Ieder kind naar school. Jaarverslag uitvoering Leerplichtwet schooljaar

Transcriptie

1 Ieder kind naar school

2 2 Woord vooraf Ieder kind heeft recht op onderwijs. In Nederland vinden we dit recht zo belangrijk, dat het een plicht is geworden. Deze plicht is vastgelegd in de Leerplichtwet. Vanaf de leeftijd van 5 jaar tot aan het bereiken van de 18 e verjaardag is iedereen leerplichtig, tenzij voor die tijd een startkwalificatie (minimaal havo- of mbo2-diploma) is behaald. Onze leerplichtambtenaren houden toezicht op de naleving van de Leerplichtwet en handhaven als dat nodig is. Dit jaarverslag geeft u inzicht in de invulling en uitvoering van de Leerplichtwet in Capelle aan den IJssel in het schooljaar Heeft u over dit verslag vragen of bent u gewoon nieuwsgierig naar een aantal zaken? Schroom niet om contact op te nemen met één van de leerplichtambtenaren. De contactgegevens vindt u op Inhoud De cijfers... 3 Leerplichtambtenaren... 5 Spijbelen uit baldadigheid komen we weinig tegen Het werk van de leerplichtambtenaar... 6 Samenwerking... 8 Ontwikkelingen... 9 Comenius College Zorgkinderen goed in beeld Basisschool Klim-Op Heldere kaders waarbinnen de school kan opereren Colofon Tekst: Gemeente Capelle aan den IJssel, Schrijfbedrijf Kooijman Fotografie: Roel Dijkstra Ontwerp: Kwa ontwerp, Katja Wevers Contact: Gemeente Capelle aan den IJssel Postbus AB Capelle aan den IJssel Telefoonnummer (010) Veel leesplezier! De leerplichtambtenaren van de gemeente Capelle aan den IJssel: Fien Beurze Manja Kaptein Ruby Vrijmoet Edwin van der Zon

3 3 De cijfers Totaal aantaal leerplichtige leerlingen: De pijldatum is 1 oktober van het betreffende schooljaar. Dat is het totaal aantal in Capelle aan den IJssel ingeschreven kinderen van 5 tot en met 17 jaar. 10,8 10,7 10,6 10,5 10,4 10,3 0 Aantal door Leerplicht behandelde zaken: Aantal leerlingen x , , , ,381 * percentage van totaal aantal leerplichtige leerlingen. 10, Schooljaar 6,2%* 7,4%* 8,0%* 8,8%* 9,9%* Schooljaar Dat het aantal behandelde zaken is toegenomen, wil niet zeggen dat er ook meer wordt verzuimd. Het betekent met name dat scholen de weg naar Leerplicht beter weten te vinden. Met andere woorden: scholen melden het verzuim vaker en eerder bij de leerplichtambtenaar. Het aantal opgemaakte processen-verbaal: Schooljaar Als ondanks waarschuwingen, gesprekken en/of geboden oplossingen het ongeoorloofde schoolverzuim aanhoudt, kan de leerplichtambtenaar overgaan tot handhaving van de wet en een proces-verbaal opmaken. Dat betekent dat de leerling (vanaf 12 jaar) en/of de ouders bij de kantonrechter voor moeten komen. Hij of zij kan een strafmaatregel opleggen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een (voorwaardelijke) geldboete, een werkstraf en/of begeleiding door een Jeugdreclasseerder. Bovendien vindt bij een proces-verbaal tegen een jongere automatisch een onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming plaats. Er is een opvallende daling te zien in het aantal processen-verbaal het laatste schooljaar. Dit komt hoogstwaarschijnlijk door de toegenomen samenwerking tussen Leerplicht en de partners in het veld. Door het netwerk rond de schoolverzuimer is een proces-verbaal niet altijd nodig om hem weer naar school te krijgen. De cijfers van het : Relatief verzuimers (meldingen ongeoorloofd verzuim): Zorgmeldingen al dan niet in combinatie met verzuim* 435 (waarvan 33 luxeverzuim) 224 Schorsingen 36 Veelvuldig ziekteverzuim 30 Bemiddelingszaken 23 Absoluut verzuimers (op geen enkele school ingeschreven) Vrijstellingen van inschrijving 5 16 Overige zaken** 256 *Voorbeelden van zorgmeldingen zijn: een tijdelijke plaatsing in een Time Out-voorziening, dreigende uitval wegens gedragsproblemen, problemen in de thuissituatie, psychosociale problematiek bij de leerling en thuiszitters. **Denk hierbij bijvoorbeeld aan een moeilijk plaatsbare leerling die in Capelle is komen wonen, ouders die het niet eens zijn met een traject van school waardoor de leerling dreigt thuis te komen zitten, verlofverzoeken, het afgeven van leerplichtverklaringen voor bepaalde trajecten, de Zomeractie (zie artikel Samenwerking B), onderzoek naar niet doorgegeven verhuizingen/emigraties of aangehouden zaken bij de rechtbank.

4 4 NADERE TOELICHTING OP DE CIJFERS Aantal leerlingen Het hierboven genoemde aantal genoemde leerlingen ligt een stuk onder het aantal meldingen door scholen. Het gebeurt regelmatig dat een leerling meerdere malen per schooljaar wordt gemeld. Een school is wettelijk verplicht schoolverzuim te melden bij de leerplichtambtenaar indien er sprake is van 16 uur ongeoorloofd verzuim binnen een periode van vier opeenvolgende lesweken. Relatief en absoluut verzuim Er is sprake van relatief verzuim wanneer een leerplichtige leerling op een school staat ingeschreven, maar deze niet volgens zijn lesrooster bezoekt. Van absoluut verzuim is sprake als een leerplichtige leerling op geen enkele school of onderwijsinstelling staat ingeschreven, zonder dat hij of zij daarvoor is vrijgesteld. Bij absoluut verzuim zijn de ouders/verzorgers verantwoordelijk. Bij relatief verzuim zijn zowel de ouders/verzorgers als de leerling zelf (vanaf 12 jaar) verantwoordelijk. Met luxeverzuim bedoelen wij extra verlof dat zonder toestemming van de schooldirectie wordt opgenomen. Vrijstellingen Bij een vrijstelling kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een vrijstelling om een school te bezoeken vanwege psychische en/of lichamelijke klachten, wegens het bezoeken van een school in het buitenland of vanwege gewichtige omstandigheden (overlijden, huwelijk, enz.). Als dit gaat om een vrijstelling van maximaal tien lesdagen neemt het schoolhoofd een besluit. Uiteraard moet hij zich hierbij aan de leerplichtwet houden. Bij meer dan tien lesdagen neemt de leerplichtambtenaar een besluit. Ná de leerplichtige periode Een leerling is niet langer leerplichtig als hij een startkwalificatie heeft behaald. Is een leerling 18 jaar en niet in bezit van een startkwalificatie, dan valt hij onder de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten (RMC). Vanuit deze wet worden er maatregelen getroffen om schoolverlaten door jongeren van 18 tot 23 jaar zonder startkwalificatie aan te pakken. In Capelle aan den IJssel voert De Jonge Krijger deze wet uit. Als een leerling 18 jaar wordt en in beeld is bij Leerplicht, wordt hij overgedragen aan De Jonge Krijger. De verzuimmeldingen van 18-plussers, veelal vanuit mbo-instellingen, komen via het geautomatiseerde meldingssysteem van DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) direct bij De Jonge Krijger terecht.

5 5 Leerplichtambtenaren: Spijbelen uit baldadigheid komen we weinig tegen Met een goede opleiding en een diploma op zak sta je sterker in de maatschappij. Gemiste lessen kunnen later gemiste kansen zijn. In de Leerplichtwet is daarom vastgelegd dat ieder kind naar school moet. In Capelle aan den IJssel houden leerplichtambtenaren Fien Beurze, Manja Kaptein, Edwin van der Zon en Ruby Vrijmoet toezicht op de naleving van deze wet. Het recht op onderwijs voor ieder kind beschermen en het voorkomen en aanpakken van schoolverzuim: dat is in een notendop het werk van een leerplichtambtenaar. Edwin van der Zon legt uit: Na een melding van school praten we met het kind, de ouders, de school en eventueel hulpverleners. Zo zoeken we naar de oorzaken en redenen van het schoolverzuim. Afhankelijk van de uitkomsten van deze gesprekken kunnen we actie ondernemen. Fien Beurze, Manja Kaptein, Edwin van der Zon en Ruby Vrijmoet Versnellen Fien Beurze zag in ruim twintig jaar haar werk als leerplichtambtenaar steeds meer richting preventie verschuiven: We doen er alles aan om schoolverzuim te voorkomen. Spijbelen uit baldadigheid komen we maar weinig tegen. Er liggen vrijwel altijd andere problemen aan ten grondslag. Daarom werken we nauw samen met organisaties als Jeugdzorg, schoolmaatschappelijk werk, het zorgadviesteam en aanbieders van begeleidingstrajecten. Er zijn verschillende trajecten om de leerling en het gezin te helpen. Onze rol is vooral die van bemiddelaar en spin in het web. We houden de kinderen scherp in de gaten en proberen processen te versnellen. Luxeverzuim Manja Kaptein: Veel mensen denken bij een leerplichtambtenaar aan iemand die bekeuringen uitdeelt aan ouders die hun kind voor een vakantie thuishouden. Natuurlijk treden we daar ook tegen op, maar van de ruim 1000 leerlingen waar we het afgelopen schooljaar mee te maken hadden, betrof slechts 3 procent dit zogenaamde luxeverzuim. En kinderen die onder schooltijd een uurtje naar de Koperwiek gaan? Die worden bestraft door de scholen zelf. Daar zijn wij niet voor nodig. Belang kind Dat wij proces-verbaal kunnen opmaken, is natuurlijk wel een effectief instrument, vindt Edwin van der Zon. Als een kind of een ouder zich uiteindelijk niet inzet om weer naar school te gaan, maken we een proces-verbaal op. De rechter beslist dan over een passende straf. Bijvoorbeeld een geldboete of een werkstraf, eventueel met een verplicht hulptraject. Uiteindelijk gaat het ons om het belang van het kind. Bemiddelen Veel puberouders zijn blij met de interventie door de leerplichtambtenaren. Ze hopen dat wij wél grip op hun kind hebben, aldus Ruby Vrijmoet. Het geeft altijd veel voldoening als een kind weer onderwijs volgt. Soms is dat op een nieuwe school waar hij of zij beter past. Daar helpen wij ook bij. We zoeken mee naar een passende school en proberen te bemiddelen, zodat een kind eerder kan instromen. Er zijn helaas ook ouders die het niets lijkt te interesseren. We zijn in zo n geval altijd erg blij dat door onze interventie de Raad voor de Kinderbescherming onderzoek kan doen naar de gezinssituatie.

6 6 Het werk van de leerplichtambtenaar Wat doet een leerplichtambtenaar eigenlijk precies? Het werk is te veelzijdig om deze vraag kort te beantwoorden. Deze casus geeft geen volledig beeld, maar biedt wel een goed inzicht in de dagelijkse praktijk. Chanelle,13 jaar De 13-jarige Chanelle zit in de tweede klas van vmbo-kader en is de afgelopen vier weken meer dan 16 uur ongeoorloofd afwezig geweest. Via DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) doet een vmboschool in Rotterdam een melding van dit verzuim. Omdat Chanelle in Capelle aan den IJssel woont, komt de melding via DUO automatisch bij de Capelse leerplichtambtenaren terecht. Deze neemt contact op met de school. Bij de melding is de mentor van Chanelle als contactpersoon aangegeven. De mentor vertelt dat er behalve het ongeoorloofde verzuim al langere tijd sprake is van regelmatig ziekteverzuim en te laat komen. In de klas maakt Chanelle, in tegenstelling tot vorig schooljaar, een wat teruggetrokken indruk. Haar vorige mentor kent haar als een ietwat drukke, maar vrolijke meid die goed bij te sturen was. Haar resultaten zijn van goed/voldoende naar voldoende/matig gegaan. Bij de mentor geeft Chanelle aan dat het niet echt lekker gaat, maar ze wil daar verder bij hem niets over kwijt. Er is door de mentor een gesprek met de schoolmaatschappelijk werker voorgesteld, maar hiervoor is toestemming van moeder nodig. Zij reageert niet op pogingen om hier een afspraak over te maken. Moeder verschijnt ook niet op ouderavonden en is telefonisch meestal onbereikbaar wanneer Chanelle zonder melding niet op school is. Chanelle woont samen met haar moeder en 9-jarige broertje Cheano. Haar ouders zijn 2 jaar geleden gescheiden, haar vader woont in het buitenland. De leerplichtambtenaar maakt een aantekening van de verzuimmelding in het leerlingregistratiesysteem. Daarnaast gaat hij in hetzelfde registratiesysteem na dat haar broertje Cheano op een Capelse basisschool school zit. Ook blijkt dat een collega leerplichtambtenaar in het leerlingregistratiesysteem te hebben dat Cheano op de agenda stond van de laatste bijeenkomst van het zorg- en adviesteam (ZAT). Er zijn dus kennelijk zorgen over hem. In de notulen van het ZAT is te lezen dat Cheano een gedragsprobleem heeft. Hij vertoont clownesk gedrag, laat zich moeilijk aansturen en raakt regelmatig in conflict met klasgenootjes. Hierbij gebruikt hij ook fysiek geweld. Nadat hij een klasgenootje met een stoel had geslagen, mocht hij een dag niet in zijn klas deelnemen aan het reguliere lesprogramma. Hij was wel op school. Doordat Cheano een jaar langer gekleuterd heeft, is het niet haalbaar hem groep 5 nog een keer over te laten doen. Maar zijn resultaten blijven achter in vergelijking met zijn klasgenootjes. Daarnaast is er regelmatig sprake van ziekteverzuim en te laat komen. Sinds kort heeft Cheano gesprekken met de schoolmaatschappelijk werker. Tijdens deze gesprekken ontstaat een zorgwekkend beeld van de thuissituatie. Zo zegt Cheano dat hij tot erg laat televisie met zijn zus kijkt. Dit doet hij als zijn moeder niet thuis is. Dat gebeurt regelmatig. Ze zouden ook vaak zonder moeder eten. Ze eten dan wat er in huis is: de restjes van vorige avond of brood. Soms laat moeder wat geld achter voor de snackbar of belt Chanelle een pizzakoerier. Volgens Cheano is zijn moeder bij vrienden in Rotterdam als ze niet thuis is. De leerplichtambtenaar roept Chanelle en haar moeder op voor een gesprek in het gemeentehuis. Nadat moeder de afspraak met Leerplicht heeft afgebeld wegens ziekte vindt er een week later een

7 7 gesprek plaats. Tijdens dit gesprek wordt duidelijk dat moeder problemen heeft met de zorg voor de kinderen. Moeder wijdt dit voornamelijk aan externe factoren zoals instanties die moeilijk doen, haar kinderen die niet willen luisteren, haar ex-man die haar telefonisch lastigvalt en de school die het verzuim niet goed registreert. Zowel Chanelle als haar moeder geven aan dat zij écht ziek is als ze ziek wordt gemeld. De klachten die worden genoemd (darmklachten) zouden bekend zijn bij de huisarts. Ze gebruikt geen medicijnen. De leerplichtambtenaar pakt het verzuimoverzicht er nog even bij. Al snel blijkt dat er een aantal uren ongeoorloofde afwezigheid staat geregistreerd op dagen dat moeder in de veronderstelling was dat Chanelle gewoon op school was. Chanelle geeft niet toe dat ze heeft gespijbeld. Ze zegt dat ze gewoon op school was. Het te laat komen, komt volgens Chanelle omdat ze s ochtends moeite heeft met opstaan. Na enig doorvragen blijkt dat moeder s ochtends meestal nog in bed ligt en Chanelle er s ochtends voor zorgt dat Cheano zich aankleedt en hem naar school brengt. Regelmatig is er geen tijd voor ontbijt. De leerplichtambtenaar noemt de op school geconstateerde verandering van Chanelle: vorig jaar zagen de docenten een ander meisje, dat ook betere resultaten behaalde. Chanelle zegt hier niet veel over. Moeder erkent dat het geen makkelijke tijd is geweest en eigenlijk nog niet is. De leerplichtambtenaar oppert eens een gesprek aan te gaan met de school-omaatschappelijk werker. Als Chanelle het niets vindt, kan ze altijd nog besluiten er niet mee verder te gaan. Chanelle is niet direct enthousiast, maar wil het wel proberen. Moeder is het er mee eens. Deze stappen volgen: De leerplichtambtenaar doet een SISA-signalering om te kijken welke instanties bij het gezin betrokken zijn, om hen te informeren en om een eventuele samenwerking af te stemmen; De leerplichtambtenaar meldt Chanelle aan bij de schoolverpleegkundige van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Zij kan onderzoeken of Chanelle iets mankeert, wat dat dan is en navraag doen bij de huisarts; De leerplichtambtenaar vraagt de schoolmaatschappelijk werker contact op te nemen met Chanelle en moeder voor een afspraak; De leerplichtambtenaar koppelt het verloop van het gesprek en de gemaakte afspraken terug naar de school; Twee weken later neemt de leerplichtambtenaar contact op met school om de stand van zaken te bespreken; Als het ongeoorloofde verzuim (inclusief het te laat komen) aanhoudt, wordt er een proces-verbaal opgemaakt. Onderdeel van deze procedure is dat de Raad voor de Kinderbescherming onderzoek zal doen; De collega-leerplichtambtenaar houdt de zaak van broertje Cheano in behandeling. Eventuele bijzonderheden worden over en weer doorgegeven. Hanneke van der Heijden, procescoördinator CJG en voorzitter Zorgnetwerk 0-23 jaar In het zorgnetwerk gaan we heel voortvarend te werk. De multiprobleemgezinnen houden we nauwlettend in het vizier. Ik vind het goed dat Leerplicht deelneemt aan het zorgnetwerk. Dat gebeurt niet in alle gemeenten. Onze band is collegiaal. De CJGpedagoog, de jeugdverpleegkundige, Leerplicht, de schoolarts, het consultatiebureau, Bureau Jeugdzorg, MEE en ikzelf als procescoördinator zorgen sámen voor een goede ketensamenwerking. Allemaal hebben we hetzelfde doel voor ogen. Scholen nemen op afspraak deel aan het zorgnetwerk om een specifieke situatie te bespreken.

8 8 Samenwerking De leerplichtambtenaar is, zeker wanneer er sprake is van zogenaamde multiproblematiek, een van de spelers in een uitgebreid netwerk. Om schoolverzuim aan te pakken, is het nodig goed af te stemmen en samen te werken met andere betrokkenen. Professionals en instanties waarmee de leerplichtambtenaren samenwerken en/of informatie uitwisselen, zijn: de officier van justitie, onderzoekers van de Raad voor de Kinderbescherming, gezinsvoogden, gezinscoaches, algemeen maatschappelijk werkers, schoolmaatschappelijk werkers, wijkagenten, schoolverpleegkundigen, schoolartsen, alle medewerkers op een school (intern begeleiders, mentoren, docenten, zorgcoördinatoren, locatieleiders, schoolhoofden), orthopedagogen, psychologen, psychiaters, huisartsen en de regisseur Gemeentelijk Overleg Sluitende Aanpak (GOSA). SISA Een belangrijke voorwaarde voor een goede samenwerking is dat de verschillende partijen van elkaar weten dat ze met dezelfde zaak bezig zijn. Om dit te bereiken, gebruiken we het Stadsregionaal Instrument Sluitende Aanpak (SISA). Hierin kunnen alle aangesloten instanties die zich met een jongere bezighouden en zich zorgen maken een signalering doen. Hiermee laat een professional weten dat hij zich met een jongere bezighoudt en zich zorgen maakt. Overige instanties kunnen in SISA zien of andere partijen zich (eveneens) met deze jongere bezighouden. Zo ontstaan er matches waardoor de samenwerking kan worden gestart en/of afgestemd. Intergrip Een ander systeem waarmee we werken, is Intergrip. Hiermee moet worden voorkomen dat geen enkele leerling na de zomervakantie buiten de boot valt bij de overgang van vmbo naar mbo. De vmbo-scholen registreren wat de leerling na het behalen van zijn diploma wil gaan doen en of hij zich voor een mbo-opleiding heeft aangemeld of ingeschreven. Ook de mbo-instellingen registreren de aanmeldingen en inschrijvingen. Zo kan Leerplicht tijdig (ruim voor de zomervakantie) ingrijpen als een leerplichtige leerling zich nog niet heeft aangemeld voor vervolgonderwijs. Met ingang van het schooljaar 2013/2014 gaat De Jonge Krijger (zie onder kopje leerplichtige periode A) ook in gesprek met leerplichtigen die zich na de zomervakantie nog niet hebben aangemeld voor vervolgonderwijs. Structureel overleg De leerplichtambtenaren nemen ook deel aan structurele overleggen, zoals het Overleg Huiselijk Geweld, het GOSA-overleg, het Zorgnetwerk 0-23 en de verschillende Zorg Advies Teams op de scholen. Ingrid Flik, locatieleider basisschool De Catamaran We voelen ons gesteund door de leerplichtambtenaar. Als ouders niet meewerken bij de plaatsing van hun kind op een - in onze ogen - passende school, luisteren ze vaak wél naar Leerplicht. Op één locatie van onze school zitten relatief veel kinderen uit een sociaal zwak milieu. Die ouders moeten we soms leren dat er een wet is die zegt dat ze hun kind niet zomaar thuis mogen houden. Een bezoek aan een zieke tante aan de andere kant van Nederland is geen reden om school te missen. Het is fijn dat Leerplicht een melding bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling kan doen. Door schoolverzuim komen we af en toe helaas achter schrijnende gezinssituaties.

9 9 Ontwikkelingen Samenwerking met Krimpen aan den IJssel De gemeenten Capelle aan den IJssel en Krimpen aan den IJssel werken, net als met de afdelingen Sociale Zaken en automatisering, ook op het gebied van Leerplicht steeds meer samen. In 2014 zal deze samenwerking verder worden geregeld. Passend onderwijs Met ingang van schooljaar gaat het passend onderwijs van start. Iedere school is er vanaf dan verantwoordelijk voor dat elke leerling die zich aan de poort meldt. Als de school de zorg niet kan bieden die de leerling nodig heeft, moet de school naar een passende plek zoeken binnen het regionale samenwerkingsverband passend onderwijs. Leerlingen moeten zo veel mogelijk binnen het regulier onderwijs worden opgevangen. Eventueel met extra begeleiding. Het speciaal onderwijs is er alleen nog voor de zwaarste gevallen die echt niet binnen het reguliere onderwijs terecht kunnen. Complexe problematiek Aan verzuim ligt meestal een probleem ten grondslag. Opvallend is dat het aantal multiprobleemgezinnen toeneemt. Denk hierbij aan gezinnen met problemen in de relationele sfeer zoals echtscheiding of huiselijk geweld, die samengaan met financiële problemen zoals schulden en/of dreigende huisuitzetting, een ongezonde levensstijl (verslaving), psychische problemen bij zowel kind als ouder, sociale problemen (overlast), problemen met instanties (Sociale Zaken) of criminele activiteiten. Leerplicht is in dit soort situaties vaak niet de enige partij die interventies doet. Zuivere spijbelgevallen waren al een uitzondering. Jan van de Bree, teamleider IJsselcollege (praktijkonderwijs) Tijdens het zorgoverleg bespreken we het verzuim en welke maatregelen de leerplichtambtenaar eventueel kan nemen. Hij of zij denkt ook goed mee over hulpverlening bij problemen van leerlingen en gezin die leiden tot verzuim. De toegankelijkheid van Leerplicht in Capelle stellen we erg op prijs. Er is gemakkelijk contact te krijgen en goed overleg is altijd mogelijk. Wij worden tijdig en correct geïnformeerd. De leerplichtambtenaar is ook kritisch naar de acties van de school. Dat is goed. Andrea van Rooijen, teamleider IJsselcollege (VMBO) De korte lijnen met onze Capelse leerplichtambtenaar en haar betrokkenheid vind ik erg prettig. Ik zie Leerplicht niet alleen als een straffende partij. Als een leerling en ouder uitgenodigd worden door de leerplichtambtenaar heeft dat gewicht. Vaak zien we al meteen daarna een verbetering in het gedrag. Op de Haagse school waar ik voorheen werkte, hield de leerplichtambtenaar iedere zes weken spreekuur. Dat werkte ontzettend goed, vooral preventief! Ik zou zo n spreekuur ook graag hier organiseren.

10 10 Comenius College Zorgkinderen goed in beeld Op de VMBO-locatie van het Comenius College aan de Pelikaanweg is het personeel gewend om dicht op de leerlingen te zitten. Ongeoorloofd schoolverzuim wordt direct opgemerkt. De school komt dan meteen in actie. Hierdoor én door de doortastende werkhouding van de leerplichtambtenaren, heeft de school al jaren een laag verzuimpercentage. Een gesprek met teamleider Ben Ittmann. We hebben een stuk minder spijbelaars dan het landelijk gemiddelde, vertelt Ben Ittmann. Onze verzuimcoördinator houdt het verzuim scherp in de gaten. Maandelijks overleggen we tijdens het overleg van het zorg- en adviesteam met Leerplicht. Ook de schoolmaatschappelijk werker en de schoolverpleegkundige sluiten hierbij aan. Alle kinderen die extra Ingrid Loef, teamleider Comenius College (vmbo) De leerplichtambtenaar en school zitten op één lijn. We werken echt samen. Onze verzuimcoördinator zit bovenop het verzuim. Leerplicht wordt vooral preventief ingezet om te voorkomen dat leerlingen meer gaan verzuimen. Leerlingen die regelmatig ziek zijn, melden we bij het Centrum voor Jeugd en Gezin. Daar checken ze of het terecht is dat de leerling is ziek gemeld. Bij twijfel krijgen we wel eens het advies om alvast preventief een melding bij Leerplicht te doen. aandacht nodig hebben, proberen we zo in een goed traject te krijgen. Aan het verzuim ligt zelden baldadigheid ten grondslag. Er ligt bijna altijd een probleem in de thuissituatie aan ten grondslag. Wij zijn opgeleid om les te geven en zijn geen psychologen of hulpverleners. Daarom is het goed dat we op ons netwerk kunnen terugvallen. Zorgen De teamleider maakt zich wel zorgen over de wachtlijsten voor jeugdzorg. Als een kind lang moet wachten op de juiste zorg hebben wij daar ook op school last van. We sturen een kind liever niet de klas uit. We willen niet dat hij of zij buiten gaat rondhangen. Maar je wilt ook niet dat klasgenoten hinder hebben van het gedrag van de leerling. Dat maakt het wel gecompliceerd. We hebben een tijdje een uitstuurlokaal gehad dat bemand werd door een collega. Helaas kan de school zich dat financieel nu niet meer veroorloven. Huisbezoek Omdat bekend is dat kinderen die spijbelen vaak problemen thuis hebben, kunnen de school en leerplichtambtenaren het verzuim samen preventief aanpakken. Kinderen waar we ons zorgen over maken, houden we extra goed in de gaten. Een scheiding bijvoorbeeld mag geen reden tot verzuim zijn. En als een kind erg vaak ziek wordt gemeld en wij hebben twijfels of er daadwerkelijk een reden is om dat kind thuis te houden, schakelen we de leerplichtambtenaar in. Of legt de leerplichtambtenaar onaangekondigd een huisbezoek af. Slagvaardig Met zijn allen zijn we zeer slagvaardig, concludeert Ben Ittmann. Meldingen die wij bij de afdeling Leerplicht doen, komen niet op een stapel. Zowel de ouders als het kind geeft dat het idee dat ze in beeld zijn. Dat maakt dat maar weinig leerlingen spijbelen.

11 11 Al 16 jaar is Wil Kouwenhoven directeur van openbare basisschool Klim-Op met twee vestigingen. In die jaren zag ze het ongeoorloofd verzuim daalde. Dit is een resultaat van blijven communiceren met ouders over de regels, consequent omgaan met deze regels en een goede samenwerking met de afdeling Leerplicht. We zitten er heel dicht op, aldus Wil Kouwenhoven. In de loop der jaren komen minder kinderen te laat en ziet Kouwenhoven een daling in het ongeoorloofd schoolverzuim. Verzuim registreren we in ons leerlingvolgsysteem. We grijpen snel in. Als we twijfelen of ondersteuning nodig hebben, kunnen we altijd rekenen op de afdeling Leerplicht. Toen ik bijvoorbeeld niet instemde met het eerder ingaan van de zomervakantie voor een leerling uit groep 8 stond de leerplichtambtenaar pal achter me. De ouder vond Basisschool Klim-Op Heldere kaders waarbinnen de school kan opereren dat het kind die laatste dagen best kon missen. Dat scheelde behoorlijk in de kosten van de vliegtickets. Uiteindelijk heeft de leerling het schooljaar gewoon afgemaakt. Houding Bij te laat komen, is een gesprekje met ouders vaak voldoende om het gedrag te verbeteren. Ouders zijn zich er vaak niet van bewust dat ze daarmee niet alleen de klas storen, maar ook hun kind een verkeerde houding aanleren. In de schoolnieuwsbrief besteden we hieraan regelmatig aandacht. Het onderwerp leeft ook bij de leerlingen. Als kinderen er vanwege een islamitische feestdag niet zijn en de leerkracht hier vragen over krijgt, leggen we de regels uit. En we vertellen dat zij ook vrij krijgen bij een speciale dag, zoals een huwelijk. Hoofd en hart Op de Klim-Op hangt de folder over de Leerplichtwet prominent bij de ingang. De regels zijn helder. Maar we leven ze niet alleen na met ons hoofd, maar ook met ons hart, benadrukt de schooldirecteur. In overleg met de leerplichtambtenaar is er ruimte voor uitzonderingen in speciale gevallen. Sleutelrol Leerplicht neemt ook een sleutelrol in als het gaat om preventie en zorg, valt Wil Kouwenhoven op. Als een kind vaak verzuimt, is er vaak meer aan de hand. In het zorgnetwerk bespreken we deze gezinnen. Leerplicht heeft het hele gezin in beeld. Ook de kinderen die op een andere school zitten. Bij het bieden van de juiste zorg hebben de leerplichtambtenaren een coördinerende rol. Bij plaatsingsproblematiek doen zij altijd hun uiterste best een kind op een geschikte school te plaatsen. Sandra Bouwmeester-Valk, intern begeleider basisschool Pieter Bas De leerplichtambtenaar is goed op de hoogte van de werkwijze van onze school. Als we contact hebben over een leerling weet de leerplichtambtenaar prima in te schatten wat wenselijk en nodig is. Vorig schooljaar had ik over 25 leerlingen contact met Leerplicht. Ook de directeur heeft veel contact met de leerplichtambtenaar. We pakken verzuim dagelijks zelf aan. Maar Leerplicht is nodig om door te pakken. De samenwerking met Leerplicht is onmisbaar voor onze school.