Beleidsnota Dierenwelzijn Januari 2011 Vastgesteld 3feb11

Transcriptie

1 Beleidsnota Dierenwelzijn Januari 2011 Vastgesteld 3feb11

2 Inhoudsopgave Leeswijzer Inleiding Beleidsnota Dierenwelzijn Definitie Dierenwelzijn Doelstelling Betrokken organisaties Dierenbescherming Dierenambulance Kennemerland Dierentehuis Alkmaar Knaagdierencentrum Heiloo Gezelschapshuisdieren Honden Aangewezen gebieden Losloopgebieden Overige gebieden Strand Agressieve honden Katten Paarden Aanbevelingen Acties In het wild levende dieren Egels Vlinders Padden Vogels Zeehonden Ganzen Vissen Vleermuizen Overlastgevende dieren Verplichtingen gemeente Aanbevelingen Acties Opvang van zieke en gewonde dieren Zorgplicht gemeente Zwervend huisdier Aanbevelingen Acties Dierenmishandeling Aanbeveling Acties Evenementen met dieren Circussen Wettelijke plicht Korte baan Acties Dierziekten Wettelijke plicht

3 10. Dieren in het rampenplan Wettelijke plicht Dode dieren Verplichtingen gemeente Toezicht en handhaving Uitvoeringsprogramma BIJLAGEN Aanbevelingen en Acties Acties Wettelijk en bestuurlijk kader Jurisprudentie Financieel

4 Leeswijzer De gemeente Castricum hecht veel waarde aan dierenwelzijn. Om deze reden stellen wij deze beleidsnota dierenwelzijn op. Het doel van deze nota is het dierenwelzijn binnen de gemeente grenzen te bevorderen en te waarborgen. De Beleidsnota Dierenwelzijn is tot stand gekomen in samenwerking met de Dierenbescherming, het Dierentehuis en de Dierenambulance. In deze notitie brengen we in kaart op welke manier de gemeente Castricum een informatieve rol inneemt om dierenwelzijn te bevorderen. Tevens worden beleidsstandpunten ingenomen en maatregelen voorgesteld over hoe en op welke punten wij het dierenwelzijn binnen de grenzen van Castricum kunnen bevorderen. De volgende onderwerpen komen aan de orde: Betrokken instanties; Gezelschapshuisdieren; In het wild levende dieren; Overlastgevende dieren; Opvang van zieke en gevonden dieren; Dierenmishandeling; Evenementen met dieren; Dierziekten; Dieren in het rampenplan; Dode dieren; Toezicht en handhaving; Wettelijk en bestuurlijk kader; Financiën; Aanbevelingen en Maatregelen. 4

5 1.1 Beleidsnota Dierenwelzijn 1. Inleiding In de gemeente Castricum bevinden zich tal van dieren. Door de inwoners worden verschillende soorten gezelschapsdieren gehouden, zoals honden, katten, konijnen en knaagdieren maar ook vogels en reptielen. Daarnaast kent de gemeente ook landbouwhuisdieren zoals geiten, kippen, schapen, koeien en varkens. Ook kent de gemeente veel diersoorten die in het wild leven. Deze dieren komen met name voor in het buitengebied van Castricum. Naast wilde dieren in het buitengebied bevinden zich ook ganzen, egels en verschillende vogelsoorten in tuinen, parken en plantsoenen. De nota is een gemeentelijke dierenwelzijnnota en zal zich beperken tot dieren binnen de grenzen van de gemeente. Dierenwelzijn is een begrip dat steeds vaker in de politieke belangstelling staat, zowel op landelijk niveau als gemeentelijk niveau. Daarnaast vindt de burger het welzijn van dieren steeds belangrijker. Om deze redenen streeft de gemeente Castricum naar één Dierenwelzijnsbeleid, met hierin regulier beleid en nieuwe initiatieven op het gebied van voorlichting. De gemeente heeft ten aanzien van dieren een juridische verantwoordelijkheid. Dieren die in de gemeente gevonden worden vallen ingevolge artikel 5:8 lid 3 van het Burgerlijk Wetboek en artikel 36 lid 3 Gezondheids en welzijnswet voor dieren onder de verantwoordelijkheid van de gemeente. De opvangplicht van de gemeente is niet beperkt tot honden en katten. Het gaat om alle gevonden dieren die vermoedelijk wel of geen eigenaar hebben (gehad). In 2007 is de eerste Nota Dierenwelzijn verschenen. Deze nota is door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit geschreven. In deze Nota geeft het kabinet zijn visie en ambitie voor het dierenwelzijnsbeleid. Via vijf lange termijn doelstellingen wordt de verbetering van dierenwelzijn aangepakt. Per diersoort wordt dit uitgewerkt. Naast de Nota Dierenwelzijn ligt er een wetsvoorstel bij de Eerste Kamer voor de Wet Dieren. Het wetsvoorstel dieren is een bundeling van de Gezondheids en Welzijnswet voor Dieren, de Diergeneesmiddelenwet, de Wet op de dierenbescherming, de Wet op de uitoefening van de diergeneeskunde en de Kaderwet diervoeders. Doel van de nieuwe wet is de bestaande wetgeving te vereenvoudigen, te verbeteren en te vernieuwen. De ministerraad ging in oktober 2007 akkoord met het wetsvoorstel. 1 Ook de lokale overheid kent verantwoordelijkheden op het gebied van dierenwelzijn. Waar de rol van de Rijksoverheid vooral ligt in wetgeving, ligt die van de gemeente meer in de voorwaardenscheppende sfeer (ondersteuning regionale asielen, dierenambulance en andere dierenwelzijnsorganisaties). 1.2 Definitie Dierenwelzijn Dierenwelzijn kan worden gedefinieerd als: de kwaliteit van leven zoals deze door het dier wordt ervaren 2 met inachtneming van de vijf gewaarborgde vrijheden voor dieren zoals door het Brambell Comité in 1965 werd vastgesteld en in de jaren tachtig is overgenomen door de EU. Welzijn van dieren wordt als volgt gekenmerkt: 1 Kamerstukken II, , nr. 2 2 M.B.M Bracke et al. Wageningen,

6 Een dier is: vrij van angst en ellende ; vrij van pijn en ziekte; vrij van honger en dorst; vrij van ongemak en onnodige beperkingen; vrij om normaal diergedrag te vertonen. De bovenstaande definities worden niet alleen door de EU gehanteerd, maar ook in overheidspublicaties en onderzoeksliteratuur. De definities gelden voor alle dieren binnen de gemeentegrenzen van Castricum. 1.3 Doelstelling De gemeente Castricum heeft als uiteindelijk doel: Welzijn van dieren waarborgen binnen de gemeentegrenzen; Waarborgen van dierenwelzijn binnen de gemeente in samenwerking met betrokken instanties zoals de Dierenambulance Kennemerland en Dierenbescherming; Maatregelen treffen binnen de gemeente om welzijn van dieren te bevorderen; Aanbevelingen doen voor het waarborgen van dierenwelzijn. De gemeente Castricum heeft momenteel geen formeel vastgelegd dierenwelzijnsbeleid. Dierenwelzijn is een begrip dat in de politiek leeft, hierdoor is het wenselijk geworden vanuit het College van Burgemeester en Wethouders beleid op te stellen. De gemeente Castricum heeft in de afgelopen jaren belangrijke maatregelen doorgevoerd op het gebied van dierenwelzijn, zoals het opnemen van Dierenwelzijn in de portefeuille van wethouder. Daarnaast is er een medewerker aangewezen die verantwoordelijk is voor dierenwelzijn. Het betreft hierbij een beperkte ambtelijke capaciteit. 6

7 2. Betrokken organisaties Om dierenwelzijn in de gemeente Castricum te bevorderen zijn een aantal instanties van belang. Deze instanties zorgen er samen met de gemeente voor dat de dieren die binnen de gemeentegrenzen wonen en leven opgevangen worden wanneer zij gewond, mishandeld, zwervend of verwaarloosd zijn. De gemeente voldoet hiermee aan haar wettelijke taken en zorgplicht. Een aantal instanties ontvangen een bedrag van de gemeente voor hun diensten. Een overzicht van de betalingen van de gemeente Castricum is terug te vinden in de bijlage. 2.1 Dierenbescherming De gemeente Castricum valt onder het werkgebied Dierenbescherming Noord Holland Noord. De Dierenbescherming afdeling Alkmaar e.o, IJmond, Waterland en Zaanstreek zijn in april 2010 gefuseerd tot de afdeling Dierenbescherming Noord Holland Noord. In 2011 is de verwachting te fuseren met de afdeling Kop van Noord Holland. Deze afdeling concentreert zich in haar dagelijkse activiteiten op de vier kerntaken van de landelijke Dierenbescherming. Dit zijn achtereenvolgens: Dierennoodhulp De Dierenbescherming komt op voor dieren in nood. Denk aan bijvoorbeeld de opvang van dakloze huisdieren en de zorg voor een nieuw tehuis via de asielen en het organiseren van wintervoedering voor vogels. De Dierenambulance verzorgt de eerste hulp aan dieren en nood een vervoerd deze dieren naar opvangcentra. Toezicht dierenwelzijn De Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming houdt toezicht op het welzijn van dieren en naleving van de wet. Inspecteurs kunnen bestuurs en strafrechtelijk ingrijpen door procesverbaal te geven en zo nodig dieren in beslag te nemen. Het bestuursrechtelijke traject van de landelijke inspectie om dierenmishandeling en verwaarlozing aan te pakken dateert van juli 2008 en wordt een steeds belangrijker en effectiever middel om dieren te helpen en de eigenaar aan te pakken. Maatschappelijke beïnvloeding De Dierenbescherming steekt veel energie in voorlichting over correcte omgang met dieren. Denk aan voorlichting over verantwoord huisdierenbezit, diervriendelijk consumeren en over de jacht. Politieke beïnvloeding Met intensieve politieke lobby probeert de Dierenbescherming diervriendelijke wet en regelgeving te bevorderen. 3 Via het Centraal Meldnummer Dierenmishandeling zijn in 2009 in Alkmaar e.o. totaal 131 meldingen van dierenmishandeling en verwaarlozing binnengekomen. Het betrof overwegend honden (42 meldingen), katten (28 meldingen), paarden (16 meldingen) en pony s (18 meldingen). De meldingen werden behandeld door de afdeling ( 79 meldingen), de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming LID (46 meldingen), de Algemene Inspectiedienst AID (6 meldingen). Van de meldingen waren er 50 gegrond en 58 ongegrond en werd bij 23 meldingen niets aangetroffen. De meldingen gingen voornamelijk over onthouden van verzorging, de huisvesting van dieren (binnen/buiten), kwaadwillige verlating, mishandeling en vermaak met dieren. 4 3 Dierenbescherming Noord Holland Noord, Kerntaken, < > 4 Dierenbescherming Noord Holland Noord, jaarverslag

8 Klachten over dierenmishandeling en verwaarlozing worden in eerste instantie gemeld bij de Dierenbescherming. Vanuit Castricum kwamen er in meldingen binnen over verwaarlozing van katten, honden, paarden, kippen, konijnen en schapen. De dierenbescherming heeft een signalerende functie ten aanzien van dierenmishandeling en verwaarlozing van dieren. De politie en de Landelijke Inspectiedienst hebben opsporingsbevoegdheid en kunnen tegen dierenmishandeling en verwaarlozing optreden. Om het melden van dierenmishandeling en verwaarlozing makkelijker te maken, heeft de Dierenbescherming één meldnummer voor heel Nederland ( ). 2.2 Dierenambulance Kennemerland De Dierenambulance Kennemerland is een stichting die is opgericht op 1 september De stichting is opgericht met het doel eerste hulp te verlenen aan zieke en gewonde dieren en de dieren naar een dierenarts of kliniek vervoeren. De inkomsten van de stichting bestaan uit opbrengsten van zakelijke overeenkomsten met gemeenten, donateurs en sponsoren. De gemeente Castricum maakt gebruik van de diensten van de Dierenambulance Kennemerland die gevestigd is in Heemskerk. De Dierenambulance Kennemerland zorgt voor eerste hulp aan dieren, vervoeren van dieren, verwijderen van overleden dieren en het registreren van gevonden en vermiste dieren. Naast deze primaire taken zorgt de Dierenambulance ook voor het ophalen en onderbrengen van gevonden dieren. De zwerfdieren die binnen de grenzen van Castricum gevonden worden, worden ondergebracht in het Dierentehuis Alkmaar. Konijnen en knaagdieren worden door de Dierenambulance ondergebracht in het Knaagdierencentrum in Heiloo. Vogels worden overgebracht naar het Vogelopvangcentrum te Krommenie. De Dierenambulance Kennemerland is aangesloten bij de FDN, Federatie Dierenambulances Nederland. Tweederde van alle in Nederland actieve Dierenambulance organisaties zijn bij deze overkoepelende organisatie aangesloten. Niet alle Dierenambulances kunnen hier lid van worden. Een Dierenambulance kan zich hier alleen bij aansluiten indien zij voldoen aan de eisen die door de federatie aan Dierenambulances worden gesteld. De FDN heeft in het document Lidmaatschapseisen opgesteld aan welke eisen een Dierenambulance moet voldoen. De FDN stelt eisen op het gebied van: Het voertuig van de dierenambulance; Bereikbaarheid, beschikbaarheid en aanrijtijden; De kleding van de medewerkers op het voertuig van de dierenambulance; De uitrusting van het voertuig van de dierenambulance; De organisatie. De Dierenambulance Kennemerland is een zelfstandige stichting die los staat van de Dierenbescherming. Naast zelfstandige Dierenambulance zoals in het geval van de Dierenambulance Kennemerland die diensten verricht voor de gemeente Castricum, bestaan er ook Dierenambulances die wel aangesloten zijn bij de Dierenbescherming. Vanuit de gemeente Castricum ontvangt de dierenambulance een kostendekkende vergoeding voor het aantal gereden ritten. Deze wordt jaarlijks opgenomen in de begroting. Per jaar raken veel bazen en bazinnen hun hond of kat kwijt. Wanneer het dier een identificatiechip heeft, kunnen de medewerkers van de dierenambulance door middel van deze chip de eigenaar opsporen. Een chipnummer bestaat uit 15 cijfers en deze cijfers zijn uniek, ze geven aan wie de eigenaar van het dier is. Met een afleesapparaat kunnen medewerkers van de Dierenambulance de chip opsporen waarna de 15 cijfers in een 8

9 beeldscherm verschijnen. Op het internet kunnen zij via een databank de gegevens van de eigenaar kunnen opvragen. 2.3 Dierentehuis Alkmaar De gemeente Castricum heeft een wettelijke plicht (Burgerlijk Wetboek, boek 5 artikel 8 lid 3) om dieren zwervend in de openbare ruimte zijn aangetroffen, op te vangen en in afwachting van de eigenaar twee weken te verzorgen. Deze taak (voor honden en katten) is door de gemeente overgedragen aan Stichting Dierentehuis Alkmaar. Het Dierentehuis Alkmaar heeft als hoofdtaak het opvangen en verzorgen van gevonden dieren en de zorg voor dieren waarvan de eigenaar afstand doet. Het Dierentehuis Alkmaar is gelieerd aan de Dierenbescherming. In 2009 zijn er 4 honden, 22 katten en 2 schildpadden door de Dierenambulance naar Stichting Dierentehuis Alkmaar gebracht. 5 Naast deze dieren heeft het Dierentehuis 7 honden, 18 katten en 1 schildpad opgevangen uit de gemeente Castricum. Het gaat hierbij om dieren waarvan afstand gedaan is en dieren die in beslag genomen zijn. Het Dierentehuis zorgt dan voor de dieren die gevonden zijn. Nadat de wettelijke zorgplicht van twee weken verstreken is gaat het Dierentehuis op zoek naar een geschikt baasje voor het huisdier. In 2009 heeft het Dierentehuis 112 zwerfhonden en 132 zwerfkatten opgevangen uit Alkmaar e.o. Het Dierentehuis heeft in honden en 311 katten kunnen plaatsen bij een nieuwe eigenaar. Het dierentehuis ontvangt een gemeentelijke vergoeding voor haar diensten gebaseerd op het aantal inwoners in de gemeente. Om het werk van het Dierentehuis makkelijker te maken zou het een goede zaak zijn wanneer alle katten en honden gechipt zijn. Dit maakt het terugvinden van de eigenaar bij vermissing en dierenmishandeling makkelijker voor de Dierenambulance en andere betrokken organisaties. Het ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie is van plan om het chippen van honden verplicht te stellen. 6 Na de zomer van 2011 is het voor fokkers verplicht jonge honden te chippen. 2.4 Knaagdierencentrum Heiloo Naast honden en katten zijn er konijnen en knaagdieren die zwervend of achtergelaten op straat of in een park worden aangetroffen. De konijnen en knaagdieren die uit Castricum opgehaald worden, worden overgedragen aan het Knaagdierencentrum in Heiloo. Het Knaagdierencentrum in Heiloo heeft als taak knaagdieren en konijnen die zwervend worden aangetroffen of waarvan de eigenaar niet langer de verzorging op zich kan nemen, op te vangen, te verzorgen en weer te herplaatsen. Daarnaast heeft het Knaagdierencentrum de taak om het publiek en de potentiële toekomstige eigenaren van konijnen en knaagdieren voor te lichten over de juiste omgang met deze dieren. Mensen die een knaagdier uit het Knaagdierencentrum halen, ontvangen mondelinge en schriftelijke informatie over de verzorging van de betreffende dieren. Het Knaagdierencentrum is gelieerd aan de Dierenbescherming. 5 Dierentehuis Alkmaar, bezettingsregistratie Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, wat is de overheid van plan met het verplicht chippen van honden?, < en publicaties/vragen en antwoorden/wat is de overheidvan plan met het verplicht chippen van honden.html> 9

10 De dieren die in het Knaagdierencentrum worden afgegeven, zijn zowel zwerfdieren als afstandsdieren. De afstandsdieren zijn deels afkomstig van particulieren die er niet langer voor kunnen zorgen. Een ander deel is afkomstig van mensen die op bevel van de GGD of de woningbouwvereniging afstand van hun dieren moeten doen. De zwerfdieren worden meestal door de Dierenambulance afgeleverd. Ook komt het voor dat particulieren die de dieren zwervend op straat hebben aangetroffen en vervolgens rechtstreeks of na vergeefse pogingen om ze in hun eigen gemeente ergens onder te brengen, naar het Knaagdierencentrum brengen. Ook worden door de politie in beslag genomen dieren bij het Knaagdierencentrum afgeleverd. Zo zijn in 2008 ruim 1000 dieren opgenomen zoals konijnen, cavia s, tamme ratjes, hamsters, degoes, chinchilla s en muizen. Het Knaagdierencentrum Heiloo ontvangt voor haar diensten een gemeentelijke vergoeding die gebaseerd is op het aantal inwoners in de gemeente. De bijdrage voor het knaagdierencentrum is afhankelijk van het aantal inwoners binnen de gemeente in het volgende jaar. 10

11 3. Gezelschapshuisdieren 3.1 Honden Honden maken deel uit van onze samenleving en kunnen ook een belangrijke bijdrage leveren aan het maatschappelijk verkeer. Een rondje met de hond betekent voor sommige mensen het verschil tussen contact met andere mensen hebben of eenzaam zijn. Daarnaast kunnen mensen die hun hond uitlaten de sociale cohesie in buurt of wijk bevorderen. Bovendien zijn honden soms zelfs onmisbaar als hulphond of geleidehond voor gehandicapten. In de gemeente Castricum waren 1646 geregistreerde honden per 1 september De honden maken net als de inwoners gebruik van de openbare ruimte. De publieke ruimte moet met elkaar gedeeld worden. Als we daarbij geen rekening houden met elkaar ontstaat overlast. Om controle te houden over het gebruik van deze openbare ruimte heeft de gemeente regels opgenomen in de Algemene plaatselijke verordening Aangewezen gebieden Om overlast te voorkomen zijn sport en speelvelden, schoolpleinen, begraafplaatsen en zandbakken verboden terrein voor honden. Dit is vastgesteld in artikel 2:48 Aanwijzingsbesluit APV (Algemeen plaatselijke verordening). De eigenaar of houder van een hond is verplicht om ervoor te zorgen dat die hond zich niet van uitwerpselen ontdoet op gedeelten van de weg die (mede) zijn bestemd voor het verkeer van voetgangers, kinderspeelplaatsen, zandbakken en speelweiden. 7 De hond mag hier niet komen, ook al is hij aangelijnd, (2:49 APV) Losloopgebieden Honden hebben beweging nodig voor hun welzijn. Honden kunnen vrij rennen en spelen in Castricum zonder opruimplicht in de aangewezen losloopgebieden. De hond hoeft niet aan de lijn en de uitwerpselen mogen blijven liggen. Maar opruimen is natuurlijk altijd beter. De losloopgebieden van Castricum zijn op de volgende plaatsen: 1. randgronden Noord End; het park ten noordoosten van Castricum, begrensd door de woonbebouwing aan de Grutto, de provinciale weg Limmen Zaandam, de Schulpvaart en het sportpark Noord End 2. het park aan de Vondelstraat/Schelgeest, met uitzondering van het speelterrein; 3. het park tussen Mient en de spoorlijn; 4. het tracé van de Duinenboschweg; 5. het tracé langs de Zeeweg en het stukje groen nabij sportpark Wouterland; 6. de tracé s Kramersweg en Geversweg tot aan het duingebied dat door het Provinciaal Waterleidingbedrijf Noord Holland (PWN) wordt beheerd. In het duingebied van het PWN moeten honden altijd aangelijnd zijn. 7. het strand van 1 oktober tot 1 mei; 8. in het buitengebied zoals: Uitgeesterweg, vanaf de Doodweg, vanaf de Polderwijk, de Zeeweg en voorbij Bakkum Noord. 9. Westelijke kant van de spoorlijn, vanaf Beverwijkerstraatweg via Onderlangs tot en met het Scoutingpad. 7 De gemeente Castricum is bezig met het aanpassen van de Algemene plaatselijke verordening, een bepaling voor het verplicht aan tonen van opruimmaterialen voor hondenuitwerpselen is in discussie. 11

12 3.1.3 Overige gebieden In de overige gebieden geldt: altijd aanlijnen én opruimen. Dat geldt zeker voor bijvoorbeeld winkelstraten. Hier wordt door politie en boa s van de gemeente gecontroleerd of mensen zich aan de opruimplicht houden. Een uitzondering hierop vormen de openbare struiken en bosjes Strand Het strand is van 1 mei tot 1 oktober van tot verboden voor honden. Tussen 1 oktober en 1 mei mogen honden loslopen op het strand. Dit is vastgesteld in artikel 5:46 APV Agressieve honden Agressief gedrag van honden is een probleem waarmee vrijwel iedere gemeente te maken krijgt. Per jaar komen er gemiddeld mensen op een Spoedeisende Hulpafdeling (SEH) van een ziekenhuis terecht door een beet van een hond. Open wonden aan armen of handen zijn het meest voorkomende letsel. Per 1 januari 2009 is de Regeling Agressieve Honden ingetrokken. Op grond van deze regeling werden pitbullachtige honden in beslag genomen en gedood. De regeling kent ook een fokverbod en een verbod op het houden van deze honden. Deze regeling is ingetrokken doordat deze niet effectief bleek te zijn; het aantal bijtincidenten was in 15 jaar niet afgenomen en het aantal pitbullachtige honden in Nederland is niet gedaald. Aanvankelijk werd gesproken over een nieuwe regeling omtrent agressieve honden. Besloten is echter om geen nieuwe regeling te ontwikkelen daar er voldoende middelen op grond van het bestuursrecht en strafrecht bestaan om op te treden tegen agressieve honden. In het geval van meldingen van een agressieve hond bij de gemeente of de politie wint de gemeente de expertise in van een hondengeleider van de politie. Deze hondengeleider schrijft een advies aan de gemeente. In dit advies geeft de hondengeleider aan of de gemeente over moet gaan tot het opleggen van een aanlijn of muilkorfgebod op grond van artikel 2:59 van de Algemene plaatselijke verordening. Op grond van artikel 172 van de Gemeentewet heeft de burgemeester de mogelijkheid om op te treden bij agressiviteit van honden.de houders van de honden kunnen zowel op grond van de APV worden bestraft, als op grond van artikel 425 van het Wetboek van Strafrecht. Toepassing van artikel 172, derde lid Gemeentewet bij bijtincidenten komt niet vaak voor (aldus de VNG in ledenbrief 22 juni 2009). De Gemeentewet komt pas aan de orde als de beschikbare middelen van de APV (aanlijn en muilkorfgebod) niet toereikend zijn of geen recht doet aan de ernst van het incident. De gemeente Castricum beschikt over een hondengeleider van de politie. De hondengeleider adviseert de gemeente in gevallen waarbij sprake is van een agressieve hond. De expertise van de hondengeleider is in de afgelopen jaren een aantal keren geraadpleegd. In de gemeentegids van de gemeente Castricum staat de Kynologenclub West Kennemerland. De Kynologenclub verzorgt trainingen voor agressieve honden. Deze trainingen worden G&G trainingen genoemd. Dit zijn gedrag en gehoorzaamheidstrainingen. Eigenaren kunnen deze cursussen volgen met hun hond en op die manier het gedrag van hun hond op een positieve manier beïnvloeden. 8 Op het strand van de gemeente Castricum is het sinds 2010 mogelijk voor huiseigenaren om ook in de nacht te verblijven in hun strandhuisje. Over de honden van deze huiseigenaren wordt momenteel een nieuw beleid opgesteld waarin zij mogelijk hun hond op het strand mogen hebben, onder strikte voorwaarden. 12

13 3.2 Katten Katten zijn net als honden geliefde huisdieren. Katten zijn goede gezelschapsdieren en daardoor zijn er ook veel inwoners van Castricum die een kat houden. Voor de kat geldt net als voor de hond dat zijn gedrag in de openbare ruimte aanvaardbaar moet zijn. Sproeien en krabben zijn voor katten manieren om te communiceren, het betreft dus normaal (territoriaal) gedrag. Het is aan de eigenaar om te zorgen dat dit gedrag geen overlast aan derden bezorgt. Het aantal zwerfkatten neemt nog steeds toe. In 2007 moesten de honderd asielen 13% meer zwerfkatten onderdak verlenen dan in Waren het in 2006 nog zwerfkatten die moeten worden opgevangen, in 2007 waren het er Bij overlast of klachten over zwerfkatten wordt ingegrepen door de Dierenambulance Kennemerland en het Dierenbescherming Noord Holland Noord. Dit is mogelijk door het samenwerkingsverband tussen beide organisaties. Doordat katten voornamelijk buiten leven en vaak niet gechipt zijn hebben zij meer kans om niet terug gevonden te worden wanneer zij weg lopen van huis Paarden Nederland kent tussen de en pony s en paarden. Deze dieren worden om verschillende redenen gehouden. Een groot deel van deze paarden worden hobbymatig gehouden, het andere deel staat op boerderijen, kinderboerderijen en maneges. Ook in de gemeente Castricum worden veel paarden gehhouden. Paarden hebben net als veel andere dieren te maken met verwaarlozing en mishandeling. In 2008 kreeg de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming meldingen van verwaarlozing binnen. Hiervan bleek ongeveer de helft terecht. De dierenbescherming meent dat het hierbij vaak niet gaat om opzet, maar eerder om gebrek aan kennis. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, de Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS) en de Sectorraad Paard ontwikkelen welzijnsbeleid voor sportpaarden en gewone paarden. De gemeente Castricum informeert inwoners en paardenhouders in de gemeente hierover via de website. Verder ontwikkelt de gemeente Castricum een beleidslijn voor het houden van paarden in het kader van ruimtelijke ontwikkeling in het buitengebied Aanbevelingen Aanbeveling 1 Voor geregistreerde en nieuwe hondenbezitters herschrijven wij de oude Hondenbezittersbrief van Castricum. In deze brief worden de honden losloopplaatsen genoemd, aangevuld met onder meer informatie over het chippen van honden. 9 Voor het houden van paarden heeft de gemeente Castricum een beleidslijn neergelegd in de Kadernota Buitengebied (vastgesteld door de gemeenteraad op 10 juni 2010); dit beleid zal worden verankerd in het nieuwe bestemmingsplan voor het buitengebied 13

14 Aanbeveling 2 Waar meer aandacht voor komt is voorlichting op het gebied van het hondenbeleid. Zo heeft de gemeente Castricum een folder voor hondenbezitters die hondenbelasting betalen. In de geactualiseerde versie van deze folder worden niet alleen de losloopgebieden vermeld, maar worden er ook andere onderwerpen zoals gedrag en training opgenomen. Informatie over de consequenties van de aanschaf van een hond en over het volgen van gedragscursussen kan problemen voorkomen. Aanbeveling 3 Bekendmaken chipactie in de chipmaand juni op de website van de gemeente. Hierbij aandacht voor honden en katten. De dierenartsen die hieraan meewerken staan vermeld in de gemeentegids. De actie staat tevens vermeld op de website van de dierenartsen. Aanbeveling 4 De organisaties die betrokken zijn bij paardenwelzijn worden opgenomen op de website van de gemeente Castricum 3.5 Acties Herschrijven Hondenbezittersbrief voor februari 2011 Aanpassen website eind mei 2011 voor de chipmaand in juni

15 4. In het wild levende dieren De gemeente Castricum is een natuurrijke gemeente. In het buitengebied van Castricum is een groot aantal in het wild levende diersoorten te vinden. Ook in de tuinen van de inwoners van Castricum, en parken en plantsoenen leven wilde diersoorten als vogels en egels. 4.1 Egels Egels staan op de lijst van beschermde dieren van de Natuurbeschermingswet. Dat betekent dat ze niet gedood, verstoord, vervoerd of (in gevangenschap) gehouden mogen worden. Alleen bezitters van een ontheffing van die wet, de egel asielhouders, hebben daarvoor toestemming. Egels zijn nachtactief. Overdag slapen ze in een moeilijk te vinden nest van bladeren, mos of ander materiaal dat zich vaak onder (braam)struiken of takkenbossen bevindt. Een groot deel van het jaar (november/december tot april/mei) zijn ze in winterslaap, waaruit ze af en toe wakker kunnen worden. Egels worden door de Dierenambulance Kennemerland naar Egelopvangcentrum de Dikke Prik gebracht. 4.2 Vlinders In de gemeente Castricum bevinden zich ook vlinders. Ook vlinders behoren tot het kader wilde dieren. De aanwezigheid van vlinders wordt in de gemeente Castricum bevorderd door af en toe stukjes onkruid (brandnetel) te laten staan en door het aanplanten van bloemdragende heesters. Er is hiervoor nog geen beleid ontwikkeld, bij het ontwerpen wordt er wel aan vlinders gedacht. 4.3 Padden De paddenwerkgroep Castricum Bakkum is sinds 2000 actief met het overzetten van duizenden padden, honderden bruine kikkers en kleine watersalamanders en tientallen rugstreeppadden langs de Zeeweg en de Heereweg bij Bakkum 10. In 2004 zijn er in de gemeente Castricum paddentunnels aangelegd om het welzijn van padden te waarborgen en te voorkomen dat zij worden doodgereden. 4.4 Vogels Het duin en natuurgebied van Castricum kent vele soorten vogels. Deze vogels zijn net als alle andere dieren binnen de gemeentegrenzen van Castricum van belang bij Dierenwelzijn. Vogels worden door de Dierenambulance Kennemerland ondergebracht in het Vogelopvangcentrum te Krommenie. Voor vogels is aandacht in het bomenbeleidsplan Paddenwerkgroep, < t.aspx> 15

16 4.5 Zeehonden Op het strand van Castricum/Bakkum spoelt soms een zeehond of een bruinvis aan. Levende dieren worden door de strandmeester of de strandwacht nat gehouden. Daarna wordt de EHBZ of Dierenambulance ingeschakeld. EHBZ staat voor Eerste Hulp Bij Zeehonden. Bij een melding van een hulpbehoevende zeehond, bruinvis of ander dier ergens langs de kust wordt de dichtstbijzijnde EHBZ post ingeschakeld, zodat snel een deskundige ter plekke kan zijn met eerste hulp materiaal. Een EHBZ er kan beoordelen of een aangetroffen dier inderdaad hulp nodig heeft. Wanneer dat het geval is, kan hij direct hulp verlenen. Soms kan een dier ter plekke worden geholpen en weer naar zee gebracht worden, bijvoorbeeld door een visnet waarin het dier verstrikt is geraakt los te snijden. Wanneer het dier niet ter plekke geholpen kan worden, wordt het dier voor behandeling naar de Zeehondencrèche Lenie t Hart in Pieterburen gebracht. 4.6 Ganzen Binnen de gemeentegrenzen van Castricum leven verschillende ganzensoorten, waaronder de beschermde wilde vogelsoorten als de brandgans en grauwe gans. Naast wilde vogelsoorten leeft ook de verwilderde tamme gans in Castricum, met name langs vaarten of bij parkvijvers. Deze zogenaamde boerenganzen kunnen overlast veroorzaken indien er geen maatregelen worden genomen om de populatie te beperken. Het college is voorstander van het reguleren van deze populaties en dit gebeurt in samenspraak met de Dierenbescherming. Voor de boerengans, die geen beschermde status heeft, mag dit wel. Voor de brandgans en de grauwe gans die wél een beschermde status hebben, heeft de gemeente ontheffing van de provincie nodig. 4.7 Vissen Bij het uitbaggeren van sloten worden de vissen zoveel mogelijk ontzien. Baggeren kan met twee methodes: in de natte of droog. In de natte: dan worden vissen met netten gevangen. Droog: dan wordt het water weggepompt totdat de rugvinnen van de vis zichtbaar worden. Daarna gaan leden van de hengelsportvereniging met lieslaarzen het water in om de vissen met schepnetten te vangen. Daarna worden de vissen in een andere vijver overgezet. De laatste methode is voor vissen het meest ideaal. 4.8 Vleermuizen Vleermuizen zijn beschermde dieren. Klachten van mogelijke overlast mogen niet zonder noodzaak worden opgelost door de dieren te doden, te vangen of het hol ontoegankelijk te maken. Ze zijn niet agressief en vallen niet aan. De gemeente adviseert over vleermuizen. 16

17 5. Overlastgevende dieren Een overlastgevend dier is een dier met eigenschappen die door sommige mensen als beschadigend of ongewenst kan worden ervaren. Ook wordt in de navolging voor de term onkruid bij planten wel de term ongedierte gebruikt. Er is geen biologische definitie van een overlastgevend dier. Wat wel of geen overlastgevend dier is, hangt af van de definitie die mensen hieraan geven. Het is zelfs mogelijk dat een dier in de ene omgeving als overlastgevend dier gezien wordt, terwijl het in een andere omgeving als nuttig wordt beschouwd. Enkele te noemen plaagdieren zijn: Knaagdieren, zoals: de Bruine rat, huismuis, huisspitsmuis, veldmuis, zwarte rat; Insecten, zoals: Amerikaanse kakkerlak, bedwants, bijen, Duitse kakkerlak, clustervlieg, fruitvlieg, huiskrekel, kamervlieg, kattenvlo, kleermot, mieren, motmug. Oosterse kakkerlak, ovenvisje/papiervisje, wespen, zilvervisje; Houtaantasters, zoals: gewone houtwormkever, grote houtwormkever en huisbokter. De gemeente Castricum treedt alleen actief bestrijdend op bij plaagdieren die een gevaar voor de volksgezondheid vormen, zoals de bruine rat. In andere gevallen( wespen, vlooien, ovenvisjes e.d.) is de gemeente bereid om over de bestrijding te adviseren. Overlastgevende dieren in Castricum: Bruine ratten Bruine ratten zijn ongewenst in de woonomgeving; zij verspreiden ziektes ( o.a. ziekte van Weil en Paratyphus en veeziekten als varkenspest en pseudo vogelpest) en veroorzaken bevuiling en knaagschade. Signaleringen van bruine ratten kunnen burgers melden bij de gemeente waarna ter plaatse een onderzoek wordt ingesteld en/of tot bestrijding wordt overgegaan. Veelal is de aanwezigheid van ratten in woningen een gevolg van beschadigde en slecht afgesloten riolering. Bedrijven en winkels moeten ratten en muizen via een bestrijdingsbedrijf laten bestrijden. Huismuizen Huismuizen kunnen ziektekiemen verspreiden en zijn daarnaast schadelijk vanwege knaagschade en het bevuilen van voedselvoorraden. Muizen kunnen vooral s nachts veel lawaai veroorzaken. De gemeente adviseert desgevraagd bij de bestrijding van huismuizen. Een belangrijk deel van de bestijding van huismuizen kan worden bereikt door er voor te zorgen dat de dieren niet in gebouwen kunnen binnendringen. Denk hierbij aan het dichten van openingen in buitenmuren, en het zoveel mogelijk voorkomen van aanbod van voedsel. Ovenvisjes Niet te verwarren met het zilvervisje dat er vrijwel identiek uitziet. Ovenvisjes zijn schadelijk: door hun vraat aan vooral papieren objecten kan materiele schade ontstaan (archiveren, postzegel verzamelingen, waardevolle boeken e.d.). Bij aaneengesloten bebouwing (bedrijven, rijtjeshuizen, flats/appartementen) is het van belang het totale gebouw te inspecteren op de aanwezigheid van ovenvisjes. Een professioneel bedrijf kan de ovenvisjes bestrijden door het hele pand te spuiten en binnen 6 weken na te behandelen. 17

18 Wespen Wespen zijn nuttige dieren die niet bestreden behoeven te worden. Toch kan het voorkomen dat nesten in woningen moeten worden verwijderd. De gemeente voert zelf geen bestrijdingsacties uit tegen wespennesten. Wel is de gemeente bereid adviezen te verstrekken. Voor bestrijdingsacties wordt doorverwezen naar een particulier bestrijdingsbedrijf. De gemeente heeft geen taak in wespenbestrijding, tenzij de nesten zich bij openbare kinderspeelplaatsen of in gemeentelijk gebouwen bevinden. Bijen Bij de signalering van een zwerm bijen kan een imker worden ingeseind. Een bijenvolk wordt niet bestreden. Hommels Hommels maken kleine nestjes in de grond, in holle bomen of in nestkastjes. Hommels zijn bloemenbezoekers en steken bijna nooit. Bestrijding of wering is niet noodzakelijk, behalve in uitzonderlijk gevallen wanneer het nest zich bijvoorbeeld in een zandbak bevindt. Vlooien In woningen zijn dit meestal kattenvlooien. De kattenvlo voedt zich met het bloed van katten en honden en kan niet overleven bij de mens. De ontwikkeling vindt plaats op de grond. Hierdoor kan het voorkomen dat vooral na de vakantie echte vlooienplagen in woningen ontstaan. De eerste aanpak van het probleem is voor de vakantie zorgvuldig stofzuigen vooral op weinig belopen plaatsen. Zonodig kan een behandeling met een bestrijdingsmiddel worden uitgevoerd. Materiaalaantasters Houtwormkevers en boktorren, Bruine huismot, kleermot, pelsmot 5.1. Verplichtingen gemeente Als burgers klachten hebben over dieren kloppen ze vaak bij de gemeente aan. Zij verwachten dat de gemeente dan ook iets onderneemt om de overlast tegen te gaan. De gemeente is dit niet wettelijk verplicht. Toch is er vanuit de gemeente Castricum informatie beschikbaar over overlastgevende dieren. Het is aan de grondbezitter om actie tegen de overlastgevende dieren te ondernemen. Er wordt vanuit de Dierenbescherming geadviseerd om eerst te zoeken naar een diervriendelijke oplossing voordat bestrijding van de dieren plaatsvindt. Hierbij moet ook worden gekeken naar de preventie van dieroverlast. De gemeente heeft in artikel 2:60 van de APV bepalingen opgenomen inzake het houden van hinderlijke of schadelijke dieren. 18

19 5.2 Aanbevelingen Aanbeveling 5 De gemeente kan bij overlast contact opnemen met de Dierenbescherming. Met de Dierenbescherming wordt besproken hoe de overlast op de meest diervriendelijke en op een structurele manier opgelost kan worden en wat de preventieve maatregelen zijn om soortgelijke overlast in de toekomst te voorkomen. Aanbeveling 6 Informatie over de bestrijding van overlastgevende dieren wordt op de internetpagina en in de gemeentegids van de gemeente geplaatst. Inwoners kunnen via deze weg informatie vinden op welke wijze overlastgevende dieren op een diervriendelijke manier bestreden kunnen worden. 5.3 Acties Overleg met de Dierenbescherming Aanpassen van de website met betrekking tot overlastgevende dieren Aanpassen gemeentegids 19

20 6.1 Zorgplicht gemeente 6. Opvang van zieke en gewonde dieren Op grond van het Burgerlijk Wetboek heeft de gemeente Castricum een verplichting tegenover dieren die zwerven en dieren die gewond of achtergelaten zijn. Deze dieren worden door de Dierenambulance Kennemerland opgehaald. Hierna worden de dieren twee weken opgevangen in het Dierentehuis Alkmaar of in het Knaagdierencentrum van Heiloo. De twee weken waarin de gemeente de zorg voor deze dieren op zich neemt is een wettelijke plicht. De plicht tot zorg is terug te vinden in artikel 8 boek 5 lid 3 van het Burgerlijk Wetboek. Dit artikel stelt dat de burgemeester een gevonden dier twee weken in bewaring moet nemen. De gemeente draagt de dieren vervolgens over aan het Dierentehuis Alkmaar. De taak van bewaren en verzorgen is door de gemeente overgedragen aan Stichting Dierentehuis Alkmaar en het Knaagdierencentrum Heiloo. Het Dierentehuis en het Knaagdierencentrum zoeken een nieuwe eigenaar voor het dier. In 2009 zijn 51 katten en honden uit Castricum door het asiel opgevangen. De instellingen ontvangen een vergoeding voor hun diensten gebaseerd op het aantal inwoners. De opvang en verzorging van in het wild levende dieren is een algemene zorgplicht die voortvloeit uit de Flora en faunawet 11 en de Gezondheids en welzijnswet voor dieren 12 De gemeente Castricum is van mening dat chippen een goede zaak is bij opsporing van de eigenaar van honden en katten bij vermissing en dierenmishandeling. De gemeente Castricum besteed hier aandacht aan door middel van informatieverstrekking op de website en in haar gemeentegids. 6.2 Zwervend huisdier De zwerfdieren die binnen de gemeentegrenzen van Castricum gevonden worden zijn vaak achtergelaten huisdieren, die ook opgevangen en verzorgd moeten worden. De algemene zorgplicht uit de Gezondheids en welzijnswet voor dieren is van toepassing op deze dieren. Bij gebruik van een vangkooi voor het vangen van een zwerfdier is ontheffing noodzakelijk op grond van artikel 14 lid 1 van de Flora en faunawet omdat terugzetten niet gelijk is aan het uit zetten van een dier. De Dierenbescherming heeft een ontheffing voor het vangen en terugzetten van zwerfkatten. De Dierenbescherming kan zwerfkatten vangen. Als de dieren zodanig verwilderd zijn dat zij niet meer als huisdier geplaatst kunnen worden, dan is het mogelijk dat de Dierenbescherming zwerfkatten na castratie terugplaatst op de plek waar het dier gevangen is. Dit heet het TNR beleid. TNR is de afkorting van trap, neuter and return en betekent in het Nederlands: vangen, steriel maken en terugplaatsen. Er worden vaak dieren gevonden, waarvan de eigenaar niet opgespoord kan worden. Om opsporing van de eigenaar van een zwervend huisdier voor de Dierenambulance Kennemerland te vergemakkelijken, is een goede registratie van gevonden en vermiste dieren nodig, in combinatie met een identificatieplicht. Tegenwoordig is elektronische 11 Artikel 2 Flora en faunawet 12 Artikel 36 lid 3 Gwwd 20

21 registratie door middel van een chip het meest doeltreffend. Met een sluitend registratiesysteem kan tevens illegale dierenhandel bestreden worden. Voor honden is de chip als registratiemiddel wettelijk verplicht per Uit cijfers van de Dierenbescherming blijkt dat het aantal zwerfdieren de laatste jaren toeneemt. 14 De gemeente streeft naar terugdringing van het aantal zwerfdieren. 6.3 Aanbevelingen Aanbeveling 7 Aandacht voor het voorkomen dat een huisdier een zwerfdier wordt, door voldoende informatie aan de inwoners van Castricum te verstrekken. De informatie wordt in de vorm van een folder over het houden en aanschaffen van een huisdier richting de inwoners. De informatie kan verstrekt worden door middel van informatie brochures dan wel op de internetpagina van de gemeente of een verwijzing naar de internetpagina van de dierenambulance en de Dierenbescherming. Aanbeveling 8 De site chipnummer.nl vermelden op de website van de gemeente en vermelden in de Hondenbezittersbrief. Op deze manier kunnen hondenbezitters controleren of hun hond goed geregistreerd staat. Op deze manier kunnen hondenbezitters voorkomen dat hun gechipte huisdier niet terug gebracht kan worden door verkeerde informatie door bijvoorbeeld een verhuizing. 6.4 Acties Aanpassen hondenbezitterbrief voor februari 2011; Aanpassen van de website van de gemeente. 13 Kamerstukken II, , , nr Jaarverslag 2008 Dierenbescherming, november 2009, p

22 7. Dierenmishandeling In 2008 had 56% van de Nederlandse bevolking een huisdier. 15 Binnen deze huishoudens is er soms een gebrek aan goede voeding, huishouding en verzorging. Dit leidt helaas in sommige gevallen tot mishandeling of verwaarlozing. Op grond van de Gezondheids en welzijnwet voor Dieren is verwaarlozing of mishandeling verboden. 16 De Landelijke Inspectiediensten zijn bevoegd hiertegen op te treden. Op grond van de wet heeft de gemeente geen taken op het gebied van dierenmishandeling. Dierenmishandeling kan gemeld worden bij het landelijke meldnummer van de Dierenbescherming De gemeente Castricum heeft zelf geen meldpunt voor dierenmishandeling en verwaarlozing. Het meldnummer van de Dierenbescherming is voor iedereen die een mishandeld of verwaarloosd dier tegenkomt. De gegevens van de melder worden niet bekend gemaakt aan diegene die verantwoordelijk is voor de mishandeling dan wel verwaarlozer. Dit betekent dat het bellen van het meldnummer anoniem is. Educatie is een belangrijk middel om problemen op het gebied van dierenwelzijn te voorkomen. Vanuit Castricum zijn er in meldingen 17 binnengekomen over verwaarlozing van katten, honden, paarden, kippen, konijnen en schapen. Van deze 18 meldingen waren er 8 meldingen die gegrond waren. Daarnaast is er één zaak die nog in behandeling is. Het gaat hierbij vaak om onthouding van zorg of verwaarlozing. De dierenbescherming heeft een signalerende functie ten aanzien van dierenmishandeling en verwaarlozing van dieren. De politie en de Landelijke Inspectiedienst hebben opsporingsbevoegdheid en kunnen tegen dierenmishandeling en verwaarlozing optreden. 7.1 Aanbeveling Aanbeveling 9 De gemeente attendeert burgers op het meldpunt van de Dierenbescherming Informatie over de Dierenbescherming wordt op de gemeentesite en in de gemeentegids van de gemeente opgenomen. Hierin zal informatie verstrekt worden over het meldnummer en hierbij wordt ook genoemd dat de beller anoniem blijft tegenover de persoon die verantwoordelijk is voor de mishandeling dan wel verwaarlozing. Dit kan twijfel bij inwoners wegnemen. 7.2 Acties Aanpassen van de website van de gemeente. Aanpassen gemeentegids voor TNS NIPO,Aantal huishoudens met huisdieren ongewijzigd, 2008 < nipo.com/pages/nieuwspers vnipo.asp?file=persvannipo\huisdier08.htm> 16 Artikel 36 lid 1 en 2, artikel 37 Gwwd 17 Dierenbescherming Noord Holland Noord, Gegevens 2009, Gemeente Castricum 22

23 8. Evenementen met dieren Wanneer men over evenementen spreekt in de gemeente Castricum, heeft men het over o.a. circussen, korte baan met paarden en tentoonstellingen. Wanneer er evenementen gaande zijn met dieren is de Gezondheids en welzijnswet voor dieren en de Flora en faunawet van toepassing. 8.1 Circussen Binnen de gemeente Castricum worden per jaar zo n vier vergunningen verleend voor een circus. Per jaar zijn er twee circussen in Castricum, één in Limmen en één in Akersloot. Tijdens deze circussen worden ook wilde dieren gebruikt en in het kader van dierenwelzijn is dit niet wenselijk. De wilde dieren die gebruikt worden bij circussen, worden uit hun natuurlijke leefomgeving gehaald om vervolgens van plaats naar plaats vervoerd te worden in een klein hok Wettelijke plicht Het is voor een gemeente niet mogelijk om in de Algemene plaatselijke verordening een weigeringsgrond op te nemen die betrekking heeft op dierenwelzijn bij het verstrekken van een evenementenvergunning. Een vergunning kan alleen geweigerd worden op gronden van openbare orde en veiligheid. Het feit dat een gemeente niet bevoegd is om een weigeringsgrond op te nemen in de APV waarbij dierenwelzijn een rol speelt blijkt uit jurisprudentie van de Raad van State. 18 Zie jurisprudentie in bijlage 2. De Gezondheids en welzijnswet voor dieren (GWWD) stelt strikte beperkingen aan de mogelijkheid om dieren te gebruiken bij evenementen en wedstrijden. Het welzijn van de dieren is het motief van deze wet. Vanuit de doelstelling van de wetgever bezien, moet de conclusie zijn dat de GWWD uitputtend is bedoeld en dus geen ruimte laat aan gemeenten om een regeling te maken. 8.2 Korte baan De gemeente Castricum organiseert 1 keer per jaar de kortebaanwedstrijden in Bakkum en Limmen. Tijdens dit evenement staan paarden in het middelpunt, dierenwelzijn is dan ook van belang. Wanneer de gemeente constateert dat er sprake is van dierenmishandeling dan wel verwaarlozing bij de paarden op de kortebaanwedstrijden of de dieren in een circus of ander evenement grijpt de gemeente in door de Dierenbescherming inschakelen. De Dierenbescherming zal dan, indien zij oordeelt dat er sprake is van dierenmishandeling overgaan tot vervolging. Toezichthouders van de gemeente schakelen de Dierenbescherming in. 8.3 Acties Bij constatering van dierenverwaarlozing of mishandeling wordt de Dierenbescherming door de toezichthouders van de gemeente ingeschakeld. 18 RvS 26 augustus 2009, /1/H3 23

24 9. Dierziekten Nederland is de afgelopen jaren meerdere keren getroffen door dierziekten. In 2001 brak Mond en Klauwzeer (MKZ) uit. Twee jaar later, in 2003, werd ons land getroffen door Vogelgriep. In het najaar van 2006 werd Nederland geconfronteerd met Blauwtong. In 2007 werd Nederland geconfronteerd met Q koorts. Ook in Castricum is er sprake geweest van dierziekten. 9.1 Wettelijke plicht Op grond van artikelen 19, 21, 23, 26 en 27 van de Gezondheids en welzijnswet voor dieren heeft de burgemeester taken gekregen die betrekking hebben op preventie en bestrijding van besmettelijke dierziekten. Artikel 19 Gwwd stelt dat indien een dier verschijnselen van een besmettelijke dierziekte vertoont of indien redelijkerwijs kan worden aangenomen dat een dier in de gelegenheid is geweest om te worden besmet of drager van een smetstof is, de houder hiervan terstond kennis geeft aan een ambtenaar als bedoeld in artikel 114, tweede lid. Ingevolgde artikel 114 lid 2 Gwwd wijst de minister ambtenaren aan die zijn belast met het onderzoek naar de aanwezigheid van besmettelijke dierziekten. Wanneer er in een gemeente sprake is van een uitbraak van een besmettelijke dierziekte besluit de minister van Economische zaken, Landbouw en Innovatie op grond van artikel 21 Gwwd zo spoedig mogelijk tot het nemen van de door hem nodig geachte maatregelen tot bestrijding van een besmettelijke dierziekte. De minister stelt de burgemeester van de gemeente, waarop de maatregelen betrekking hebben hiervan onmiddellijk in kennis. In artikel 22 van de Gwwd staan de mogelijke maatregelen opgesomd. De maatregelen die de minister van Economische zaken, Landbouw en Innovatie oplegt moeten direct opgevolgd te worden door de gemeente. Maatregelen artikel 22 Gwwd: a. het afzonderen van zieke en verdachte dieren; b. opstallen, ophokken of op een plaats houden van zieke en verdachte dieren; c. het plaatsen van waarschuwingsborden; d. het door het plaatsen van kentekenen besmet of van besmetting verdacht verklaren van gebouwen en terreinen; e. het merken van zieke, verdachte en herstelde dieren; f. het doden van zieke en verdachte dieren; g. het onschadelijk maken van gedode of gestorven, zieke en verdachte dieren, en van produkten en voorwerpen, die besmet zijn of ervan worden verdacht gevaar op te leveren voor verspreiding van smetstof; h. het reinigen en ontsmetten van gebouwen, terreinen, bewaarplaatsen van mest en voorwerpen; i. het vastleggen, opsluiten of afzonderen van dieren; j. het behandelen van dieren of producten op een door Onze Minister aangegeven wijze; k. het verbieden van het vervoeren van de op grond van artikel 25, eerste lid, aangewezen soorten of categorieën van dieren, producten of voorwerpen van of naar gebouwen en terreinen waar geen kenteken als bedoeld onderdeel d, is geplaatst; l. het verbieden van de toegang aan anderen dan de op grond van artikel 25, tweede lid, aangewezen personen of groepen van personen tot gebouwen en terreinen waar geen kenteken als bedoeld in onderdeel d, is geplaatst; m. het verbieden van het verlaten van gebouwen en terreinen waar geen kenteken als bedoeld in onderdeel d, is geplaatst, tenzij de door Onze Minister voorgeschreven maatregelen van ontsmetting zijn toegepast; 24