Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën. Zuyd Hogeschool

Transcriptie

1 Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën Zuyd Hogeschool Visitatiedatum 2-3 juli 2015 Visitatiepanel Dhr. prof. dr. L. M. Bouter, vast panellid, voorzitter Mw. prof. dr. M. S. H. Duijnstee, vast panellid Dhr. prof. dr. C. P. van der Schans, lectoraatspecifiek panellid voor A&P Mw. dr. ir. M. H. Kwekkeboom, lectoraatspecifiek panellid voor KenVaK Dhr. prof. dr. ir. J. Engelen, lectoraatspecifiek panellid voor TidZ Mw. B. L. van Eyndhoven, MA, panelsecretaris Oktober 2015

2 Inhoudsopgave 1. Samenvatting en aanbevelingen Procesinformatie Impact van het onderzoek op de beroepspraktijk Impact van het onderzoek op het onderwijs Impact van het onderzoek op de professionalisering Kwaliteit van proces, methodologie en output van het onderzoek Omvang en reikwijdte van de onderzoeksoutput Oriëntatie en programmering van het onderzoek Inbedding en ondersteuning van het onderzoek Interne kwaliteitszorg Bijlagen Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 2

3 1. Samenvatting en aanbevelingen 1.1. Inleiding Voor u ligt het beoordelingsrapport van het visitatiepanel van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën (KenVaK) van Zuyd Hogeschool. Het proces van visitatie bestaat uit vier fasen: een interne positiebepaling van het lectoraat, het bestuderen van documentatie door een panel van drie onafhankelijke externe deskundigen, de visitatie zelf en een bestuurlijk besluit van het College van Bestuur ten aanzien van voortzetting van het lectoraat naar aanleiding van de visitatie. Het lectoraat KenVaK is beoordeeld binnen een clustervisitatie van drie lectoraten van de faculteit Gezondheidszorg: het lectoraat KenVaK, het lectoraat Technologie in de Zorg (TidZ) en het lectoraat Autonomie en Participatie van Chronisch Zieken (A&P). Om de evaluatie van het lectoraat KenVaK zo zorgvuldig en volledig mogelijk uit te voeren en in te vullen, heeft het panel de context en de samenhang van deze drie lectoraten meegenomen in de beoordeling en heeft het panel tevens een aantal overkoepelende aanbevelingen geformuleerd die voor alle drie de lectoraten gelden. Het visitatiepanel bestond uit dhr. prof. dr. L. M. Bouter (vast panellid, voorzitter), mw. prof. dr. M. S. H. Duijnstee (vast panellid), mw. dr. ir. M. H. Kwekkeboom (lectoraatspecifiek panellid voor KenVaK). dhr. prof. dr. C. P. van der Schans (lectoraatspecifiek panellid voor A&P) en dhr. prof. dr. ir. J. Engelen (lectoraatspecifiek panellid voor TidZ). Mw. B. L. van Eyndhoven, MA, was de panelsecretaris. De visitatie omvatte kennisneming van uitvoerige documentatie, een voorbereidingsmiddag van het panel en twee visitatiedagen waarbij gesproken is met de lector(en) en de faculteitsdirecteur, leden van de kenniskring, docenten, studenten en interne en externe stakeholders. Dit alles heeft geresulteerd in het voorliggende beoordelingsrapport Samenvatting clustervisitatie Het panel heeft met waardering kennis genomen van de positieve dynamiek, substantiële output en de indrukwekkende hoeveelheid interne en externe verbindingen van de drie gevisiteerde lectoraten. Door de onderling goede verstandhouding en open cultuur wordt er met aanstekelijk enthousiasme en passie waardevol werk verzet. De lectoraten geven samen een unieke en glansrijke inkleuring van de ambities van Zuyd en een gevarieerde invulling van het Zuyd zwaartepunt innovatieve zorg en technologie. De panelleden hebben ook gekeken naar het Centre of Expertise voor Innovatieve Zorg en Technologie (EIZT). Dit Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 3

4 expertisecentrum heeft goed gewerkt bij a) het verwerven van een forse subsidie 1, b) versterking van de samenwerking met externe partners, c) het involveren van andere Zuyd faculteiten, en d) het versterking van de lectoraten. Daarbij wordt met succes ingezet op het doel om de studenten en professionals zodanig toe te rusten dat zij goed kunnen functioneren in interdisciplinaire teams zodat zij (mede) vorm kunnen geven aan integrale zorgverlening. De visitatiecommissie heeft de overkoepelende aandachtspunten geformuleerd die gelden voor alle drie de beoordeelde lectoraten: 1. De komende jaren is het van belang het expertisecentrum EIZT en het daarmee corresponderende zwaartepunt innovatieve zorg en technologie verder uit te bouwen. De drie lectoraten vervullen een verschillende rol ten aanzien van het Centre of Expertise: het lectoraat TidZ valt er volledig mee samen, het lectoraat A&P past voor tweederde in het centrum en het zwaartepunt, maar ondervindt hierbij beperkingen m.b.t. de zichtbaarheid van het lectoraat zelf en de bijdrage die het levert aan EIZT, en het lectoraat KenVaK heeft nagenoeg geen aansluiting op het expertisecentrum. Dit lectoraat neemt slechts zeer beperkt op projectbasis deel aan EIZT, wat begrijpelijk is gezien de thematiek van het lectoraat en de landelijke spreiding ervan. 2. Het is niet eenvoudig om de weg te vinden in het web van de vele onderzoekslijnen, zwaartepunten, speerpunten en aandachtsgebieden van hogeschool, faculteit, expertisecentrum en lectoraten; ook de lectoren en medewerkers zelf verdwalen nog regelmatig. Een sterke vereenvoudiging/bundeling lijkt gewenst en ook goed mogelijk. 3. Er is een duidelijke oriëntatie op het werkveld van de betreffende professies en een serieuze ambitie om het onderwijs te verbeteren met de resultaten van het lectoraat. De impact van het onderzoek op de curricula en in sommige gevallen de kwaliteit van het afstudeerwerk van de opleidingen is echter in een aantal opzichten voor verbetering vatbaar. 4. Het panel constateerde dat de infrastructuur voor toegepast onderzoek ontoereikend is en dat het met name ontbreekt aan goede ICT- systemen voor datamanagement en - archivering, standard operating procedures (SOPs), gestructureerde interne audits, meting van de tevredenheid van de stakeholders van de lectoraten, en andere zaken op het gebied van kwaliteitsbewaking. 5. Het is het panel gebleken dat er nagenoeg geen systematische aandacht is voor de wetenschappelijke integriteit en de ethische aspecten van het onderzoek. Dat is zorgelijk, want de directe en nauwe verwevenheid met het werkveld leidt tot een aantal risico s en conflicts of interest. Gezien de toenemende en succesvolle 1 Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap droeg in 2013 bij met een investering van 1 miljoen euro in het kader van het kennisprogramma Publiek Privaat Samenwerken Centres of Expertise HBO Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 4

5 profilering van Zuyd Hogeschool als een in toenemende mate op onderzoek gerichte kennisinstelling kan men het zich eenvoudigweg niet permitteren om achter te blijven op dit gebied. 6. Ook moesten de panelleden vaststellen dat de meer dan 130 (!) hen toegezonden documenten ten behoeve van het visitatieproces niet altijd gebundeld of helder gestructureerd waren of deels niet direct ter zake deden Aanbevelingen clustervisitatie Hieronder volgen de aanbevelingen van het panel, te gebruiken als handvatten in de aanpak van de overkoepelende aandachtspunten die gelden voor alle drie de lectoraten: 1. Verbreed en ontwikkel het expertisecentrum EIZT door het als een Zuyd- brede infrastructuur te laten opereren waaraan ook andere dan de gevisiteerde lectoraten zich commiteren en een zichtbare plek krijgen. Het panel adviseert de specifieke aandachtspunten van de lectoraten mee te laten wegen in dit herprofileringsproces van het EIZT. Het wordt daarmee een organisatie met een groeiend aantal partners dat Zuyd Hogeschool verbindt met de relevante stakeholders. Daarbij is het zaak om de huidige en toekomstige partners te binden door ze in cash of in kind te laten investeren in EIZT. 2. Het is de gezamenlijke taak van bestuurders en lectoren om de organisatie transparanter en inzichtelijker te maken, zodat iedereen beter begrijpt hoe ze in elkaar steekt en er minder energie in overleg en afstemming gaat zitten. Als wordt gekozen voor een matrixorganisatie, beperk deze dan tot twee assen met zo min mogelijk categorieën per as. 3. Maak de verbinding tussen lectoraten en het onderwijs steviger en minder vrijblijvend. En benut de inzichten en de contacten met het werkveld van de lectoraten voor evidence- based curriculumontwikkeling. 4. Zorg hogeschoolbreed voor een verbeterslag in de infrastructuur voor toegepast onderzoek, facilitering en ondersteuning door Zuyd van de kwaliteitszorg waaronder datamanagement en - archivering, het ontwikkelen van standard operating procedures (SOPs), en interne audits. 5. Besteed expliciet aandacht aan de ethische aspecten en de wetenschappelijke integriteit van het toegepaste onderzoek. 6. Het is zaak bij toekomstige visitaties de aangeleverde informatie beter te structureren en uniformeren, en tevens de omvang van het dossier fors te beperken. Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 5

6 1.4. Samenvatting lectoraat KenVaK Hieronder volgen in korte bewoordingen de bevindingen en aanbevelingen van het panel betreffende het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën. Verdere toelichting wordt gegeven in de bijbehorende hoofdstukken. Met waardering heeft het panel vastgesteld dat er met weinig middelen onder versnipperde omstandigheden veel waardevols is bereikt door het lectoraat KenVaK. Het lectoraat dwingt respect af met het pionierswerk dat het verricht heeft en blijkt van groot belang voor de ontwikkeling en onderbouwing van het handelen van de betreffende beroepsgroepen. Men levert een belangrijke aanzet tot evidence based practice voor het werkveld. Daarmee heeft het lectoraat een wezenlijke landelijke functie gecreëerd, ook al is het nog op kleine schaal. Er zijn een aantal factoren die het zeer moeilijk maken om focus en massa te realiseren: het vakgebied behelst vijf verschillende therapieën, er nemen zeven partnerhogescholen deel aan dit lectoraat, men werkt met een groot aantal kleine aanstellingen, KenVaK is verbonden met een bijzonder lectoraat dat zich primair op een ander onderwerpsgebied richt, en er is geen de academische pendant van het lectoraat. Desondanks slaagt men er enigermate in om onderzoekslijnen te formeren, de behoefte van het werkveld te analyseren, zorgstandaarden te ontwikkelen, subsidies te verwerven en promoties te realiseren. Het panel signaleerde in dit verband enkele cruciale aandachtspunten: 1. Zuyd Hogeschool aarzelt na jarenlange investering in het voortzetten van haar trekkersrol door het lectoraat te blijven financieren. Het zou ongewenst en onverstandig zijn als dit lectoraat zou verdwijnen of nog kleiner wordt. Dat zou niet alleen de emancipatie van een beroepsgroep frustreren, maar ook het voortbestaan van de Master of Arts Therapies in gevaar kunnen brengen (zie hoofdstuk 9). 2. Het is in dit verband riskant dat het lectoraat gezien haar kennisdomein en themagebieden slechts in geringe mate aansluit op de inhoudelijke beleidskeuzes van faculteit en hogeschool, en ook nagenoeg niet actief is in het expertisecentrum EITZ (zie hoofdstuk 3 en 8). 3. De werving en acquisitie betreffende de tweede en de derde geldstroom zijn voldoende maar - gelet op de versnippering en de geringe menskracht - ook kwetsbaar (hoofdstuk 7) Aanbevelingen lectoraat KenVaK Het College van Bestuur, de faculteit gezondheidszorg en de partner hogescholen kunnen het zich om bovenstaande redenen niet permitteren om dit lectoraat op te geven. Cruciaal is daarbij dat ook die partner hogescholen en de andere stakeholders een betekenisvolle financiële bijdrage gaan leveren aan het lectoraat. Voor een succesvolle voortzetting van het lectoraat KenVaK adviseert het panel het volgende: Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 6

7 1. Zorg voor een steviger profilering, positionering en legitimering van het lectoraat. De lector kan de urgentie van het bestaan van het lectoraat nog scherper benadrukken met het doel het lectoraat en de beroepsgroep ook na 2016 binnen het bestaande netwerk te legitimeren en positioneren. Dat kan door het formuleren en communiceren van een goed beargumenteerd betoog over het risico van verlies van de Master of Arts Therapies van Zuyd, de zwakke positie van Nederland tegenover landen die een veel sterker gewortelde en ook academische traditie hebben in het kennisdomein, en het gevaar van ineenstorting van het waardevolle nationale netwerk dat het lectoraat heeft gerealiseerd. Leg deze argumentatie niet alleen voor aan Zuyd maar ook aan de andere partnerhogescholen, zodat het probleem voor een ieder helder is en met alle stakeholders besproken en opgelost kan worden (zie hoofdstuk 9). 2. Maak door een verscherpte en offensieve profilering het lectoraat en haar inhoudelijke programmering zichtbaarder in de speer- en zwaartepunten van Zuyd, het EIZT en de partnerhogescholen. Kapitaliseer daarbij op de opgebouwde kennis en ervaring. Interne en externe stakeholders hebben een zeer welwillende houding ten aanzien van het lectoraat: schroom niet om daar gebruik van te maken en de waarde van de opgebouwde kennis te demonstreren in aanpalende thematische terreinen (zie hoofdstuk 8). 3. Entameer vanuit die verscherpte profilering overleg met nieuwe potentiële externe opdrachtgevers, maar waak daarbij voor verdere versnippering (zie hoofdstuk 7) Oordelen per onderwerp en aspect Nr. Onderwerpen / aspecten Oordeel 1 Relevantie van het onderzoek 1.1 Impact van het onderzoek op de beroepspraktijk 1 Onderzoek draagt bij aan innovaties en ontwikkelingen in de beroepspraktijk waar we studenten voor opleiden, en resulteren in inzichten, methoden, technieken of hulpmiddelen die toepasbaar zijn in die praktijk. Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 7

8 Nr. Onderwerpen / aspecten Oordeel 2 De vraagstelling die ten grondslag ligt aan het onderzoek komt voort uit de ontwikkelingen in de beroepspraktijk. Vertegenwoordigers daarvan zijn nauw betrokken bij de inrichting en uitvoering van de onderzoeksprogramma s. 3 Onderzoekprogramma s zijn gericht op het aanbrengen van focus en massa en dragen bij aan de verbinding van ontwikkelingen in de beroepspraktijk met die binnen de zwaartepunten van Zuyd. Onvoldoende 1.2 Impact van het onderzoek op het onderwijs 4 Onderzoek voedt de ontwikkeling van onderzoekend vermogen van onze studenten en brengt hen in contact met onderzoek en ontwikkelingen in de beroepspraktijk 5 Onderzoekers zijn actief betrokken bij inrichting en uitvoering van het onderwijs en kennis en resultaten uit het onderzoek worden vertaald naar de curricula. 6 Lectoren bewaken de kwaliteit van afstudeerwerk, begeleiding van onderzoek en van het onderwijs in onderzoeksvaardigheden. / Voldoende 1.3 Impact van het onderzoek op de professionalisering 7 Het lectoraat draagt bij aan het ontwikkelen en onderhouden van de onderzoekscompetenties van medewerkers en van een onderzoekende houding binnen de faculteit. 8 Het onderzoek stimuleert de externe oriëntatie van de medewerkers van de faculteit en brengt hen in contact met ontwikkelingen in de beroepspraktijk. 2 Kwaliteit van het Onderzoek 2.1 Kwaliteit van proces, methodologie en output van het onderzoek Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 8

9 9 Het onderzoek voldoet aan de algemene methodologische kwaliteitseisen van wetenschappelijk onderzoek die gehanteerd worden binnen het domeinkennisgebied. Lector en onderzoekers beschikken daarvoor over de benodigde onderzoekservaring en kennis en vaardigheden (domein, methoden en technieken, acquisitie en projectmanagement). 10 Onderzoeksprojecten worden in voldoende mate begeleid door de lector of een senior onderzoeker en waar relevant door een begeleidingscommissie met vertegenwoordigers vanuit beroepspraktijk / opdrachtgevers, die hun tevredenheid borgt. 3 Opbrengst en productiviteit 3.1 Omvang en reikwijdte van de onderzoeksoutput 11 Het lectoraat verwerft financiële middelen uit de 2 de en 3 de geldstroom dat de ruimte voor onderzoek vergroot en de relevantie en kwaliteit van het onderzoek aantoont. Voldoende 12 Het onderzoek leidt tot betekenisvolle publicaties en voor de beroepspraktijk relevante en bruikbare resultaten, en is zichtbaar in de publieke media en de publiek/politieke opinievorming. 4 Robuustheid en vitaliteit 4.1 Oriëntatie en programmering van het onderzoek 13 Het onderzoeksdomein past in het facultaire strategische kader of portfolio en verbindt het facultaire onderzoek met één of meerdere van de zwaartepunten van Zuyd. Voor het onderzoek zijn missie en doelen uitgewerkt die de relevantie ervan voor de beroepspraktijk en voor kennisontwikkeling en onderwijs binnen Zuyd verankeren. Voldoende Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 9

10 14 Missie en doelen voor het onderwijs zijn vertaald in één of meerdere samenhangende onderzoeksprogramma s. Deze kennen een heldere operationele focus en bieden een planmatige aanpak die borgt dat onderzoeksprojecten onderling aansluiten, op elkaar voortbouwen en elkaar versterken. Ze voorzien tevens in een planning van tijd, mensen en middelen en in een indicatie van de aard en diepgang van de resultaten. 4.2 Inbedding en ondersteuning van het onderzoek 15 Het lectoraat beschikt over een geoormerkt onderzoeksbudget uit de rijksbijdrage, verwerft aanvullende interne middelen voor onderzoek en promoties en heeft toegang tot bijdragen uit 2 de en 3 de geldstroom. Voldoende 16 Lector en onderzoekers maken deel uit van voor het onderzoeksdomein relevante, structurele en robuuste nationaal netwerken en leveren daar regelmatig inhoudelijke bijdragen aan. Een proportioneel deel van het onderzoek wordt uitgevoerd binnen relevante (externe) samenwerkingsverbanden. 17 De onderzoekseenheid beschikt over voldoende ruimte voor huisvesting, onderzoeksfaciliteiten, ict- voorzieningen en toegang tot onderzoeksdata en literatuur en kan rekenen op voldoende organisatorische ondersteuning. Voldoende 5 Interne kwaliteitszorg 5.1 Interne kwaliteitszorg 18 De onderzoekseenheid beschikt over een werkende PDCA- cyclus dat de interne sturing op kwaliteit borgt middels jaarplannen, evaluatie van werkzaamheden, jaarrapportages en verbeterprogramma s. Deze cyclus sluit aan op de centrale en facultaire P&C cyclus en wordt door de faculteitsdirecteur adequaat aangestuurd. Faculteit en onderzoekseenheden worden volgens de Zuyd standaarden periodiek geaudit en gevisiteerd. Voldoende Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 10

11 2. Procesinformatie 2.1. Aanleiding Van 2002 tot einde 2008 speelde de landelijke Stichting Kennisontwikkeling (SKO) een belangrijke rol bij het toezicht op de kwaliteit van lectoraten. Vanaf 2009 dragen de hogescholen zelf verantwoordelijkheid voor zowel de interne als de externe kwaliteitszorg. De externe kwaliteitszorg van onderzoek binnen hogescholen wordt landelijk gecoördineerd door de Hbo- Raad en niet, zoals dat voor het onderwijs gebruikelijk is, door de NVAO. De uitgangspunten van deze externe kwaliteitszorg zijn vastgelegd in het Brancheprotocol Kwaliteitszorg Onderzoek (Hbo- Raad, 2007). De externe kwaliteitszorg voor onderzoek binnen de hogescholen is gericht op ontwikkeling en nog niet op accreditatie. De hogescholen organiseren zelf de kwaliteitszorg van hun lectoraten. Daarnaast heeft de Hbo- raad een Validatiecommissie Kwaliteitszorg Onderzoek in het leven geroepen. De taak van deze commissie is het valideren van het kwaliteitszorgsysteem van de hogeschool. Dit gebeurt tenminste een keer in de zes jaar. In januari 2009 is Zuyd positief gevalideerd. De validatiecommissie beoordeelt niet de kwaliteit van de lectoraten dat doen de visitatiecommissies - maar de wijze waarop de hogeschool haar onderzoekskwaliteit, onder meer door middel van de externe visitaties van lectoraten, bewaakt en verbetert. Het landelijke systeem is verder uitgewerkt in de notitie Kwaliteitszorgstelsel ten aanzien van het onderzoek aan Hogescholen en in de Validatieprocedure VKO (Hbo- Raad, juni 2009). In 2009 is Zuyd van start gegaan met het organiseren en laten uitvoeren van de visitaties van de lectoraten door externe visitatiecommissies. De werkwijze van deze visitatieprocessen is beschreven in het document Werkwijze positiebepaling en visitatie lectoraten Hogeschool Zuyd (2009). Het proces van visitatie bestaat uit vier fasen: een interne positiebepaling van het lectoraat, het bestuderen van documentatie door een panel van drie onafhankelijke externe deskundigen, de visitatie zelf en een bestuurlijk besluit van het College van Bestuur ten aanzien van voortzetting van het lectoraat naar aanleiding van de visitatie. Eind 2013 waren alle lectoraten van Zuyd Hogeschool die langer dan vier jaar bestonden ten minste één keer gevisiteerd. Eveneens is in 2013 het stelsel van externe evaluaties geëvalueerd en de bevindingen die uit deze evaluatie voortvloeiden worden thans gebruikt om het stelsel te herzien voor een volgende periode. Omdat dat proces nog niet afgerond is, wordt de onderhavige visitatie nog op de oorspronkelijke wijze uitgevoerd. Er zijn echter al wel elementen uit het nieuwe proces in gebracht in deze visitatie. De ervaring die daarmee wordt op gedaan kan leiden tot bijstelling van de processen alvorens ze officieel in gebruik worden genomen. Deze nieuwe elementen hebben voornamelijk betrekking op de interne positiebepaling en de beoordeling door het visitatiepanel. Een belangrijk onderdeel daarvan is de herziening van het beoordelingsprotocol. Helaas moesten de panelleden vaststellen dat meer dan 130 (!) hen toegezonden documenten ten behoeve van deze clustervisitatie niet altijd gebundeld of helder gestructureerd waren of deels niet direct ter zake deden. Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 11

12 2.2. Doel Het eerste doel van dit rapport is dat het visitatiepanel een oordeel geeft over de kwaliteit van de activiteiten van het lectoraat in de afgelopen vier jaren, in de verwachting dat de lectoren en de kenniskring de adviezen betrekken bij het formuleren van verbetervoornemens in het Strategisch Plan en in het jaarplan. Daartoe heeft het visitatiepanel de beschikking gekregen over de resultaten van een interne positiebepaling door de lector en de leden van de kenniskring en documenten zoals jaarplannen en jaarverslagen, onderzoeksrapporten, projectverslagen en documentatie over de verbinding met het onderwijs dat door de kenniskring is ontwikkeld. Het tweede doel van het rapport is het CvB een basis te bieden voor besluitvorming over het continueren van het lectoraat Werkwijze Voorbereiding De notitie Werkwijze Positiebepaling en visitatie Lectoraten Hogeschool Zuyd (februari 2009) beschrijft de gehanteerde werkwijze. De samenstelling van het visitatiepanel vindt u in bijlage 2. Bijlage 3 geeft weer met welke personen binnen en buiten de kenniskring het visitatiepanel heeft gesproken. Bijlage 4 vermeldt de documenten waarop het panel zijn oordelen mede heeft gebaseerd. De visitatie is zowel door het lectoraat als door de beleidsadviseur onderzoek van de hogeschool goed voorbereid. De documentatie was meer dan voldoende voor het verkrijgen van een algemeen beeld van het lectoraat en was voorzien van een duidelijke leeswijzer. Het panel heeft nog om specifieke informatie gevraagd omtrent het cohort promovendi, de verhouding tussen het expertisecentrum en de lectoraten en de kernpunten van de lectoraten. Beoordelingskader en opbouw rapportage Het beoordelingskader is gebaseerd op het landelijk vastgestelde Brancheprotocol Kwaliteitszorg Onderzoek en de daaraan verwante documenten, zoals de specifieke versie die voor Zuyd Hogeschool uitgeschreven werd (document 1.5). Het bestaat uit 18 stellingen die gegroepeerd zijn in 8 thema s: 1. Impact van het onderzoek op de beroepspraktijk; 2. Impact van het onderzoek op het onderwijs; 3. Impact van het onderzoek op de professionalisering; 4. Kwaliteit van proces, methodologie en output van het onderzoek; 5. Omvang en reikwijdte van de onderzoeksoutput; 6. Oriëntatie en programmering van het onderzoek; 7. Inbedding en ondersteuning van het onderzoek; 8. Interne kwaliteitszorg. Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 12

13 Normering De beoordeling vindt plaats in de termen: excellent, goed, voldoende en onvoldoende: Excellent: Het lectoraat voldoet volledig aan de criteria (aspecten) bij dit onderwerp of aspect en is een voorbeeld voor andere lectoraten. Het aspect heeft tevens aantoonbare positieve invloed op de kwaliteit van andere onderwerpen of aspecten. : Het lectoraat voldoet volledig aan de criteria (aspecten) bij dit onderwerp of aspect. Dit neemt niet weg dat het lectoraat ook hier wenselijke (niet noodzakelijke) verbeteringen in de kwaliteit kan formuleren. Voldoende: Het lectoraat voldoet aan nagenoeg alle criteria (aspecten) die bij dit onderwerp of aspect worden genoemd maar er zijn enkele verbeteringen nodig. Het lectoraat dient de verbeteringen, die op korte termijn realiseerbaar zijn, door te voeren. Onvoldoende: Het lectoraat voldoet niet aan de criteria (aspecten) die bij dit onderwerp of aspect worden genoemd. Noodzakelijke verbeteringen zijn niet op korte termijn te realiseren. Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 13

14 3. Impact van het onderzoek op de beroepspraktijk 1 Relevantie van het onderzoek 1.1 Impact van het onderzoek op de beroepspraktijk 1 Onderzoek draagt bij aan innovaties en ontwikkelingen in de beroepspraktijk waar we studenten voor opleiden, en resulteren in inzichten, methoden, technieken of hulpmiddelen die toepasbaar zijn in die praktijk. 2 De vraagstelling die ten grondslag ligt aan het onderzoek komt voort uit de ontwikkelingen in de beroepspraktijk. Vertegenwoordigers daarvan zijn nauw betrokken bij de inrichting en uitvoering van de onderzoeksprogramma s. 3 Onderzoekprogramma s zijn gericht op het aanbrengen van focus en massa en dragen bij aan de verbinding van ontwikkelingen in de beroepspraktijk met die binnen de zwaartepunten van Zuyd. Onvoldoende 3.1. Overwegingen en bevindingen Het lectoraat draagt goed bij aan innovaties en ontwikkelingen voor een relatief kleine beroepspraktijk (de beroepsvereniging Federatie Vaktherapeutische Beroepen (FVB) telt 2200 leden), met als resultaat een reeks van inzichten en methoden die goed en vaak met direct resultaat toepasbaar zijn in de praktijk. De beroepspraktijk van het lectoraat bestaat voornamelijk uit professionals die een overzicht hebben van vaktherapie in het algemeen en in hun eigen vaktherapie (beeldende therapie, danstherapie, dramatherapie, muziektherapie en psychomotorische therapie) in het bijzonder. De lector kiest op dit punt voor een weloverwogen interpretatie van de term innovatie : aan de ene kant gaat het lectoraat in op typische praktijkvragen gericht op erkenning, terwijl men aan de andere kant de verdieping opzoekt door precies na te gaan wat de innovatie inhoudt voor het vak, bijvoorbeeld in promotietrajecten. De weging tussen deze twee invullingen is goed in balans. Het lectoraat bouwt in deze pioniersfase gestaag aan een passende body of knowledge. Een goed voorbeeld van de innovatiekracht van het lectoraat is terug te vinden in het RAAK- samenwerkingsproject Games(4Therapy) dat bestudeert op welke manieren digitaal spel en spelelementen vaktherapieën kunnen verrijken. In de praktijk blijkt dat de Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 14

15 dramatherapeut een goede vertaalslag weet te maken van het denken vanuit de hulpvraag van het analoge veld naar de wereld van de game designers. Dit nieuwe type samenwerking en de resultaten die daaruit voortkomen worden door de jeugdzorg zeer gewaardeerd. Een ander voorbeeld is het promotieonderzoek naar de betekenis van muziektherapie voor dementerende ouderen, uitgevoerd in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Het lectoraat bood tegelijkertijd een goede thuisplek en voedingsbodem voor de bij het project betrokken promovenda. Sinds vorig jaar is het bijzonder lectoraat Inclusie van Mensen met een Verstandelijke Beperking ondergebracht bij het lectoraat KenVaK. De onderzoeksgroep is ingericht door Koraal Groep (Sittard) en legt de focus op de rol van de professional in relatie tot inclusie van mensen met een verstandelijke beperking. Ondanks de zeer specifieke invulling van dit bijzonder lectoraat zijn de grenzen tussen de thema s van KenVaK en het bijzonder lectoraat niet hard en maken de lector en de bijzondere lector positief gebruik van elkaars netwerken en kennis, bijvoorbeeld rondom het vraaggericht werken en de focus op de sterke punten van de patiënt. Het meest concrete innovatieprogramma van KenVaK waarin het bijzonder lectoraat een rol speelt is het RAAK- project (Be)leef in de Wijk, dat zich richt op de vraag van vaktherapeuten over hoe en in welke vorm zij in of rondom extramurale behandelteams een bijdrage kunnen leveren aan het zo lang mogelijk (zelfstandig) functioneren van mensen met een licht verstandelijke beperking in hun eigen thuissituatie. Volgens Stichting Dichterbij heeft het onderzoek goed bijgedragen aan het groeiend besef bij sociale- en gezondheidszorg professionals dat de vaktherapeut een belangrijke meerwaarde heeft als onderdeel van een team rond een cliënt. Het panel nam ook kennis van het onderzoek dat zich richtte op de vraag of en op welke wijze muziektherapie kan bijdragen aan de kwaliteit van leven van oncologiepatiënten. Dit onderzoek werd uitgevoerd door een bachelorstudent en opgezet in samenwerking met het ziekenhuis Zuyderland (voorheen Atrium Medisch Centrum) via het Bijzonder Lectoraat Integrative Patient Centred Health Care (onderdeel van lectoraat Autonomie en Participatie van Chronisch Zieken). De bijdrage van het lectoraat werd door de betrokkenen binnen het medisch centrum van groot belang geacht: de kruisbestuiving tussen de medici en vaktherapeuten bleek een succes en intern heeft men veel van elkaars standpunten en werkwijzen geleerd. Het panel was verheugd te vernemen dat deze externe stakeholder voornemens is om met concrete onderwerpen en vragen de samenwerking met het lectoraat in de nabije toekomst op te zoeken. Volgens de interne stakeholders initieert het lectoraat ook binnen de faculteit Gezondheidszorg nieuwe, waardevolle onderzoeksrichtingen. Zo kijkt men bij het project Creative Minds naar de werkingsmechanismen binnen creatieve therapie, gebruikmakend van meetinstrumenten uit de biometrie. Ook al verstaan de professionals uit de verschillende disciplines in eerste instantie soms elkaars taal niet, de lector zorgt er actief voor dat men die vertaalslag toch maakt. En zo groeit er stap voor stap een interessante gemêleerde groep rondom Creative Minds. De door de NVAO geaccrediteerde Master of Arts Therapies is een opleiding waar een Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 15

16 samenwerkingsovereenkomst van Hogeschool Utrecht, Hogeschool Arnhem en Nijmegen, Stenden- en Zuyd Hogeschool (penvoerder) aan ten grondslag ligt en grotendeels een product is van het lectoraat KenVaK. De organisatie en programmering van de opleiding komen direct voort uit de inzet, kennis en inzichten van het lectoraat. De professionele master opleiding is uniek (er bestaan in Nederland nog geen andere algemene erkende masteropleidingen vaktherapie) en draagt betekenisvol bij aan verdieping van praktijkvaardigheden. De afstudeerprojecten van de MA- studenten vormen vaak waardevolle praktijkonderzoeken en richten zich - mede beïnvloed door het lectoraat - op concrete vragen vanuit de praktijk. Afgaande op deze en andere bevindingen concludeert het panel dat de onderzoeksvragen goed gerelateerd zijn aan thema s die spelen in het beroepsveld. Het lectoraat heeft goed afgestemde antennes voor wat zich in dat veld afspeelt en profileert zich tegelijkertijd op nationaal niveau als een belangrijke spil en aandrijver in het netwerk van professionals, verenigingen, hogescholen, universiteiten en externe partijen rondom de kennisontwikkeling vaktherapie. Met name op het gebied van de validering en legitimering van de beroepsgroep heeft het lectoraat zich als kernspeler goed gemanifesteerd. De waarde van de vaktherapeutische interventies staat volgens alle betrokkenen door dit lectoraat beter op de kaart. Het is voor het lectoraat KenVak niet gemakkelijk om met de onderzoeksprogramma s focus en massa aan te brengen (zie ook hoofdstuk 8) en tegelijkertijd aansluiting te vinden bij de zwaartepunten van Zuyd (innovatie zorg en technologie, transitie naar een duurzame gebouwde omgeving en life science and materials). Wel probeert men verbanden te leggen met landelijke zwaartepunten of beleidstrends van andere partnerhogescholen, zoals het interprofessioneel of wijkgericht werken. Het onderzoek draagt feitelijk gezien volgens deze beoordelingstandaard dus in onvoldoende mate bij aan de verbinding van ontwikkelingen in de beroepspraktijk met die van de zwaartepunten van Zuyd. Dit gegeven is gezien het kennisdomein van de onderzoeksgroep begrijpelijk en zeker niet te wijten aan een onvoldoende inzet van het lectoraat. Het panel beschouwt dit punt dan ook niet als doorslaggevend in de waardering van het werk van het lectoraat. De onmogelijkheid van directe aansluiting wil niet zeggen dat men de zwaartepunten vermijdt: daar waar er kansen liggen probeert de lector een aansluiting te vinden. Zo is het gelukt om op zeer bescheiden schaal toch een koppeling te maken met het zwaartepunt innovatie zorg en technologie door de betrokkenheid bij het project Games(4Therapy) dat men ondergebracht heeft in het expertisecentrum EIZT van Zuyd. Toch is het panel bezorgd: gezien de onzekerheid van het voortbestaan van het lectoraat na 2016 is het riskant dat het kennisdomein en de themagebieden van het lectoraat niet of slechts in geringe mate aansluiten op de inhoudelijke beleidskeuzes van de faculteit en de hogeschool en het expertisecentrum (zie ook hoofdstuk 8). Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 16

17 3.2. Aanbevelingen Het lectoraat is op de goede koers in het werkveld. De onvoldoende beoordeling wat betreft de aansluiting met de zwaartepunten van Zuyd betekent niet dat het lectoraat zich daar onvoldoende voor inzet maar dat er simpelweg geen Zuyd zwaartepunten bestaan waaraan het domein van het lectoraat direct gekoppeld kan worden. Deze situatie is zorgelijk en riskant voor het lectoraat (zie hoofdstuk 8, inclusief aanbeveling). 4. Impact van het onderzoek op het onderwijs 1 Relevantie van het onderzoek 1.2 Impact van het onderzoek op het onderwijs 4 Onderzoek voedt de ontwikkeling van onderzoekend vermogen van onze studenten en brengt hen in contact met onderzoek en ontwikkelingen in de beroepspraktijk 5 Onderzoekers zijn actief betrokken bij inrichting en uitvoering van het onderwijs en kennis en resultaten uit het onderzoek worden vertaald naar de curricula. / Voldoende 6 Lectoren bewaken de kwaliteit van afstudeerwerk, begeleiding van onderzoek en van het onderwijs in onderzoeksvaardigheden Overwegingen en bevindingen Het lectoraat slaagt er goed in om de ontwikkeling van het onderzoekend vermogen van de studenten te voeden en brengt hen tegelijkertijd in direct contact met onderzoek en ontwikkelingen in de beroepspraktijk. In het vorige hoofdstuk werden al enige projecten genoemd waarbij zulke vruchtbare kruisbestuivingen voorkwamen. De lectoren zijn zich bewust dat de mogelijkheden tot effectieve beïnvloeding, ten gevolge van de spreiding over verschillende partnerhogescholen, tamelijk gering zijn. Dankzij het vertrouwen, de inzet en de doorzettingskracht van de medewerkers slaagt men er soms toch in een goede impact te creëren. Het panel vernam van de studenten dat zij tevreden zijn met de door het lectoraat Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 17

18 aangeboden onderzoeksonderwerpen en - vragen en geven aan dat zij het waarderen dat hun onderzoeken merendeels zijn ingebed binnen overkoepelende onderzoeksprojecten. Zo werken meerdere studenten mee aan het onderzoek rondom Creative Minds (zie hoofdstuk drie). De lector heeft bewust gekozen voor een dergelijke opzet en legt de focus daarbij op duurzame onderzoekslijnen, passend bij nationale projecten. Daarnaast worden studenten ingezet op specifieke thema s en kleinschalige pilots, waarbij men op den duur kijkt of daar grotere onderzoeksprojecten van kunnen worden gevormd. Voorbeelden van zulke pilots zijn onderzoeken naar muziektherapie in de oncologie of muziektherapie binnen de ouderenzorg. Dankzij het lectoraat KenVaK is het belang van onderzoek voor de studenten op meerdere niveaus duidelijk gemaakt. Men leert om als reflective practitioner ook de relevantie van vaktherapie in het algemeen mee te nemen in de onderbouwing van hun werk. Studenten ervaren dat zij goed bewapend de buitenwereld worden ingestuurd in de wetenschap dat men daar vaak nog niet goed besef heeft van wie of wat een vaktherapeut is en wat hij/zij kan betekenen voor het beroepsveld. De faculteitsdirecteur geeft aan dat alle lectoren van de faculteit gezondheidszorg direct betrokken zijn bij het onderwijs: ze zitten in het MT van de faculteit en hebben meegedacht aan de inhoudelijke thema s van de opleidingen. Daarnaast kent elk lectoraat een aan het domeinprofiel gekoppeld masterprogramma. De lector van het lectoraat KenVaK is direct verantwoordelijk voor de Master of Arts Therapies en de teamleiders dragen integrale verantwoordelijkheden binnen de opleiding. De verbinding tussen het onderzoek en het onderwijs is daardoor goed. De lector, docent onderzoekers en de promovendi geven les binnen de opleiding en alle docenten van de master zijn ook verbonden aan het lectoraat KenVaK. Tijdens het gezamenlijk overleg wordt door de lectoraatsmedewerkers gericht gekeken naar de vertaalslagen van de methodiek naar het onderwijs. Dat brengt volgens de studenten het niveau van de programmering op een hoog niveau. De directe betrokkenheid van het lectoraat bij de onderwijsprogrammering is het meest herkenbaar bij Zuyd (in relatie tot de andere partnerhogescholen). In het curriculum van de master wordt uitgebreid aandacht besteed aan colleges over het opzetten en uitvoeren van onderzoek waarna studenten na het tweede jaar kunnen kiezen tussen een kwantitatieve of kwalitatieve onderzoeksmethodiek. Men kiest er bewust voor om de studenten uit de master opleiding actief te laten meedoen bij de uitvoering van projecten door hen bijvoorbeeld literatuuronderzoek te laten doen of door hen met meetinstrumenten op pad te sturen voor de uitvoering van een onderzoek. In de praktijk blijkt het soms nog wel lastig om de resultaten van het onderzoek in het curriculum van de bacheloropleidingen te krijgen. De implementatie van nieuwe kennis gaat niet zo snel als men soms zou willen. Wel blijkt dat de keuze voor evidence based learning en het interprofessioneel samenwerken, in kleine blokken, goed functioneert in de opleidingen. Men richt zich op het laaghangend fruit en probeert dit model ook te Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 18

19 introduceren op de andere hogescholen zodat men op den duur kan gaan bouwen aan een bredere onderzoekslijn. De master is sinds kort opnieuw geaccrediteerd. Dat betekent helaas niet dat de studenten nu in grote getale toestromen. De master is niet bekostigd en het is moeilijk om het zelf te financieren. Het gaat per jaar om circa 10 tot 12 deelnemers. De deelnemers die uiteindelijk kiezen voor de studie doen dit merendeels uit passie, idealisme of andere persoonlijke betrokkenheid bij het vak. Er is daardoor weinig uitval, maar wel vertraging o.a. door andere werkzaamheden van de studenten. Uit de signalen van alle betrokkenen kon het panel opmaken dat de bewaking van de kwaliteit van het afstudeerwerk en begeleiding van het onderzoek door het lectoraat goed is. Sinds dit jaar zijn afstudeeronderzoeken van de 4 e jaars van de bacheloropleiding bij Zuyd Hogeschool gestroomlijnd, en kan men via het lectoraat stages lopen en afstuderen. De studenten geven aan dat zij veel hebben gehad aan de efficiënte en persoonlijke ondersteuning door de lector en onderzoekers. Zo vertelde een pas afgestudeerde student dat hij goed en intensief begeleid werd in zijn afstudeeronderzoek naar de rol van drama voor relatietherapie voor paren waarvan één partner autistisch is, en dat hij door deze begeleiding zijn resultaten ook beter en direct kon inzetten in de praktijk. Naast de invloed van KenVaK op nationaal niveau heeft het lectoraat ook een belangrijke rol als verbindingsorganisatie richting het internationale hoger onderwijs. Promovendi kunnen op dit moment dankzij het goede Europees netwerk van de lector relaties leggen met relevante studies en universiteiten in het buitenland. Het panel begrijpt de door ieder gedeelde zorg dat wanneer het lectoraat wegvalt deze enige en daarmee extra belangrijke brug naar verwante opleidingen in het buitenland zal verdwijnen. Volgens de onderzoekers en docenten ligt de verantwoordelijkheid voor de implementatie van het onderzoek in het onderwijs van de hogescholen niet alleen bij de lectoraatsleden, teamleiders of studenten, maar ook bij de verschillende hogeschooldirecties die met een toekomstige keuzes een belangrijke richting kunnen geven aan de voorzetting van het lectoraat en alle gerelateerde onderwijs- en onderzoeksprogramma s in Nederland Aanbevelingen Men is erin geslaagd om met interventies een verbinding tussen onderwijs en onderzoek tot stand te brengen en daarvoor een draagvlak te creëren. Toch is er nog een slag te maken om het onderzoek op een structurele, wijze in de curricula van de opleidingen van alle partnerhogescholen te brengen. Om die reden adviseert het panel: Maak de verbinding tussen de lectoraten en het onderwijs steviger en minder vrijblijvend. En benut de inzichten en de contacten met het werkveld van de lectoraten voor evidence- based curriculumontwikkeling (zie ook samenvatting clustervisitatie, aanbeveling 3). Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 19

20 5. Impact van het onderzoek op de professionalisering 1 Relevantie van het onderzoek 1.3 Impact van het onderzoek op de professionalisering 7 Het lectoraat draagt bij aan het ontwikkelen en onderhouden van de onderzoekscompetenties van medewerkers en van een onderzoekende houding binnen de faculteit. 8 Het onderzoek stimuleert de externe oriëntatie van de medewerkers van de faculteit en brengt hen in contact met ontwikkelingen in de beroepspraktijk Overwegingen en bevindingen Het lectoraat zorgt voor een goede bijdrage aan het ontwikkelen en onderhouden van de onderzoekscompetenties van medewerkers en van een onderzoekende houding van een aantal docenten binnen de faculteit. Dat blijkt onder andere uit de opbouw van kennis over onderzoek van de lectoraatsleden. Vijf van de onderzoekers zijn promovendi. Bovendien geven allen aan dat zij de onderzoekende houding en facetten van het onderzoek met overtuiging hebben opgenomen in hun denk- en handelwijze in de praktijk. Het lectoraat is volgens alle betrokkenen niet alleen essentieel voor de professionalisering van deelnemende vaktherapeuten maar zeker ook voor de professionalisering van de vaktherapieën zelf. Het lectoraat KenVaK neemt daarbij een unieke en actieve leidersrol op zich binnen de alliantie van hogescholen en professionele netwerken en heeft gezorgd voor een stevig en duurzaam fundament met langlopende onderzoeksthema s waarbinnen de samenwerkingspartners elkaar kunnen versterken. Het grootste goed binnen de groep is volgens alle leden de rol van het lectoraat als interface : men luistert naar collega s uit gelijke- en andere disciplines en wordt zo op andere denksporen gezet; discoursvorming staat hoog in het vaandel. Het gaat daarbij volgens sommigen niet alleen om een attitudeverandering maar in concrete gevallen simpelweg om in te zien hoe het ook (anders) kan. De rol van de reflective practioner wordt daarbij steeds op de voorgrond geplaatst. De inzet en het voortgebrachte onderzoek van het lectoraat stimuleren de externe oriëntatie van de medewerkers en de mensen die met het lectoraat van doen hebben en brengen hen Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 20

21 in contact met ontwikkelingen in de beroepspraktijk. Zo maken kenniskringleden deel uit van kernteams van de verschillende opleidingen, waarbij een aantal betrokkenen wekelijks bijeenkomt om na te denken over het te volgen beleid. Deze opzet blijkt op organische wijze positief te werken voor de professionalisering van de docenten van de opleidingen. Teamleiders en docenten hebben vooral de input van het lectoraat over de mogelijke verbindingen tussen theorie en praktijk goed kunnen benutten. Het lectoraat zorgt daarnaast voor onderzoekscursussen voor docenten, lezingen, aanwezigheid op studiedagen en andere manieren van kennisoverdracht zodat de discussie onder grotere groepen, inclusief de studenten, kan worden voortgezet. Alle betrokkenen zijn tevreden met de werkwijze en de grote inzet van de lector. Haar aanwezigheid in de opleidingen wordt als zeer prettig beschouwd, het samenwerken verlopen soepel en men leert veel door haar binnen een opleiding aan het werk te zien. De panelleden vernamen dat er op sommige plekken binnen de faculteit sprake is van onbekendheid of een lichte weerstand als het gaat over aannemen van een onderzoekende houding. De lector is zich daarvan bewust en koerst op de gebundelde kracht van de lectoraten en de opleidingen en de ondersteuning van de faculteitsdirectie om hier extra aandacht aan te besteden Aanbevelingen Op dit punt geen aanbevelingen. De impact van het onderzoek op de professionalisering is goed. Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 21

22 6. Kwaliteit van proces, methodologie en output van het onderzoek 2 Kwaliteit van het Onderzoek 2.1 Kwaliteit van proces, methodologie en output van het onderzoek 9 Het onderzoek voldoet aan de algemene methodologische kwaliteitseisen van wetenschappelijk onderzoek die gehanteerd worden binnen het domeinkennisgebied. Lector en onderzoekers beschikken daarvoor over de benodigde onderzoekservaring en kennis en vaardigheden (domein, methoden en technieken, acquisitie en projectmanagement). 10 Onderzoeksprojecten worden in voldoende mate begeleid door de lector of een senior onderzoeker en waar relevant door een begeleidingscommissie met vertegenwoordigers vanuit beroepspraktijk / opdrachtgevers, die hun tevredenheid borgt Overwegingen en bevindingen De panelleden zien bij KenVaK een onderzoeksmodel dat voldoet aan de algemene methodologische kwaliteitseisen van wetenschappelijk onderzoek zoals gehanteerd in het domein. Op dit punt heeft het lectoraat te maken met een bijzonder situatie: de onderzoeksgroep heeft geen academische pendant in Nederland. Dat betekent dat het lectoraat zelf heeft moeten zoeken naar een invulling van de academische kwaliteit. Dat is volgens alle gesprekspartners goed gelukt: van begin af aan is het lectoraat verbonden met de academische wereld. Het lectoraat heeft meerdere wetenschappelijke artikelen gepubliceerd, twee promovendi afgeleverd en gezorgd voor de opstart van verschillende promotietrajecten. Bij elk traject en onderwerp zoekt men een passende academische partner. Zo zijn er lijnen gelegd met de Universiteit Maastricht, de Radboud Universiteit, de Universiteit van Amsterdam, de Rijksuniversiteit van Groningen en de Open Universiteit. Daarnaast hebben de lector en de medewerkers gezorgd voor connecties met het buitenland (o.a. met het Imperial College London) waar de vaktherapieën in tegenstelling tot Nederland wel universitair zijn ingebed. De lector Social Work and Arts Therapies (Stenden) geeft aan dat het lectoraat KenVaK cruciaal is voor de gezamenlijke (landelijke) strategie rondom de kennisontwikkeling van de vaktherapieën, zeker op het gebied van de methodologische kwaliteit. Het lectoraat initieert op landelijk niveau onderzoek en maakt Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 22

23 daarbij goed gefundeerde keuzes m.b.t. de daaraan gekoppelde methodiek. Men professionaliseert als het ware de gehele sector door te kijken en te werken met een in de praktijk toepasbare academische blik. Bij aanvang van het lectoraat werd er vooral ingestoken op kwalitatief onderzoek maar met de groei van de projecten werd de kwantitatieve insteek ook van belang. Op dit moment kan de onderzoeksmethodiek van het lectoraat worden gekenmerkt als mixed methods research. Tegelijkertijd doen de medewerkers hun uiterste best om waar mogelijk - ook de verschillende speerpunten van de hogescholen mee te nemen in het onderzoeksprogramma en houdt men systematisch bij wat er gaande is op academisch gebied binnen de gelederen van de vaktherapie. Zo werkt men aan een internationale database m.b.t. promovendi vaktherapie en brengen de medewerkers in kaart welke universitaire samenwerking er in Europa bestaan. De lector en onderzoekers beschikken over de benodigde onderzoekservaring, kennis en vaardigheden. De medewerkers van het lectoraat komen minstens vijf keer per jaar bijeen en spreken elkaar tijdens overleggen per specifiek (RAAK- of ZonMw- ) project. Ook hier zijn alle betrokkenen vol lof over de rol van de lector. Door de centrale organisatie van bijvoorbeeld acquisitie en projectmanagement op landelijk niveau kan men sneller en effectiever opereren. Immers, de vaktherapeuten vormen in nationaal perspectief een relatief kleine groep en men is zich zeer bewust van het feit dat men alleen door nauwe samenwerking solide, duurzame resultaten kan creëren. De onderzoeksprojecten van het lectoraat worden goed begeleid door de lector of een senior onderzoeker. Studenten geven aan dat zij rondom het onderzoeksproces intensief ondersteund worden, meestal door twee verschillende begeleiders. In de Master of Arts Therapies kiezen zij na de basiscolleges onderzoek in het derde jaar voor een kwantitatieve of kwalitatieve benadering van een onderzoeksproject waarbij de keuze afhangt van het onderwerp en de vraagstelling. Onderzoeksprojecten worden waar relevant door hoogleraren van de verschillende betrokken universiteiten begeleid. Het lectoraat maakt ook gebruik van een wetenschappelijke adviesraad. Het panel vernam dat men tijdens de overleggen van de adviesraad stevige constructieve debatten voert Aanbevelingen Op dit punt geen aanbevelingen. Het panel beoordeelt de kwaliteit van proces, methodologie en output van het onderzoek als goed. Beoordelingsrapport van het lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën 23