Mag ik triest zijn? Claire Wiewauters. Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen

Transcriptie

1 Mag ik triest zijn? Claire Wiewauters

2 Inhoudsoverzicht: Mag ik triest zijn? 1. Wat is triest zijn? de 3 G s 2. Hoe komt het dat kinderen triest zijn? samenspel tussen kind en omgeving: O.K of K.O : okay of knocked-out 3. Hoe gaan we om met kinderen die triest zijn? de 3 V s

3 Inhoudsoverzicht: Mag ik triest zijn? 1. Wat is triest zijn? de 3 G s 2. Hoe komt het dat kinderen triest zijn? samenspel tussen kind en omgeving: O.K of K.O : okay of knocked-out 3. Hoe gaan we om met kinderen die triest zijn? de 3 V s

4 1. Wat is triest zijn? verdrietig ontevreden boos bang vrolijk tevreden opgewekt vertrouwvol

5 Triest zijn (h)erkennen

6 De drie G s Gedrag - gevoel - gedachte

7 Herkennen: gedrag is niet éénduidig.. Gedrag is misleidend voorbeeld: opstandig gedrag Gedrag is maskerend voorbeeld: uitbundig gedrag Gedrag is wisselend voorbeeld: huilen en plots blij naar buiten huppelen

8

9 Wat gaat er schuil achter het gedrag? Gedrag is zichtbaar Gevoelens en gedachten zijn niet direct zichtbaar Niet alle gedrag is aanvaardbaar Elk gevoel en elke gedachte heeft bestaansrecht en wordt geaccepteerd

10 Erkennen : bestaansrecht verlenen Ik mag triest zijn Ik hoef me niet schuldig te voelen Ik hoef niet te doen alsof Ik schiet niet tekort

11 Erkennen : tijd en ruimte geven Ruimte geven aan de gewaarwording Ruimte geven aan taal naast het spreken Tijd geven om de verbale taal te ontdekken > met milde aandacht aanwezig zijn bij.

12 Erkennen = isolement doorbreken Triest zijn houdt gevoelens van hulpeloosheid en weerloosheid in Triest zijn maakt dat het kind zich in zijn wezen geïsoleerd voelt > bestaansrecht geven is isolement doorbreken.

13 Erkennen is de bereidheid om het kindperspectief in te nemen en vanuit volwassenperspectief een antwoord te geven

14 Inhoudsoverzicht: Mag ik triest zijn? 1. Wat is triest zijn? de 3 G s 2. Hoe komt het dat kinderen triest zijn? samenspel tussen kind en omgeving: O.K of K.O : okay of knocked-out 3. Hoe gaan we om met kinderen die triest zijn? de 3 V s

15 2. Hoe komt het dat kinderen triest zijn 2.1 Kindfactoren: ontwikkelingspsychologisch biologisch 2.2 Omgevingsfactoren: gezin school samenleving Samenspel tussen beide

16 2.1 Kindfactoren: ontwikkelingspsychologisch Schoolkind is ernstig(er): concreet-logisch versus magisch denken het kind-zijn is er af Schoolkind neemt veel informatie op: hij krijgt het niet verwerkt Schoolkind gaat meten en vergelijken: hij wil zijn als de andere

17

18 2.1 Kindfactoren: biologisch Geslacht, temperament en aanleg: het is ne stille : eerder introvert het is ne serieuze : eerder ernstig Gezondheid: hij heeft weinig reserve Intellectuele capaciteiten: hij moet er veel voor doen Ontwikkelingsstoornis: het kost heel veel energie

19 Verwaarlozing 2.2 Omgevingsfactoren: het gezin hij krijgt niet wat hij nodig heeft Verwenning hij krijgt alles en is nooit content Strenge en maakbare opvoeding hij past zich niet aan Geweld in gezin : getuige van en slachtoffer hij moet maar niet zo lastig doen Opvoedingsstijl en leefklimaat

20

21 Siblingrelaties 2.2 Omgevingsfactoren: het gezin hij draagt als oudste alle verantwoordelijkheid Het gezin krijgt te kampen met een life-event hij is niet meer dezelfde sinds vader ziek is Het gezin valt uiteen hij krijgt de scheiding niet verwerkt Levensloop en transities

22 ALS LEEROMGEVING : Hoge verwachtingen 2.2 Omgevingsfactoren: de school hij staat voortdurend onder spanning Lage verwachtingen het kan hem allemaal niet meer schelen Eenzijdige verwachtingen het moet allemaal met de kop gebeuren

23

24 ALS LEEFOMGEVING : Leeftijdsgenoten 2.2 Omgevingsfactoren: de school hij hoort er niet bij, hij wordt gepest Leerkracht hij kan er niet bij terecht

25 Onveiligheid 2.2 Omgevingsfactoren: A. Buurt en vrije tijd we durven hem niet alleen buiten laten Hobby hij moet op het bankje blijven zitten tijdens de match Volgeboekt zijn we voeren hem van hier naar daar

26 2.2 Omgevingsfactoren: B. Bredere samenleving en media Kranten, televisie en internet Het feit dat de berichten over oorlog nu over de hele wereld worden verspreid, betekent niet dat het vermogen om na te denken over het lijden van mensen ver weg significant is gegroeid (Susan Sontag, 2005). Voorbeelden: de hoorn van Afrika de Himalayamug

27

28 2.2 Omgevingsfactoren: B. Bredere samenleving en media Traumatische gebeurtenissen hij kan die beelden niet vergeten Negatief toekomstperspectief in wat voor een wereld moet dat kind opgroeien

29 Samenspel: tussen kindfactoren en omgevingsfactoren Omgeving-Kind > OKAY balans tussen draaglast versus draagkracht omgeving: responsief antwoord voldoende beschermende factoren factor geluk-in-het-leven opwaartse beweging

30 Samenspel: tussen kindfactoren en omgevingsfactoren Kind-Omgeving > KNOCKED OUT balans tussen draaglast versus draagkracht omgeving: onbetrouwbaar en onvoorspelbaar weinig beschermende factoren factor pech-in-het-leven neerwaartse spiraal

31 Samenspel: tussen kindfactoren en omgevingsfactoren OK KO

32 Inhoudsoverzicht: Mag ik triest zijn? 1. Wat is triest zijn? de 3 G s 2. Hoe komt het dat kinderen triest zijn? samenspel tussen kind en omgeving: O.K of K.O : okay of knocked-out 3. Hoe gaan we om met kinderen die triest zijn? de 3 V s

33 3. Omgaan met kinderen die triest zijn 3.1 Bieden van vertrouwen 3.2 Bieden van veiligheid 3.3 Bieden van verbinding de drie V s

34

35 3.1 Bieden van vertrouwen Leer kinderen dat gevoelens en gedachten niet weggeduwd moeten worden het is wat het is, je bent goed zoals je bent Leer hen dat ze niet samenvallen met het gevoel je bent meer dan je verdriet en onmacht Geef hen toekomstperspectief het blijft niet altijd zo

36

37 3.2 Bieden van veiligheid Bieden van holding: we komen hier samen door heen, ik houd je vast Bieden van bescherming: ik blijf bij je, zodat het draaglijk en hanteerbaar blijft Bieden van eilandjes van gezond functioneren: hier kan je bijtanken'

38

39 3.3 Bieden van verbinding Je bent wie je bent (verbinding met zichzelf) Je staat er niet alleen voor (verbinding met de ander) Jij en ik staan er niet alleen voor (verbinding met de omgeving) Ik heb vertrouwen in de mensen rondom ons (verbinding met de samenleving) Iemand/iets draagt ons (verbinding met het spirituele)

40

41 De drie V s leiden naar VEER-KRACHT Betrouwbare volwassenen leren kinderen omgaan met de wisselvalligheden van het leven. Zij doen dit vooral door de wijze waarop ze zelf met moeilijke dingen omgaan. Zij leven voor dat ondanks en doorheen alles het leven de moeite waard is om geleefd te worden en zij geven samen de kippen te eten.

42