CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2009 VAN DE MAATSCHAP SPOORWEGBEVEILIGERS IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER VAN PRORAIL

Transcriptie

1 CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2009 VAN DE MAATSCHAP SPOORWEGBEVEILIGERS IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER VAN PRORAIL rapport 0MSBV-SEC R Rijksstraatweg 69 Postbus CD GELDERMALSEN t- (0345) f- (0345) info@misa-advies.nl Rabobank K.v.K. Tiel

2 Opdrachtgever : Maatschap Spoorwegbeveiligers t.a.v. de deelnemers Postbus CD Geldermalsen Titel : CO 2 -emissie inventaris scope 1 en 2 over 2009 van de Maatschap Spoorwegbeveiligers in het kader van de CO 2 -prestatieladder van ProRail Rapportnummer : 0MSBV-SEC R Auteur : ing. P. Franken Autorisatie : drs. ing. A.D. Hol Projectnummer : 0MSBV-SEC Datum : 31 december 2010 Status : definitief Auteur ing. P. Franken Authorisatie drs. ing. A.D. Hol Op de uitvoering van werkzaamheden, en daarmee voor zover relevant op deze rapportage, zijn de Algemene Voorwaarden van MiSa advies van toepassing, die onder nummer zijn gedeponeerd bij de KvK te Tiel. 2 van 16

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DEFINITIES EN EISEN RAPPORTAGEPERIODE EN ORGANISATIEGRENZEN Rapportageperiode Organisatiegrenzen Uitsluitingen CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE Bronnen scope Scope 1 emissies CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE Bronnen scope Scope 2 emissies TOTAALOVERZICHT SCOPE 1 EN SCOPE 2 EMISSIES CONCLUSIES LITERATUUR...13 BIJLAGE 1 OVERZICHT DEELNEMERS MSBV IN BIJLAGE 2 BEREKENING FORFAITAIR KANTOOR...15 BIJLAGE 3 BEREKENING CO 2 -EMISSIE VERVOER van 16

4 1 INLEIDING De Maatschap Spoorwegbeveiligers (verder MSBV) is een organisatie voor Zelfstandigen Zonder Personeel (hierna deelnemers) die werkzaam zijn als spoorwegbeveiliger. De deelnemers van de Maatschap Spoorwegbeveiligers worden ingeschakeld door de erkende werkplekbeveiligingsbedrijven en houden toezicht op de veiligheid tijdens werkzaamheden op of nabij het spoor. Daarbij dient te worden voldaan aan het Normenkader Veilig Werken (NVW) en de (certificatie-)eisen van RailAlert. De MSBV is gecertificeerd als personeelsteller volgens de Certificatieregeling voor personeelstelling (zie Deelnemers van de MSBV worden (via werkplekbeveiligingsbedrijven) ingeschakeld voor spoorwegaannemers die werken in opdracht van ProRail. In december 2009 heeft ProRail een zogenaamde CO 2 -prestatieladder in het leven geroepen. De leveranciers en aannemers waar ProRail mee samenwerkt worden hierdoor geacht de CO 2 -emissies die samenhangen met hun activiteiten in de eerste plaats te kwantificeren en in de tweede plaats te reduceren. In het kader van de CO 2 - prestatieladder worden de leveranciers en aannemers waar ProRail mee samenwerkt op hun beurt geacht een CO 2 -emissie inventaris te vragen van hun leveranciers en (onder)aannemers [1]. MiSa advies is door MSBV gevraagd om haar scope 1 en scope emissies te inventariseren en te rapporteren. Voorliggend rapport geeft hier invulling aan. De opbouw van dit rapport is als volgt. In hoofdstuk 2 worden de definities en eisen beschreven. Hierna worden in hoofdstuk 3 de organisatiegrenzen en rapportageperiode beschreven. In de daarop volgende hoofdstukken 4 en 5 worden respectievelijk de scope 1 en 2 emissies geïnventariseerd. In hoofdstuk 6 wordt een totaal overzicht gegeven van de scope 1 en 2 emissies. Hoofdstuk 7 bevat de conclusies. Aan het einde van dit rapport, in hoofdstuk 8, is een literatuurlijst opgenomen. Dit emissierapport is voor laddertoepassingen geldig tot 1 april 2011 [1]. Volledigheidshalve wordt nog opgemerkt dat deze rapportage niet kan worden beschouwd als een verificatie van de CO 2 -emissie zoals bedoeld in de CO 2 -prestatieladder. 4 van 16

5 2 DEFINITIES EN EISEN In de CO 2 -prestatieladder worden drie categorieën van emissies gedefinieerd ([1]. Scope 1 emissies of directe emissies Scope 1 of directe emissies zijn emissies door de eigen organisatie, zoals emissies door eigen gas gebruik en emissies van brandstofverbruik van het eigen wagenpark. Scope 2 emissies of indirecte emissies Scope 2 of indirecte emissies zijn emissies die ontstaan door de opwekking van elektriciteit die de organisatie gebruikt en CO 2 -emissies gerelateerd aan zakenreizen (auto, vliegtuig). Scope 3 emissies of overige indirecte emissies Scope 3 emissies of overige indirecte emissies zijn een gevolg van de activiteiten van het bedrijf (de organisatie) maar komen voort uit bronnen die geen eigendom van het bedrijf zijn noch beheerd worden door het bedrijf. Voorbeelden zijn emissies voortkomende uit de productie van ingekochte materialen, de verwerking van het afval en het gebruik van het door het bedrijf aangeboden/verkochte werk, dienst of levering. Voor onderaannemers volstaat het op dit moment om alleen een opgaaf te doen van hun scope 1 en 2 emissies [1]. Ook het definiëren van reductiedoelstellingen ten aanzien van CO 2 -emssie is niet noodzakelijk. A-aanbieder [1] Een aanbieder is een ondernemer die werken, diensten en of leveringen aanbiedt. Een A-aanbieder is een aanbieder die behoort tot de grootste aanbieders van het bedrijf die samen verantwoordelijk zijn voor tenminste 80% van de inkoopomzet. Zie ook de toelichting hieronder. Toelichting: Onder een aanbieder wordt hier een bedrijf of rechtspersoon verstaan die werken, diensten en of leveringen aanbiedt aan een bedrijf of rechtspersoon die is gecertificeerd volgens de CO 2 -prestatieladder van ProRail. Een voorbeeld van een aanbieder in dit kader zijn dus de leveranciers of onderaannemers van spoorwegaannemers. Geldigheidsduur CO 2 -inventarisatie/verificatie [1] De CO 2 inventarisatie/verificatie van een bepaald jaar blijft geldig voor ladder toepassingen tot maximaal 15 kalendermaanden (1 jaar plus 3 kalendermaanden) na afloop van dat jaar. Een (inventarisatie) jaar bestaat daarbij uit 12 opeenvolgende kalendermaanden. Deze inventarisatie is opgesteld volgens de eisen die worden gesteld in de NEN-ISO [2]. 5 van 16

6 3 RAPPORTAGEPERIODE EN ORGANISATIEGRENZEN 3.1 Rapportageperiode Tenzij anders vermeld is de periode waarover de CO 2 -emissie inventaris wordt gerapporteerd het kalenderjaar Dit houdt in dat deze CO 2 -emissie inventaris geldig is tot en met maart 2011 (zie ook hoofdstuk 2). 3.2 Organisatiegrenzen De organisatie van de MSBV omvat de deelnemers die in 2009 deel uitmaakten van de maatschap. Het betreft 21 deelnemers, waarvan een overzicht is opgenomen in bijlage 1. De organisatiegrens betreft dus de maatschap en haar deelnemers. De emissie-inventaris omvat het verrichten van werkplekbeveiliging door de desbetreffende deelnemers persoonlijk, aangezien de maatschap zich hierop uitsluitend richt. Eventuele andere (neven)werkzaamheden van de deelnemers vallen niet onder de werking van de maatschap en zijn derhalve ook niet meegenomen in het voorliggende emissierapport. De deelnemers verrichten hun werkzaamheden hoofdzakelijk op projectlocaties op of nabij het spoor. Dit is hun feitelijke werkplek. Ten behoeve van het voeren van het uit hoofde van hun werk noodzakelijke administratie, wordt normaliter gebruik gemaakt van een thuiswerkplek dan wel een klein kantoor aan huis. Omdat deze situatie voor elke maat net wat anders is en omdat het aardgasen elektriciteitsverbruik ten behoeve van kantoorwerkzaamheden voor de meeste deelnemers is verdisconteerd in het huishoudelijk verbruik, is voor dit rapportagejaar aan iedere deelnemer forfaitair een kantooroppervlakte (verder forfaitair kantoor) toegekend met een daarbij behorend verbruik. Het forfaitair verbruik is gebaseerd op gegevens uit een rapport van NOVEM, 2002, E-verbruik kantoorgebouwen in Nederland [3]. De berekening voor het forfaitaire kantoor is opgenomen in bijlage 2. Het secretariaat van de maatschap wordt gevoerd door MiSa advies. Zie voor meer informatie over deze organisatie MiSa advies is daarmee een toeleverancier van de maatschap. De dienstverlening van MiSa advies bestaat uit kantoorwerkzaamheden en een aantal projectbezoeken. De CO 2 -emissie ten gevolge van de secretariaatsvoering, die overigens gering is, is niet meegenomen in dit emissierapport. 3.3 Uitsluitingen Er zijn binnen de organisatie van de MSBV geen uitsluitingen. Zie voor een toelichting paragraaf van 16

7 4 CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE Bronnen scope 1 Binnen de MSBV kunnen de volgende scope 1 bronnen worden geïdentificeerd. vervoer (auto van de zaak); verwarming (aardgas). In de volgende paragraaf wordt de aan deze bronnen gerelateerde CO 2 -emissie berekend. 4.2 Scope 1 emissies De CO 2 -emissie veroorzaakt door vervoer van de deelnemers van de MSBV is berekend op basis van (een schatting) van gereden kilometers, gebaseerd op een schriftelijke opgave van de deelnemers. De berekening van de CO 2 -emissie door vervoer op basis van kilometers per deelnemer is opgenomen in bijlage 3. Het verbruik van aardgas ten behoeve van kantooractiviteiten van de deelnemer(s) is gebaseerd op het per deelnemer bepaalde forfaitaire verbruik volgens bijlage 2. In tabel 4.1 is de CO 2 -emissie gerelateerd aan vervoer en aardgasverbruik weergegeven. Tabel 4.1: Overzicht scope 1 emissies Omschrijving Energieverbruik Soort CO 2 conversiefactor CO 2-emissie [ton] Vervoer (volgens bijlage 3) Verwarming (aardgas) [m 3 ] 851 aardgas Totaal scope De in tabel 4.1 berekende CO 2 -emissies zijn in figuur 4.1 grafisch weergegeven. 7 van 16

8 CO2 emissie [ton] Verw arming (aardgas); 2 Vervoer; 201 Figuur 4.1 Grafische weergave scope 1 CO 2-emissies 8 van 16

9 5 CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE Bronnen scope 2 Binnen de MSBV bestaat scope 2 enkel uit elektriciteitsverbruik. In de volgende paragraaf wordt de aan deze bron gerelateerde CO 2 -emissie berekend. 5.2 Scope 2 emissies Het verbruik van elektriciteit ten behoeve van kantooractiviteiten van de deelnemer(s) is gebaseerd op het per deelnemer bepaalde forfaitaire verbruik volgens bijlage 2. In tabel 5.1 is het elektriciteitsverbruik met behulp van de door ProRail gegeven conversiefactoren [1] omgerekend naar CO 2 -emissie. Tabel 5.1: Overzicht scope 2 emissies Omschrijving Energieverbruik Soort CO 2 conversiefactor CO 2-emissie [ton] Elektriciteitsverbruik [kwh] elektriciteit Totaal scope 2 3 De in tabel 5.1 berekende CO 2 -emissies zijn in figuur 5.1 grafisch weergegeven. 9 van 16

10 CO2 emissie [ton] Elektriciteit; 3 Figuur 5.1 Grafische weergave scope 2 CO 2-emissies 10 van 16

11 6 TOTAALOVERZICHT SCOPE 1 EN SCOPE 2 EMISSIES In hoofdstuk 4 en 5 zijn respectievelijk de CO 2 -emissies van de scope 1 en scope 2 bronnen geïnventariseerd. In de onderstaande tabel 6.1 staat een totaaloverzicht van de scope 1 en 2 emissies weergegeven en worden deze gerelateerd aan de totaalemissie. Tabel 6.1: Totaaloverzicht scope 1 en 2 emissies Omschrijving CO 2-emissie [ton] Percentage [%] Scope ,6 Scope 2 3 1,4 Totaal scope 1 en De waarden uit tabel 6.1 staan in figuur 6.1 grafisch weergegeven. Totaal CO2-emissie [ton] scope 1, 2 en 3 Totaal CO2-emissie [%] scope 1, 2 en ,4 0,0 202 Figuur 6.1 Grafische weergave overzicht scope 1 en 2 emissies 98,6 11 van 16

12 7 CONCLUSIES In dit emissierapport zijn de scope 1 en scope 2 CO 2 -emissies van de deelnemers van de Maatschap Spoorwegbeveiligers (MSBV) geïnventariseerd. De scope 1 emissie bedraagt 203 ton CO 2 en de scope 2 emissie bedraagt 2 ton CO 2. De totale emissie bedraagt 205 ton CO 2. De CO 2 -emissie inventaris is gebaseerd op de door de MSBV verstrekte gegevens. Deze gegevens zijn voor wat betreft zakelijke reiskilometers gebaseerd op (schattingen) van door deelnemers ten behoeve van spoorwegbeveiliging verreden kilometers in Deze gegevens zijn verstrekt door de deelnemers. De emissie tengevolge van aardgas en elektriciteitsverbruik is berekend op basis van een forfaitair kantoor. Er kan worden gesteld dat deze gegevens voldoende nauwkeurig zijn om te komen tot een betrouwbare CO 2 -emissie inventaris van de scope 1 en scope CO 2 -emissiebronnen van MSBV. De opgave van zakelijke reiskilometers is gebaseerd op onder deelnemers uiteenlopende wijze van registratie. Aanbevolen wordt om te bezien of de opgave van zakelijke reiskilometers kan worden geüniformeerd. De MSBV kan dit rapport gebruiken om haar scope 1 en 2 emissies te rapporteren aan partijen die gecertificeerd zijn volgens de CO 2 -prestatieladder van ProRail. 12 van 16

13 8 LITERATUUR [1] ProRail, CO 2 -prestatieladder Samen zorgen voor minder CO 2,.Handboek 1.2, 25 december 2010 [2] Nederlands Normalisatie-instituut, NEN-ISO (en) Greenhouse gases - Part 1: Specification with guidance at the organization level for quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals, maart [3] NOVEM, 2002, E-verbruik kantoorgebouwen in Nederland, van 16

14 BIJLAGE 1 OVERZICHT DEELNEMERS MSBV IN 2009 Naam H. Bouwmeester H. Cornelisse G.B.P. Diks M. van Driel K.J. van Estrik G. Geerts A. de Groot (Aad) A. de Groot (Andy) R.D. Hendriks R. Jutte A. van Kranenburg M. Lukje R. Moerings H. Peperkamp C. Pietens R. Schriel H. Stubbe C. Tettero J. P. Vis E. de Witte E. Yumru 14 van 16

15 BIJLAGE 2 BEREKENING FORFAITAIR KANTOOR Forfaitair wordt voor de deelnemers uitgegaan van een kantoor / werkkamer met een oppervlakte van gemiddeld 6 m 2. Omdat de deelnemers in principe op projectlocaties werkzaam zijn, wordt gemiddeld een tijd van 3 uur per dag gerekend voor kantoorwerkzaamheden. Dat is een worstcase scenario. Voornoemd uitgangspunt komt overeen met 37,5 % van een normale kantoorwerkdag. Op basis van voornoemd uitgangspunt wordt voor het forfaitair kantoorgebruik door deelnemers van de MSBV een oppervlakte aangehouden van 37,5 % van 6 m 2. Dat komt overeen met 2,25 m 2. Het energieverbruik voor een gemiddeld kantoor bedraagt volgens het rapport van NOVEM [3]: aardgas 18 m 3 /m 2 elektriciteit 100 kwh/m 2 In onderstaande tabel wordt op basis daarvan de CO 2 -emissie tengevolge van het aardgas- en elektriciteitsverbruik voor de kantooractiviteiten van een deelnemer van de MSBV berekend. Tabel: berekening CO 2-emissie aardgas- en elektriciteitsverbruik kantooractiviteiten deelnemer MSBV Verbruik per kantoor per maat Aantal maten Totaal CO 2 - emissie [kg] CO 2 -emissie aardgas (scope 1) 40,5 m CO 2 -emissie elektriciteit (scope 2) 225 kwh van 16

16 BIJLAGE 3 BEREKENING CO 2 -EMISSIE VERVOER Naam Type auto Brandstof Motorklasse Kilometers Conversiefactor CO 2-vervoer [kg] H. Bouwmeester Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter H. Cornelisse Personenauto LPG G.B.P. Diks Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter M. van Driel Personenauto LPG K.J. van Estrik Personenauto Benzine > 2,0 liter G. Geerts Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter A. de Groot (Aad) Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter A. de Groot (Andy) Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter R.D. Hendriks Personenauto Diesel > 2,0 liter R. Jutte Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter A. van Kranenburg Personenauto Diesel > 2,0 liter M. Lukje Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter R. Moerings Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter H. Peperkamp Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter C. Pietens Personenauto Diesel > 2,0 liter R. Schriel Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter H. Stubbe Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter C. Tettero Bestelbus Diesel J. P. Vis Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter E. de Witte Personenauto Diesel < 1,7 liter E. Yumru Personenauto Benzine < 1,4 liter Kg Totaal CO2-emissie vervoer 201 Ton 16 van 16