Academie voor Sportkader

Transcriptie

1 5 jaar Academie voor Sportkader >> Speciale editie van de Nieuwsbrief Het ontstaan en de start van een broodje bij de bakker naar een goed gebakken organisatie >> 2 Ontwikkelingen het online leren >> 4 De toekomst Inspire a generation >> 8 Bureau ASK: (v.l.n.r): Ruud Hekker, Annelies Tromp, Bas van der Heijden, Jan Minkhorst, Remco Haring, Anita Thomassen en Mike Bouwmeester. September, dé maand van het kader én het 5-jarig bestaan van de Academie voor Sportkader! September 2012 is voor de Academie voor Sportkader (ASK) een bijzondere maand. Naast een breed scala aan bijeenkomsten en activiteiten gericht op kader, hebben we ook iets te vieren. In het najaar van het jaar 2007 is de ASK ontstaan. Dat betekent dat we dit jaar het eerste lustrum vieren! Meer dan genoeg reden om september 2012 om te dopen tot Maand van het Kader! In deze speciale editie van de nieuwsbrief, welke in maart 2008 voor het eerst verscheen, kijken we met behulp van een tijdlijn terug naar het ontstaan en de doorontwikkeling van de ASK tot op heden. Verschillende mensen belichten vanuit hun perspectief een punt op de tijdlijn onder het motto: Ook halverwege de berg kun je een mooi uitzicht hebben. Er is onder andere aandacht voor de klankbordgroep, praktijkbegeleiders in de sport en generieke leertrajecten. Daarnaast passeren ook de personele ontwikkelingen en het komen en gaan van stagiairs de revue. Ontstaan vanuit een initiatief van een aantal bonden, is de ASK uitgegroeid tot zelfstandige organisatie en verder ontwikkeld tot expertgebied binnen NOC*NSF sportparticipatie. Een moment dat door Manon, bij haar vertrek naar de NTFU, benoemd werd als ASK 2.0. Zoals het benoemde motto verder ook impliceert, zijn we met zijn allen uiteraard nog lang niet op de top van de berg beland! De afsluitende woorden van Jan, als een van de vaste pilaren van de ASK, kijken dan ook vóóruit en geven een mogelijke kijk op de toekomst. Maar zoals de ASK is ontstaan, zo is ook de toekomst: voor en door bonden. De laatste woorden zijn dan ook aan de bonden. Gezamenlijk werken we verder richting een volgend lustrum! Nieuwe site: Meld je nu aan voor onze digitale nieuwsbrief via de site! SPECIALE EDITIE NIEUWSBRIEF ASK - 1

2 De Start Danny Meuken Academie voor Sportkader, hoe het ook alweer begon Sportbonden verzorgen het opleiden van trainers en coaches sinds jaar en dag zelf. Bonden kenden een zogenaamde ABCstructuur, waarbij de A-opleiding de laagste opleiding was en de C-opleiding de, vaak op topsport gerichte, hoogste opleiding. In 1999 heeft NIZW de beroepsprofielen ontwikkeld voor de sectoren welzijn, zorg en sportgerelateerde beroepen. De sportsector heeft hier vrij snel op ingehaakt en heeft, alvast vooruitlopend op ontwikkelingen in het onderwijs, een kwalificatiestructuur sport opgesteld met beroepsprofielen en kwalificatieprofielen voor sportleiders van niveau 1 tot en met 5. In deze ontwikkeling speelden ook KNVB Nevobo en KNZB een belangrijke rol. Tegelijk met deze ontwikkeling was er steeds meer behoefte bij bonden om uit te wisselen waar ze op het terrein van sportopleidingen mee bezig waren. Vooral ook om te kijken welke producten ze van elkaar zouden kunnen gebruiken. Door NOC*NSF is toen het initiatief genomen om de werkgroep sportopleidingen op te zetten. Anders dan platform kader was dit een bijeenkomst in klein comité waarbij de agenda van de bijeenkomsten bepaald werd door de bonden zelf en ook het voorzitterschap werd (roulerend) door bonden waargenomen. De Kwalificatiestructuur Sport werd in 2003 ingevoerd. Toen alle sportbonden aan de slag gingen om de profielen om te vormen naar hun eigen tak van sport, stelde het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) middelen beschikbaar om deze omslag naar nieuwe competentiegerichte opleidingen mogelijk te maken. Deze omslag naar het competentiegericht opleiden vergde veel van sportbonden, zowel in tijd als in financiële middelen. NOC*NSF zette bondsondersteuners in om sportbonden te helpen. Steeds meer werden er producten ontwikkeld die sportoverstijgend te gebruiken waren. Bonden (h)erkenden onder andere daardoor meer dat onderlinge samenwerking in dit proces erg nuttig was en ook VWS stimuleerde deze samenwerking. Uiteindelijk leidde dit eind 2006 tot het opstellen van een businessplan en bijbehorende subsidieaanvraag voor de Academie voor Sportkader. Begin 2007 honoreerde het ministerie van VWS deze aanvraag, onder voorwaarde dat naast de tien aanvragers ook andere bonden moesten kunnen deelnemen. De KNVB, Nevobo, KNZB, KNHB, Watersportverbond KNLTB, NHV, KNGU en de KNWU waren samen met NOC*NSF de tien ondertekenaars van de overeenkomst die op 20 juni 2007 gesloten werd bij de oprichting van de Academie voor Sportkader. Als missie werd gekozen: iedere sporter een competente trainer/coach en iedere wedstrijd een competente scheidsrechter, een adagium dat ook nu nog steeds van toepassing is Vaststellen Kwalificatiestructuur Sport in de ALV van NOC*NSF Invoering Kwalificatiestructuur Sport 2003 De Start Henk van de Wetering Van een broodje bij de bakker naar een goed gebakken organisatie Ergens aan het begin van deze eeuw spraken Arjen Boonstoppel en ik elkaar bij de plaatselijke bakker in Woudenberg. Arjen was verantwoordelijk voor de opleidingen bij de Nevobo en ik bij de KNVB. We hadden het onder andere over de ontwikkeling van opleidingen en de raakvlakken die we als sportbonden met elkaar hadden. Maar ook dat we, zoals zo vaak in sportland, veel meer van elkaar konden leren dan we deden. Uitwisseling van kennis en gezamenlijk werken aan ontwikkeling van sportopleidingen zou toch veel meer mogelijk moeten zijn tussen sportbonden. Vanaf dat moment ontstond een overleg tussen collega s van sportbonden, inclusief NOC*NSF, die ook vonden dat we meer met elkaar konden samenwerken. Vanaf het begin waren ook onder andere Peter Verheul (KNGU), Thom Terwee (KNHB) en Frank van Fraayenhoven (KNLTB) deelnemers aan dit overleg. De samenwerking kwam ook tot uiting in de ontwikkeling van de Kwalificatiestructuur Sport. Deze is een prima basis geworden voor de vernieuwing van sportopleidingen van de sportbonden. Het overleg met de collega s opleidingen diende onder meer als klankbord voor deze ontwikkeling. Daarnaast wisselden we ervaringen uit. De Nevobo was bij voorbeeld al vroeg bezig met de ombouw naar een competentiegerichte aanpak. Van Arjens ervaringen konden andere bonden profiteren. Na een aantal jaren beseften we dat er winst te boeken was als we het netwerk zouden versterken door er een gezamenlijke (netwerk) organisatie van te maken. Samen met Danny Meuken ben ik aan de slag gegaan om de contouren daarvan uit te werken. Zo is stap voor stap de Academie voor Sportkader ontstaan, waarvan het aanvankelijk de bedoeling was dat deze onafhankelijk van NOC*NSF zou gaan functioneren; zo veel mogelijk door en voor de bonden. De bereidheid van collega s van (aanvankelijk negen) sportbonden om er tijd in te steken was aanwezig, maar uiteindelijk was er duidelijk behoefte aan een professionele invulling van de coördinatiefunctie. Na een zorgvuldige selectieperiode konden we oktober 2007 Jan Minkhorst benoemen als coördinator. Aan Jan komt de eer toe de academie verder te hebben uitgebouwd tot wat het nu is: een goed gebakken organisatie, die niet meer weg te denken is uit de Nederlandse sport. Onderweg is de keuze gemaakt de Academie wel onder te brengen bij NOC*NSF. Als het oorspronkelijk idee: door en voor de bonden en voor iedere sporter een competente trainer/coach en voor iedere wedstrijd een competente scheidsrechter basis van de visie blijft, past de Academie ook bij NOC*NSF. Colofon Ontwerp en Opmaak Mike Bouwmeester, Druk VDA-groep, Redactie Mike Bouwmeester, Bas van der Heijden, Ruud Hekker en Fidder & Löhr Redactieadres ASK: Postbus 55, 6800 AR Arnhem, Tel.: , info@academievoorsportkader.nl, Website: SPECIALE EDITIE NIEUWSBRIEF ASK - 2

3 De klankbordgroep Nico Romeijn Een klankbordgroep met een luisterend oor is niet voldoende Toen ik begon bij de KNVB Academie in 2001 werd ik onderdeel van een brainstormgroep met bonden en NOC*NSF. Uit deze brainstorm is letterlijk en figuurlijk de ASK geboren, met als voornaamste taak de gezamenlijke problematiek en uitdagingen met betrekking tot het opleiden van kader aan te pakken. Begrijp me goed: het ging niet om het benoemen van knelpunten en drempels, maar om het zien van kansen en mogelijkheden, gericht op meer en beter opgeleid kader. Dat je daarvoor problemen moet inventariseren en erkennen is duidelijk, maar wel vanuit een oplossingsgerichte houding. De ASK is voortvarend te werk gegaan. Dat is vooral te zien aan de ontwikkelde producten. Met de attitude van de ASK is niets mis (om in de terminologie van competenties te blijven). Naast het tastbare is de zachte kant van de ASK niet te onderschatten. Hiermee bedoel ik zaken als betrokkenheid, het onvoorwaardelijk samenwerken van sportbonden en je als sport (in zijn totaliteit) verantwoordelijk voelen voor de sporter en het opleiden van competent kader. Wat is dan de rol van een klankbordgroep in zo n proces? De klankbordgroep is een groep die is samengesteld uit vertegenwoordigers van de verschillende bonden. De groep fungeert als luisterend oor fungeert en/ of geeft aan wat er leeft in de sportsamenleving, gericht op kaderontwikkeling. Kenmerkend voor deze groep is dat hij bestaat uit potentiële gebruikers van het te ontwikkelen product. Wat een uitdaging voor een voorzitter om dit te begeleiden! Allereerst wil ik aangeven dat de betrokkenheid van eenieder mij altijd heeft aangesproken. De bondsmedewerker Peter Verheul De ASK en de klankbordgroep verdienen een groot compliment voor de behaalde resultaten. Ik wil hier wel een aantal (positief) kritische woorden aan wijden. Dit vanuit de voetbalgedachte dat kansen creëren niet genoeg is, maar dat er ook moet worden gescoord. Je kunt natuurlijk ook zeggen: om te scoren moet je kansen creëren. Wat ik zie, is dat er veel is en wordt ontwikkeld door de ASK (dus de kansen worden wel gecreëerd). Als je kijkt naar de afname en implementatie van de producten, dan is daar nog veel te winnen (je moet scoren om te winnen). Dit is de uitdaging van de sport, de ASK en de klankbordgroep. Een klankbordgroep met een luisterend oor is niet voldoende. Om kansen te creëren en te scoren moet je initiatieven nemen! Niet voor niets zeggen we dat de ASK door en voor de bonden is. Vanuit mijn rol als scheidend voorzitter wil ik dan ook besluiten met: meedoen is winnen! De academie heeft de afgelopen vijf jaar veel bereikt! De Academie voor Sportkader bestaat officieel alweer vijf jaar. Dat ging sneller dan ik had gedacht en om met de woorden van het Klein Orkest te spreken: Er is in die tijd veel bereikt. Ik heb de afgelopen twaalf jaar veel opleidingsmedewerkers bij sportbonden, NOC*NSF en bij de academie zien komen en gaan. In de periode 2000 tot en met 2005 bezocht ik als opleidingsconsulent één of twee keer per jaar bijeenkomsten, geïnitieerd door NOC*NSF, waar consulenten van sportbonden bij elkaar kwamen. Op deze bijeenkomsten bleek dat veel sportbonden vaak te maken hadden met soortgelijke problemen en dat zij ieder op hun eigen wijze het wiel probeerden uit te vinden. Door deze bijeenkomsten werd je je ervan bewust dat andere bonden vaak met dezelfde problemen te maken hadden en soms kreeg je informatie mee over good practices of oplossingsrichtingen. Nieuwsbericht Ministerie van VWS Negen sportbonden en NOC*NSF zijn een samenwerkingsverband aangegaan om het opleidingsaanbod voor trainers coaches en scheidsrechters te verbeteren. VWS draagt hier aan bij met euro over een periode van drie jaar. KNVB, KNZB, KNLTB, KNHB, KNGU, Watersportbond, NeVoBo, KNWU, NHV en NOC*NSF tekenden gisteren de overeenkomst voor de oprichting van deze zogenaamde Academie voor Sportkader. De Academie richt zich op het terugdringen van het tekort aan trainers, coaches en scheidsrechters in de sport en op het verbeteren van de kwaliteit van de opleidingen. Het motto van de Academie luidt: Iedere sporter een competente coach en iedere wedstrijd een competente scheidsrechter. Aanleiding voor de Academie voor Sportkader is de modernisering die sportopleidingen bij bonden ondergaan. Meer dan vijftig sportbonden hervormen op dit moment om hun opleidingen om meer gericht op specifieke vaardigheden te kunnen trainen. Door de krachten te bundelen verwachten de bonden effectiever en efficiënter te kunnen werken. Na het ontstaan van de KSS en daarna de ASK, ontstond als een van de eerste projecten het uniformeren van naamgeving, profielen en scholing van opleidingsactoren binnen de KSS. Uit dit project kwam onder andere naar voren dat bonden en onderwijsinstellingen vaak verschillende terminologie gebruikten en ook vaak verschillend toetsen. Daarom werd er een werkgroep samenwerking onderwijs in het leven geroepen, die samen met Calibris (toen nog OVDB) een vergelijkingsmatrix van de competenties op niveau 3 en 4 binnen de sportbonden en het onderwijs hebben samengesteld. Het tweede project was het verbeteren en uniformeren van de competentiegerichte toetsen, dus het ontstaan en de vormgeving van de nu bij ons allen bekende proeven van bekwaamheid (PVB s). Een ander knelpunt dat de bonden wilde tackelen was het uniformeren van praktijkvorming (stage), leerverenigingen en praktijkbegeleiders. Bij dit derde project namen al tien bonden deel aan de projectgroep. De Academie voor Sportkader is uiteindelijk in het najaar van 2007 ingesteld. We zien dat de academie al aardig wat producten heeft opgeleverd. Alle sportbonden hebben baat gehad bij de voorbeeldmodellen van toetsplannen, beroepscompetentieprofielen, kwalificatieprofielen, PVB s, protocolformulieren enzovoort. SPECIALE EDITIE NIEUWSBRIEF ASK - 3

4 De Onderwijskundige Alijd Vervoorn De Kwalificatiestructuur Sport (KSS), werkprocessen en ander jargon ASK: van harte gefeliciteerd met jullie eerste lustrum! Het voelt aan als veel langer dan vijf jaar en wellicht is dat ook zo. De ASK-geest waart al veel langer rond in de sport. Zo kan de eerste KSS uit 2003 al worden opgevat als een ASK-resultaat. Deze KSS is immers ook tot stand gekomen door samenwerking tussen bonden met externe ondersteuning en onder regie van NOC*NSF. Zodra een gemeenschappelijke uitdaging, in dit geval de ontwikkeling van een kwalificatiestructuur, zich voordoet, is dit de beproefde en kenmerkende ASKformule. De KSS 2003 is tot stand gekomen met externe ondersteuning van CINOP uit s-hertogenbosch en die van 2012 met ondersteuning van EX- POSZ van de Vrije Universiteit van Amsterdam. Over de inhoudelijke aanpassingen was de sport er snel uit. De sportleider uit 2003 heeft zich in 2012 doorontwikkeld in de rollen van trainer-coach en instructeur. Deze twee rollen doen meer recht aan de werkelijke en wenselijke situatie. Beide rollen richten zich op de sportieve opvoeding en ontwikkeling van sporters. Daarnaast is de trainer-coach gefocust op de prestatieontwikkeling van de sporters tijdens wedstrijden. De instructeur heeft naast de sportieve ontwikkeling oog voor sportgerelateerde zaken, zoals gezondheid en de sportparticipatie van bepaalde doelgroepen. De ontwikkeltijd is vooral gaan zitten in de aansluiting met het onderwijs. Het onderwijs heeft een ongekende innovatieve drang. Was in 2003 de KSS als eerste competentiegerichte kwalificatiestructuur van Nederland op het gebied van sport een voorloper, in 2012 was ze alweer verouderd. Veel veranderingen lijken cosmetisch. Oprichting Academie voor Sportkader Eerste Platform Kader Breed ASK E-learningontwikkelaar Pierre Verslijen Het online leren Mijn kennismaking met de Academie voor Sportkader ontstond tijdens een ontmoeting met Remco en Jordy. We hadden het over e-learning, oftewel online leren. De ASK wilde een aantal generieke leertrajecten met e-learning ondersteunen. Het was een prettig gesprek dat leidde tot de realisatie van het eerste traject: Preventie seksuele intimidatie in de sport. Het traject bestaat onder andere uit workshops in combinatie met een e-learningmodule. Voor die laatste was ik verantwoordelijk. De module bestaat uit een toets en videofragmenten. Die schetsen een beeld van praktijksituaties. De videofragmenten hebben we deels met acteurs, deels met enthousiaste vrijwilligers uit de gelederen van NOC*NSF opgenomen. Ik ben inmiddels als e-learningontwikkelaar verantwoordelijk voor een kleine reeks van vervolgtrajecten: Doping, Sportiviteit en respect en Autisme in de sport. Daarbij heeft het eerste traject over seksuele intimidatie gediend als een soort blauwdruk. Binnenkort start een nieuw traject, Sportmedisch, over het herkennen van en omgaan met blessures in de sport. En momenteel leg ik de laatste hand aan een e- learningmodule Voeding voor topsporters, voor de topsport-tak van NOC*NSF, bedoeld voor CTO ers in Nederland. ELO-Beheerder Jordy Vondermans De Elektronische Leeromgeving De elektronische leeromgeving is door NOC*NSF opgestart, maar later heeft de ASK haar in beheer gekregen. Daarvoor was een beheerder nodig en dat ben ik geworden. De ELO is in die vier jaar gegroeid van vijf naar dertien bonden en de veranderingen in die tijd zijn ook enorm geweest. Waar in het begin de nadruk nog lag op competentieregistratie en portfoliovulling, is dit veranderd naar een meer logistieke functie met begeleiding als centrale punt. Het is leuk en mooi om te zien dat de zienswijzen bij de bonden erg verschillend zijn, ondanks dat ze allemaal via eenzelfde kwalificatiestructuur opleiden. Hier ligt, denk ik, nog een kans voor de ASK: zoeken naar mogelijkheden om voor de kleinere bonden gezamenlijk opleidingen te organiseren. Er wordt natuurlijk al gekeken naar samenwerking door middel van de generieke leertrajecten, maar dit kan Start gebruik Elektronische leeromgeving Het werken met vrijwilligers bij de geënsceneerde praktijkvoorbeelden blijft spannend: het is een uitdaging om mensen te vinden en, als je ze eenmaal gevonden hebt, is er de vraag hoe ze het doen voor de camera. Maar heel regelmatig ben ik positief verrast door de mensen die ik trof. Dat was mede te danken aan de energieke inzet van contactpersonen vanuit de bonden en van de vrijwilligers uit de verenigingen uit alle plekken in het land bij het regelen van afspraken, figuranten en acteurs. Ik heb de generieke leertrajecten mogen realiseren onder uiteenlopende leiding van de kant van ASK. Zozeer uiteenlopend dat ik, om zicht te krijgen op de ASK-plannen voor de toekomst, maar met Jan Minkhorst ben gaan praten. Jan bleek de constante factor in de vertrekkende (en soms terugkerende) projectleiders: Manon Crijns, die krachtig en voortvarend leiding gaf aan het traject Doping, Nathalie Verdult, die werkte aan Sportiviteit en respect, en Ruud Hekker, die samen met Bas van Haren werkte aan Autisme in de sport. De ASK heeft zijn eerste stappen gezet op het pad van e-learning. Ik ben blij dat ik daarbij betrokken ben. Samen met de ASK wil ik graag vervolg geven aan de e-learningtrajecten en ze tot een succesvol leerinstrument maken voor de doelgroepen van de ASK. SPECIALE EDITIE NIEUWSBRIEF ASK - 4

5 Zo omvatte in 2003 een werkproces vaak meerdere kerntaken, in 2012 is dat precies omgedraaid en bevat een kerntaak meerdere werkprocessen. En ook het begrip competentie is in de loop der tijd anders ingevuld. Was in 2003 het geven van trainingen nog één competentie, in 2012 zijn er dertien competenties nodig om de kwaliteiten die nodig zijn voor het geven van trainingen goed te kunnen weergeven. Een eerste reactie hierop zou kunnen zijn dat zolang de inhoud geborgd is, de onderwijskundige verpakking van ondergeschikt belang is. Maar wanneer dit bij vervolgstappen van invloed wordt op de uitwerking van PVB s, praktijkopdrachten, readers, e- learning en workshops, dan is het toch van belang om hier goed met zijn allen naar te kijken. Dit laatste is dus gedaan door alle betrokken bonden en de ASK. In mijn optiek is het daarom weer gelukt een toekomstbestendige KSS op te stellen, die waarschijnlijk nog niet proof is, maar wel een grote bijdrage kan leveren aan Nederland Sportland ASK: nog vele goede jaren gewenst! Waar zijn onze collega s en stagiaires terecht gekomen?? Oud-medewerkers : Janneke van Heereveld Huidig: Data-analist Foodstep : Manon Crijns Huidig: Beleidsmedewerker NTFU Stagiaires 2008: Joske Sturkenboom 2008: Ilse de Graaf Huidig: Supervisor Attractiepark Duinrell 2009: Guido Strijker Huidig: Eventmanager PBN Sport & Adventure 2009: Denise Blauwhoff Huidig: Sales Operations Coördinator bij ASICS EUROPE 2010: Jory ten Brinke Huidig: Intercedent Start People Telematch 2011: Mike Bouwmeester Huidig: Projectmedewerker ASK 2011 heden: Bas van der Heijden Invoering Kwalificatiestructuur Arbitrage Oud-medewerker aan het woord Manon Crijns (NTFU) Wat zijn dat: Praktijkbegeleiders in de Sport? Start Herijking Kwalificatiestructuur Sport 1 juli 2009 De term praktijkbegeleider was mij compleet onbekend! Ik wist niet wie deze persoon was en wat hij of zij deed, maar vond het wel erg leuk om in dienst van de ASK een bijdrage te leveren aan het opleiden van deze mensen. 1 september 2011 Bijna tweeduizend opgeleide praktijkbegeleiders verder, kan ik me niet voorstellen dat er ooit een tijd was dat ik het woord praktijkbegeleider niet dagelijks uitsprak. Als ik terugdenk aan de ruim twee jaar die ik bij de ASK met veel plezier heb gewerkt, denk ik in eerste instantie bijna automatisch aan de cursus Praktijkbegeleider in de sport. Samen met veel andere sportbonden heb ik twee jaar mogen werken aan het verbeteren van de kwaliteit van de praktijkbegeleiders en de bijbehorende bijscholing. Mede door de subsidie van Calibris werd het mogelijk om jaarlijks honderden mensen gratis op te leiden. Zeker in het begin was ik positief verrast door de samenwerking van de verschillende sportbonden in dit project. Het maakte niet uit om welke tak van sport het ging, de betrokken bonden hadden allemaal hetzelfde doel: ervoor zorgen dat er zo veel mogelijk kwalitatief goede praktijkbegeleiders bij kwamen. Werken in opdracht van de sport omdat de sportbonden zelf aangegeven hadden dit te willen, was wat mij betreft de enige manier om dit project te laten slagen. Stiekem ben ik toch wel een beetje trots op de erfenis die ik heb achtergelaten bij de ASK. Maar dat was zeker niet mogelijk geweest zonder de goede samenwerking in de projectgroep met de Atletiekunie, NHV, KNGU, KNSB, KNVB en KNZB en uiteraard alle andere bonden die hun praktijkbegeleiders via de ASK hebben laten scholen. Of, zoals Jan vaker riep: voor, door en met de sport! En dat is best uniek! SPECIALE EDITIE NIEUWSBRIEF ASK - 5

6 Dienstverlening van de Academie voor Sportkader Er was behoefte aan sportoverstijgende producten Eigenlijk is dienstverlening ontstaan met de training voor praktijkbegeleiders in de sport. Deze training is tot stand gekomen in een sportoverstijgend project waarin meerdere bonden hebben deelgenomen, in samenwerking met en gebaseerd op materiaal van Calibris. In de periode daarna heeft de Academie voor Sportkader een groot aantal trainingen georganiseerd waar trainers vanuit alle sportbonden zich vrij voor konden inschrijven. Hier is de gedachte ontstaan dat de producten en de diensten die binnen de ASK door de sportbonden gezamenlijk tot stand worden gebracht, vrij en transparant te gebruiken moeten zijn voor alle sportbonden. Gedurende de projecten van Omslag Kader, waarin een groep bonden ondersteund werd met het omzetten, of nieuw neerzetten, van opleiding volgens de Kwalificatiestructuur Sport, kwam een volgende indicatie dat er behoefte was aan overstijgende producten. In deze projecten zijn de zogenoemde voorbeeldopdrachten ontwikkeld. Heel kort gezegd zijn dit een soort spoorboekjes waarin staat hoe je als bond je opleidingen gestructureerd kunt neerzetten. Ze bieden een heel duidelijk beeld hoe workshops en praktijkopdrachten zich tot elkaar en tot de criteria verhouden. De volgende trajecten zijn door de ASK ontwikkeld: Seksuele intimidatie (inclusief e-learning); Doping (inclusief e-learning); Sportiviteit en respect (inclusief e-learning); Sportmedische zaken; Omgaan met jeugdige sporters en ouders; Autisme; Sporters met een verstandelijke handicap; Praktijkbegeleider in de Sport; Opleidingen voor opleiders In dezelfde projecten kwam vanuit de deelnemers het verzoek tot de ontwikkeling van workshops en praktijkopdrachten over onderwerpen die sportoverstijgend zijn; de generieke leertrajecten. Omdat deze vraag door andere bonden gedeeld werd, is in 2009 gestart met de ontwikkeling van de eerste generieke leertrajecten. Bonden kunnen hier op verschillende manieren gebruik van maken, grofweg variërend van trainers (in opleiding) (laten) inschrijven op een open lijn -traject met vrije inschrijving tot gebruikmaken van het materiaal in de eigen opleiding. De dienstverleningstak is sterk gegroeid met het grote project vanuit NOC*NSF en de sportbonden ( Naar een veiliger sportklimaat ) en de samenwerking daarin met de ASK. Het aantal trajecten zal drastisch toenemen en het aanbod wordt uitgebreid met onder meer: Coachen op sociaal gedrag; Trainen en coachen van 6-12-jarigen; Trainen en coachen van pubers. In de toekomst zal de ASK in opdracht van de sportbonden steeds meer tijd besteden aan het vinden van partners die sportbreed verschillende thema s in de sportopleiding kunnen aanbieden (trainers, officials en bestuurders) en/of de bijscholing op een kwalitatief hoog niveau kunnen aanbieden. In de ont- De medewerker Annelies Tromp International Council for Coach Education (ICCE) op Papendal Kennisdelingsbijeenkomsten: een combinatie van leer en Start periodieke auditing door NOC*NSF ASK Samen met Danny Meuken en Vanessa de Knegt (destijds Loendersloot) mocht ik mij in de zomer van 2007 gaan bemoeien met de organisatie van Platform Kader. Een kennisdelingsbijeenkomst voor opleidingsmedewerkers in de sport en hun collega's in het onderwijs. Regelen en organiseren zit in mijn bloed en sinds die eerste PKB heb ik mij tegen alle volgende Kennisdelingsbijeenkomsten mogen bemoeien. aan Elke bijeenkomst een ander centraal thema, andere werkvormen maar bovenal ook steeds vaker een andere locatie. Samen met Koen Muhlradt en Jan Minkhorst hebben we de kleedkamersessie bij De Pelikaan geïntroduceerd, zijn we te gast geweest bij Landstede in Zwolle, Sportpark Zuilen in Utrecht en zijn we zelf ook sportief actief geweest tijdens een volleybal- en basketball-clinic. Naast alle inhoudelijke onderwerpen is er wat mij betreft ook altijd naast het leer - ook een vermaak -onderdeel in het programma: zelf actief zijn of genieten van een sportevenement, zoals het WK Turnen en het WK Tafeltennis. De Academie voor Sportkader heeft bij het invullen van het Internationale Coach Congres een rol gehad in de organisatie van deze dagen die op Papendal hebben plaatsgevonden in Bij de samenstelling van de ontwikkelagenda en bij elke evaluatie inventariseren wij welke onderwerpen leven bij de opleidingsmedewerkers van de bonden. Door de vele projecten en onderwerpen die spelen binnen het Kader worden er naast de bijeenkomsten voor Platform Kader Smal en Breed ook themabijeenkomsten georganiseerd. Bij de inhoud van deze bijeenkomsten maken we graag gebruik van de expertise van de opleidingsfunctionarissen van de bonden. Want ook voor alle kennisdelingsbijeenkomsten geldt: voor en door bonden. In de afgelopen vijf jaar heb ik samen met mijn collega's en de collega's van de bonden vijf keer een PKB, zes keer een PKS en vele themabijeenkomsten georganiseerd. Inmiddels zijn we vorm en inhoud aan het geven aan het zesde Platform Kader Breed waar sport en onderwijs elkaar op donderdag 6 december ontmoeten. Dichterbij de praktijk, netwerken, informatie uitwisselen en delen, sport en onderwijs bij elkaar brengen en voor, door en met de bonden vorm geven aan deze bijeenkomsten, dat is de uitdaging, elke bijeenkomst opnieuw. Ook nieuwsgierig geworden? Of wil je meedenken of meewerken aan PKB? Laat het me weten. Zet in ieder geval donderdag 6 december aanstaande in de agenda. SPECIALE EDITIE NIEUWSBRIEF ASK - 6

7 Voor en door de bonden Michiel Maas (KNRB) Samenwerking met andere bonden is een uitdaging die niet altijd voor de hand ligt De ASK is de afgelopen jaren gegroeid in taken en verantwoordelijkheden. Vandaag de dag maak ik als coördinator opleidingen en wedstrijdzaken van de KNRB vooral gebruik van de contactmomenten met de andere bonden. Het samenwerken wordt enorm gestimuleerd door de gezamenlijke bijeenkomsten en de gedeelde verantwoordelijkheid die er is binnen de verschillende projecten. De ASK is van, voor en door de bonden en dat maakt de ASK sterk. Voor de toekomst hoop ik dan ook dat deze kracht intact blijft. Ikzelf probeer daar vanuit mijn functie bij de KNRB ook een rol in te spelen. Het betrekken van en samenwerken met andere bonden is een uitdaging die niet altijd voor de hand ligt. Als je er echter de tijd voor neemt, blijkt dat er vaak veel overeenkomsten zijn en dat je niet altijd alleen staat in bepaalde uitdagingen. Zelf ben ik ook al enige tijd actief als projectleider bij de ASK. Bij de ASK hebben we, samen met alle bonden, afgelopen jaar gewerkt aan het project EVC-EVK. Het is een must om sportbonden (nationaal en internationaal) en onderwijs aan elkaar te koppelen door gebruik te gaan maken van EVC-EVK s. Per 1 januari 2012 is de reader in gebruik. Daarmee hopen we weer een van de vele uitdagingen met elkaar getackeld te hebben. Ik ben benieuwd hoe de ASK zich de komende jaren zal ontwikkelen. Dat is natuurlijk afhankelijk van de input van de bonden, de ontwikkelagenda, de subsidieverstrekkers enzovoort. Ik denk dat als het aan de bonden ligt, de ASK een volgende stap in haar ontwikkeling zal zetten. En met deze volgende stap zullen we met elkaar het kader naar een hoger plan kunnen tillen. Dat is een must voor de sport in Nederland, willen we op Olympisch niveau komen. Ik kijk er naar uit. ASK onderdeel van NOC*NSF sportontwikkeling Invoering Kwalificatiestructuur Sport NOC*NSF Erik Lenselink, unitmanager Sportontwikkeling De Academie voor Sportkader heeft zich in de afgelopen jaren bewezen als een vraaggerichte eenheid In de Algemene Vergadering van NOC*NSF van januari van dit jaar is de Sportagenda 2016 vastgesteld. Een van de twee hoofddoelstellingen hiervan is het verhogen van de sportparticipatie met tien procent, het liefst in georganiseerd verband. Om deze doelstelling te kunnen halen, is goed kader natuurlijk essentieel. Het gaat daarbij om sporttechnisch, bestuurlijk en arbitrerend kader. Wat goed kader is, verschilt per situatie en ontwikkelt zich ook in de tijd. Het is om die reden van het grootste belang dat zowel sportspecifiek als sportoverstijgend continu aandacht is voor de veranderende eisen voor kader en de gevolgen daarvan voor werving, scholing, bijscholing en behoud van kader. De Academie voor Sportkader heeft zich in de afgelopen jaren bewezen als een vraaggerichte eenheid die samen met sportbonden prioriteiten stelt en ook tastbare resultaten behaalt. Tegelijkertijd is er veel oog voor vernieuwing, wat te zien is aan bijvoorbeeld de nieuwe KSS Sport is mensenwerk. Het is dan ook voor elke sportaanbieder essentieel om HR-beleid te ontwikkelen en dat zorgvuldig uit te voeren. De basis hiervoor zou moeten worden gevormd door de wensen van de leden en de potentiële leden tegen de achtergrond van de betreffende maatschappelijke context. Deze vraaggerichte en maatschappelijk betrokken aanpak kan op nog veel meer plekken worden toegepast. Er is dus nog veel werk aan de winkel in de komende jaren. NOC*NSF speelt hier onder meer vanuit de Academie voor Sportkader graag een stimulerende en ondersteunende rol in richting sportbonden en sportaanbieders. Want alleen als er sprake is van succesvol kaderbeleid kan de doelstelling van de Sportagenda 2016 worden gehaald. Wie, wat, waarvoor binnen de ASK? Jan Minkhorst Strategische zaken rondom sportkader, vertegenwoordiger van NOC*NSF en ASK in overleggen over sporttechnisch, arbitrerend en bestuurlijk kader, nationaal en internationaal, kwaliteitsborging van opleidingen en samenwerken van sportbonden met onderwijs. Remco Haring Verantwoordelijk voor de uitvoering en ontwikkeling van producten en diensten bestaande uit o.a. Generieke Leertrajecten en Opleidingen voor Opleiders en auditing. Ruud Hekker Projecten die voortkomen uit Naar een veiliger sportklimaat, ontwikkeling en implementatie van diverse generieke leertrajecten, trajecten rondom bestuurlijk kader. Mike Bouwmeester Organiseren en coördineren van dienstenaanbod ASK, Praktijkbegeleiders in de Sport, medeverantwoordelijk voor organisatie van kennisdelingsbijeenkomsten, communicatie middels website en nieuwsbrief. Bas van der Heijden Opzetten van nieuwe monitor m.b.t. sportkader, samenwerking tussen sportbonden en onderwijs. Annelies Tromp Medeverantwoordelijk voor organisatie van kennisdelingsbijeenkomsten, centrale commissie van beroep voor toetsing. Anita Thomassen Verantwoordelijk voor de operationele zaken met betrekking tot auditafnames, registratie van audituitslagen en de financiële administratie. SPECIALE EDITIE NIEUWSBRIEF ASK - 7

8 AGENDA ACADEMIE VOOR SPORTKADER 10 sept: Bijeenkomst invulling ontwikkelagenda sept: Klankbordoverleg ASK 18 sept: Overleg werkgroep Kader 20 sept: Masterclass Kader 3 nov: Papendal Sport Parade 12 nov: Klankbordoverleg ASK 13 nov: Afsluiting deskundigheidsbevordering Gehandicaptensport 6 dec: Platform Kader Breed Expert Kader Jan Minkhorst Inspire a Generation Wat een prachtige Olympische Spelen 2012! Plezier, verbinding, verbroedering, lief en leed, sportiviteit, passie en respect. We hebben het allemaal gezien maar ook allemaal beleefd. De uitdaging is om het fantastische gevoel dat Londen 2012 heeft bewerkstelligd, vast te houden en om te zetten in daden. En daarmee de doelstellingen te verwezenlijken van de Sportagenda 2016 om meer mensen aan het sporten te krijgen en te voldoen aan de top 10-ambitie. Geweldig om de aandacht te zien voor het aandeel van de coaches en begeleiders in de successen van de (top) sporters. Meer en meer groeit het besef dat competent kader op alle niveaus een van de belangrijkste randvoorwaarden is om uiteindelijk structurele (top)prestaties te kunnen verwezenlijken. In de afgelopen jaren hebben de sportbonden samen met de ASK heel hard gewerkt om het niveau van trainers/coaches en scheidsrechters structureel te verbeteren. De in 2003 ontwikkelde en inmiddels herijkte Kwalificatiestructuur Sport (KSS) is de gemeenschappelijke basis gebleken voor de vele producten en diensten die de ASK samen met de bonden heeft ontwikkeld. Ook is de KSS voor de bonden individueel het uitgangspunt geweest om hun opleidingen en diensten voor trainer/ coaches, instructeurs, arbiters en officials kwantitatief en kwalitatief naar een hoger plan te tillen. In de afgelopen jaren is men gaan beseffen dat de zogenoemde gouden driehoek, bestaande uit sportaanbod, accommodatie en kader, de belangrijkste sleutel is tot succes. Elk sportaanbod voor een doelgroep vergt immers een daarvoor geschikte accommodatie en voldoende en competent kader. Tegelijkertijd zijn we ons ervan bewust dat de kracht van de totale Nederlandse sport gelegen is in de manier waarop onze sport georganiseerd is: krachtige verenigingen, met vele mogelijkheden om op elk niveau te sporten. Hier liggen dan ook de kansen. We moeten die verenigingen nog sterker maken. Essentieel daarbij is om veel energie te steken in de kwantiteit, maar vooral in de kwaliteit van het veelal vrijwillige kader. Hierbij moeten we de bestuurders niet vergeten. Sterker nog: we zullen meer dan in de afgelopen jaren moeten investeren in deze groep vrijwilligers. De bestuurders zijn immers diegenen die op lokaal, regionaal en landelijk niveau verantwoordelijk zijn voor het realiseren van de gouden driehoek. Om in de toekomst meer mensen te laten sporten en om een nog beter topsportklimaat te creëren, moeten alle partijen die zich bezighouden met het opleiden en ontwikkelen van kaderleden gezamenlijke doelen stellen. Sportbonden, onderwijs (mbo en hbo), koepels en andere instellingen hebben elkaar de laatste jaren steeds meer gevonden en de eerste stappen gezet. Maar we zullen nog meer de handen ineen moeten slaan om hieraan, ieder vanuit zijn eigen expertise en verantwoordelijkheid, structureel een bijdrage te leveren. Pas dan kunnen we over aantal jaren zeggen dat het ons is gelukt: elke sporter heeft een goede trainer/coach en kan sporten in een veilige sportomgeving, gecreëerd door bekwame sportbestuurders en begeleid door bekwame arbiters en officials. Laten we met dus met zijn allen die handschoen oppakken. De tijd is er rijp voor. Nederland is er klaar voor. De ASK is er klaar voor! De ASK zal vanuit haar rol graag de smeerolie zijn om de verbindingen tussen alle partijen te leggen, de linken te leggen tussen en met andere projecten die hier een bijdrage aan leveren, maar ook waar gewenst een coördinerende en/of dienstverlenende rol op te pakken. Doet u mee? Ik hoop echt dat we over vier jaar kunnen zeggen dat de slogan van Londen nog krachtiger was dan verwacht werd: Londen 2012 inspired every generation! Ik verwacht dat de ASK ook een programma voor kleine sportbonden zal ontwikkelen Jan Lenselink NIOBB De ASK veel mag opleveren waar wij als sportbonden mee gediend zijn, waarbij het gevoel voor en door ons behouden blijft Peter Verheul KNGU De ASK hét expertisecentrum voor de trainer, bestuurder en official Paul Scheltes De komende 5 jaar... De ASK staat voor meer samenwerken tussen bonden om kwaliteit op te leiden en te behouden Eveline van Tuinen NKBV De ASK staat voor: actief, sportontwikkeling en kwaliteit. Ook de komende 5 jaar! Ingrid Koppelman NTTB De ASK een volwaardig platform waar sportbonden te rade kunnen gaan voor issues rondom sportkader Mario Pieterse KNMV Ik verwacht dat de ASK iedere opleider een kwaliteitsimpuls heeft gegeven om onze sporters met plezier en toewijding te laten sporten Eric Voet NRB Bonden bieden zelf geen opleidingen meer aan en de ASK is het opleidingscentrum in de sport Janine Pleizier NeVoBo Staat de ASK voor: Aanzienlijk Sterke Kaderopleidingen Harumi Ueda KNBSB Ik hoop dat de ASK in staat is de expertise van sterke bonden te bundelen en zo tot een meerwaarde te komen waarvan de Nederlandse sport kan profiteren Kees SPECIALE Rodenburg EDITIE KNKV NIEUWSBRIEF ASK - 8 Ik hoop, wens en verwacht dat de ASK de ontwikkeling van de afgelopen 5 jaar wordt doorgezet in de komende 5 jaar! Jordy Vondermans NOC*NSF