vriendenvereniging van het KOninKlijK concertgebouworkest in belgië

Transcriptie

1 vriendenvereniging van het KOninKlijK concertgebouworkest in belgië j a a r g a n g 2 - n u m m e r 2 - d e c een GedenKwAArdiG jaar Het Koninklijk Concertgebouworkest is terug van de laatste etappe van de wereldtournee, die langs Rusland, China, Japan en Australië heeft geleid. Tienduizenden muziekliefhebbers over de hele wereld hebben, vaak voor de eerste maal, dit beroemde orkest aan het werk gehoord en gezien. De laaiende reacties bevestigen dat het orkest beantwoordt aan een universele vraag naar symfonische muziek van het hoogste niveau. Mijn vrouw Marie-Christine en ik hadden het geluk het Rusland-deel van de reis mee te maken. Drie schitterende concerten in Sint-Petersburg en Moskou, telkens eindigend in tot 20 minuten durende staande ovaties. Het belang van ondersteuning van jong talent, dat onze vereniging vooropstelt, wordt goed duidelijk in de gesprekken met de musici. Het is een lange en vaak eenzame weg die moet worden afgelegd om toe te treden tot een orkest van dit niveau. Daarom organiseren wij ook in 2014 een aantal activiteiten rond en met jonge musici. De samenwerking met de Muziekkapel Koningin Elisabeth (MKKE) wordt verder uitgebreid (zie p. 6: Galaconcert op 28 januari) en er zullen twee huisconcerten plaatsvinden. Het succesvolle samenspel tussen Academisten en studenten van de MKKE (Kasteel Amerongen en Kasteel Westerloo) wordt vervolgd. Niet onvermeld mag blijven dat in de zomer van 2013, een drietal studenten van de MKKE, op het laatste moment en met groot succes heeft ingesprongen voor een kamermuziekconcert in de Kleine Zaal in Amsterdam. Ik hoop u in 2014 vaak te zien bij onze evenementen en wens u namens het bestuur zeer goede feestdagen. Eric ter Hark, voorzitter Ontlading na het laatste concert in Sydney. Paukenist Marinus Komst (linksachter) laat de serpentines over zich heen komen. Het orkest is blij, na het succesvolle laatste deel van de Wereldtour die door Rusland, Japan, China en Australië voerde. In alle continenten heeft men in dit jubileumjaar het Koninklijk Concertgebouworkest kunnen horen. sfeervol huisconcert Speciaal voor de Belgische Vrienden kwamen vier musici van het Koninklijk Concertgebouworkest op 15 september naar La Hulpe. In het huis van voorzitter Eric ter Hark klonk bijzondere kamermuziek in een intieme sfeer. De 140 Vrienden en geïnteresseerden uit Vlaanderen en Wallonië wilden niets missen. Een half uur voor aanvang hadden de meesten hun plekje al ingenomen. Zij maakten onder meer kennis met de nieuwe, Belgische altviolist Frederik Boits. Het voltallig Koninklijk Concertgebouworkest komt op 15 maart naar BOZAR voor een spectaculair concert in samenwerking met sterpianist Lang Lang. Het was een heel prettige ervaring, vertelt Boits. Ik was omringd door mensen: voor, achter, opzij. Dat gaf een gezellige sfeer. Ik kon mijn kamermuziekhart heerlijk kwijt tijdens het concert, onder meer in het duet dat ik met collega en fluitist Vincent Cortvrint speelde van de Belgische componist Albert Huybrechts. Kort daarvoor gaf Vincent Cortvrint een uitvoerige toelichting op de werken van Huybrechts en Mozart. Samen met violiste Marijn Mijnders en cellist Fred Edelen gaf Boits lees verder op p.3 15 MAArt 2014: concert Met nieuw belgisch werk Onder meer staat de wereldpremière van Human Voices Only van Kris Defoort op het programma, dat de Belgische componist speciaal in opdracht van het orkest schreef. Een interview met hem vindt u op pagina 5. Het concert wordt mede mogelijk gemaakt door Vlaams-Nederlands Huis deburen en vormt een dubbelconcert in Amsterdam en Brussel. Na afloop van het concert is er een ontvangst voor de Belgische Vrienden die daar de musici en de andere gasten kunnen ontmoeten. Het bestuur van de Vrienden nodigt u hiervoor van harte uit. Aanmelden kan via . Zie de agenda op de achterpagina.

2 boven: Dirigent Daniel Harding repeteert de Sechs Stücke van Anton Webern. rechtsboven: Sopraan Emily Magee tijdens een repetitie. rechts onder: Directeur van de Stichting Donateurs Wouter Steijn met twee nieuwe donateurs: mevrouw en meneer Cécile en Alphonse Brenninkmeijer en met de voorzitter van de Belgische Vrienden De Belgische Vrienden kijken met plezier terug op het concert van het Koninklijk Concertgebouworkest onder leiding van de Engelse dirigent Daniel Harding op 19 oktober in BOZAR, in samenwerking met de Amerikaanse sopraan Emily Magee. Vrienden mochten die dag de generale repetitie bijwonen. Als orchestra in residence verzorgt het orkest twee maal per jaar concerten met een bij- Eric ter Hark en zijn echtgenote Marie-Christine. schitteren met harding en magee zondere, muzikale insteek. Deze keer was sopraan Emily Magee uitgenodigd de Vier letze Lieder van Richard Strauss te zingen. Het publiek waardeerde dat duidelijk en bewoog met een lang applaus het orkest en de zangeres tot een toegift. Energiek Eerder die dag hadden de Vrienden de Engelse dirigent al energiek aan het werk gezien tijdens de generale repetitie. En zij kregen een levendige achtergrondschets van de muziek van de Belgische fluitist Vincent Cortvrint, vlak voor het concert. Geraakt De meesten werden geraakt door de Tweede symfonie van Robert Schumann en geprikkeld door een bijzondere interpretatie van de Sechs Stücke für Orchester van Anton Webern, die ook bij de aanwezige pers in de smaak vielen. onderscheidingen voor mariss Jansons Mariss Jansons bedankt het orkest in Het Concertgebouw in Amsterdam, nadat hij Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw geworden is. Chef-dirigent Mariss Jansons heeft binnen een half jaar vier grote onderscheidingen ontvangen. Vanaf 1 november mag de maestro zich Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw noemen, een onderscheiding voor exceptionele artistieke prestaties. De Nederlandse minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Jet Bussemaker reikte de onderscheiding persoonlijk uit na het concert die avond in Het Concertgebouw. Onder zijn bezielende leiding straalt de parel in de kroon van ons Nederlandse muziekleven als nooit tevoren, aldus de minister. Eerder dit jaar kreeg Jansons al twee belangrijke Duitse onderscheidingen: in juni de Nobelprijs van de muziek, de Ernst von Siemens Muziekprijs, en in oktober het Bundesverdienstkreuz uit handen van de Duitse bondspresident Joachim Gauck. Tijdens de Wereldtour in Japan ontving hij, samen met het Koninklijk Concertgebouworkest, de Academy Award van Geijutsu Magazine, het grootste muziektijdschrift van Japan. Zij kregen de prijs dit jaar voor de Japanse editie van de RCO Live-cd met Eine Alpensinfonie van Richard Strauss. 2

3 vervolg van p. 1 eerst nog een gloedvolle interpretatie van het Strijktrio op. 9 van Ludwig van Beethoven, om gezamenlijk met het Fluitkwartet nummer 1 van Wolfgang Amadeus Mozart af te sluiten. Een topwerk voor een fluitist, aldus Cortvrint. Het lange applaus na afloop was veelzeggend. Hartelijk De muziek paste perfect bij de hartelijke ontvangst die we mochten genieten, aldus een bezoekster die er voor het eerst bij was. Ik had uitgebreid de gelegenheid om met de andere gasten en met de musici te praten. De volgende keer kom ik graag weer. Ondertussen breidt de kring van Belgische Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest zich gestaag uit. Op 9 februari 2014 van tot uur is er een nieuw Huisconcert in het prestigieuze Court Saint Paul in de schaduw van de kathedraal in Luik (zie concertagenda). Daar zal een ensemble van het orkest, met onder meer Simon Van Holen, te beluisteren zijn. foto: Vincent Corvrint, Marijn Mijnders, Frederik Boits en Fred Edelen repeteren voor het concert. Belgische altviolist kent vliegende start Lang had hij het naar zijn zin als aanvoerder van de altvioolsectie bij Holland Symfonia. Maar bij het Koninklijk Concertgebouworkest heeft de Belg Frederik Boits zijn echte droombaan gevonden: Ik geniet van de klank en de sfeer van het orkest. Het orkest speelde als een ensemble, als een hecht collectief. Dat vind je bij andere orkesten zelden. Sommige Vrienden hebben hem al horen spelen op het Huisconcert op 15 september, waar hij als liefhebber van kamermuziek goed uit de voeten kon. Ook is hij een graag geziene gastspeler bij diverse ensembles. Maar het is een genot om al die grote symfonieën te kunnen spelen, die voor een deel nieuw zijn voor mij. De Vijfde symfonie van Bruckner met dirigent Nikolaus Harnoncourt in oktober was een bijzondere belevenis. Voor mij was het de eerste keer dat ik onder zijn leiding speelde. Zijn charisma is enorm. Je kon voelen hoe geliefd hij bij het orkest is. Wittebroodsweken De tweede plaatsvervangend soloaltviolist heeft een vliegende start bij het orkest. Ik ging vrijwel direct op tournee naar Zuid-Amerika, waar ik nog nooit had gespeeld. In Buenos Aires voerden we onder leiding van chef-dirigent Mariss Jansons de Eerste van Mahler uit. Alles klopte. Fantastisch dat ik dat mocht meemaken. Het orkest speelde als een ensemble, als een hecht collectief. Dat vind je bij andere orkesten zelden. Ja, ik zit in mijn wittebroodsweken, grinnikt hij als verklaring voor zijn enthousiasme. Supersympathiek Tegelijk vind ik het spannend, want ik zit nog in mijn proeftijd. Maar ik heb helemaal niet het gevoel dat mensen mij zitten te beoordelen. Mijn collega s zijn supersympathiek. Ik werd meteen opgenomen in de groep. Ondertussen heeft hij het volgende hoogtepunt alweer achter zich: het laatste deel van de Wereldtour naar Rusland, Azië en Australië. Ik denk vaak: wat een geluk heb ik eigenlijk. Waar ook ter wereld, iedereen kan het orkest nu altijd volgen met het videomagazine van het Koninklijk Concertgebouworkest. De eerste drie nummers zijn al beschikbaar voor ipad en iphone. Daar kunt u het ervaren: Mariss Jansons die uitlegt welke passages hij bijzonder vindt in Tod und Verklärung van Richard Strauss. En waarom die ene noot precies op dat moment zo belangrijk is. Dat kunt u vervolgens horen als u het concert beluistert en bekijkt. De chef-dirigent komt dus bij u thuis. De derde editie, beschikrco editions is live baar sinds 15 november, slingert u heen en weer tussen de liefde en de schandalen, met muziek van Anton Webern, Alban Berg en Gustav Mahler, terwijl in het tweede nummer, getiteld Naar het licht, hoop en verheffing centraal staan. Door de unieke opnamen waant u zich tussen de musici van het Koninklijk Concertgebouworkest. De dirigenten John Eliot Gardiner en Giovanni Antonini nemen u in het eerste gratis - nummer mee naar de Parijse en Praagse symfonieën van Wolfgang Amadeus Mozart. Geniet u van het beeldmateriaal en de historische teksten. 3 Alle nummers staan bij de app store voor u klaar. Voorlopig is RCO Editions er alleen voor de ipad en iphone. Uiteraard zijn er plannen om het videomagazine in de toekomst ook voor Android beschikbaar te maken.

4 De Belgische contrafagottist Simon Van Holen heeft de Prix de Salon 2013 gewonnen, de jaarlijkse prijs van de zakelijke kring van het Koninklijk Concertgebouworkest voor een jong orkestlid met een bijzonder project. Met de bijdrage gaat Van Holen een cd maken met onder meer nieuw repertoire. De 29-jarige musicus was zichtbaar blij met de prijs. Er is veel te weinig geschreven voor de contrafagot, vertelde hij tijdens de uitreiking. Deze prijs biedt me de mogelijkheid daar verandering in te brengen. Ik ga een cd maken met werken voor de contrafagot. Daar komt bestaand werk op te staan, maar ik heb ook een opdracht gegeven voor nieuw werk. Zo wil hij zijn instrument meer bekendheid geven. Verwondering Dat begon al op de uitreiking zelf, in het kantoor van Loyens & Loeff in Amstersimon van holen wint Prix de salon dam. Met verbazing keek het publiek naar zijn instrument, wat snel veranderde in verwondering over de diversiteit van de klanken en tonen die het instrument in zich heeft en bewondering voor de speler. Een bezoekster wilde het instrument daarna even aanraken. Händel schreef al partijen voor de contrafagot Beethoven Zeker, er zijn partijen geschreven speciaal voor de contrafagot. Händel begon er al mee. Het is niet zomaar een lage fagot, hij heeft een kenmerkende klank. De partijen uit Beethoven 5 en 9 zijn heel beroemd, bijvoorbeeld. Die van Ravel helemaal, in Ma Mère l Oye. Of die in Mahler 10. Hij doet het even met zijn stem voor en kent de partijen uit zijn hoofd. De contrafagot wordt vooral gebruikt in deze grote werken. Ja precies, in het repertoire waar het Koninklijk Concertgebouworkest om bekend staat, glimlacht hij. Het is nog niet precies bekend wanneer de cd van Simon Van Holen uitkomt. We houden u op de hoogte. Simon Van Holen komt op 9 februari met een ensemble van het orkest naar Luik (zie agenda). Een bezoekster wilde het instrument even aanraken Simon Van Holen krijgt de Prix de Salon uit handen van de voorzitter van de Stichting Donateurs Alexander van Wassenaer. gouden label voor het orkest Het Koninklijk Concertgebouworkest heeft een Belgische prijs toegekend gekregen: de Gouden Label van Klassiek Centraal. Ambassadeur Henne Schuwer nam de prijs op 23 juni namens het orkest in ontvangst tijdens een feestelijke zitting in de Stadsschouwburg Mechelen. Daarbij was onder anderen burgemeester Bart Somers van Mechelen aanwezig. Algemeen directeur Jan Raes was op dat moment met het orkest op Wereldtournee in Zuid- Amerika. Ondervoorzitter Luc Carbonez vertegenwoordigde de Belgische Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest. Het Koninklijk Concertgebouworkest kreeg de prijs voor het concert in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten op 25 september

5 instrumentale Ode AAn de MenselijKe stem Nog nooit componeerde de Belgische jazzpianist en componist Kris Defoort voor een orkest. Het Koninklijk Concertgebouworkest verleidde hem tot deze ontdekkingsreis. Het is mijn meest persoonlijke muziekstuk ooit. Eigenlijk wil Kris Defoort niet te veel over zijn muziek vertellen. Die moet voor zichzelf spreken, zo vindt hij. Maar als hij eenmaal bezig is, lijkt het minstens zo lastig om te stoppen. Human Voices Only is zijn eerste symfonie, waaraan hij ten tijde van dit gesprek de laatste hand legt. DeBuren Ik ben zeer vereerd dat ik voor het Konink lijk Concertgebouworkest mag werken. Mijn eerste symfonie wordt meteen uitgevoerd door een van de beste orkesten ter wereld, lacht de componist. De opdracht kwam tot stand dankzij het Vlaams-Nederlands Huis deburen dat eerder een concert in Antwerpen met werk van Nederlandse en Belgische componisten mogelijk maakte. De symfonie moet een muzikale uitwerking van het thema privacy zijn. Het niets Er zijn componisten die een concept maken en dat uitwerken. Dat is niet hoe ik werk. Ik begin vanuit het onbewuste, vanuit het niets eigenlijk, met een wit blad. De kern is improvisatie aan de piano. Ik voel iets, ik speel iets en als ik een paar noten heb, ben ik vertrokken. En dan beïnvloedt de muziek mij ook weer. De combinatie van noten, harmonieën, en ritmes verrast mij meer en meer. Zo ontstaat een continue conversatie tussen muziek en persoon. Zelf karakteriseert hij zijn muziek als een ontmoeting tussen jazz en klassiek en tussen geïmproviseerde muziek en geschreven composities. En hij is ook iemand die altijd op zoek is naar nieuwe wegen, of het nu muziek is voor theater, dans of opera. Ik voel iets, ik speel iets en als ik een paar noten heb, ben ik vertrokken Kleurenpalet Een symfonisch werk creëren is zo n ontdekkingsreis. Dat enorme kleurenpalet van zo n groot orkest is fantastisch. Daar zit het meeste werk: het omzetten van de muzikale ideeën naar de orkestrale klank. Die ene noot van de klarinet moet precies in dat octaaf om die kleur te krijgen. Dat is een lijdensweg, maar daarin schuilt tegelijk ook de vooruitgang. Iedere noot draai ik tien keer om, net zo lang totdat ik er een goed gevoel over heb. Toegankelijk Het resultaat heeft hem zelf ook een beetje verrast. Human Voices Only, heeft mij een richting in geduwd die toegankelijker wordt. Ik houd van het mysterieuze, het ongrijpbare, het impressionistische. Maar dit werk is directer, ritmischer ook. Er zitten meer bigband-invloeden in. Het is een sleutelwerk voor mij, waarin ik 5 veel meer loslaat. Vroeger wilde ik soms bewust hedendaags klassiek schrijven. Maar vooral de muziek van een eeuw geleden heeft mij geïnspireerd. Debussy, Schönberg, Mahler, Charles Ives. En het directe, primordiale van Stravinsky. Uiteindelijk is dit werk de meest intieme weergave van mijn persoonlijkheid, emotioneel en esthetisch. Menselijke stem Human Voices Only is een ode aan de menselijke stem. Die kan zingen, murmelen, praten, wenen en schreeuwen. Die stem wil ik in al zijn belevingen imiteren. Maar hoe krijgt de menselijke stem uitdrukking in een werk voor instrumentalisten? Het antwoord op die vraag is te krijgen op 15 maart in Brussel.

6 concert AGendA 29, 30, 31 januari Het Concertgebouw Semyon Bychkov dirigent Gautier Capuçon cello Dmitri Shostakovich Cello Concerto Nr 1 Franz Schubert Symphony no. 9 19, 21, 23 maart Het Concertgebouw Mariss Jansons chef dirigent Lars Vogt piano Ludwig van Beethoven Piano Concerto No. 1 Anton Bruckner Symphony nr 9 1 april Salle Pleyel, Parijs Mariss Jansons, chef-dirigent Mozart vioolconcert nr 3 Bruckner, Symphonie nr 7 Activiteiten vrienden 28 januari Galaconcert Muziekkapel Koningin Elisabeth, Brussel Augustin Dumay dirigent Maria João Pires piano Gary Hoffman, cello Solisten Muziekkapel, Orchestre Royal de Chambre de Wallonie Kaarten (Vrienden: 10% korting) of receptie in pauze ( 35) via funding@crme.be o.v.v. FRCO 9 Februari * Huisconcert, Court Saint Paul, Luik uur Ensemble van het Koninklijk Concertgebouworkest 15 maart * Palais des Beaux-arts, Brussel David Robertson dirigent Lang lang piano John Adams The Chairman Dances Dmitri Sjostakovitsj Kammersinfonie Kris Defoort Human Voices Only Maurice Ravel pianoconcert * Aanmelden voor 1 februari (Luik) of 15 februari (BOZAR) via: info@concertgebouworkest.be Vermeld aub het evenement en aantal kaarten (prijzen: Luik 25 BOZAR 144). Reservering is definitief na betaling op rekening iban BE bic BBRUBEBB ten name van VZW Vrienden van het KCO in België nieuwe coördinator relatiebeheer Ze speelt piano en klarinet en groeide op in Frankrijk en België. Dat de nieuwe coördinator relatiebeheer en fondsenwerving Henriette Henny de vriendenverenigingen in deze landen gaat ondersteunen, is dus geen verrassing. Ze doet dat vanuit het kantoor in Amsterdam. Muziek maakt de wereld mooier. Daar wil ik graag een bijdrage leveren. En het Koninklijk Concertgebouworkest is volgens velen het beste orkest ter wereld, dus om daarvoor te mogen werken, is fantastisch, vertelt ze. Voordat ze de overstap maakte, werkte Henriette Henny zes jaar bij Berenschot als consultant internationale samenwerking. GAlAcOncert MuzieKKApel De samenwerking met de Muziekkapel Koningin Elisabeth krijgt vorm. U bent van harte welkom op het Galaconcert op 28 januari 2014 in BOZAR met solisten van de Muziekkapel en het Orchestre Royal de Chambre de Wallonie onder leiding van Augustin Dumay. Belgische Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest krijgen 10% korting op eersterangs plaatsen en de mogelijkheid de receptie bij te wonen in de pauze ( 35). Aanmelden kan via funding@crme.be o.v.v. FRCO. Contact Vriendenvereniging van het Koninklijk Concertgebouworkest in België De heer Eric ter Hark eric.terhark@gmail.com contactpersoon Mariëlle Prins m.prins@concertgebouworkest.be Bestuur Dhr. Eric ter Hark, voorzitter, CEO American European Community Association belgische vrienden Al Vriend van het Koninklijk Concertgebouworkest? Als donateur ( 1000) heeft u vrij toegang tot kamermuziekconcerten en masterclasses, ontvangt u twee vrijkaarten per seizoen voor concerten van het Koninklijk Concertgebouworkest in BOZAR in Brussel met na-ontvangst, een uitnodiging voor een galadiner tegen kostprijs, twee maal per jaar de Nieuwsbrief en kan uw naam desgewenst vermeld worden in communicatie van de VZW. Voor kennismakers is er een introductielidmaatschap van een jaar ( 500), waarmee u concerten van het Koninklijk Concertgebouworkest in Brussel en andere evenementen van de VZW kunt bezoeken tegen kostprijs, en musici en andere Vrienden kunt ontmoeten na een concert in BOZAR in Brussel. U ontvangt twee maal per jaar de Nieuwsbrief en een uitnodiging voor een galadiner tegen kostprijs. Desgewenst kan uw naam vermeld worden in de communicatie van de VZW. Via een bedrijfslidmaatschap ( 5000) kunt u samen met uw relaties naar concerten van het Koninklijk Concertgebouworkest in BOZAR in Brussel: ieder seizoen acht plaatsen. Ook kunt u per seizoen vier concertkaarten bestellen bij de VIP Service Desk van het orkest, als het optreedt in Het Concertgebouw in Amsterdam. U ontvangt twee maal per jaar de Nieuwsbrief en een uitnodiging voor een galadiner tegen kostprijs en uw logo wordt vermeld in de communicatie van de VZW. Het bestuur van de Belgische Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest wenst u fijne feestdagen en een voorspoedig 2014 Dhr. Luc Carbonez, ere-ambassadeur van België in Nederland, vice-voorzitter Dhr. Ferdinand Verdonck, penningmeester Dhr. Jan Raes, algemeen directeur Koninklijk Concertgebouworkest, algemeen bestuurslid Dhr. Dorian van der Brempt, Directeur Vlaams-Nederlands Huis deburen Redactie Irene Bloemink; Vriendenvereniging van het Koninklijk Concertgebouworkest in België; Stichting Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest Fotografie Anne Dokter, Naomi Hoogervorst (Prix de Salon) Jouk Oosterhof (Henriette Henny) 6