Courant L C. Zoeken naar de Beschaafde Wereld

Transcriptie

1 L i n f o r m a t i e b u l l e t i n v a n h e t l i e m e r s Waar zijn ze gebleven? Gezelligheid of must?! SI in Zevenaar Daar leer je ruimer denken! Verslavingsproject klas 3 De eerste ervaringen met NLT in VWO4 pag. 4 pag. 5 pag. Door Arjan Janson t Liemers langs de meetlat oit lag het land dat ik liefhad in het midden van de Beschaafde Wereld, O Onderwijsland. Onderwijsland was het land van nieuwe mogelijkheden na de oorlog, het land waar de krantenbezorger weliswaar geen president kon worden, maar de arbeidersjongen wel doctorandus. Wie voor een dubbeltje geboren was, kon een kwartje worden. Het was het land van persoonlijke groei, culturele ontwikkeling, kennismaking met het onbekende. Onderwijsland wás het centrum van de Beschaafde Wereld. En de dubbeltjes werden kwartjes, arbeidersjongens doctorandus. Wie begon op een tweedehands zwarte Fongers, kocht na z n eerste roestige 2V een glanzende BMW. En persoonlijke of culturele ontdekkingsreizen maakten plaats voor zoektochten naar nieuwe afzet- en investeringsmarkten. En ik zocht het oude Onderwijsland. Ik wist waar het moest liggen: in het midden van de Beschaafde Wereld. Maar ik zocht tevergeefs. Ik vond het land Ikke, het land Pecunia, maar het oude, beschaafde Onderwijsland vond ik er niet. Men zegt dat het ergens in het drassige buitengebied van de Beschaafde Wereld ligt en af en toe komt er een ijlbode met nieuws over de teloor- gang van nee, niet alleen van Onderwijsland, maar van de hele Beschaafde Wereld. Excellent, zo luidt het oordeel van de onderwijsinspectie over onze school. En in het kwaliteitsonderzoek in Trouw komt het Liemers ollege nóg beter uit de bus. In Idols schitteren onze leerlingen, aangemoedigd door gedreven docenten. Een poëzieavond trekt een volle Reijermanzaal. Een leerling scoort in Taiwan t hoogst van Nederland tijdens een wedstrijd voor natuur-, scheikunde en biologie. Leerlingen en docenten duiken de winterse Breuly in om geld in te zamelen voor kinderen in Zuid-Afrika. Kennis, cultuur, solidariteit bloeien in Onderwijsland. En tóch is er die heimwee, dat gemopper, tóch is er de scholierenstaking. Wie heeft gelijk: Trouw, de inspectie, de pep-talkende onderwijsvernieuwers? Vervolg op pagina 2 De klassieke helden Jos Thewessen en Robbert Roodsant in de ijs- en ijskoude Breuly c o l l e g e Voortraject onservatorium vocal coaching en pianoles 5 Zoeken naar de Beschaafde Wereld pag. 6 Leuk Het is wellicht een van de meest gebruikte bijvoeglijke naamwoorden in onze taal, dat kleine veel- en tegelijk ook nietszeggende woordje leuk. Van alles en iedereen kan leuk zijn. Wat leuk dat je zwanger bent, wat een leuk geboortekaartje. Een leuke schooltijd gevolgd door een leuke baan. Natuurlijk trouw je met een leuke man/vrouw, je woont in een leuk huis en rijdt in een leuke auto, krijgt leuke kinderen die allemaal op hun beurt óók weer enz.enz. Intussen leid jij een leuk leven met tegen het einde daarvan een leuke oude dag. Alleen iemands overlijden wordt zelden als leuk ervaren. Het Liemers ollege houdt weer zijn jaarlijkse open dagen. Ook daar is het allemaal heel erg leuk. Vele leuke docenten doen allerlei leuke proefjes, geven leuke deellesjes en laten leuke staaltjes zien van wat er op deze school allemaal mogelijk is. Misschien is het wel leuk om dat eens te gaan bekijken. Beste lezer, laat u geen zand in de ogen strooien: school ís niet leuk! Iemand heeft ooit bedacht dat kinderen tussen pakweg 12 en 17 jaar van s morgens ongeveer acht uur tot s middags ongeveer vier uur in de schoolbanken moeten hangen. Leuk? Dacht het niet! Je wilt als leerling naar buiten, kletsen met je vrienden en vriendinnen en je niet gedwongen allerlei kennis en vaardigheden eigen maken, waarvan je het nut vaak helemaal (nog) niet inziet. En al die leuke lessen dan? Zijn in de praktijk vaak veel minder leuk, net als die zogenaamd zo leuke docenten. Want wie is er nou altijd leuk? School is voor de meesten een soort van noodzakelijk kwaad, net zoals het daarmee verbonden huiswerk. Het is nodig, je snapt er de lesstof en, wie weet, de wereld beter door en het helpt je hopelijk vooruit op de weg naar een geslaagd examen. Maar léuk? Interessant (soms), saai (vaak), te lang (meestal), te kort (zelden), dat zijn bijvoeglijke naamwoorden die de gemiddelde leerling eerder met het begrip school verbindt. Nou, zult u denken, die Janus denkt zeker dat-ie leuk is. Nee hoor, hij is realistisch! Maar moet niemand dan op die leuke open dagen komen kijken? Tuurlijk wel, naar al die aardige docenten, die spectaculaire proefjes doen en interessante deellesjes geven en geweldige staaltjes laten zien van wat er op deze school allemaal mogelijk is! Als u daarbij maar onthoudt dat, net zo min als dat iedereen zeven dagen van de week in zijn zondagse pak loopt, het er in de school vijf dagen per week zo aan toe gaat als op de open dagen getoond. Niettemin vinden wij het erg leuk om u op de open dagen te mogen ontvangen Janus JAARGANG 13, NR 2 JANUARI 20 olofon De L- verschijnt vier keer per jaar en wordt gemaakt door: orinne Muizelaar, locatie Didam Wilbert Landman, locatie Vestersbos Harry Gerritsen, locatie Zonegge Paul Merten, locatie Heerenmäten Arjan Janson, eindredactie, locatie Heerenmäten: druk: Bergdrukkerij Amersfoort Kopij insturen via pr@liemerscollege.nl lccourant op internet: Bij onjuiste adressering retouradres: Postbus 412, 6900 AK Zevenaar

2 L Onderwijs op maat, een update Vanaf de tweede periode is Onderwijs Op Maat voor het eerst van start gegaan voor de klassen Vwo 4 en Havo 4. Dit bestaat uit twee programma s: één voor de heel goede leerling (plusprogramma) en één voor de leerling die voor sommige vakken meer hulp nodig heeft (remediërend programma). Hiermee steekt het Liemers ollege in op het vergroten van de zelfstandigheid en de keuzemogelijkheden van onze leerlingen. Tot nu toe loopt vooral het remediërende programma behoorlijk goed. Leerlingen kunnen zichzelf zelfstandig voor verschillende vakken verbeteren. Het programma van de vakken scheikunde, engels en frans wordt al goed gebruikt. Bovendien ontwikkelen steeds meer vakken een programma, zo worden wiskunde en m&o inmiddels ook aangeboden. Voor het plusprogramma bestaat een basis en is vollop in ontwikkeling. Voor bijvoorbeeld het MEP (Model European Parlement) bestaat al veel belangstelling onder de Vwo 4 leerlingen. Het hele aangeboden programma is te vinden op teletop (OOM) en zal voortdurend worden geactualiseerd. We hopen dat in 20 steeds meer leerlingen zich zullen aanmelden voor het programma waar zij zelf mee verder komen! Maartje Buijs Verrijkt VWO op Zonegge: Kunst en ultuur Op 15 november stappen 28 leerlingen vol enthousiasme en inspiratie lokaal 006 binnen. Ze zullen kennismaken met een nieuw verrijkingsvak: Kunst en ultuur. Inmiddels wordt er hard gewerkt aan een koffiekan in de geest van Klaas Gubbels en een geabstraheerd hina pattern. Binnenkort zullen de VWOplussers hun weg naar abstractie vervolgen onder leiding van tekendocente Mevrouw Echter. Riet Weijkamp Kunstdag voor klas 3 op Heerenmäten Op dinsdag 22 januari zal de locatie Heerenmäten in het teken staan van een kunstdag voor de derde klassen. Vanaf de eerste pauze zullen de derdeklassers onder begeleiding van hun mentor allerlei kunstzinnige activiteiten ondernemen. Daarmee wordt zichtbaar wat er vanaf de vierde klas aan mogelijkheden is op het gebied van kunst en cultuur. En dat zijn er heel wat! We beginnen om uur in de gymzaal met een spetterende opening, verzorgd door de NOT2BIGBAND. Daarna gaan de klassen uiteen voor drie rondes: een les ulturele en Kunstzinnige Vorming, een vak dat ze in de vierde klas krijgen, waarbij de leerlingen zelf een filmpje maken, de saaie bruine panelen in de school beschilderen en een presentatie krijgen van het schooltoneel en Elceecafé. Om uur is er een afsluiting met een rondje rappen onder muzikale begeleiding van de groep OneDunz. De leerlingen krijgen aan het begin van de dag een boekje, waarin ze behalve allerlei informatie over de kunstvakken en het buitenschools aanbod ook opdrachten vinden. Het boekje is ook voor de ouders bedoeld. Leerlingen (H/V) uit Didam komen ook. Zo leren zij meteen op een leuke manier de locatie Heerenmäten kennen. Karen Oosterink Vervolg van pagina 1 Of degenen die vol heimwee of verbittering denken aan de voorbij jaren in het centrum van de Beschaafde Wereld? Wie heeft gelijk? Het centrale thema van de leerlingenstaking was Geen kwantiteit, maar kwaliteit. Niét Op de locatie Heerenmäten is de discussie over de 1040-urennorm niet onopgemerkt gebleven. Als het probleem in oktober 2006 begint te spelen, demonstreren de leerlingen in de mediatheek tegen ophokuren ; hun werk is in orde en de examenresultaten zijn prima. Waarom dan verplicht onder toezicht huiswerk maken? Veel docenten en ook de locatiedirectie begrijpen de leerlingen. Natuurlijk, lesuitval moet worden tegengegaan; de school moet ervoor zorgen dat er voldoende lessen worden gegeven, maar de strengheid van de maatregel van het ministerie druist in tegen een aantal ontwikkelingen van de laatste tijd. De computer in het onderwijs biedt steeds meer mogelijkheden om het onderwijs te individualiseren. Ook op het Liemers ollege willen wij die kant op. Voor de leerlingen van het vierde leerjaar havo/vwo zijn we gestart met het project Onderwijs Op Maat. We bieden goede leerlingen een plusprogramma aan waarmee zij gestimuleerd worden meer uit zichzelf te halen dan voor het diploma nodig is. Voor leerlingen die zwak zijn in de 1040-urennorm van Plasterk c.s., niét opgehokt zitten tijdens zinloze surrogaatlessen, niét eindeloos internetkopieën bundelen tot het zoveelste dossier. Maar wat dan wel? Op stakingsvrijdag - er was ook op het Liemers ollege een handjevol stakers - schreven leerlingen over hún verlangens, hún kijk op het onderwijs op hún Liemers ollege, hún Onderwijsland. Eigenwijs of eigen wijs? 1040, minister Plasterk van Onderwijs, Wetenschap en ultuur heeft vast en zeker nachtmerries van dit getal. Leerlingen staken, autoruiten sneuvelen, er wordt met eieren gegooid. en de politie treedt hard op. Niet iets om trots op te zijn voor de nieuwbakken onderwijsminister. Ook het Liemers ollege kende z n staking. Op 30 november verzaakten verschillende leerlingen de les om een collectief blok te vormen tegen het onrecht dat de scholier wordt aangedaan (lees: ongestraft onder lestijd een peuk roken). Laten we de uitgangspunten van onze school eens nader bezien. Allereerst de actieve en zelfstandige leerling. Een actieve en zelfstandige leerling is een leerling die uit zichzelf taken op zich neemt, daar zelf invulling aan geeft en zijn taak succesvol afrondt. Deze zelfstandigheid en het vertrouwen in de natuurlijkactieve houding van het kind past goed in de ideologie van Iederwijs. Ook in het hoger onderwijs wordt veel waarde gehecht aan zelfstandigheid van de studenten. Er is daar echt niet iemand die je aan het handje neemt om te zeggen dat je je huiswerk moet maken. En als je de echte top wilt bereiken, moet je zelfstandigheid tonen. Bij gebrek aan initiatief kun je nóg zo n mooi diploma hebben, je bereikt de top nooit. Je zou dan ook verwachten dat je op school veel vrijheid krijgt. Dat valt echter vies tegen. Elk jaar wordt gezegd dat we zelfstandig moeten zijn, maar vervolgens worden we volledig aan het handje gehouden. Je kiest zelfstandig een profiel met vakken die je interessant vindt. Toch mag je niet zelf bepalen hoeveel tijd je aan welk vak besteedt. Je week wordt vol gepland met lessen en als je je daarnaast actief voor andere zaken inzet, houd je geen tijd meer over. Ik stel daarom voor om bepaalde lessen facultatief te maken. Voor elk vak zijn een paar lessen per periode verplicht, maar voor de rest mag je zelf bepalen of je de uitleg van de docent nodig hebt of dat je er zelfstandig uitkomt. Het onderwijs op het Liemers moet veilig Last but not least laire Wardle en uitdagend zijn. Bij een uitgangspunt als dit moet er meteen een belletje gaan rinkelen. Waarom is het nodig om veiligheid tot uitgangspunt uit te roepen? Het is toch logisch zijn dat je op school veilig bent?! Er is geen enkele school die het tegendeel nastreeft. Hetzelfde geldt voor de uitdagende werk- en leeromgeving. Het is vanzelfsprekend dat een school probeert de leerlingen zoveel mogelijk te boeien voor de lesstof en die lesstof zo aantrekkelijk mogelijk maakt, zoveel mogelijk laat aansluiten bij de interesse van de leerlingen. Twee heel vanzelfsprekende punten dus! Maar maakt het Liemers ollege deze ook waar? Toegegeven, met de veiligheid is het prima gesteld. Voor zover ik weet, voelt niemand zich bedreigd en wapens zie je niet op het Liemers. Het uitdagende aspect is een ander verhaal. Er zijn veel leerlingen die meer in hun mars hebben dan wat er van hen gevraagd wordt. Ze gaan zich daarom vervelen, letten niet meer op, halen daardoor slechte cijfers en dreigen op school te mislukken. Ik denk dat het daarom belangrijk is dat er vakoverstijgende programma s komen, net zoals die nu in de eerste en tweede klas worden aangeboden. Zo wordt de school weer uitdagend. Actueel, samenhangend en relevant onderwijs betekent dat dagelijks wordt gekeken wat er in Nederland en de rest van de wereld gebeurt. Bovendien moeten de onderwerpen die de verschillende vakken behandelen, met elkaar in verband staan. Zéker mag het niet zo zijn dat wat je bij het ene vak leert, ontkracht wordt bij een ander, of dat begrippen bij het ene vak een andere inhoud hebben dan bij een ander vak. Ook binnen een vak moet de stof een geheel blijven. Als er duidelijke verbanden zijn tussen wat je gisteren leerde en wat je morgen krijgt, wordt het leren een stuk interessanter. Als de stof terugkomt, zie je tenminste dat wat je hebt geleerd ook echt iets is waar je wat aan hebt. Maar krijgen we wel voldoende gelegenheid om verbanden te leggen tussen alle vakken? Henk van der Ploeg, namens de locatieleiding van Heerenmäten een vak, is er digitaal een remediërend programma beschikbaar. Voor Onderwijs op Maat maken we gebruik van het computerprogramma Teletop dat door leerlingen en docenten massaal gebruikt wordt. Teletop is een elektronische leeromgeving waar de studiewijzers van de leerlingen te raadplegen zijn en waar remediërend of verdiepend materiaal op gezet kan worden. Ook biedt het programma voor docenten en leerlingen de mogelijkheid om met elkaar te communiceren. Veel leerlingen kiezen ervoor om thuis, op het moment dat het hen het beste uitkomt, op de computer te werken. Teletop biedt hen die mogelijkheid en wij vinden dat prima. Leerlingen met onvoldoende onderwijstijd zullen dat echter op school moeten doen op een plaats waar toezicht is. In augustus 20 is de vernieuwde Tweede Fase ingegaan, waarbij er voor de verschillende vakken ongeveer even veel uren per week beschikbaar zijn. De roostermaker kan daardoor een rooster maken waarin veel minder tussenuren voorkomen dan in de oude Tweede Fase. Ook zijn er meer mogelijkheden om leerlingen een tweede vak boven het ene wettelijk verplichte vak in de vrije ruimte te laire Wardle uit vwo-6 houdt de uitgangspunten van het Liemers ollege tegen het licht: de actieve en zelfstandige leerling; een veilige en uitdagende leer- en werkomgeving; een actueel, samenhangend en relevant onderwijsaanbod en samenwerking als sleutel tot succes. We zijn zo druk bezig met de basisstof van de verplichte vakken dat we geen tijd meer over hebben voor onze profielvakken. Je krijgt constant zoveel werk op, dat je niet zelfstandig dingen kunt gaan doen. Schrijf een artikel over zus en lees en boek over zo! En zo gaat het maar door. Als leraren Nederlands ons een betoog of een beschouwing willen laten schrijven, stel ik voor onderwerpen te kiezen die bij jouw profiel passen. Zo krijg je tegelijkertijd meer inzicht in de stof en oefen je de vaardigheden voor Nederlands. Ik denk dat samenwerking het belangrijkste is in je opleiding. Hoeveel zelfstandigheid en initiatief je in je latere leven ook moet tonen, samenwerking komt altijd terug. Zelfs als je directeur of minister-president bent, heb je met andere mensen te maken. Je moet vergaderen, overleggen, rekening houden met ieders belangen. Niemand redt t in zijn eentje in onze samenleving; je hebt altijd met anderen te maken. Hoe zit het met de samenwerking op het Liemers ollege? Naar mijn mening hebben we te weinig momenten waarop we moeten samenwerken. Natuurlijk is er het profielwerkstuk, maar daaraan werk je maar met z n tweeën. Ik zou het goed vinden als we ook lessen hadden waar we in werkgroepen werken, zoals die ook op de universiteit bestaan; met een groep van ongeveer tien mensen werken aan een opdracht. Zo leer je naast de gewone lesstof ook de vaardigheid om dingen aan anderen uit te leggen. Kortom, we moeten meer zelfstandigheid, eigen verantwoordelijkheid krijgen, zelf mogen bepalen welke lessen we nodig hebben. Naast facultatieve lessen moeten er vakoverstijgende programma s worden aangeboden. De verschillende vakken moeten hun opdrachten beter op elkaar afstemmen, zodat je twee vliegen in een klap kunt slaan. En tenslotte zou er vaker in werkgroepen gewerkt kunnen worden. Zo wordt het onderwijs op het Liemers ollege een stuk interessanter; zo gaan we beter voorbereid naar het hbo of de universiteit. [De tekst van laire is enigszins ingekort] laten kiezen. Het volgen van onderwijs in een extra vak vinden wij voor de Tweede fase een veel zinvollere besteding van de onderwijstijd dan de leerlingen onder toezicht laten studeren. Het verbreedt hun horizon en het geeft hun meer kansen om te slagen. Bij het eindexamen telt een onvoldoende voor een extra vak namelijk niet mee. Wij hebben daarom dan ook besloten om alle leerlingen twee vakken in de vrije ruimte te laten kiezen. De leerlingen van de eindexamenklassen moeten 700 onderwijsuren volgen. Verreweg de meeste leerlingen voldoen aan dit aantal. Een klein aantal van hen en een wat groter aantal leerlingen van vwo-5 hebben kleine vakken in hun vrije ruimte. Het is voldoende om het diploma te halen, maar zij volgen te weinig onderwijstijd. Deze leerlingen moeten zich in de mediatheek laten registreren en dan gaan studeren. Gelukkig is de mediatheek goed uitgerust met tijdschriften, boeken en computers en zijn er voldoende werkplekken. Van ophokken is dus geen sprake. Wanneer u wilt reageren op dit of een ander artikel uit deze L-, dan kunt u uw reactie voor de rubriek Ingezonden brieven - voorzien van uw naam - sturen naar pr@liemerscollege.nl. De redactie behoudt zich het recht voor deze reactie niet te plaatsen of zonodig in te korten.

3 L Informatie over het boekenfonds en de ouderbijdrage et Liemers ollege heeft een intern boekenfonds, dat geheel onder verantwoordelijkheid van de school functioneert. Het kantoor is gevestigd op de locatie Heerenmäten, tel H Boekenfonds Indien uw zoon/dochter in schooljaar leerling(e) zal zijn van het Liemers ollege bestaat voor u de gelegenheid om boeken en verbruiksmateriaal van de school te betrekken. Veel boeken kunnen worden gehuurd; werkboeken, artikelen en andere verbruiksmaterialen kunnen worden gekocht. In de onderbouw wordt er steeds meer gewerkt met dit soort leermiddelen. De verbruiksmaterialen worden uw eigendom. Om organisatorische redenen is het niet mogelijk om een deel van het boekenpakket te huren of te kopen. U hoeft zich voor deelname aan het boekenfonds niet op te geven; het pakket huurboeken ligt klaar aan het begin van het schooljaar. Werkboeken en artikelen worden door de vakdocent in de klas uitgereikt aan de leerlingen. Omdat sommige vakken pas in de tweede helft van het schooljaar gegeven worden, wordt een aantal werkboeken ook dan pas uitgereikt. Tijdens de kennismakingsmiddag in juni ontvangt uw zoon/dochter een boekenlijst. Daar staat een aantal artikelen op dat door de leerling zelf aangeschaft moet worden. Deelname aan het boekenfonds is niet verplicht. Als u niet wilt deelnemen aan het boekenfonds verzoeken wij u vriendelijk dit aan ons door te geven. Ouderbijdrage Uit de ouderbijdrage worden schooluitgaven betaald, die niet gesubsidieerd worden. Het betreft een bijdrage voor kosten die rechtstreeks ten goede van de leerlingen en ouders komen. Hieronder vallen kosten voor leerlingenverzekeringen, agenda, bijdrage oudervereniging en leerlingenvereniging, programmaboekjes en L. Voor de ouderbijdrage ontvangt u een acceptgiro in november 20. Financiën Aan de financiering van de boeken is de afgelopen tijd veel aandacht besteed in de politiek. De Tweede Kamer heeft besloten dat de invoering van de gratis schoolboeken voor het voortgezet onderwijs in schooljaar moet plaatsvinden. Op dit moment ligt het voorstel voor de noodzakelijke wetswijziging bij het parlement. De staatssecretaris verwacht dat de wetswijziging medio mei afgerond is. Pas dan zal duidelijk zijn hoe de regeling er precies uit zal zien. Alle informatie over de financiering van de schoolboeken is daarom onder voorbehoud. De invoering van de gratis schoolboeken zal niet ten koste gaan van de kwaliteit van het onderwijs. Omdat het Liemers ollege al Kosten ouders per opleiding en leerjaar (schatting) Kosten die niet vergoed worden door de overheid: materiaal via school aan te schaffen (o.a. literatuur, mappen en gymkleding), buitenlesactiviteiten en huur kluisje. 1 (s)bb 1 kb 1 gt 1 hgt 1 vh 90,00 95,00 105,00 110,00 110,00 Zelf aan te schaffen materiaal zoals woordenboeken, atlas, schriften, tekenmateriaal. 50,00 70,00 125,00 160,00 160,00 Voor minder draagkrachtige ouders zal daarom de mogelijkheid blijven bestaan een tegemoetkoming in de studiekosten aan te vragen. Deze zal verminderd worden met het bedrag dat de school per leerling ontvangt voor de verstrekking van de gratis schoolboeken. Voor meer informatie omtrent deze tegemoetkoming kunt u terecht bij de Informatie Beheer Groep ( Voor nadere informatie is het boekenfonds van maandag t/m donderdag bereikbaar van 9.30 tot uur, locatie Heerenmäten ( ). meer dan twintig jaar over een eigen boekenfonds beschikt, hebben wij ruime ervaring in het voeren van een kwalitatief goed leermiddelenbeleid. Uit onderzoek is gebleken dat de financiering van de boeken door de overheid geen ingrijpende consequenties zal hebben voor de samenstelling van onze boekenlijsten. Wij zien de invoering van de gratis schoolboeken dan ook als een bevestiging van het door ons gevoerde beleid. Alle leermiddelen die één jaar gebruikt worden door één leerling zullen gratis worden voor de ouders. Dit betreft niet alleen boeken maar ook ander lesmateriaal. Schoolboeken en ander lesmateriaal dat vanaf volgend schooljaar voor ouders gratis wordt, zijn: leerboeken, werkboeken, project- en tabellenboeken, examentrainingen/-bundels, eigen lesmateriaal van de school, bijbehorende cd s en/of dvd s én de kosten van digitaal lesmateriaal dat de school voorschrijft in één specifiek jaar. Sommige lesmaterialen en ondersteunende materialen worden niet gratis beschikbaar omdat deze door meer kinderen binnen een gezin gebruikt kunnen worden of persoonsgebonden zijn. Voorbeelden daarvan zijn: atlas, woordenboeken, de kosten van ictapplicaties (computer, tekstverwerkingsprogramma), (grafische) rekenmachine, sportkleding, gereedschap, leesboeken, schriften, mappen, pennen en tekenmateriaal. Voorzover deze via school aangeschaft worden, zullen deze door de school in rekening gebracht worden bij de ouders. De school zal daarnaast de huur van een kluisje en de buitenlesactiviteiten aan de ouders in rekening brengen. Om de administratieve afwikkeling hiervan te vereenvoudigen wordt, met instemming van de ouderraad, het verschuldigde bedrag geïncasseerd via een machtiging tot automatische incasso. Daarvoor ontvangt u medio mei 20 een machtigingsformulier. Door invoering van de gratis schoolboeken zullen de schoolkosten voor de ouders aanzienlijk verminderen. De school ontvangt een vast bedrag per leerling voor de bekostiging van de schoolboeken. Dit betekent echter niet dat de ouders geen kosten meer hebben voor hun schoolgaande kinderen. In onderstaand schema kunt u zien met welke kosten u rekening moet houden. Water, water en nóg eens water! Hoezo Kerst? Daarom! Het vmbo op Zonnege kan met trots terugkijken op een geslaagde kerstviering. Het team heeft tijdens de voorbereiding van de kerstviering met als thema Hoezo kerst? niet stilgezeten en dat bleek wel uit het gevarieerde middagen avondprogramma op donderdag 20 december. De leerlingen konden zich inschrijven voor maar liefst zeven verschillende workshops: zelfverdediging, een fotoverhaal maken, dansen, improvisatie (de Lama s), een kerstverhaal schrijven, visagie en het aankleden van de aula. Ook werd er een film vertoond in de hiervoor speciaal tot bioscoop omgebouwde activ-8 ruimte. Popcorn inbegrepen! Zonegger kerstdiner in stijl s Avonds toonde een aantal dappere leerlingen de resultaten van de diverse workshops aan het publiek in een mooi versierde aula en konden de leerlingen ondertussen genieten van een driegangen diner. Op het menu stond o.a. groentesoep met brood, zelfgemaakte loempia s, pizza s en als klap op de vuurpijl ijs als toetje. Toen iedereen zijn buik had volgegeten, kregen de leerlingen bij het verlaten van de aula nog een kleinigheidje. En wij konden niets anders doen dat vaststellen dat de avond meer dan geslaagd was! Bas Lanters. Researchklas op Zonegge De researchklas is dit jaar begonnen met het thema voeding. Ze hebben samen met de aardrijkskundedocent nauwkeurig de weg gevolgd die fruit uit verre landen aflegt. Wilbert Landman n het kader van de sportoriëntatie IVestersbos gingen de klassen 4 GT van het begin van dit schooljaar op de fiets richting Doetinchem om kennis te maken met de kanosport. Eerst waren 4B en 4E aan de beurt zij kanoden van de Bleek in Doetinchem - bij Pannenkoekenboot - naar Laag-Keppel waar zij bij de kanostoep aanlegden. Een geslaagd tochtje! Maar toen 4A, 4 en 4D aan de beurt waren, zat er van alles tegen: het weer, de veiligheidseisen en de organisatie. In verband met de beschikbaarheid van zwemvesten werden er 2 groepen gemaakt; groep 1 zou kanoën van de Bleek naar LaagKeppel van uur tot uur, waarna groep 2 om uur terug zou varen. Helaas stonden de kano s bij LaagKeppel klaar voor de start, zodat het allemaal anders ging lopen die dag. Groep 1 moest zich in Doetinchem vermaken tot groep 2 aan zou komen. Normaal is dat geen probleem: leerlingen zijn als het erop aankomt erg flexibel. En er zijn snackbars en winkels! Door de enorm hevige regenval duurde het echter tot uur eer de eerste boot aankwam in Doetinchem. Iedereen was al snel door en door nat, groep 1 van het wachten en groep 2 van het varen. ommentaren van de zeehelden: Als ik erin was gesprongen, was ik niet natter geweest dan nu, Geen droge draad meer aan m n lijf, meneer, Ik wist niet dat je in een kano zo nat kon worden, maar ook Wel erg veel lol gehad, hoor! en Weet je hoe tof? Op een echte rivier gewoon met echte boten om je heen!. Toen groep 1 eindelijk vertrok was het al na drieën en stroomde de regen harder dan het riviertje. De groep kwam in Laag-Keppel aan om ongeveer uur en wilde snel naar huis. Jammer alleen dat de fietsen nog op de aanhanger stonden en die aanhanger stond in Doetinchem, vast in een modderpoel waaruit hij door de brandweer losgetrokken moest worden. Onze bikkels vertrokken uiteindelijk pas rond vijf uur huiswaarts waar sommigen ruim na zessen aan kwamen, om door paps en of mams onder een warme douche gezet te worden. Voorlopig zie je mij niet meer in een kano, meneer, of het moet in een warm land zijn. Dat klinkt als een bewuste keuze. Al met al een geslaagde oriëntatie dus. Banana-team Donderdag voor de kerstvakantie zijn de leerlingen met de techniekdocent naar de buitenmolen geweest. De molenaar heeft daar alles laten zien wat te maken heeft met het malen van meel. Deze weken zijn ze bezig met de biologische kant van voeding en het scheikundig aantonen van voedingsstoffen. Binnenkort is er een presentatie voor hun ouders om de ontdekkingen te laten zien. Daarna begint het thema sterrenkunde. De klas gaat dan onder andere naar de sterrenwacht en doet proeven die te maken hebben met zwaartekracht. Bovendien gaan ze een telescoopje of een zonneprojector maken. Frank Schoffelen

4 Waar zijn ze gebleven? L Anne Jansen in Romeinse rechtszaal Julius aesar Hoe kan Europa in de nabije toekomst opboksen tegen booming markets als hina en India? Met deze economische kwestie hield Anne Janssen uit vwo-5 zich van 24 november tot 1 december bezig tijdens de laatste, internationale ronde van het Model European Parliament, het MEP. Anne had economische en monetaire zaken in haar portefeuille. MEP-parlementariër Anne Janssen op een Romeins terrasje Na een grondige voorbereiding in Nederland - ze moest o.a. een betoog over het onderwerp in het Engels schrijven - en in Rome kreeg Anne de gelegenheid om samen met de andere jongeren uit haar werkgroep haar plan van aanpak voor het probleem te presenteren en te verdedigen. Deze speeches werden gehouden in de oude Romeinse rechtszaal van keizer Julius aesar. Hoewel haar voorstellen niet gesteund werden door de plenaire MEPvergadering, kijkt Anne met heel veel plezier terug op haar verblijf in Rome. Tijdens de voorronden in Arnhem en Den Haag was je in de allereerste plaats bezig met het MEP, nu was het van: Waaawww, we zijn in Rome! Het waren superlange dagen, maar ik was bij een geweldig gastgezin. Alleen de vader sprak Engels, maar toen ik er was, gingen we met z n vierentwintigen uit eten. De zoon des huizes werd uit huis gezet, zodat ik een plek had om te slapen. Ook heeft Anne veel internationale contacten overgehouden aan haar deelname aan het MEP en haar verblijf in Rome. Arjan Janson Daar leer je ruimer denken! lleen blokfluit spelen? Ik koos liever A mijn stem als instrument. Op t vwo koos ik muziek als examenvak; dat betekende voorzingen voor de klas. Ik had al wel de nodige ervaring opgedaan in onze kerk, maar dit was echt! Binnen de kortste keren zong ik in de schoolband en bij toneeluitvoeringen, mocht ik solo zingen op de D armina Burana! Aan het woord is Linda Wagenmakers. Ze speelde in de musical Miss Saigon en de tvserie Westenwind, ze deed mee aan het Eurovisiesongfestival, ze trad op in Ahoy en bracht onlangs haar eigen gospelalbum Full ircle uit. In 1995 deed ze eindexamen aan het Liemers ollege. Docenten die haar bijbleven? Jack Kaat van Nederlands, met z n droge toon, maar met veel humor en altijd hetzelfde geurtje, mevrouw Tervoert van Frans, meneer Swart van geschiedenis, stuk voor stuk gepassioneerde docenten. Na haar eindexamen kiest Linda voor de studie rechten, maar als Joop van den Ende haar vraagt voor de hoofdrol in Miss Saigon, is keuze snel gemaakt: het wordt de muziek, het theater. Speciaal Linda herinnert zich het Liemers ollege als de school met cultuur, de school waar jonge mensen de kans krijgen hun talenten te ontwikkelen: Je voelt je op t Liemers een beetje speciaal. Ze nemen je mee naar theatervoorstellingen, naar concerten. Ze organiseren projecten, zoals het project armina Burana, waarbij jonge muzikanten de kans krijgen zich muzikaal uit te leven. Bij ons thuis was het heel erg van een goed vak leren, maar mijn muziekleraar, meneer Van Rooijen, zag wel iets in mij. Eigenlijk was hij de eerste buiten mijn vriendenkring die mij aanmoedigde om me op muzikaal gebied verder te ontwikkelen. Overigens is het voor Linda zeker niet alleen maar rozengeur en maneschijn in het artiestenvak: Het is spannend, afwisselend, maar ook eng. Je moet steeds maar weer solliciteren, afwachten of je gekozen wordt, steeds maar nieuwe dingen blijven doen. Spagaat Haar religieuze achtergrond is Linda nooit kwijtgeraakt. Soms leidt dat tot een spagaat, althans voor anderen. Mensen in de christelijke wereld hadden er moeite mee dat ik als actrice een grofgebekt meisje speelde. Voor mijzelf is die spagaat tussen de wereld van het theater en mijn geloof er nooit geweest: je bént niet degene die je speelt; als actrice vertel je het verhaal van een ander. Maar sommigen schijnen dat niet te begrijpen. Toch kiest Linda ervoor om haar rol in Shhh it happens te stoppen. Het was een heel heftige periode. De hele Nederlandse pers verwonderde zich over mijn keuze, maar het was mijn persoonlijke keuze. Ik ben op zoek naar wat voor mij echt is. Ik wil s avonds in de spiegel kunnen kijken, zonder dat ik me hoef te schamen. En dat heeft niks te maken met succes. Wat de toekomst brengen moge? Linda wil dat 20 een jaar van bezinning wordt. Ze wil alleen nog werken aan iets waar ze echt achter kan staan. Nee, de perikelen rond haar vertrek uit de musicalwereld hebben haar niet beschadigd, zegt ze. Ik ben vooral gegroeid; ik heb ontdekt dat je je eigen weg moet gaan. t Is jammer dat veel mensen denken dat alleen zíj t bij het rechte eind hebben. Dat is een volslagen gebrek aan respect voor de ander. Daarover zou Linda een nieuw album willen maken, over die respectloosheid van nu. Dat is een grote verdienste van het Liemers ollege: Daar mag je zelf denken; daar leer je ruimer denken. Drank, casino en Rock & Roll Lennart Klop Kerstgala geslaagd ondanks perikelen Teletop k heb echt geen idee hoe ik mijn haar Ikerstgala moet doen. Het is een dag voor het en de dames staan lichtelijk paniekerig in een kring. Opmerkingen en vragen worden naar elkaars hoofd geslingerd: Welke schoenen doe jij aan? en Mijn tieten vallen uit mijn jurk. Het is dan eindelijk zo ver. Maar helemaal vlekkeloos was de voorbereiding niet verlopen. Teletop, de door de leraren zo geroemde digitale lesomgeving, werd dit jaar voor het eerst gebruikt voor het aanmelden voor het kerstgala. De beheerders van Teletop hebben ons gegarandeerd dat het goed zou gaan, zegt Anand Soni, lid van de leerlingenraad op het Liemers ollege, maar dat viel lelijk tegen. Dat mag inderdaad wel gezegd worden, want de aanmelding verliep dramatisch. Een uur was de gemiddelde wachttijd voor de aanmelding via Teletop. Gevolg was dat alleen de 400 mensen met een snelle computer een kaartje wisten te bemachtigen. Anand Soni vindt dat de mensen die een kaartje hadden geluk hadden, Maar in mijn ogen is het wel eerlijk verlopen: iedereen had dezelfde problemen. Na veel discussie en vergeefse pogingen van degenen die buiten de boot waren gevallen, om de aanmelding over te doen, was het dan eindelijk zo ver; het gala in Vida, de dansschool in Zevenaar, kon beginnen. Kerstbomen, lichtjes en een fraai casino vormden het decor van iets wat misschien wel het hoogtepunt van het schooljaar is. Maar dat was uiteraard niet het enige wat er prachtig uitzag. De meisjes waren veranderd in beeldschone vrouwen en de jongens in stoere Il Divo kerels. Uiteraard waren er hier en daar een paar uitschieters, bijvoorbeeld enkele jongens uit havo-5 die zichzelf in een Sjeik-jurk, een soort van pak, hadden weten te wurmen. Er werd gedanst, gegokt en door een enkeling iets teveel gedronken. Zo eindigde een jongen van wie ik de naam helaas niet mag vrijgeven, met zijn hoofd in de wc en de benen languit over de grond. Laten we het maar houden op een biertje te veel. Dit mocht echter de pret van de 399 andere leerlingen niet drukken. Het werd een fantastische avond, voor iedereen. Overigens verdienen Hendrik van Arem en Nine Damen uit klas H5G nog een speciale vermelding: zij hebben sinds het kerstgala een heuse relatie. hapeau! Zevenaarse schonen in gala

5 L Duidelijke meerwaarde voor leerlingen en ouders AREVO en SVOL verder als Quadraam De fusie tussen de onderwijsstichtingen AREVO en SVOL is een feit. De naam van de nieuwe onderwijsorganisatie is Quadraam. Onder Quadraam vallen dertien scholen voor voortgezet onderwijs in Arnhem, de Liemers en de Overbetuwe. Het betreft een besturenfusie en dus niet een scholenfusie. Aan de fusie is anderhalf jaar van intensieve voorbereidingen voorafgegaan. In juni van dit jaar ondertekenden de voorzitters van de olleges van Bestuur van beide stichtingen Leo van Beek namens AREVO en ondergetekende namens SVOL al een intentieovereenkomst. De afgelopen maanden is de fusie verder uitgewerkt door onder meer zes werkgroepen, waarin leidinggevenden van alle scholen vertegenwoordigd waren. De twee stichtingen hebben voor elkaar gekozen, omdat hun verzorgingsgebieden aan elkaar grenzen en omdat ze ongeveer even groot zijn. Belangrijker is echter dat er sprake is een positieve klik op onderwijskundig gebied. In november hebben eerst de Raden van Toezicht en vervolgens de beide gemeenschappelijke medezeggenschapsraden het licht op groen gezet. Inmiddels zijn ook de vakbonden akkoord gegaan. Het ollege van Bestuur vestigt zich met een kleine staf aan de Saturnus in Duiven. De Service Organisatie wordt gehuisvest aan de Groningensingel in Arnhem-Zuid. De Service Organisatie verleent diensten aan de scholen op het gebied van personeelszaken, financiën en IT. In de toekomst wordt het aantal diensten uitgebreid. Daardoor kunnen de scholen zich meer en meer concentreren op hun primaire taak, zo goed mogelijk onderwijs geven. Marc Mittelmeijer Daarmee is ook het belangrijkste doel van de fusie genoemd. AREVO en SVOL zijn ervan overtuigd dat zij als Quadraam de omvang realiseren die nodig is om kwalitatief hoogwaardig onderwijs in een kleinschalige setting te kunnen waarborgen en verder uit te bouwen. De kleinschaligheid wordt met name gerealiseerd, doordat groepen leraren integraal verantwoordelijk worden voor duidelijk afgebakende eenheden binnen de scholen, vmbo-onderbouw, havo-bovenbouw etc. In de visie van Quadraam ontstaat op deze manier een meerwaarde voor de leerlingen en de ouders. De aangesloten scholen blijven in hoge mate autonoom, zodat er volop mogelijkheden zijn voor een eigen aanpak én voor nieuwe onderwijsontwikkelingen. Het is natuurlijk wel de bedoeling dat de scholen ervaringen delen en van elkaar leren. Daarmee wordt direct begonnen. Dit is onderdeel van een acht-puntenplan, waarin concrete en toetsbare doelstellingen staan die de komende vijf jaar moeten worden gerealiseerd. SI in Zevenaar: de eerste ervaringen met NLT in VWO 4. Vingerafdrukken identificeren, inkt analyseren, de kogelbaan bepalen en DNA onderzoeken... allemaal om een moord op te lossen! Dit is waar we afgelopen tijd mee bezig zijn geweest bij NLT. NLT is de afkorting van natuur, leven en technologie. Het is een nieuw vak, waarbij je verder ingaat op onderwerpen die je tegen komt in het dagelijkse leven. Je leert die kennis ook toepassen in de praktijk. Zo hebben wij een kogelvanger gebouwd met onze kennis over kogels. Daarna hebben we erop geschoten met een luchtbuks. Dat ging niet bij iedereen even goed, want er is ook misgeschoten, maar er zijn geen ongelukken gebeurd. Er waren namelijk goede voorzorgsmaatregelen genomen. Deze praktische opdracht was leerzaam, maar vooral erg leuk! Gezelligheid of must?! Door Jorien Berendsen, Marloes Polman en Iris v. Marwijk (HV3) ody kom eens van de computer af! Ja, maar mam, ik ben bijna klaar. Nog heel even! Heb je je huiswerk al af en je proefwerk geleerd? Ja hoor. Vooruit, dan mag je nog heel even. De volgende dag komt ody op school en krijgt zijn proefwerk. Als hij de vragen leest, vult hij maar wat in. Zijn gedachten dwalen steeds af naar zijn computerspelletje. Als zijn moeder aan hem vraagt hoe hij zijn proefwerk gemaakt heeft, antwoordt hij dat hij het goed gemaakt heeft. Als hij later thuis komt met een twee, vraagt zijn moeder hoe dit kan. Het maakt toch niet uit, ik heb mijn computerspel uit gespeeld! Steeds meer jongeren raken verslaafd aan computerspelletjes en dergelijke. De gevolgen hiervan zijn nog te overzien, maar een weg naar een serieuzere verslaving licht open. De problemen worden veel groter, als je verslaafd bent aan alcohol of drugs. omazuipen is bijvoorbeeld nu erg in en t heeft dit jaar al 240 jongeren het ziekenhuis in geholpen. Daarom hebben wij op het Liemers ollege het project Genot or not gehad. Het is dinsdag 27 november en de bel gaat. Het is 9 uur. Met onze zelf bedachte vragen gaan we op weg naar ons eerste ontmoeting. Het zijn twee mannen van de AA, de anonieme alcoholisten. Ze vertellen ons hun verhaal over hun alcoholverslaving en hun ervaringen daarmee. De verhalen die ze over zichzelf vertellen, maken erg veel indruk. Zo vertellen ze dat ze voor altijd alcoholist blijven, omdat één druppel alcohol hen weer aan de drank kan brengen. Ze zijn alles kwijtgeraakt door de alcohol verslaving, familie, vrienden, etc. Ook vertellen ze over de organisatie AA. De 30 minuten waren zo voorbij. Op naar het volgende lokaal. Hier wacht een jonge vrouw die ons over haar eetstoornis vertelt. We komen erachter dat bij eetstoornissen de meeste mensen dood gaan. We schrikken daar wel van. Je kunt eigenlijk helemaal niet zien, dat deze vrouw ooit zó mager is geweest. Als laatste gaan we naar een agent van de narcoticabrigade. Hij geeft ons veel informatie over drugs en vertelt ons de voor- en nadelen. Onze vooraf bedachte vragen blijken overbodig te zijn, omdat de mensen zelf alles al zo goed vertellen, dat we de antwoorden eigenlijk al hebben. De verhalen waren des te indrukwekkender, omdat we wisten dat de mensen die het vertelden, het zelf hebben doorstaan. Zo hebben we ervan geleerd dat het iedereen kan overkomen. Je kunt je niet voorstellen dat de mensen die het vertelden, zoiets verschrikkelijks hebben meegemaakt. Het is helemaal niet aan ze te zien. Dus ook wij zouden hiermee zo in aanraking kunnen komen!? Het was echt een geslaagd project waarin we veel persoonlijke verhalen hoorden. Dat maakte het indrukwekkend en iedereen luisterde met veel aandacht. Je kunt best wel wat drinken of even aan de lijn doen, maar je moet er wel zélf de controle over houden!! Zonegge schaatst voor Sri Lanka Warmte op het ijs Gerard van der Heijden In het kader van de actie voor Sri Lanka is op vrijdag 30 november 20 een gesponsorde schaatsactie in Nijmegen geweest. Bijna 250 enthousiaste leerlingen en begeleiders hadden zich hiervoor gemeld. De groep ging met vijf bussen richting Triavium om daar van het schaatsen te genieten. Alles verliep vlekkeloos en we kunnen van een geslaagde avond spreken. Na aftrek van de kosten bleef uiteindelijk bijna 2000, - over voor het goede doel. Dit doel is aanschaf van leermiddelen voor enkele scholen in Sri Lanka, waarvoor vorig jaar ook een actie is gehouden, maar dan voor de schoolgebouwen zelf. Dit jaar gaat het om de inrichting van o.a. een bibliotheek, enkele computers, boeken en andere leermiddelen en muziekinstrumenten. De scholen in Sri Lanka liggen net aan de rand het rampgebied, waar een paar jaar geleden de tsunami plaatsvond. Zij krijgen geen extra geld om alles weer op te bouwen. De mensen in Sri Lanka zijn bijzonder dankbaar voor de hulp uit Zevenaar. De actie zal in maart nog een vervolg krijgen tijdens de actiedag. Het project voor deze scholen is goedgekeurd door de Stichting Wilde Ganzen. Als de jeugd hier zich inzet voor de jeugd elders op de wereld, verdubbelt de Stichting Wilde Ganzen de netto-opbrengst. Als ook de actiedag goed verloopt, kunnen we dit project afronden. Dank aan alle leerlingen en begeleiders voor hun inzet en wij hopen op een goed vervolg van deze actie. Kogelvangsters.. Bij NLT behandelen we elke periode een ander onderwerp en dat betekent dat we ook iedere periode een nieuwe leraar hebben. Op dit moment zijn we bezig met het vergelijken van DNA van drie verdachten, gevonden op het plaats delict. Hiervoor maken wij een DNAprofiel. In de derde periode krijgen we de module Robotica. We gaan o.a. een eigen robot bouwen! En in de vierde periode gaan we Rijden onder invloed. In deze module onderzoeken we alles wat met alcohol te maken heeft. Zo leren we hoe we alcohol aan moeten tonen en wat alcohol allemaal met je lichaam doet. In detectives en SI-programma s zijn vingerafdrukken, bloedsporen, DNA, enz. makkelijk te vinden en te identificeren, maar probeer maar eens een goede vingerafdruk zichtbaar te maken! In een les van de eerste periode bleek dat helemaal niet zo makkelijk te zijn als het lijkt: te veel poeder, te hard het overtollige poeder wegvegen, onduidelijke afdruk, enz. Wij vinden NLT een interessant en heel leuk vak. Het is anders dan andere vakken. Dat komt o.a. doordat we veel zelfstandig bezig zijn. De leraar geeft minder uitleg, waardoor het vaak een stuk gezelliger wordt. Ook is het leuk om de kennis die je krijgt, toe te passen. We hoeven dus niet alleen te lezen, te luisteren en te studeren, maar we moeten ook veel doen en zelf uitvinden. Dan loop je het risico dat iets helemaal fout gaat, maar dat is juist grappig en ook heel leerzaam! Kortom: NLT is een nieuw, breed, spannend, interessant, gezellig en leuk vak!! Ineke Saalmink en arlijn ten Berge (vwo 4)

6 Grensverleggend onderwijs: shopping in the world of KV Ritmische cajons, driftige pennen, ronddwarrelende schetsvellen, wapperende stoffen, scratchende platen, gillende gitaren, krakende hersenen, piepend foambord, kruimelend oase, sissende bussen, klappende handen en klakkende hakken, smerende kwasten, borrelend water, ritmische bewegingen, gespannen spieren en zwetende poriën. De KVsectie heeft voor de derde keer het initiatief genomen om gedurende drie uur een workshopmiddag voor havo- en vwo-4 te organiseren in het kader van kwt, keuzewerktijd. Omdat kunst voor leerlingen in de Liemers minder voor het oprapen ligt dan in de Randstad, krijgen ze in deze setting de kans in aanraking te komen met professionele kunstenaars uit de diverse kunstdisciplines. Kunstenaars kwamen vanuit het hele land naar het Liemers ollege om de workshops te geven. Een andere reden voor het organiseren van deze middag is dat het binnen lestijd onmogelijk is leerlingen kennis te laten maken met dit brede scala aan vaardigheden. De leerlingen hadden de keuze uit achttien workshops. Deze varieerden van kunstmanagement - hoe zou jij een festival als Lowlands organiseren? - door Kim Lokers en readymade poëzie door de Zutphense stadsdichter Hanz Mirck tot theatersport door Norma Textor en slagwerk op de cajon door muzikant Jaap van Keulen. L Voortraject conservatorium Vocal coaching en pianoles Vanaf september bereiden vijf leerlingen uit vwo-6 en havo-5 van het Liemers ollege zich voor op een mogelijke studie aan het conservatorium. Zij volgen als eersten deze eenjarige vooropleiding. De opleiding vindt plaats op de locatie Heerenmäten en is georganiseerd in samenwerking met het ArtEZ onservatorium. De vooropleiding is ook toegankelijk voor leerlingen van andere locaties van het Liemers ollege. Tijdens het laatste jaar van het voortgezet onderwijs bereiden de leerlingen zich voor op hun toelatingsexamen voor de Opleiding Docent Muziek, de opleiding Klassieke Muziek of Jazz en Pop. De toelating bestaat uit twee delen. De leerlingen doen een examen waarbij de kennis over muziektheorie wordt getoetst en het muzikale voorstellingsvermogen wordt getest. Wanneer ze dit examen voldoende afronden, mogen ze auditie doen. Tijdens de auditie beoordeelt een examencommissie die bestaat uit docenten van het conservatorium, of er voldoende talent en ontwikkelingsmogelijkheden zijn om de muziekvakstudie van hun keuze te starten. Voor het onderdeel muziektheorie en gehoortraining volgen de leerlingen wekelijks lessen op het Liemers ollege onder leiding van muziekdocent Hans Reintjes. Instrumentale of vocale lessen worden gegeven door docenten die verbonden zijn Hans Reintjes aan de muziekschool, het conservatorium of door privé-docenten. Zit je in havo 4 of vwo 5 en denk je er over na om na je middelbare school een muziekvakstudie te gaan volgen, dan kun je niet vroeg genoeg beginnen met de voorbereiding. De eisen voor toelating tot het voortraject liggen op het niveau van de voorexamenklas muziek aangevuld met een voorbereidende cursus. In maart start er weer een nieuwe cursus ter voorbereiding op het voortraject schooljaar /09 voor leerlingen uit havo 4 en vwo 5. Vocal coaching en pianoles Naast het voortraject conservatorium biedt de locatie Heerenmäten sinds dit schooljaar leerlingen de mogelijkheid om een cursus vocal coaching te volgen. Deze cursus is in principe bestemd voor leerlingen met muziek in het pakket en studenten van het voortraject. Onder leiding van zangpedagoge Diane Hidding volgen leerlingen om de veertien dagen afwisselend klassikale lessen waarbij aandacht is voor zangtechniek en lessen in kleine samenstelling waarbij er meer individuele aandacht is. Per 1 januari kunnen leerlingen ook pianoles volgen op het Liemers ollege. De lessen worden op de dinsdagmiddag verzorgd door pianodocent Hans van Liefland. Voor meer informatie en om je aan te melden voor het voortraject en de voorbereidende cursus, vocal coaching of pianoles ga je naar Natuurlijk kun je ook terecht bij je muziekdocent. Actie bij improvisatietheater Leerlingen verkenden nieuwe gebieden, overwonnen barrières! Zo is het inzetten van het lichaam bij de diverse dansworkshops als salsa en moderne dans noodzakelijk, ontmoetten verschillende culturen elkaar tussen cajons, draaitafels en palmas, raakten lichaam en geest elkaar bij de theater- en muziekworkshops en werden de handen flink aan het werk gezet bij nieuwe materialen als bodypaint (Amit Bar), het verrassende beeldhouwen in oase (door 3D designer Michiel Schouten) en de combinatie van olieverf met terpentine bij de workshop marmeren (Silke Feenstra en Susanne SØrensen). Ook het concept mode werd op originele wijze uitgediept, bijvoorbeeld tijdens de workshop speedvintage, die gegeven werd door Rachèl Arnoldussen, waarbij er door de leerlingen nieuwe creaties zijn ontworpen uit de oude kleding van hun eigen docenten! Groots was vooral de creatie van oud-leerlinge Paula Slotboom die uit trash een gigantische dress heeft ontworpen met een groep leerlingen. Deze dress is nog voor lange tijd te bezichtigen geweest in de school, op de plek waar de creatie ontstaan was, simpelweg omdat de jurk zo groot was, dat hij niet verplaatst kon worden. Ook de enorme materiaalformaten waarop Sara Brakband de leerlingen heeft laten werken in het kader van illustratief vormgeven, hebben zeker letterlijk voor de verlegging van grenzen gezorgd! De workshopgevers zijn geen geroutineerde docenten, maar ook zij hebben grenzen verlegd: Kim Lokers en hananja Baars (dessins ontwerpen) hebben me na afloop van de middag laten weten ook juf te willen worden. Wat de sectie betreft: volgend jaar weer! Namens de sectie KV, Anouk Mulders AED-cursus op Heerenmäten Zeven bhv ers, bedrijfshulpverleners, van het Liemers ollege bogen zich op dinsdagmiddag 8 januari over een pop om te oefenen met een AED. Op de locatie Heerenmäten is sinds kort zo n AED beschikbaar, een apparaat om mensen met een acuut hartprobleem te defibrileren. De AED is aan de EHBO-Zevenaar geschonken door de Zevenaarse Rabobank en hij is beschikbaar voor zowel het Liemers ollege als voor de nabijgelegen sporthal en atletiekbaan. Jan Pelgrom benadrukt dat de AED geen wondermiddel is dat in de plaats komt van hartmassage of andere vormen van reanimatie; het is een aanvullend De wereld van de poëzie Twee bekende dichters, Erik Bindervoet en Tjitske Jansen, zijn te gast op de eerste avond van Elceecafé. Nou ja, bekend?!, zullen sommige jongeren denken. Poëzie is voor veel leerlingen een nog vrij onbekend terrein, buiten de lessen poëzie raken weinigen een dichtenbundel aan. Maar na vanavond zullen zij deze dichters zeker niet vergeten en wellicht zelfs zo nu en dan hun gedichten lezen. De avond begint met een interview door Sjoerd en Thijs. Tjitske Jansen, 36 jaar, is doorgebroken in de dichtwereld sinds haar deelname aan Slam-wereld 2001; daar won ze de jury- en publieksprijs. Maar dichten is niet het enige wat ze kan; ze is toneelschrijfster, actrice en theater- en schrijfdocente. Ze schrijft in haar gedichten veel over sprookjes en heeft een kinderlijke manier van schrijven. Zo leest ze haar gedicht Vrouw Holle voor, een gedicht over een verbitterde oude vrouw met twee dochters. Door Tjitskes geweldige voorleeskunst hangt het publiek aan haar lippen. reddingsmiddel. Ook is het niet het spectaculaire apparaat dat in Amerikaanse film geweldige stroomstoten geeft waarbij de patiënt een halve meter van zijn bed opspringt. Er worden twee plakkers op het lichaam van de patiënt aangebracht en het apparaat bepaalt zelf óf en hoeveel stroom er moet worden afgegeven om de hart van de patiënt weer in het juiste ritme te krijgen. Iedereen kan in principe de AED gebruiken, want het apparaat geeft zelf via gesproken instructies aan welke maatregelen de hulpverlener moet nemen, zegt Jan Pelgrom, en de AED reageert pas als hij fibrillaties signaleert; anders doet hij niks. All zeven bhv ers kregen hun diploma na afloop van de cursus. Naast ouder werk leest Tjitske ook voor uit haar nieuwste bundel Er was niemand. Hierin begint elk gedicht met het openingszinnetje van sprookjes: Er was eens Eigenlijk is deze laatste bundel één groot gedicht met zeer veel uiteenlopende onderwerpen: van broers tot oesters. Jan Pelgrom [links] en Harald van Schaijk [rechts] buigen zich over de pop om te oefenen met de nieuwe AED. Erin Peters en Meike Bunt Erik Bindervoet noemt zichzelf een nerd met een brilletje. Net als Tjitkse doet hij veel meer dan alleen dichten: hij schildert, tekent, vertaalt teksten van bijvoorbeeld Shakespeare en treedt vaak op met Robbert- Jan Henkes. Erik leest voor uit zijn bundel Tijdelijk zelfportret met hoofd en plaatsbepaling, oranje. Hij wil met zo weinig mogelijk woorden zoveel mogelijk zeggen. Ook presenteert Erik nog een paar losse gedichten die op jaartal geschreven zijn, van 1905 tot Al gauw klinken er allerlei verzoekjaren. Elk gedicht gaat over een belangrijke gebeurtenis uit het desbetreffende jaar, van de geboorte van Eriks dochter tot de uitvinding van de mri-scan. De dichters spelen goed op elkaar in; ook hebben zij beiden een verzoeknummer voor de ander. Ook lezen ze gedichten voor met dezelfde onderwerpen. Na afloop is er nog tijd om lekker na te borrelen en even een praatje met de dichters te maken. Kortom een geslaagde avond!

7 L Kerkvorst vermaant Heerenmäters ex cathedra Arjan Janson De schuldbewuste schoonheid Karin Hij is inmiddels de 700 jaar ruim gepasseerd, maar hij weet van geen ophouden: op 5 december bracht de Goedheilige als vanouds een bliksembezoek aan de locatie Heerenmäten. Alle eindexamenkandidaten verwelkomden hem en zijn drie zwarte assistenten met een welluidend Sinterklaasje, kom maar binnen met je knecht. Ofschoon hij uitermate mild van inborst is, had de Madrileense kerkvorst, oorspronkelijk van Turkse afkomst, toch wel wat kritische kanttekeningen in zijn grote rode boek moeten noteren. Zo bleken er in het afgelopen jaar leerlingen geweest te zijn, die het beneden hun waardigheid achtten om corvee te verrichten. Foei, foei, Elvire, Engelien en David! En dan ook nog de schuld in de schoenen van de leerlingenvereniging proberen te schuiven!? Of Karin Brinkman, die tijdens de reis naar Palermo haar oog liet vallen op al die wonderschone Italiaanse macho s, terwijl ze toch niet vrij is en nog erger een verhulde toenaderingspoging van Piet Peter [ Val je ook op Spanjaarden? ] resoluut afwijst. Jammer. Piet Peter! De schrijver dezes voelt met je mee. Waar Elvire en de haren nog probeerden uit te leggen waarom ze werk weigerden, Lucas S.- zijn naam maak ik om redenen van privacy niet bekend - maakte het nóg bonter: hij viel tijdens een les in slaap! En toen Sint hem, op het toneel een slaapplaats aanbood, wilde de slaap niet komen. Gelukkig is het op Heerenmäten niet enkel kommer en kwel: er zijn ook buitengewoon positief ingestelde leerlingen. Thijs, Benny en Osman verklaarden zich bereid om de overbelaste Sint en zijn Pieten de helpende hand te reiken. Het was hun licht getinte huid die hen, naar eigen zeggen, geschikt maakte als assistent-zwartepiet. En om de integratie van autoch- en allochtonen te bevorderen, lieten de drie aspirant-pieten Witte Piet Osman in vol ornaat zich in deze tijden van total make overs geen uitzondering letterlijk verblanken tot jongens met de ware VO-mentaliteit. Premier Balkenende zal trots zijn op deze verbleekte, dus volledig geïntegreerde zwartepieten! Ik kwam laatst door Brugge gevaren.. Renate Verbücheln en Milou Tiemessen Om kwart voor 7 staat iedereen te wachten op de bus. Om 7 uur vertrekken we richting Brugge. De busreis duurt langer dan gepland. Na 3.5 uur komen we aan in Brugge. Onder het lopen naar de plaats van bestemming worden we bijna weggeblazen, maar dat kan de pret niet drukken. Onze eerste activiteit is het bezoeken van een museum. Je krijgt via audioapperatuur informatie over de schilderijen. Het is heel erg leerzaam. Na het bezoeken van het museum krijgen we vrije tijd om te lunchen en de stad te verkennen. Rond 1 uur beginnen we met de stadswandeling. Het is de bedoeling dat iedereen een presentatie houdt over een bijzonder gebouw. Maar dat is niet helemaal duidelijk genoeg aangegeven. We denken dat we de presentatie achteraf op school moeten houden, daardoor heeft niemand een presentatie Brugge in kerstsfeer voorbereid. Maar we hebben toch nog een paar bijzondere gebouwen bezocht, zoals het stadshuis, het Begijnhof en de Onze- Lieve-Vrouwe- kerk. We vinden het heel interessant om deze gebouwen te bezoeken. Tijdens de stadswandeling krijgen we informatie over de gebouwen van meneer Smit en meneer Loeff. Na de stadswandeling zouden we eigenlijk een boottocht gaan maken door Brugge, maar vanwege de harde, koude wind gaat dat helaas niet door. Daardoor krijgen we wel langer de tijd om te shoppen, wat de meiden natuurlijk geweldig vinden. Na het shoppen krijgen we de gelegenheid om te gaan eten in een van de vele, gezellige restaurantjes in Brugge. Dat is erg gezellig en het eten is heerlijk. s Avonds is het erg gezellig in Brugge. Op het plein is een kerstmarkt met een ijsbaan. Er staan veel kraampjes, waar je van alles kunt kopen. Daarna vetrekken we weer richting Zevenaar. De busschauffeur zet ons veilig af in Zevenaar. Voor deze leerzame en gezellige dag willen we mevrouw Buijs, meneer Smit en meneer Loeff graag bedanken! Open Dag op het Liemers ollege De docenten van het Liemers ollege JP en vouchers/kortingsbonnen voor leerlingen met KV De JP-pas en de vouchers zijn de afgelopen maand weer uitgedeeld aan havo 4 en vwo 4 leerlingen bij het vak KV. Dit vak wordt gegeven op alle middelbare scholen en is bedoeld om jongeren kennis te laten maken en ervaring te laten opdoen met allerlei kunstvormen. De algemene doelstelling van KV luidt: De leerling kan een gemotiveerde keuze maken voor hem betekenisvolle activiteiten op het gebied van kunst en cultuur, op grond van: ervaring met deelname aan culturele activiteiten, kennis van kunst en cultuur, praktische activiteiten op het gebied van een of meer kunstdisciplines, de reflectie daarop. Het handelingskarakter van KV staat voorop: Een leerling moet ervaren wat kunst en cultuur is. Een van de eisen is dat de leerlingen minstens zes (havo) of tien (vwo) verschillende voorstellingen, tentoonstellingen en/of collecties voor beeldende kunst en/of vormgeving bezoeken en literaire boeken lezen. De culturele activiteiten dienen van algemeen erkende kwaliteit te zijn. Deze kennismaking houdt in dat uw kind misschien naar een theatervoorstelling gaat of een expositie in een museum bezoekt. Omdat dit allemaal niet gratis is, geeft het ministerie van OW alle leerlingen die het vak KV volgen een financiële tegemoetkoming van 22,50 in de vorm van KV-bonnen die bij de meeste culturele instellingen in Nederland uitgegeven kunnen worden. De landelijke organisatie JP kan niet inschatten hoe het vak KV op het Liemers college gegeven wordt. De school is verantwoordelijk voor de manier waarop de bonnen worden uitgegeven. Omdat in de Liemers minder keuze is uit culturele activiteiten die voor jongeren geschikt zijn, heeft de school ervoor gekozen om een deel van de bonnen van de leerlingen terug te vragen om gezamenlijke activiteiten in te kopen. De besteding van het overige deel wordt aan uw zoon/dochter overgelaten. ulturele activiteiten variëren erg in prijs: de populairste activiteiten zijn vaak niet de goedkoopste. Om meer waar voor de bonnen te krijgen, heeft uw kind ook tot december 20 een gratis JP-pas. Deze pas biedt tal van kortingen op culturele manifestaties, maar biedt ook voordeel op lifestyle, sport, reizen en tijdschriften. Voor meer informatie over de voordelen en acties van het JP kunt u kijken op Sectie KV Een nieuwe school verkennen en er de sfeer zo goed mogelijk proeven, dat willen de leerlingen van groep 8 en hun ouders als zij een keuze gaan maken voor het voortgezet onderwijs. Daarom houden we op het Liemers ollege eind januari Open Dag in Didam en Zevenaar. Op de onderbouwlocaties zijn de toekomstige brugklassers dan van harte welkom om rond te kijken, lessen te volgen, praktische opdrachten uit te voeren en te praten met leerlingen en docenten. Is zo n Open Dag belangrijk? Veel informatie kun je ook uit folders of informatiegidsjes halen, dat is zeker. Maar als je een paar uur mee kunt draaien in een nieuwe school en daar de leerlingen en docenten aan het werk ziet, leer je de mensen en de sfeer al redelijk goed kennen. Je krijgt informatie over niveaus, de vakken die op het rooster staan en de keuze- mogelijkheden die er zijn. Je ziet hoe het Activ8-onderwijs wordt gegeven. Spreekt jou dit aan? Zeg het maar! Wanneer je goed rondkijkt, kun je wel beoordelen of je je prettig zult voelen in die nieuwe omgeving. Als er op een gewone schooldag volgens het normale rooster wordt gewerkt, kan de school geen honderden gasten ontvangen. Gelukkig kan dat wel tijdens een Open Dag. De leerlingen van groep 8 mogen dan als eregasten in het middelpunt van de belangstelling staan. De leerlingen, de docenten en de schoolleiding zijn best trots op hun school. Afgelopen jaar heeft de onder-wijsinspectie de school een hoge waardering gegeven: er wordt heel goed onderwijs gegeven op het Liemers. Het dagblad Trouw geeft na haar jaarlijks onderzoek de school als waardering zeer goed. De uitslagen van enquêtes die zijn gehouden onder leerlingen en ouders geven ook een bijzonder positief beeld. Tijdens een Open Dag kun je dus zien - en natuurlijk ook vragen - waarom dat zo is. We doen ons best om het Liemers ollege zo goed mogelijk te presenteren. Ja, dat is normaal als je gasten in huis hebt. Het is fijn wanneer die gasten veel belangstelling tonen, alles willen zien, veel willen weten en dus veel zullen vragen. We hopen natuurlijk dat alle leerlingen van groep 8 een goed gevoel over houden aan onze Open Dag. Is de eerste ontvangst je goed bevallen? Heb je besloten om naar deze school te komen? Dan mag je in juni voor de zomervakantie dus al komen kennismaken met je klasgenoten en je mentor.

8 L Heerenmäten Datum Omschrijving 23 t/m anterbury VWO6 29 t/m Rapportvergaderingen Rapportuitreiking 04 t/m -02- Voorjaarsvakantie Uiterste datum aanvraag herkansing examenleerlingen Ouderspreekuur Repetitie Ereprijs Profielwerkstuk presentatie aan voorexamenklassen 17 t/m Voorstelling schooltoneel Inschrijven profielwerkstuk via Teletop 21 t/m Pasen 31 t/m Slotweek Uitvoering Ereprijs (20.00 uur) Slotconcert Ereprijs in Apeldoorn -04- Profielwerkstuk finale wedstrijd oncert van je leven VWO Excursie leerlingen HAVO5 met tekenen Uiterste datum aanvragen herkansingen examenklassen Rapportenvergadering 3e leerjaar oncert van je leven HAVO Uitreiking rapport, briefjes ouderavond en voorlopig richtingkeuzeformulier oncert van je leven alle klassen Actiedag Schoolhockeytoernooi Inleveren briefjes ouderavond en voorlopig richtingkeuzeformulier 21 t/m Herkansingen en facultatief les examenklassen. 21 t/m Mentor en decanen ouderavond 3e leerjaar Herexamen voor vakken met alleen schoolexamen Algemene ouderavond Uiterste datum aanvragen herkansing h4, v4 en v Ophalen exameninstructies Inleveren definitief richtingkeuzeformulier 28 t/m Meivakantie Zonegge Ouderavond decanaat GT-HGT Open Dag 28 t/m Rapportvergaderingen Open Avond Vestersbos Uitreiking rapport en briefjes ouderavond arnaval klas 1 en 2 04 t/m -02- Voorjaarsvakantie Inleveren briefjes ouderavond Ouderspreekuur hgt/vh Ouderspreekuur vmbo Spreekmiddag ouders - mentoren Brugklasmuziekavond VMBO -03- Brugklasmuziekavond HV Project Gelderse Poort klas 1 VMBO Project Gelderse Poort klas 1 HGT/VH Actiedag 21 t/m Pasen 31 t/m Slotweek 01 t/m Project Xanten 1 hgt-vh 01 t/m Project Amsterdam 2 hgt-vh Kangoeroe-wedstrijd wiskunde 14 t/m Rapportenvergadering Uitreiking rapport, briefjes ouderavond en voorlopig richtingkeuzeformulier Inleveren briefjes ouderavond en voorlopig richtingkeuzeformulier Ouderspreekuur vmbo Ouderspreekuur hgt/vh Spreekmiddag ouders - mentoren 28 t/m Meivakantie De algemene vergadering van de oudervereniging van het Liemers ollege vindt plaats op 29 januari 20 op de locatie Vesterbos; aanvang uur. <AGENDA> Vestersbos Datum Omschrijving 22 t/m Proeflessen BB/KB en bezoek GT 2e klassen 28 t/m Rapportvergaderingen Open Avond Vestersbos Rapportuitreiking + briefjes ouderavond 04 t/m -02- Voorjaarsvakantie Sportoriëntatie KB/BB Inleveren briefjes ouderspreekuur Ouderavond Idols 03 t/m -03- KV project Zaalvoetbaltoernooi 3e klassen Zaalvoetbaltoernooi 4e klassen LLV themafeest leerlingen Start PE tekenen GT Herkansing KV Actiedag Excursie Rotterdam Aardrijkskunde GT4 BB/KB4 21 t/m Pasen 26 t/m Bezoek eerste klassen BB/KB op Vestersbos oncert van je leven Inleveren Richtingkeuzeformulieren 31 t/m Slotweek Rapportenvergadering 14 t/m Musical Musiater Uitreiking rapport, briefjes ouderavond en voorlopig richtingkeuzeformulier Inleveren briefjes ouderavond en voorlopig richtingkeuzeformulier Uitreiking Akkoordverklaring 4e klassen VMBO Ouderavond 23 t/m Excursie biologie dierentuin Inleveren Akkoordverklaring 4e klassen VMBO 28 t/m Meivakantie Didam Decanenvoorlichting ouders (S)BB/KB Decanenvoorlichting ouders GT2 en HGT Start periode Kunstdag H3/V Open Dag 28 t/m Rapportvergaderingen Open Avond Vestersbos Rapportuitreiking + briefjes ouderavond Schoolcarnaval Plok 04 t/m -02- Voorjaarsvakantie Inleveren briefjes ouderavond Ouderspreekuur Brugklasmuziekavond Kompas: februariviering aula uur 03 t/m -03- MBO Oriëntatie gt 3 03 t/m Bedrijfsbezoeken kb2 en gt Schaatsen klas 2 (indien geen natuurijs) Oudercongres Start PE tekenen GT Excursie Rotterdam aardrijkskunde GT4 BB/KB4 21 t/m Pasen 31 t/m Slotweek 31 t/m Project 3 klas 1 A/B Kompas: Voorjaarsviering aula uur Voorlichting Latijn en Grieks -04- Project Xanten oncert van je leven 14 t/m Rapportenvergadering Bezoek brugklassers aan basisscholen 15 t/m Decanen ouderavond 3e leerjaar Excursie dierentuin GT Project Amsterdam 2H t/m 2L Uitreiking rapport, briefjes ouderavond en voorlopig richtingkeuzeformulier Inleveren briefjes ouderavond en voorlopig richtingkeuzeformulier Uitreiking Akkoordverklaring 4e klassen VMBO Ouderspreekuur 22 t/m Decanenouderavond Actiedag Inleveren Akkoordverklaring 4e klassen VMBO Kompas: Aprilviering aula uur Inleveren definitief richtingkeuzeformulier 28 t/m Meivakantie Liemers ollege in het nieuws