ACTIEFICHE FIETSVAARDIGHEID. Hoe organiseer ik een fietsvaardigheidstraining in mijn school?

Transcriptie

1 VELOCITIE INSPIRATIEBOX categorie 4: Fietsvaardigheid ACTIEFICHE FIETSVAARDIGHEID Hoe organiseer ik een fietsvaardigheidstraining in mijn school? Fietsvaardigheid wat? Bij fietsvaardigheidslessen op school kan de behendigheid van de leerlingen getest worden op verschillende manieren. Dergelijke lessen kunnen plaatsvinden tijdens de lessen LO of tijdens de middagspeeltijd. Met weinig materiaal kunnen toch heel wat leuke acties georganiseerd worden. Fietsvaardigheid waarom? Fietsvaardigheid is van groot belang in onze samenleving. Wanneer de leerlingen meer en beter fietsen, verhoogt hun zelfvertrouwen en kunnen ze zelfzekerder het verkeer in. Wanneer de competentie bovendien stijgt, zullen er ook minder ongevallen gebeuren waarbij fietsers betrokken zijn. In de steden en grote gemeentes nemen leerlingen gemakkelijker het openbaar vervoer om zich te verplaatsen van en naar school. Sommige leerlingen kunnen dan ook niet fietsen of hebben nooit de kans gekregen om te leren fietsen. Ook voor deze leerlingen is fietsvaardigheid een zeer belangrijk item.

2 Fietsvaardigheid met externe partners hoe? Er zijn verschillende organisaties die zich bezighouden met het optimaliseren van de fietsvaardigheid van leerlingen of het bijscholen van leerkrachten. Hieronder vindt u een overzicht van instanties die met initiatieven rond fietsvaardigheid bezig zijn. 1. Wielerbond Vlaanderen De Wielerbond stelt materiaal ter beschikking aan scholen of groepen. Je kunt kiezen voor een fietsinitiatie of behendigheidsparcours. Bij de fietsinitiatie wordt fietsvaardigheid in uitdagende spelvormen en competities gegoten. Het behendigheidsparcours is uitdagend en aangepast aan het niveau van de leerlingen. Deze activiteiten worden begeleid door gediplomeerde trainers. Heb je interesse in één van hun diensten kan je contact opnemen met het provinciaal secretariaat. Je kunt best in samenspraak met de directie een dag of moment inplannen om dergelijk initiatief uit te voeren. Hierna neem je contact op met je provinciaal wielercentrum. Vervolgens brief je de leerlingen dat ze op die bepaalde dag, in de mate van het mogelijke, met de fiets naar school moeten komen. Provinciaal Wielercentrum Antwerpen Ludwig Willems 014/ / ludwig.willems@wielerbondvlaanderen.be Provinciaal Wielercentrum Oost-Vlaanderen Koen Beeckman Zuiderlaan 8, 9000 Gent 09/ / koen.beeckman@wielerbondvlaanderen.be Provinciaal Wielercentrum Limburg Marc Wauters 011/ / vws-limburg@circuit-zolder.be Provinciaal Wielercentrum Vlaams-Brabant Jo Cooman Provinciebaan 4 A, 3110 Rotselaar 09/ / jo.cooman@wielerbondvlaanderen.be Provinciaal Wielercentrum West-Vlaanderen Eric Van Lancker Zuiderlaan 67 bus 12, 8790 Waregem 0475/

3 2. Fietsersbond De fietsersbond heeft een interessante brochure voor beginnende en gevorderde fietsers. Er staan handige tips en oefeningen in, aangepast aan het niveau van de fietser. Meer informatie op of op het telefoonnummer Start-to-bike Verschillende organisaties bieden een start-to-bike-programma aan. Er is de mogelijkheid om dit op school aan te bieden. Tijdens de middagpauze of lessen LO kan je de leerlingen, die nog niet fietsvaardig zijn, aanzetten om elke keer een stapje verder te zetten. Zo kan er in de toekomst misschien een uitstap per fiets gedaan worden. 4. Politie, stad, gemeente en provincie Verscheidene bevoegde instanties beschikken ook over een hindernissenparcours en/of fietsmaterialen. Deze kunnen uitgeleend worden aan de scholen en op sommige plaatsen komt de politie ook verkeersles geven en fietscontroles uitvoeren. Wil je weten waar jij terecht kan voor jouw school, neem dan contact op met de verantwoordelijken van de instanties. 3

4 Zelf fietsvaardigheidslessen organiseren hoe? 1. Tijdens de lessen L.O.: Om de fietsvaardigheden van de leerlingen te testen en te verbeteren, kan op verschillende manieren te werk worden gegaan. Er kan gestart worden met het geven van theorielessen om vervolgens over te schakelen op praktijklessen. Volgende zaken kunnen besproken worden tijdens de theorie: De werking van een fiets met de aansturing van de wielen, de werking van de remmen en gerelateerde onderwerpen. Ook kunnen de remafstand of de krachtenwerking op de fiets aan bod komen. Je kan ook een kort overzicht geven van de verkeersregels aangezien deze ook gelden voor fietsers. Een kleine opfrissing kan zeker geen kwaad. Hierdoor zijn de leerlingen beter voorbereid om het verkeer te trotseren. De aandacht van de leerlingen kan ook gevestigd worden op de juiste zithouding op de fiets. Als het zadel op de juiste hoogte staat en je zit mooi recht, zal er minder snel rugpijn optreden. Door de klachten die kunnen optreden bij een incorrecte houding, bestaat de mogelijkheid dat sommige leerlingen sneller kiezen voor een andere vervoerswijze. Na de theoretische uiteenzetting is het tijd voor de praktijk. Om misverstanden en discussies te vermijden, komen de leerlingen met hun eigen fiets naar school. Als er leerlingen zonder fiets zijn, kan de school misschien enkele fietsen ter beschikking stellen. Stap 1: Als start worden de fietsen gecontroleerd en de zadels op de juiste hoogte gezet. Eventueel kunnen de fietscontrolekaarten gebruikt worden van op de Velocitieinspiratiefiche Fietscontrole. Eventueel kunnen de leerlingen ook gequoteerd worden op een optimale fietshouding. Stap 2: De leerkracht stelt een parcours op met kegels en paaltjes. De leerlingen leggen het parcours af op 2 verschillende manieren. Eerst aan een minimale snelheid en dan aan maximale snelheid. Stap 3: Tijdens de volgende les kan er gewerkt worden aan de zwakkere punten. Hierdoor kan er gestreefd worden naar een gelijkwaardig fietsniveau tussen de leerlingen onderling. Je kunt fietsvaardigheidsoefeningen gebruiken als opwarming voor de lessen LO. Tijdens het fietsen worden immers verschillende spiergroepen gebruikt. Als opwarming kan er ook een fietsspel gespeeld worden zoals fietsvoetbal of afvalrace (meer uitleg op de volgende pagina). 4

5 2. Tijdens de middagspeeltijd Ook tijdens de middagspeeltijden kan er verder gewerkt worden aan de fietsvaardigheid. Dit kan op een leuke en motiverende manier gebeuren. Fietsvoetbal: Er kunnen ploegjes van 3 à 4 leerlingen gemaakt worden die het tegen elkaar opnemen. De gewone voetbalregels zijn van toepassing, alleen dat de spelers op hun fietsen zitten. Zo kan er met voldoende ploegjes een leuk en uitdagend tornooi georganiseerd worden. De Grote Fiets Spelen: Er worden verschillende atletiekdisciplines uitgevoerd, maar dan wel met de fiets. Per discipline zijn er punten te verdienen en aan de hand daarvan kan een totaalklassement opgemaakt worden. Mountainbike-initiatie: Dit is enkel mogelijk als de schoolomgeving het toelaat. Leerlingen met een mountainbike kunnen onder de leiding van de leerkracht (eventueel samen met een externe persoon) een parcours in de velden en bossen afleggen en krijgen tijdens dit parcours verschillende technische en praktische fietstips. Afvalrace: In een afgebakende zone moeten de leerlingen rondfietsen. Ze moeten proberen de andere fietsers uit evenwicht te brengen. Zet er iemand een voet aan de grond, moet hij/zij de zone verlaten. Zo gaat het verder tot er nog 1 leerling overschiet. 5