat alles in verhoor staat Artikel 172 Sv: "Waarvan akte!"

101 RECHTER-COMMISSARIS Rechtmatigheid inverzekeringstelling Rechtbank Den Haag 09/07/2008 LJN BD7002

102 RECHTER-COMMISSARIS Melding politie: Man zou op station met mes lopen zwaaien Man zou meisjes hebben bedreigd Mes zou zich in jaszak bevinden Waarneming rechter-commissaris: Arm van boven naar onder in (bloedend) verband Been van lies tot enkel in (bloedend) verband Onrechtmatige inverzekeringstelling Proportionaliteit en subsidiariteit

103 RECHTER-COMMISSARIS Hoger beroep officier van justitie 59c Sv Rechtbank: 1 Vermoeden van schuld? 2 Inverzekeringstelling toegelaten? 3 Inverzekeringstelling in belang onderzoek? 4 Vormvoorschriften in acht genomen? 5 Inverzekeringstelling anderszins onrechtmatig?

104 RECHTER-COMMISSARIS Beginselen behoorlijke strafrechtspleging: 6 Gelijkheidsbeginsel 7 Vertrouwensbeginsel 8 Verbod van willekeur 9 Evenredigheidsbeginsel Rechtbank toetst aan: "Gesloten stelsel rechtsmiddelen" Mogelijkheden 59a Sv Mogelijkheden 359a Sv...

105 RECHTER-COMMISSARIS HR 08/05/2001 LJN AB1566 en NJ 2001, 587 Over "inverzekeringstelling" klagen bij RC RC heeft een sanctie: vrijlating HR 21/12/2004 LJN AR5092 en NJ 2005, 172 HR 12/02/2008 LJN BC3496 en NJ 2008, 248 Over "hardhandig politieoptreden" klagen op zitting Rechter op zitting heeft meer sancties: Uitsluiting bewijs Strafvermindering Niet-ontvankelijkheid

106 RECHTER-COMMISSARIS Wisselwerking Rechter-commissaris Zitting Ernstige bezwaren Bewijs 59a Sv 359a Sv 5 EVRM 6 EVRM Rechter-commissaris verwijst naar zitting Zitting verwijst naar rechter-commissaris

107 RECHTER-COMMISSARIS Rechtmatigheid inverzekeringstelling Vijf toetsingsgronden Hand Out (Rechter-Commissaris) 1 Vermoeden van schuld? 2 Inverzekeringstelling toegelaten? 3 Inverzekeringstelling in belang onderzoek? 4 Vormvoorschriften in acht genomen? 5 Inverzekeringstelling anderszins onrechtmatig?

108 RECHTER-COMMISSARIS Vermoeden van schuld? 27 Sv - Hollende Kleurling Hof Amsterdam 03/06/1977 NJ 1978, 601 Hof Arnhem 10/08/2009 LJN BJ4913 Inverzekeringstelling in belang onderzoek? Anders dan verkrijgen verklaring verdachte Vormvoorschriften in acht genomen? 57 lid 2 Sv Bijstand advocaat inverzekeringstelling

109 RECHTER-COMMISSARIS 57 lid 2 Sv De verdachte is bevoegd zich bij het verhoor door een raadsman te doen bijstaan. De raadsman wordt bij het verhoor in de gelegenheid gesteld de nodige opmerkingen te maken. Raadsman niet alleen bij rechter-commissaris, maar ook bij officier van justitie of (hulp)officier!

110 RECHTER-COMMISSARIS Hoe is de aanhouding verlopen? Hof Den Haag 26/01/2012 LJN BV3697 Trein van Rotterdam naar Den Haag 23 juni 2010 Man zit te bellen Medepassagier spreekt man aan Vechtpartij in trein tussen drie mannen

111 RECHTER-COMMISSARIS Politie houdt man aan Kankerracisten Losrukken uit greep Losrukken uit nekklem Agent loopt daarbij (licht) letsel op Rechtbank: 30 uur werkstraf met aftrek

112 RECHTER-COMMISSARIS Gerechtshof: Burger die voorwerp wordt van ambtelijk gezag mag zich daar niet tegen verzetten Ambtelijk gezag is daarmee nog niet aan ieder rechterlijk oordeel onttrokken Immers, moet wel werkzaam zijn in rechtmatige uitoefening bediening

113 RECHTER-COMMISSARIS Was aanhouding noodzakelijk? Aanhouding moet waarheidsvinding dienen Volledig geconcentreerd op verdachte Geen gegevens verzameld van getuigen Onderzoek naar ontlastende omstandigheden niet willens en wetens afsluiten

114 RECHTER-COMMISSARIS Opsporingsambtenaren hebben met aanhouding geen oog gehad voor strafvorderlijke belangen Geen rechtmatige uitoefening bediening Ontslag van alle rechtsvervolging

115 RECHTER-COMMISSARIS Gevolg onrechtmatige inverzekeringstelling? Rauwelijkse inbewaringstelling! RC oordeelt in eerste en laatste instantie

116 RECHTER-COMMISSARIS 59c Sv Officier van justitie kan wel in hoger beroep Verdachte kan niet in hoger beroep Equality of arms?

117 RECHTER-COMMISSARIS Vordering inbewaringstelling Wanneer gevorderd door officier van justitie? 67 lid 1 Sv 1 Misdrijven gevangenisstraf 4 jaar "plus" 2 Bepaalde misdrijven gevangenisstraf 4 jaar "min" 3 Misdrijven vreemdelingen (ZVWOVHTL) Kale strafmaat (geen medeplichtigheid of poging) Alleen bij ernstige bezwaren tegen verdachte

118 RECHTER-COMMISSARIS Er moet meer zijn dan het vermoeden in de zin van 27 Sv. Er moet een stevige verdenking zijn. Corstens pagina 396

119 RECHTER-COMMISSARIS Vordering inbewaringstelling Wanneer toegewezen door rechter-commissaris? 67a lid 1 Sv 1 Vluchtgevaar 2 Maatschappelijke veiligheid - geschokte rechtsorde en 12-jaars feit - recidive en 6-jaars feit - recidive en bepaald feit 3 Belang onderzoek

120 RECHTER-COMMISSARIS Vluchtgevaar Er moet meer zijn dan een algemeen gevaar voor vlucht dat wordt afgeleid uit bijvoorbeeld de hoogte van de sanctie die de verdachte boven het hoofd hangt en het feit dat hij buitenlander is. Corstens pagina 398

121 RECHTER-COMMISSARIS Geschokte rechtsorde en 12-jaars feit Cumulatief vereiste Recidive QuickScan en RISc Belang onderzoek Anders dan verkrijgen verklaring verdachte

122 RECHTER-COMMISSARIS EHRM 26/06/ /86 en NJ 1995, 575 Letellier v Frankrijk Strafmaat onvoldoende om geschokte rechtsorde aan te nemen (voortdurend toetsen). HR 21/03/2006 LJN AU8131 Strafmaat niet beslissend voor antwoord op vraag of rechtsorde ook is geschokt.

123 RECHTER-COMMISSARIS EHRM 24/07/ /99, 48183/99 en NJ 2005, 550 Smirnova v Rusland The convention case law has developed four basic acceptable reasons for refusing bail...

124 RECHTER-COMMISSARIS 1 Verschijnt niet op zitting 2 Saboteert onderzoek justitie 3 Begaat nieuwe strafbare feiten 4 Schokt samenleving (public disorder) Vergelijk: 59.

125 RECHTER-COMMISSARIS Eerste verweer/verzoek Voorarrest duurt langer dan straf (67a lid 3 Sv) Tweede verweer/verzoek Schorsing (80 Sv) - Werk/school (bewijsstuk geniet voorkeur) - Gezin om voor te zorgen - Geen strafblad - Licht feit - En... verlies uitkering en daarmee woning

126 RECHTER-COMMISSARIS RC kan bewaring voor 14 dagen bevelen RC kan meedenken en voorwaarden stellen Als geurproef nadelig uitvalt voor verdachte dan blijft hij zitten en ander mag hij naar huis

127 RECHTER-COMMISSARIS Gewone voorwaarden Aanwijzingen politie/justitie/reclassering volgen Geen nieuwe strafbare feiten plegen Naar zitting komen Buitengewone voorwaarden Geen contact slachtoffer Behandeling/therapie Kom met suggesties

128 RECHTER-COMMISSARIS Wat als voorwaarden geschonden worden? RC beveelt opheffing bevel schorsing Cliënt wordt opgepakt, gehoord en zit tot zitting

129 RECHTER-COMMISSARIS Rechtsmiddelen tegen beslissing RC? 445 Sv Tegen beschikking RC geen beroep mogelijk 64 Sv OvJ kan in beroep tegen invrijheidstelling

130 RECHTER-COMMISSARIS Afwijzing vordering inbewaringstelling Geen last tot toevoeging Toewijzing vordering inbewaringstelling Wel last tot toevoeging Schorsing Wel last tot toevoeging

131 RECHTER-COMMISSARIS Verdachte moet blijven Waar naar toe? Kabinet RC heeft lijst Vraag na, scheelt zoeken Adressen:

132 RECHTER-COMMISSARIS 62(a) Sv Geen beperkingen, tenzij belang onderzoek... Geen bezoek Geen telefoon Geen lectuur of andere gegevensdragers Belang onderzoek? Protocol Drukmiddel

133 RECHTER-COMMISSARIS Het OM intimideert verdachten door ze af te sluiten van de buitenwereld. Het maakt mensen week, gedesoriënteerd en onzeker. Verdachten denken vanwege hun isolement dat vrouw en familie ze vergeten. Ze vinden troost bij hun verhoorders. Ze gaan dan praten en dingen toegeven. Zo kom je tot een bekentenis. Hans Crombag Emeritus-hoogleraar rechtspsychologie Financieele Dagblad 14/02/2007

134 RECHTER-COMMISSARIS Bevel officier van justitie (praktijk) Standaard vordering Standaard verweer Bezwaar raadkamer (praktijk) "College dat oordeelt over voortzetting voorlopige hechtenis" Afschrift directeur Huis van Bewaring Hand Out (Beperkingen)

135 RECHTER-COMMISSARIS EHRM 18/05/ /01 Ozerov v Rusland United Nations Guidelines on the Role of Prosecutors

136 RAADKAMER 30 dagen 60 dagen 90 dagen en soms 14 dagen voor "Plan van Aanpak" Artikel 67a lid 3 Geen gevangenhouding, wanneer veroordeling: - gevangenisstraf van kortere duur dan voorarrest - geen gevangenisstraf Richtlijnen!

137 RAADKAMER Rechtsmiddel inverzekeringstelling? Nee Rechtsmiddel rechter-commissaris/bewaring? Nee, alleen officier van justitie Rechtsmiddel raadkamer/gevangenhouding? Ja, maar slechts een keer

138 RAADKAMER Termijn 3 dagen! We zullen vanmiddag beslissen Meteen door van raadkamer naar centrale balie Hoger beroep in te stellen tegen toewijzing gevangenhouding

139 RAADKAMER We hebben vijf minuten We gaan het niet over het bewijs hebben Het vergaarde bewijs van belang voor een oordeel over de ernst van de bezwaren (hoe verder de procedure, hoe klemmender het antwoord op de vraag of er voldoende bewijs is om te komen tot een redelijke verdenking en mogelijke veroordeling).

140 RAADKAMER Tussentijds schorsen Geen extra vergoeding Koppelen aan raadkamer of zitting Schorsing naar rechter-commissaris of raadkamer Verlof naar directeur huis van bewaring Zo veel mogelijk zelf doen

141 ZITTING/SNELRECHT Voorgeleiding en eindzitting ineen! Rechter-commissaris/Politierechter beoordeelt - rechtmatigheid inverzekeringstelling - zaak inhoudelijk en doet (eind)uitspraak Voordeel Zaak heel snel afgerond Verdachte weet waar hij aan toe is

142 ZITTING/SNELRECHT Voordeel Incompleet dossier (meer bewijs nodig) Nadeel Geen beeld persoonlijke omstandigheden

143 ZITTING/SNELRECHT Wanneer Draaideurcrimineel Doorstromer Petty theft Aangifte + Bekentenis Standaard Geen aangifte (nog niet rond) Incompleet dossier (meer bewijs nodig) Geen beeld persoonlijke omstandigheden

144 ZITTING/SNELRECHT Toga mee Vergeet piketformulier niet af te tekenen 1,5 EUR 100 = EUR 150 Vergeet gevangenhouding niet aan te kruisen 3 EUR 100 = EUR 300 EUR EUR 300 = EUR 450

145 ZITTING/SNELRECHT Hand Out (Zitting/Snelrecht) Akte van uitreiking (NP) Verdachte verklaart afstand te doen van de bij de wet voorgeschreven termijn van betekening van de dagvaarding waartoe hij deze dagvaarding ondertekent. Snelrecht en supersnelrecht

146 KRIJG IK EEN STRAFBLAD? Vuistregel Volwassenen gewoonlijk vier jaar bij taakstraf en acht jaar bij gevangenisstraf (te verhogen met duur gevangenisstraf). Jeugdigen gewoonlijk twee jaar bij taakstraf en vier jaar bij jeugddetentie (te verhogen met duur jeugddetentie).

147 KRIJG IK EEN STRAFBLAD? Wet Justitiële en Strafvorderlijke Gegevens Wet Politieregisters Wet Veiligheidsonderzoeken

148 KRIJG IK EEN STRAFBLAD? Justitiële en Strafvorderlijke Gegevens 1 Opname 2a Verstrekking (VOG) volwassenen 2b Verstrekking (VOG) jeugdigen 3 Bezwaar (weigering VOG)

149 KRIJG IK EEN STRAFBLAD? Deel 1 - Opname Overtredingen 5 jaar bij geldboete 10 jaar bij taakstraf

150 KRIJG IK EEN STRAFBLAD? Misdrijven Strafmaximum < 8 jaar? 30 jaar + duur straf of maatregel Strafmaximum >= 8 jaar? 40 jaar + duur straf of maatregel Zedendelict? Levenslang

151 KRIJG IK EEN STRAFBLAD? Deel 2a - Verstrekking (VOG) volwassenen Taakstraf (ook voorwaardelijk) Regel: 4 jaar + 6 maanden Gevangenisstraf (alleen onvoorwaardelijk) Regel: 8 jaar + duur gevangenisstraf Zedendelict Levenslang

152 KRIJG IK EEN STRAFBLAD? Deel 2b - Verstrekking (VOG) jeugdigen 2-jaar (bij taakstraf) 4-jaar (bij jeugddetentie) Eerste uitzondering: geen Jonger dan 16 jaar datum feit en niet meer dan 40 uur of EUR 113 Tweede uitzondering: levenslang Zedendelict

153 KRIJG IK EEN STRAFBLAD? Deel 3 - Bezwaar (weigering VOG) Relevante antecedenten? Niet alleen veroordelingen, maar ook: Sepots Transacties Dagrapporten politie

154 KRIJG IK EEN STRAFBLAD? Kamerstukken nummer 7 pagina 22 Minister bevestigt dat sepots meewegen Geen onderscheid sepots, omdat er vele soorten zijn Geen onderscheid ontslag van rechtsvervolging, omdat er vele gronden zijn

155 KRIJG IK SCHADEVERGOEDING? 89 Sv voor hechtenis 591 Sv voor kosten deskundige(n) Accountant Reclassering 591a Sv voor kosten procedure(s) Advocaatkosten Tijdsverzuim zitting Reis- en verblijfkosten

156 KRIJG IK SCHADEVERGOEDING? 89 Sv voor hechtenis Geen straf of maatregel. Wel 9a Sr. 591 Sv voor kosten deskundige(n) Zelfs ingeval van veroordeling. 591a Sv voor kosten procedure(s) Geen straf of maatregel. Geen 9a Sr.

157 KRIJG IK SCHADEVERGOEDING? Termijn: 3 maanden Vorm: handtekening cliënt Bedrag: circa EUR 100 per dag Waar zaak laatstelijk heeft gediend of zou dienen Vrijspraak rechtbank > Rechtbank Vrijspraak gerechtshof > Gerechtshof Bij twijfel tussen instanties? Bij beide instanties indienen! Corstens pagina 429

158 KRIJG IK SCHADEVERGOEDING? Landelijk Overleg Voorzitters Strafsectoren Oriëntatiepunten Straftoemeting en LOVS-afspraken Politiecel EUR 105 per dag Huis van bewaring EUR 80 per dag Beperkingen EUR 25 extra per dag

159 KRIJG IK SCHADEVERGOEDING? Hoeveel dagen? Van dag inverzekeringstelling Tot dag vrijlating Dag vrijlating telt dus niet mee Aansluiting gezocht bij artikel 136 Sv Niets over uurtarief advocaat

160 KRIJG IK SCHADEVERGOEDING? Vergoeding verzoekschrift 89, 591 en 591a Sv In beginsel wordt geen toevoeging verleend Niet op zitting behandeld EUR 280 in BTW Wel op zitting behandeld EUR 550 in BTW Bij gelijktijdige indiening slechts een keer vergoeding En... reiskosten zitten in vergoeding

161 KRIJG IK SCHADEVERGOEDING? Hoe zit het met eigen bijdrage? Declaratie straftoevoeging Is zaak geëindigd in vrijspraak/sepot? Zo ja, dan volgt nihil-stelling eigen bijdrage Artikel 34g lid 2 Wet op de Rechtsbijstand

162 WANNEER KRIJG IK MIJN CERTIFICAAT? BEWIJS VAN DEELNAME PIKETCURSUS STRAFPIKET

163 RONDVRAAG College Cursus Aanmelden Annuleren Cursusaanbod Cursusmateriaal