Stichting Nationaal Erfgoed Hotel De Wereld

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Stichting Nationaal Erfgoed Hotel De Wereld"

Transcriptie

1 Stichting Nationaal Erfgoed Hotel De Wereld Onderwerp: Inleider: Wie is aansprakelijk voor VN blauwhelmen? Professor Ann Pauwels van de universiteit van Brussel Thema-avond: Dinsdag 21 mei 2013 Ik wil eerst even duidelijk maken dat ik in de Sebrenica zaak verwijs naar het vonnis waarin Nederland in hoger beroep aansprakelijk is gesteld voor de dood van drie Bosnische moslims die hun toevlucht tot de Nederlandse bescherming hadden gezocht. Dan is duidelijk wat ik bedoel als ik spreek over de Sebrenica zaak, want er zijn nog andere zaken die lopen, maar ik verwijs naar deze. De Nederlandse militairen (Dutchbat) maakten deel uit van the United Nations Protection Force, hun doel was Sebrenica te beschermen en ze mochten voor zelfverdediging geweld gebruiken. Nu heeft Nederland besloten om in cassatie te gaan tegen de uitspraak van de rechter, omdat ze van mening is dat niet Nederland, maar de Verenigde Naties aansprakelijk is voor de dood van de drie Bosniërs. Op 6 september van dit jaar zal de Hoge Raad hier waarschijnlijk een uitspraak over doen. Ik wil graag duidelijk maken dat het niet mijn bedoeling is om een zoveelste weergave te geven van de gebeurtenissen in Sebrenica. Er zijn genoeg mensen die dat voor mij hebben gedaan, mensen die daar beter toe in staat zijn. Er zijn ook veel officiële rapporten verschenen, dus ik vind het niet nodig dit te herkauwen. Waar ik wel over zal spreken is de internationale aansprakelijkheid van de Verenigde Naties en dan vooral over de aansprakelijkheid van de VN voor de handelingen van de door de VN aangestelde militaire contingenten die deel uitmaken van de VN vredesoperaties. Wat zijn nu de regels aangaande de aansprakelijkheid van internationale organisaties. Allereerst moet duidelijk worden gemaakt dat de regels omtrent de aansprakelijkheid van internationale organisaties in het algemeen en van de VN in het bijzonder, nog volop in ontwikkeling zijn. Deze zijn dus nog niet vastgelegd in een internationaal verdrag. De rechtsafdeling van de VN is hier wel al mee bezig geweest en heeft al wel ontwerp artikelen opgesteld aangaande dit onderwerp. Deze ontwerp artikelen zijn al goedgekeurd door een internationale commissie, bestaande uit zeer gerespecteerde personen in het internationaal recht. Nu staan deze artikelen (DARIO, Draft Articles on Responsibility of International Organisations) op de agenda om opgenomen te worden in het reglement betreffende internationaal recht. Wat is de standaard voor de toerekening van handelingen? In andere woorden, wanneer is de internationale organisatie aansprakelijk en wanneer niet. Algemeen aanvaard (artikel 6 in DARIO) is dat wanneer een VN functionaris opdracht heeft gegeven tot een bepaalde actie, de VN aansprakelijk is voor deze actie. De international law commission heeft hier nu een extra artikel aan toegevoegd om de verschillende situaties van elkaar te kunnen onderscheiden. 1

2 Dat is het inmiddels het beruchte artikel 7 van de DARIO. Dit artikel stelt het volgende. Handelingen van organen of entiteiten van de staat, die ter beschikking worden gesteld aan een IO (Internationale Organisatie) die zijn toe te rekenen aan de IO, onder voorwaarde dat de IO effectieve controle uitoefent op de handelingen van de betreffende organen of entiteiten. Wat betekent dit nu concreet voor de VN vredesoperaties? En de vraag die je daarbij moet stellen is; in hoeverre de VN effectieve controle uitoefent op die militaire contigenten tijdens de vredesoperaties. Om deze vraag te kunnen beantwoorden, is het belangrijk om wat meer inzicht te krijgen in de werking van VN vredesoperaties, in de bevelstructuur, maar ook in de organisatiestructuur in het algemeen. Toen de VN in juni 1945 werd opgericht, waren de vredesoperaties niet opgenomen in het plan van de organisatie. Deze operaties zijn ontstaan, omdat de doelen van de VN niet behaald konden worden met de oorspronkelijk bedachte middelen. Dat kwam mede door de verschillen tussen Oost en West tijdens de koude oorlo, en dat was een reden voor het ontstaan van de vredesoperaties van de VN. Dit kaartje is een overzicht van de vredesoperaties die momenteel operationeel zijn. En links op de slide staat dat er tot dusver 67 VN vredesoperaties ingesteld zijn geweest. Op het moment zijn er 14 operationeel, voornamelijk in het Midden-Oosten en Afrika. In de structuur van de VN vredesoperaties zijn vier hiërarchische structuren te onderscheiden. Het hoogste niveau is de VN Veiligheidsraad, die beslist over de oprichting en het mandaat van elke vredesoperatie, dit wordt de resolutie genoemd. Dit is belangrijk, omdat hierdoor een vredesoperatie wordt beschouwd als een sub orgaan van de Veiligheidsraad en dit is nodig om de vredesoperaties over de nodige privileges en immuniteiten kunnen laten beschikken op basis van het VN handvest. Het tweede niveau is het niveau van de Secretaris Generaal van de Verenigde Naties en het secretariaat van de VN. Als de Veiligheidsraad de vredesoperatie heeft opgericht is het de taak van de Secretaris Generaal en bepaalde departementen binnen het secretariaat om de operatie verder uit te werken. Dit houdt in, dat het mandaat verder uitgewerkt wordt, er wordt gekeken hoeveel troepen er nodig zijn, wanneer ze geweld mogen gebruiken en dergelijke zaken. Hiermee bezig zijn het department of peacekeeping en het department of fieldorganisations. Zij gaan ook lidstaten benaderen om te vragen of ze troepen beschikbaar willen stellen voor deze vredesorganisatie. De Secretaris Generaal heeft formeel de leiding over de vredesorganisatie, natuurlijk binnen de grenzen van het mandaat zoals aangegeven door de Veiligheidsraad. Het derde niveau is het hoofd van de missie. Dat kan om een civiel persoon gaan, the special representative of the Secretary General, maar het kan ook gaan om een militair en dan wordt gesproken over een opperbevelhebber. Heel vaak moeten vredesoperaties ook civiele taken uitvoeren en daarom wordt de laatste tijd vaak gekozen voor een special representative. Ten slotte, in het laagste niveau, zitten de nationale contigenten. De militairen die in deze contigenten zitten staan allereerst onder (formeel) bevel van de Secretaris Generaal en (ter plaatse) de special representative. Het is belangrijk te vermelden, dat deze militairen ook nog in nationaal dienstverband blijven. Dit betekent dat de troepen leverende landen bevoegd blijven voor alle strafrechtelijke aangelegenheden, disciplinaire aangelegenheden, administratieve aangelegenheden, etc.. En de landen hebben altijd de mogelijkheid om hun troepen terug te trekken. De exacte modaliteiten van de ter beschikking stelling van de troepen aan de vredesoperatie van de VN wordt vastgelegd in een participation agreement. Dit wordt gesloten tussen de VN, het secretariaat en de troepen leverende landen. Dit agreement wordt in de praktijk niet altijd afgesloten. 2

3 In deze rigide organisatie structuur is de positie van de VN en daarmee wordt natuurlijk het secretariaat bedoeld, zeer duidelijk. Zij hebben de aansprakelijk aanvaard voor handelingen van de militairen in de uitoefening van hun functie tijdens vredesoperaties. Voorbeelden van deze aanvaarde aansprakelijkheid zijn Cyprus, waar zaken zijn misgelopen, maar ook tijdens de onafhankelijkheid van Congo van 1960 tot 1964, een van de zwarte bladzijden in de geschiedenis van België. Bij deze twee voorbeelden heeft de VN de aansprakelijkheid aanvaard en ook aangeboden om schadevergoedingen te betalen. De redenering van de VN achter deze aansprakelijkheid is, dat deze contigenten handelen in opdracht van en onder leiding van de VN. En als de handelingen van deze militairen tegenstrijdig zijn met het internationaal recht, dan is de VN aansprakelijk en zal zij schadevergoeding betalen. De VN gaat uit van de formele bevelstructuur en formele organisatiestructuur en past dus niet artikel 7 van de DARIO toe, waarin effectieve controle genoemd wordt. In de praktijk zullen toch wat vraagtekens geplaatst moeten worden bij deze redenering van de VN. Allereerst de duale staat van de contigenten. Die zijn aan de ene kant een orgaan van de VN en aan de andere kant een orgaan van het eigen land. De rigide commandostructuur van de VN strookt volgens mij niet met de realiteit. Ik denk dat de visie van de VN waarin ze zeggen dat de troepen onder het commando van de VN staan, niet langer houdbaar is. Dit omdat er een toenemende invloed is van de troepen leverende landen op het mandaat van de vredesoperatie. Deze invloed is toegenomen sedert 1994, Dit was het sleutelmoment vanwege fiasco s met vredesoperaties zoals Bosnië, Somalië en Rwanda. Vanaf dat moment zijn lidstaten niet meer bereid om onvoorwaardelijk troepen ter beschikking te stellen aan de vredesoperaties van de VN. En dan heb ik het natuurlijk voornamelijk over landen die specifiek getroffen zijn zoals Nederland en België in 1995 respectievelijk Resultaat was dat lidstaten meer invloed wilden hebben op the rules of engagement, bijvoorbeeld rond het gebruik van geweld. Die worden normaliter opgesteld door het secretariaat en nu eisen de lidstaten dat ze daar invloed op hebben. Uit noodzaak heeft de VN mondjesmaat toegegeven aan deze verzoeken. Door deze toenemende invloed van de lidstaten is het niet meer dan normaal dat artikel 7 wordt ingevoerd en dat er beter gecontroleerd wordt, wie er nu eigenlijk invloed heeft en wie verantwoordelijk is voor de specifieke handelingen van de troepen. Een andere zeer belangrijke vraag die zich men ook moet stellen is of die effectieve controle misschien ook kan leiden tot dual attribution. Dit betekent dat handelingen van troepen tijdens VN vredesoperaties aan meer dan een partij kunnen worden toegekend. Dus dat meer dan een partij effectieve controle over een handeling uitoefent. Dit kan dan leiden tot gedeelde aansprakelijkheid. Als we dan kijken naar de DARIO, daarin wordt de mogelijkheid tot dual attribution niet uitgesloten, maar in artikel 7 wordt het in het midden gelaten. Het tweede deel van mijn uiteenzetting zal ik wijden aan de vraag of de Sebrenica zaak bijdraagt tot die nieuwe aanpak zoals die in het leven is geroepen door de international law commison. Ik zal zoals ik al eerder aangaf spreken vanuit de uitspraak gedaan in juli 2011 en niet van eerdere uitspraken. En dan denk ik dat we die vraag positief moeten beantwoorden, ik denk dat het vonnis zeker heeft bijgedragen aan die nieuwe aanpak. Allereerst omdat het gerechtshof van Den Haag specifiek heeft verwezen naar artikel 7, van de DARIO. 3

4 Het gerechtshof heeft uitdrukkelijk verwezen naar effectieve controle, wat tot dusver nooit was gedaan in internationale rechtspraak. Ten tweede is men ook overgegaan tot de interpretatie van wat effectieve controle betekent, omdat de international law commission dat heeft nagelaten. Een derde reden is dat men heeft gesproken over het aspect van dual attribution. Het hof heeft gesteld dat een antwoord op de vraag aan wie een specifiek optreden van Dutchbat moet worden toegeschreven, afhankelijk is van de vraag wie de effectieve controle heeft over dat optreden. Het hof heeft dus gesteld dat moet worden onderzocht of er specifieke instructies zijn gegeven en zo ja door wie; Door Nederland of door de VN. En als blijkt dat er geen specifieke instructie gegeven is, moet worden onderzocht of Nederland of de VN bij machte was om het specifieke optreden te voorkomen. In andere woorden; wie was effectief bij machte om ervoor te zorgen dat de drie Bosnische moslims niet van de compound werden gestuurd. In dit geval heeft het hof zich alleen uitgesproken over Nederland en het hof zegt dat Nederland wel degelijk bij machte was om dit te voorkomen. Het laatste element is dat het hof heeft gezegd dat het mogelijk is dat meer dan een partij effectieve controle heeft over een situatie. Dus dat zou in deze situatie betekenen dat zowel Nederland als de VN de effectieve controle had. We kunnen dus stellen dat de Sebrenica zaak bijdraagt aan nieuwe, mijns inzien meer rechtvaardige aanpak. Hierbij verwijs ik niet alleen naar de Sebrenica zaak, maar ook naar een gelijklopende zaak in België, over wat er in Rwanda is gebeurd, ik ga hier nu niet verder op in, maar ook hier heeft de Belgische rechter gezegd dat ook België effectieve controle had op wat er gebeurde in Rwanda. Er is dus sprake van een meer rechtvaardige aanpak, maar er is ook een zeker vorm van voorzichtigheid nodig, omdat die impact beperkt is aan de andere kant. De impact van het vonnis is niet heel groot, omdat het natuurlijk maar gaat over de aansprakelijkheid voor de dood van maar drie Bosniërs en het gaat dus niet over de volledige aansprakelijkheid van Nederland of de VN tijdens de vredesoperatie in Sebrenica. Daarnaast is in het vonnis gesteld, dat er sprake was van een bijzondere situatie, omdat er net op dat moment was besloten tot terugtrekking en evacuatie van Nederlandse blauwhelmen. En op dat moment krijgt Nederland weer het gezag over de eigen troepen terug en daardoor zaten we op dat moment in een heel specifieke overgangspositie. Datzelfde geld voor de Belgische zaak trouwens. Daarnaast is er nog een veel fundamenteler probleem, de immuniteit van jurisdictie van de Verenigde Naties. Dit betekent dat de VN niet voor een nationale rechter kan worden gedaagd. Dat geld voor alle internationale organisaties, om de onafhankelijke positie van de organisaties te kunnen waarborgen. Maar als men die problemen van dual attribution en effectieve controle verder wil uitwerken en evalueren, dan veronderstelt men dat een nationale rechter moet kunnen onderzoeken of een bepaalde handeling toerekenbaar is aan Nederland of/en aan de VN. Maar zolang de VN immuniteit van jurisdictie heeft, kan een nationale rechter zich daar niet over uitspreken, tenzij een nationale rechter gaat beslissen over opheffing van immuniteit van jurisdictie van de VN. Die kwestie heeft zich gesteld in een andere zaak; the mothers of Sebrenica zaak. Een aantal nabestaanden van mensen omgekomen in Sebrenica hebben ook een zaak aangespannen, een veel algemenere zaak, zowel tegen Nederland als tegen de VN. Maar de Nederlandse rechters blijven vasthouden aan de absolute immuniteit van jurisdictie. En nu is de zaak aangenomen bij het Europees hof voor de rechten van het mens, omdat men zegt er moeten uitzonderingen gemaakt kunnen worden op die absolute immuniteit van jurisdictie. Omdat men uitspraken moet kunnen doen over eventuele gedeelde aansprakelijkheid. 4

5 Dit is in een notendop het probleem van de aansprakelijkheid van de Verenigde Naties. 5

Aansprakelijkheidsregime voor VN-vredesoperaties

Aansprakelijkheidsregime voor VN-vredesoperaties Ann Pauwels Aansprakelijkheidsregime voor VN-vredesoperaties Draagt Nederlandse rechtspraak bij tot nieuwe aanpak? Op 5 juli 2011, bijna zestien jaar na de val van de enclave Srebrenica, werd Nederland

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2003 2004 29 200 X Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2004 C BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE Aan de

Nadere informatie

De Staat der Nederlanden (Ministerie van Defensie en Ministerie van Buitenlandse Zaken) tegen Hasan Nuhanović

De Staat der Nederlanden (Ministerie van Defensie en Ministerie van Buitenlandse Zaken) tegen Hasan Nuhanović INTERNATIONALE RECHTSPRAAK De Staat der Nederlanden (Ministerie van Defensie en Ministerie van Buitenlandse Zaken) tegen Hasan Nuhanović (Hoge Raad, 6 september 2013) 1 door: mr. dr. O. Spijkers 2 Deze

Nadere informatie

Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam

Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam T 020 535 2637 Advies Luchtaanvallen IS(IS) Datum 24 september 2014 Opgemaakt door Prof. dr. P.A. Nollkaemper

Nadere informatie

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl

Nadere informatie

9405/08 CS/lg DG E VIII

9405/08 CS/lg DG E VIII RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 27 mei 2008 (OR. en) 9405/08 COSDP 383 PESC 562 COAFR 143 CONUN 46 CHAD 26 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Besluit van de Raad betreffende de sluiting

Nadere informatie

Advies IS - Irak. Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law. Postbus BA Amsterdam T

Advies IS - Irak. Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law. Postbus BA Amsterdam T Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam T 020 535 2632 Advies IS - Irak Datum 3 september 2014 Opgemaakt door Prof. dr. P.A. Nollkaemper Op

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 10 november 2009 (OR. en) 15053/09 COSDP 991 PESC 1409 BIH 32 COWEB 236

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 10 november 2009 (OR. en) 15053/09 COSDP 991 PESC 1409 BIH 32 COWEB 236 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 10 november 2009 (OR. en) 15053/09 COSDP 991 PESC 1409 BIH 32 COWEB 236 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Besluit van de Raad betreffende de sluiting

Nadere informatie

ANNOTATIE Cass. 22 januari 2009, Rev.dr.étr. 2009, afl. 1, 4; T.Vreemd. 2009 (samenvatting), afl. 2, 135

ANNOTATIE Cass. 22 januari 2009, Rev.dr.étr. 2009, afl. 1, 4; T.Vreemd. 2009 (samenvatting), afl. 2, 135 Michèle Morel Doctoranda (FWO-mandaathoudster) Universiteit Gent Faculteit Rechten Vakgroep Internationaal Publiekrecht Universiteitstraat 4 9000 België Michele.Morel@Ugent.Be Tel. +32.9.264.84.45 ANNOTATIE

Nadere informatie

De (on)rechtmatigheid van humanitaire interventie:

De (on)rechtmatigheid van humanitaire interventie: RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN De (on)rechtmatigheid van humanitaire interventie: Respect voor staatssoevereiniteit versus bescherming van mensenrechten? PROEFSCHRIFT ter verkrijging van het doctoraat in

Nadere informatie

Wereldbeeld Tijdschrift voor de Verenigde Naties

Wereldbeeld Tijdschrift voor de Verenigde Naties Wereldbeeld Tijdschrift voor de Verenigde Naties O Aansprakelijkheid VN-blauwhelmen O Piraterij op de wereldzeeën O Steden in het VN-systeem Jaargang 35, nr. 159, 2011/3 Vereniging voor de Verenigde Naties

Nadere informatie

PUBLIC 12644/1/02 REV 1

PUBLIC 12644/1/02 REV 1 Conseil UE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 7 oktober 2002 (14.10) (OR. en) PUBLIC 12644/1/02 REV 1 LIMITE PESC 378 COWEB 69 COSDP 301 CIVCOM 104 BEGELEIDENDE NOTA van: het secretariaat aan: de delegaties

Nadere informatie

DE LEGALITEIT VAN DE INTERNATIONAALRECHTELIJKE RECHTVAARDIGINGSGRONDEN VOOR DE WESTERSE INTERVENTIES IN SYRIË EN IRAK.

DE LEGALITEIT VAN DE INTERNATIONAALRECHTELIJKE RECHTVAARDIGINGSGRONDEN VOOR DE WESTERSE INTERVENTIES IN SYRIË EN IRAK. DE LEGALITEIT VAN DE INTERNATIONAALRECHTELIJKE RECHTVAARDIGINGSGRONDEN VOOR DE WESTERSE INTERVENTIES IN SYRIË EN IRAK STARTPUNT In beginsel art. 2 (4) HVN: geweldsverbod interstatelijke betrekkingen Uitzonderingen:

Nadere informatie

Verdrag betreffende de vrijheid tot het oprichten van vakverenigingen en de bescherming van het vakverenigingsrecht, San Francisco,

Verdrag betreffende de vrijheid tot het oprichten van vakverenigingen en de bescherming van het vakverenigingsrecht, San Francisco, Verdrag betreffende de vrijheid tot het oprichten van vakverenigingen en de bescherming van het vakverenigingsrecht, San Francisco, 09-07-1948 (vertaling: nl) Verdrag No. 87 betreffende de vrijheid tot

Nadere informatie

Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam

Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam T 020 535 2637 Nader Advies Geweldgebruik tegen ISIL in Syrië 23 juni 2015 Prof. dr. P.A. Nollkaemper

Nadere informatie

Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen

Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen 2006R1412 NL 01.07.2013 003.001 1 Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen B VERORDENING (EG) Nr. 1412/2006 VAN DE RAAD van 25

Nadere informatie

BELGISCHE VERENIGING VAN FARMACEUTISCHE ARTSEN. Vereniging Zonder Winstoogmerk. Wedrennenlaan 5 bus B1 1050 BRUSSEL

BELGISCHE VERENIGING VAN FARMACEUTISCHE ARTSEN. Vereniging Zonder Winstoogmerk. Wedrennenlaan 5 bus B1 1050 BRUSSEL BELGISCHE VERENIGING VAN FARMACEUTISCHE ARTSEN Vereniging Zonder Winstoogmerk Wedrennenlaan 5 bus B1 1050 BRUSSEL Naam STATUTEN Art. 1. De "Belgische Vereniging van Farmaceutische Artsen" (BEVEFA), in

Nadere informatie

Inleiding. Geen one size fits all

Inleiding. Geen one size fits all Kabinetsreactie op advies nr. 27 van de Commissie van Advies inzake Volkenrechtelijke Vraagstukken (CAVV) inzake aansprakelijkheid van internationale organisaties Inleiding In december 2015 heeft het kabinet

Nadere informatie

Interventie Syrië. Faculteit der Rechtsgeleerdheid Afdeling Internationaal en Europees recht

Interventie Syrië. Faculteit der Rechtsgeleerdheid Afdeling Internationaal en Europees recht Faculteit der Rechtsgeleerdheid Afdeling Internationaal en Europees recht Oudemanhuispoort 4-6 1012 CN Amsterdam Postbus 1030 1000 BA Amsterdam T 020 5252833 Interventie Syrië Datum 29 augustus 2013 Opgemaakt

Nadere informatie

Schriftelijke vragen Van Bommel over de arrestatie van een Afghaanse burger in Kamp Holland en het gebruik van particuliere beveiligingsbedrijven

Schriftelijke vragen Van Bommel over de arrestatie van een Afghaanse burger in Kamp Holland en het gebruik van particuliere beveiligingsbedrijven Postbus 20701 2500 ES Den Haag Telefoon (070) 318 81 88 Fax (070) 318 78 88 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Datum 29 februari 2008 Ons kenmerk D/2008003878

Nadere informatie

The Impact of the ECHR on Private International Law: An Analysis of Strasbourg and Selected National Case Law L.R. Kiestra

The Impact of the ECHR on Private International Law: An Analysis of Strasbourg and Selected National Case Law L.R. Kiestra The Impact of the ECHR on Private International Law: An Analysis of Strasbourg and Selected National Case Law L.R. Kiestra Samenvatting Dit onderzoek heeft als onderwerp de invloed van het Europees Verdrag

Nadere informatie

Wat is internationaal recht?

Wat is internationaal recht? Wat is internationaal recht? Elk land heeft wetten en regels waar iedereen zich aan moet houden. Als je naar een ander land gaat, moet je je aan andere regels en wetten houden. Als je dat niet doet, dan

Nadere informatie

Slachtoffer van een VNvredesoperatie

Slachtoffer van een VNvredesoperatie Sanne Maas Slachtoffer van een VNvredesoperatie Burgers die schade hebben ondervonden van een VN-vredesoperatie krijgen met een bedenkelijke claimprocedure te maken. Deze procedure lijkt strijdig met de

Nadere informatie

BENELUX COUR DE JUSTICE GERECHTSHOF. Zaak A 98/2 Campina Melkunie / Benelux-Merkenbureau

BENELUX COUR DE JUSTICE GERECHTSHOF. Zaak A 98/2 Campina Melkunie / Benelux-Merkenbureau COUR DE JUSTICE BENELUX GERECHTSHOF Zaak A 98/2 Campina Melkunie / Benelux-Merkenbureau Nadere conclusie van de Advocaat-Generaal L. Strikwerda (stuk A 98/2/17) GRIFFIE REGENTSCHAPSSTRAAT 39 1000 BRUSSEL

Nadere informatie

Wat is inter - nationaal recht?

Wat is inter - nationaal recht? Wat is inter - nationaal recht? 2 Elk land heeft wetten en regels waar iedereen zich aan moet houden. Als je naar een ander land gaat, moet je je aan andere regels en wetten houden. Als je dat niet doet,

Nadere informatie

Hof van Cassatie van België

Hof van Cassatie van België 6 OKTOBER 2006 C.05.0394.N/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. C.05.0394.N V.M.G., eiser, vertegenwoordigd door mr. Guy Popelier, advocaat bij de balie te Brussel, kantoor houdende te 1040 Brussel,

Nadere informatie

Ik en de maatschappij. Samen maar verschillend

Ik en de maatschappij. Samen maar verschillend Ik en de maatschappij Samen maar verschillend Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Ruud Schinkel Inhoudelijke redactie: Ina Berlet Eindredactie:

Nadere informatie

De in de Wet bevordering voortgezet ouderschap en zorgvuldige scheiding vergeten voogden en het voogdijplan

De in de Wet bevordering voortgezet ouderschap en zorgvuldige scheiding vergeten voogden en het voogdijplan Rotterdam Institute of Private Law Accepted Paper Series De in de Wet bevordering voortgezet ouderschap en zorgvuldige scheiding vergeten voogden en het voogdijplan A.J.M. Nuytinck Published in WPNR, 2008,

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 5 februari 2008 (07.02) (OR. en) 5952/08 JUR 25 COUR 1

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 5 februari 2008 (07.02) (OR. en) 5952/08 JUR 25 COUR 1 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 5 februari 2008 (07.02) (OR. en) 5952/08 JUR 25 COUR 1 BEGELEIDENDE NOTA van: de heer V. SKOURIS, Voorzitter van het Hof van Justitie d.d.: 4 februari 2008 aan: de heer

Nadere informatie

MEMORIE VAN TOELICHTING

MEMORIE VAN TOELICHTING MEMORIE VAN TOELICHTING I. ALGEMENE TOELICHTING 1. Samenvatting Het volkenrecht kent een aantal regimes van voorrechten en immuniteiten, die bedoeld zijn om de autonome uitoefening van de functies van

Nadere informatie

Hierbij gaat voor de delegaties document D043090/01.

Hierbij gaat voor de delegaties document D043090/01. Raad van de Europese Unie Brussel, 15 januari 2016 (OR. en) 5293/16 TRANS 11 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 12 januari 2016 aan: Nr. Comdoc.: D043090/01 Betreft: het secretariaat-generaal

Nadere informatie

Hof van Cassatie van België

Hof van Cassatie van België 4 MAART 2019 S.15.0051.N/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. S.15.0051.N VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA, vertegenwoordigd door de Attorney-General of the United States (vertaald: de Minister van Justitie),

Nadere informatie

Advies nr. 1/2016. (uitgebracht krachtens artikel 325 VWEU)

Advies nr. 1/2016. (uitgebracht krachtens artikel 325 VWEU) Advies nr. 1/2016 (uitgebracht krachtens artikel 325 VWEU) betreffende een voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 wat

Nadere informatie

REGLEMENTEN VAN ORDE EN REGLEMENTEN VOOR DE PROCESVOERING

REGLEMENTEN VAN ORDE EN REGLEMENTEN VOOR DE PROCESVOERING Publicatieblad van de Europese Unie L 112 I Uitgave in de Nederlandse taal Wetgeving 62e jaargang 26 april 2019 Inhoud II Niet-wetgevingshandelingen REGLEMENTEN VAN ORDE EN REGLEMENTEN VOOR DE PROCESVOERING

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

Prof.mr. P.H.Kooijmans

Prof.mr. P.H.Kooijmans Prof.mr. P.H.Kooijmans Internationaal publiekrecht in vogelvlucht Vierde druk Wolters-Noordhoff Groningen Inhoud 1 Wat is intemationaal publiekrecht? 13 Deel 1 Het recht van coexistentie 19 2 De bronnen

Nadere informatie

Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze datum

Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze datum Bouwen aan de democratische veiligheid in Europa Ontwerptoespraak van de secretaris-generaal Brussel, woensdag 12 november 2014 Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze

Nadere informatie

Ank Bijleveld-Schouten

Ank Bijleveld-Schouten Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 30 maart 2018 Betreft Beantwoording vragen

Nadere informatie

HET HOF VAN JUSTITIE VAN DE EUROPESE UNIE

HET HOF VAN JUSTITIE VAN DE EUROPESE UNIE HET HOF VAN JUSTITIE VAN DE EUROPESE UNIE Het Hof van Justitie van de Europese Unie is een van de zeven instellingen van de EU. Zij omvat twee rechtscolleges: het Hof van Justitie en het Gerecht. Het Hof

Nadere informatie

Titel Nederlandse troepen in Srebrenica

Titel Nederlandse troepen in Srebrenica Nederlandse troepen in Srebrenica Hoe zorg je voor vrede in moeilijke tijden? Korte lesomschrijving Leerlingen verwerven in deze les informatie over de burgeroorlog in Joegoslavië. Ook onderzoeken ze de

Nadere informatie

452 ( ) Nr juli 2015 ( ) ingediend op. Ontwerp van decreet

452 ( ) Nr juli 2015 ( ) ingediend op. Ontwerp van decreet ingediend op 452 (2014-2015) Nr. 1 30 juli 2015 (2014-2015) Ontwerp van decreet houdende instemming met de Overeenkomst tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en IJsland, anderzijds, betreffende

Nadere informatie

Rapport. Datum: 31 januari 2011 Rapportnummer: 2011/032

Rapport. Datum: 31 januari 2011 Rapportnummer: 2011/032 Rapport Datum: 31 januari 2011 Rapportnummer: 2011/032 2 Klacht Verzoeker klaagt erover dat de griffie van het gerechtshof Den Haag hem het arrest van 17 juli 2008 niet heeft toegestuurd met als gevolg

Nadere informatie

(2002/C 42/07) Gelet op de Overeenkomst tot oprichting van een Europese Politiedienst ( 1 ), inzonderheid op artikel 43, lid 1,

(2002/C 42/07) Gelet op de Overeenkomst tot oprichting van een Europese Politiedienst ( 1 ), inzonderheid op artikel 43, lid 1, C 42/8 Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen 15.2.2002 II (Voorbereidende besluiten krachtens titel VI van het Verdrag betreffende de Europese Unie) Initiatief van het Koninkrijk Belgiº en het

Nadere informatie

32635 Strategie van Nederlands buitenlandbeleid. Brief van de minister van Buitenlandse Zaken

32635 Strategie van Nederlands buitenlandbeleid. Brief van de minister van Buitenlandse Zaken 32635 Strategie van Nederlands buitenlandbeleid Nr. 5 Brief van de minister van Buitenlandse Zaken Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 26 april 2012 Mede namens de Staatssecretaris

Nadere informatie

TOETSINGSKADER 2014 Inleiding

TOETSINGSKADER 2014 Inleiding TOETSINGSKADER 2014 Inleiding Op 28 juni 1995 boden de ministers van Buitenlandse Zaken en van Defensie de Tweede Kamer een toetsingskader aan dat kon dienen ter structurering van de gedachtewisseling

Nadere informatie

6 juni 2015. Onderzoek: Aanpak vluchtelingenproblematiek

6 juni 2015. Onderzoek: Aanpak vluchtelingenproblematiek 6 juni 2015 Onderzoek: Aanpak vluchtelingenproblematiek Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

STATUUT VAN DE HAAGSE CONFERENTIE VOOR INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT

STATUUT VAN DE HAAGSE CONFERENTIE VOOR INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT STATUUT VAN DE HAAGSE CONFERENTIE VOOR INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT De Regeringen van de hierna genoemde landen: De Bondsrepubliek Duitsland, Oostenrijk, België, Denemarken, Spanje, Finland, Frankrijk,

Nadere informatie

REGELING KONINKRIJK BELGIË GEVESTIGD ZIJN

REGELING KONINKRIJK BELGIË GEVESTIGD ZIJN REGELING TUSSEN HET KONINKRIJK BELGIË EN DE NOORD-ATLANTISCHE VERDRAGSORGANISATIE BETREFFENDE DE RECHTSPOSITIEVAN SOMMIGE PERSONEELSCATEGORIEËN VAN DE AGENTSCHAPPENVAN DE NAVO DIE OP HET GRONDGEBIEDVAN

Nadere informatie

1/2. Staten-Generaal. Vergaderjaar A/ Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

1/2. Staten-Generaal. Vergaderjaar A/ Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN Staten-Generaal 1/2 Vergaderjaar 2012 2013 33 487 (R1995) Wijziging van artikel 14 van de Statuten van de Wereldorganisatie voor Toerisme; Istanbul, 24 oktober 1997; Wijziging van punt 4 van het Financieringsreglement

Nadere informatie

Datum van inontvangstneming : 18/09/2017

Datum van inontvangstneming : 18/09/2017 Datum van inontvangstneming : 18/09/2017 Vertaling C-478/17-1 Zaak C-478/17 Verzoek om een prejudiciële beslissing Datum van indiening: 9 augustus 2017 Verwijzende rechter: Tribunalul Cluj (Roemenië) Datum

Nadere informatie

3 september 2014. Onderzoek: Internationale spanningen en conflicten

3 september 2014. Onderzoek: Internationale spanningen en conflicten 3 september 2014 Onderzoek: Internationale spanningen en conflicten Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 30.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van

Nadere informatie

Geloof in die éne reden waarom het wel kan!

Geloof in die éne reden waarom het wel kan! Geloof in die éne reden waarom het wel kan! Media Luna en Vrede & Vrijheid * Al 20 jaar lang werkzaam voor War Child: Recent: Openingsfilm & film Michaela DePrince concert Carré 5 december 2018 Marco Borsato

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding. De plaats van het internationale recht in de Nederlandse rechtsorde

Inhoud. Inleiding. De plaats van het internationale recht in de Nederlandse rechtsorde Inhoud I 1 2 3 4 5 6 7 8 II 9 10 12 13 III 14 15 16 Inleiding Definitie van internationaal publiekrecht Het rechtskarakter van internationaal publiekrecht Historische ontwikkeling Natuurrecht en positivisme

Nadere informatie

Hof van Cassatie van België

Hof van Cassatie van België 22 JANUARI 2009 C.06.0427.F/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. C.06.0427.F A. M., Mr. Cécile Draps, advocaat bij het Hof van Cassatie, tegen PROCUREUR-GENERAAL BIJ HET HOF VAN BEROEP TE BRUSSEL.

Nadere informatie

Over ontslagvergoeding: ontbinding of opzegging?

Over ontslagvergoeding: ontbinding of opzegging? Over ontslagvergoeding: ontbinding of opzegging? september 2009 mr J. Brouwer De auteur heeft grote zorgvuldigheid betracht in het weergeven van delen uit het geldende recht. Evenwel noch de auteur noch

Nadere informatie

Unicef. Bram van t Hoff De Flambouw Groep 8 17 Januari 2012

Unicef. Bram van t Hoff De Flambouw Groep 8 17 Januari 2012 Unicef Bram van t Hoff De Flambouw Groep 8 17 Januari 2012 Inleiding Ik hou mijn spreekbeurt over Unicef omdat ik het een mooi onderwerp vind en het kinderen helpt die in nood zijn en niet naar school

Nadere informatie

Embargo tot 18 okt. 2012, 12.30 uur

Embargo tot 18 okt. 2012, 12.30 uur Embargo tot 18 okt. 2012, 12.30 uur Toespraak van de Nationaal rapporteur mensenhandel en seksueel geweld tegen kinderen mr. Corinne Dettmeijer-Vermeulen Ter gelegenheid van de aanbieding van het rapport

Nadere informatie

ONTWERP VAN TWEEDE VERSLAG

ONTWERP VAN TWEEDE VERSLAG EUROPEES PARLEMENT 2014-2019 Commissie begrotingscontrole 2013/2197(DEC) 3.7.2014 ONTWERP VAN TWEEDE VERSLAG over het verlenen van kwijting voor de uitvoering van de algemene begroting van de Europese

Nadere informatie

Ik heb de uitzending gezien en bovenstaande lijkt me een juiste weergave van uw optreden in het programma.

Ik heb de uitzending gezien en bovenstaande lijkt me een juiste weergave van uw optreden in het programma. Aan: Hekkelman Advocaten & Notarissen Postbus 1468 6501 BL Nijmegen Van: Drs. M. de Hond t.a.v. Prof. mr. M.J.A. van Mourik Geachte professor, In de uitzending van Netwerk van 13 november jl. heeft u,

Nadere informatie

Rapport. Rapport naar aanleiding van een klacht over het Ministerie van Veiligheid. en Justitie. Publicatiedatum: 23 september 2014

Rapport. Rapport naar aanleiding van een klacht over het Ministerie van Veiligheid. en Justitie. Publicatiedatum: 23 september 2014 Rapport Rapport naar aanleiding van een klacht over het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Publicatiedatum: 23 september 2014 Rapportnummer: 2014 /122 20 14/122 d e Natio nale o mb ud sman 1/5 Feiten

Nadere informatie

16 november 2015. Onderzoek: Veiligheidsgevoel na aanslagen Parijs

16 november 2015. Onderzoek: Veiligheidsgevoel na aanslagen Parijs 16 november 2015 Onderzoek: Veiligheidsgevoel na aanslagen Parijs Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van

Nadere informatie

Ontslag na doorstart faillissement

Ontslag na doorstart faillissement Ontslag na doorstart faillissement december 2006 mr De auteur heeft grote zorgvuldigheid betracht in het weergeven van delen uit het geldende recht. Evenwel noch de auteur noch kan aansprakelijk worden

Nadere informatie

Verkort aangehaalde literatuur 15

Verkort aangehaalde literatuur 15 Verkort aangehaalde literatuur 15 1 Begrip en aard van het internationaal publiekrecht 17 1.1 Inleiding 17 1.2 Geschiedenis 19 1.3 Omschrijving 22 1.3.1 Algemene omschrijving 22 1.3.2 Het internationale

Nadere informatie

Europese en internationale instellingen en organisaties

Europese en internationale instellingen en organisaties Europese en internationale instellingen en organisaties relevant voor criminologie en strafrechtsbedeling Gert Vermeiden Maklu Antwerpen / Apeldoorn Inhoud Woord vooraf 13 1. Benelux 15 A. Ontstaan en

Nadere informatie

NOL H1, EIR 91, EIR 3

NOL H1, EIR 91, EIR 3 HC 1A. Inleiding NOL H1, EIR 91, EIR 3 Internationaal recht Het internationale publieke recht leidt vooral tot vrijwilligheid. Het vrijwillig onderwerpen aan het internationale recht. Het gaat over boven

Nadere informatie

Stichtingsplan Connect to Share

Stichtingsplan Connect to Share Stichtingsplan Connect to Share 1. Inleiding The expert in anything was once a beginner 1 Of je nu uit Nederland, Italië of Oeganda komt, experts zijn we allemaal! Als we om ons heen kijken en mensen leren

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 14 januari 2008 (21.01) (OR. en) 5213/08 COPEN 4

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 14 januari 2008 (21.01) (OR. en) 5213/08 COPEN 4 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 14 januari 2008 (21.01) (OR. en) 5213/08 COPEN 4 INITIATIEF van: de Sloveense, de Franse, de Tsjechische, de Zweedse, de Slowaakse, de Britse en de Duitse delegatie d.d.:

Nadere informatie

Rapport. Datum: 26 maart 1998 Rapportnummer: 1998/092

Rapport. Datum: 26 maart 1998 Rapportnummer: 1998/092 Rapport Datum: 26 maart 1998 Rapportnummer: 1998/092 2 Klacht Op 26 juni 1997 ontving de Nationale ombudsman een verzoekschrift van mevrouw B. te Drachten, met een klacht over een gedraging van Gak Nederland

Nadere informatie

Datum 24 oktober 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de uitlevering van verdachten aan Rwanda

Datum 24 oktober 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de uitlevering van verdachten aan Rwanda 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving

Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving Ministerie van Justitie Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving Directie Juridische en Operationele Aangelegenheden Postadres: Postbus 20301, 2500 EH Den Haag De Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Overlegverordening van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard.

Overlegverordening van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard. Overlegverordening van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard. De verenigde vergadering van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard; op voordracht van de dijkgraaf en

Nadere informatie

Gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening van de gemeente Jabbeke. Huishoudelijk reglement

Gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening van de gemeente Jabbeke. Huishoudelijk reglement Gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening van de gemeente Jabbeke Huishoudelijk reglement Artikel 1: Artikel 2: Artikel 3: De GECORO stelt een huishoudelijk reglement op met betrekking tot haar

Nadere informatie

Deel 1 - Burgerlijk recht BUSINESS class

Deel 1 - Burgerlijk recht BUSINESS class Deel 1 - Burgerlijk recht BUSINESS class III.Rechterlijke macht De rechterlijke macht bestaat uit rechtbanken en gerechtshoven. Zij worden geacht volgende principes te volgen: Het gerecht behandelt iedereen

Nadere informatie

Doelgroepverminderingen voor eerste aanwervingen wat te doen bij weigeringsbeslissing RSZ?

Doelgroepverminderingen voor eerste aanwervingen wat te doen bij weigeringsbeslissing RSZ? Doelgroepverminderingen voor eerste aanwervingen wat te doen bij weigeringsbeslissing RSZ? Inleiding 1. Nieuwe werkgevers kunnen, onder bepaalde voorwaarden, voor de eerste zes werknemers die zij aanwerven

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving Directie Juridische

Nadere informatie

Datum 22 april 2015 Onderwerp Antwoorden kamervragen over de uitspraak van het gerechtshof van Den Haag over het Europese Octrooibureau

Datum 22 april 2015 Onderwerp Antwoorden kamervragen over de uitspraak van het gerechtshof van Den Haag over het Europese Octrooibureau 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

JURISPRUDENTIE VAN HET HVJEG 1987 BLADZIJDEN 3611

JURISPRUDENTIE VAN HET HVJEG 1987 BLADZIJDEN 3611 JURISPRUDENTIE VAN HET HVJEG 1987 BLADZIJDEN 3611 ARREST VAN HET HOF (DERDE KAMER) VAN 24 SEPTEMBER 1987. BESTUUR VAN DE SOCIALE VERZEKERINGSBANK TEGEN J. A. DE RIJKE. VERZOEK OM EEN PREJUDICIELE BESLISSING,

Nadere informatie

VLAAMSE OUDERENRAAD Advies 2015/6 naar aanleiding van de aanbeveling van de Raad van Europa over de rechten van ouderen

VLAAMSE OUDERENRAAD Advies 2015/6 naar aanleiding van de aanbeveling van de Raad van Europa over de rechten van ouderen VLAAMSE OUDERENRAAD Advies 2015/6 naar aanleiding van de aanbeveling van de Raad van Europa over de rechten van ouderen Vlaamse Ouderenraad vzw 16 december 2015 Koloniënstraat 18-24 bus 7 1000 Brussel

Nadere informatie

Wet van 22 april 1999 betreffende de beroepstucht voor accountants en belastingconsulenten

Wet van 22 april 1999 betreffende de beroepstucht voor accountants en belastingconsulenten Wet van 22 april 1999 betreffende de beroepstucht voor accountants en belastingconsulenten Bron : Wet van 22 april 1999 betreffende de beroepstucht voor accountants en belastingconsulenten (Belgisch Staatsblad,

Nadere informatie

Internationaal Toetsingskader voor Gewapende Humanitaire Interventie

Internationaal Toetsingskader voor Gewapende Humanitaire Interventie Internationaal Toetsingskader voor Gewapende Humanitaire Interventie Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten 7 maart 2001 Inhoudsopgave I Algemene overwegingen p. 2 II Criteria voor een toetsingskader

Nadere informatie

ARBEIDSHOF TE BRUSSEL ARREST

ARBEIDSHOF TE BRUSSEL ARREST 1e blad. rep.nr. 2012/ ARBEIDSHOF TE BRUSSEL ARREST OPENBARE TERECHTZITTING VAN 21 JUNI 2012 7e KAMER SOCIALE ZEKERHEIDSRECHT WERKNEMERS - bijdragen werkgevers tegensprekelijk definitief kennisgeving per

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Noord Afrika en Midden-Oosten Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

BENELUX COUR DE JUSTICE GERECHTSHOF. Vertaling 1 A 2012/2/5 ARRET. En cause : BELGACOM. Contre: ALPHACOM. Langue de la procédure : le français ARREST

BENELUX COUR DE JUSTICE GERECHTSHOF. Vertaling 1 A 2012/2/5 ARRET. En cause : BELGACOM. Contre: ALPHACOM. Langue de la procédure : le français ARREST Vertaling 1 COUR DE JUSTICE BENELUX GERECHTSHOF ~ A 2012/2/5 ARRET En cause : BELGACOM Contre: ALPHACOM Langue de la procédure : le français ARREST Inzake: BELGACOM Tegen: ALPHACOM Procestaal: Frans GRIFFIE

Nadere informatie

Datum 25 februari 2015 Betreft Beantwoording Kamervragen van het lid Merkies (SP) over renteopslagen rentederivaten

Datum 25 februari 2015 Betreft Beantwoording Kamervragen van het lid Merkies (SP) over renteopslagen rentederivaten > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

HET HOF VAN JUSTITIE VAN DE EUROPESE UNIE

HET HOF VAN JUSTITIE VAN DE EUROPESE UNIE HET HOF VAN JUSTITIE VAN DE EUROPESE UNIE Het Hof van Justitie van de Europese Unie is een van de zeven instellingen van de EU. Zij omvat drie rechtscolleges: het Hof van Justitie, het Gerecht en het Gerecht

Nadere informatie

4988 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD

4988 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 4988 MONITEUR BELGE 14.02.2005 BELGISCH STAATSBLAD MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP Departement Economie, Werkgelegenheid, Binnenlandse Aangelegenheden en Landbouw [C 2005/35150] Personeel. Benoeming

Nadere informatie

HUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN DE VLAAMSE TOEZICHTCOMMISSIE VOOR HET ELEKTRONISCHE BESTUURLIJKE GEGEVENSVERKEER

HUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN DE VLAAMSE TOEZICHTCOMMISSIE VOOR HET ELEKTRONISCHE BESTUURLIJKE GEGEVENSVERKEER HUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN DE VLAAMSE TOEZICHTCOMMISSIE VOOR HET ELEKTRONISCHE BESTUURLIJKE GEGEVENSVERKEER Titel I. ALGEMENE BEPALINGEN Art. 1. De Vlaamse toezichtcommissie voor het elektronische bestuurlijke

Nadere informatie

Dual loyalty international context

Dual loyalty international context Medisch-militair personeel: het dual loyalty - probleem in een internationaal-operationele context Dennis WILLEMS, attaché Pierre DEGEZELLE, Cdt d Avi 1 Dual loyalty international context Insubordinatie

Nadere informatie

De boekhoudkundige ruling. Congres IEC - IAB 5 oktober 2017

De boekhoudkundige ruling. Congres IEC - IAB 5 oktober 2017 De boekhoudkundige ruling Congres IEC - IAB 5 oktober 2017 1 Audio = kanaal: 1 I. De Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) 3 De CBN - 1/3 1. De CBN is een autonome instelling met rechtspersoonlijkheid

Nadere informatie

De VLAAMSE RAAD heeft aangenomen en Wij, EXECUTIEVE, bekrachtigen hetgeen volgt

De VLAAMSE RAAD heeft aangenomen en Wij, EXECUTIEVE, bekrachtigen hetgeen volgt De VLAAMSE RAAD heeft aangenomen en Wij, EXECUTIEVE, bekrachtigen hetgeen volgt HOOFDSTUK I Inleidende bepalingen Artikel 1 Dit decreet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 59bis van de Grondwet.

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

6068/16 YEN/hw 1 DGG 1B

6068/16 YEN/hw 1 DGG 1B Raad van de Europese Unie Brussel, 12 februari 2016 (OR. en) 6068/16 RESULTAAT BESPREKINGEN van: aan: het secretariaat-generaal van de Raad de delegaties nr. vorig doc.: 5783/1/16 REV 1 Betreft: EF 24

Nadere informatie

Brief van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Brief van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal 32 550 Voorstel van wet van de leden Van Weyenberg en Keijzer tot wijziging van de Ambtenarenwet en enige andere wetten in verband met het in overeenstemming brengen van de rechtspositie van ambtenaren

Nadere informatie

Over Plantinga s argument voor de existentie van een noodzakelijk bestaand individueel ding. G.J.E. Rutten

Over Plantinga s argument voor de existentie van een noodzakelijk bestaand individueel ding. G.J.E. Rutten 1 Over Plantinga s argument voor de existentie van een noodzakelijk bestaand individueel ding G.J.E. Rutten Introductie In dit artikel wil ik het argument van de Amerikaanse filosoof Alvin Plantinga voor

Nadere informatie

Oefenvragen Ondernemerskunde A - Leiderschap & motivatie

Oefenvragen Ondernemerskunde A - Leiderschap & motivatie Oefenvragen Ondernemerskunde A - Leiderschap & motivatie 1. Als mensen handelen, naar welk beeld handelen zij dan? A. Vanuit de werkelijkheid zoals anderen die denken te zien. B. Zij handelen vanuit de

Nadere informatie

ECLI:NL:GHSHE:2015:738

ECLI:NL:GHSHE:2015:738 ECLI:NL:GHSHE:2015:738 Instantie Datum uitspraak 09-03-2015 Datum publicatie 09-03-2015 Gerechtshof 's-hertogenbosch Zaaknummer 20-003525-14 Formele relaties Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie

Nadere informatie

Enkele achtergronden bij de beslissing om geen onderzoek in te stellen tegen Jorge Zorreguieta. Voorgeschiedenis. Aangifte 2001

Enkele achtergronden bij de beslissing om geen onderzoek in te stellen tegen Jorge Zorreguieta. Voorgeschiedenis. Aangifte 2001 Enkele achtergronden bij de beslissing om geen onderzoek in te stellen tegen Jorge Zorreguieta Voorgeschiedenis Aangifte 2001 Eerder werd aangifte gedaan tegen Jorge Zorreguieta in 2001 ter zake van foltering

Nadere informatie

6tt161. 4fi HET HOF VAN BEROEP TE BRUSSEL. zetelend in burgerlijke zaken, na beraad, wijst volgend arrest

6tt161. 4fi HET HOF VAN BEROEP TE BRUSSEL. zetelend in burgerlijke zaken, na beraad, wijst volgend arrest Nr.: 6tt161 A.R. Nr.: 2012/ AR/ 1017 Rep. m.: 2012/ 4fi Afschrift in uitvoering van het Gerechtelijk Wet.boek Vrij van recht art. 280-2 WJUlG. HET HOF VAN BEROEP TE BRUSSEL l'r kamer, zetelend in burgerlijke

Nadere informatie

Kern van het internationaal publiekrecht

Kern van het internationaal publiekrecht Kern van het internationaal publiekrecht Andre Nollkaemper Tweede druk Boom Juridische uitgevers Den Haag 2005 Inhoud LljSt van aikortingen Verkort aangehaalde literatuur Deel 1: Kernbegrippen XV XVIII

Nadere informatie