EEN FOTO-IMPRESSIE VAN 1 (NL) VN VBDBAT IN 1992

Transcriptie

1 UNITED NATIONS PROTECTION FORCE 10 maart december 1995 Op 28 februari werd besloten tot oprichting van 1 (NL) VN Verbindingsbataljon. Het bataljon moest binnen UNPRO- FOR de verbindingen verzorgen voor de twaalf infanteriebataljons, de vier sectorhoofdkwartieren en een geniebataljon. Het Nederlandse verbindingsdienstpersoneel bemanden daar de comcens. Elk comcen bestond uit elf militairen. EEN FOTO-IMPRESSIE VAN 1 (NL) VN VBDBAT IN 1992 Na een lange rit van Zagreb naar Sarajevo arriveert op zaterdag 4 april 1992 het konvooi van 1(NL) VN Vbdbat bij een gloednieuw bejaardenhuis aan de rand van Sarajevo, dat al snel de naam "Rainbow Hotel" kreeg. Drie van devw- busjes werden bij een Servische aanval op 14 mei dermate beschadigd werden dat ze achtergelaten moesten worden. De foto is vanuit het Rainbow Hotel genomen. Het, met het voorschrift in de hand, onbruikbaar gemaakte voertuig staat vlak voor de ingang. Alle bruikbare delen werden van de voertuigen verwijderd (in feite legitiem kannibaliseren) De bataljonsarts, kapitein Larie van der Krans, is op deze foto bezig met hulpverlening aan een moslimman, die op straat gewond was geraakt door Servisch vuur. Achter hem staat één van de Zweedse verpleegsters uit de ziekenboeg. De foto is genomen enkele weken voordat het Rainbowhotel werd aangevallen (begin mei 1992). Omdat in Bosnië de oorlog was uitgebroken en de VN in Sarajevo drukker was met haar eigen beveiliging dan met leiding geven aan de eenheden in de UNPA s (UN Protected Area s), besloot de bataljonscommandant, lkol Hans Vermaas, op 9 mei om C-Ststdet/Hoofd Sectie S1, kap Wim Voncken, en de Quartermaster smi Willem Onstein naar Zagreb te sturen om een geschikte locatie te vinden voor het bataljon. De bedoeling was dat de psycholoog, lkol Wil Martens een aantal dagen later zou volgen voor een interview van "Rondom Tien op locatie". Door de hevige gevechten in Sarajevo kon deze echter de stad niet verlaten en kreeg het Hoofd Sectie S1, kap Wim Voncken, het verzoek om namens hem naar de opnamen te gaan. Op de foto zijn te zien, van links naar rechts, Fiona Valkenburg (met microfoon), kpl André Reggers (chaufeur viertonner), sld1 Patricia Schapers (chauffeur VW-combi) en kap Wim Voncken. In het interview heeft Wim Voncken uitgelegd dat, hoewel er een oorlog aan de gang was, de VN-ers veilig hun werk konden doen in Sarajevo. Het noodlot wilde dat twee dagen later, op 14 mei, het Rainbow Hotel door granaatvuur werd getroffen. De NCRV heeft de bewuste passage van het interview, na een verzoek van de Sectie Voorlichting, niet uitgezonden. 34 INTERCOM

2 Na de aanval op het Rainbow Hotel heeft het op dat moment aldaar aanwezige personeel een aantal dagen moeten doorbrengen in de schuilkelder. De door de Quartermaster uit Sarajevo meegebrachte veldpost had op geen beter moment kunnen helpen bij het opbeuren van de stemming in de kelder. Op de foto deelt de APZ, adj Dick Groenewegen van de Weijden, de post uit. Op de foto zijn tevens zichtbaar kap Arjen Straver, adj Koos Akker (Sectie S4) en sm Willem Onstein (van achteren gezien). Achter de post verscholen zit het Hoofd Sectie S4, René Bliek. Door de verkenningsparty was op verzoek van de bataljonscommandant een lege viertonner meegenomen. Bij de aanval sloeg een granaat vlak voor de wagen in waardoor deze in brand raakte. Bij de aanval raakte ook Willam s Corner beschadigd, de plek waar door de Nederlanders elke ochtend voor aanvang van de dienst koffie werd gedronken terwijl ze het RTL4 nieuws volgden. Het mag een wonder heten dat er op het moment van de aanval (iedereen was naar de schuilkelder gevlucht) niemand in de corner aanwezig was. De achterkant van het Rainbow Hotel. Duidelijk is de schade van de aanval te zien. Gelet op de schade werd verondersteld dat naast granaten ook tankvuur het hotel had getroffen. Ergens halverwege zit William'corner. In juni bezoekt minister Relus ter Beek de Nederlanders. Een mooi moment was het bezoek aan het Nigeriaanse bataljon in Noord Kraijina. De minister was duidelijk niet op de hoogte van hun tradities en ceremonie. Gekleed in een geleende regenjas moest hij, staande op een verhoging, een eresaluut in ontvangst nemen. INTERCOM

3 Na het rumoerige Sarajevo bracht de locatie Belgrado wat rust in de bataljonsstaf. Toen was er ook tijd voor vertier, zoals een boottochtje over de Sava en een picknick op een eilandje in de Sava. lhet verblijf in Belgrado was ook niet van lange duur. Na twee maanden moest alweer verhuisd worden, nu naar Zagreb. Het personeel van het Putnik Hotel in Belgrado bood op 25 juli de bataljonsstaf als afscheid een diner aan dat werd gehouden op de parkeerplaats voor het hotel. Na vier maanden kreeg het eerste deel van de Nederlandse missie de VN-medaille uitgereikt. Omdat dit de eerste medailles waren, werden deze voor die gelegenheid opgespeld door de Indiase generaal Nambiar, C-UNPROFOR. Tijdens de bezoeken aan de locaties van de Nederlanders kom je nog wel eens wat bijzonders tegen, zoals de speciale wand van de Nederlanders bij het RUSbat en het zelfgemaakte verwarmde "zwembad" van de hersteleenheid op Kamp Pleso in Zagreb. Een deel van de SDS (Sarajevo Dirty Seven) zoals de kapiteins van de bataljonsstaf zich noemden. Op de foto staan (van links naar rechts) het lid kap Wim van Rooyen (bijgenaamd "Spy"), de adviseur smi Rob Godin ("Joker ), de kapiteins Arie van de Krans ("Dr. Bob"), Robin Luiting ("Banana") en Wim Voncken ("Gentle"). Op de foto ontbreken de kapiteins Straver ("Freggle"), Willem Passchier ("Mum"), Maarten Beneker en de adviseur lkol Wil Martens ("Dad"). Aan het eind van de missie organiseerde de SDS ter afscheid een toga-party. Luitenant-kolonel Wim Voncken 36 INTERCOM

4 HET "REDACTIONEEL" UIT DE DUTCH POST VAN 1 SEPTEMBER 1994 A JOB WELL DONE! Het doek voor het 1 (NL) VN Verbindingsbataljon is definitief gevallen, "the mission is completed". Opgericht in maart 1992, vertrokken in april van dat jaar, vele malen uitgebreid, terug in Nederland in augustus en vandaag - 1 september de feestelijke opheffing. Een goede reden voor een speciale editie van de Dutch Post, of zoals het in het begin heette, het Signaal Journaal. Het was voor het eerst in de geschiedenis van de verbindingsdienst dat een heel bataljon werd uitgezonden. Bij andere missies waren het altijd kleine detachementen. De uitzending vond plaats op een moment dat de Prioriteitennota nog bekend moest worden: onzekerheid en vraagtekens bij velen. En dan ook nog die uitzending. In de afgelopen tijd hebben zo'n 2000 mensen gediend bij bij dit heel speciale bataljon. Heel bewust gebruik ik het woord "gediend". Want al die mensen, beroeps of dienstplichtig, man of vrouw, jong of minder jong, hebben hun uiterste best gedaan om dienstbaar te zijn. Dienstbaar in hun vak, maar vooral aan de initiatieven om vrede te brengen in voormalig Joegoslavië. De UN Protection Force - UNPROFOR - in dit land is de grootste vredesoperatie die de VN ooit heeft ingesteld. Een dergelijke troepenmacht is kansloos in het bereiken van haar opdracht zonder goede en betrouwbare verbindingen. De Nederlanders hebben deze taak op een uitstekende manier uitgevoerd: "the Dutch Comcens" werden een begrip voor vakmanschap, service, inventiviteit maar vooral ook voor sfeer. Gastvrijheid, goede taalvaardigheden en een oprecht interesse voor andere culturen waren de basis: communicatie kreeg een andere dimensie. Iedereen die zijn "Tour of Duty" bij dit bataljon heeft verricht, zal andere gevoelens en herinneringen hebben. Die zijn natuurlijk Opheffing 1 (NL:) UN Vbdbat. Teruggave vaandel/faignon in Osendrecht op 1 september gebaseerd op de dingen die men zelf heeft meegemaakt. Spannende momenten, verlof, brieven, rotaties, dipjes, van alles. Maar terugkijkend op de hele periode zijn er een aantal bijzondere momenten geweest. Allereerst in dat de start. Op vele locaties waren de comcens eerder op de plek dan het infanteriebataljon waaraan zij waren toegevoegd. Veel improvisatie en gezonde Hollandse nuchterheid was nodig om de aanloopproblemen te overkomen. Zo ook voor de bataljonsstaf in het hoofdkwartier in Sarajevo. Spoedig moesten zij vanwege de beschietingen vertrekken naar Belgrado en later naar Zagreb. Een zeer aparte ervaring in de eerste vier maanden. Bij het afscheidsetentje (begin september 1994) van rotatie V13 bood Theo Ent een T- shirt aan aan de Turkse kolonel Dincer (hoofd G6 staf UNPROFOR). (foto: archief maj.a.g.m. van Wanrooij) Lkol Theo Ent in de buurt van Mostar op inspektietocht in de Balkan (sept/okt 1994) (foto: archief kol Th. Ent) Het hele bataljon werd diep getroffen toen op 10 oktober 1993 in Sector West een voertuig op een anti-tankmijn reed. Daarbij raakten twee personen gewond, waarvan een ernstig, sergeant 1 J.L. Weeresteijn, en liet sergeant Willo Martens het leven. Je leven te geven voor vrede voor een ander: een zwaar lot. Hem was een behouden thuiskomst niet gegund. Willo Martens, hij stierf "in service of peace". Laten we hem nooit vergeten. Vanaf eind 1992 werd er vele malen gesproken over het teruggaan van het bataljon naar Nederland. Maar door de uitbreiding van UNPROFOR naar Bosnië-Herzegovina is dat niet zo snel gegaan. Dan weer wel en dan weer niet. Uiteindelijk lagen eind 1993 de definitieve plannen op tafel die in februari 1994 werden omgezet in het Signal Transitions Plan (STP). Het is er dan toch van gekomen, voor velen nog veel te vroeg. Het STP is inmiddels achter de rug, ook een inspanning van formaat. Op 1 augustus jongstleden heeft de Force Commander, luitenant-generaal Bertrand de Lapresle, het bataljon een "Commendation" ofwel tevredenheidsbetuiging gegeven voor de gehele periode. "A job well done", zo sprak hij tijdens de Farewell Parade, en hij verzekerde ons "that all of us greatly appreciated your presence. It has been an honour for me to have people like you under my command." Eenieder heft in de afgelopen periode zijn steentje bijgedragen aan het slagen van de UNPROFOR-missie. Dat is voor sommigen niet eenvoudig geweest, onder gevaarlijke omstandigheden, ver van huis en in primitieve onderkomens. Toch heeft dit gezorgd voor een formidabel resultaat: prima service en een uitstekende naam. Daarbij verdient mijns inziens een categorie een speciaal compliment: onze vrijwillig dienstplichtige soldaten. Zij zijn altijd het hart van ons bataljon geweest, de basis voor prestaties en waardering. Wij zullen hen missen! "Doe het doek maar dicht, doe het licht maar uit", zo zong Wim Sonneveld lang geleden. Het 1 (NL) UN Signal Battalion is vanaf vandaag historie. Een periode om niet snel te vergeten. Ik ben als militair trots op zo'n eenheid, maar nog trotser dat ik daar zelf deel van mocht uitmaken. En die trots deel ik met allen die vandaag aanwezig zijn. Dit gevoel kan niemand ons afnemen, immers "it ain't much if it ain't Dutch!" Luitenant-kolonel Th.Ent - laatste BC 1 (NL) VN Vbdbat INTERCOM

5 Lkol Hans Vermaas (eerste commandant 1 (NL) VN Verbindingsbataljon) verwelkomt de eerste nieuwe rotatie. Op de foto tlnt Yvonne Schreuder. "Blauwhelmen"bij UNPROFOR. (foto: archief maj Siebering) Op 11 juni vindt in Pleso de uitreiking plaats van het MLV diploma aan maj Jac van Loenhout Lkol Ben Clabbers (derde commandant 1 (NL) VN Verbindingsbataljon) tijdens een briefing bij het Nepalese infanteriebataljon Van li naar re maj E. Nauta, lgen M. Schouten (BLS), kol A. den Boer (C-101 Vbdgp) en maj C.J.M. Broekhoven (inf) tijdens een briefing. (foto: archief Museum Verbindingsdienst) Terugkeer van rotatie V11/V12 op 2 augustus 1994 op Schiphol 38 INTERCOM