worden Stoppen we ons geld in een berg of in een bodemloze put?? Initiatiefnemer Thijs Zonneveld over de Nederlandse berg Accountant

Transcriptie

1 Accountant worden mrt studentenmagazine over accountants Stoppen we ons geld in een berg of in een bodemloze put?? Initiatiefnemer Thijs Zonneveld over de Nederlandse berg Het vak van accountant verandert Hoe kon 74 miljard dollar verdwijnen? Welke kant kun je op als accountant? De financiële scheidsrechter van de eredivisie

2 Politieagent, verpleegster, astronaut, fotomodel. Dat zijn beroepen waar je als kind van droomt. Accountant komt in het rijtje niet voor. En ook later in hun leven moeten veel mensen er niet aan denken: te saai, te moeilijk, niet interessant. In dit nummer laten we meer dan ooit zien hoe divers de wereld van accountancy is. En hoe belangrijk het kan zijn. Een politieagent mag dan boeven vangen, om een miljardenzwendel te ontrafelen zijn accountants nodig. Een verpleegster levert de beste zorg aan patiënten. Maar als een bedrijf ziek is, laten ondernemers zich adviseren door hun accountant. Het is dan ook geen wonder dat veel financieel directeuren een accountantstitel hebben. Als je dacht alles te weten over accountants, dan ben ik ervan overtuigd dat dit magazine je zal verrassen. Veel lees- en kijkplezier! Groetjes, Judith P.s. Vind je het ook zo vervelend dat een magazine niets terugzegt? Check dan snel onze Facebook-pagina en neem deel aan de leukste gesprekken over accountancy. Kijk op facebook.com/accountantworden Accountant Worden is een uitgave van de NBA, de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants. NBA, Postbus 7984, 1008 AD Amsterdam Redactie NBA: Judith Lieverse ARA: Mike Demelinne, Audrey van Reijswoud Art direction: Ted Frank, Marco Arkema Copy: Frank van Venrooij Fotografie: Rogier Maaskant Accountant Worden kwam tot stand naar een idee van ARA M/V en NBA. Maart Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. De smoking gun in een fraudezaak Ik kan me nu echt vastbijten Veranderingen in de accountancy 14 Carrièretips van carrièretijgers 33 Maak kans op een VIP-concert van Yasmin 36 Scan de code en maak kennis met het nieuwe gezicht achter Accountant Worden. 2 Beroemde bijna-accountants Voordat zij bekend werden met hun zangcarrière studeerden zowel Mick Jagger als Janet Jackson voor accountant.

3 Stoppen we geld in een berg of in een bodemloze put? Sportjournalist Thijs Zonneveld schrijft voor nu.nl en Dagblad De Pers, maar dankt zijn bekendheid ook aan zijn veelbesproken plan: Nederland moet een berg krijgen. Waarom? Waar? Welk soort berg? En gaat die berg bergen geld kosten of opleveren? Een gesprek met de man achter Die berg komt er. Wanneer is het idee geboren? Ik weet dat ik er op de middelbare school al eens flauwe grappen over maakte, over een berg in Nederland. En het idee kwam opnieuw boven drijven toen ik eind juli terugkeerde van de Tour de France. Een paar dagen daarvoor hadden we nog op de Alpe d Huez gestaan, de Nederlandse berg. We reden bij Leidschendam, zagen eindeloze vlaktes en het besef drong door: we hebben een berg nodig. Op 5 augustus wijdde ik er een column aan op nu.nl. Op zo n berg zouden onze wielrenners kunnen trainen, en we zouden elke winter verzekerd zijn van sneeuw. Ik zag al haarspeldbochten, skipistes, berghutten en een bobsleebaan. En s zomers zou je er kunnen picknicken tussen Thijs Zonneveld Oud-wielrenner, sportjournalist, columnist en fulltime dromer. Thijs is initiatiefnemer en woordvoerder voor de Nederlandse berg. 3

4 de edelweiss en met uitzicht op Brussel. De dagen erna explodeerde mijn mailbox. Honderden Nederlanders meldden zich, studenten, ingenieursbureaus, wetenschappers. Met tips, adviezen, berekeningen en aanmoedigingen. Wat adviseerden ze? Ze maakten het plan veel groter. Zelf zag ik allerlei recreatieve voordelen van zo n Nederlandse alp, maar zij zagen er nog veel meer in. Mogelijkheden om energie op te wekken of energie op te slaan. Of om groenten te kweken in de berg. In de berg? Ja, we denken nu aan een holle berg. Een volle berg zou wegzakken in onze drassige bodem. Op dit moment is er een projectgroep van zo n tachtig mensen die aan het rekenen en tekenen zijn. Sommigen in hun vrije tijd, anderen in de tijd en met toestemming van hun baas. Volgens mij vormen zij een van de grootste innovatieplatforms in Nederland. Waar de berg moet komen, is nog onduidelijk. Aanvankelijk dachten we aan de Flevopolder, maar het kan ook in de Markerwaard, het IJsselmeer of voor de kust in de Noordzee worden. We onderzoeken nu ook de mogelijkheid van verschillende piramides bij elkaar. Van 300, 600, 900 en 1500 meter hoogte op een gebied van 6 vierkante kilometer. Wanneer krijgt het plan vaste vorm? We zijn nu bezig met een haalbaarheidsstudie die we begin 2013 hopen af te ronden. Dan komen we naar buiten met concrete voorstellen. Voor bijvoorbeeld een waterkrachtcentrale. We denken ook aan windtunnels in de berg, waarmee we energie opwekken. En aan koele ruimtes waar servers kunnen staan. Hoe reageren de politici? Het middenkader is vaak enthousiast, de top laat nog niets van zich horen. Die willen hun vingers nog niet branden aan de berg. Wat ik leuk vind: grote veranderingen beginnen vaak aan de top, maar nu is de basis aan het broeden. Prachtig. Nadenken over de toekomst is te belangrijk om aan politici over te laten. Zijn er mensen die je plan absurd vinden? Jawel, maar we zijn nu nog veel absurder bezig. Als je let op fijnstof en CO 2 -uitstoot, is Nederland het op één na meest vervuilde land van Europa. Het gemiddelde product dat we nu in huis halen, heeft een reis van kilometer achter de rug. Is dat normaal? Er is nu 1800 liter drinkwater nodig om een T-shirt te maken, dat kan ook voor 1%. Met het PlantLab-systeem, straks in onze berg. Bovendien: wat is absurd? Is Nederland absurd, omdat we ons land gestolen hebben van de zee? De Afsluitdijk, de Stormvloedkering in de Oosterschelde, ons land is volkomen kunstmatig. Wat is er dan tegen een berg die tegelijk functioneert als energiecentrale, opslagplaats en groentekas? Waar je ook nog met 23 tandjes voor en 17 tandjes achter tegenop kunt fietsen. Zie ons als een voorhoede. We opereren in het grensgebied tussen wat bekend en onbekend is. We tasten nog in het halfduister. Waar we uitkomen, weten we ook nog niet. Van elk groot plan, is ooit beweerd dat het onhaalbaar was. Het advies is een stichting op te zetten, die niet btw-plichtig is Is er ook weleens gedacht aan een immense, 2 kilometer diepe kuil? Ja, maar dan krijgen we onherroepelijk problemen met het grondwater. Krijg je ook hulp van economen en accountants? Absoluut, want er moet veel gerekend worden aan een project dat waarschijnlijk tussen de 30 en 40 miljard gaat kosten en hopelijk toch winstgevend wordt. Ze hebben ons ook geadviseerd een stichting op te zetten, die niet btw-plichtig is. En over de certificaten die we uitgeven, waarmee iedereen voor vijftig euro een stukje berg kan kopen. De eerste twee ton is al binnen. Kijk maar op onze site: diebergkomter.nl 4

5 Voedsel verbouwen in een berg Voedsel verbouwen zonder zonlicht: het kan. PlantLab heeft een systeem ontwikkeld om beter, sneller en duurzamer voedsel te verbouwen in afgesloten ruimtes. De Nederlandse berg is daar natuurlijk bij uitstek voor geschikt. 5

6 Ulf Doornbos en Paul Harmzen bouwen mee aan een stevige financiële basis voor de Nederlandse berg. Ulf Doornbos is bestuurslid van de Stichting Haalbaarheidsonderzoek Die Berg Komt Er! en heeft meer dan dertig jaar ervaring in de financiële wereld. Paul Harmzen is registeraccountant en werkte onder andere bij Fortis en als hoofddocent aan de VU. Beide mannen zijn partner bij Middenduin Corporate Finance. Een accountant, iemand die met ons mee kan denken Ulf, wat is jouw rol als bestuurslid? Thijs heeft nog voor geen tiende in de gaten wat er allemaal over hem heen rolt. Hij is de bedenker van het geheel, hem komen alle credits toe. In mijn rol bewaak ik zijn idee, zodat niemand er zomaar mee aan de haal gaat. Of liever gezegd, met de uitwerking ervan. Ik zorg dat we de goede partijen aan ons binden. Hebben jullie het idee ook vast laten leggen? We hebben wel met die gedachte gespeeld, maar hebben het toch niet gedaan. We zullen niet zo 1, 2, 3 worden ingehaald. Wel leuk is dat er al aansluiting vanuit het buitenland komt. Zo is een groepje mensen bezig met het idee van de Kopenhagen Mountain, naar Dutch voorbeeld. Zij hebben ook al contact gezocht. Vinden we alleen maar mooi, we kunnen van elkaar leren. Stel dat een accountant nu instapt, wat kan hij of zij dan doen? Een accountant kan in dit stadium nog niet veel doen. We zijn nu bezig met het haalbaarheidsonderzoek, dat is erg technisch georiënteerd. Pas als we op basis hiervan een financieel businessplan hebben, is een accountant wel gewenst. Iemand die met ons mee kan denken en de plannen kan toetsen. Ons kan bevestigen in waar we mee bezig zijn. Al kunnen we bij dit project niets 100% zeker weten. Ik vergelijk het wel eens met de Deltawerken, ook daar moest er gedurende het project nog wel eens een extra miljoen tegenaan. Paul, kun jij je hierin vinden? Wat zijn in jouw ogen de mogelijke rollen van een accountant in dit project? Ik ga mee met Ulf als het gaat om de huidige fase. Maar er komen zeker momenten dat een accountant een rol kan spelen. Als onafhankelijk adviseur, in een controlerende rol en in een uitvoerende rol. Lees het volledige interview met Thijs, Ulf en Paul op accountantworden.nl. Je vindt daar ook nog veel meer films, feiten en financiële gegevens over de Nederlandse berg. 6 Hoe zou jij de berg helpen? Op dit moment zijn er geen accountants bij het project betrokken. Maar voordat de top bereikt is, moeten zij vol aan de bak. Over deze fase wil Ulf Doornbos je iets vragen. Scan de code en discussieer mee!

7 Pauline Deelen-Aarts AA kantoor pwc, den haag, leeftijd 37 jaar functie manager leasewagen ja, een ford grande c-max woonplaats maassluis hobby aerobics, de kinderen werkt sinds 1998 eerste werkgever pwc Je krijgt zaken nooit aangeleverd zoals ze in de schoolboeken staan op de ladder Starter Midcareer Topcareer Waar ben je nu mee bezig? Ik ben het actieplan voor de Praktijkstage van een stagiair aan het nakijken. Ik begeleid vijf stagiairs. Erg leuk, maar het kost me wel veel tijd. Ik ben namelijk de enige hier die dit doet. Daarnaast staan er op mijn to-do-lijstje wat samenstelwerkzaamheden voor enkele vaste klanten. Waarom heb je gekozen voor accountancy? Mijn ouders hadden een drukkerij. Mijn opa deed de boekhouding. Toen hij stierf schakelden ze een administratiekantoor in. Die maakten er echter een zooitje van. Daarom vroeg mijn vader of ik het wilde doen. Ik had geen idee waar ik aan begon, maar ik vond het erg leuk. Het ging ook best goed. Op dat moment wist ik dat ik verder wilde in de accountancy. Wat vond je het grootste verschil tussen de opleiding en de praktijk? De praktijk is altijd veel complexer dan de theorie. Je krijgt zaken nooit aangeleverd zoals ze in de schoolboeken staan. Daarom vind ik de duaalstudies die je nu kunt volgen ook zo goed. De theorie die je leert, kun je dan meteen in de praktijk brengen. Wat is de beste tip die je ooit kreeg? Een collega raadde me aan om te kiezen voor wat ikzelf belangrijk vind. Daar heb ik veel aan gehad. Vaak heb je de neiging om eerst te denken aan wat je baas belangrijk vindt. Ik werkte bijvoorbeeld vier dagen en wilde na de geboorte van mijn tweede kind graag minder werken. Ik had nooit verwacht dat dit geaccepteerd zou worden. Maar als je er echt voor gaat, lukt het wel. Nu werk ik drie dagen, haal af en toe s avonds wat werk in en ben veel gelukkiger. Waar ben je trots op? Toen ik bij PwC kwam werken, had ik nooit verwacht dat ik tien jaar later manager zou zijn. Ik heb mijn eigen klanten, van wie ik enorm veel vertrouwen krijg. Als ik hier ooit weg zou gaan, dan gaan zij waarschijnlijk met me mee. Ik ben er heel trots op dat ik dit allemaal bereikt heb. Waar zie je jezelf over 10 jaar? Misschien werk ik dan wel voor mezelf of bij een kleiner kantoor. Of ik doe meer internationaal ik ben nu bezig met een aantal internationale klanten. Veel hangt af van mijn privésituatie en van de ontwikkelingen in de accountancy. In de laatste tien jaar is er veel veranderd in ons beroep en er komen nog meer veranderingen aan. Een machtig vak Met de opleiding Accountancy kun je alle kanten op. Maar liefst 36% van alle accountants vindt een baan in het bedrijfsleven, vaak als controller of financieel directeur. Sommigen van hen hebben veel geld onder hun hoede. In Nederland spant Jan Nooitgedagt, cfo van Aegon, de kroon. Hij is verantwoordelijk voor een omzet van ruim 31 miljard euro! Overigens is Jos Nijhuis, presidentdirecteur van Schiphol, volgens een Volkskrant-onderzoek de meest invloedrijke accountant. 7

8 Iedere jongen droomt ervan politieagent te worden. Dick Alblas droomde hier nog van op de middelbare school. Toch ging hij niet naar de Politieacademie, maar deed de heao-opleiding MER. Via een stage bij de recherche rolde hij in de forensische accountancy. Later in zijn carrière haalde hij de accountantstitel. In mijn werk gebruik ik eigenlijk alle accountantsvaardigheden 8 Financieel-juridisch feitenonderzoek Als forensisch accountant zet ik mijn kennis en ervaring in voor het beslechten van potentiële geschillen. Het kan gaan over schadekwesties, fraudezaken of bijvoorbeeld een onderzoek naar een faillissement. Over het algemeen is er geld weg of denkt iemand nog geld van een ander te krijgen. Ik doe financieel-juridisch feitenonderzoek. Simpel gezegd zoek ik uit wat er aan de hand is en om hoeveel geld het gaat. Klopt de jaarrekening? Zijn er illegale transacties gedaan? Hoeveel geld is er verduisterd? Is de accountant om de tuin geleid of had hij alarm moeten slaan? Bij wie de rekening uiteindelijk wordt gelegd, daar ga ik niet over. Dat is aan de rechter of de opdrachtgever. Onze opdrachtgevers zijn banken, overheden, corporaties, mkb-bedrijven, maar ook vermogende particulieren. Hoor en wederhoor Ons werk begint altijd met een goede beschrijving van de opdracht. Wat wil de opdrachtgever, waarom wil hij dat en wat gaat hij met de uitkomst doen? Hij moet een gerechtvaardigd belang hebben bij de opdracht. Wie ons slechts in wil huren om zijn eigen straatje schoon te vegen, krijgt nul op het rekest. Nadat we opdracht hebben gekregen, laten we alle betrokkenen weten dat er onderzoek wordt gedaan. Vervolgens verzamelen we documenten, digitale data, boekhoudingen, enzovoorts. We analyseren deze gegevens en houden interviews. Onze bevindingen zetten we in een rapport, dat eerst voor wederhoor naar alle betrokkenen gaat. Dit is van groot belang. Niet alleen de feiten zijn immers belangrijk, maar ook de context. Het maakt nogal wat uit of je een brood steelt omdat je een week niet hebt gegeten of om het op de markt te verkopen. Als forensisch accountant ben je eigenlijk een soort geschiedschrijver. Een rapport schrijven is trouwens geen sinecure. De zorgvuldigheidseisen zijn voor ons werk nog hoger dan voor een normale accountant. Een rapport moet tenslotte ook stand houden voor de rechter. Dat vergt continue bijscholing en alert heid. En soms betekent het dat je dagenlang door mappen met facturen bladert. Dat kan even saai zijn, maar als je de smoking gun vindt in een fraudezaak geeft dat een enorme kick. Gezond wantrouwen In mijn werk gebruik ik eigenlijk alle accountantsvaardigheden, van controletechniek tot verslaglegging en fiscaliteit. Het belangrijkste is een professioneel kritische houding: speurzin, nieuwsgierigheid en rechtvaardigheidsgevoel. Het vak van accountant is ontstaan als wapen tegen liegen en bedriegen. Als we iemand niet meer kunnen geloven op zijn blauwe ogen, hebben we assurance, zekerheid, nodig. Zodat we weten dat wat er op papier staat in overeenstemming is met de werkelijkheid. Teamwerk Een eenvoudige schadekwestie kun je alleen afhandelen, maar voor een complexe fraudezaak heb je een heel team nodig. Ons basisteam bestaat uit drie accountants en zeven andere specialisten, zoals een criminoloog, een antropoloog en forensic IT ers. Ook werken we samen met andere onderdelen van Grant Thornton, zowel uit de controle- als uit de adviestak. Dat multidisciplinaire is erg leuk.

9 De smoking gun in een fraudezaak vinden, geeft een enorme kick Dick Alblas houdt zich al zijn hele carrière bezig met financieel speurwerk. Hij deed onderzoek naar crimineel vergaard vermogen, fraude, belastingontduiking, computercriminaliteit, maar ook naar schadeclaims. Hij werkt nu als forensisch accountant bij Grant Thornton in Rotterdam. 9

10 Ik kan me nu echt vastbijten in het bedrijf Drs. Arun Alakhramsing RA kwam er tijdens een stage bij Ernst&Young achter dat zijn hart ligt bij de controlepraktijk. Hij behaalde de RA-titel en werkte vier jaar als openbaar accountant. Daarna ging hij aan de slag op de afdeling Internal Audit van KLM, werkte als internal auditor bij Air France (Parijs) en Transavia en als senior controller bij Morgan Stanley Real Estate. 10

11 In 2010 kwam Arun in dienst bij Biomet, een internationale producent van orthopedische producten. Hij is nu finance manager en lid van het managementteam van de Nederlandse verkooporganisatie. Weinig mensen kennen het bedrijf, maar we zijn marktleider in Nederland en behoren wereldwijd tot de top 5. De omzet bedraagt zo n 2,5 miljard dollar. Geen klein bedrijf dus. Op de Nederlandse vestiging werken zeventig man. Een andere rol Aruns huidige rol is een heel andere dan die hij jarenlang heeft bekleed. Ik ben nu de opdrachtgever van de externe accountant. Vergeleken met vroeger zit ik dus aan de andere kant van de tafel. Mijn werkzaamheden zijn heel breed. Ik bewaak de budgetten, verzorg de rapportages aan het hoofdkantoor en voorzie collega s van financiële informatie. Maar ik ben ook medeverantwoordelijk voor het managen van het bedrijf. Dat loopt van de aanschaf van een nieuw hek om het pand tot het vaststellen van het strategisch beleid. Als accountant vond ik het altijd erg leuk dat ik veel bedrijven zag in korte tijd. Tegelijkertijd was het jammer dat contacten van korte duur waren. Nu heb ik meer diepgang en kan ik me echt vastbijten in het bedrijf. Als controlerend accountant heb je een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Nu ben ik medeverantwoordelijk voor het inkomen van zeventig gezinnen. Dat voel je toch wat directer. Eén stapje terug, twee vooruit Bij Morgan Stanley was ik senior controller. Toen ik bij Biomet kwam, heb ik bewust gekozen voor de afdeling Internal Audit. Dat is de perfecte manier om een multinationaal bedrijf echt goed te leren kennen. Ik heb fabrieken en vestigingen bezocht over de hele wereld: Amerika, Spanje, Griekenland, Tsjechië Mijn toenmalige leidinggevende, een Amerikaan, beschreef mijn werkzaamheden in American football-termen: basic blocking en tackling. Ik keek of alle processen wel volgens de regels verliepen en schreef aanbevelingen om foutjes op te lossen. Na iets meer dan een jaar kreeg ik mijn huidige functie. Dat is overigens een heel gebruikelijke stap. De afdeling Internal Audit is vaak een opstapje, een soort kweekvijver voor de functie van controller of financieel directeur. Doorgroeimogelijkheden in de breedte Arun is het levende bewijs dat de carrièremogelijkheden voor een accountant heel divers zijn. Als accountant kun je eigenlijk alle kanten op. In de kantoorpraktijk, als interne accountant, in het bedrijfsleven Het is wel zo dat je bij een accountantskantoor vooral verticaal groeit: steeds Vergeleken met vroeger zit ik nu aan de andere kant van de tafel een stapje hoger tot je partner bent. Ik heb nu ook veel kansen in de breedte. Ik zou bijvoorbeeld hetzelfde werk kunnen doen bij een buitenlandse vestiging of een van de fabrieken van Biomet, maar ook doorgroeien naar een functie op het hoofdkantoor. Voorlopig liggen hier nog uitdagingen genoeg. Zo staan de zorgbudgetten onder druk als gevolg van overheidsbezuinigingen. We denken nu al na over verschillende scenario s om daarmee om te gaan. Als managementteam zullen we daarom ook meer met verzekeraars en overheid moeten gaan praten. Ook wil ik het bedrijf en de markt nog beter leren kennen. 11

12 Bruno van Bennekom RA kantoor pwc, den haag, leeftijd 27 jaar functie assistent manager assurance leasewagen renault mégane III cabriolet woonplaats leiden hobby wielrennen, fitness, uitgaan vakantie curaçao werkt sinds 2006 eerste werkgever pwc Simpel en logisch nadenken is de sleutel tot de meest complexe problemen op de ladder Starter Midcareer Topcareer Waar ben je op dit moment mee bezig? Ik ben met een interim-controle bezig bij een klant die verschillende golfbanen exploiteert. Deze week heb ik een tour gemaakt langs een aantal banen waarbij ik de baanmanagers gesproken heb. Bij de jaarrekeningcontrole zijn we voornamelijk gefocust op de cijfers, bij de interim-controle op de processen waar de cijfers uit voortvloeien. Waarom heb je gekozen voor accountancy? Toen ik in 5 vwo zat, kreeg ik van mijn economieleraar een foldertje over de vwo-informatiedag van PwC. Daar ben ik geweest en hun verhaal sprak me erg aan. Ik heb in vier jaar de accountancyopleiding aan de Haagse Hogeschool doorlopen, daarna begon ik bij PwC. In mijn eerste jaren werkte ik vier dagen en studeerde ik een dag in de week aan Nyenrode. Weet je wat me nog steeds aanspreekt in dit vak? Je werkt met veel jonge hoogopgeleide mensen. Je krijgt de mogelijkheid om je te blijven ontwikkelen. En je kunt bij allerlei be drijven in de keuken kijken. Die afwisseling geeft me energie en motivatie. Wat vond je het grootste verschil tussen de opleiding en de praktijk? Dat is niet zo groot. Nyenrode, waar ik mijn master en post-master haalde, is zeer praktijkgericht. Anderzijds moet je je realiseren dat een studie met name een basis legt, maar dat je dit vak pas écht leert in de praktijk. Wat is de beste tip die je ooit kreeg? Er komen tijdens je carrière veel mooie kansen, in de vorm van klanten en projecten, voorbij. Deze kansen vragen om een 12 keuze. Een partner zei ooit: je kunt beter foute keuzes maken dan geen keuzes, stilstand is achteruitgang. Bij je keuzes tijdens je carrière moet je je focussen op een stipje aan de horizon waar je naartoe wilt. Hierdoor zorg je ervoor dat je keuzes consistent zijn en dat je carrière in beweging blijft. Door goed gefundeerde, doordachte en logische keuzes te maken, realiseer je ook dat je collega s bereid zijn in je te investeren en je te helpen om bij dat stipje te komen. Uiteraard kan het voorkomen dat je gedurende je carrière naar een ander stipje toe wilt, maar probeer niet te vaak te wisselen. Wat is je grootste blunder? Die heb ik op een avond laat gemaakt, toen ik in het heetst van de strijd nog aan het werk was. In een interne mail heb ik toen een iets minder handige opmerking over een klant gemaakt. Maar via een kettingmail (het doorsturen van s) is die bij die klant terechtgekomen. Dat was zeer onprofessioneel van mij en daar heb ik uiteraard mijn excuses voor aangeboden. Gelukkig had de klant vanwege onze goede relatie, die we na dit incident overigens nog steeds hebben, begrip voor de situatie. Waar zie je jezelf over 10 jaar? Over tien jaar hoop ik nog steeds met leuke mensen te werken en met leuke dingen bezig te zijn. Ongeacht het bedrijf waar ik dan werk of in welke functie ik dat doe. Overigens acht ik het heel goed mogelijk dat dit bij PwC zal zijn.

13 LEESVOER De auteurs stellen de cultuur binnen de grote accountantskantoren aan de kaak en tonen de grote maatschappelijke impact van falende accountantscontrole. Naast alle ellendeverhalen presenteren zij ook ideeën en modellen voor een nieuwe, menselijke accountancy. Heb jij al een LinkedIn-account? Voor het vinden van een baan zijn social media tegenwoordig onmisbaar. Dit boek neemt je mee langs alle stappen van het wervings- en selectieproces en laat zien hoe je daarbinnen met social media werkt. Financial auditing is een van de grootste struikelblokken van de accountancyopleiding. Dit boek helpt je op weg met voorbeeldteksten, heldere uitleg van de belangrijkste controlestandaarden en overzichtelijke schema s. Een goede voorbereiding op een succesvol tentamen. Marcel Pheijffer en Bob Hoogenboom zijn beiden hoogleraar. De eerste doceert accountancy, de tweede richt zich meer op veiligheid en integriteit. Dit boek bevat een aantal van de inspirerende opiniestukken die zij schreven voor de website accountant.nl. Scherp, uitdagend, soms zuur, maar regelmatig geestig. Werk je liever alleen of in een team? Focus je op details of op de grote lijnen? Je karakter vertelt je bij wat voor soort werk en bedrijfscultuur je het beste uit jezelf haalt. Dit boek gebruikt s werelds meest gebruikte persoonlijkheidstest, de Myers-Briggs Type Indicator, om je inzicht te geven in je persoonlijkheid. In dit schandalenboek gaat bedrijfsjurist Kees van der Hof uitgebreid in op enkele bekende boekhoudfraudes, zoals Enron, Ahold, Parmalat en Shell. Maar hij behandelt ook kwesties als omzetzwendel, beursgangen en hedgefondsen en de verschillende maatregelen om nieuwe fraudes te voorkomen. Wil je deze boeken winnen? Kijk dan snel op pagina 17! 13

14 Joris Joppe RA is medeeigenaar van Coney Accountants en lid van het Ledenraadbestuur Openbaar Accountants van de NBA. Daarnaast is hij betrokken bij Tuacc (Tweet Up Hervorming Accountancy), een initiatief om de accountancy te moderniseren. 14 de Tip van Joris Joppe Een brede kennis geeft je meer mogelijkheden en een bredere blik. Die kennis kan op zowat elk gebied liggen. Ervaring met het bouwen van een website bijvoorbeeld. Dat is niet nodig voor je werk als accountant, maar de extra bagage kan wel van pas komen. Kortom, durf verder te kijken.

15 Kijk op De administratie zoals we die nu kennen, zal verdwijnen De wereld verandert in rap tempo. De administratie zoals we die nu kennen, bestaat over tien jaar niet meer. De boekhouder die de hele dag betalings opdrachten verwerkt of facturen zit af te vinken, zal verdwijnen. Alles moet sneller, transparanter. Een goede zaak. Mijn zorg is alleen dat de accountancywereld niet mee verandert. Accountants zorgen voor zekerheid, voor verantwoording. De maatschappij zal dit altijd nodig hebben. Het punt is dat wij blijven hangen bij de jaarrekening, terwijl bedrijven en stakeholders juist behoefte hebben aan nieuwe vormen van verantwoording, denk aan een mvo-verslag of verslagen per kwartaal. Accountants denken te weinig na over deze ont wikkelingen. Maar het gaat om de toekomst van ons beroep. Om ons bestaansrecht. We kunnen ons niet meer verschuilen achter de wettelijke controleplicht. Als we nu niet in actie komen, dan doen andere beroepsgroepen dat wel. 15

16 Hoe zal het vak er over 10 jaar uitzien? De rol van de controlerend accountant als provider van assurance blijft bestaan. Als we het goed doen, hebben we een bepalende rol in een keten van middelen en mechanismen die naar behoefte zorgen voor zekerheid bij verantwoording die wordt afgelegd. Dit kan veel specifieker zijn dan een gecontroleerde jaarrekening. Denk bijvoorbeeld aan de declaraties in de zorg. Zitten er geen claims tussen van zwangere mannen, of mensen die zeven verstandskiezen laten trekken? Of kijk naar de vorderingen in de telecomsector. Hoeveel zijn ze waard? Kunnen ze daadwerkelijk worden geïnd? Het zou mooi zijn als accountants zich specialiseren op deelgebieden. En wellicht hun diensten aanbieden aan andere bedrijven waar dezelfde dingen spelen. Kortom, niet alles willen doen voor een klant, maar je specialiseren. Ook de jaar rekeningcontrole zal een soort specialisme worden. Een klus voor een top gun-klasje, een multidisciplinair team dat hier speciaal voor opgeleid is. Hoe zit het met de adviesfunctie, van de accountant voor het mkb? Op het gebied van advisering zijn de veranderingen niet minder ingrijpend. Het samenstellen van een jaarrekening zal grotendeels automatisch gaan. En omdat de adviesfunctie vaak erg afhangt van het voeren van de administratie, moet de accountant veranderen. Ondernemers zullen echter altijd behoefte hebben aan een objectieve blik: betaal ik niet teveel belasting? Heb ik mijn processen wel geoptimaliseerd? Daarnaast zal de complexiteit rondom bijvoorbeeld personeel, belastingen en toezichthouders alleen maar toenemen. Ook in de toekomst hebben ondernemers geen zin om zich met zulke zaken bezig te houden. Daar ligt een mooie taak voor de accountant. Zijn studenten goed voorbereid op deze veranderingen? Nee. In de toekomst zal er meer en meer om andere kennis gevraagd worden, bijvoorbeeld op het gebied van ict. Als administraties geautomatiseerd worden, moet je tenslotte wel inzicht hebben in de manier waarop deze systemen werken zodat je een ondernemer kunt helpen bij de inrichting van zijn administratie. In de opleidingen is hier naar mijn mening te weinig aandacht voor. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld verslaglegging. En dat is jammer, want de mensen die nu studeren, zijn degenen die over een paar jaar de veranderingen in de praktijk moeten brengen. Hoe kunnen studenten zich beter voorbereiden? Allereerst zouden zij de actualiteit beter moeten volgen. Lees bijvoorbeeld eens Accountant, het vakblad voor accountants, of houd de gelijknamige website bij. Sommige onderwerpen en discussies zijn misschien een ver-van-mijn-bed-show, maar uiteindelijk zal het je blik alleen maar verruimen. Verder hoop ik dat mensen in hun keuze voor een werkgever af durven te wijken van de gebaande paden. Een accountantskantoor is een prachtige leerschool. Maar als je er blijft hangen, volg je al snel het standaard carrièrepad. Van assistentaccountant naar gevorderd assistent, manager en uiteindelijk partner. Niks mis mee, als je er maar bewust voor kiest. Maar je moet beseffen dat je jouw kennis op meer manieren kunt inzetten. Blijf bij jezelf en zoek een werkgever waar je de ruimte krijgt om je talent het best te ontplooien. Dan is het een prachtig vak. Het mooiste vak? Dat wordt wel vaker gezegd: het mooiste vak. Dat is het natuurlijk niet. Iedereen weet dat astronaut André Kuipers een veel mooier vak heeft. Maar als je het goed doet, overstijgt het de regels en kan het een enorm leuk en dankbaar beroep zijn. 16

17 Discussieer mee en win! Hoe zet jij je accountancy kwaliteiten in over tien jaar? Bij een kantoor, een bedrijf, overheid of als zelfstandige? Hoe zien je werkzaamheden eruit? Je werkplek? Je klanten? Deel jouw kijk op de toekomst op facebook.com/accountantworden en maak kans op een lekkere stapel leesvoer. 17

18 Stick to the plan Voordat je jezelf accountant mag noemen, moet je in de praktijk laten zien dat je het vak beheerst. Dat doe je tijdens een stageperiode van minstens drie jaar, de Praktijkopleiding. Je bent dan in dienst van een bedrijf, overheid of accountantskantoor. Je beschrijft je werkzaamheden in essays en laat deze beoordelen. Aan het eind doe je een examen. Al met al is het een flinke klus. Maar gelukkig sta je er niet alleen voor. Een accountant, de praktijkopleider, begeleidt je inhoudelijk. En ook de NBA helpt je zo veel mogelijk. Peter Navarro en Jennifer Mercera van de NBA vertellen hierover en delen hun tips. Jennifer Mercera komt uit Den Haag en is 26 jaar. Ze studeerde Communicatie en werkt nu twee jaar bij de NBA. Haar belangrijkste taak is het beoordelen van de 18

19 inschrijvingen. Jennifer: Ik kijk naar getuigschriften, diploma s, enzovoorts. Als alles goed is, geef ik een verklaring af en kan men aan de Praktijkopleiding beginnen. Ogenschijnlijk een eenvoudige klus, maar er komt heel wat meer bij kijken dan een checklist aflopen. Schoolsystemen veranderen en er zijn veel verschillen tussen opleidingen. De een is vijf jaar terug met de hbo-opleiding Accountancy begonnen, de ander heeft drie jaar geleden een studie Bedrijfseconomie afgerond en de accountancyvakken in deeltijd gevolgd. Ik geef aan of er deficiënties zijn. Als mensen daar prijs op stellen, kan ik ze zelfs vertellen hoe ze die op kunnen lossen, bijvoorbeeld via de NBA Beroepsopleiding of een commerciële opleiding als Marcus Verbeek. Regelmatig heeft Jennifer 19

20 een trainee aan de lijn. Meestal zijn de vragen praktisch van aard. Wat zijn de toelatingseisen? Wanneer zijn de examens? Hoe werkt de elektronische leeromgeving? Is dit getuigschrift nog geldig? We proberen mensen zoveel mogelijk informatie te geven via het informatiepakket bij de Praktijkopleiding of via de NBA-site. Maar als mensen het daar niet kunnen vinden, sta ik altijd voor hen klaar. Peter Navarro is 54 jaar en werkt ongeveer 4 jaar bij de NBA. Na een carrière in de verzekeringsbranche gooide hij op zijn vijftigste het roer om, ging Maatschappelijk Werk en Dienstverlening studeren en kwam bij de NBA terecht. Peter: De overgang van het bedrijfsleven naar een beroepsorganisatie was even wennen. In een bedrijf gaat het toch om geld verdienen. De NBA heeft maar één doel De belangen van accountants behartigen. Een van de taken is zorgen voor een grotere toestroom van jonge accountants. Ik ben blij dat ik daar aan kan bijdragen. Peter onderhoudt de relaties met trainees. Ik monitor hun voortgang en houd in de gaten of alles volgens de regels verloopt. Zo mag je in totaal slechts 5 jaar over de Praktijkopleiding doen. Alleen met een geldige reden mag je de opleiding onderbreken en er 9 jaar over doen. Ook begeleiden Jennifer en ik de examens. Dat is altijd weer een belevenis. Je ziet de trainees dan stijf van de zenuwen binnenkomen, ze leveren hun verslag in en gaan het eindgesprek in. Gelukkig haalt bijna iedereen het. Het accountantsberoep is in beweging, daardoor zal er altijd wel behoefte blijven aan de ondersteuning van Jennifer en Peter. De beroepsverenigingen NIVRA en NOvAA zijn samengegaan in de NBA en er komt een nieuwe accountantswet. Het is niet vreemd dat een aantal eisen dan verandert. Dat zul je terugzien in de Praktijkopleiding. Zo kom je de Praktijkopleiding heelhuids door De meeste mensen die aan de Praktijkopleiding beginnen, worden enkele jaren later ingeschreven in het accountantsregister. Maar elk jaar zijn er toch weer trainees bij wie het fout gaat. Tips van Jennifer en Peter Peter: Zoek een kantoor dat bij je past. En denk goed na over welke kant je op wilt: assurance of advies. Jennifer: Begin op tijd met alles wat je moet doen en neem er de tijd voor. Bijvoorbeeld met het schrijven van je verslag. Goed schrijven is niet voor iedereen even makkelijk. Peter: Neem de tijd om het plan van aanpak te schrijven en stick to the plan. Als je een goed plan hebt, hoef je eigenlijk alleen nog maar af te vinken. Jennifer: Voor aanvang van de Praktijkopleiding krijg je van ons een informatiemap. Lees deze goed door! Hierin worden bijna alle vragen over de Praktijkopleiding beantwoord. Peter: Tijdens de Praktijkopleiding moet je een aantal verplichte cursussen volgen, zoals een training communicatieve vaardigheden. Stel deze niet uit tot het einde. Het is fijn om ze achter de rug te hebben en je hebt er ook nog wat aan in de rest van je Praktijkopleiding. Meer weten over de Praktijkopleiding? Op accountantworden.nl lees je meer over de PRAKTIJK OPLEIDING. Peter en Jennifer beantwoorden hier ook al je vragen. Nieuw: Simulatieopdrachten Vanaf dit jaar kunnen trainees een simulatieopdracht doen. Veel kleinere kantoren hebben geen controleopdrachten. Voorheen deden trainees hun controleopdracht dan bij een ander kantoor. Ze kwamen daar dan tijdelijk in dienst. Dit brengt natuurlijk veel geregel en overlast voor de werkgever met zich mee. Daarom heeft de NBA, samen met de HAN en Full Finance, de simulatieopdrachten in het leven geroepen. Speciaal voor dit doel zijn complete administraties opgezet. Acteurs spelen de rol van bijvoorbeeld de financieel directeur of de boekhouder. Zo geven de opdrachten een goed beeld van de praktijk. 20