rielle stad van nu, sfeer van toen

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "rielle stad van nu, sfeer van toen"

Ivo van der Heijden
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 rielle stad van nu, sfeer van toen

2 Brielle, tussen heden en verleden De geschiedenis van Brielle als vestingstad gaat terug tot in de tijd dat Brielle stadsrechten kreeg.de eerste stadsrechten kreeg de stad in In 1418 was de stad voorzien van houten vesten, welke in tijden van nood afgebroken werden om er vuurbakens van te maken. Aarden bekleding van de wallen is na 1450 ontstaan. Brielle, vroeger ook wel Den Briel geheten, is in de Nederlandse taal vereeuwigd in een groot aantal gezegden, spreekwijzen en liedjes. Bijna allemaal verwijzen ze naar de gebeurtenissen op 1 april 1572, toen de geuzen Brielle innamen in naam van Oranje. De Spanjaarden verloren daarmee voor de eerste maal hun gezag in een Nederlandse stad. Nadat de Geuzen vrij gemakkelijk Brielle hadden ingenomen, werd begonnen met het vervangen van de middeleeuwse stadsmuren door een moderne vesting. Dit proces van vernieuwing en vervanging zou duren tot In dat jaar kwam de vesting tot voltooiing. Sindsdien is er weinig aan de vesting veranderd. De verdedigingswerken, die tot de belangrijkste water- en land fortificatie van Nederland behoren, ademen steeds nog de sfeer van toen. Tastbare historie Van de stadspoort die de watergeuzen met hun scheepsmast inbeukten zijn enkele schamele resten over. De overige vestingwerken zijn nog helemaal intact en maken veel Brielse historie tastbaar. Bastions, ravelijnen, beren met monniken, twee poorten, het kruithuis en een brede gracht vormen de unieke vesting. Verbonden met de zee Het Catharina Gasthuis werd in 1293 gesticht en staat nog altijd aan de Nobelstraat. In het midden van de tiende eeuw woonde en werkte de grote Dietse schrijver Jacob van Maerland in Brielle. Een eenvoudige plaquette op het Asyl voor Oude en Gebrekkige Zeelieden herinnert daaraan.

3 Brielle was tevens de woonplaats van de grote zeeheld Maarten Harpertsz. Tromp. Dat de stad zo n beroemdheid voortbracht is niet vreemd: lange tijd was Brielle verbonden met de zee. Loop langs de havens en ga op zoek naar dat rijke verleden! In de twintigste eeuw kwam er een eind aan de verbondenheid met de zeeën. De Brielse Maas werd afgedamd en de havens van de geuzenstad vormen sindsdien een schilderachtige ankerplaats voor historische- en pleziervaartuigen. Een aangename ontdekkingsreis Brielle is in de twintigste eeuw buiten zijn oude krijgskundige grenzen getreden. Verschillende nieuwbouwwijken schurken tegen de oude vestingstad aan. Gelukkig is de stad nauwelijks aangetast en door tal van restauraties alleen maar mooier geworden. De vestingwerken vormen in feite het meest omvangrijke Brielse monument. De stille groene omwalling is een florarijk wandelpark. In de beschutting erachter liggen nu 420 monumenten, gereed om ontdekt te worden. Middelpunt van deze aangename ontdekkingsreis is de Sint Catharijnekerk: een laatgotisch gebouw dat de stad en de landen van Voorne domineert. De kerk uit 1417 is imposant, maar had nog veel imposanter moeten worden. De toren is 318 treden hoog en biedt een verrassend uitzicht. Proef de sfeer van toen bij de stadspomp uit Geniet van de stilte bij het Asyl voor Oude en Gebrekkige Zeelieden. Beleef de bedrijvigheid van de haven voor de monumentale panden aan het Maarland, van waaruit u ook de ronddraaiende wieken kunt zien van de standaardmolen t Vliegend Hert op de wallen. Direct buiten de stad zijn de sporen van de Martelaren van Gorcum te vinden in de Bedevaartskerk. Nieuwe bestemmingen voor monumenten Een ontdekkingsreis door Brielle voert langs een staalkaart van bouwstijlen. Wat opvalt is dat Brielle veel monumenten een nieuwe bestemming heeft gegeven. Zo is het Arsenaal, een opslagplaats voor wapens, nu in gebruik als bibliotheek. De Jacobskerk, gebedshuis van het verdwenen oudemannenhuis, herbergt een huisartsenpraktijk. De Provoost is allang geen militaire gevangenis meer. Brielse ouderen ontmoeten elkaar in de Infirmerie, het voormalig militair hospitaal. En het Merula Weeshuis biedt een uitermate sfeervol onderdak aan de Intergemeentelijke Sociale Dienst. De Hoofdwacht was de centrale post voor de stadsverdediging. Tegenwoordig is het een caférestaurant met een terras voor de deur.

4 Stad van nu, sfeer van toen Met zijn sfeervolle uitgaansgelegenheden en winkels is Brielle aantrekkelijk voor een groot publiek. Van de dertig horecagelegenheden en restaurants zijn er eenentwintig gehuisvest in een monumentaal pand. Iedereen vindt in Brielle wel een gepaste uitgaansgelegenheid. De oude binnenstad is een attractief winkelcentrum. Alle mogelijke zaken zijn er te vinden en parkeren is gratis. De geuzenstad geniet grote bekendheid onder kopers van onder meer kleding, meubels, antiek en boeken. Kunst is er volop in de verschillende galerieën. Brielle is, als kleinschalig gespecialiseerd koopcentrum, een stad van nu met een sfeer van toen. Belangrijke evenementen Ieder jaar op 1 april vieren de Briellenaren de inname door de watergeuzen op uitbundige wijze. Op deze feestelijke dag keert de vestingstad terug naar het bevrijdingsjaar 1572 en tienduizenden bezoekers genieten mee. Andere populaire evenementen zijn het muziekfestival Brielle Blues, de Havendagen, Oktober Cultuurmaand, het bigband festival, de Matthäus Passion, de (landelijke) Open Monumentendag en de zomerse boekenmarkt. Omgeving De vesting is een prima uitvalsbasis voor een tocht naar de omliggende landen van Voorne. Geniet van de ontdekkings- polders, het strand en de duinen. Bezoek het op geringe afstand gelegen voormalige vissersdorp Zwartewaal. Huur een ligfiets en rij naar ar het Brielse Meer: een verrassend recreatiegebied ebied met volop natuur en water en tot de verbeelding sprekende restanten als het Stenen Baak en de Kogeloven.

5 Brielle en omgeving zijn geliefd bij de recreant. Een uitgebreid aanbod van hotels,campings en jachthavens maakt een prettig verblijf mogelijk. Museum achter tralies Het stadhuis is herkenbaar aan het timpaan met wapen en spreuk Libertatis Primitiae (latijn voor Eersteling der Vrijheid ). Het herbergt de VVV, de Stadsgalerie en de entree tot het Historisch Museum Den Briel. Het museum zelf is gevestigd in de achterliggende stadsgevangenis, de Waag en een deel van het stadhuis. In het museum wordt een helder beeld gegeven van de lange roerige geschiedenis die Brielle achter de rug heeft. Dat gebeurt aan de hand van een grote collectie voorwerpen die zijn gerangschikt binnen thema s als Handel en Visserij, de strijd tegen het water, Maarten Harpertsz. Tromp, het dagelijks leven door de eeuwen heen en de gebeurtenissen op 1 april. Van het tentoongestelde verleden naar het tastbare leven op straat is een kleine stap. Maak die stap en onderga een monumentale belevenis. Ga eens met een gids mee, deze vertelt u alles over de vestingstad Brielle (info VVV).

6 LANGEVEST DIJKSTRAAT LANGEVEST MAARLAND NZ MAARLAND ZZ MOLENSTRAAT MOLENVEST COPPELSTOCKSTRAAT GEUZENSTRAAT richting Oostvoorne LANGEVEST COMMANDEURSTRAAT TROMPSTRAAT ASYL LANGESTRAAT VENKELSTRAAT NOBELSTRAAT PLEIN KAATSBAAN ASYLSTR. KOOPMANSTR. MARKT VOORSTRAAT TURFKADE SCHARLOO VISSTRAAT ROZEMARIJNSTRAAT KAAIVEST LIJNBAAN KAAISTRAAT SLAGVELD KAAISTRAAT richting Rotterdam stoplichten G.J. v.d. BOOGERDWEG stoplichten richting Hellevoetsluis 1. Molen t Vliegend Hert 2. het Kruithuis 3. VVV/stadhuis/museum 4. St. Catharijnekerk 5. 1-april monument 6. Watertoren

7 Informatie over toerisme en recreatie B VVV Brielle Markt 1, 3231 AH Brielle t e: brielle@vvvzhe.nl i. Informatie over vestingsteden Vereniging Nederlandse Vestingsteden Postbus 101, 3230 AC Brielle t e. nvs@brielle.nl i. Gemeente Brielle Stadskantoor Slagveld 36, 3231 AP Brielle Postbus 101, 3230 AC Brielle t e. voorlichting@brielle.nl i. Fotografie: Maarten Gielis

Vergelijkbare documenten

Brielle Peter van der Sluijs Nummer: 41 kijk op voor digitale boeken

Brielle Peter van der Sluijs Nummer: 41 kijk op www.absolutefigures.nl voor digitale boeken Brielle www.absolutefigures.nl DOOR PETER VAN DER SLUIJS Colofon Dit is een uitgave van: Absolute Figures Margrietstraat