Bijlage HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 1. Bronnenboekje. HA-0131-a-12-1-b

Transcriptie

1 Bijlage HAVO 2012 tijdvak 1 aardrijkskunde Bronnenboekje HA-0131-a-12-1-b

2 Wereld Opgave 2 De economische ontwikkeling van India India s road to development ( India s weg naar ontwikkeling ) De basisgedachte van de studie India s road to development van Van der Veen (Nederlands Instituut voor Internationale Relaties, lingendael), is dat de ontwikkeling van een land begint met economische groei. Bij beperkte middelen en aandacht kunnen politici en ontwikkelingswerkers zich dus het beste richten op maatregelen die economische groei stimuleren en niet op investeringen in bijvoorbeeld onderwijs. vrij naar: artikel naar aanleiding van boek India s road to development, R. van der Veen, Aarde Opgave 3 Sedimentatieprocessen in de Mississippi Sedimentatieprocessen in de benedenloop van de Mississippi A jaar geleden, tijdens de laatste ijstijd HA-0131-a-12-1-b 2 lees verder

3 B tussen en jaar geleden nu De verticale schaal is overdreven ten opzichte van de horizontale schaal. vrij naar: Summerfield, Global Geomorphology, 1991 HA-0131-a-12-1-b 3 lees verder

4 Opgave 4 Het Tsjaadmeer De verdroging van het Tsjaadmeer tussen 1963 en I A I A I A Legenda: water voormalige kustlijn begroeiing I A I A vrij naar: Lake had - decrease in area 1963, 1973, 1987, 1997 and 2001 (2002), UNEP/GRID-Arendal Maps and Graphics Library Ontwikkelingsland Indonesië Opgave 6 Natuurgeweld in Indonesië Bron 1 staat op pagina 5. HA-0131-a-12-1-b 4 lees verder

5 Tektoniek en vulkanisme Type plaatgrens FILIPIJNEN Filipijnse plaat B. TEKTONIEK EN VULKANISME 1 : Peuetsague(2000) Divergent: platen schuiven uit elkaar Sandakan Transform: platen schuiven langs elkaar Awu(2004) BRUNEI MALEISIË Ruang(2002) Karangetang(2005) Medan onvergent: platen schuiven naar elkaar toe Dukono(2006) Gamkonora(1987) Ibu(2005 Lokon-Empung(2003) Soputan(2006) 26 december 2004 ( doden) Subductie: een plaat duikt onder de andere (in de richting van de driehoekjes) MALEISIË Manado I N D O N E S I Ë SINGAPORE Pontianak Evenaar Manokwar Gamalama(2003) Sundaplaat Sorikmarapi(1986) Marapi(2004) Talang(2005) Padang Kerinci(2004) Woodlarkplaat Noord-Bismarckplaat Molukkenplaat Makian(1988) Balikpapan Kalimantan Sumatra Australische plaat Ambon Sulawesi Kaba(2000) Dempo(1994) Birmaplaat arolinenplaat Vogelkopplaat Maokeplaat Aardbevingsrisico Tangkubanperahu(1983) laag hoog Slamet(1999) Bandaplaat Banda Api(1988) Dieng(1996) Jakarta Leroboleng(2003) Papua Aardbevingen, na 1980, gemeten Anak Krakatau Java Iliboleng(1993) (2001) Surabaya Bromo(2004) Sangeang op de schaal van Richter Iliwerung(1999) Batur(2000) Api(1988) 6-7 Rinjani(2004) Actieve vulkaan Galunggung (1984) Flores Timorplaat 7-8 (vulkanen die zijn Papandayan(2002) Merapi (2006) Lewotobi(2003) Australische plaat 8-9 uitgebarsten na 1980 zijn Ijen (1999) Ranakah(1991) Egon(2005) benoemd, met tussen Kelut (1990) Raung (2002) Inilieka(2001) haken het jaar van de Semeru (2006) Timor 9 of meer meest recente uitbarsting) Kupang Hoofdbewegingsrichting van de plaat bron: De Grote Bosatlas, 53e druk, kaart 150B HA-0131-a-12-1-b 5 lees verder

6 Leefomgeving Opgave 7 Van probleemwijk tot prachtwijk Wijkindeling van Arnhem (De nummers van de wijken staan in bron 2 tussen haakjes achter de wijknamen.) Rijn Rijn IJssel km vrij naar: Arnhem per wijk, HA-0131-a-12-1-b 6 lees verder

7 bron 2 Kerncijfers van een aantal wijken in de gemeente Arnhem (2006) criteria bouwperiode aantal inwoners 0-14 jarigen (%) wijk Alteveer/ranevelt (1) ,0 27,8 14, , ,3 129,7 Arnhemse Broek (2) ,5 6,7 42, , ,8 79,3 entrum (4) na ,0 10,4 25, , ,3 83,2 Geitenkamp (8) ,9 12,1 24, , ,4 83,6 Klarendal (10) ,4 6,4 37, , ,4 78,9 Klingelbeek (11) ,7 27,8 14, , ,9 121,5 Malburgen-West (12) ,0 7,5 47, , ,4 80,1 Malburgen-Noord (13) ,8 8,5 42, , ,3 78,5 Malburgen-Zuid (14) ,6 15,2 53, , ,8 82,0 Presikhaaf-West (16) ,7 12,6 50, , ,4 78,9 Rijkerswoerd (18) ,1 7,7 25, , ,8 117,2 Schuytgraaf (20) ,1 1,8 16, ,6 40 1,2 x Velperweg e.o.(23) ,6 21,4 14, , ,8 123,4 Arnhem ,4 12,7 28, , ,3 100 *WWB = Wet Werk en Bijstand 65 jaar en ouder (%) allochtonen (%) aantal woningen huurwoningen (%) werkzame personen WWB-uitkeringen (%) * geïndexeerd huishoudinkomen (Arnhem=100) vrij naar: GBA (Statistisch jaarboek 2006, HA-0131-a-12-1-b 7 lees verder

8 Opgave 8 Veranderingen in het overstromingsgevaar van de grote rivieren Rivierverruimende maatregelen AB winterbed (buitendijks) uiterwaard zomerbed binnendijks G uiterwaard binnendijks D E F E A B D lokale dijkverlegging grootschalige dijkverlegging obstakelverwijdering E F G vrij naar: De Bosatlas van Nederland Waterland, 2010, kaart 50B HA-0131-a-12-1-b 8 lees verder einde