Signaleren: kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld. huiselijkgeweldwb.nl cent per minuut

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Signaleren: kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld. huiselijkgeweldwb.nl. 0900 126 26 26 5 cent per minuut"

Transcriptie

1 Signaleren: kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld huiselijkgeweldwb.nl

2 Signaleren: kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld Kinderen die getuige zijn van geweld tussen hun ouders vragen zelden op een directe manier aandacht voor hun situatie. Ze denken soms dat hun thuissituatie normaal is, omdat ze niet anders gewend zijn; ze schamen zich voor het feit dat hun vader hun moeder mishandelt of ze houden onder druk van hun ouders hun gezinssituatie geheim. Daarom is het belangrijk dat anderen signalen van hun situatie opmerken. Maar op welke signalen moeten beroepskrachten en mensen uit de omgeving van deze kinderen en hun gezinnen letten? Welke symptomen kunnen zichtbaar zijn bij jonge kinderen, schoolgaande kinderen en adolescenten? En welke mogelijkheden hebben beroepskrachten in de kinderopvang en het onderwijs? Signalen opvangen Signaleren is kijken naar wat opvalt aan een kind. Geweld kan de ontwikkeling van kinderen verstoren. De signalen die kinderen uitzenden hebben daar veel mee te maken. Hoewel een enkel signaal over het algemeen niet voldoende is om te concluderen dat een kind getuige is van geweld, is het wel een reden om alert te zijn. De optelsom van meerdere signalen kan een beter beeld geven van het welzijn van het kind en de gezinssituatie, maar is nog niet voldoende om duidelijk te krijgen wat er precies aan de hand is. Daarvoor is meer informatie nodig. Niettemin is het belangrijk aandacht te besteden aan alle signalen die aanleiding kunnen zijn tot zorgen over het functioneren van het kind. Het omgaan met signalen Het opmerken van signalen bij kinderen is niet eenvoudig, omdat de meeste signalen niet specifiek zijn en op verschillende manieren geïnterpreteerd kunnen worden. Degene die deze signalen oppikt staat voor de moeilijke taak verschillende mogelijkheden tegen elkaar af te wegen. Slechte schoolprestaties kunnen een signaal zijn dat een kind getuige is van geweld maar kunnen ook andere oorzaken hebben, zoals het overlijden van een huisdier, het bericht dat er een verhuizing op stapel staat of beperkte leermogelijkheden. Omdat de signalen niet eenduidig zijn, is het zaak geen overhaaste conclusies te trekken. Tegelijkertijd is het ook belangrijk niet te snel te denken dat het wel meevalt. Pas na overleg met anderen op basis van meer informatie is het gerechtvaardigd conclusies te trekken. Wanneer in een later stadium blijkt dat de signalen veroorzaakt worden door andere problemen dan huiselijk geweld, verdient het kind net zo goed extra aandacht en steun. Soms vertelt een kind uit zichzelf over de problemen thuis. Het heeft dan een grote drempel overwonnen en angst, loyaliteit en schaamte opzijgezet. Het verhaal van een kind is een sterke aanwijzing dat er daadwerkelijk iets mis is. Kinderen kunnen ook een omweg kiezen om te vertellen dat zij thuis ongelukkig zijn, bijvoorbeeld door er op school een opstel over te schrijven of er een tekening van te maken. Of het kind nu direct of indirect uiting geeft aan zijn benarde situatie thuis, het heeft een grote stap gezet. Een positieve en ondersteunende reactie is dan ook essentieel om het kind niet af te schrikken, met als mogelijk gevolg dat hij/zij weer terug kruipt in zijn/haar schulp. Voorwaarden voor signalering Om te kunnen signaleren dat kinderen getuige zijn van geweld hebben beroepskrachten in de eerste plaats kennis nodig, zowel over een gezonde ontwikkeling van kinderen als over de gevolgen die het aanschouwen van geweld voor kinderen heeft. Ten tweede is intuïtie belangrijk, want signaleren is een kwestie van weten en voelen. Sommige mensen zijn gevoeliger voor signalen dan anderen. Eigen ervaringen met geweld kunnen een rol spelen in de bereidheid en de mogelijkheid signalen op te merken. Verder is het ook een kwestie van wíllen zien dat er iets aan de hand is. Over het algemeen zijn mensen niet snel geneigd het ergste te denken. Essentieel voor het opmerken dat kinderen getuige zijn van geweld tussen hun ouders, is te erkennen dat het schadelijk is voor kinderen om getuige te zijn van geweld thuis. Tot slot is het belangrijk te dúrven signaleren. Zien dat een kind thuis in de knel zit, betekent ook handelen, want kinderen hebben recht op hulp.

3 Signalen Signalen bij jonge kinderen Als er in een gezin sprake is van ernstig geweld, is vooral voor jonge kinderen de kans groot dat zij daarvan getuige zijn. Jonge kinderen in gewelddadige gezinnen hebben vaak lichamelijke, emotionele en gedragsproblemen. Signalen daarvan kunnen zijn: Bij baby s slechte lichamelijke gezondheid slecht slapen excessief huilen of schreeuwen angst om alleen te zijn extreme angst voor harde geluiden en schreeuwende stemmen gebrekkige emotionele ontwikkeling als gevolg van een verstoorde binding met de moeder Bij kleuters somatische klachten zoals hoofdpijn, buikpijn, slapeloosheid vertraagde ontwikkeling van zindelijkheid en taalbeheersing stotteren angst en zich fysiek vastklampen aan de moeder, zich terugtrekken of passief gedrag sociale problemen door agressief gedrag tegenover leeftijdsgenoten, gezinsleden, dieren of dingen Signaleren bij schoolgaande kinderen Bij schoolgaande kinderen komen de effecten van het getuige zijn van geweld vaak tot uiting in problemen op school en in contact met leeftijdsgenoten. Signalen daarvan kunnen zijn: Externaliserende reacties: agressie tegen leeftijdsgenoten of gezins leden wreedheid ten opzichte van dieren vernielzucht weinig inschikkelijk zijn of zich verzetten tegen autoriteiten gedragsproblemen Internaliserende reacties: angst en zich terugtrekken negatief zelfbeeld verdriet verlegenheid depressie gebrek aan vertrouwen in ouders of volwassenen in het algemeen Bij peuters somatische klachten zoals hoofdpijn, buikpijn, slapeloosheid vertraagde ontwikkeling van zindelijkheid en taalbeheersing stotteren weinig zelfvertrouwen angst en zich fysiek vastklampen aan de moeder, zich terugtrekken of passief gedrag sociale problemen door agressief gedrag zoals slaan en bijten Omgangsproblemen: sociaal isolement door schaamte voor de thuissituatie ontbreken van of tekort aan sociale vaardigheden gebrek aan invoelingsvermogen of juist overgevoeligheid gering probleemoplossend vermogen Schoolproblemen: moeilijkheden met schoolwerk of juist overcompenseren moeite met concentreren weglopen van school Somatische klachten: hoofdpijn buikpijn slapeloosheid

4 Beroepskrachten die werken met kinderen Signalen bij adolescenten Opgroeien in een gewelddadig gezin is volgens sommige onderzoekers een sterke voorspeller van ernstige puberproblemen, zoals depressie, agressie en jeugdcriminaliteit. Externaliserende reacties: agressie: sommige jongeren, met name jongens, kopiëren hun vaders gedrag door hun moeder of jongere broertjes of zusjes te slaan alcohol- of drugsgebruik gedragsproblemen opstandigheid Internaliserende reacties: angst depressie negatief zelfbeeld passiviteit en teruggetrokkenheid verlegenheid suïcidaliteit Problemen in sociaal gedrag en competentie: sociaal isolement: proberen de thuissituatie geheim te houden en ondertussen aansluiting te vinden met leeftijdsgenoten problemen met vertrouwen waardoor het moeilijk is relaties te vormen en in stand te houden Schoolproblemen: schooluitval moeite met concentreren overcompenseren Andere problemen: dating violence : sommige jongeren, zowel jongens als meisjes, lopen een verhoogde kans om slachtoffer te worden van geweld tijdens de verkering. Jongens lopen over het algemeen meer kans pleger te worden. Medewerkers in de kinderopvang en leerkrachten zien veel kinderen, een flink aantal uren per week. Op basis daarvan verkeren zij in een positie om signalen op te vangen. Aangezien minstens één op de negen vrouwen ooit ernstig langdurig relationeel geweld heeft meegemaakt en het merendeel van deze vrouwen kinderen heeft, is de kans groot dat in deze sectoren veel kinderen verblijven die thuis geweld meemaken. Kinderopvang Steeds meer kinderen brengen een deel van hun tijd door in de kinderopvang. Kinderen die naar een peuterspeelzaal of een kinderdagverblijf gaan, komen daar tot hun vierde jaar, variërend van een paar uur tot een paar dagen per week. Door het regelmatige verblijf van de kinderen in de opvang krijgen leidsters zicht op de lichamelijke en emotionele ontwikkeling en het wel bevinden van deze kinderen. Mede gelet op de jonge leeftijd van de kinderen, hebben deze beroepskrachten de mogelijkheid om signalen vroegtijdig op te merken. Omdat de meeste kinderen door hun ouders worden gebracht en gehaald, hebben leidsters de gelegenheid ook een beeld te krijgen van de manier waarop kinderen en ouders met elkaar omgaan. Onderwijs Alle kinderen tussen 4 en 18 jaar zijn leerplichtig. Kinderen zijn vijf dagen per week op school, wat leerkrachten de mogelijkheid biedt zicht te krijgen op de emotionele en cognitieve ontwikkeling en het welbevinden van kinderen. Leerprestaties kunnen een signaal zijn, of het nu gaat om slechte concentratie of juist een grote ijverigheid. Daarnaast is de school de plaats bij uitstek om het gedrag van kinderen te observeren en met hen in contact te komen. Op school komen kinderen in contact met leeftijdsgenoten en wordt risicogedrag zoals spijbelen, pesten, intimideren, ruziemaken en vechten zichtbaar.

5 steunpunt huiselijk geweld west-brabant Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE huiselijkgeweldwb.nl

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben

Nadere informatie

Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling Gastvrij. Signalenlijst

Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling Gastvrij. Signalenlijst Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling Gastvrij. Signalenlijst Dit document bevat lijsten met signalen die opgemerkt dienen te worden in het kader van huiselijk geweld en kindermishandeling. Aangezien

Nadere informatie

Signalenlijst kindermishandeling 12-18 jaar

Signalenlijst kindermishandeling 12-18 jaar Signalenlijst kindermishandeling 12-18 jaar Het gebruik van een signalenlijst kan zinvol zijn, maar biedt ook een zekere mate van schijnzekerheid. De meeste signalen zijn namelijk stress-indicatoren, die

Nadere informatie

Signalenlijst 12-18 jarigen

Signalenlijst 12-18 jarigen Signalenlijst 12-18 jarigen Het gebruik van een signalenlijst kan zinvol zijn, maar biedt ook een zekere mate van schijnzekerheid. De meeste signalen zijn namelijk stress-indicatoren, die aangeven dat

Nadere informatie

Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Signalenlijst 0 4 jaar. Bijlage 1. Signalenlijst kindermishandeling 0-tot 4-jarigen

Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Signalenlijst 0 4 jaar. Bijlage 1. Signalenlijst kindermishandeling 0-tot 4-jarigen : Signalenlijst 0 4 jaar Bijlage 1. Signalenlijst kindermishandeling 0-tot 4-jarigen Voorwoord Als kinderen mishandeld, verwaarloosd en/of misbruikt worden, kunnen ze signalen uitzenden. Het gebruik van

Nadere informatie

Bijlage F: Signalen per ontwikkelingsgebied/ per leeftijd

Bijlage F: Signalen per ontwikkelingsgebied/ per leeftijd Bijlage F: Signalen per ontwikkelingsgebied/ per leeftijd 1. SIGNALENLIJST KINDERMISHANDELING 0-4 JARIGEN Voorwoord Als kinderen mishandeld, verwaarloosd en/of misbruikt worden, kunnen ze signalen uitzenden.

Nadere informatie

Informatie en advies voor ouders

Informatie en advies voor ouders Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 2 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van geweld in het gezin net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt

Nadere informatie

Informatie en advies voor ouders

Informatie en advies voor ouders Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van huiselijk geweld net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt

Nadere informatie

Signalenlijst kindermishandeling 4-12 jaar

Signalenlijst kindermishandeling 4-12 jaar Signalenlijst kindermishandeling 4-12 jaar Voorwoord Als een kind mishandeld, verwaarloosd en/of misbruikt wordt, kan hij signalen uitzenden. Het gebruik van een signalenlijst kan zinvol zijn, maar biedt

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Bij huiselijk geweld tussen (ex) partners worden KINDEREN vaak over het hoofd gezien. Toch hebben zij meer in de gaten dan u denkt. Dit kan

Nadere informatie

Grensoverschrijdend gedrag door een professional jegens leerlingen valt buiten de meldcode.

Grensoverschrijdend gedrag door een professional jegens leerlingen valt buiten de meldcode. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Inleiding: De voorgenomen wet legt aan onder meer organisaties en professionals in het onderwijs, de jeugdgezondheidszorg, de kinderopvang en de jeugdzorg

Nadere informatie

Signalenlijst kindermishandeling 4-12 jaar

Signalenlijst kindermishandeling 4-12 jaar Signalenlijst kindermishandeling 4-12 jaar Voorwoord Als een kind mishandeld, verwaarloosd en/of misbruikt wordt, kan hij signalen uitzenden. Het gebruik van een signalenlijst kan zinvol zijn, maar biedt

Nadere informatie

ZorgOog_versie juni 2013 Pagina 1

ZorgOog_versie juni 2013 Pagina 1 ZorgOog_versie juni 2013 Pagina 1 A. Verdiepingslijst Vroegsignalering Opvallend gedrag Naam kind: Ingevuld door: Gedrag waarover ik me zorgen maak: Maak een keuze. Aan welk gedrag ga ik werken? ZorgOog_versie

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Huiselijk geweld is: ruzie maken, schreeuwen, dreigen negeren, vernederen, uitschelden slaan, schoppen, door elkaar schudden dreigen met of

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders U kunt deze brochure bestellen via www.movisie.nl Juli 2008 MOVISIE, kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling Auteurs: Bert Vissers

Nadere informatie

Checklist Vroegsignalering

Checklist Vroegsignalering Checklist Vroegsignalering Invullen KOR De score is negatief Je maakt je zorgen? Bespreek zorgen met collega De score is positief Je hebt bij dit kind toch zorgen niet pluis gevoel Blijf de KOR invullen

Nadere informatie

Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)

Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) 2. Introductie slaapproblemen Deze introductie beschrijft de definitie van slaapproblemen en slaapstoornissen, de prevalentie en de gevolgen

Nadere informatie

A. Signalenlijst kindermishandeling 0- tot 4-jarigen

A. Signalenlijst kindermishandeling 0- tot 4-jarigen A. Signalenlijst kindermishandeling 0- tot 4-jarigen Voorwoord Als kinderen mishandeld, verwaarloosd en/of misbruikt worden, kunnen ze signalen uitzenden. Het gebruik van een signalenlijst kan zinvol zijn,

Nadere informatie

Hoe verwerk je een. schokkende gebeurtenis? Informatie voor leerkrachten

Hoe verwerk je een. schokkende gebeurtenis? Informatie voor leerkrachten Hoe verwerk je een schokkende gebeurtenis? Informatie voor leerkrachten Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat ingrijpende gevolgen. Als leerkrachten samen

Nadere informatie

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR LEERKRACHTEN

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR LEERKRACHTEN NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR LEERKRACHTEN Op een schokkende gebeurtenis bent u meestal niet voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben. Als leerkrachten samen met kinderen een ingrijpende

Nadere informatie

Jonge mensen, volwassen zorgen omgang met adolescenten die te maken hebben met geweld

Jonge mensen, volwassen zorgen omgang met adolescenten die te maken hebben met geweld Jonge mensen, volwassen zorgen omgang met adolescenten die te maken hebben met geweld Karin van Rosmalen Nooijens Aiotho (arts in opleiding tot huisarts en onderzoeker) 19 12 2013 Inhoud Géén definities

Nadere informatie

Na de schok... Informatie voor leerkrachten

Na de schok... Informatie voor leerkrachten Na de schok... Informatie voor leerkrachten Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat ingrijpende gevolgen. Als leerkrachten samen met kinderen een aangrijpende

Nadere informatie

Signalenlijst kindermishandeling 0-4 jarigen

Signalenlijst kindermishandeling 0-4 jarigen Signalenlijst kindermishandeling 0-4 jarigen Voorwoord Als een kind mishandeld, verwaarloosd en/of misbruikt wordt, kan hij signalen uitzenden. Het gebruik van een signalenlijst kan zinvol zijn, maar biedt

Nadere informatie

Signalen bij partnergeweld

Signalen bij partnergeweld Datum: 31/10/2013 Auteur: Kris De Groof Versie: Def Herkomst: Methodisch kader Aan de Slag Doel: Bestemming: Handelingskader 1712 Signalen bij partnergeweld 1. Algemene signalen van partnergeweld 1.1.

Nadere informatie

Na de schok... Informatie voor ouders

Na de schok... Informatie voor ouders Na de schok... Informatie voor ouders Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen ingrijpende gevolgen. Als kinderen samen met hun ouders een aangrijpende

Nadere informatie

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor

Nadere informatie

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Vijf stappen uit de meldcode 3 3. Privacy 4 4. Telefoonnummers / adressen 5 5. Bijlagen: 1. Observatiepunten 6 2. Signaleringslijst

Nadere informatie

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR LEERKRACHTEN

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR LEERKRACHTEN NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR LEERKRACHTEN Op een schokkende gebeurtenis ben je meestal niet voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben. Als leerkrachten samen met kinderen een ingrijpende

Nadere informatie

Protocol kindermishandeling SKOBOS

Protocol kindermishandeling SKOBOS Protocol kindermishandeling SKOBOS Algemeen Een groot aantal kinderen is jaarlijks slachtoffer van kindermishandeling. Gezien de landelijke cijfers is er op elke basisschool in Nederland een aantal kinderen

Nadere informatie

NA DE SCHOK... INFORMATIE VOOR LERAREN

NA DE SCHOK... INFORMATIE VOOR LERAREN NA DE SCHOK... INFORMATIE VOOR LERAREN www.ggdbzo.nl Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat ingrijpende gevolgen. Als leerkrachten samen met kinderen een

Nadere informatie

Kindermishandeling en ouderproblematiek hoe bespreek je dat? Mireille Hartjes trainer/ coach en acteur Carien Miedema kinderarts

Kindermishandeling en ouderproblematiek hoe bespreek je dat? Mireille Hartjes trainer/ coach en acteur Carien Miedema kinderarts Kindermishandeling en ouderproblematiek hoe bespreek je dat? Mireille Hartjes trainer/ coach en acteur Carien Miedema kinderarts Vormen van kindermishandeling Een gangbare onderverdeling in vormen van

Nadere informatie

K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R

K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R PSYCHOSOCIALE GEZONDHEID Jeugd 2010 4 K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R Kinderenonderzoek 2010 Om inzicht te krijgen in de gezondheid van de inwoners in haar werkgebied, heeft de GGD Zuid-Holland

Nadere informatie

Een kind helpen. na een misdrijf of verkeersongeluk. Slachtofferhulp 0900-0101. (lokaal tarief) na een misdrijf of een verkeersongeluk

Een kind helpen. na een misdrijf of verkeersongeluk. Slachtofferhulp 0900-0101. (lokaal tarief) na een misdrijf of een verkeersongeluk Een kind helpen na een misdrijf of verkeersongeluk Slachtofferhulp H E L P T na een misdrijf of een verkeersongeluk 0900-0101 (lokaal tarief) Een misdrijf of een verkeersongeluk kan een diepe indruk bij

Nadere informatie

Hoe verwerk je een. schokkende gebeurtenis? Informatie voor ouders

Hoe verwerk je een. schokkende gebeurtenis? Informatie voor ouders Hoe verwerk je een schokkende gebeurtenis? Informatie voor ouders Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen ingrijpende gevolgen. Als kinderen

Nadere informatie

TSCYC Ouderversie. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. Jeroen de Groot. ID 256-18 Datum 24.12.2014. Informant:

TSCYC Ouderversie. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. Jeroen de Groot. ID 256-18 Datum 24.12.2014. Informant: TSCYC Ouderversie Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen ID 256-18 Datum 24.12.2014 Informant: Mieke de Groot-Aerts moeder TSCYC Inleiding 2 / 10 INLEIDING De TSCYC is een vragenlijst die

Nadere informatie

Scheiding en kinderen

Scheiding en kinderen Scheiding en kinderen Dat ik van mijn vader hou, Doet moeder soms verdriet En dat ik van mijn moeder hou Dat weet mijn vader niet. Zo draag ik mijn geheimen mee En loop van hier naar daar. Nog altijd hou

Nadere informatie

Protocol kindermishandeling en huiselijk geweld.

Protocol kindermishandeling en huiselijk geweld. Protocol kindermishandeling en huiselijk geweld. Doel: Binnen Kinderopvang Babbeloes wordt de Meldcode Kindermishandeling zoals opgesteld door de branchevereniging Kinderopvang gehanteerd. In dit protocol

Nadere informatie

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor

Nadere informatie

R.K. BASISSCHOOL DE ESTER St. Machutusweg 2a 0486-472256 5364 RB Escharen info@de-ester.nl

R.K. BASISSCHOOL DE ESTER St. Machutusweg 2a 0486-472256 5364 RB Escharen info@de-ester.nl R.K. BASISSCHOOL DE ESTER St. Machutusweg 2a 0486-472256 5364 RB Escharen info@de-ester.nl Zelf denken, samen doen! www.de-ester.nl Protocol meldcode kindermishandeling Sinds 1 juli 2013 zijn alle beroepskrachten

Nadere informatie

Bijlage : Signalenlijst kindermishandeling 4- tot 12-jarigen

Bijlage : Signalenlijst kindermishandeling 4- tot 12-jarigen Bijlage : Signalenlijst kindermishandeling 4- tot 12-jarigen Als kinderen mishandeld, verwaarloosd en/of misbruikt worden, kunnen ze signalen uitzenden. Het gebruik van een signalenlijst kan zinvol zijn,

Nadere informatie

Als het misgaat.. bel ik jou Steun voor kinderen van 0-18 jaar die getuige zijn geweest van huiselijk geweld. JSO Marjanne van Esveld

Als het misgaat.. bel ik jou Steun voor kinderen van 0-18 jaar die getuige zijn geweest van huiselijk geweld. JSO Marjanne van Esveld Als het misgaat.. bel ik jou Steun voor kinderen van 0-18 jaar die getuige zijn geweest van huiselijk geweld JSO Marjanne van Esveld Programma Huiselijk geweld: beleving, cijfers, gevolgen, thema s Doelen

Nadere informatie

Pieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1

Pieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1 EENZAAMHEID Pieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1 Partners 'Aanpak eenzaamheid Hatert' EENZAAMHEID / 2 Programma Wat is eenzaamheid? Signalen Omgaan met EENZAAMHEID / 3 Wat is eenzaamheid?

Nadere informatie

Directe Hulp bij Huiselijk. U staat er niet alleen voor!

Directe Hulp bij Huiselijk. U staat er niet alleen voor! Directe Hulp bij Huiselijk Geweld U staat er niet alleen voor! U krijgt hulp Wat nu? U bent in contact geweest met de politie of u heeft zelf om hulp gevraagd. Daarom krijgt u nu Directe Hulp bij Huiselijk

Nadere informatie

Kindermishandeling. voor minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard,

Kindermishandeling. voor minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, Kindermishandeling Is elke vorm van: voor minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige

Nadere informatie

Meldcode Kindermishandeling Stichting Speelzaal Rozenstraat

Meldcode Kindermishandeling Stichting Speelzaal Rozenstraat Meldcode Kindermishandeling Stichting Speelzaal Rozenstraat Voorwoord Stichting Speelzaal Rozenstraat werkt met de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Als de leidster zich zorgen maakt over

Nadere informatie

HET ANTI-PEST-BELEID VAN ONZE SCHOOL

HET ANTI-PEST-BELEID VAN ONZE SCHOOL Stationsstraat 81 3370 Boutersem 016/73 34 29 www.godenotelaar.be email: directie.nobro@gmail.com bs.boutersem@gmail.com HET ANTI-PEST-BELEID VAN ONZE SCHOOL 1. Het standpunt van de school: Pesten is geen

Nadere informatie

Opvoeden na partner geweld Trees Pels Katinka Lunneman Jodi Mak Susanne Tan Meta Flikweert Marjolijn Distelbrin Majone Steketee

Opvoeden na partner geweld Trees Pels Katinka Lunneman Jodi Mak Susanne Tan Meta Flikweert Marjolijn Distelbrin Majone Steketee Opvoeden na partner geweld Trees Pels Katinka Lunneman Jodi Mak Susanne Tan Meta Flikweert Marjolijn Distelbrin Majone Steketee Financiers: Gemeente Rotterdam Gemeente Amsterdam Gemeente Utrecht Gemeente

Nadere informatie

Signalering en Diagnostiek

Signalering en Diagnostiek Signalering en Diagnostiek bij getraumatiseerde kinderen Anja Meenhuys, GZ-Psycholoog Wat is een trauma? (DSM-IV) De persoon heeft ervaren, waargenomen of is geconfronteerd met een gebeurtenis of gebeurtenissen

Nadere informatie

SAMENVATTING PROTOCOL MELDCODE KINDERMISHANDELING

SAMENVATTING PROTOCOL MELDCODE KINDERMISHANDELING SAMENVATTING PROTOCOL MELDCODE KINDERMISHANDELING Kindermishandeling is geen eenduidig begrip. Wat iemand kindermishandeling noemt, heeft te maken met eigen normen en waarden, de manier waarop men zelf

Nadere informatie

Na de schok... Niemand is echt voorbereid op een schokkende. gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen

Na de schok... Niemand is echt voorbereid op een schokkende. gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen Na de schok... ingrijpende gevolgen. Als kinderen samen met hun ouders een aangrijpende gebeurtenis meemaken,

Nadere informatie

Kinderen & huiselijk geweld. Fransien Jans & Anke van Schooten

Kinderen & huiselijk geweld. Fransien Jans & Anke van Schooten Kinderen & huiselijk geweld Fransien Jans & Anke van Schooten Programma Inzoomen op doelgroep Hoe krijgen we de gezinnen binnen? Bossche kindspoor Hoe maken we context? Gezinsveiligheidsplan Hoe ziet behandeling

Nadere informatie

BEPERKING ONDERWIJSPARTICIPATIE

BEPERKING ONDERWIJSPARTICIPATIE BEPERKING ONDERWIJSPARTICIPATIE GOOD PRACTICES De onderbouwing van de beperking van de onderwijsparticipatie blijkt uit het VO Aanmeldformulier Amsterdam 2009-2010, niet ouder dan een half jaar, plus diagnostische

Nadere informatie

Faalangst. Informatie en tips voor ouders en verzorgers

Faalangst. Informatie en tips voor ouders en verzorgers Faalangst Informatie en tips voor ouders en verzorgers Wat is faalangst? Faalangst is angst die optreedt in situaties waarin er bepaalde prestaties van uw kind worden verlangd. Het is de angst om niet

Nadere informatie

Mariëlle Dekker Direkteur Augeo Foundation

Mariëlle Dekker Direkteur Augeo Foundation Mariëlle Dekker Direkteur Augeo Foundation WHY aanpak kindermishandeling Veilig opgroeien Herstel WHY van het schadefonds maatschappelijke uiting solidariteit erkenning van het onrecht en leed geschade

Nadere informatie

Presentatie Huiselijk Geweld

Presentatie Huiselijk Geweld Definitie: Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke- of familiekring van het slachtoffer wordt gepleegd. Hieronder vallen lichamelijke en seksuele geweldpleging, belaging en bedreiging

Nadere informatie

OUDERVRAGENLIJST OVL KIPPPI 1-4. (jaar)... (maand)... (dag) ... jaar... maanden

OUDERVRAGENLIJST OVL KIPPPI 1-4. (jaar)... (maand)... (dag) ... jaar... maanden OUDERVRAGENLIJST OVL KIPPPI 1-4 Informatie over het kind Naam van het kind:... jongen meisje Datum van invullen: (jaar)... (maand)... (dag) Geboortedatum van kind: Leeftijd kind: (jaar)... (maand)... (dag)...

Nadere informatie

Handelingsprotocol Meldcode Kindermishandeling Versie: 30 april 2015

Handelingsprotocol Meldcode Kindermishandeling Versie: 30 april 2015 Handelingsprotocol Meldcode Kindermishandeling Versie: 30 april 2015 Inleiding Jaarlijks zijn tienduizenden kinderen het slachtoffer van kindermishandeling. In ongeveer 50 gevallen per jaar heeft de mishandeling

Nadere informatie

Handleiding bij de SIK-lijst

Handleiding bij de SIK-lijst Bijlage 3 Handleiding bij de SIK-lijst Richtlijnen Jeugdhulp / KOPP / richtlijn / pagina 61 Handleiding SIK-lijst 6 Deze handleiding geeft suggesties voor observaties die gedaan kunnen worden en voor vragen

Nadere informatie

Signaleringswaaier kindermishandeling. Beweging Limburg tegen Kindermishandeling

Signaleringswaaier kindermishandeling. Beweging Limburg tegen Kindermishandeling Signaleringswaaier kindermishandeling. Beweging Limburg tegen Kindermishandeling LET OP EN STOP Er is maar één iemand nodig om kindermishandeling te stoppen Niet de aandacht en zorg krijgen die je nodig

Nadere informatie

Kindspoor Fier Fryslân

Kindspoor Fier Fryslân Kindspoor Fier Fryslân Het kind centraal stellen Denken vanuit het perspectief van het kind Fier Fryslân is een expertise- en behandelcentrum op het terrein van geweld in afhankelijkheids- relaties 1 Wij

Nadere informatie

Week tegen de kindermishandeling. Thema: conflictscheiding

Week tegen de kindermishandeling. Thema: conflictscheiding Week tegen de kindermishandeling Thema: conflictscheiding Welkom Cindy de Rijke Kompaan en De Bocht Ouderschapsbemiddelaar Peter Verbeeten Instituut voor Maatschappelijk werk medewerker kinderen en scheiden

Nadere informatie

Veiligheid en bescherming bij geweld in relaties

Veiligheid en bescherming bij geweld in relaties Veiligheid en bescherming bij geweld in relaties Arosa biedt veiligheid en bescherming bij geweld in relaties. Vrouwen, mannen en hun kinderen kunnen bij Arosa terecht voor opvang en begeleiding. Arosa

Nadere informatie

3/12/2013. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. ADHD groeit mee. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD

3/12/2013. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. ADHD groeit mee. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD ADHD groeit mee Babypeuter Lagere school Puberadolescent Babypeuter Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD Geboorte zuigeling - peuter Al hyperactief van in de buik Moeilijke baby : Verhoogd activiteitsniveau

Nadere informatie

Signaleringslijst Erger Voorkomen - Toelichting

Signaleringslijst Erger Voorkomen - Toelichting Signaleringslijst Erger Voorkomen - Toelichting Met deze lijst worden achtergronden van jeugdigen in kaart gebracht. Met behulp van deze achtergronden kan worden vastgesteld of jeugdigeen een risico lopen

Nadere informatie

Handycard Zorgmonitor 1 SDQ en KIDSCREEN-27

Handycard Zorgmonitor 1 SDQ en KIDSCREEN-27 Handycard Zorgmonitor 1 SDQ en KIDSCREEN-27 SDQ (Strenghts and Difficulties Questionnaire) Meet de psychosociale aanpassing van de jeugdige. De SDQ wordt ingevuld door jeugdigen zelf (11-17 jaar) en ouders

Nadere informatie

Levensverhaal. Hoe is de gezinssamenstelling? Hoe is de relatie met eventuele broertjes en zusjes?

Levensverhaal. Hoe is de gezinssamenstelling? Hoe is de relatie met eventuele broertjes en zusjes? Intakeformulier basisscholen Wageningen Geachte ouder(s), In het kader van de Wet op het Passend Onderwijs is het voor scholen van groot belang om goed zicht te hebben op de ondersteuningsbehoefte van

Nadere informatie

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort?

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort? amersfoort Folder voor ouders van 0-8 jarigen Bezoekadres Heiligenbergerweg 36, 3816 AK Amersfoort T 033 47 94 000, E info@cjgamersfoort.nl I www.cjgamersfoort.nl carta U kunt binnenlopen bij CJG Amersfoort.

Nadere informatie

Webinar. Thema: conflictscheiding

Webinar. Thema: conflictscheiding Webinar Thema: conflictscheiding Welkom Cindy de Rijke Kompaan en De Bocht Ouderschapsbemiddelaar Peter Verbeeten Instituut voor Maatschappelijk werk medewerker kinderen en scheiden Tijdens de webinar

Nadere informatie

Opgroeien met ziekte en zorg. Training voor professionals

Opgroeien met ziekte en zorg. Training voor professionals Opgroeien met ziekte en zorg Training voor professionals Wat is jouw kracht? Aanleiding 2BeCool wil jonge mantelzorgers in beeld brengen en passende ondersteuning bieden. Jonge mantelzorgers vallen nauwelijks

Nadere informatie

Hoor je mij wel? Kinderen van ouders met een ziekte, verslaving of beperking

Hoor je mij wel? Kinderen van ouders met een ziekte, verslaving of beperking Hoor je mij wel? Kinderen van ouders met een ziekte, verslaving of beperking Juni 2018 Woord vooraf Ouders zorgen voor hun kinderen. Door het regelen van praktische en materiële zaken, maar ook door het

Nadere informatie

Beste ouders/verzorgers,

Beste ouders/verzorgers, INTAKEFORMULIER Parel 9 t/m 12 School Alex Beste ouders/verzorgers, Dit intakeformulier is bedoeld om die informatie te verkrijgen die wij nodig hebben om nieuwe kleuters zo goed mogelijk op te vangen

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen

Samenvatting (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen 141 Als kinderen psychische problemen ontwikkelen zoals gedragsproblemen

Nadere informatie

BunderBos. BunderBos. BunderBos

BunderBos. BunderBos. BunderBos BunderBos groepspraktijk BunderBos groepspraktijk BunderBos groepspraktijk Wij zijn een groepspraktijk van psychologen, orthopedagogen en psychotherapeuten BunderBos en helpen zowel kinderen, jongeren,

Nadere informatie

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Kinderen 5-12 jaar KOPP/KVO Doe-praatgroep (8-12 jaar). Een vader of moeder met problemen Als je vader of moeder een psychisch of verslavingsprobleem heeft

Nadere informatie

Huiselijk geweld en kindermishandeling: horen, zien en handelen

Huiselijk geweld en kindermishandeling: horen, zien en handelen Voor advies of melding: 088-3083636 Huiselijk geweld en kindermishandeling: horen, zien en handelen Informatie voor mensen die met kinderen van 0 tot 12 werken Signalen van jongeren? Horen, Zien en Handelen

Nadere informatie

Aanpak pesten. Een definitie van pesten. De pesters. Signalen van een pestkop

Aanpak pesten. Een definitie van pesten. De pesters. Signalen van een pestkop Aanpak pesten Pesten of treiteren is antisociaal gedrag waarbij het slachtoffer herhaaldelijk en langdurig negatieve handelingen van materiële, fysieke of psychische aard moet ondergaan door één of meerdere

Nadere informatie

af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang

af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang Grensoverschrijdend gedrag Klik Kinderopvang wijst alle vormen van grensoverschrijdend gedrag af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang grensoverschrijdend gedrag voorkomen

Nadere informatie

Autisme in de levensfase van 16-25 jaar. Marijke Gottmer GZ-Psycholoog Altrecht 11 december 2012

Autisme in de levensfase van 16-25 jaar. Marijke Gottmer GZ-Psycholoog Altrecht 11 december 2012 Autisme in de levensfase van 16-25 jaar Marijke Gottmer GZ-Psycholoog Altrecht 11 december 2012 Programma Voorstellen Inleiding Problemen Intake/Diagnose Analyse Behandeling 16-25 jaar moeilijke leeftijd

Nadere informatie

TOELICHTING OP HET AANMELDINGSFORMULIER VOOR HET CASUS-OVERLEG

TOELICHTING OP HET AANMELDINGSFORMULIER VOOR HET CASUS-OVERLEG TOELICHTING OP HET AANMELDINGSFORMULIER VOOR HET CASUS-OVERLEG Een casus wordt ingebracht in het casus-overleg door middel van het formulier Schriftelijke aanmelding casus-overleg. Dit formulier wordt

Nadere informatie

...de draad weer oppakken

...de draad weer oppakken Na de schok... leerkrachten in basis- en voortgezet onderwijs Informatie voor leerkrachten in het basis- en voortgezet onderwijs wanneer een schokkende gebeurtenis heeft plaatsgevonden....de draad weer

Nadere informatie

Executieve functies en emotieregulatie. Annelies Spek Klinisch psycholoog/senior onderzoeker Centrum autisme volwassenen, GGZ Eindhoven

Executieve functies en emotieregulatie. Annelies Spek Klinisch psycholoog/senior onderzoeker Centrum autisme volwassenen, GGZ Eindhoven Executieve functies en emotieregulatie Annelies Spek Klinisch psycholoog/senior onderzoeker Centrum autisme volwassenen, GGZ Eindhoven Inhoud 1. Executieve functies en emotieregulatie 2. Rol van opvoeding

Nadere informatie

SAMENVATTING PROTOCOL MELDCODE KINDERMISHANDELING

SAMENVATTING PROTOCOL MELDCODE KINDERMISHANDELING SAMENVATTING PROTOCOL MELDCODE KINDERMISHANDELING Kindermishandeling is geen eenduidig begrip. Wat iemand kindermishandeling noemt, heeft te maken met eigen normen en waarden, de manier waarop men zelf

Nadere informatie

ReConnect Het vertrouwen tussen kind en ouder herstellen

ReConnect Het vertrouwen tussen kind en ouder herstellen ReConnect Het vertrouwen tussen kind en ouder herstellen INFORMATIEBROCHURE VOOR OUDERS EN VERZORGERS 2 Het vertrouwen tussen kind en ouder herstellen 3 Kinderen horen thuis op te groeien. Helaas is uithuisplaatsing

Nadere informatie

INFORMATIE KINDEREN IN ROUW 10-12 JAAR STICHTING STERRENKRACHT

INFORMATIE KINDEREN IN ROUW 10-12 JAAR STICHTING STERRENKRACHT INFORMATIE KINDEREN IN ROUW 10-12 JAAR STICHTING STERRENKRACHT Voorwoord Beste ouders/verzorgers, Deze informatie is bedoeld om antwoord te geven op vragen als: Hoe ga ik om met het verdriet, angst of

Nadere informatie

Meldcode huiselijk geweld & kindermishandeling Kindcheck

Meldcode huiselijk geweld & kindermishandeling Kindcheck Meldcode huiselijk geweld & kindermishandeling Kindcheck Datum mei 2019 Team Processen Auteur Kees de Groot 1 1. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 1.1 Wat verstaan we onder huiselijk geweld

Nadere informatie

Vragenlijst voor ouders/verzorgers

Vragenlijst voor ouders/verzorgers Vragenlijst voor ouders/verzorgers Uw kind is aangemeld voor psychologische of pedagogische coaching/begeleiding. Het doel van deze coaching is het vinden van een antwoord op de hulpvraag, zodat uw kind

Nadere informatie

Wacht maar tot ik groot ben!

Wacht maar tot ik groot ben! www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen

Nadere informatie

Moet mijn kind nog luisteren?

Moet mijn kind nog luisteren? Moet mijn kind nog luisteren? Grenzen stellen in de opvoeding Mauri Met dank aan M. Wysmans Schoolreglement uit 1848 Kaartspelen in de klas Vloeken Alcohol drinken op school Liegen Meisjes spelen met jongens

Nadere informatie

Signaleringskaart Jonge mantelzorgers jaar

Signaleringskaart Jonge mantelzorgers jaar Signaleringskaart Jonge mantelzorgers 12 16 jaar Herken signalen die kunnen duiden op Jonge mantelzorgers 4-6, 6-9, 9-12, 12-18 Risicogroepen Jonge mantelzorger in beeld. Wat nu? Heeft u vragen rondom

Nadere informatie

Hulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders. Wat kan Altra bieden?

Hulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders. Wat kan Altra bieden? Hulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders Wat kan Altra bieden? Problemen & Risico s Beschermende factoren Bouwstenen jeugdhulp van Altra Verlies familie en verlatingsangst Veilige basis, vertrouwen

Nadere informatie

Herkennen gevolgen en signalen voor jeugdigen

Herkennen gevolgen en signalen voor jeugdigen Herkennen gevolgen en signalen voor jeugdigen u Eventuele psychische en/of verslavingsproblemen bij de ouders kunnen van invloed zijn op de opvoeding, ontwikkeling en (toekomstige) psychische gezondheid

Nadere informatie

Resultaten en ervaringen polikliniek. 12 juni 2012 sms symposium, presentatie sms poli

Resultaten en ervaringen polikliniek. 12 juni 2012 sms symposium, presentatie sms poli SMs-poli Resultaten en ervaringen polikliniek 1 hoe werkt de SMs-poli, wat kunnen wij betekenen? uitkomsten uit onderzoek tot nu toe: - ouders - leerkracht/begeleider bevindingen poli: - ouders - orthopedagogen

Nadere informatie

Richtlijn JGZ-richtlijn Kindermishandeling

Richtlijn JGZ-richtlijn Kindermishandeling Richtlijn JGZ-richtlijn Kindermishandeling 2. Gevolgen van kindermishandeling voor kind en omgeving De emotionele, lichamelijke en intellectuele ontwikkeling van een kind berust op genetische mogelijkheden

Nadere informatie

Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet?

Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet? Stijging criminaliteit meisjes Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet? Anne-Marie Slotboom Vrije Universiteit Amsterdam 1 BRISBANE 2010 - Steeds meer jonge meisjes tussen tien en veertien

Nadere informatie

Mishandeling en seksueel. Geweld is niet oké. Het kan stoppen.

Mishandeling en seksueel. Geweld is niet oké. Het kan stoppen. Mishandeling en seksueel misbruik Geweld is niet oké. Het kan stoppen. Alles over mishandeling en seksueel misbruik Hulplijn 1712 www.1712.be tel. 1712 Voor geweld, misbruik en kindermishandeling. Elke

Nadere informatie

Generatie Vragenlijst voor leerkrachten

Generatie Vragenlijst voor leerkrachten Generatie 2020 - Vragenlijst voor leerkrachten Welkom bij de vragenlijst voor de leerkracht. Het is mogelijk om te pauzeren en de vragenlijst later te hernemen door de code opnieuw in te vullen op de startpagina.

Nadere informatie

GGZ aanpak huiselijk geweld

GGZ aanpak huiselijk geweld GGZ aanpak huiselijk geweld Wat is er nodig en wat helpt Jeannette van Borren Mei 2011 Film moeder en zoon van Putten Voorkomen van problemen is beter en goedkoper dan genezen Preventieve GGZ interventies

Nadere informatie

Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje.

Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje. 1-1. HET PROBLEEM Pesten en plagen worden vaak door elkaar gehaald! Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje. Als je gepest bent, heb je ervaren dat pesten

Nadere informatie

Samenvatting Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (juli 2016)

Samenvatting Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (juli 2016) Samenvatting Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (juli 2016) Kindermishandeling; iedereen weet dat het bestaat, maar veel mensen beseffen niet dat het heel vaak voorkomt. Veel vaker dan u denkt!

Nadere informatie

Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl

Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl n Echtscheiding en kinderen Kinderen zien het gezin waarin zij zijn grootgebracht vaak als een eenheid die er altijd was

Nadere informatie