Jaarverslag 2001 Jaarrekening en analyse

Transcriptie

1 Jaarverslag 2001 Jaarrekening en analyse

2 Inhoud Jaarrekening en analyse 2 Belangrijke gegevens 3 Operationele en financiële analyse en vooruitzichten 38 Grondslagen van de jaarrekening 46 Geconsolideerde winst- en verliesrekening van de Philips-groep 48 Geconsolideerde balans van de Philips-groep 50 Geconsolideerd kasstroomoverzicht van de Philips-groep 52 Geconsolideerd overzicht van wijzigingen in het eigen vermogen van de Philips-groep 53 Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening van de Philips-groep Safe Harbor : verklaring in het kader van de Private Securities Litigation Reform Act van 1995 Dit document bevat bepaalde toekomstverwachtingen betreffende de financiële stand van zaken en de resultaten van de activiteiten van Philips en bepaalde hiermee verband houdende plannen en doelstellingen, met name de toekomstparagraaf in de Operationele en financiële analyse en vooruitzichten in deze Jaarrekening en analyse. Het ligt in de aard van dergelijke toekomstverwachtingen dat zij risico s en onzekerheden met zich meebrengen omdat zij betrekking hebben op toekomstige gebeurtenissen, en als zodanig afhankelijk zijn van het zich al dan niet voordoen van bepaalde omstandigheden in de toekomst. Door een aantal factoren zouden de werkelijke resultaten en ontwikkelingen aanzienlijk kunnen afwijken van de expliciet of impliciet gedane uitspraken over de verwachtingen met betrekking tot de toekomst. Dergelijke factoren zijn bijvoorbeeld wijzigingen in de uitgaven van consumenten en bedrijven in belangrijke economieën, veranderingen in de smaak en voorkeur van de consument, in het uitgaveniveau voor marketing en promotie bij Philips en zijn concurrenten, in de kosten van grondstoffen en het beloningsniveau van werknemers, in toekomstige wisselkoersen en rente (vooral koerswijzigingen van de euro en de Amerikaanse dollar kunnen van wezenlijke invloed zijn op de resultaten), wijzigingen in belastingtarieven, toekomstige bedrijfsfusies, overnames of afstotingen en de snelheid van technische veranderingen. De in dit verslag genoemde ramingen van marktaandelen zijn, behalve op schattingen van het management, gebaseerd op externe bronnen zoals gespecialiseerde instituten, vertegenwoordigende organisaties in het bedrijfsleven, detailhandelonderzoeken, etc. 102 Balans en winst- en verliesrekening van Koninklijke Philips Electronics N.V. 103 Toelichting op de jaarrekening van Koninklijke Philips Electronics N.V. Overige gegevens 107 Accountantsverklaring 108 Voorstel voor uitkering aan aandeelhouders van Koninklijke Philips Electronics N.V. 108 Bezoldiging raad van bestuur en raad van commissarissen 110 Corporate governance van de Philips-groep 114 Acht jaren Philips-groep 116 Enige belangrijke gegevens in NLG en USD Deze uitgave met de jaarrekening en analyse vormt samen met het afzonderlijke bestuursverslag het volledige jaarverslag over 2001 van Koninklijke Philips Electronics N.V. Om een volledig inzicht te verkrijgen in de resultaten van de Philips-groep en de stand van zaken, dienen beide uitgaven geraadpleegd te worden. 1

3 Belangrijke gegevens alle bedragen in miljoenen euro s tenzij anders vermeld Omzet Bedrijfsresultaat In % van de omzet 4,2 11,3 5,6 In % van het nettobedrijfskapitaal (RONA) 9,1 35,7 17,5 Nettoresultaat Per gewoon aandeel - basis 2,04 7,31 1,31 Dividenduitkering per gewoon aandeel (uit de winst van voorgaand jaar) 0,36 0,30 0,25 Kasstroom vóór financieringsactiviteiten Eigen vermogen Per gewoon aandeel 14,48 16,93 11,08 Ratio nettorentedragende schulden : groepsvermogen 27:73 12:88 6:94 Exclusief bijzondere posten*: Bedrijfsresultaat In % van de omzet 0,4 8,5 5,5 In % van het nettobedrijfskapitaal (RONA) 0,9 26,8 17,3 Nettoresultaat Per gewoon aandeel - basis 0,71 2,16 1,17 * De bijzondere posten houden verband met inkomsten en uitgaven uit de normale bedrijfsuitoefening, die vanwege de omvang of het karakter daarvan afzonderlijk vermeld worden om een beter inzicht te verschaffen in het onderliggende resultaat over het boekjaar. Bedoeld zijn posten zoals herstructureringslasten, bijzondere waardeverminderingen, overname-gerelateerde lasten, en aanzienlijke baten en lasten voortvloeiend uit de verkoop van bedrijfsactiviteiten of deelnemingen. 2

4 Operationele en financiële analyse en vooruitzichten De hierna volgende uiteenzetting is gebaseerd op de geconsolideerde jaarrekening, en dient gelezen te worden in samenhang met de jaarrekening en met de overige financiële gegevens. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld volgens in Nederland geldende grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling ( In Nederland algemeen aanvaarde waarderingsgrondslagen ). Deze grondslagen wijken in een aantal opzichten af van de in de Verenigde Staten algemeen aanvaarde waarderingsgrondslagen ( Generally Accepted Accounting Principles in the United States, US GAAP ). Voor verdere details wordt verwezen naar noot van de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening. De bijzondere posten in de Operationele en financiële analyse en vooruitzichten houden verband met inkomsten en uitgaven uit de normale bedrijfsuitoefening, die vanwege de omvang of het karakter daarvan afzonderlijk vermeld worden om een beter inzicht te verschaffen in het onderliggende resultaat over het boekjaar. Bedoeld zijn posten zoals herstructureringslasten, bijzondere waardeverminderingen, overname-gerelateerde lasten, en aanzienlijke baten en lasten voortvloeiend uit de verkoop van bedrijfsactiviteiten of deelnemingen. Bij sommige analyses zijn deze bijzondere posten uit het resultaat geëlimineerd om een beter beeld te geven van de vergelijkbare cijfers van de Philips-groep. Niettemin wordt de lezer erop gewezen dat het resultaat uit doorlopende activiteiten exclusief bijzondere posten geen financiële indicator is zoals gedefinieerd onder toepassing van Nederlandse waarderingsgrondslagen of US GAAP. Het jaar 2001 Samenvatting Na het recordjaar 2000 werd de onderneming in 2001 zwaar getroffen door de mondiale economische teruggang. De ineenstorting van de internetsector miste zijn uitwerking niet op de IT-sector, met alle gevolgen van dien voor de telecommunicatie- en computerindustrie. Dit leidde tot de ernstigste en meest ingrijpende neergang in de halfgeleider- en componentensector ooit. Onze cyclische activiteiten Semiconductors, Consumer Electronics en Components leden zwaar onder de gevolgen van de economische teruggang, wat tevens gold voor sommige belangrijke niet-geconsolideerde deelnemingen, zoals Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), LG.Philips LCD en LG.Philips Displays. Het vertrouwen van de consument nam drastisch af na de tragische gebeurtenissen in Amerika van september jongstleden. De fabricagesector bleef terughoudend waar het nieuwe investeringen betrof. Onze productdivisies Lighting, Domestic Appliances and Personal Care (DAP) en Medical Systems, die actief zijn op minder conjunctuurgevoelige markten, gaven opnieuw solide prestaties te zien. DAP boekte het beste jaar in zijn geschiedenis, wat (vóór overname-gerelateerde lasten) ook voor Medical Systems gold. Het jaar 2001 werd eveneens gekenmerkt door een aantal belangrijke wijzigingen in onze productenportefeuille, die wij verder op één lijn brengen met onze langetermijndoelstelling. Zo werden de activiteiten van Display Components per 2 juli 2001 ondergebracht bij een 50/50-joint venture met het Koreaanse LG Electronics. Daarnaast hebben wij besloten de fabricage en een deel van de onderzoeksactiviteiten van mobiele telefoons en videorecorders uit te besteden. Onze divisie Medical Systems werd versterkt door een aantal belangrijke overnames. In de loop van het jaar hebben wij de medische bedrijfsonderdelen van Marconi en Agilent overgenomen. 3

5 De omzet over 2001 bedroeg EUR miljoen, een daling van 15% ten opzichte van De daling is het gevolg van de verslechterde marktsituatie voor de bedrijfsonderdelen Semiconductors, Components, Mainstream CE en Consumer Communications. Zij hadden alle te kampen met verminderde vraag en sterke prijserosie. De omzetdaling is tevens het gevolg van de deconsolidatie van Display Components, en werd deels gecompenseerd door de omzetstijging als gevolg van de overnames bij Medical Systems en DAP. De omzet van Lighting bleef vrijwel ongewijzigd. Bij bepaalde bedrijfsonderdelen (Consumer Communications en Digital Networks) daalde de omzet door de gevolgde strategie van afslanking en heroriëntatie. Op vrijwel alle overige terreinen hield de omzetontwikkeling gelijke tred met de wereldmarkt. Een belangrijke positieve uitzondering was Medical Systems, dat zijn marktaandeel door belangrijke overnames zodanig zag stijgen dat de divisie aan het einde van 2001 de tweede plaats op de markt verworven had. De daling van het bedrijfsresultaat over 2001 in vergelijking met 2000 was te wijten aan de wereldwijde economische teruggang op de markten waar wij actief zijn. Voorraadcorrecties in de computer- en communicatiesector hadden een sterke invloed op het resultaat over Een en ander was het gevolg van de grote voorraden die klanten in 2000 hadden opgebouwd. Daarbij leidde de onderbezetting van fabrieken bij sommige bedrijfsonderdelen tot aanzienlijke verliezen. Het rendement op het nettobedrijfskapitaal (RONA) daalde in 2001 tot een negatief percentage van 9,1%, tegenover een positief percentage van 35,7% in 2000 en 17,5% in Exclusief bijzondere posten kwam het RONA-percentage over 2001 uit op 0,9% negatief, vergeleken met een positief percentage van 26,8% in 2000 en 17,3% in De daling in 2001 was hoofdzakelijk toe te schrijven aan de verminderde winstgevendheid. Het resultaat uit doorlopende activiteiten kwam in 2001 uit op een verlies van EUR miljoen (EUR 2,04 per gewoon aandeel, zonder verwateringseffect), vergeleken met een winst van EUR miljoen (EUR 7,31 per gewoon aandeel, zonder verwateringseffect) in 2000 en EUR miljoen (EUR 1,31 per gewoon aandeel, zonder verwateringseffect) in Zoals vermeld in de hiernavolgende tabel zijn een aantal bijzondere posten in het resultaat verwerkt. Resultaat uit doorlopende activiteiten exclusief bijzondere posten: bedragen in miljoenen euro s (tenzij anders vermeld) Zoals gepubliceerd per gewoon aandeel - basis 2,04 7,31 1,31 Van invloed op bedrijfsresultaat: Herstructurerings- en waardeverminderingslasten Overname-gerelateerde kosten incl. onderhanden zijnde ontwikkelingsprojecten Bate uit de verkoop van deelnemingen Bate uit de fusie Atos Origin Van invloed op financiële baten en lasten: Bate uit de verkoop van aandelen JDS Uniphase Winst op de ruil van aandelen Seagram voor aandelen Vivendi, netto Waardevermindering Vivendi/Great Nordic 526 Winstbelasting op bijzondere posten Van invloed op de resultaten betreffende niet-geconsolideerde deelnemingen : Bate uit de verkoop van deelnemingen Kosten van herstructurering en waardevermindering 208 Verwateringsverliezen/baten betreffende aandelentransacties TSMC (zie noot 5 in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening) Exclusief bijzondere posten per gewoon aandeel - basis 0,71 2,16 1,17 4

6 De kasstroom uit operationele activiteiten bedroeg EUR miljoen in 2001, tegenover EUR miljoen in 2000 en EUR miljoen in De afname van de kasstroom uit operationele activiteiten was hoofdzakelijk te wijten aan de verminderde inkomsten. De aanzienlijke verlaging van de voorraden, als gevolg van een beter beheer van de toevoerketen, en van de debiteurenpositie werd deels tenietgedaan door een afname van de crediteurenpositie. De afname van het werkkapitaal in verhouding tot de omzet is het gevolg van het succesvolle cash conversion cycle-programma dat twee jaar geleden gestart werd. In 2001 bedroeg de nettokasstroom gebruikt voor investeringsactiviteiten EUR miljoen, waarvan EUR miljoen verband hield met overnames, met name bij Medical Systems, vergeleken met EUR miljoen in 2000 en EUR miljoen in De opbrengsten uit de verkoop van bedrijfsonderdelen bedroegen in totaal EUR 755 miljoen in De belangrijkste onderdelen die werden verkocht, waren de glasactiviteiten van Components (overgenomen door de nieuwe joint venture met LG Electronics), FEI Electronics en Philips Broadcast. De voor kapitaalinvesteringen benodigde kasmiddelen bedroegen EUR miljoen, beduidend minder dan in Dit betrof met name Semiconductors en Components als gevolg van de overcapaciteit in deze sectoren. De nettokasstroom uit financieringsactiviteiten bedroeg EUR miljoen in In 2000 bedroeg de nettokasstroom gebruikt voor financieringsactiviteiten EUR miljoen. De kasbehoefte in 2001 werd gefinancierd door de uitgifte van twee tranches van twee euro-obligatieleningen voor een totaalbedrag van EUR miljoen. De kasstroom gebruikt voor financieringsactiviteiten bedroeg EUR miljoen in 2000 en EUR miljoen in In het kader van de aandelenreductieprogramma s werden in beide jaren terugbetalingen aan de aandeelhouders gedaan, respectievelijk EUR miljoen en EUR miljoen. Op 31 december 2001 was de verhouding tussen de nettorentedragende schulden en het groepsvermogen 27:73. Omzet en bedrijfsresultaat van de groep bedragen in miljoenen euro s Omzet % nominale groei Bedrijfsresultaat in % van de omzet 4,2 11,3 5,6 Bedrijfsresultaat, exclusief bijzondere posten in % van de omzet 0,4 8,5 5,5 Uitgedrukt in procenten was de omzetverandering over 2001 en 2000 als volgt verdeeld: 2001 t.o.v t.o.v Consolidatiewijzigingen 0,7 0,4 Wisselkoerseffecten 0,1 9,3 Prijzen 8,2 5,3 Volume 5,8 16,0 Nominale wijziging 14,6 20,4 In 2001 daalde de omzet met 15% ten opzichte van het voorgaande jaar. Consolidatiewijzigingen hadden een gering negatief effect, waarbij de daling die werd veroorzaakt door de deconsolidatie van Display Components in een 50/50-joint venture met LG Electronics, de stijging door verschillende consolidaties met name die van ADAC en de medische systemen-activiteiten van Agilent HSG en Marconi iets overtrof. 5

7 De daling van de omzet in 2001 was vooral aanzienlijk bij Components (45%), wat deels het gevolg is van de deconsolidatie van Display Components (13%). Daarnaast werd de omzet van de groepen Optical Storage en Mobile Display Systems sterk beïnvloed door de daling op de markten voor pc s en mobiele telefoons. De omzet van Semiconductors daalde 25% als gevolg van de ernstigste neergang op de markt voor halfgeleiderproducten ooit (30% volgens voorlopige WSTS-statistieken). De economische teruggang in de VS had een aanzienlijk negatief effect op de omzet van Mainstream CE. De omzetgroei bij Lighting (1%) bleef vrijwel onveranderd ten opzichte van 2000, terwijl de omzet van DAP steeg (6%), voornamelijk als gevolg van de overname van Optiva in oktober De omzet van Medical Systems steeg met 59%, voornamelijk als gevolg van de overname van de medische systemen-activiteiten. De omzet over 2000 steeg tot EUR miljoen, een stijging van 20% ten opzichte van de EUR miljoen in De groei deed zich voornamelijk voor bij Semiconductors (55%), Components (22%) en Medical Systems (22%). Verschillende consolidatiewijzigingen hadden per saldo een neutraal effect. Positieve effecten werden bereikt door de consolidatie van onder andere MiCRUS, MedQuist en Optiva Corporation. De deconsolidaties hadden voornamelijk betrekking op Advanced Ceramics & Modules (AC&M) per 1 juli 2000 en Origin per 1 oktober Het bedrijfsresultaat over 2001 kwam uit op een verlies van EUR miljoen, ofwel 4,2% van de omzet, tegenover een winst van EUR miljoen, ofwel 11,3% van de omzet in 2000 en EUR miljoen, ofwel 5,6% van de omzet in Het resultaat over 2001 weerspiegelde de ongekende wereldwijde economische neergang op de pc- en telecommunicatiemarkten, die in sterke mate van invloed was op de resultaten van Semiconductors, Components en Consumer Electronics. De totale prijserosie steeg aanzienlijk tot 8,2%, tegenover 5,3% in het voorgaande jaar. De vermindering van de overcapaciteit in de onderneming alsmede de rationalisatie van het productenpakket leidden tot kosten voor herstructurering en waardevermindering ten bedrage van EUR miljoen in 2001, terwijl recente overnames extra afschrijving van goodwill en onderhanden zijnde ontwikkelingsprojecten bij Medical Systems tot gevolg hadden. Het resultaat over 2001 werd gunstig beïnvloed door negatieve pensioenkosten ten bedrage van EUR 430 miljoen (tegenover EUR 445 miljoen in 2000). Als gevolg van de zwakke aandelenmarkten verwachten we een aanzienlijke daling van de negatieve pensioenkosten in ons bedrijfsresultaat over In 2000 bedroeg het bedrijfsresultaat EUR miljoen, ofwel 11,3% van de omzet, tegenover EUR miljoen, ofwel 5,6% van de omzet in Semiconductors bereikte de grootste stijging van het bedrijfsresultaat, dat in vergelijking met 1999 bijna verdubbelde als gevolg van de sterke opleving van de markt, die inzette in de tweede helft van Bovendien daalde de totale prijserosie aanzienlijk, terwijl een verbeterde efficiency en kostenbeheersing een positieve invloed hadden op het resultaat. Alle overige sectoren, met uitzondering van Origin, droegen bij aan de verbetering van het bedrijfsresultaat over Omzet en bedrijfsresultaat per sector omzet omzet omzet bedrijfsresultaat bedrijfsresultaat bedrijfsresultaat 6 Lighting Consumer Electronics DAP Components Semiconductors Medical Systems Origin Diversen Niet toegerekend

8 Over de volgende sectoren wordt afzonderlijk gerapporteerd: Lighting, Consumer Electronics, Domestic Appliances and Personal Care, Components, Semiconductors, Medical Systems, Origin (alleen voorafgaande jaren), Diversen en Niet toegerekend. Voor een nadere beschrijving van de activiteiten van de verschillende sectoren wordt verwezen naar de betreffende sectie in de geconsolideerde jaarrekening (noot 28). De informatie over de gang van zaken per productsector wordt voorafgegaan door een overzicht van een aantal belangrijke financiële indicatoren voor de betreffende jaren. De omzetgroei zoals vermeld in de overzichten en de sectorinformatie bestaat uit de nominale ontwikkeling van de omzet (vergelijking van de bedragen in euro s over opeenvolgende jaren). Verdere sectorinformatie is opgenomen in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening. Lighting bedragen in miljoenen euro s Omzet % nominale groei Bedrijfsresultaat in % van de omzet 12,3 13,2 13,2 Bedrijfsresultaat, excl. bijzondere posten in % van de omzet 12,6 13,6 13,9 De markt voor verlichtingsproducten liet in 2001 een lichte daling zien als gevolg van de economische teruggang in de VS en de energiecrisis in Brazilië, factoren die niet geheel tenietgedaan werden door omzetstijgingen in Oost-Europa en Asia Pacific, waar de markten bleven groeien. De omzet van de sector Lighting steeg met 1% en kwam hiermee in 2001 uit op EUR miljoen. Exclusief Batteries steeg de omzet met 2%. De omzetgroei was grotendeels het gevolg van innovatie. De volumegroei van 4% werd tenietgedaan door een prijserosie van 3%. De omzetgroei was vooral sterk bij Automotive & Special Lighting. Geografisch gezien was de omzetgroei het sterkst in Asia Pacific. Alle productgroepen droegen bij aan een lichte verbetering van het totale marktaandeel, waardoor het wereldwijde marktleiderschap werd versterkt. Het bedrijfsresultaat over 2001 kwam uit op EUR 623 miljoen, ofwel 12,3% van de omzet. Herstructureringslasten ten bedrage van EUR 18 miljoen buiten beschouwing gelaten, bedroeg het resultaat EUR 641 miljoen, ofwel 12,6% van de omzet. Na verscheidene jaren van verbetering in de activiteiten en hogere marges werd het bedrijfsresultaat over 2001 negatief beïnvloed door een ongunstige margeverschuiving als gevolg van een vertraging in de omzetgroei van topsegmentproducten. Bovendien kwamen de marges onder druk te staan door de sterkere Poolse valuta aangezien een groot aantal leveranciers in Polen gevestigd zijn. In het licht van deze ontwikkelingen blijft een meer gericht kostenbeheer cruciaal voor de winstgevendheid van de divisie. Het resultaat over 2001 was inclusief de bate uit de sale en leaseback van twee kantoorgebouwen (EUR 44 miljoen). In 2000 steeg de omzet ten opzichte van 1999 met 11% tot EUR miljoen. Wisselkoerswijzigingen hadden een positieve invloed van 9% op de nominale omzet. De volumegroei bedroeg 6%, deels tenietgedaan door een gestegen prijserosie van 4%. De totale groei was sterk in Asia Pacific, Latijns-Amerika en Oost-Europa. De sterkste omzetgroei werd bereikt bij de groep Automotive, die de gemiddelde marktresultaten aanzienlijk overtrof als gevolg van succesvolle productinnovatie. De verbetering van het bedrijfsresultaat in 2000 ten opzichte van 1999 was voornamelijk het gevolg van de sterke omzetgroei. De grootste resultaatverbetering werd behaald door de groep Lamps, met name in Europa. 7

9 Consumer Electronics bedragen in miljoenen euro s Omzet % nominale groei Bedrijfsresultaat in % van de omzet 5,9 3,1 2,3 Bedrijfsresultaat, excl. bijzondere posten in % van de omzet 1,3 3,3 2, bedragen in miljoenen euro s omzet bedrijfsresultaat bedrag % groei bedrag in % van de omzet exclusief bijzondere posten in % van de omzet Mainstream CE , ,1 Digital Networks , ,9 Consumer Communications , ,3 Licenses , ,8 Consumer Electronics , ,3 In 2001 bedroeg de omzet van de sector Consumer Electronics (CE) EUR miljoen, een daling van 15% ten opzichte van het voorgaande jaar. Het omzetvolume daalde met 3%, terwijl de prijzen gemiddeld daalden met 12%. De prijserosie nam ten opzichte van 2000 toe als gevolg van de geringere vraag in de meeste regio s en de sterkere concurrentie. De markt daalde met 8% als gevolg van de wereldwijde economische teruggang. Met name de markt in de VS werd zwaar getroffen, terwijl ook Asia Pacific en Latijns-Amerika een vertraging van de groei lieten zien. De omzet van Mainstream CE over 2001 daalde met 6%. De prijserosie van 10% in dat jaar werd gedeeltelijk tenietgedaan door een stijging van het omzetvolume met 4%. De lagere omzet van producten van Mainstream CE had voornamelijk betrekking op monitoren en videorecorders. De omzet van monitoren, en met name de verkopen aan OEM s, werd ongunstig beïnvloed door de neergang op de wereldmarkt voor pc s. De omzet van videorecorders, die werd beïnvloed door de wereldwijde overgang naar dvd, daalde aanzienlijk. Ofschoon de omzet van dvd-producten bijna verdubbelde, werd de daling van de omzet van videorecorders hierdoor niet gecompenseerd. De omzet van audioproducten daalde met 7% onder invloed van de geringe vraag in Noord- en Latijns-Amerika, terwijl de omzet in Europa en Asia Pacific stabiel bleef. De omzet van televisies was marginaal lager; lagere omzetten in USA/Canada, Latijns-Amerika en Asia Pacific werden grotendeels gecompenseerd door een omzetstijging in Europa. De omzet van Digital Networks daalde met 37% ten opzichte van het voorgaande jaar. Deze daling werd voor het grootste deel veroorzaakt door concentratie op belangrijke klanten, in combinatie met een scherp dalende marktgroei voor settop-boxen (9% in 2001 tegenover 73% in 2000). De lagere omzet van settop-boxen voor satelliet- en kabelontvangst in Europa en de lagere omzet van Internet TV in de VS werden slechts gedeeltelijk tenietgedaan door een verdubbeling van de omzet van settop-boxen voor satelliet- en aardse ontvangst in de VS. De wereldwijde teruggang op de telecommunicatiemarkten droeg bij aan een aanzienlijke verlaging van de omzet van Broadband Networks. De scherpe daling in de omzet van Consumer Communications is het gevolg van de afbouwstrategie voor mobiele telefoons, die met name van invloed was op de omzet in Europa. De omzetgroei van mobiele telefoons in Asia Pacific hield aan, met name in China. 8

10 In 2001 daalde het bedrijfsresultaat tot een verlies van EUR 649 miljoen, tegenover een winst van EUR 410 miljoen in Met uitzondering van Licenses, die een hoger resultaat behaalde als gevolg van de ontvangst van royalty s op licenties voor cd-r-producten, droegen alle productgroepen bij aan de aanzienlijke daling van het bedrijfsresultaat. In de loop van het jaar werden herstructureringslasten geboekt voor een bedrag van EUR 503 miljoen. In overeenstemming met de wereldwijde trend in de CE-industrie boekte Mainstream CE lagere marges op de meeste van zijn markten. De marges werden tevens beïnvloed door acties die ondernomen werden om overtollige voorraden te verlagen, met name in USA/Canada. Eind 2001 bereikten de voorraadniveaus van Mainstream CE een laagterecord. In de loop van het jaar werden herstructureringslasten geboekt voor een bedrag van EUR 64 miljoen. Deze lasten hadden betrekking op de sluiting van de videorecorderfabriek in Wenen, en de beslissing van de onderneming om de productie van videorecorders uit te besteden en de productie van monitoren te verplaatsen van Taiwan naar China. Het verlies bij Consumer Communications vloeit voornamelijk voort uit de herstructureringslasten als gevolg van de heroriëntatie van de mobiele telefonieactiviteiten. In juni 2001 maakten we de verkoop bekend van een deel van de ontwikkelings- en fabricageactiviteiten voor mobiele telefoons aan China Electronics Corporation (CEC). In overeenstemming met de implementatie van onze herstructureringsmaatregelen heeft European Telecom plc in het Verenigd Koninkrijk delen van het bedrijfsonderdeel voor industriële activiteiten op het gebied van mobiele telefonie in Le Mans, Frankrijk, verworven. Philips zal een gerichte verkoop- en marketingactiviteit handhaven op het gebied van mobiele telefonie onder de Philips-merknaam. Tevens is overeenstemming bereikt over de verkoop van de fax-activiteiten aan SAGEM. Voor de laatstgenoemde transactie, die naar verwachting in het eerste kwartaal van 2002 zal worden afgerond, gelden de gebruikelijke goedkeuringseisen. Het resultaat over 2001 werd positief beïnvloed door een uitkering van EUR 41 miljoen aan verzekeringsgelden als vergoeding voor schade die werd geleden door onderbreking van de activiteiten als gevolg van een brand in de halfgeleiderfabriek in Albuquerque, VS, in Het minder goede resultaat van Digital Networks is het gevolg van de geringere omzet en is inclusief bijzondere posten voor de afslanking van en afschrijvingen op onze Interneten Personal TV-activiteiten in de VS, alsmede herstructureringslasten bij Broadband Networks en Digital Transmission Systems, en de kosten voor ontwikkeling van nieuwe technologieën bij MP4Net, Softworks en CryptoTec. Bovendien wordt het kostenniveau voortdurend verder aangepast, in overeenstemming met de geringere omzetgroei. De licentie-inkomsten namen ten opzichte van 2000 toe, voornamelijk door de boeking van een bedrag van EUR 82 miljoen aan achterstallige royalty s voor cd-r/rw-producten over voorgaande jaren. In de loop van 2001 liepen de basispatenten voor cd af, behalve in de VS. De uitvoering van nieuwe programma s, zoals cd-r/rw en dvd, won in de loop van 2001 aan belangrijkheid bedragen in miljoenen euro s omzet bedrijfsresultaat bedrag % groei bedrag in % van de omzet exclusief bijzondere posten in % van de omzet Mainstream CE , ,2 Digital Networks ,2 85 7,2 Consumer Communications Licenses , ,9 Consumer Electronics , ,3 9

11 In 2000 kwam de omzet van Consumer Electronics uit op EUR miljoen, een stijging van 17% ten opzichte van het voorgaande jaar. Consolidatiewijzigingen hadden een gering negatief effect van 1%, terwijl wisselkoersveranderingen een positief effect van 9% hadden op de nominale omzet. Het omzetvolume steeg met 18%, gedeeltelijk tenietgedaan door een gemiddelde prijsdaling van 9%. De omzet van Mainstream CE steeg bij Consumer TV (vooral in het duurdere segment), monitoren die onder de eigen merknaam worden verkocht en dvd-videoproducten. Digital Networks boekte een scherpe omzetstijging als gevolg van een sterke vraag naar settop-boxen. Geografisch gezien steeg de omzet het sterkst in Asia Pacific en Europa, terwijl de omzet in Latijns-Amerika weer een positieve groei te zien gaf. In 2000 kwam het bedrijfsresultaat in de sector Consumer Electronics uit op EUR 410 miljoen, een stijging van EUR 255 miljoen ten opzichte van De stijging was voornamelijk te danken aan de omslag naar een break-even-situatie bij Consumer Communications. De licentie-inkomsten namen toe, voornamelijk dankzij het hogere aantal licenties voor nieuwe programma s. Het resultaat bij Mainstream CE verbeterde als gevolg van het hogere omzetniveau. Bij Digital Networks werd de positieve bijdrage van bepaalde satelliettoepassingen ruim tenietgedaan door hoge opstartkosten in het kabelsegment en in nieuwe technologieën voor de levering van electronic content. Domestic Appliances and Personal Care bedragen in miljoenen euro s Omzet % nominale groei Bedrijfsresultaat in % van de omzet 15,0 13,6 12,3 Bedrijfsresultaat, excl. bijzondere posten in % van de omzet 15,2 14,2 12,3 In 2001 bedroeg de omzet EUR miljoen, een stijging van 6% ten opzichte van het voorgaande jaar. Door consolidatiewijzigingen, met name de consolidatie van Optiva, steeg de omzet met 6%. De volumegroei bedroeg 1%, terwijl de prijzen gemiddeld daalden met 1%. De omzetgroei is voornamelijk toe te schrijven aan Oral Healthcare. De omzet van scheerapparaten steeg sterk in China (16%), die daarmee uitkwam op 3,5 miljoen stuks en het marktleiderschap op deze groeimarkt versterkte. Dit, in combinatie met een goed resultaat in Europa, compenseerde de lagere omzet in de VS. De stijging bij Oral Healthcare was te danken aan de succesvolle integratie van Optiva en dit stelde Sonicare in staat de eerste plaats te veroveren op de markt in de VS. De succesvolle introductie van het koffiezetapparaat Senseo Crema leverde een positieve bijdrage. Geografisch gezien steeg de omzet sterk in China en Europa. In Noord-Amerika liet de omzet van Philips Oral Healthcare een sterke groei zien, die deels tenietgedaan werd door een daling bij de andere productgroepen als gevolg van de trage economie in combinatie met de invloed van de terroristische aanslagen van 11 september. Tevens hadden de ongunstige economische omstandigheden een negatief effect op de omzet in Latijns-Amerika, wat met name van invloed was op de groep Food & Beverage. Het bedrijfsresultaat steeg in 2001 met circa 16% tot EUR 334 miljoen, waarmee het groeipatroon van voorgaande jaren werd gecontinueerd ondanks de ongunstige marktsituatie, waarmee 2001 het beste jaar ooit werd. De succesvolle integratie van Optiva, die in het eerste jaar na de overname een positief resultaat boekte, droeg bij aan de verbeterde winstgevendheid. Ook de introductie van de nieuwe producten Senseo Crema en Visapure droeg, samen met de voortdurende rationalisatie van het productenpakket en de stringente kostenbeheersing, bij aan de verbetering. 10

12 In 2000 steeg de omzet met 18% ten opzichte van het voorgaande jaar, positief beïnvloed door consolidatiewijzigingen (4%) en wisselkoersschommelingen (8%). De volumegroei van 8% werd gedeeltelijk tenietgedaan door een prijserosie van 2%. De stijging van de omzet is met name te danken aan de aanhoudend sterke groei van de activiteiten van Male Shaving & Grooming. Ook de activiteiten van Food & Beverage en Home Environment Care lieten een sterke omzetgroei zien. Geografisch gezien steeg de omzet sterk in Europa en USA/Canada. Bovendien herstelde de omzet in Asia Pacific zich van de gevolgen van de economische neergang in het voorgaande jaar. In 2000 steeg het bedrijfsresultaat met circa 30%, voor een groot deel dankzij de succesvolle introductie van nieuwe producten en rationalisatie van het productenpakket. Het succes van Quadra Action droeg bij aan de groei bij Male Shaving & Grooming, terwijl Food & Beverage een verbetering van zijn winstgevendheid te zien gaf als gevolg van een rationalisatie van het productenpakket en een stringente kostenbeheersing. Components bedragen in miljoenen euro s Omzet % nominale groei Sectorverkopen Bedrijfsresultaat in % van de omzet 24,1 12,1 7,1 in % van de sectorverkopen 18,0 8,8 4,9 Bedrijfsresultaat, excl. bijzondere posten in % van de omzet 18,4 7,6 4,6 in % van de sectorverkopen 13,8 5,5 3,2 In verband met het hoge niveau van de verkopen van goederen en diensten aan andere productsectoren wordt het bedrijfsresultaat tevens uitgedrukt als percentage van de sectorverkopen. Onder sectorverkopen wordt verstaan het totaal van de omzet aan derden en de verkopen tussen sectoren onderling. De financiële gegevens betreffende Display Components zijn slechts voor de eerste zes maanden van 2001 geconsolideerd in verband met de overgang van Display Components naar de joint venture met het Koreaanse LG Electronics per 2 juli Afgezien van de desbetreffende ontvlechtingskosten werd in verband met deze overgang geen financieel resultaat geboekt. De resultaten van Components over de afgelopen drie jaar, excl. Display Components, zijn vermeld in de onderstaande tabel: bedragen in miljoenen euro s Omzet Sectorverkopen Bedrijfsresultaat in % van de omzet 25,4 14,7 6,1 in % van de sectorverkopen 21,5 11,9 4,6 In 2001 bedroeg de omzet van de sector Components EUR miljoen, een daling van 45% ten opzichte van het voorgaande jaar. De daling is voor een belangrijk deel (13%) het gevolg van de deconsolidatie van de activiteiten van Display Components. De omzet werd negatief beïnvloed door een volumereductie van 19% en een prijserosie van 10%, die het gevolg waren van de teruggang op belangrijke markten, zoals pc s en mobiele telefoons. 11

13 De prijserosie nam in 2001 ten opzichte van het voorgaande jaar met 4% toe. In 2001 daalde de markt voor beeldschermen van mobiele apparatuur met 2% in waarde, terwijl onze omzet daalde met 30%. De omzet van Mobile Display Systems (MDS) daalde sterk als gevolg van overtollige voorraden die in 2000 door de klanten waren opgebouwd. Een geleidelijke verbetering van deze situatie trad pas op in het derde kwartaal van Bovendien verliep de acceptatie van kleurenbeeldschermen op de wereldmarkt langzaam, behalve in Japan waar MDS zich nog niet op de markt gevestigd heeft. De markt van producten voor optische registratie gaf in 2001 een sterke daling van 32% te zien. Onze resultaten voor deze activiteit lagen iets onder het marktgemiddelde, voornamelijk in verband met de tijd die nodig was voor introductie op de markt. De sectorverkopen daalden met 46% (28% na aanpassing in verband met consolidatiewijzigingen en wisselkoersveranderingen). In 2001 liet het bedrijfsresultaat een aanzienlijke daling zien naar een verlies van EUR 667 miljoen. Het resultaat werd ongunstig beïnvloed door bijzondere posten bestaande uit herstructureringskosten (EUR 156 miljoen), ontvlechtingskosten betreffende de overgang van Display Components naar de joint venture met LG Electronics (EUR 42 miljoen) en een gedeeltelijke vrijval van EUR 41 miljoen van de voorziening betreffende de verkoop van de activiteiten van Advanced Ceramics & Modules (AC&M) in De herstructureringsacties zijn ondernomen om de kostenniveaus van de organisaties in overeenstemming te brengen met de huidige marktsituatie. Bij Optical Storage is de fabricage van producten voor de automobielindustrie geconcentreerd in Györ, Hongarije. De fabricage van de CD-ReWritable (cd-rw)-drives is uitbesteed naar een productielokatie op de Filippijnen. De fabricage van Optical Pick-up Units (OPU) is geconcentreerd in Shanghai, evenals de meeste van de productielokaties voor Super Twisted Nematic (STN) van Mobile Display Systems. De bijzondere posten buiten beschouwing gelaten, kwam het bedrijfsresultaat in 2001 uit op een verlies van EUR 510 miljoen. Dit was voornamelijk het gevolg van de omzetdaling bij Optical Storage en Mobile Display Systems als gevolg van de zwakke markten. De kapitaalinvesteringen zijn tot het minimum gereduceerd, terwijl tevens de overheadkosten en de verkoopkosten zijn verlaagd. In 2000 bedroeg de omzet EUR miljoen, een sterke stijging (23%) ten opzichte van het voorgaande jaar. Consolidatiewijzigingen, met name de verkoop van AC&M per 1 juli 2000, hadden een negatief effect van 5%. Wisselkoerswijzigingen hadden een positief effect van 14% op de nominale omzet. De volumegroei bedroeg 20%, deels tenietgedaan door een verlaging van de verkoopprijzen met gemiddeld 6%. De sectorverkopen waren 16% hoger dan in het voorgaande jaar. Het grootste deel van de omzetgroei in de sector werd gerealiseerd bij Optical Storage, waarvan de omzet ruim 80% hoger was dan in het voorgaande jaar. Bovendien werd een sterke groei gerealiseerd bij Flat Display Systems, waarvan de onderdelen worden gebruikt in mobiele telefoons en andere mobiele apparatuur. Het bedrijfsresultaat over 2000 werd gunstig beïnvloed door de hogere omzet in dat jaar. De verkoop van de activiteiten van AC&M leverde een winst op van EUR 309 miljoen. Alle productgroepen, met uitzondering van Flat Display Systems, lieten in 2000 een sterke resultaatverbetering zien. In het bedrijfsresultaat over 2000 was een bedrag van EUR 78 miljoen begrepen voor herstructureringslasten betreffende Display Components en Flat Display Systems. Het resultaat over 1999 werd gunstig beïnvloed door een bate uit de verkoop van de activiteiten van Conventional Passive Components voor een bedrag van EUR 169 miljoen, deels tenietgedaan door herstructureringslasten voor een bedrag van EUR 66 miljoen. 12

14 Semiconductors bedragen in miljoenen euro s Omzet % nominale groei Sectorverkopen Bedrijfsresultaat in % van de omzet 13,8 22,9 16,2 in % van de sectorverkopen 12,3 19,8 13,5 Bedrijfsresultaat, excl. bijzondere posten in % van de omzet 9,2 22,9 17,4 in % van de sectorverkopen 8,2 19,7 14,5 In verband met het hoge niveau van de verkopen van goederen en diensten aan andere productsectoren wordt het bedrijfsresultaat tevens uitgedrukt als percentage van de sectorverkopen. Onder sectorverkopen wordt verstaan het totaal van de omzet aan derden en de verkopen tussen sectoren onderling. In 2001 kwam de omzet van de sector Semiconductors uit op EUR miljoen, een daling van 25% ten opzichte van het voorgaande jaar, ondanks het positieve effect van 3% van de overname van MiCRUS per 1 juni Het omzetvolume daalde 18%, terwijl de prijzen gemiddeld met 10% daalden. Het effect van wisselkoersverschillen was verwaarloosbaar. De aanzienlijke daling, die zich voordeed bij alle productgroepen en in alle geografische gebieden, was het gevolg van de ernstigste neergang op de halfgeleidermarkt ooit (30% volgens voorlopige WSTS-statistieken), die werd veroorzaakt door de teruggang van de wereldeconomie en de pc- en telecommunicatiemarkten. Het totale marktaandeel nam toe doordat de teruggang op het gebied van DRAM-geheugens, waarop Philips niet actief is, nog ernstiger was. Een geringere aanwezigheid op snelle groeimarkten dan verwacht zetten ons aandeel op de markten waaraan wij leveren onder druk. Onze aanwezigheid op langzaam groeiende, maar winstgevende markten, zoals voor analoge producten, is nog steeds belangrijk. Onze aandacht blijft vooral gericht op snel groeiende markten voor digitale producten. De sectorverkopen daalden in 2001 met 27%. In het bedrijfsresultaat over 2001 zijn bijzondere posten begrepen voor een totaalbedrag van EUR 204 miljoen, bestaande uit herstructureringslasten betreffende de sluiting van een waferproductielokatie in Albuquerque, VS, de aangekondigde sluiting van een productielokatie in Caen, Frankrijk, de reductie van voorraden en het stroomlijnen van de operationele kosten. Deze posten buiten beschouwing gelaten, daalde het resultaat aanzienlijk ten opzichte van het voorgaande jaar, hoofdzakelijk als gevolg van de bovengenoemde omzetdalingen. De slechte marktsituatie in combinatie met een wereldwijde toename van de productiecapaciteit had een bezettingsgraad van de fabrieken van 40% tot gevolg, wat ongeveer 25% onder het break-even-niveau ligt. Om de overcapaciteit te verminderen, werden kapitaalinvesteringen zoveel mogelijk gereduceerd. Om het risico van investeringsverplichtingen verder te beperken, zal de samenwerking met TSMC, SSMC en ST Micro-electronics worden voortgezet, inclusief de bouw van een gemeenschappelijke proefproductielocatie voor 12-inch wafers samen met STM. Tevens is in het resultaat over 2001 een bate van EUR 39 miljoen begrepen betreffende de uitkering van verzekeringsgelden in verband met de brand in Albuquerque in In 2000 steeg de omzet met 55% tot EUR miljoen. De consolidatie van MiCRUS per 1 juni 2000 had een positief effect van 3% op de nominale omzet. Bovendien is in de resultaten over 2000 de volledige jaaromzet van VLSI begrepen, tegenover 7 maanden in 1999 (een positief effect van 8%). Daarnaast hadden wisselkoerswijzigingen een aanzienlijk positief effect van 14% op de nominale omzet. De volumegroei bedroeg 33%, terwijl de prijzen gemiddeld met 3% daalden. Alle productgroepen en regio s droegen bij aan de sterke omzetstijging. 13

15 Het bedrijfsresultaat over 2000 bedroeg EUR miljoen. De verbetering van het resultaat werd, in vergelijking met 1999, voornamelijk veroorzaakt door het hogere omzetniveau als gevolg van de algemene opleving in de industrie, wat in de loop van het jaar leidde tot tekorten op de markt. De overname van MiCRUS had een vergroting van de capaciteit tot gevolg. De overname van VLSI werd met succes geïntegreerd in de bestaande activiteiten. Medical Systems bedragen in miljoenen euro s Omzet % nominale groei Bedrijfsresultaat in % van de omzet 4,1 5,6 7,3 Bedrijfsresultaat, excl. bijzondere posten in % van de omzet 5,3 7,0 7,3 In de loop van 2001 nam Philips de medische systemen-divisies van Agilent en Marconi over, waarmee zijn positie op de markten voor medische apparatuur aanzienlijk verbeterde, met name op het gebied van patiëntbewaking en medische diagnostische beeldvorming. In 2001 bedroeg de omzet van de sector Medical Systems EUR miljoen, wat overeenkomt met een groei van 59%, waarvan 49% het gevolg was van overnames. De strategie, te beschikken over een compleet productassortiment waarmee op de markten waarop we actief zijn, de eerste of tweede plaats wordt bezet, werd bereikt bij de overname van de medische systemen-activiteiten van Agilent en Marconi. Door de overname in augustus 2001 van de Healthcare Solutions Group van Agilent steeg de omzet met 20%. Marconi Medical Systems werd in oktober 2001 overgenomen, waardoor de omzet met 11% steeg. De overname van MedQuist (juli 2000) en ADAC (december 2000) leverde een bijdrage van respectievelijk 7% en 11% aan de omzetgroei in De volumegroei van 12% werd gedeeltelijk tenietgedaan door een gemiddelde prijsdaling van 3%. Wisselkoersveranderingen hadden een positief effect van 1%. Alle regio s behaalden een positieve omzetgroei, met name Noord-Amerika en Europa. Wat producten betreft zijn de belangrijkste groeigebieden magnetische resonantie, computertomografie, röntgen en de klantenondersteuningsactiviteiten. De overnames in 2001 buiten beschouwing gelaten, nam de orderontvangst toe met 11%, tegenover een gemiddelde marktstijging van 7%. De stijging trad voornamelijk op bij Magnetic Resonance, Imaging IT en Cardio-vascular. In het bedrijfsresultaat over 2001 zijn overname-gerelateerde kosten begrepen, waaronder afschrijving van onderhanden zijnde ontwikkelingsprojecten ten bedrage van EUR 379 miljoen en herstructureringslasten ten bedrage van EUR 75 miljoen. Na de recente overnames zijn in het bedrijfsresultaat over 2001 afschrijvingskosten begrepen voor goodwill en andere immateriële activa voor een bedrag van EUR 231 miljoen, tegenover EUR 95 miljoen in Bijzondere posten en afschrijvingskosten buiten beschouwing gelaten, verbeterde het bedrijfsresultaat met EUR 178 miljoen. Deze sterke verbetering van het bedrijfsresultaat is voornamelijk te danken aan de gestegen omzet en hogere winstmarges op de activiteiten van Magnetic Resonance en Röntgen, waarop Philips marktleider is. Ook MedQuist droeg bij aan de resultaatverbetering. De integratie van de nieuwe overnames en het betreffende herstructureringsprogramma liggen op schema. 14

16 In 2000 kwam de omzet van de sector Medical Systems uit op EUR miljoen, wat neerkomt op een groei van 22%. Door de overname van MedQuist per 1 juli 2000 steeg de omzet met 8%. Daarnaast hadden wisselkoerswijzigingen een positief effect van 10% op de nominale omzet. De volumegroei bedroeg 7%, terwijl de prijzen gemiddeld met 3% daalden. De omzetgroei was vooral sterk in Asia Pacific en Noord-Amerika. Wat producten betreft waren magnetische resonantie, cardiovasculair, ultrasound en de klantenondersteuningsactiviteiten de belangrijkste groeigebieden. Het bedrijfsresultaat over 2000 bedroeg EUR 169 miljoen, tegenover EUR 181 miljoen in De overname van ADAC resulteerde in een last in het vierde kwartaal van EUR 44 miljoen voor afschrijving van onderhanden zijnde ontwikkelingsprojecten. De afschrijving van immateriële activa met betrekking tot de overname van MedQuist en ADAC in 2000 en van ATL Ultrasound in 1998 buiten beschouwing gelaten, bedroeg het bedrijfsresultaat EUR 308 miljoen, een verbetering van EUR 89 miljoen ten opzichte van Naast de positieve bijdrage van MedQuist, droeg met name USA/Canada aan deze verbetering bij, deels als gevolg van de sterke Amerikaanse dollar. Het bedrijfsresultaat van ATL Ultrasound verbeterde ten opzichte van 1999, ondanks de negatieve effecten van de sterke Amerikaanse dollar in verband met de in de VS gevestigde productielokaties van ATL. Het resultaat in Oost-Europa was zwak als gevolg van een lager omzetniveau. Origin bedragen in miljoenen euro s Omzet % nominale groei 32 0 Sectorverkopen Bedrijfsresultaat in % van de omzet. 9,2 in % van de sectorverkopen 91,3 5,6 Bedrijfsresultaat, excl. bijzondere posten 9 97 in % van de omzet 1,3 9,2 In verband met het hoge niveau van de verkopen van goederen en diensten aan andere productsectoren wordt het bedrijfsresultaat tevens uitgedrukt als percentage van de sectorverkopen. Onder sectorverkopen wordt verstaan het totaal van de omzet aan derden en de verkopen tussen sectoren onderling. In verband met de fusie tussen Atos en Origin zijn de financiële gegevens van Origin opgenomen in de geconsolideerde Philips-jaarrekening over 2000 voor negen maanden tot 1 oktober. Vanaf die datum wordt het Philips-aandeel in het resultaat betreffende de gefuseerde activiteiten van Atos Origin opgenomen in het resultaat betreffende niet-geconsolideerde deelnemingen met een vertraging van drie maanden in verband met de afwijkende verslagleggingscyclus van Atos Origin. In het bedrijfsresultaat over 2000 was een bate begrepen van EUR miljoen betreffende de fusie tussen Atos en Origin. 15

17 Diversen bedragen in miljoenen euro s Omzet % nominale groei Bedrijfsresultaat in % van de omzet 5,2 6,4 4,7 Bedrijfsresultaat, excl. bijzondere posten in % van de omzet 12,4 1,9 2,8 Deze sector omvat verschillende activiteiten en bedrijfsonderdelen die niet tot een productsector behoren. In hoofdlijnen omvat de sector twee groepen activiteiten: de centrale onderzoeks- en technologiecentra (zoals Philips Research, Intellectual Property and Standards, Philips Centre for Industrial Technology en Philips Design) en Corporate Investments (zoals NavTech, Assembléon (voorheen EMT) en Philips Enabling Technologies Group (PETG)). NavTech werd geconsolideerd in 2001 na de omzetting van leningen aan NavTech in eigen vermogen, waardoor onze deelneming van 50% tot 82% steeg. In 2001 kwam de omzet van de sector Diversen uit op EUR miljoen, een daling van 33% ten opzichte van 2000, voornamelijk als gevolg van de deconsolidatie van FEI, Philips Broadcast en Marantz. Het bedrijfsresultaat over 2001 werd gunstig beïnvloed door de baten uit de verkoop van een deel van de investering in FEI (EUR 185 miljoen) en van Philips Broadcast aan Thomson Multimedia of France (EUR 57 miljoen), deels tenietgedaan door herstructureringslasten voor met name PETG en Assembléon, en overname-gerelateerde kosten. Deze bijzondere posten buiten beschouwing gelaten, daalde het bedrijfsresultaat in 2001 aanzienlijk als gevolg van operationele verliezen bij met name PETG en Assembléon, die te lijden hadden onder de neergang op de markt voor halfgeleiderapparatuur. Deze operationele verliezen werden gedeeltelijk gecompenseerd door de verbetering van het resultaat van Philips Speech Processing. Bovendien werden de winstgevende FEI-activiteiten met ingang van mei 2001 gerapporteerd onder resultaten betreffende niet-geconsolideerde deelnemingen, terwijl de verliesgevende activiteiten van NavTech, die voorheen werd gerapporteerd onder resultaten betreffende niet-geconsolideerde deelnemingen, nu zijn geconsolideerd en opgenomen in de sector Diversen. De omzet van de sector Diversen over 2000 bedroeg EUR miljoen, een stijging van 18% ten opzichte van Consolidatiewijzigingen hadden een negatief effect van 4%, terwijl wisselkoersstijgingen een positief effect van 8% hadden. De omzetgroei was vooral sterk bij Assembléon, FEI en PETG. Geografisch gezien werd de belangrijkste omzetgroei in Asia Pacific behaald. Het bedrijfsresultaat over 2000 kwam uit op een verlies van EUR 191 miljoen, ofwel 6,4% van de omzet, tegenover een verlies van EUR 118 miljoen, ofwel 4,7% van de omzet in Het resultaat van de sector Diversen werd ongunstig beïnvloed door bijzondere posten, waaronder ontvlechtingskosten in verband met de verkoop van Philips Projects (EUR 70 miljoen), lasten betreffende de waardevermindering van geïdentificeerde immateriële activa en goodwill betreffende Voice Control Systems (EUR 35 miljoen) alsmede herstructureringslasten (EUR 30 miljoen). Voor een aantal bedrijfsonderdelen uit de groep Corporate Investments die gekenmerkt worden door een lage groei en een laag rendement, wordt verkoop overwogen. 16

18 In 2001 bedroegen de uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling die opgenomen zijn in het resultaat van de productdivisies, met name Semiconductors, EUR miljoen, ofwel 10,2% van de omzet, tegenover EUR miljoen, ofwel 7,3% van de omzet in 2000, en EUR miljoen, ofwel 7,3% van de omzet, in De aanzienlijke stijging in 2001 ten opzichte van het voorgaande jaar was het gevolg van het hogere niveau van de onderzoeksen ontwikkelingsactiviteiten, alsmede het effect van consolidatiewijzigingen voor een bedrag van ruim EUR 200 miljoen. Een belangrijk deel van deze uitgaven heeft betrekking op contractonderzoek dat wordt gedaan in opdracht van de productdivisies. Over de uitgaven betreffende fundamenteel onderzoek voor de onderneming wordt in deze sector gerapporteerd. Om het rendement te verhogen en zich aan te passen aan het lagere niveau van kortetermijncontracten, heeft Research onlangs plannen bekend gemaakt om de wereldwijde organisatie met circa 10% van het totale personeelsbestand te verminderen. De investeringen van de onderneming in langetermijnonderzoek blijven onverminderd gehandhaafd. Niet toegerekend Deze productsector omvat de kosten van de concerncentrale (inclusief de initiële investering in e-business en het wereldwijde merkenbeleid) evenals de overheadkosten van de landen- en regio-organisaties. Het bedrijfsresultaat over 2001 kwam uit op een verlies van EUR 102 miljoen, tegenover verliezen van EUR 79 miljoen in 2000 en EUR 393 miljoen in Een daling van de overheadkosten voor de groep in 2001 werd tenietgedaan door lagere pensioenbaten. Omzet en bedrijfsresultaat per geografisch gebied omzet omzet omzet bedrijfsresultaat bedrijfsresultaat bedrijfsresultaat Europa USA/Canada Latijns-Amerika Afrika Asia Pacific In 2001 toonden alle regio s een lagere omzet, met name Europa, Asia Pacific en Latijns-Amerika. De omzet in USA/Canada was 3% lager dan in 2000, ondanks de stijging van 11% als gevolg van de overnames in de sector Medical Systems. Met uitzondering van Medical Systems daalde de omzet in USA/Canada aanzienlijk, met name bij Consumer Electronics, Components en Semiconductors, die te lijden hadden onder de teruggang van de Amerikaanse economie en de geringe vraag op de pc- en telecommunicatiemarkten. In Europa was de omzet 18% lager dan in 2000, voor een deel (5%) als gevolg van deconsolidatie-effecten. Deze daling werd voornamelijk veroorzaakt door de geringere omzet van Consumer Communications. Bovendien resulteerde de beslissing om de activiteiten te concentreren op een beperkt aantal platforms in een aanzienlijke omzetdaling bij Digital Networks. Ook Components en Semiconductors lieten een sterke omzetdaling zien. De omzet van Mainstream CE bleef onveranderd ondanks zwakkere markten. In Asia Pacific was de omzet 21% lager dan in 2000, waarvan 5% toe te schrijven is aan de deconsolidatie van Display Components. Andere belangrijke omzetdalingen hebben betrekking op Mainstream CE, Digital Networks, Licenses, Components en Semiconductors. Anderzijds werden omzetstijgingen geboekt bij Lighting, Consumer Communications en Medical Systems. In Latijns-Amerika was de omzet over % lager dan in 2000 onder invloed van consolidatiewijzigingen, die een negatief effect van 6% hadden, en zwakkere valuta (5%). Domestic Appliances and Personal Care, Digital Networks, Components en Semiconductors behaalden een aanzienlijk lagere omzet. Anderzijds liet de omzet van Medical Systems een sterke stijging zien. 17

19 In 2000 behaalden alle regio s een sterke omzetgroei, met name Asia Pacific. De omzet in Asia Pacific steeg sterk en eindigde 29% hoger dan het niveau van Alle sectoren droegen aan deze stijging bij, met name Semiconductors. De sterke opleving van de omzet in Europa (16%) kwam voor een groot deel voor rekening van Semiconductors, Components en Consumer Electronics. Daarnaast behaalde Latijns-Amerika een aanzienlijke positieve groei en herstelde zich daarmee van de zwakke omzet in voorgaande jaren. Het herstel werd geleid door Brazilië, dat profiteerde van de opleving van de economische situatie in dat land. In 2000 boekte USA/Canada een omzetstijging van 21% ten opzichte van 1999 als gevolg van de sterke stijging van de Amerikaanse dollar en de nieuwe overnames in die regio. Het bedrijfsresultaat over 2001 verslechterde in alle regio s. In Europa, Asia Pacific en USA/Canada daalde het bedrijfsresultaat het sterkst, mede als gevolg van de ongunstige ontwikkelingen bij Semiconductors, Components en Consumer Electronics. In 2000 werd het bedrijfsresultaat in Europa en Asia Pacific positief beïnvloed door de bate zonder kasstroomeffect uit de fusie tussen Atos en Origin en de bate uit de verkoop van de activiteiten van AC&M. Samenwerkingsverbanden en niet-geconsolideerde deelnemingen De onderneming gaat van tijd tot tijd samenwerkingsverbanden met andere bedrijven aan. Hieronder worden de voornaamste samenwerkingsverbanden en deelnemingen van Philips vermeld. Taiwan Semiconductor Manufacturing Company Limited (TSMC) is een halfgeleiderfabrikant waarin Philips momenteel 21,8% van het totale aantal uitstaande gewone aandelen TSMC bezit. Daarnaast heeft de onderneming intrekbare preferente aandelen gekocht, waarmee haar totale belang in TSMC nu ongeveer 27,5% bedraagt. Deze deelneming is met name bedoeld om de strategisch belangrijke levering van chips veilig te stellen, om technologie en fabricagekennis te delen en uit te wisselen en om de kapitaaluitgaven te beperken. Systems on Silicon Manufacturing Company (SSMC) is een gezamenlijke onderneming in Singapore, die werd opgericht door Philips (48%), TSMC (32%) en de Economic Development Board uit Singapore (20%). Doel van dit samenwerkingsverband is de strategisch belangrijke levering van chips veilig te stellen, bezettingsrisico s te spreiden en kapitaaluitgaven te beperken. Atos Origin. De fusie tussen Atos en Origin kwam tot stand op 1 oktober 2000, de datum waarop de gezamenlijke operatie van start ging. De combinatie is een vooraanstaande dienstverlener op het gebied van end-to-end-services en e-business-oplossingen. De onderneming is actief in dertig landen. Philips heeft een belang van 48,7% in Atos Origin en zal dit in 2002 tot minder dan 35% terugbrengen, mits de marktomstandigheden acceptabel zijn. Philips heeft ook twee pakketten warrants ontvangen, die elk recht geven op circa 2,4 miljoen aandelen Atos Origin en die uitsluitend onder bepaalde voorwaarden, afhankelijk van de koersontwikkeling van het aandeel Atos Origin, kunnen worden uitgeoefend. LG.Philips LCD Co. is een joint venture met LG Electronics uit Zuid-Korea, waarin beide partners een belang van 50% hebben. Deze fabricageonderneming is de op één na grootste leverancier van zogeheten actieve-matrix-lcd s (amlcd s). Door deze joint venture is Philips toonaangevend op het terrein van amlcd s. Deze platte beeldschermen vinden steeds bredere toepassing van notebookbeeldschermen tot bureaumonitoren, en in de nabije toekomst onder meer televisieschermen. Philips gelooft daarom dat deze activiteiten de potentie hebben om snel te groeien. 18

20 LG. Philips Displays is een 50/50-joint venture met LG Electronics uit Zuid-Korea. De combinatie, die per 2 juli 2001 is opgericht, is een toonaangevende leverancier in haar bedrijfstak. De joint venture profiteert van de aanvullende expertises van beide ondernemingen en creëert een sterk synergiepotentieel op de volwassen beeldbuizenmarkt. In de joint venture LumiLeds Lighting vullen Philips en Agilent elkaar aan in expertise en positie en zijn hierdoor in staat om de markt voor led-verlichtingsproducten gezamenlijk verder uit te bouwen. Beide partners, die een even groot aandeel in de joint venture bezitten, hebben het terrein van hun bestaande activiteiten uitgebreid. Het productassortiment van LumiLeds Lighting is vergroot en omvat naast led-producten voor verkeersdoeleinden een verscheidenheid van andere toepassingen, onder andere op het gebied van autoverlichting, signalering, contour- en reclameverlichting en lcd-achtergrondverlichting. De samenwerkende partners bevestigen zodoende hun vertrouwen in deze nieuwe technologie. De joint venture had eind 2001 vestigingen in de Verenigde Staten, Maleisië en Nederland. FEI Company is een onderneming in de Verenigde Staten waarin Philips tot voor kort een meerderheidsbelang had. Op 22 mei 2001 heeft Philips een aanzienlijk gedeelte van zijn aandelen verkocht en heeft nu nog 25,5% van de uitstaande aandelen in zijn bezit. FEI is de toonaangevende leverancier van Structural Process Management TM -oplossingen aan s werelds grootste technologiebedrijven op het gebied van halfgeleiders, dataopslag en biologische structuren. Eind 2001 omvatte de Corporate Venturing-portefeuille een dertigtal bedrijven waarin de onderneming een minderheidsbelang heeft en waarmee zij een zakelijke overeenkomst heeft gesloten. Philips heeft in 2001 een klein aantal nieuwe deelnemingen verworven en enkele belangen van voorgaande jaren afgestoten. Resultaat betreffende niet-geconsolideerde deelnemingen Het resultaat betreffende niet-geconsolideerde deelnemingen kwam in 2001 uit op een verlies van EUR 754 miljoen, tegenover een winst van EUR miljoen in 2000 en EUR 409 miljoen in Deze resultaten zijn als volgt samengesteld: Resultaat excl. afschrijving van goodwill en andere immateriële activa en bijzondere posten Afschrijving van goodwill en overige immateriële activa Bijzondere posten: - Herstructurerings- en waardeverminderingslasten Bate uit verkoop van aandelen Verwateringsverliezen/baten TSMC Het ongunstige resultaat over 2001 vergeleken met 2000 is, behalve aan gestegen afschrijvingskosten voor goodwill en overige immateriële activa en het effect van bijzondere posten, vooral toe te schrijven aan de verslechtering van de gang van zaken bij vrijwel al onze belangrijke deelnemingen. 19