Dialoogmoment - Ketenaanpak. CO3 Antwerpen Korte keten Mechelen LINK Limburg

Transcriptie

1 Dialoogmoment - Ketenaanpak CO3 Antwerpen Korte keten Mechelen LINK Limburg

2 Verloop presentatie Wat is een ketenaanpak (15 min.)? Hoe vertaalt de ketenaanpak zich in (15 min.): Antwerpen Mechelen Limburg Wat betekent dit voor de organisaties en cliënten (15 min.)? Politie&parket VK CAW Conclusie (5 min.) Onderzoek CO3 (10 min.)

3 Ketenaanpak

4

5

6 intrafamiliaal geweld in Stad Antwerpen > geschat aantal jaarlijkse incidenten Verdeling capaciteit: 48 verschillende organisaties bij 45 casussen 6 verschillende organisaties per casus Geen regie en afstemming: Gemiddelde doorlooptijd casuïstiek: 13,9 maanden (10 maanden intakes) Bij 9% van de in totaal 45 onderzochte casussen is er regie op de uitvoering van casuïstiek 6

7 Gedeelde nood Multidisciplinaire inzet voor één gezinssysteem

8

9

10 Voor wie keten Veel problemen Veel diensten

11 Doelgroep Gezinnen gekenmerkt door: - Complexe situatie die vraagt om gecombineerde aanpak - Meervoudige problematiek (min. 3 leefdomeinen) - Onveilige situatie voor slachtoffer en/of kinderen - Moeizame opstart hulpverlening, strafrechtelijke en/of bestuurlijke maatregelen

12

13 Keten In een keten of geïntegreerde aanpak werken organisaties samen om een gezamenlijk resultaat te bereiken.

14 Doel Stoppen van geweld, voorkomen van herhaling en het vergroten van de beschermende factoren in cliëntsystemen in arrondissement Antwerpen

15

16

17 Netwerkmodel Zorg Justitie Bestuur/ OCMW Politie

18 Zorg Justitie Bestuur Politie

19 Proces-keten Zorg Justitie Onthaal Informatie > Dossier Weging / Plan Aanpak casusregie Uitvoering Evaluatie Bestuur Politie

20 keten Intrafamiliaal Geweld Doel: stoppen van geweld, voorkomen van herhaling en verhogen beschermende factoren in cliëntsysteem Stuurgroep Ketenregieteam (besturing) Ketenpartners (uitvoering) Onthaal & Intake Dossiervorming Weging Casusregie Uitvoering Evaluatie Activiteiten: Activiteiten: Activiteiten: Activiteiten: Activiteiten: Activiteiten: Intake Risicotaxatie Crisisinterventie Ronde tafel Informatie Multidisciplinair overleg Screening Plan van aanpak Plan van aanpak invullen met partners en cliënten uitvoeren Coördineren Opvolgen Bijsturen Nazorg Casus Beleid Onderzoek

21

22 3 sectoren organiseren zich rondom cliënt : 1) bestuur: Stad en Provincie 2) politie en justitie 3) hulpverlenings- en zorgsector

23 CO3-team Stad Antwerpen Provincie Parket OCMW Lokale Politie Justitiehuis CAW VOEM (Vereniging voor Ontwikkeling en Emancipatie van Moslims) De Stobbe (centrum gezinszorg) VK (Vertrouwenscentrum Kindermishandeling) CGG VAGGA Agentschap Jongerenwelzijn

24 CO3-team

25 Pilootproject CO3: keten Intrafamiliaal Geweld - terugblik Algemeen: samenwerkingsverklaring, deontologische code, draaiboek, digitt Signalerende diensten Onthaal & Intake Dossier vorming Weging CO3 + partners Casus regie Uitvoering Evaluatie Activiteit: Selectieve, brede instroom Resultaat: 163 aanmeldingen 932 cliënten 34%parket 21% politie 18% CAW Partnergeweld (40%) Doelgroep bereikt Financiën, woonst: +/- Psychisch welzijn Aandacht: Cliënt informeren & betrekken Activiteiten: Wekelijks infotafel Resultaat betere informatie 158 dossiers 30% Parket 26% politie 19% CAW 17% justitiehuis Aandacht: Kwaliteit boven snelheid Actie Veiligheid cliënten Informeren & instemmen Activiteiten: Weegploeg Resultaat 119 plan aanpak screening: 6 risicofactoren (agressie, relationele problemen, financiën, werk, Geestelijke gezondheid) 3 beschermende factoren (bespreekbaarheid, hulp aanwezig, verandering) Aandacht: Capaciteit 5 à 6 dossiers/ weegploeg > dossiers/jaar Activiteiten: Toewijzing op weegploeg Resultaat: 116 casussen 34% CAW 16% justitiehuis 15% soc.dienst jeugdrechtbank 8% OCMW* Aandacht: Capaciteit (justitiehuis, gezinscoaches Activiteiten: Wekelijkse opvolgingstafel Resultaat: Plan van aanpak: 25% psychisch functioneren 20% opvoeding 19% sociaal functioneren Aandacht Participatie cliënt: training EKC Activiteiten: Onderzoek Borgingsplan Draaiboek Resultaat 17 afgerond 18 afgesloten Aandacht: Moreel oordelen Family Justice Center Digitt Versie:

26

27 ketenmodel op maat van Mechelen noden, accenten, mogelijkheden op basis van samenwerkingsprotocol Typisch voor de Korte Keten? Doelgroep Ketenplaat Concrete werking

28 Doelgroep Gezinnen met kinderen die een escalerende problematiek van (intrafamiliaal) geweld kennen, waarbij de veiligheid van de gezinsleden (en de kinderen in het bijzonder) in het gedrang is

29

30 Concrete werking Kernpartners: VK, CAW, politie, parket, justitiehuis, provincie, (OCMW) Partners op afroep: CBJ (nu OCJ), PSD gevangenis, SD jeugdrechtbank, leerproject agressie, Suggnomè, CKG, crisisteam -18, Ronde Tafel: tweewekelijks nieuwe aanmelding + opvolging (20 dossiers/jaar)

31

32 Limburgse Intrafamiliaal Geweld Keten (LINK) Inhoudelijk gelijklopend met CO3 doelstellingen, doelgroep, ketenplaat, instrumenten (o.a. RSI),

33 Limburgse Intrafamiliaal Geweld Keten (LINK) Vertaald naar de specifiek Limburgse context complementariteit met IFG-doorverwijsroute (2-sporenbeleid) complementariteit & subsidiariteit t.o.v. andere casusoverleggen afvaardiging capaciteit & intensiteit -> groeipad

34 Limburgse Intrafamiliaal Geweld Keten (LINK) Complementariteit met IFG-doorverwijsroute

35 Limburgse Intrafamiliaal Geweld Keten (LINK) Complementariteit & subsidiariteit t.o.v. andere casusoverleggen

36 Limburgse Intrafamiliaal Geweld Keten (LINK) Afvaardiging

37 Limburgse Intrafamiliaal Geweld Keten (LINK) Capaciteit & intensiteit -> groeipad Pilootfase t/m december 2014: 3 dagdelen per 2 weken +/- 20 dossiers op 6 maanden vaste vergadering per 2 weken LINK-map in ICT-omgeving provinciebestuur Ambitie : X dagdelen per week +/- 75 dossiers per jaar onder 1 dak ICT-systeem

38 Limburgse Intrafamiliaal Geweld Keten (LINK) Ondertekening convenant op 26 maart, in aanwezigheid minister Vandeurzen

39 Impact op

40 Taak openbaar ministerie = opsporen en vervolgen van misdrijven Verzamelen informatie door : strafrechtelijk onderzoek door de politie, nazicht antecedenten pleger en slachtoffer, en eventuele gerechtelijke maatregelen ( deskundigenonderzoek, analyse bewijsmateriaal..) Vervolging in de meest brede zin van het woord, wat een scala aan mogelijkheden omvat gaande van een schriftelijke waarschuwing, bemiddeling in strafzaken, pretoriaanse probatie, tot rechtstreekse dagvaarding voor de correctionele rechtbank preventief aspect : veiligheid verzekeren en herhaling van de feiten verhinderen repressief aspect : door straf op te leggen pleger tot betere inzichten brengen Specifiek karakter van misdrijven van intrafamiliaal geweld : zelden loutere uiting van een strafrechtelijk opzet; vaak signaalfunctie voor andere onderliggende problematieken

41 Innovatie door CO3 Tijdens opsporingsfase : uitwisselen informatie met partnerorganisaties = aanvullen en verfijnen eigen informatie om gerichter op te sporen en preventieve maatregelen te nemen ( beter inschatten of maatregelen zoals contactverbod of voorlopige hechtenis zich opdringen, of kinderen al dan niet tijdelijk uit huis geplaatst moeten worden ) Tijdens de vervolgingsfase : acties en interventies van de verschillende partnerorganisaties op elkaar afstemmen en coördineren om gerichter en efficiënter te vervolgen, door bredere inkijk op het cliëntsysteem

42 Impact op

43 VK Mechelen en Korte Keten Jaarlijks worden bij het VK Mechelen meer dan 600 kinderen aangemeld. We bieden een advies/opvolging met als kenmerken: Laagdrempelige, aanklampende, multidisciplinaire hulpverlening Gericht aan alle betrokkenen in het cliëntsysteem Met als doel de veiligheid en ontwikkelingskansen van de minderjarige(n) te waarborgen Meerdere diensten/betrokkenen werken samen in een duidelijk samenwerkingsverband met oog voor alle levensdomeinen Dit kan voldoende zijn, maar zeker niet voor alle situaties

44 Meerwaarde voor het VK We ervaren knelpunten, tekort aan afstemming over de sectoren heen, onduidelijkheid in grijze zone dossiers en dossiers die zowel een justitieel als hulpverlenend traject doorlopen. Daarvoor is een sectoroverstijgende aanpak nodig met hulpverlening, politie en parket. De meerwaarde van de KK is samen te kunnen zoeken naar de beste aanpak van een individuele situatie.

45 Meerwaarde voor de cliënt Mishandelde, verwaarloosde, misbruikte baby s/kinderen/adolescenten spreken vaak niet over hun thuissituatie Mishandelende, verwaarlozende, misbruikende ouders/opvoedingsfiguren/familieleden vragen zeer zelden hulp Voor hulp en interventie is een kind in nood afhankelijk van derden die: Signalen opvangen, bespreekbaar maken en hulp organiseren Personen uit de omgeving die politie verwittigen en justitiële opvolging

46 Ketenwerking Dat kan door vanuit verschillende hoeken (hulpverlening, politie en parket) een risico-analyse en plan van aanpak te maken en uit te voeren. Dit plan moet kort op de bal spelen, vertrekken vanuit de noden van de minderjarige en zo veel mogelijk gericht zijn op respect voor beroepsgeheim en cliëntparticipatie. Ketenwerking KAN dat bieden, dat leert de ervaring in Mechelen. Wat nog meer nodig is: een duidelijk wettelijk kader en middelen voor dergelijke samenwerkingsverbanden om kinderen in nood te kunnen helpen.

47 Impact op

48 IMPACT op CAW VASTSTELLINGEN vanuit de dagelijkse praktijk IFG is een veel voorkomende en complexe problematiek binnen hulpvragen aan CAW In onze hulpverlening (preventief, curatief tot gerechtelijk opgelegd) worden we geconfronteerd met zeer complexe situaties waarin de diensten vastlopen en waarin we met de gevolgen geconfronteerd worden Als CAW hebben we een maatschappelijke verantwoordelijkheid op te nemen

49 IMPACT op CAW VASTSTELLINGEN vanuit de ketensamenwerking Multidisciplinaire aanpak kan antwoorden bieden Afstemming/samenwerking is nodig en wenselijk om antwoorden te kunnen bieden en veiligheid te installeren Expertisedeling is noodzakelijk om het geweld een halt toe te roepen

50 IMPACT op CAW MEERWAARDE van de ketensamenwerking Het in beeld brengen van de problematiek Het samen op zoek gaan naar handvaten / oplossingen De gemeenschappelijke verantwoordelijkheid in de uitvoering

51 IMPACT op CAW MEERWAARDE van de ketensamenwerking: Binnen de ketensamenwerking kunnen we vanuit het CAW blijven inzetten rond het hulpverleningsluik, we verliezen het zicht niet Het verhaal en de wensen van alle betrokkenen binnen het cliëntsysteem komt nóg meer centraal te staan door de samenwerking met de partners

52 IMPACT op CAW MEERWAARDE van de ketensamenwerking: Investeren in de ketensamenwerking komt de samenwerking over diensten heen (binnen het CAW) maar ook met externen (bijv. politie, justitie, andere hulpverleningsdiensten,...) en onze cliënten ten goede Diensten leren elkaar beter kennen en gaan ook in andere situaties nauwer samenwerken & verwijzen naar elkaar

53

54 HOOG RISICO LAAG RISICO Laag risico & single problem = organisatie- of domeinaanpak Enkelvoudige casuïstiek 1 of weinig cliënten betrokken 1 of weinig diensten betrokken Relatief overzichtelijk SINGLE PROBLEM MULTI PROBLEM Hoogrisico & multi-problem = organisatie- en domein- OVERSTIJGENDE ketenaanpak Zware en complexe casuïstiek Veel cliënten betrokken Veel diensten betrokken Behoefte aan overzicht Interventiemogelijkheden BUITEN eigen dienst of domein (hulpverlening ÉN politie ÉN justitie) Informatie delen zeer noodzakelijk ( need-to-know, niet nice-to-know ) Informed consent cliënt Hoogdringendheid (458bis) en handelingsplicht zeer belangrijk voor succesvolle interventies Interventiemogelijkheden BINNEN eigen dienst of domein (hulpverlening ÓF politie ÓF justitie) Informatie delen beperkt noodzakelijk Typen aanpak versus typen casuïstiek Toestemming cliënt Beroepsgeheim zeer belangrijk voor succesvolle interventies Basisstramien

55 Ketenaanpak casuïstiek De casuïstiek van de ketenaanpakken CO3 Antwerpen, LINK Limburg en Korte keten Mechelen is: Brede definitie van intrafamiliaal geweld (partnergeweld, eergerelateerdgeweld, kindermishandeling, etc.) Cliëntsysteemgericht Hoogrisico & multi-problem Sectoroverstijgend: zorg + politie/justitie + bestuur

56 keten Intrafamiliaal Geweld Doel: stoppen van geweld, voorkomen van herhaling en verhogen beschermende factoren in cliëntsysteem Stuurgroep Ketenregieteam (besturing) Ketenpartners (uitvoering) Onthaal & Intake Dossiervorming Weging Casusregie Uitvoering Evaluatie Activiteiten: Activiteiten: Activiteiten: Activiteiten: Activiteiten: Activiteiten: Intake Risicotaxatie Crisisinterventie Ronde tafel Informatie Multidisciplinair overleg Screening Plan van aanpak Plan van aanpak invullen met partners en cliënten uitvoeren Coördineren Opvolgen Bijsturen Nazorg Casus Beleid Onderzoek

57 Onderzoeksbevindingen: effecten van de CO3-ketensamenwerking bij intrafamiliaal geweld Prof. dr. Ivo Aertsen & Elke Roevens

58 Opzet onderzoek Evaluatie van de CO3-aanpak van IFG 2 aspecten: - procesevaluatie - productevaluatie Effect van het CO3-samenwerkingsverband op inhoudelijke eigenschappen van het IFG-dossier

59 Opzet onderzoek Nagaan effectiviteit idealiter door: - Voor- en nameting - Experimentele en controlegroep Experimentele groep: Controlegroep: 60 dossiers opgevolgd door CO3 60 dossiers niet opgevolgd door CO3 enkel nameting

60 Opzet onderzoek Effect van het CO3-samenwerkingsverband op inhoudelijke eigenschappen van het IFG-dossier (1) verloop intakes (2) bereik van de cliënten (3) continuïteit van begeleiding (4) recidive (5) evolutie levensdomeinen

61 Opzet onderzoek Effect van het CO3-samenwerkingsverband op inhoudelijke eigenschappen van het IFG-dossier vragenlijsten interviews risicoscreenings politionele gegevens

62 Resultaten (1) Verloop van de intakes: Meer kennis over voorgeschiedenis Meer gerichte vervolgintakes Minder vervolgintakes (2) Bereik van de cliënten: Meer getuigen in cliëntsysteem Voor meer problemen aandacht Voor meer problemen actie tot oplossing

63 Resultaten (3) Continuïteit van de begeleiding: Doorverwijzingen gerichter en persoonlijker Meer doorverwijzingen Vaker feedback, maar beperkt Mogelijkheid tot ingrijpen op begeleidingsvacuüms (4) Recidive: Aanwijzingen lagere recidive tijdens de begeleiding Recidive na afsluiting niet onderzocht Longitudinale opvolging is aangewezen

64 Resultaten (5) Evolutie levensdomeinen: Risicofactoren verminderd in aantal of blijven bestaan Beschermende factoren behouden of verhoogd in aantal CO3 werkt om drie redenen aan de levensdomeinen Belangrijker: er kan vaak pas iets bereikt worden op het ene domein als er op een andere domein iets bereikt is; overzicht en coördinatie is daarom vaak de sleutel tot een doorbraak Bijkomende meerwaarde CO3

65 Aanbevelingen Resultaten vanuit een eigen visie benaderen Resultaten gebruiken om meetbare doelstellingen te formuleren Aandachtig zijn voor de noden van het cliëntsysteem Cliënt op meer actieve wijze betrekken Impact op de organisaties in kaart brengen Bredere maatschappelijke kosten en baten van CO3 kennen Inzetten op het consolideren van een methodiek Kennis en ervaring ten dienste stellen van gelijkaardige projecten Nader bepalen van de randvoorwaarden De impact op recidive op langere termijn onderzoeken CO3-methodiek vertalen naar een buiten-justitiële context Bijkomende partners betrekken die van belang kunnen zijn in de aanpak van IFG Reflecteren over maatschappelijke betekenis van dit samenwerkingsmodel