Deborah van Dam. stelt zichzelf scherp #02. Housing First voor daklozen. Slaapwandelen door de stad. Werkplaats vol ambachten

Transcriptie

1 februari 2013 JAARGANG 18 UITERSTE VERKOOPDATUM: 27 februari 2013 VASTE VERKOOPPRIJS: 2,- (waarvan 0,65 naar de verkoper) #02 Housing First voor daklozen Slaapwandelen door de stad Werkplaats vol ambachten Deborah van Dam stelt zichzelf scherp

2 Advertentie > van de redactie Thuis inhoud #02 3 Het Leger des Heils Méér dan U denkt! In Den Haag heeft het Leger des Heils een afdeling Ambulant Jeugd. We willen je hier graag vertellen wat wij doen en hoe we misschien iets voor u/jou kunnen betekenen. Spelen er meerdere problemen tegelijkertijd in je leven? Heb je bijv. schulden, of problemen op woongebied, of psychiatrische problemen. Valt het opvoeden van de kinderen erg zwaar, of heb je moeite om een gezond ritme in de dag te brengen. Zoek je werk, of is het lastig om een baan vast te houden? En heb je niet genoeg mensen om je heen die je kunnen ondersteunen, dan is het misschien wel tijd om je aan te melden bij Ambulant Jeugd. Wij komen 1 of 2 keer per week thuis op bezoek. Samen nemen we dan stap voor stap alle punten door, waar veranderingen moeten komen. Dit doen we door samen met jou, doelen op te stellen, waarbij we kijken wat moet je nog leren, maar ook naar wat al goed gaat en hoe we ervoor kunnen zorgen dat je sterker wordt zodat je het later weer zelfstandig kunt. We kunnen samen de post op orde maken, mee gaan naar instanties of kijken hoe het huishouden beter kan lukken. Soms adviseren we de hulp van een collega-instelling zoals bij grote schulden, verslaving of psychiatrie. Een cliënt ervaring: Onze situatie is sterk veranderd. Ik drink minder, iedereen krijgt ontbijt en gaat schoon en op tijd naar school. Het huis is netjes en er is weer structuur in de dag. Ik lag door een depressie hele dagen op de bank. Post ging ongeopend de kast in en we kregen schulden. Onze coach helpt ons wanneer het ons zelf niet lukt. Aanmelden: Je kunt jezelf aanmelden of een instantie kan dat doen. op de site vindt je informatie. In een kasteel of in een hutje op de hei, bij familie of in een pleeggezin, in de opvang of in een portiekwoning. Het maakt niet uit in wat voor huis je woont, als het maar een thuis is. Helaas is dat niet altijd iedereen gegeven. Anneke Kohnke, het hoofdpersonage uit de documentaire De Baby van Deborah van Dam, werd als zuigeling ondergebracht bij een pleeggezin in Voorburg. Haar Joodse ouders moesten in 1942 onderduiken. Anneke zou als enige van haar gezin de Tweede Wereldoorlog overleven. Ze verloor niet alleen haar familie, ook haar geschiedenis bleef geheim. In de documentaire gaat ze samen met Van Dam op zoek naar de waarheid. En hoe ontluisterend deze ook is, hij brengt haar dichter bij zichzelf. Het was altijd zo dat dak- en thuislozen eerst hun leven op orde moesten hebben om in aanmerking te komen voor een eigen woonplek. Het Haagse project Housing First draait dit principe succesvol om. Wie een eigen plek heeft, is beter in staat om structuur aan te brengen. En dan tenslotte Annemieke Hendriks. Ze raakte haar baan kwijt, kreeg schulden, kwam op straat terecht. Maar al dat ongeluk bleek een blessing in disguise want ze kwam eindelijk thuis bij zichzelf. Meer thuis kun je niet zijn. > colofon wordt verkocht en mede gemaakt door dak- en thuislozen in Den Haag, Rijswijk, Leidschendam-Voorburg, Voorburg, Westland, Delft, Gouda, Zoetermeer, Wassenaar en de Bollenstreek. De verkopers kopen de krant in voor 1,35 en verkopen hem op straat voor 2. Het verschil is een bijdrage in hun levensonderhoud. U herkent de Haags Straatnieuwsverkoper aan de witte pas en het (niet verplichte) rode hesje. Donaties Giro t.n.v. Stichting, Den Haag. Oplage Hester Heite 04 INTERVIEW DEBORAH VAN DAM In De Baby ontrafelt de Haagse documentairemaker het oorlogsverleden van Anneke Kohnke. Een spannende zoektocht met een bizarre ontknoping. 06 COLUMN Justin wenst u een gerukkig nieuwjaal T NIEUWS LIGT OP STRAAT 07 WIE HELPT WIE Annemieke 08 REPORTAGE HOUSING FIRST Langdurig daklozen krijgen een eigen huis, om van daaruit met de nodige hulp een nieuw leven op te bouwen. Een vooralsnog succesvol proefproject. 11 DE STRAATDICHTER voelt zich thuis STELLING 12 TIJDSBEELD HAAGSE HUIZEN Een Britse in Den Haag 15 SLAAPWANDELEN 17 INTERVIEW STRAATJOURNAAL Tien vragen over de straatkrant in Haarlem. Hoofdredacteur Jessica Hoogenboom geeft antwoord. 18 GODENSPIJS Keuzerecept 19 WERKPLAATS Oude ambachten herleven 21 CRYPTO 215 Puzzel en win het boek Graven rond het Binnenhof 22 AGENDA Topstukkendag Haags Historisch Museum 24 KAASHELD EN POEPHOOFD Vroeger was alles anders nieuw nieuw Dit doen wij Adres Postbus 63498, 2502 JL Den Haag Telefoon redactie@haagsstraatnieuws.nl Website door Koos Lukkien straat Advertenties en distributie Coördinator verkopers Jasper van Buul, Wij bieden zorg en begeleiding aan mensen die niet in een veilige gezinssituatie kunnen opgroeien of niet zelfstandig kunnen wonen. Met een dak boven het hoofd, veiligheid, goede voeding en kleding bieden we de basisvoorwaarden voor een volwaardig bestaan. Door intensieve zorg en begeleiding wordt gewerkt naar het (her) vinden van zoveel mogelijk zelfstandigheid, begeleid dan wel zelfstandig wonen of terugkeer naar de gezinssituatie. Hoofdredacteur Floor de Booys Redacteur Hester Heite Eindredactie Simonne van Gennip Medewerkers aan dit nummer: Alf Berendse, Melle de Boer, Dagmar Bosma, Christiaan Donner, Haags Gemeentearchief, Bertus Gerssen, Henriëtte Guest, Raymond van Houten, Annette van Kester, Lamelos, Koos Lukkien, Justin Verkijk, Mariëtte Storm, Elke Swart, Mylene Siegers en Paul Waayers. Cover Mylène Siegers Ontwerp en opmaak Marieke de Roo Druk Wegener Nieuwsdruk Gelderland INFORMATIE: Telefoon Meer weten, vacatures bekijken: zie GOODWILLWERK LEGER DES HEILS REGIO DEN HAAG Het volgende nummer verschijnt op donderdag 21 maart.

3 4 interview deborah van dam Ik wilde de diepte in Ruim zeventig jaar leefde Anneke Kohnke in totale onwetendheid over haar oorlogsverleden. Documentairemaker Deborah van Dam ging met Anneke op zoek en ontrafelde het mysterie. In De Baby is niets wat het lijkt. tekst Floor de Booys foto Mylène Siegers > Pas door de lens van een filmcamera ziet Deborah van Dam de wereld goed. Het is alsof ik mezelf scherp stel. Ik ben veel gevoeliger. Zie dingen die me anders ontgaan. En toch had ze de bizarre ontknoping van De Baby zelf niet zien aankomen. Toen we wisten hoe het écht zat, ben ik al het materiaal meteen gaan terugkijken. En het zat er allemaal eigenlijk al in. De camera ziet alles. Maar omdat we met een bepaalde insteek aan het filmen zijn gegaan, hebben we het echte verhaal totaal over het hoofd gezien. Erg? Helemaal niet. De documentaire is daardoor zó oorspronkelijk. Niets is gemanipuleerd. De kijker maakt dezelfde ontdekkingstocht als Anneke. De documentaire De Baby vertelt het verhaal van Anneke Kohnke, de baby, die als enige van haar vermogende Joodse gezin de Tweede Wereldoorlog overleefde. Omdat de ouders van Anneke niet met hun baby mochten onderduiken, werd het kind naar een pleeggezin in Voorburg gebracht. Nooit eerder ging ze op zoek naar haar verleden. De oom en tante in New York waar ze na de oorlog terecht kwam, verboden haar om in haar verleden te graven. Dat ze het toch deed, kwam doordat diverse personen uit het verleden contact met Anneke opnamen. De eerste die dat deed, was Cora, de 92-jarige koerierster die Anneke naar de familie Blacquière in Voorburg bracht. Cora zat in het verzet en was bevriend met de ouders van Anneke, die in het Belgisch Park in Den Haag woonden. Zij wilde op haar oude dag graag weten hoe het met haar baby was afgelopen. En ook Fred Blacquière, de zoon van het pleeggezin, zocht Anneke. Hij wilde zijn ouders postuum eren door ze voor te dragen voor een onderscheiding van Yad Vashem. En daarvoor had hij een verklaring nodig van Anneke. Ziekenbezoek De Haagse documentairemaker komt in het verhaal terecht op het moment dat ze op ziekenbezoek is bij een vriend in het Bronovo ziekenhuis. Daar ontmoette ik Cora, die ook aan het bed zat. Ze was helemaal opgetogen omdat ze op dat moment voor het eerst in ruim vijfenzestig jaar contact had gelegd met Anneke. Ik heb mijn baby gevonden, ik heb mijn baby gevonden, riep ze steeds. Ik dacht dat ze een beetje aan het dementeren was. Maar toen Deborah het verhaal hoorde, was ze meteen gegrepen. Cora vertelde dat ze contact had opgenomen met Anneke, maar dat Anneke zelf niets wist over haar verleden. Dat vond ik al zó fascinerend. Dat Deborah zelf ook een Joodse achtergrond heeft, maakt dat ze zich extra verwant voelt. Ik heb voor de Joodse omroep een keer eerder een docu- mentaire gemaakt. Maar ik ben geen Joodse spreekbuis. Ik heb misschien door de geschiedenis wel meer oog voor de zwakkeren en verdrukten in de samenleving. Deborah besloot het relaas van de hoogbejaarde koerierster nog dezelfde week te filmen. Omdat ik het een mooie getuigenis vond. Ik had toen nog geen idee welk verhaal er achter schuil ging. Dat het uniek was, realiseerde ze zich toen ze een foto zag uit de privé-collectie van Anneke. Daarop zit ze als baby op schoot bij een meisje dat precies op Anne Frank lijkt. Er is niet vastgesteld dat het ook echt om Anne Frank gaat, wel dat de familie Kohnke in 1942 enige weken bij de familie Frank aan het Merwedeplein in Amsterdam woonde voordat de familie onderdook in het Achterhuis. Het zegt Anneke weinig, de enige herinnering die ze aan haar leven in Nederland heeft, is dat ze als kind werd opgesloten in de wc. Ook had ze vaak nachtmerries over smalle straten waarvan ze altijd het idee had dat ze daar werd opgepakt door de nazi s. Otto Frank Wanneer de inmiddels 71-jarige Anneke terugkomt naar Nederland, blijken de straten uit haar angstdromen op die van Voorburg te lijken. Daar woonde ze drie jaar bij de familie Blacquière. Toen de familie tijdelijk naar Breda ging, kon Anneke niet mee en werd naar een weeshuis gebracht. Uit de zoektocht die volgde, blijkt dat Otto Frank bemiddelde tussen de stichting Oorlogspleegkinderen en de familie Blacquière. Hij heeft ook een belangrijke rol gespeeld in de verhuizing van Anneke naar de Verenigde Staten. Deborah ziet de nieuwe gegevens die over Otto Frank aan het licht zijn gekomen als een bijzondere aanvulling op dat wat er al over de man bekend was. Het is ongelofelijk hoe hij zich, direct na de oorlog, heeft ingezet in het belang van Anneke. De stichting Oorlogspleegkinderen besloot dat Anneke niet meer terug kon naar de familie in Voorburg. Het bleek dat ze als kind in dat gezin moeilijk kon aarden en daarom werd opgesloten en vastgebonden. Ook had de familie Blacquière geld en sierraden van de ouders van Anneke in bezit. Omdat deze gegevens allemaal in het privé-dossier van Anneke zaten, wist niemand hier ooit van, zegt Deborah. Nadat Anneke naar Nederland kwam, ging Deborah verder op onderzoek uit en kwamen de pijnlijke gegevens aan het licht. Deze ontknoping was heel intens, dit hadden we niet voorzien, vertelt ze. Je hebt tijdens het draaien een band opgebouwd en je weet dat de nieuwe feiten de hoofdrolspelers verdriet gaan doen. Uit de as herrees een nieuwe Anneke. Het mooiste compliment dat Deborah kreeg, was van de zoon van Anneke: Je hebt ons een nieuwe moeder gegeven. Die verandering zie je in de documentaire al ontstaan. Ik heb haar in het begin steeds in haar eigen schaduw gefilmd. Een vrouw die haar eigen verleden niet kent en er daarom in het heden ook niet helemaal mag zijn. Langzaam stapt ze daaruit. Letterlijk. In het laatste shot staat ze op het podium. In de schijnwerpers. Bij haar pleegbroer, Fred Blacquière, zie je een omgekeerd proces. Hij dacht dat zijn ouders verzetshelden waren, maar nu moet hij de pijnlijke waarheid onder ogen zien. In plaats van dat hij zijn ouders postuum kan eren, vallen ze van hun voetstuk. En als je dan zo n opvallende achternaam hebt, kun je je niet gemakkelijk verschuilen. Maar de familie Blacquière gaat er genuanceerd mee om. Er zijn al een paar keer Blacquières bij een vertoning geweest. Ze ervaren de documentaire gelukkig niet als een schandpaal en vinden het belangrijk dat hij getoond wordt. Grijstinten De Baby laat zien dat de Tweede Wereldoorlog niet alleen maar zwart en wit is. Er zijn zoveel grijstinten. De familie Blacquière leek te vallen in de categorie verzetshelden en dus bijna heilig. Maar nu blijkt ze Anneke mishandeld te hebben en uit eigen gewin te hebben gehandeld. Toch heeft Anneke haar leven voor een deel aan hen te danken. Niets is wat het lijkt in De Baby. Dat maakt de documentaire zo boeiend. Deborah denkt dat we nu, bijna zeventig jaar na het einde van de oorlog, pas toe zijn aan die nuance. De tijd is er rijp voor. Dat merk ik ook aan de vaak heel persoonlijke reacties die ik via de mail over de film ontvang. Het Pijnlijke gegevens aan het licht maakt veel bij mensen los. Het brengt de discussie op gang. En dat is precies wat ik hoopte. Deborah van Dam is geboren en getogen in Den Haag. Ze groeide op in de Archipel, zat op het Maerlant Lyceum. Ik had een heerlijke, onbezorgde en beschermde jeugd. Dat ze iets met film wilde, weet Deborah van Dam als sinds ze zes was. Ik ben toen een keer meegenomen door een kennis die bij de VPRO werkte. Hij liet me een filmset zien op de zolder van het oude stadhuis aan de Javastraat. Zo klein als ze was, was ze meteen verkocht. Het was buiten klaarlichte dag, maar op die filmset was het nacht. Het idee dat je een andere werkelijkheid kon scheppen, vond ik fantastisch. Dat is me altijd bij gebleven. Ondanks dat ze al zo jong instinctief wist dat ze iets met film wilde, duurde het lang voordat ze haar doel bereikte. Na haar studie rechten ging ze aan de slag bij de KPN. Dat ging goed, ik kreeg daar alle kansen. Op mijn dertigste was ik projectmanager. Ik gaf leiding aan allemaal mannen van in de veertig. Ik had een mooie werkkamer en ik verdiende veel geld. Maar toch knaagde het. Ik heb ontslag genomen. Ze ging als stagiair aan de slag bij RTV West. Ik moest nieuwsitems maken, maar dat bleek niet echt iets voor mij te zijn. Ik wilde de diepte in, op pad en zelf filmen. Dat het haar is gelukt en haar documentaires worden uitgezonden door toonaangevende programma s als Het Uur van de Wolf, vindt ze een groot geluk. Wel kan ze zich opwinden over de bezuinigingen op het Mediafonds. Er is wel geld voor oppervlakkig infotainment en niet voor documentaires. Dat zegt iets over onze samenleving. Maar het weerhoudt haar er niet van om vol passie verder te gaan. Ze is alweer druk aan het monteren aan haar volgende documentaire, over een tuinderfamilie in Bergschenhoek, die wordt uitgezonden door de Humanistische Omroep. Dat tuinderbedrijf is een echt familiebedrijf. Ze zitten daar al honderd jaar en nu worden ze onteigend omdat er op hun grond nieuwbouw moet verrijzen. De documentaire gaat over hoe mensen omgaan met verlies. Deze familie gaat alles verliezen, letterlijk de grond onder hun bestaan. En ze blijven er zo fantastisch onder. Het gaat over geloof, hoop en liefde. Ik probeer mijn documentaires altijd op te bouwen uit meerdere lagen die elkaar versterken en uiteindelijk samenkomen. Een goede documentaire is als een symfonie. De Baby wordt op 10 februari vertoond in boekhandel Scheltema in Leiden. Met achteraf de mogelijkheid om vragen te stellen aan Deborah van Dam. Aanvang: Entree: 5 Euro Reserveren: info@scheltemaleiden.nl Op 4 mei wordt de documentaire uitgezonden op tv en vanaf 7 mei is de dvd te koop.

4 6 column justin 't nieuws ligt op straat wie helpt wie annemieke 7 De maatschappelijke opvang bestaat uit cliënten en hulpverleners. vraagt zich af: wie helpt wie nou eigenlijk? Gezocht: een piano voor Annemieke Hindriks (57). Als je dakloos bent, vergaat je de lust tot zingen. Maar nu is er weer plek voor muziek in huis en hart. tekst Elke Swart foto Henriëtte Guest foto Roos Koole Bekijkt t, met Justin. Bekende Hagenaar Justin Verkijk deelt zijn eigenzinnige kijk op het leven. Gerukkig Nieuwjaal Januari wordt door veel mensen gezien als de somberste maand van de twaalf. Het dieptepunt was uiteraard de zogenoemde Blue Monday, de meest deprimerende dag van het jaar. Stiekem is deze feestdag gewoon in het leven geroepen om de vakantiemarkt aan te prijzen. Ik ben gek op vakantie, dus ik doe vrolijk mee met deze pseudowetenschappelijke mediamythe. Doe mij maar Hawaï, heerlijk. Ergens kan ik me wel voorstellen dat er mensen zijn die zich rot voelen. Buiten is het koud en donker en al die kerstcadeaus voor je achterneefjes hebben er voor gezorgd dat het zaad waar je op zit nog zwarter is dan normaal. Ook de goede voornemens zijn natuurlijk mislukt. De braverik die op 1 januari stopte met roken, stak op 15 januari gewoon weer een sigaret op. Wat moet je anders als je achteraan in de file aansluit en je het mannetje van de radio hoort zeggen dat er duizend kilometer stilstaand verkeer staat in ons kleine koude kikkerland? Meer sporten werd uiteindelijk minder sporten, met dank aan de HTM. Tja, jij kan er ook niets aan doen dat je écht alleen met tram 6, 12, 16 of 19 bij de sportschool kunt komen. Gelukkig kunnen wij Hagenezen allemaal in de herkansing en wel op zaterdag 9 februari. Op die datum vieren we namelijk Chinees Nieuwjaar, ook in Den Haag en heus niet alleen in de Fat Kee. Wat ooit begon als een samenzijn voor Chinese ondernemers in onze stad, is nu een feest waar meer dan mensen op afkomen. Leeuwen- en drakenoptochten, muziek, dans, kunstmarkten, vuurwerk en zelfs een optreden van de Magic Min Nan uit Xiamen. Geen flauw idee wie dat zijn, maar het klinkt wel kikke. Daarna voor de zekerheid nog even je naam op een rijstkorrel laten schrijven, en dan lekker op 11 februari met tram 6 naar de sportschool. Justin Onzekere toekomst Straatpastoraat Het Straatpastoraat dreigt te worden opgeheven, nu de gemeente Den Haag heeft besloten de subsidie te beëindigen. Twee straatpastors en tachtig vrijwilligers onderhouden contact met dak- en thuislozen in Den Haag. Twintig tot dertig procent van hen wordt niet bereikt door de gemeente, zo n 250 mensen. Wij bezoeken hen in het ziekenhuis, de gevangenis en regelen hun begrafenis. Sommigen hebben helemaal niemand anders, vertelt plaatsvervangend straatpastor Christiaan Donner. Maar we kunnen niet aantonen dat we hen toeleiden naar de aangewezen instanties, zoals welzijnswethouder Rabin Baldewsingh wil. De PvdA-wethouder heeft besloten de euro subsidie aan het Straatpastoraat in het kader van Den Haag onder dak per 1 juli van dit jaar te halveren en per 1 januari 2014 te stoppen. Dan is het over, gewoon over, aldus Donner. De kracht van het Straatpastoraat is juist het jarenlang standvastig opereren, waarmee vertrouwen is opgebouwd. Maar er is hoop: wethouder Baldewsingh heeft toegezegd dat hij met een positieve insteek met het Straatpastoraat in gesprek zal gaan over andere mogelijkheden van financiering. Het Leger des Heils heeft eind januari truien, sjaals en mutsen uitgedeeld in de Haagse daklozenopvang aan de Binckhorstlaan en de Wagenstraat. Het Leger des Heils riep vorig jaar op tot breien voor daklozen. Vele breisterren zijn toen aan het breien geslagen in buurtsteunpunten, korpsen van het Leger of gewoon thuis op de bank, vertelt Femke Kemink, woordvoerster van het Leger des Heils. Dit levert warme breisels op voor mensen die in de winter op straat zijn, maar had als neveneffecten Theaters beginnen voedselbank cultuur Onder de naam Voedselbank Cultuur worden sinds kort onverkochte stoelen gratis ter beschikking gesteld door theater, waaronder Theater Korzo in Den Haag. In theaters door het hele land blijven er altijd wel stoelen onbezet. Daarop kunnen nu cliënten van de Voedselbank aanspraak maken, aldus Marc van Warmerdam, directeur van het Amsterdamse theater Orkater, initiatiefnemer van de culturele voedselbank. Hij roept theaters in heel Nederland op zich aan te sluiten. Het zou natuurlijk nog mooier zijn als ook concertzalen, poppodia, bioscopen en musea zich aansluiten. De koepelorganisatie Voedselbanken Nederland heeft laten weten blij te zijn met het initiatief. In het hele land zijn elke week mensen op ons aangewezen. Door het ontbreken van geld ontstaat een cultureel isolement, ook voor kinderen. Voedselbank Cultuur zou wel eens in een belangrijke behoefte kunnen voorzien, aldus voorzitter Leo Wijnbelt. Iedereen die zich kan identificeren als klant van de Voedselbank kan zich voor een lege stoel bij een deelnemend theater melden op de dag van de voorstelling. In Den Haag kan dat bij Theater Korzo. De Goudse Schouwburg, de Leidse Schouwburg en de Stadsgehoorzaal Leiden doen ook mee aan de culturele voedselbank. Warme breisels voor daklozen saamhorigheid en het gevoel nuttig te zijn voor een ander. Hoewel de meeste breisters oudere dames waren, breiden er ook enkele dertigers en een paar mannen mee. Aanleiding voor de actie was het 125-jarig bestaan van het Leger des Heils in Het doel was toen om 125 zelfgebreide truien, sjaals en mutsen te verzamelen en uit te delen. Omdat het initiatief een succes was, worden de kledingstukken dit jaar weer uitgedeeld aan daklozen in Rotterdam, Dordrecht en Den Haag. Wat wilde je vroeger worden? Concertpianiste. Op m n derde kon ik al noten lezen en na de havo wilde ik naar het conservatorium. Maar volgens mijn ouders was secretaresse het hoogst haalbare voor meisjes. Dus moest ik naar Schoevers. Daarna heb ik altijd gewerkt. In 2010 was ik directiesecretaresse bij het Nationaal Archief. Door bezuinigingen vloog ik eruit. Toen ging het snel. Hoge lasten, lager inkomen, schulden, huisuitzetting. Vivaldi of Rachmaninov? Het Tweede Pianoconcert van Rachmaninov is mijn favoriete stuk. De gelaagdheid vind ik mooi. Het is somber, ernstig, maar ook warm. Heel realistisch. Ooit speelde ik het foutloos. Ik mis mijn piano heel erg. Mijn huis werd ontruimd en ik kon niet alles meenemen. Dag inboedel, dag verleden. Ik heb een foto van mijn opa en oma, de trouwfoto van mijn ouders en de rozenkrans van mijn moeder. Verder niks meer. Kind noch kraai? Ik had zielsgraag kinderen gehad, maar dat is niet gelukt. Mijn enige zwangerschap eindigde in een miskraam. Ik trouwde op mijn 21e en het huwelijk heeft slechts een paar jaar geduurd. Toen had ik het wel gezien met mannen. Mijn katten zijn mijn alles. Ildiko en Jesten. Hun liefde is onvoorwaardelijk. Hulpverleners, helpen ze? Eerlijk? Nee. Het uitgangspunt is: je kunt niks en je hoeft niks, alles wordt aangedragen. Zo leer je nooit wat. De hulpverlening is op verslaafden gericht, niet op mensen zoals ik. Ik had een huurschuld van 2700 euro en heb wanhopig geprobeerd om een goedkopere woning te vinden en een regeling met de verhuurder te treffen. Geen instantie wilde mij helpen. Onbegrijpelijk. Een dakloze kost de samenleving 400 euro per dag. Ik ben twee jaar dakloos geweest. Reken maar uit. Een slordige euro. En als je dakloos bent, wordt alles erger. Geld heb je niet, dus wat doe je? Zwartrijden. Je moet wel. Heb je eindelijk een huis, komt de rekening. Op een zondag werd er aangebeld. Politie. Ik heb zes weken vastgezeten voor alle boetes. Bijna was ik opnieuw alles kwijt. In de gevangenis word je uitkering stopgezet. Hoe moet je dan je huur betalen? Hoe ziet je dag eruit? Meestal ben ik al om half negen s ochtends bij de Achterban. We maken een woonwijzer. Uit onze enquête blijkt dat slechts één procent van de Haagse woningbemiddelaars bereid is om (ex)daklozen en minima aan een woning te helpen. Die bedrijven komen in de woonwijzer, zodat mensen weten waar ze terecht kunnen. Er staan ook praktische tips in, bijvoorbeeld over de huurtoeslag. Het is veel werk. Ik ben vaak tot vier uur s middags bezig. Ben je gelukkig? Gelukkiger dan ik ooit geweest ben Ik laat me niet meer dwingen. Als iets me niet aanstaat, doe ik het niet. Die tijd heb ik gehad. Ik ben thuis bij mezelf gekomen. Eindelijk. Ik laat me niet meer dwingen Wie: Annemieke Hindriks (57) Wat: Ex-dakloos, projectleider bij de Achterban (soort vakbond voor (ex) cliënten van de maatschappelijke opvang). Waarvoor: 30 per week (vrijwilligersonkostenvergoeding). Motto: Leef bij de dag (je weet niet wat er over een uur gebeurt).

5 8 reportage housing first 9 Een eigen woning. Daar gaat voor de meeste daklozen veel hulpverlening aan vooraf, als het al lukt. Zo n vijftig Haagse daklozen mogen het bij wijze van proef andersom doen. Eerst een huis, dan de rest. tekst Hester Heite foto s Raymond van Houten Langdurig daklozen op proef in eigen huis > Zijn naam prijkt op het plaatje onder de bel. Daan opent de deur via de intercom. Hij vraagt niet wie er is, we worden verwacht. Drie trappen moeten we op om bij zijn voordeur te komen. Hij staat al te wachten in de deuropening. De warmte komt ons tegemoet. Het is koud, maar niet bij Daan. Hij stookt het vuurtje in zijn nieuwe gaskachel flink op. Ja, die kachel is echt goed, constateert hij tevreden, terwijl hij een boterham besmeert met appelstroop. Ik wil jullie ook wel een boterham aanbieden, maar heb even niet zoveel in huis, zegt hij verontschuldigend. Er staat wel een Senseo-apparaat in de keuken, maar een kop koffie biedt hij niet aan. Het is nog een beetje wennen voor Daan, een eigen huis. De gemeente Den Haag probeert al jaren om alle daklozen onder dak te krijgen. Toch zijn er nog naar schatting zeventig Hagenaars die op straat zwerven. Dat is de harde kern van de daklozen, weet Arjen Visser van het Leger des Heils. Het zijn bekenden van ons. Ze hebben elke voorziening al wel van binnen gezien, maar redden het daar niet, omdat ze zich niet kunnen aanpassen. Ze zijn te atypisch. Maar je ziet vaak dat er een keerpunt komt, zo rond hun veertigste. Dan willen ze niet langer dakloos zijn, maar nog iets van hun leven maken. Het ideaal is om hen een huissleutel aan te reiken en pas dan de problemen te gaan aanpakken. Het Leger des Heils en LIMOR (Landelijke Instelling voor Maatschappelijke Ondersteuning en Rehabilitatie) hebben daar al ervaring mee in een Haags project voor actieve gebruikers. Dat is een voorloper van Housing First, waarbij verslaafden een huis kregen. Zij kunnen dan blijven gebruiken, wat niet kan in de opvang, vertelt Sjanie Korporaal, regiomanager bij LIMOR. Maar dan blijken er toch nog mensen die ook daarvoor niet geschikt zijn, bijvoorbeeld door een combinatie van psychiatrische problemen, verslaving en schulden. Op die mensen richt het Haagse Housing First zich, gecoördineerd door het Leger des Heils en begeleid door LIMOR. Op mensen als Daan. Buurman Ik heb het allemaal meegemaakt, vertelt de 44-jarige Daan desgevraagd. Ik heb twintig jaar gebruikt: cocaïne, heroïne en daarna alcohol, drie à vier biertjes en twee à drie flessen port per dag. Zijn levenswijze indachtig ziet Daan er helemaal niet zo slecht uit. Toch wil hij liever niet herkenbaar op de foto, want straks ziet de buurman het. De buurt informeren over de komst van een deelnemer aan Housing First, dat gebeurt niet. Sterker nog, de woordvoerders van het Leger des Heils en LIMOR schieten alleen al om het idee in de lach. Dan krijg je een volksopstand, verklaart Arjen. Bovendien is het niet meer van deze tijd. Vroeger introduceerde je jezelf nog bij nieuwe buren, maar dat is niet meer. Daan heeft een van de buren al wel vriendelijk gegroet in het trappenhuis, maar daar blijft het bij. Ik denk ook een beetje aan de toekomst, als ik weer een baan wil, is het niet handig als iedereen je verhaal kent. Maar aan wil hij zijn verhaal wel kwijt: Vroeger sliep ik vaak buiten. Met twintig man op een zaal bij de nachtopvang, dat is niets voor mij, dan lig ik liever in een portiek. Alles bij elkaar heb ik zo vier of vijf jaar op straat geleefd. En tussendoor? Dan zat ik in de gevangenis. Maar sinds anderhalve maand zit Daan thuis, in zijn eigen appartement in Den Haag Zuid- West. En daar ben ik heel blij mee. Woningcorporatie Staedion stelt de woningen voor Housing First beschikbaar, een paar per maand. Dat kan overal in de stad zijn. We willen niet teveel mensen dicht bij elkaar in de buurt, want dat gaat klitten, benadrukt Sjanie Korporaal namens LIMOR. De huizen moeten alleen wel betaalbaar zijn. De bewoners betalen de woonruimte zelf, meestal van hun uitkering. Dat maakt dat er wel enkele woningen zijn in het centrum, Scheveningen en zelfs Belgisch Park, maar dat de meeste deelnemers aan Housing First worden ondergebracht in Mariahoeve en Den Haag Zuid-West. Net als Daan. Deze buurt staat niet goed bekend, er is vaak gedonder met de politie. Maar ik vind het hier eigenlijk wel lekker rustig. En hij is van plan dat zo te houden ook. Dit huis is mijn basis. Drugs en alcohol waren altijd belangrijker. Maar nu, na het afkicken, gebruik ik niets meer. Waarmee ik me dan bezig houd? Ik wandel, als ik naar buiten wil. Of schrijven, dat doe ik ook graag. Hulp Dit project is geen achterdeur voor voorzieningen, benadrukt Sjanie van LIMOR. We plaatsen direct van de straat. Dat gebeurt binnen twee maanden na aanmelding bij het Centraal Coördinatie Punt (CCP). Wij ontvangen aanvragen van Parnassia TOP, Brijder verslavingszorg, PsyQ en de Reclassering Palier, aldus Jan van den Akker, veldregisseur bij het CCP. En we hebben zelf een team op straat dat daklozen kan overhalen en aanmelden, als al het andere is mislukt. LIMOR en het Leger des Heils kijken vervolgens of de persoon daadwerkelijk in aanmerking komt voor het project. De belangrijkste criteria zijn dat je minstens een jaar lang dakloos bent, 23 jaar of ouder en, meest belangrijk, aanspreekbaar. Water, energie, uitkering, blauwe enveloppen en voeding, dat moeten we goed met elkaar kunnen regelen. Maar verder zijn er geen verplichtingen. Behandeling kan opeens minder nodig zijn, als er een huis is. Een eigen huis en wat aandacht, dat is veel beter dan een kop koffie in de opvang, stelt Arjen van het Leger des Heils. Je krijgt hulp, maar je kunt toch zelf bepalen wanneer je naar bed gaat, eet en de was doet. En daar is Daan maar wat blij mee. De praktische dingen, dat lukt me allemaal wel. Maar bij de post en administratie heb ik hulp nodig. Hulp accepteren, daar had ik altijd moeite mee. Maar een beetje sociale controle, daar ben ik nu wel blij mee, ook voor de gezelligheid. Begeleider Angelo regelt zaken als schuldhulpverlening en psychische- of verslavingszorg. Woonondersteuner Stéphanie helpt Daan bij de dagelijkse dingen. Ze komt twee keer per week bij hem langs, om de post door te nemen, te bespreken wat de plannen voor deze week zijn, zodat hij onder toezicht zijn medicatie kan innemen en om samen spullen te gaan kopen. En dat lijkt Daan wel te kunnen accepteren. Het is niet zo dat ze mijn handje vasthouden. Maar als ik het helemaal alleen zou moeten doen, dan zou ik het niet redden. Ik zou dat eng vinden. Het is ook best moeilijk, als je twintig jaar lang een heel ander leven hebt gehad. En verslaafd blijf je je hele leven. Ik heb een paar stokken achter de deur nodig. Regie Als Stéphanie er is, rookt Daan bij het raam. Want ze houdt niet van sigarettenrook, vertelt hij. Dat herinnert hij zich dan weer wel, reageert Stéphanie met enige vertedering. Daan heeft een slecht geheugen. Al die drugs en drank breken je hersencellen af, verklaart hij. Angelo: Dat Daan het niet alleen kan, heeft vooral te maken met zijn slechte geheugen. En het ordenen van dingen, dat is een probleem. Wij helpen daarbij. Anderen hoeven het ook niet helemaal alleen te doen, die hebben familie of een partner. Wij nemen die rol over, maar zorgen wel dat Daan zelf de regie houdt. Het is de bedoeling dat Daan zo zelfstandig mogelijk woont. Aan de woning van Daan mag nog wel het een en ander gebeuren. Zo moet zijn bed nog in elkaar gezet worden. Tot die tijd slaapt Daan op de grond in de woonkamer, op een matras of de kussens van de bank. Voor hem is dat al een luxe. Toen ik hier kwam wonen, had ik alleen een spijkerbroek, een T-shirt en een paar sokken. Dat was het, vertelt hij. Ik heb van iemand wat prulletjes gekregen. De televisie en de koelkast heb ik overgenomen. En de parketvloer heeft de vorige bewoner laten liggen. Mooi, maar ik stoor me er wel aan dat er plinten ontbreken. Dat gestreepte behang vind ik ook niets, het zit scheef. Voor iemand die jarenlang op straat heeft geleefd, is Daan best kieskeurig. Als je aan de dope of drank zit, dan verlies je alles. Maar iedereen die gebruikt, krijgt een moment dat hij dat zat is. Ik wil nog niet dood. Als ik de zekerheid heb dat ik hier een jaar of tien kan wonen, dan wil ik er wel

6 10 vervolg housing first poëzie de straatdichter 11 Hoe het begon Housing First is begin jaren negentig ontstaan in Amerika, met als uitgangspunt dat wonen - ook voor de meest kwetsbare mensen, die de aansluiting met de samenleving zijn kwijtgeraakt - een primair recht en levensbehoefte is. Langdurig daklozen een huis bieden, zonder een heel pakket aan regels en voorwaarden, maakte dat bewoners gemotiveerd waren om aan zichzelf te werken. Hun slagingskans bleek een stuk groter dan bij de bestaande hulpverleningstrajecten. De goede resultaten van het Amerikaanse project zorgden ervoor dat ook in Nederland vergelijkbare trajecten van de grond kwamen. In Utrecht, Maastricht en Amsterdam, Eindhoven, Tilburg. En dus ook in Den Haag. Eind 2011 ging Housing First hier als proef van start, eind 2014 zal de balans worden opgemaakt. Je hebt een plek en rust nodig geld in stoppen. Maar ik ben ook bang om dit huis kwijt te raken. Dat zou ik heel erg vinden. Maar dat is een onterechte vrees, volgens begeleider Angelo. Het gaat juist heel goed. We zijn heel tevreden. Succesverhaal Alle betrokken partijen zijn te spreken over Housing First. Het CCP noemt het zeker weten een aanvulling, het project past helemaal in de visie van het Leger des Heils en dit werkt gewoon én is financieel gunstiger dan het optuigen van allerlei voorzieningen volgens LIMOR. En ook het Straatconsulaat, de onafhankelijke Haagse belangenorganisatie voor en door dak- en thuislozen, is positief. Elly Burgering: Je hebt eerst een plek en rust nodig, voordat je in behandeling kunt en je aan afspraken kan houden. Dus dit project kan goed werken voor de cliënt. Maar bij hoeveel deelnemers dat uiteindelijk het geval zal zijn, moet nog blijken. Dit jaar is het erop of eronder voor het project, vertelt Arjen van het Leger des Heils. We zullen nu gaan zien hoeveel mensen het echt op hun nieuwe plek redden. Het streven is dat deelnemers aan Housing First binnen een jaar volledig op eigen benen staan. De driejarige proef loopt nu ruim een jaar en inmiddels zijn 25 Hagenaars onder dak. Eenzelfde aantal zal nog volgen. We hebben geen uitval sinds de start van het project, vertelt Sjanie met enige trots namens LIMOR. Al is het bij sommigen wel heel spannend. Het komt voor dat iemand niet op de juiste plek woont, bijvoorbeeld in een portiekwoning waar snel overlast ontstaat. Het eerste probleem daarmee speelt nu, met onze spiderman : een man die luidruchtig is als hij heeft gedronken of zijn sleutels vergeet en dan via de gevels naar binnen klimt. Daar worden mensen bang van. Wij zoeken nu naar een geschiktere plek voor hem, want anders zit hij straks weer onder de brug. Er zal altijd een groep zijn die het niet redt, maar we verwachten dat een veel grotere groep het juist heel goed zal doen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de woning op iemands eigen naam komt te staan en de begeleiding wordt afgebouwd. Sjanie: Bij de eerste gaat dat nu gebeuren. Een echt succesverhaal: zijn kind woont weer bij hem en hij loopt nu stage bij Staedion, als huismeester. De straatdichter schrijft bij speciale gelegenheden, net als de dichter des vaderlands, of laat zich inspireren door artikelen in. Deze keer: eerst een huis en dan een thuis. Eerst een huis Je leert hoe de sleutel in het slot draait en krijgt er een deurmat bij. Welkom, veeg je voeten. Je haalt warmte binnen, stroom en stromend water, gas. En dan, wat maakt een huis een thuis? Een tafel en stoel van de stoeprand, matras en een asbak van de weggeefwinkel. Een nieuwe tv, liep zo mee de winkel uit. Een lijst nog te doen. Witgoed. Een plant, een kat als het goed gaat met de plant. Kaasdoek tegen pottenkijkers. Het gaat goed zo. Dit is thuis, dit is warm eten. Dit is rust, hier wordt niet geduwd. Hier mag je slurpen. Dit is het, dit is alles. Dit is iedereen. Hier mag je binnen roken. #91 Uitslag van de vorige stelling: Ben Hoefnagels van Citygis sponsorde een jaar lang de Soepbus. Hij vindt dat het bij veel mensen ontbreekt aan betrokkenheid, verantwoordelijkheidsgevoel en menselijke warmte. Ja, 88% Nee, 12% Voor alle dak- en thuislozen Housing First: Eerst een huis, dan de rest. Want ieder mens heeft recht op een dak boven zijn hoofd. Ja Nee Reageer op de website stelling

7 tijdsbeeld : Vreemde combinatie op de oude pier van Scheveningen Met je kind wandelen, is van alle tijden. Onze nieuwe columnist doet het op een bijzondere manier (zie pagina 15), maar het kan altijd gekker. Door een als ijsbeer verkleed persoon rondgereden te worden over het Wandelhoofd Koningin Wilhelmina bijvoorbeeld. Hoe, wat en waarom vertelt het gemeentearchief niet. Wel is bekend dat dit de eerste pier van Scheveningen was, geopend op 6 mei Een houten constructie van 380 meter lang, direct achter het Kurhaus, eindigend in een paviljoen waar twaalfhonderd mensen muziekopvoeringen konden bezoeken. De pier doorstond de Tweede Wereldoorlog niet. In 1959 werd iets noordelijker begonnen met de bouw van een nieuwe pier, nu eigendom van horecaconcern Van der Valk en sinds begin dit jaar failliet. Er gaan stemmen op voor sloop van de verrotte pier en herbouw op de oude locatie. Uit de collectie van het Haags Gemeentearchief. Heeft u opmerkingen over of herinneringen aan deze plek of gebeurtenis, dan kunt u via reageren op de foto met registratienummer

8 14 haagse huizen bezuidenhout slaapwandelen column melle 15 Voyeurisme? Niets is vreemd. In deze rubriek kijken we bij mensen binnen. Eén koffer vol kleding en boeken nam ze mee van Glasgow naar Bezuidenhout. Toch lukte het Debbie Young, samen met zus Jennifer, Schotland een plaatsje te geven in hun Haagse appartement. tekst Dagmar Bosma foto s Henriëtte Guest Thee met rum en wietrokende koeien Muzikant, beeldend kunstenaar én nieuwbakken vader Melle de Boer doet aan slaapwandelen. Met zijn dochter. En nu ook met de lezers van. tekst Hester Heite illustratie Melle de Boer Kunstenaar met kind > Zo ver van huis en tegelijkertijd zo dicht bij familie, het kan haast geen toeval zijn. Maar eigenlijk was het samenwonen van de zusjes Young in de Hofstad nooit gepland. Debbie (22) had tijdens een Google-zoektocht naar een internationaal georiënteerde kunstacademie haar oog laten vallen op de website van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag. Twee weken later vloog ze naar Nederland voor een toelatingsgesprek. Jennifer (28), die op dat moment in Maastricht woonde voor haar werk, reisde naar Den Haag af om haar zusje aan te moedigen en liep prompt tegen een droomfunctie aan als restauratrice van schilderijen in een privé studio. Het idee om samen een huis te gaan zoeken, was snel gevormd: It just made sense. In augustus 2012 verhuisde Debbie naar Den Haag, een maand later begon haar studie aan de KABK. Union Jack Een eerstejaars student beeldende kunst onder één dak met een kunstrestauratrice, dat levert vast een kunstig huis op. Bij het betreden van de woning aan de Pahudstraat wordt deze veronderstelling direct bevestigd door een groteske kop, geschilderd in acrylverf, die rechts in de hal hangt. Gemaakt door een Braziliaanse medestudent, antwoord Debbie op de vraag of het doek misschien van haar hand is. Bijna al mijn eigen werk ligt nog op school. Wel heeft ze thuis het boekje The Whimsical Adventures of Daisy liggen, dat ze recent maakte voor een schoolopdracht en dat gaat over Daisy, een wietrokende koe. Aan een andere muur van de hal hangt een uit verschillende lapjes stof genaaide Union Jack vlag, waarmee de Britse toon meteen gezet is. Voordat de rondleiding zich vervolgt, drinken we, geheel in stijl, een warme beker thee met een flinke scheut rum. Britse neigingen in het interieur Er vallen al snel meer Britse neigingen te ontdekken in de rest van het interieur. Je wilt onderbewust blijkbaar graag iets van thuis om je heen hebben, ik heb namelijk nooit doorgehad dat er hier zoveel typisch Britse spulletjes stonden. Zo zijn een borduurwerkje met Make tea not war erop en een deurhanger met de leus Keep calm and get the kettle on onderdeel van een grote verzameling voorwerpen met een verwijzing naar de door de Britten zo geliefde kopjes thee. In de woonkamer hangt een masker van het hoofd van een oubollig uitziende Queen Elizabeth, met eromheen een zilver gespoten lijst van karton. Achter de ooggaten in het masker is rood papier geplakt, waardoor de koningin een wat duivelse blik heeft. Wij Schotten maken het Britse koningshuis wel vaker een beetje belachelijk, verduidelijkt Debbie. Delftsblauw In de ruime woonkamer annex eetruimte zijn wel meer interessante spullen te ontdekken. Onze hele inrichting komt uit kringloopwinkels. Voor minder dan tweehonderd euro waren we klaar. In Glasgow zijn meubels razend duur en heb je nergens zoiets als een kringloop. Het is een bont geheel geworden. In de eetkamer staat een foute nepmarmeren eettafel met eromheen houten armstoelen met gebloemde zitkussens. Voor de Hollandse touch hangen er vlaggetjes met een Delftsblauw patroon. In de woonkamer staan een bruinleren noppenbank en een nepleren, beige sixties-stijl bank met bijpassende ronde kussentjes. Bijzonder is ook een ingelegd bijzettafeltje met echte hoorns als poten, gemaakt door de vader van Jennifers vriend. Maar de grote eye-catcher is toch wel de door Debbie met zorg samengestelde inspiratiemuur. Je kunt deze muur zien als een dagboek van het afgelopen halfjaar. Alle folders, posters en andere snuisterijen die ik hier ben tegengekomen, heb ik opgeplakt. De muur is representatief voor mijn nieuwe leven in Den Haag. > Hij maakt deel uit van het kunstenaarscollectief BillyTown. Naar de kasten van Ikea, omdat wij juist alles zelf maken. Hij laat helden uit de oude en nieuwe wereld met elkaar vechten op een grote muur in het Museum voor Communicatie. Nightrider versus Nietzsche, Suske en Wiske versus Muhammad Ali. Het publiek mag bepalen wie er wint en de winnaars moeten weer tegen elkaar, zodat er uiteindelijk een kampioen overblijft. Hij werkt aan een nieuwe cd met zijn band Smutfish, voorheen John Dear Mowing Club. Mét tekeningen die we gaan projecteren bij optredens. En hij organiseert het Mowing Club Festival, met optredens van Amerikaanse singersongwriters op 1 maart in het Paard van Troje. Om maar wat te noemen. Hagenaar Melle de Boer is creatief en productief. En nu heeft hij, in samenwerking met zijn vriendin, ook nog een kind gemaakt. Een prachtexemplaar van inmiddels negen maanden. Vader zijn is heel erg leuk. Het is wel het heftigste wat ik ooit heb gedaan. Een tekening, liedje of optreden kan je zo opnieuw maken, maar een kind is iets dat er altijd zal zijn. Het is een grote verantwoordelijkheid, het leven is serieuzer, minder vrijblijvend. Je geeft je genen door, dat doet ook relativeren. Ik zie mezelf in haar, ik spiegel mezelf. Zwangere man Slaapwandelen, zo noemt Melle de uitstapjes die hij maakt met zijn dochter. Zij slaapt in een draagzak op mijn Ik zie dingen nu heel pril borst. En ik loop, een beetje in gedachten verzonken. Het maakt niet uit waarheen, ik vind het leuk om mensen te achtervolgen, door het Haagse Bos of over landgoed Clingendael. En ik ga met haar naar babyzwemmen. Wat hij tijdens het slaapwandelen ziet, hoort en denkt, dat schrijft Melle op. De stukjes die ik schrijf, gaan niet over mijn dochter, maar over mij. Ik draag haar alleen. Ik loop als een soort zwangere man rond in de wereld waarin we leven. Ik houd niet van sneeuw, maar ik vind de herfst wel mooi. Dat viel me vroeger niet zo op, maar nu zie ik, heel pril. Met dank aan zijn dochter. Ik heb altijd wel om me heen gekeken, maar zij versterkt de mooie dingen. En als ik een nare droom heb gehad, kan ik daar ook over nadenken tijdens het wandelen. Echt slaapwandelen dus. En dat resulteert in de meest rake observaties, surrealistische gebeurtenissen en originele gedachtespinsels. Vanaf dit nummer te lezen in. Haagse Bos In het Haagse Bos heb ik een hondenhangertje gevonden. Is het verantwoord om met een baby in een draagzak op je buik met een takje een hondenhangertje uit een slootje te vissen? Nee. Ook niet als je denkt dat het wel eens een munt uit de oudheid zou kunnen zijn? Ja, dan wel, maar doe het voorzichtig. De hondenhanger heb ik op een Haagse Bos bordje gelegd, zodat de eigenaar van Chanel de hanger weer kan vinden. ook stond er een 06 nummer achterop maar het leek me wat overdreven dat nummer te bellen voor de hanger zonder hond. Daarna heb ik een man gezien die staande een boek las bij een bankje in een opvallende oranje broek. Ik moest er zeven keer langs lopen om te zien welk boek hij las. Het Complot van Phillip Margolin. Ik heb voor u opgezocht dat het boek over rechter Richard Quinn gaat. De rechter heeft hoogstaande principes en is bereid alles op het spel te zetten om te zorgen dat het recht in zijn rechtszaal zegeviert. Maar tijdens het proces tegen de koele, zelfverzekerde zakenman uit Oregon, Ellen Crease, komen deze uitgangspunten onder druk te staan. Is dat niet gek? Een zakenman die Ellen heet? Als de man met de oranje broek er volgende keer weer staat, ga ik dat aan hem vragen. Op de terugweg was het hondenhangertje van Chanel gevallen van het Haagse Bos-bordje. Iemand heeft het er denk ik afgehaald, bekeken en weer proberen terug te zetten. Ik weet dat het niet meevalt het hangertje op het bordje te zetten. Het hangertje staat nu weer rechtop.

9 Advertentie interview straatkrant 17 Straatjournaal: Een Jessica Hoogenboom professionele krant is, zoals u ziet, alive and kicking. Maar hoe zit dat met de andere straatkranten? Tien vragen aan hoofdredacteur Jessica Hoogenboom van Straatjournaal. foto Suzanne van de Kerk Burgemeester ambassadeur. U donateur? Burgemeester Jozias van Aartsen is ambassadeur van Haags Straatnieuws. Hij zet zich in voor de verkopers van de straatkrant, omdat het belangrijk is dat daklozen een stem hebben in Den Haag. Bonafide De Haagse burgemeester van VVD huize heeft sympathie voor de opzet van de krant: verkopers moeten deze voor 1,35 inkopen alvorens hem voor 2,- en dus met winst te kunnen verkopen. Het zijn eigenlijk kleine zelfstandige ondernemers, aldus Van Aartsen. Die verkopers zijn goed bezig, die werken aan hun toekomst. Dat de verkopers van Haags Straatnieuws eerlijk werken voor hun geld, is ook te lezen op de rode hesjes die ze dragen. Door die hesjes zijn de officiële verkopers beter herkenbaar in het straatbeeld en weten klanten zeker zat ze met een bonafide krant en -organisatie te maken hebben. Donateurs krijgt geen subsidie van de gemeente. Al bijna zeventien jaar lang houdt de krant zijn eigen broek op met hulp van kopers en donateurs. Dat verandert niet. Wat wel verandert is, is dat giften aan de krant tegenwoordig aftrekbaar zijn van de belasting. De Stichting heeft sinds vorig jaar de ANBI status (Algemeen Nut Beogende Instelling) en is dus een officieel goed doel. Uw donatie komt goed terecht. Donaties zijn welkom bij: Stichting, Parkstraat 32, 2514 JK Den Haag. ING rekeningnummer Waar vind je Straatjournaal? Straatjournaal is een maandblad dat voor twee euro per stuk wordt verkocht door 75 dak- en thuislozen in de Bollenstreek, Haarlem, Haarlemmermeer, Kennemerland, West-Friesland, de Kop van Noord-Holland en Texel. U vindt onze verkopers bij supermarkten 2of warenhuizen. Hoe lang bestaat de krant? Straatjournaal werd op 1 november 1996 opgericht door Stichting Release Haarlem en in 2000 verzelfstandigd in een eigen stichting: Stichting Straatjournaal. 3 Wat is de oplage? De verkochte oplage is gemiddeld De oplage van Straatjournaal varieert sterk. Zo werden in augustus slechts 8000 exemplaren verkocht, terwijl onze verkopers in de feestmaand december maar liefst exemplaren aan de man wisten te brengen. 4 Uit wie bestaat de redactie? De redactie van Straatjournaal bestaat uit drie parttime beroepskrachten en zo n twintig freelance medewerkers (journalisten, fotografen, illustratoren, columnisten, cartoonisten en puzzelmakers) die bijdragen leveren tegen een luttele vergoeding. 5Wat voor soort onderwerpen brengt Straatjournaal? Het is een regiogericht, breed publieksmaandblad met een sterk accent op daklozen. De dak- en thuisloze schrijvers en dichters van de Schrijfclub van Straatjournaal hebben hun eigen forumpagina s waar de redactie zoveel mogelijk van afblijft. 6Wat is de visie achter de krant? Het doel is en blijft: een verkoopbaar product maken. Een professioneel gemaakte krant die onze dak- en thuisloze verkopers de mogelijkheid biedt een volwaardig product te verkopen. En die zorgt dat de klant terug blijft komen. We willen dat de klant iedere maand denkt: Hé, de nieuwe editie van Straatjournaal, die wil ik hebben. 7Hoe gaat het met de hesjes voor de herkenbaarheid van de verkopers? In één woord: fantastisch. Niet alleen bracht de introductie van de hesjes in oktober vorig jaar een lawine aan lokale media-aandacht voor onze krant en onze verkopers teweeg, ook de positieve reacties van klanten, supermarkten en de verkopers zelf waren overweldigend. 8 Hoe is de distributie geregeld? De distributie van Straatjournaal is gevestigd in hetzelfde pand als de redactie, in het centrum van Haarlem. De distributie wordt al ruim dertien jaar bemand door Tillie Zegwaart ( Mevrouw Tillie ), onze vaste distributiemedewerkster. Zij is de spil in de organisatie: zij verkoopt de krant aan de verkopers, verdeelt en beheert de standplaatsen van de verkopers, bemiddelt bij onderlinge conflicten, onthoudt hun verjaardagen, regelt jaarlijks een mooi kerstpakket voor haar mannen en vrouwen. 9 Hoe wordt de krant gefinancierd? Straatjournaal heeft één vaste adverteerder en een klein aantal losse adverteerders. Dit is echter een verwaarloosbaar aandeel in de jaarlijkse inkomsten: Stichting Straatjournaal bestaat voor zo n negentig procent van de verkoop van de krant ( 1,10 per krant). Waarom moeten straatkranten blijven bestaan? 10 Dak- en thuislozen, of beter: mensen in nood, zullen er altijd zijn. Ook in het welvarende Nederland. Waar men vroeger vooral de klassieke dakloze-met-baard-enbierfles (lees: Swiebertje) voor de supermarkt aantrof, zien we nu steeds meer verkopers van verschillende komaf die met diverse problemen worstelen. Mensen die door alle sociale vangnetten zijn gedonderd of vast zijn gelopen in de bureaucratie van diezelfde vangnetten. Zoals de dakloze Mohamed uit Somalië, die van de krantverkoop leeft omdat hij is uitgeprocedeerd maar niet terug naar zijn geboorteland kan omdat het daar te gevaarlijk is. Of Jaap uit Haarlem, die is afgekickt van zijn alcoholverslaving en nu de krant verkoopt om zijn schulden af te lossen en om wat om handen te hebben. Meer informatie: