KAM management Milieu & omgeving MVO & duurzaamheid Branchemanagement Cursussen

Transcriptie

1 CO2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2015 VAN DE MAATSCHAP SPOORWEGBEVEILIGERS IN HET KADER VAN DE CO2-PRESTATIELADDER rapport 6MSBV-SEC R KAM management Milieu & omgeving MVO & duurzaamheid Branchemanagement Cursussen

2 Rijksstraatweg SK METEREN Postbus CD GELDERMALSEN t- (0345) f- (0345) Rabobank K.v.K. Tiel CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2015 VAN DE MAATSCHAP SPOORWEGBEVEILIGERS IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER rapport: 6MSBV-SEC R Opdrachtgever : Maatschap Spoorwegbeveiligers t.a.v. de heer G. H. Dijkstra Postbus CD Geldermalsen Titel : CO 2 -emissie inventaris scope 1 en 2 over 2015 van de Maatschap Spoorwegbeveiligers in het kader van de CO 2 -prestatieladder Rapportnummer : 6MSBV-SEC R Auteur : ing. P. Franken Autorisatie : drs. ing. A.D. Hol Projectnummer : 6MSBV-SEC Datum : 22 februari 2016 Status : definitief Auteur ing. P. Franken Authorisatie drs. ing. A.D. Hol Op de uitvoering van werkzaamheden, en daarmee voor zover relevant op deze rapportage, zijn de Algemene Voorwaarden van MiSa advies van toepassing, die op 24 december 2014 zijn gedeponeerd bij de Rechtbank Gelderland, locatie Arnhem.

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DEFINITIES EN EISEN Definities emissies RAPPORTAGEPERIODE EN ORGANISATIEGRENZEN Rapportageperiode Organisatiegrenzen Uitsluitingen CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE Bronnen scope Scope 1 emissies CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE Bronnen scope Scope 2 emissies TOTAALOVERZICHT SCOPE 1 EN SCOPE 2 EMISSIES CONCLUSIES LITERATUUR BIJLAGE 1 OVERZICHT DEELNEMENDE MATEN BIJLAGE 2 BEREKENING FORFAITAIR KANTOOR BIJLAGE 3 BEREKENING CO 2 -EMISSIE VERVOER van 16

4 1 INLEIDING De Maatschap Spoorwegbeveiligers (verder MSBV) is een organisatie voor Zelfstandigen Zonder Personeel (deelnemers) die werkzaam zijn als spoorwegbeveiliger. De deelnemers van de Maatschap Spoorwegbeveiligers worden ingeschakeld door de erkende werkplekbeveiligingsbedrijven en houden toezicht op de veiligheid tijdens werkzaamheden op of nabij het spoor. De CO 2 -prestatieladder is een initiatief van ProRail dat in december 2009 is geïntroduceerd. Doel van ProRail was dat de leveranciers en aannemers waar ProRail mee samenwerkt werden geacht de CO 2 - emissie die samenhangen met hun activiteiten in de eerste plaats te kwantificeren en in de tweede plaats te reduceren. Vanuit andere organisaties (met name overheden) kwam ook belangstelling om de leveranciers waar mee zij samen werkten gecertificeerd te laten zijn volgens de prestatieladder. Om de prestatieladder breder te kunnen gebruiken is deze verzelfstandigd en in eigendom gegeven van de onafhankelijke Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO). MiSa advies is door MSBV gevraagd om haar scope 1 en scope emissies te inventariseren en te rapporteren. Voorliggend rapport geeft hier invulling aan. De opbouw van dit rapport is als volgt. In hoofdstuk 2 worden de definities en eisen beschreven. Hierna worden in hoofdstuk 3 de organisatiegrenzen en rapportageperiode beschreven. In de daarop volgende hoofdstukken 4 en 5 worden respectievelijk de scope 1 en 2 emissies geïnventariseerd. In hoofdstuk 6 wordt een totaal overzicht gegeven van de scope 1 en 2 emissies. Hoofdstuk 7 bevat de conclusies. Aan het einde van dit rapport, in hoofdstuk 8, is een literatuurlijst opgenomen. Deze inventarisatie is opgesteld volgens de eisen die worden gesteld in de NEN-ISO [2]. Volledigheidshalve wordt nog opgemerkt dat deze rapportage niet kan worden beschouwd als een verificatie van de CO 2 -emissie. 3 van 16

5 2 DEFINITIES EN EISEN Onderstaand is een kort overzicht weergegeven van de belangrijkste definities en eisen van de CO 2 - prestatieladder. 2.1 Definities emissies Er worden drie categorieën van emissies gedefinieerd [1]. Scope 1 emissies of directe emissies Scope 1 of directe emissies zijn emissies door de eigen organisatie, zoals emissies door eigen gas gebruik (bijv. gas boilers, warmtekrachtinstallaties en ovens) en emissies door het eigen wagenpark. Zie ook het scopediagram in figuur 2.1 [4]. Scope 2 emissies of indirecte emissies Scope 2 of indirecte emissies zijn emissies die ontstaan door de opwekking van elektriciteit die de organisatie gebruikt, zoals emissies door centrales die deze elektriciteit leveren. SKAO rekent Business air Travel en Personal Cars for business travel tot scope 2. Zie ook het scopediagram in figuur 2.1 [4]. Scope 3 emissies of overige indirecte emissies Scope 3 emissies of overige indirecte emissies zijn een gevolg van de activiteiten van het bedrijf (de organisatie) maar komen voort uit bronnen die geen eigendom van het bedrijf zijn noch beheerd worden door het bedrijf. Voorbeelden zijn emissies voortkomende uit de productie van ingekochte materialen, de verwerking van het afval en het gebruik van het door het bedrijf aangeboden/verkochte werk, dienst of levering. SKAO rekent Business air Travel en Personal Cars for business travel tot scope 2. Zie ook het scopediagram in figuur 2.1 [4]. Opmerking: Voor certificatie op niveau 3 van de prestatieladder volstaat het op dit moment om alleen een opgaaf te doen van scope 1 en 2 emissies [4]. Geldigheidsduur CO 2 -inventarisatie/verificatie De CO2-inventaris/verificatie van een bepaald jaar blijft geldig voor ladder toepassingen tot maximaal 15 kalendermaanden (1 jaar plus 3 kalendermaanden) na afloop van dat jaar. Een (inventaris)jaar bestaat daarbij uit 12 opeenvolgende kalendermaanden. 4 van 16

6 Klein / middelgroot / groot bedrijf Klein bedrijf Middelgroot bedrijf Groot bedrijf Diensten Totale CO₂-uitstoot bedraagt maximaal ( ) 500 ton per jaar. Totale CO₂-uitstoot bedraagt maximaal ( ) ton per jaar. Totale CO₂-uitstoot bedraagt meer dan (>) ton per jaar. Werken / leveringen Totale CO₂-uitstoot van de kantoren en bedrijfs-ruimten bedraagt maximaal ( ) 500 ton per jaar, en de totale CO₂-uitstoot van alle bouw- plaatsen en productielocaties bedraagt maximaal ( ) ton per jaar. Totale CO₂-uitstoot van de kantoren en bedrijfs-ruimtenbedraagt maximaal ( ) ton per jaar, en de totale CO₂-uitstoot van alle bouw-plaatsen en productielocaties bedraagt maximaal ( ) ton per jaar. Totale CO₂-uitstoot van de kantoren en bedrijfs-ruimtenbedraagt meer dan (>) ton per jaar, en de totale CO₂-uitstoot van alle bouw-plaatsen en productielocaties bedraagt meer dan (>) ton per jaar. CO₂-compensatiemaatregelen CO₂-compensatiemaatregelen grijpen niet in op de bedrijfsvoering van het bedrijf of de inkoop en verminderen de CO₂-uitstoot daarvan niet. Voorbeelden zijn het kopen van emissierechten of het laten aanplanten van bossen. Compensatiemaatregelen vallen buiten het meetbereik van de ladder. EN Nederlandse norm NEN-EN Omschrijving: Energiemanagementsystemen- Eisen met richtlijn voor gebruik Versie: GHG-protocol Het Greenhouse Gas Protocol (GHG Protocol) Initiative werd in 1998 gelanceerd door WBSD/WRI met de dubbele doelstelling om een internationale standaard te ontwikkelen voor de verantwoording en de verslaggeving in verband met de uitstoot van broeikasgassen door bedrijven en om deze standaard zo breed mogelijk te verspreiden. Het GHG-protocol bestaat uit meerdere modules: * A Corporate Accounting and Reporting Standard. March * Corporate Value Chain (scope 3) Accounting and Reporting Standard. September Zie ISO Nederlandse norm NEN-EN-ISO (nl) Omschrijving: Energiemanagementsystemen - Eisen met gebruiksrichtlijnen Versie: ISO Nederlandse norm NEN-ISO (en) Omschrijving: Broeikasgassen - Deel 1: Specificatie met richtlijnen voor kwantificering en verslaglegging van broeikasgasemissies en -verwijdering op bedrijfsniveau Versie: van 16

7 ISO Nederlandse norm NEN-ISO (en) Omschrijving: Broeikasgassen - Deel 3: Specificatie met richtlijnen voor de validatie en verificatie van verklaringen inzake broeikasgassen Versie: van 16

8 3 RAPPORTAGEPERIODE EN ORGANISATIEGRENZEN 3.1 Rapportageperiode Tenzij anders vermeld is de periode waarover de CO 2 -emissie inventaris wordt gerapporteerd het kalenderjaar Dit houdt in dat deze CO 2 -emissie inventaris geldig is tot en met maart 2016 (zie ook hoofdstuk 2). 3.2 Organisatiegrenzen De organisatie van de MSBV omvat de 23 maten die ten tijde van het opstellen van deze emissieinventaris deel uit maakten van de maatschap. Een overzicht van de deelnemende maten is opgenomen in bijlage 1. De maten verrichten hun werkzaamheden hoofdzakelijk op projectlocaties op of nabij het spoor, dit is hun feitelijke werkplek. Ten behoeve van het voeren van het uit hoofde van hun werk noodzakelijke administratie wordt gebruik gemaakt van een thuiswerkplek dan wel een klein kantoor aan huis. Omdat deze situatie voor elke maat net wat anders is en omdat het aardgas en elektriciteitsverbruik ten behoeve van kantoorwerkzaamheden is verdisconteerd in het huishoudelijk verbruik wordt aan iedere maat forfaitair een kantooroppervlakte (verder forfaitair kantoor) toegekend met een daarbij behorend verbruik. Het forfaitair verbruik is gebaseerd op gegevens uit de Milieubarometerbenchmark overheidskantoren [3] uitgevoerd door Stichting Stimular in De berekening voor het forfaitaire kantoor is opgenomen in bijlage Uitsluitingen Er zijn in het kader van deze CO 2 -emissie inventaris geen uitsluitingen. 7 van 16

9 4 CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE Bronnen scope 1 Binnen de MSBV kunnen de volgende scope 1 bronnen worden geïdentificeerd. Vervoer (auto van de zaak); Verwarming (aardgas). In de volgende paragraaf wordt de aan deze bronnen gerelateerde CO 2 -emissie berekend. 4.2 Scope 1 emissies De CO 2 -emissie veroorzaakt door vervoer van de maten van de MSBV is berekend op basis van (een schatting) van gereden kilometers.. De berekening van de CO 2 -emissie door vervoer op basis van kilometers per maat is opgenomen in bijlage 3. Het verbruik van aardgas is gebaseerd op het per maat toekennen van een verbruik op basis van een forfaitair kantoor zoals is berekend in bijlage 2. In tabel 4.1 is de CO 2 -emissie gerelateerd aan de scope 1 emissies weergegeven. Ten aanzien van de CO 2 -emissie van vervoer geldt dat er sprake is van een significante stijging van de CO 2 -emissie ten opzichte van het jaar 2014 (142 ton CO 2 ). Dit houdt verband met een toename van de inzet van de maten dat heeft geleid tot een toename van het aantal gereden kilometers. Tabel 4.1: Overzicht scope 1 emissies Omschrijving Energieverbruik Soort CO 2 conversiefactor CO 2-emissie [ton] Vervoer Verwarming (aardgas) [m 3 ] 891 aardgas 1,884 [kg CO 2/Nm 3 ] 0,5 Totaal scope 1 238,5 De in tabel 4.1 berekende CO 2 -emissies zijn in figuur 4.1 grafisch weergegeven. 8 van 16

10 Figuur 4.1 Grafische weergave scope 1 CO 2-emissies 9 van 16

11 5 CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE Bronnen scope 2 Binnen de MSBV bestaat scope 2 enkel uit elektriciteitsverbruik. In de volgende paragraaf wordt de aan deze bron gerelateerde CO 2 -emissie berekend. 5.2 Scope 2 emissies Het elektriciteitsverbruik is gebaseerd op het per maat toekennen van een verbruik op basis van een forfaitair kantoor zoals is berekend in bijlage 2. In tabel 5.1 is het elektriciteits verbruik met behulp van de door SKOA gegeven conversiefactoren [1] omgerekend naar CO 2 -emissie. Er is worstcase uitgegaan van het gebruik van grijze stroom. Tabel 5.1: Overzicht scope 1 emissies Omschrijving Energieverbruik Soort CO 2 conversiefactor CO 2-emissie [ton] Elektriciteitsverbruik [kwh] elektriciteit 0,526 kg/kwh 2 Totaal scope 2 2 De scope 2 emissie betreft maar één bron, daarom is deze niet grafisch weergegeven. 10 van 16

12 6 TOTAALOVERZICHT SCOPE 1 EN SCOPE 2 EMISSIES In hoofdstuk 4 en 5 zijn respectievelijk de CO 2 -emissies van de scope 1 en scope 2 bronnen geïnventariseerd. In dit hoofdstuk wordt een totaal overzicht van de scope 1 en 2 emissies weergegeven en worden ze gerelateerd aan de totaalemissie. In tabel 6.1 is dit weergegeven. Tabel 6.1: Totaaloverzicht scope 1 en 2 emisies Omschrijving CO 2-emissie [ton] Percentage [%] Scope 1 238,5 99 Scope Totaal scope 1 en 2 240,5 100 De waarden uit tabel 6.1 zijn in figuur 6.1 grafisch weergegeven. Figuur 6.1 Grafische weergave overzicht scope 1 en 2 emissies 11 van 16

13 7 CONCLUSIES In dit rapport zijn de scope 1 en scope 2 CO 2 -emissies van de maten van de Maatschap Spoorwegbeveiligers (MSBV) geïnventariseerd. De scope 1 emissie bedraagt 238,5 ton CO 2 en de scope 2 emissie bedraagt 2 ton CO 2. De totale emissie bedraagt 240,5 ton CO 2. De CO 2 -emissie inventaris is gebaseerd op de door de MSBV verstrekte gegevens. Deze gegevens zijn afkomstig van (schattingen) van verreden kilometers en van aardgas en elektriciteitsverbruik op basis van een forfaitair kantoor. Er kan worden gesteld dat deze gegevens nauwkeurig genoeg zijn om te komen tot een betrouwbare CO 2 -emissie inventaris van de scope 1 en scope CO 2 -emissiebronnen van MSBV. MSBV kan c.q. de deelnemers van de MSBV kunnen dit rapport gebruiken om haar / hun scope 1 en 2 emissies te rapporteren aan partijen die gecertificeerd zijn volgens de CO 2 -prestatieladder. 12 van 16

14 8 LITERATUUR [1] Stichting Klimaatneutraal Aanbesteden en Ondernemen, Handboek CO 2 -prestatieladder 3.0, 10 juni [2] Nederlands Normalisatie-instituut, NEN-ISO (en) Greenhouse gases - Part 1: Specification with guidance at the organization level for quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals, maart [3] Stichting Stimular, Milieubarometerbenchmark overheidskantoren, [4] World Resources Institute, Corporate Value Chain (Scope 3) Accounting and Reporting Standard, september van 16

15 BIJLAGE 1 OVERZICHT DEELNEMENDE MATEN Naam E. Boshoven H. Bouwmeester H. Cornelisse J. Djorai G. H. Dijkstra G.B.P. Diks M. v. Driel K.J. v. Estrik G. Geerts O. Heijdenrijk E. Yumru O. Karademir S. Keser (Sedat) S. Keser (Seyit) R. van Son M. Lukje R. Moerings H. Peperkamp C. Pietens R. Schriel A. Schuring P. Stam Y. Yetim 14 van 16

16 BIJLAGE 2 BEREKENING FORFAITAIR KANTOOR Forfaitair wordt voor de maten uitgegaan van een kantoor van 6 m 2 en een volume van 15 m 3. Omdat de maten in principe op locatie werkzaam zijn wordt gemiddeld 3 uur per dag gerekend voor kantoor werkzaamheden dit komt overeen met 37,5 % van een normale kantoorwerkdag. Daarom wordt voor het forfaitair kantoor een oppervlakte en volume aangehouden van 37,5 % van 6 m 2 en 15 m 3, zijnde respectievelijk 2,25 m 2 en 5,63 m 3. Het energieverbruik voor een gemiddeld kantoor bedraagt volgens Stichting Stimular [3]: aardgas 2,2 m 3 /m 3 elektriciteit 86 kwh/m 2 In onderstaande tabel wordt op basis van het forfaitair oppervlak en het aardgas en elektriciteitsverbruik voor een gemiddeld kantoor de CO 2 -emissie van aardgas- en elektriciteitsverbruik van de MSBV berekend. Tabel: Berekening CO 2-emissie aardgas- en elektriciteitsverbruik Verbruik per kantoor Aantal maten Totaal verbruik per maat CO 2 -emissie aardgas (scope 1) 12,38 m CO 2 -emissie elektriciteit (scope 2) 193,50 kwh van 16

17 BIJLAGE 3 BEREKENING CO 2 -EMISSIE VERVOER Naam Brandstof Gewichtsklasse Kilometers Conversiefactor CO2-vervoer [kg] E. Boshoven benzine plug-in hybride , H. Bouwmeester diesel hybride , H. Cornelisse LPG middel ( kg) , J. Djorai diesel middel ( kg) , G. H. Dijkstra diesel n.v.t. (bestelbus/minibus) , G.B.P. Diks diesel middel ( kg) , M. v. Driel LPG zwaar (> kg) , K.J. v. Estrik diesel n.v.t. (bestelbus/minibus) , G. Geerts diesel middel ( kg) , O. Heijdenrijk diesel middel ( kg) , E. Yumru diesel middel ( kg) , O. Karademir diesel middel ( kg) , S. Keser (Sedat) diesel middel ( kg) , S. Keser (Seyit) LPG zwaar (> kg) , R. van Son diesel zwaar (>1.450 kg) , M. Lukje diesel zwaar (>1.450 kg) , R. Moerings diesel middel ( kg) , H. Peperkamp benzine zwaar (>1.350 kg) , C. Pietens diesel zwaar (>1.450 kg) , R. Schriel diesel middel ( kg) , A. Schuring diesel middel ( kg) , P. Stam diesel zwaar (>1.450 kg) , Y. Yetim diesel zwaar (>1.450 kg) , Totaal CO2-emissie vervoer kg 238 ton 16 van 16

18 Rijksstraatweg SK Meteren - Postbus CD Geldermalsen t (0345) f (0345) info@misa-advies.nl -