HET SPOOK VAN DE SPOORZONE

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HET SPOOK VAN DE SPOORZONE"

Transcriptie

1 HET SPOOK VAN DE SPOORZONE INFORMATIESYSTEMEN Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs.

2 WEES DUIDELIJK, ANDERS KAN HET GOED MIS GAAN Je hoort en ziet van alles om je heen elke dag. Sommige informatie is erg belangrijk, andere informatie niet. In dit werkblad ga je leren wat informatiesystemen zijn en hoe ze werken. Ook ga je zelf een informatiesysteem bedenken. WIL JE WETEN WAT ER ECHT GEBEURDE?

3 COMMUNICATIE OP VERSCHILLENDE MANIEREN In de introductie staan twee voorbeelden van miscommunicatie. Dit kan heel gevaarlijk zijn. Wat betekenen de woorden communicatie en miscommunicatie? Zoek de betekenis van de woorden op. Heb je zelf wel eens te maken gehad met miscommunicatie? Omschrijf deze situatie. Wat gebeurde er en hoe kwam dit? Er zijn verschillende soorten communicatie. Voorbeelden hiervan zijn visuele en auditieve communicatie. Auditieve communicatie kan je horen. Auditieve communicatie is bijvoorbeeld een omroepsysteem op een station. Visuele communicatie kan je zien. Een voorbeeld van visuele communicatie is een verkeersbord of een pictogram. Kijk rond op school, bij je thuis en op straat. Wat voor communicatie is er? Schrijf dit op in een tabel. Zet erachter of het auditieve of visuele communicatie is. Heb je een camera? Maak van visuele communicatie een foto. Communicatie Wat Waar Auditief/visueel Waar is de Lichtgevend bordje Boven de deur Visueel hoofduitgang Bedenk een situatie waarbij het belangrijk is dat je snel begrijpt wat een bord betekent. Je ziet veel visuele communicatie om je heen. Waarom wordt hier veel gebruik van gemaakt?

4 INFORMATIESYSTEMEN, WAT ZIJN DAT? Er zijn op en rond het spoor verschillende informatiesystemen. Wat zijn dat eigenlijk, informatiesystemen? Bekijk de afbeeldingen hieronder. De trein is op weg naar het station. De trein moet stoppen voor een rood sein. De trein loopt vertraging op. De vertraging komt binnen op een computer. Computer haalt het juiste bericht op. De luidspreker laat de vertraging horen op het station. Dit is een auditief informatiesysteem. De computer stuurt ook informatie naar het bord. Op het bord komt te staan hoeveel minuten vertraging de trein heeft. Dit is een visueel informatiesysteem. Zo weten Arne en Fleur dat ze nog even moeten wachten op de trein.

5 LUID EN DUIDELIJK! Hebben jullie een auditief informatiesysteem bij jullie op school? Zoek de luidsprekers. Waar hangen ze? Maak een plattegrond van jouw school en geef aan waar de luidsprekers hangen. Hoor je overal het geluid? Waar niet? Geef op de plattegrond met rood aan waar je het geluid niet hoort. Een omroeper zegt op een treinstation wat in een microfoon. Hoe komt het geluid bij de treinreizigers op het perron? Hieronder zie je een afbeelding van een auditief informatiesysteem. Dit systeem bestaat uit bekabeling, een luidspreker, een microfoon en een versterker. Deze woorden horen bij dit plaatje. Schrijf het juiste woord bij het juiste cijfer In de figuur hierboven zie je dat er een versterker nodig is. Waarom is een versterker nodig? Wat is een versterker precies? Ga op internet op zoek naar de antwoorden. Een trein die op het station binnenkomt maakt veel geluid. Je kunt de omroeper dan niet goed horen. Bedenk een oplossing voor dit probleem.

6 (Z)ONDER STROOM Heb je wel eens een rood kruis boven de weg zien staan? Wanneer is een rood kruis boven de weg nodig? Bedenk twee situaties. Boven de snelweg hangen ook informatiesystemen. Welke informatie zou je hierop nog meer kunnen lezen? Maar hoe komt de juiste informatie boven de snelweg te staan? Bedenk samen met een klasgenoot hoe dit informatiesysteem werkt. Maak hiervan een schema. Controleer bij jouw juf of meester jullie antwoord. Op het station vind je elektronische borden, maar ook niet elektronische borden? Wat is het verschil? Schrijf elektronisch bord op een groot vel en laat voldoende ruimte om de woorden vrij. Schrijf zo veel mogelijk kenmerken op van een elektronisch bord. Omcirkel de voordelen en onderstreep de nadelen. Vergelijk jouw kenmerken met de kenmerken die een klasgenoot heeft opgeschreven. Stel je voor, de stroom valt uit op het station. Wat heeft dit voor gevolgen voor de informatiesystemen? En hoe kun je dit oplossen? Maak een groepje met vier klasgenoten en bedenk samen oplossingen. Tip: Denk aan een afstandsbediening. Dit is ook een elektrisch apparaat, maar krijgt geen stroom uit een stopcontact. Hoe kan dat?

7 WAT WIL JIJ WETEN? Je kent nu twee informatiesystemen op en rond het spoor. Visuele communicatie, de borden en auditieve communicatie, het omroepsysteem. Bedenk een nieuw (elektrisch) informatiesysteem voor bij jou thuis. Wat zou je willen communiceren en met wie? Bedenk en ontwerp je eigen elektronische informatiesysteem voor thuis. Welke informatie wil je doorgeven? Voor wie is deze informatie? Hoe geeft het systeem deze informatie door? Hoe werkt het systeem? Maak een poster waarop je uitlegt hoe het systeem in elkaar zit en wat het precies doet. Gebruik ook de woorden auditief en visueel. Zorg ervoor dat je poster zo duidelijk is dat iedereen hem begrijpt, zonder dat je er wat bij hoeft te vertellen.

8 HOE NU ANDERS? Meneer Kaper vertelt in het boek veel over de technieken op en rond de spoorzone. Het is voor de omwonenden ook goed om te weten wat er allemaal speelt. De moeder van Arne werkt bij de krant en schrijft ook over de spoorzone. Bedenk een nieuw informatiesysteem zodat informatie over de spoorzone snel en gemakkelijk bij de omwonenden terecht komt. Welke informatie wil je doorgeven? Hoe geeft het systeem deze informatie door? Het is belangrijk dat de werklieden van de spoorzone ook dezelfde informatie krijgen. Hoe zou je dat doen? Wat is het verschil met een informatiesysteem voor omwonenden?

9 WIST JE DAT...? er een speciaal internationaal spellingsalfabet is van de NAVO? Dit alfabet is zo opgesteld dat de kans op miscommunicatie zo klein mogelijk is. dieren ook met elkaar kunnen communiceren door een bepaalde geur af te geven? Is dit auditief, visueel of iets anders? de microfoon en de luidspreker al in 1875 door Alexander Bell zijn uitgevonden? Door deze uitvindingen ontstond later de telefoon.

10 colofon 2013, Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB), Woerden OTIB Postbus AK Woerden Bezoekadres: Korenmolenlaan GG Woerden Idee en tekst: Eindredactie: Grafisch ontwerp: Druk: Conclusion Van de Graaf, Vereniging Vonk OTIB, Woerden Accentdesign, Mijdrecht Verweij Printing, Mijdrecht Bestellen en docentenhandleidingen Ga naar (kosteloos) servicedesk@otib.nl Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs

VEILIGHEID IN EN ROND

VEILIGHEID IN EN ROND HET SPOOK VAN DE SPOORZONE VEILIGHEID IN EN ROND DE TUNNEL www.techniektalentinjeklas.nl Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs. EEN VEILIGE TUNNEL Thuis, op school, het voetbalstadion of in

Nadere informatie

HET SPOOK VAN DE SPOORZONE

HET SPOOK VAN DE SPOORZONE HET SPOOK VAN DE SPOORZONE POMPEN www.techniektalentinjeklas.nl Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs. POMPEN OF VERZUIPEN Heb je wel eens gehoord over een pomp? In dit werkblad leer je meer

Nadere informatie

VEILIGHEID IN EN ROND DE TREIN

VEILIGHEID IN EN ROND DE TREIN HET SPOOK VAN DE SPOORZONE VEILIGHEID IN EN ROND DE TREIN www.techniektalentinjeklas.nl Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs. NIET PIEPEN MAAR... Een lamp gaat aan als je er langs loopt, de

Nadere informatie

Spreekbeurtkaart. Bzzz... de schoolbel. Geheimen van de schoolbel. colofon. Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs

Spreekbeurtkaart. Bzzz... de schoolbel. Geheimen van de schoolbel. colofon.  Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs Geheimen van de schoolbel colofon 2006, Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB), Woerden Tekst: Technische redactie: Idee, ontwerp en eindredactie: Vormgeving: Illustraties:

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Colofon. 2004, Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB), Woerden

Colofon. 2004, Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB), Woerden Basisdocument Colofon 2004, Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB), Woerden Auteur: Ideeën: Technische redactie: Eindredactie: Christel Rolink & Lieske Ragay, C.

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Er is post! LES 1. gemeente Hengelo

Er is post! LES 1. gemeente Hengelo LS 1 Opdracht 1 Je juf of meester leest je een verhaal voor. Het gaat over reizen met de postkoets. Aan het einde van het verhaal stelt je juf of meester een aantal vragen over het verhaal. Foto uit 1870,

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om mensen ervan te overtuigen dat een plek in je buurt opgeknapt moet worden.

Waarom ga je schrijven? Om mensen ervan te overtuigen dat een plek in je buurt opgeknapt moet worden. week 11 10 maart 2014 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Welke plek in de buurt moet opgeknapt worden? Waarom ga je schrijven? Om mensen ervan te overtuigen dat een plek in je buurt opgeknapt moet

Nadere informatie

Les 1: Welke plek in de buurt moet opgeknapt worden?

Les 1: Welke plek in de buurt moet opgeknapt worden? week 9 24 februari 2014 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Welke plek in de buurt moet opgeknapt worden? Waarom ga je schrijven? Om mensen ervan te overtuigen dat een plek in je buurt opgeknapt

Nadere informatie

Dwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig.

Dwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig. Les 1: Een Wikitekst schrijven Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje over koningin Beatrix op www.nieuwsbegrip.nl 1. Schrijf tijdens het

Nadere informatie

Lesbrief: Slimme oplossingen Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst

Lesbrief: Slimme oplossingen Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Lesbrief: Slimme oplossingen Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Slimme oplossingen beginnen altijd met een probleem.

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? om de directeur te overtuigen. Wat voor tekst schrijf je? een overtuigende tekst. Voorbereiden van je overtuigende tekst

Waarom ga je schrijven? om de directeur te overtuigen. Wat voor tekst schrijf je? een overtuigende tekst. Voorbereiden van je overtuigende tekst niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Waarom ga je schrijven? om de directeur te overtuigen Voor welk feest zou je in ieder geval een vrije dag willen hebben? Wat voor tekst schrijf je?

Nadere informatie

Lesbrief: Brandje blussen Thema: Wat is er?

Lesbrief: Brandje blussen Thema: Wat is er? Lesbrief: Brandje blussen Thema: Wat is er? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Stel je voor dat er s nachts brand uitbreekt. Hoe kom je dan veilig buiten? Of

Nadere informatie

Docentenhandleiding bij

Docentenhandleiding bij Docentenhandleiding bij Werkblad 4 Veiligheid in en rond de tunnel 1. Praktische uitleg Samenhang Deze docentenhandleiding hoort bij het werkblad veiligheid in en rond de tunnel. Het werkblad veiligheid

Nadere informatie

Lesbrief: Safe! Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk

Lesbrief: Safe! Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Lesbrief: Safe! Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Ongelukken, kleine hoekjes, ogenblikken... Een ongeluk zit in een

Nadere informatie

Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan?

Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan? Les 1: Een poëziekaart maken poëziekaart Lees over Verbonden zijn. Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een Verbonden zijn De Nieuwsbegrip leesles gaat over de ramadan. Tijdens de ramadan voelen

Nadere informatie

Welke meningen over reclame staan tegenover elkaar? Teken een verbindingslijn tussen de 2 zinnen die bij elkaar horen:

Welke meningen over reclame staan tegenover elkaar? Teken een verbindingslijn tussen de 2 zinnen die bij elkaar horen: Welke meningen over reclame staan tegenover elkaar? Teken een verbindingslijn tussen de 2 zinnen die bij elkaar horen: Reclame is cool en gaaf! Reclame geeft nuttige informatie Reclame laat zien hoe het

Nadere informatie

Stationsassistent Zuidbroek. Naam:

Stationsassistent Zuidbroek. Naam: Stationsassistent Zuidbroek Naam: 1 Inhoudsopgave Introductie - welkom 3 Vestibule - bij het loket 4 Wachtkamers - wachtkamers vergelijken 5 Doorgang - uniform kiezen 8 Bureau der Stationschef - seinen

Nadere informatie

Deze opdracht doe je met een maatje. Vertel aan elkaar wat je hebt onthouden van de tekst. Gebruik de woorden: Wie? Wat? Welke? Waar? Wanneer? Hoe?

Deze opdracht doe je met een maatje. Vertel aan elkaar wat je hebt onthouden van de tekst. Gebruik de woorden: Wie? Wat? Welke? Waar? Wanneer? Hoe? Vertel aan elkaar wat je hebt onthouden van de tekst. Gebruik de woorden: Wie? Wat? Welke? Waar? Wanneer? Hoe? Deze opdracht doe je alleen, in tweetallen of in een Maak een woordveld bij de tekst. Je mag

Nadere informatie

In je kracht. Werkboek voor deelnemers

In je kracht. Werkboek voor deelnemers In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen over de tekst

Tekst lezen en vragen stellen over de tekst Voorspellen Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. Let op de titel, de kopjes en het plaatje. Tekst lezen en vragen stellen over de tekst 1. Lees de uitleg. Als je een tekst actief leest,

Nadere informatie

Lesbrief: Zo verkoop je een boek Thema: Wat is er?

Lesbrief: Zo verkoop je een boek Thema: Wat is er? Lesbrief: Zo verkoop je een boek Thema: Wat is er? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Wanneer jij iets wilt verkopen, moet je altijd rekening houden met je

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Les 1: Je eigen vredesspreuk bedenken Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje op www.nieuwsbegrip.nl. Let er vooral op wat vrede precies betekent.

Nadere informatie

Jeugd Verkeerskrant 5 Zoveel borden en tekens?!

Jeugd Verkeerskrant 5 Zoveel borden en tekens?! Jeugd Verkeerskrant 5 Zoveel borden en tekens?! Een uitgave van Veilig Verkeer Nederland, schooljaar 2016-2017 groep 7/8 Verkeersborden op jouw route Welke verkeersborden kom je tegen op jouw route van

Nadere informatie

Uitgewerkt voorbeeld Switch scène 1

Uitgewerkt voorbeeld Switch scène 1 Uitgewerkt voorbeeld Switch scène 1 Colofon 2004, Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB), Woerden Auteur: Ideeën: Technische redactie: Eindredactie: Christel Rolink,

Nadere informatie

Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een poëziekaart. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan?

Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een poëziekaart. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan? Les 1: Een poëziekaart maken Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een poëziekaart Lees over Verbonden zijn. Verbonden zijn De Nieuwsbegrip leesles gaat over de ramadan. Tijdens de

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Les 1: Je eigen vredesspreuk bedenken Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje op www.nieuwsbegrip.nl. Let er vooral op wat vrede precies betekent.

Nadere informatie

Onderzoeksrapport. Geheimen van de kerstversiering. Het feest van het licht. colofon. www.praktischtechniek.nl

Onderzoeksrapport. Geheimen van de kerstversiering. Het feest van het licht. colofon. www.praktischtechniek.nl Geheimen van de kerstversiering colofon 2008, Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB), Woerden Idee: Tekst: Eindredactie: Grafisch ontwerp: Druk: C. van de Graaf

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen over de tekst

Tekst lezen en vragen stellen over de tekst Voorspellen Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. Let op de titel, de kopjes en het plaatje. Tekst lezen en vragen stellen over de tekst 1. Lees de uitleg. Tijdens het lezen van een tekst,

Nadere informatie

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje.

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje. Opdracht 1 Ongeveer 150 jaar geleden stonden er veel steenfabrieken langs de IJssel. De stenen werden van klei gemaakt. Dat kon je langs de IJssel vinden. Als de rivier overstroomde, bleef er een laagje

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen over de tekst

Tekst lezen en vragen stellen over de tekst Voorspellen Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. Let op de titel, de kopjes en het plaatje. Tekst lezen en vragen stellen over de tekst 1. Lees de uitleg. Tijdens het lezen van een tekst,

Nadere informatie

Op Voeten en Fietsen 1

Op Voeten en Fietsen 1 Op Voeten en Fietsen 1 Hoe ga jij naar school? Een uitgave van Veilig Verkeer Nederland, schooljaar 2017-2018 groep 5/6 Je ziet de hoofdingang van een school. Op de weg en de stoep voor de school zie je

Nadere informatie

Sta in je recht. Lessen over (kinder)rechten voor PO

Sta in je recht. Lessen over (kinder)rechten voor PO Sta in je recht Lessen over (kinder)rechten voor Speed-date Wij hebben een rechtsysteem waar iedereen zich aan moet houden. Maar welke rechten zijn dat dan? Welke ken je en welke rechten lijken jou vanzelfsprekend?

Nadere informatie

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 Bij Samsam nr. 1 2018 Telefoon Burgerschap Samsam komt 5 x per jaar uit met een magazine, en een werkblad. Daarbij hoort een website met filmpjes en aanvullende informatie: samsam.net

Nadere informatie

Mijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum.

Mijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum. 2 INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het museum. In dit werkboekje

Nadere informatie

Lesbrief: Mediawijs Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst

Lesbrief: Mediawijs Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Lesbrief: Mediawijs Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Dat mensen gebruik maken van media is niet nieuw. Er zijn

Nadere informatie

Project Mens&Maatschappij. Hoofdstuk 5. Mensen en regels. Namen: Klas:

Project Mens&Maatschappij. Hoofdstuk 5. Mensen en regels. Namen: Klas: Project Mens&Maatschappij Hoofdstuk 5. Mensen en regels Namen: Klas: Introductie Stap 1Macht Schrijf samen zo veel mogelijk woorden op die te maken hebben met macht. Stap 2 Macht hebben Maak de zin samen

Nadere informatie

Les 1: Een verzorgingskaart maken voor je huisdier

Les 1: Een verzorgingskaart maken voor je huisdier Les 1: Een verzorgingskaart maken voor je huisdier Voorbereiden: hoe moet je je dier verzorgen? De Nieuwsbegriples gaat over vogelgriep. De vogels moet je nu goed verzorgen. Anders worden ze ziek. Eigenlijk

Nadere informatie

Lesbrief Syntopia, bij het boek van Tanja de Jonge

Lesbrief Syntopia, bij het boek van Tanja de Jonge Lesbrief Syntopia, bij het boek van Tanja de Jonge Inleiding Wat zou jij doen, als je in een supermodern gebouw kon wonen, waar de koelkast vanzelf gevuld werd, waar de deuren vanzelf voor je openen, en

Nadere informatie

hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek

hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Groep 7 & 8 Team van maximaal 4 leerlingen Leerling materiaal TECHNIEK TOERNOOI hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Verdeel de rollen Je werkt in een groepje van vier leerlingen. Iedereen in je groepje

Nadere informatie

Docentenhandleiding bij

Docentenhandleiding bij Docentenhandleiding bij Werkblad 1 Veiligheid in en rond de trein 1. Praktische uitleg Samenhang Deze docentenhandleiding hoort bij het werkblad Veiligheid in en rond de trein. Het werkblad Veiligheid

Nadere informatie

Begrijpend lezen Strategie 6 & 7. Extra oefenen Niveau B

Begrijpend lezen Strategie 6 & 7. Extra oefenen Niveau B Begrijpend lezen Strategie 6 & 7 Extra oefenen Niveau B Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau B 2 Je gaat leren om je leesdoel bij een tekst te bepalen en je leert om te controleren of je je leesdoel

Nadere informatie

You, Me, Electricity

You, Me, Electricity You, Me, Electricity Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! You, Me, Electricity Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie 10-2013 1 You, Me, Electricity Hallooooo!!!!

Nadere informatie

Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi.

Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi. Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi. Hoe ziet de woonkamer in jouw huis eruit? Hebben jullie behang met bloemen, zijn de muren in een mooie kleur geverfd of hebben jullie

Nadere informatie

Van je juf of meester krijg je een plaatje. Er zijn vier verschillende plaatjes.

Van je juf of meester krijg je een plaatje. Er zijn vier verschillende plaatjes. Opdracht 1 Deze opdracht doe je in een groepje van vier. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Er zijn vier verschillende plaatjes. 1. Zoek in de klas naar een klasgenoot met een ander plaatje dan

Nadere informatie

GROEP 3 GROEP 4 GROEP 5 GROEP 6 GROEP 7 GROEP 8. limme Taal. Kranten en tijdschriften

GROEP 3 GROEP 4 GROEP 5 GROEP 6 GROEP 7 GROEP 8. limme Taal. Kranten en tijdschriften GROEP 3 GROEP 4 GROEP 5 GROEP 6 GROEP 7 GROEP 8 limme Taal Kranten en tijdschriften Een 'Acta Diurna ' voor de klas Wat ga je leren? Je leert hoe je een muurkrant kunt maken die interessant is voor kinderen.

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken. Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht over Egypte

Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken. Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht over Egypte Les 1: Een gedicht over Egypte schrijven Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken 1. Bekijk het Nieuwsbegripfilmpje van het Jeugdjournaal op www.nieuwsbegrip.nl. Het filmpje gaat over de situatie

Nadere informatie

Derde Kamer Handboek Politiek 2

Derde Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen

Nadere informatie

WAT IS HET PROBLEEM?

WAT IS HET PROBLEEM? Wat weten volwassenen van internet? Misschien wel minder dan jij. Daarom ga jij ze een presentatie geven over internet. Lees hier hoe je dat kunt aanpakken! WAT IS HET PROBLEEM? Je hoort en leest alsmaar

Nadere informatie

4 manieren om Samsam te gebruiken

4 manieren om Samsam te gebruiken msam samsam = samen delen samen leren s a m e n werken Lesbrief wereldbu rgerscha p Samsam gaat over alle thema's van wereldburgerschap en kinderrechteneducatie. Door met de onderstaande opdrachten een

Nadere informatie

Veilig internet. Hoofdstuk 1: Sociale media en devices

Veilig internet. Hoofdstuk 1: Sociale media en devices 1 Veilig internet #benikmediawijs? Hoofdstuk 1: Sociale media en devices Ken jij onderstaande programma s? (Omcirkel het de juiste naam.) Weet jij welke van onderstaande programma s sociale media zijn?

Nadere informatie

Stappenplan voor het maken van een presentatie

Stappenplan voor het maken van een presentatie Stappenplan voor het maken van een presentatie De voorbereiding van een presentatie is erg belangrijk. Je kunt niet de avond ervoor even een presentatie maken. Je moet informatie verzamelen (bv. uit boeken,

Nadere informatie

Techniekkit: Oost Nederland. Domein: Overbrengingen. Competentie: Ontwerpen Toepassen Reflectie. Leergebied: Aardrijkskunde

Techniekkit: Oost Nederland. Domein: Overbrengingen. Competentie: Ontwerpen Toepassen Reflectie. Leergebied: Aardrijkskunde Techniekkit: Oost Nederland Domein: Overbrengingen Competentie: Ontwerpen Toepassen Reflectie Leergebied: Aardrijkskunde 1. Mensen zijn vaak onderweg. Naar school, het werk, de sportclub, opa en oma of

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk

Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In de lesbrieven van het thema Aan het werk hebben jullie

Nadere informatie

Bedenken: een tekening maken van de held

Bedenken: een tekening maken van de held Les 1: De uitdaging Wat ga je schrijven? In deze les ga je een verhaal schrijven. Je bent zelf de held van het verhaal. De held van je verhaal gaat een uitdaging aan. Iets wat spannend of moeilijk is om

Nadere informatie

Winkelen in het bos?

Winkelen in het bos? Winkelen in het bos? Natuur, tweede graad Doelstellingen Kinderen ervaren dat het bos uit verschillende delen en bewoners bestaat. Kinderen ontdekken verbanden tussen alle delen en bewoners van het bos.

Nadere informatie

Op Voeten en Fietsen 3

Op Voeten en Fietsen 3 Op Voeten en Fietsen 3 Wie mag eerst? Een uitgave van Veilig Verkeer Nederland, schooljaar 207-208 groep 5/6 Je ziet de hoofdingang van een school. Op de weg en de stoep voor de school zie je verschillende

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen over de tekst

Tekst lezen en vragen stellen over de tekst Voorspellen Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. Let op de titel, de kopjes en het plaatje. Tekst lezen en vragen stellen over de tekst 1. Lees de uitleg. Tijdens het lezen van een tekst,

Nadere informatie

Banger voor spinnen dan voor terreur.

Banger voor spinnen dan voor terreur. Opdracht 1 (tweetal): Voorspellen wat je gaat lezen 1. Lees de uitleg in het blokje hieronder. Uitleg Tijdens het lezen van een tekst zijn je hersenen hard aan het werk! Ze proberen de informatie uit de

Nadere informatie

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Anmami Verhulvelrij Groep 7abcd

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Anmami Verhulvelrij Groep 7abcd Werkstuk En natuurlijk ook spreekbeurt Gemaakt door: Anmami Verhulvelrij Groep 7abcd (Op het voorblad komt de titel van je werkstuk, een foto of een plaatje van je onderwerp, je naam en je klas.) Inhoudsopgave

Nadere informatie

Hoi! Leuk dat je toela/ng komt doen op Het Lyceum Ro7erdam bij de rich/ng Kunst.

Hoi! Leuk dat je toela/ng komt doen op Het Lyceum Ro7erdam bij de rich/ng Kunst. Hoi! Leuk dat je toela/ng komt doen op Het Lyceum Ro7erdam bij de rich/ng Kunst. Om toegelaten te worden moet je een toela/ng doen. Op de volgende pagina s staat de toela/ngsopdracht uitgelegd. Gebruik

Nadere informatie

Lesbrief: Wijs online Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen?

Lesbrief: Wijs online Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Lesbrief: Wijs online Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In alle beroepen waarin met mensen wordt gewerkt, is communiceren

Nadere informatie

Begrijpend lezen Strategie 6 en 7. Extra oefenen Niveau A

Begrijpend lezen Strategie 6 en 7. Extra oefenen Niveau A Begrijpend lezen Strategie 6 en 7 Extra oefenen Niveau A Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau A 2 Je gaat leren om je leesdoel bij een tekst te bepalen en je leert om te controleren of je je leesdoel

Nadere informatie

Leergebied: West Nederland. Besturing. In oude tijden droegen de mensen geen horloges. Toch konden ze de tijd meten!

Leergebied: West Nederland. Besturing. In oude tijden droegen de mensen geen horloges. Toch konden ze de tijd meten! Techniekkit: Domein: Competentie: Leergebied: West Nederland Besturing Ontwerpen Geschiedenis Toepassen Reflectie In oude tijden droegen de mensen geen horloges. Toch konden ze de tijd meten! A. Waarom

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: Jeugdjournaalfilmpje kijken

Waarom ga je schrijven: Jeugdjournaalfilmpje kijken Les 1: Een stripverhaal schrijven Waarom ga je schrijven: Jeugdjournaalfilmpje kijken 1. Bekijk het Nieuwsbegripfilmpje van het Jeugdjournaal op www.nieuwsbegrip.nl over Donald Duck. 2. Er wordt veel verteld

Nadere informatie

Bijlage 1. Beste ouders/verzorgers van de leerlingen van groep 3/4,

Bijlage 1. Beste ouders/verzorgers van de leerlingen van groep 3/4, Bijlage 1 Brief aan de ouders Beste ouders/verzorgers van de leerlingen van groep 3/4, De komende periode gaan wij aan de slag met het thema feesten. We bespreken allerlei feestelijke momenten in het jaar

Nadere informatie

Ik heb geen idee wat het betekent. Ik heb dit woord wel eens gezien of gehoord.

Ik heb geen idee wat het betekent. Ik heb dit woord wel eens gezien of gehoord. Tekst lezen en moeilijke woorden bespreken 1. Hoe goed ken je de woorden in het schema? Je hoeft alleen een kruisje te zetten bij hoe goed je het woord kent. 2. Lees de tekst met het stappenplan. Onderstreep

Nadere informatie

Inhoud van deze lesbrief

Inhoud van deze lesbrief Lesbrief bij Krokodillen in het gras van Ingrid Bilardie de Boer Voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema

Nadere informatie

Dit stappenplan is ingevuld door:

Dit stappenplan is ingevuld door: STAPPENPLAN Dit stappenplan is ingevuld door: Dit is jullie opdracht: Bekijk de kranten en/of nieuwssites die je toegewezen krijgt. Ga op zoek naar een nieuwsartikel waarin techniek een belangrijke rol

Nadere informatie

Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing:

Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing: Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing: Deze lessenserie is niet helemaal door ons gemaakt maar gedeeltelijk afkomstig van www.webquests.nl Lesdoelen: kerndoelen leerdoelen 4,34,39 Leerlingen

Nadere informatie

Speklappen en rookworsten

Speklappen en rookworsten Opdracht 1 Deze opdracht doe je in een groepje van vier. Nodig: A3-papier, zwarte stift. Om vlees te kunnen eten, worden er dieren geslacht. In jouw gemeente waren er vanaf 1850 veel slachterijen en vleesfabrieken

Nadere informatie

Geheimen van de buitenverlichting. Mag het licht aan? Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs.

Geheimen van de buitenverlichting. Mag het licht aan?  Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs. Geheimen van de buitenverlichting Mag het licht aan? www.praktischtechniek.nl Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs. Spreekbeurtkaart Spreekbeurtkaart: geheimen van de buitenverlichting Spreekbeurtkaart:

Nadere informatie

Introductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen

Introductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen Handleiding leerkracht Vogels in de klas Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 5-6 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les

Nadere informatie

4 manieren om Samsam te gebruiken

4 manieren om Samsam te gebruiken sam samsam Lesbrief wereldburgerschap Samsam gaat over alle thema's van wereldburgerschap. Door met de onderstaande opdrachten een les samen te stellen, sluit u altijd aan bij één van de kerndoelen van

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken. Wat voor tekst schrijf je en aan wie?

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken. Wat voor tekst schrijf je en aan wie? Les 1: Je eigen reclameposter maken Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje op www.nieuwsbegrip.nl. Let vooral op de leerlingen van Het Geuzencollege

Nadere informatie

Wat ga je schrijven: een verhaal over een held die een uitdaging aangaat

Wat ga je schrijven: een verhaal over een held die een uitdaging aangaat Les 1: De uitdaging Wat ga je schrijven: een verhaal over een held die een uitdaging aangaat In deze les ga je een verhaal verzinnen. Je bent zelf de held van het verhaal. In het verhaal ga je als held

Nadere informatie

LESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.

LESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen. Vrijdag 15 januari 016 Artikelen: Alle artikelen - 7Days week Inhoud: De leerlingen leren om kritisch te kijken naar de verschillende artikelen uit 7Days. De leerlingen leren strategieën toe te passen

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken. Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht over Egypte

Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken. Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht over Egypte Les 1: Een gedicht over Egypte schrijven Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken 1. Bekijk het Nieuwsbegripfilmpje van het Jeugdjournaal op www.nieuwsbegrip.nl. Het filmpje gaat over de situatie

Nadere informatie

LESOPDRACHT VOOR DE LEERLING

LESOPDRACHT VOOR DE LEERLING LESOPDRACHT VOOR DE LEERLING - 2 - Hoe zou jij het doen? Fietsverlichting daarom! De lesopdracht Hoe zou jij het doen? Fietsverlichting daarom! We dagen je uit een campagneposter of film te maken waarmee

Nadere informatie

Leren als een expert!

Leren als een expert! Leren als een expert! Welk vak vind jij lastig? Wiskunde, of juist Frans? Ken je iemand die heel goed is in dat vak? En heb je wel eens aan diegene gevraagd hoe hij/zij voor dat vak leert? Als je dat weet,

Nadere informatie

Competentie: Leergebied: Zuid Nederland. Constructies

Competentie: Leergebied: Zuid Nederland. Constructies Techniekkit: Domein: Competentie: Leergebied: Zuid Nederland Constructies Ontwerpen Natuur In Nederland vind je verschillende natuurgebieden. Een voorbeeld van een natuurgebied is De Biesbosch. Het gebied

Nadere informatie

Return to sender. Vera Vergunst, Carla Versteeg & Anne van der Kooi

Return to sender. Vera Vergunst, Carla Versteeg & Anne van der Kooi Return to sender returnbrieven Vera Vergunst, Carla Versteeg & Anne van der Kooi Deze uitgave maakt onderdeel uit van het product Return to Sender. Dit product is voortgekomen uit een door CED-Groep en

Nadere informatie

Thema: De watersnoodramp. Handleiding en opgaven niveau A1. Opgave 1: Samen

Thema: De watersnoodramp. Handleiding en opgaven niveau A1. Opgave 1: Samen Handleiding en opgaven niveau A1 Thema: De watersnoodramp Benodigd materiaal - Voor alle leerlingen een exemplaar van Opgavenblad A1 (zie pagina 6) - Voor alle leerlingen drie exemplaren van Werkblad Stappenplan

Nadere informatie

Handleiding. UNICEF Handleiding lessuggestie Schoolplein groep 3-4. Schoolplein

Handleiding. UNICEF Handleiding lessuggestie Schoolplein groep 3-4. Schoolplein UNICEF Handleiding lessuggestie Schoolplein groep 3-4 Handleiding Schoolplein Alle kinderen in de wereld hebben rechten. In het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties zijn deze opgenomen. Artikel

Nadere informatie

Lesbrief: Blotevoetenpad Thema: Wat is er?

Lesbrief: Blotevoetenpad Thema: Wat is er? Lesbrief: Blotevoetenpad Thema: Wat is er? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Een recreatiemedewerker op een vakantiepark zoekt altijd leuke en verrassende

Nadere informatie

Een schema invullen

Een schema invullen 12. In regel 35 staat: Ze lezen de krant en volgen het nieuws ook op radio, tv en online. Wie worden bedoeld met Ze? Vul in: lezen de papieren krant en volgen het nieuws ook op radio, tv en online. Vul

Nadere informatie

DOCENT. Thema: architectuur WONEN: TERUG IN DE TIJD! groep 5 en 6. Tip. Stadshagen

DOCENT. Thema: architectuur WONEN: TERUG IN DE TIJD! groep 5 en 6. Tip. Stadshagen DOCENT In het thema architectuur gaan op onderzoek uit naar de oude huizen die vroeger in en rondom het gebied stonden dat nu is. Ze vergelijken de bouwstijl van verschillende oude huizen met hun eigen

Nadere informatie

Hoe maak je een werkstuk?

Hoe maak je een werkstuk? Hoe maak je een werkstuk? Je gaat een werkstuk maken. Maar hoe zit een werkstuk nou eigenlijk in elkaar? Hoe moet je beginnen? En hoe kies je nou een onderwerp? Op deze vragen en nog vele anderen krijg

Nadere informatie

i J N i E vul hier je naam in

i J N i E vul hier je naam in 100 jaar Eindhovens Dagblad M i J N N i E u w S vul hier je naam in Het Eindhovens Dagblad bestaat honderd jaar! En dat vieren we! Speciaal voor dit feest nodigt het Eindhovens Dagblad jou uit om Colofon

Nadere informatie

Doe-opdrachten Aan de slag met afval. Groep 7-8

Doe-opdrachten Aan de slag met afval. Groep 7-8 Doe-opdrachten Aan de slag met afval Groep 7-8 > Inleiding Onderdeel van de lesmodule Aan de slag met afval zijn drie doe-opdrachten die erop zijn gericht om de thema s zwerfafval en afval scheiden, in

Nadere informatie

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend

Nadere informatie

Les 1: Een verhaal dat zich afspeelt in de toekomst

Les 1: Een verhaal dat zich afspeelt in de toekomst Les 1: Een verhaal dat zich afspeelt in de toekomst Voorbereiden: een onderwerp kiezen 1. Wat kun je allemaal meemaken als je in 2050 op school zit? Hieronder staan een paar verhaalideeën. Is mijn leerkracht

Nadere informatie

4 Gedrag. 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? 4.1 Opdrachten 1-24. 4.2 Opdrachten 1-20. 4.

4 Gedrag. 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? 4.1 Opdrachten 1-24. 4.2 Opdrachten 1-20. 4. 4 Gedrag DO-IT Datum 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? PARAGRAFEN Datum 4.1 Opdrachten 1-24 4.2 Opdrachten 1-20 4.3 Opdrachten 1-16 4.4 Opdrachten 1-16 Samenvatten Test

Nadere informatie

1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed.

1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed. D S K C N L gemeente Olst-Wijhe Opdracht 1 Deze opdracht doe je in een groepje van vier. Nodig: papier, lijm. 1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed. 2. Zoek nu een klasgenoot

Nadere informatie

Lesbrief: Feest! Thema: Mens & Dienstverlenen in de Toekomst

Lesbrief: Feest! Thema: Mens & Dienstverlenen in de Toekomst Lesbrief: Feest! Thema: Mens & Dienstverlenen in de Toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Zoveel culturen zoveel feesten! Overal op de wereld worden er

Nadere informatie

HANDLEIDING Leerkracht

HANDLEIDING Leerkracht Actuele leskaart Onderwerp: cyberpesten 17 november 2017 HANDLEIDING Leerkracht Tijd Groep Doelen 60 minuten 6, 7 en 8 - Uw leerlingen leren wat cyberpesten is; - Uw leerlingen onderzoeken hun eigen rol

Nadere informatie

Lesbrief bij Niemand mag het weten. Trudy van Harten

Lesbrief bij Niemand mag het weten. Trudy van Harten Lesbrief bij Niemand mag het weten Trudy van Harten Voor groep 6 en 7 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage 1: Opdrachtenblad - Bijlage 2: Niemand

Nadere informatie