Spreekbeurtkaart. Bzzz... de schoolbel. Geheimen van de schoolbel. colofon. Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs

Transcriptie

1 Geheimen van de schoolbel colofon 2006, Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB), Woerden Tekst: Technische redactie: Idee, ontwerp en eindredactie: Vormgeving: Illustraties: Druk: Anke van Hasselt Adrie Willemsen, OTIB, Woerden Regina Petit, Lieske Ragay en Josien Visser, C. van de Graaf & Partners BV, Amstelveen. Accentdesign, Mijdrecht Daniël van Kreuningen Verweij Printing, Mijdrecht Geheimen van de schoolbel Bzzz... de schoolbel Spreekbeurtkaart OTIB Meer exemplaren? Dit boekje is te bestellen en te downloaden. Ga naar Dit boekje maakt deel uit van een reeks themaboekjes over techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs. Eerder verscheen in deze reeks het boekje Achter de schermen over techniek in het schooltheater. Geheimen van de schoolbel is een uitgave van OTIB. Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs cover_otib.indd 1 Postbus AK Woerden Korenmolenlaan GG Woerden T F E info@otib.nl I In OTIB zijn vertegenwoordigd: Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs :45:08

2 Geheimen van de schoolbel colofon 2006, Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB), Woerden Tekst: Technische redactie: Idee, ontwerp en eindredactie: Vormgeving: Illustraties: Druk: Anke van Hasselt Adrie Willemsen, OTIB, Woerden Regina Petit, Lieske Ragay en Josien Visser, C. van de Graaf & Partners BV, Amstelveen. Accentdesign, Mijdrecht Daniël van Kreuningen Verweij Printing, Mijdrecht Geheimen van de schoolbel Bzzz... de schoolbel Spreekbeurtkaart OTIB Meer exemplaren? Dit boekje is te bestellen en te downloaden. Ga naar Dit boekje maakt deel uit van een reeks themaboekjes over techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs. Eerder verscheen in deze reeks het boekje Achter de schermen over techniek in het schooltheater. Geheimen van de schoolbel is een uitgave van OTIB. Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs cover_otib.indd 1 Postbus AK Woerden Korenmolenlaan GG Woerden T F E info@otib.nl I In OTIB zijn vertegenwoordigd: Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs :45:08

3 Spreekbeurtkaart: geheimen van de schoolbel

4 Spreekbeurtkaart: geheimen van de schoolbel Het geluid van de schoolbel komt uit een apparaat. Zo n apparaat heet een. Ze hangen op verschillende plekken. Bijvoorbeeld in de klas en op het schoolplein. De speaker maakt niet zelf het geluid. De speaker laat alleen het geluid horen. De stuurt een elektrisch signaal. Dit signaal wordt omgezet naar een geluid. En dat geluid hoor je uit de speakers. De geluidsinstallatie kan alleen geluid. Het kan geen informatie ontvangen. De geluidsinstallatie van de schoolbel is ingesteld. Zo weet de geluidsinstallatie wanneer het een signaal moet sturen naar de speaker. De schoolbel gaat meer dan één keer per dag af. Meerdere instellingen achter elkaar noem je een. De geluidsinstallatie heeft een eigen programma. Hierdoor weet het precies wanneer de bel moet af gaan. Het programma van een geluidsinstallatie kan je veranderen door de te wijzigen.

5 Geheimen van de schoolbel Bzzz... de schoolbel Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs.

6 DAT IS SHARELLA. IETS UITPROBEREN EN DAN KIJKEN WAT ER GEBEURT DIT IS BAS. WIJ HOUDEN VAN EXPERIMENTEREN. Wil je ook alles weten van een schoolbel? 1 Kies met wie je mee wil doen. Heb je zin in proefjes? Doe dan mee met Bas en Sharella. Lees alleen de blauwe bladzijden. Wil je de antwoorden opzoeken? Doe dan mee met Kim en Chen. Lees alleen de groene bladzijden. 2 Maak alle opdrachten van de groene of de blauwe bladzijden en vind het codewoord. Als je klaar bent, maak dan een kopie van de spreekbeurtkaart. En vul de codewoorden in. Als je een spreekbeurt gaat houden, gebruik dan de spreekbeurtkaart en je schrift. Neem een schrift om de antwoorden op te schrijven en tekeningen te maken. DIT IS CHEN. WIJ VINDEN HET LEUK OM VAN ALLES OP TE ZOEKEN. DAT IS KIM. ZO ONTDEKKEN WE STEEDS IETS NIEUWS. 2

7 Waarom hoor je de schoolbel in de hele school? Iedere dag als Chen, Kim, Sharella en Bas op school zijn, horen ze de schoolbel. Als de school begint, als het pauze is en als de school weer uitgaat. En of ze nou in de school zijn of juist op het plein, ze horen de schoolbel overal. Hoe kan dat? En wie zet die schoolbel aan? DAT KUN JE WEL ZEGGEN! IS DAT OP IEDERE SCHOOL ZO? DAT WIL IK WEL ONZE SCHOOLBEL EENS WETEN. DOET HET GOED. WAT EEN HERRIE ZEG! HIER MOET EEN GELUIDSINSTALLATIE ACHTER ZITTEN. MAAR HOE ZIT HET NOU PRECIES? TIJD VOOR WAT EXPERIMENTJES! 3

8 Experimenteer Hoe hoor je het geluid van de schoolbel? Wat voor geluid maakt de bel bij jou op school? Probeer het eens na te doen. Nu horen alleen de kinderen uit de klas jou. De schoolbel moet je in de hele school kunnen horen. Maak een plattegrond van jouw school. Denk ook aan het schoolplein en de gymzaal. Geef op de plattegrond aan of je het geluid van de schoolbel hoort. Doe dit per ruimte met bzzz. Gaat de bel? Controleer of het klopt. Maak vliegensvlug een rondje door en om de school (waarschijnlijk heb je wel een paar bellen nodig om het te controleren). Het geluid van de schoolbel komt uit een apparaat. Zo n apparaat heet een speaker. Zoek er één op. Ze hangen meestal hoog aan de muur. Hoe zien de speakers bij jou op school eruit? Teken er één in je schrift. Sommige mensen noemen het een zoemer. Waar komt die naam vandaan, denk je? Loop met je plattegrond een rondje in en om de school. Waar vind je alle speakers? Geef met een kruisje de speakers aan op je plattegrond. Hoor je de bel op het schoolplein en in de gymzaal? Ga ook daar op zoek naar de speakers. Schrijf naast de plattegrond hoeveel speakers je hebt gevonden. KIJK! HIER HANGT ER NOG EEN! JA, MAG IK HET POTLOOD, DAN ZET IK EEN KRUISJE. Om de schoolbel te kunnen horen, hangen er in de school. 4 Codewoord:

9 Hoe hoor je het geluid van de schoolbel? Het geluid van een schoolbel is hard en duidelijk. Iedereen op school moet de bel horen. Ontdek Wat voor geluid maakt de schoolbel bij jou op school? Probeer het met letters op te schrijven. Schrijf de zin over in je schrift. Zet erachter goed of fout. Een schoolbel maakt altijd hetzelfde geluid. Een schoolbel hoor je alleen in de gang. Een schoolbel klinkt hetzelfde als een voordeurbel. Schrijf deze zin met het goede antwoord over in je schrift. Zo n apparaat waardoor je de schoolbel hoort heet een bel/speaker/brandalarm. In de school hangen speakers. Daardoor hoor je de schoolbel overal in en om de school. Hoeveel speakers zijn er bij jou op school, denk je? Schrijf het aantal op. O, HIER STAAT HET: DE SCHOOLBEL WORDT GELEVERD MET 15 IDENTIEKE SPEAKERS. IDENTIEK. WAT BETEKENT DAT NOU WEER? VOLGENS MIJ DAT DE SPEAKERS ER ALLEMAAL HETZELFDE UITZIEN. Ga nu op ontdekkingstocht om te kijken hoeveel speakers er echt zijn. Je loopt een rondje in en om de school en telt de speakers of je gaat naar de conciërge of directeur en vraagt hoeveel speakers er zijn. Hoeveel speakers zijn er precies bij jou op school? Schrijf het aantal op. Had je het goed gegokt? Om de schoolbel te kunnen horen, hangen er in de school. Codewoord: 5

10 Experimenteer Wat stuurt het geluid naar de speakers? De speaker maakt niet zelf het geluid. De speaker laat alleen het geluid horen. Ga op zoek naar het apparaat dat voor het geluid zorgt. Vraag aan je juf of meester waar je kan gaan zoeken. Heb je het apparaat gevonden? Teken het op de plattegrond er bij. Doe dat met een vierkantje. Dit apparaat heet een geluidsinstallatie. Bekijk het apparaat goed. Schrijf op hoe de geluidsinstallatie eruit ziet. Je mag er ook een tekening van maken. OKÉ. DE GELUIDSINSTALLATIE ZORGT ER DUS VOOR DAT HET GELUID UIT DE SPEAKERS KOMT. JA MAAR HOE GAAT DAT DAN PRECIES? Bedenk wanneer de bel gaat. Zorg dat je op tijd bij de geluidsinstallatie bent. Wacht op de bel. Wat gebeurt er met de geluidsinstallatie als de bel gaat? De geluidsinstallatie stuurt een elektrisch signaal. Dit signaal wordt omgezet naar een geluid. En dat geluid hoor je uit de speakers. De speakers krijgen een signaal van de 6 Codewoord:

11 Wat stuurt het geluid naar de speakers? De speaker maakt niet zelf het geluid. De speaker laat alleen het geluid horen. Zoek een juf, een meester, de conciërge en de directeur op. Stel ze allemaal de volgende vraag: EH IK IN IEDER Wie zorgt ervoor dat de bel gaat? GEVAL NIET! Schrijf de antwoorden op. Ontdek Is het antwoord een apparaat? Dat klopt. Ga op zoek naar dat apparaat. Schrijft de antwoorden in je schrift. Waar is het apparaat? Hoeveel van dit soort apparaten zijn er op school? Hoe ziet het eruit? Je mag ook een tekening maken. Schrijf deze zin met het goede antwoord over in je schrift. Zo n apparaat heet een geluidsinstallatie/bel/speaker. WIE ZORGT ERVOOR DAT DE BEL GAAT? De geluidsinstallatie stuurt een elektrisch signaal. Dit signaal wordt omgezet naar een geluid. En dat geluid hoor je uit de speakers. Maak hier een tekening van. Wat teken je in het eerste vakje? En wat in het laatste? => signaal => De speakers krijgen een signaal van de Codewoord: 7

12 Experimenteer Waarom kan je tegen de geluidsinstallatie niets terugzeggen? Communicatie is het uitwisselen van informatie. De hele dag heb je met communicatie te maken. Je praat met je juf of meester, je leest een boek of je kijkt televisie. In een tekening ziet communicatie er zo uit: zender => medium => ontvanger wil informatie overbrengen Een apparaat of een persoon Hulpmiddel om de informatie over te brengen Bijvoorbeeld: de radio of de krant ontvangt de informatie Een apparaat of persoon Verzamel zoveel mogelijk voorbeelden van een medium. Teken het schema in je schrift en vul het verder in. zender => medium => ontvanger 1. journalist 2. presentator krant 2. radio krantenlezer 2. radioluisteraar Communicatie kan op verschillende manieren. De zender verzendt alleen informatie. De ontvanger kan niet reageren. Het gaat dan één kant op. Denk maar aan televisie. Bij een telefoongesprek wisselen de zender en ontvanger steeds. De communicatie gaat dan heen en weer. WEET JE ZEKER DAT HET AL TIJD IS? VOLGENS MIJ BEN JE TE VROEG! Hieronder staan verschillende voorbeelden van communicatie. Schrijf ze in je schrift. Geef met een pijl aan of het één kant op gaat > of heen en weer < >. radio boek televisie mailen msn-en telefoon VOLGENS MIJ OOK. STOP ER MAAR MEE, SCHOOLBEL. De geluidsinstallatie is ook een medium. De geluidsinstallatie kan alleen een geluid naar de speaker. De speaker kan geen informatie 8 ontvangen. Codewoord:

13 Waarom kan je tegen de geluidsinstallatie niets terugzeggen? Zonder dat je het weet ben je de hele dag met communicatie bezig. Je praat met je moeder, je leest een stripboek of je kijkt televisie. Ontdek Met communicatie wissel je informatie uit. In een tekening ziet het er zo uit: zender => medium => ontvanger wil informatie overbrengen Een apparaat of een persoon Hulpmiddel om de informatie over te brengen Bijvoorbeeld: de radio of de krant ontvangt de informatie Een apparaat of persoon In elke zin hieronder staat een voorbeeld van een zender, een medium en een ontvanger. Schrijf de zinnen over in je schrift en vul het ontbrekende woord in. De journalist geeft in de krant informatie aan de.. De presentator geeft via de.. het nieuws door aan de radioluisteraar. Kim praat door de telefoon met.. Communicatie kan op verschillende manieren. De zender verzendt alleen informatie. De ontvanger kan niet reageren. Het gaat dan één kant op. Denk maar aan televisie. Bij een telefoongesprek wisselen de zender en ontvanger steeds. De communicatie gaat dan heen en weer. Lees de zinnen. Schrijf in je schrift of ze goed of fout zijn. a. Communicatie via een krant en een boek gaat één kant op. b. Mailen via de computer gaat één kant op. EEN GELUIDSINSTALLATIE IS OOK EEN MEDIUM. JA, WE ONTVANGEN REGELMATIG EEN DUIDELIJKE SCHOOLBEL. Een geluidsinstallatie is ook een medium. De geluidsinstallatie kan alleen een geluid naar de speaker. De speaker kan geen informatie ontvangen. Codewoord: 9

14 Experimenteer Hoe weet de geluidsinstallatie wanneer hij een geluid moet zenden? Verzamel een kookwekker, een wekker, een wekkerradio, een mobiele telefoon (met alarmfunctie). Stel alle apparaten zo in dat ze over een half uur afgaan. Schrijf per apparaat op wat je moet doen bij het instellen. OEPS, IK DENK DAT WE NET MET HET BEKIJKEN VAN HET PROGRAMMA PER ONGELUK OP EEN VERKEERDE KNOP HEBBEN GEDRUKT. JIJ OOK ALTIJD MET JE EXPERIMENTEN! Ook de geluidsinstallatie van de schoolbel is ingesteld. Zo weet de geluidsinstallatie wanneer hij een signaal moet sturen naar de speaker. De schoolbel gaat meer dan één keer per dag af. Meerdere instellingen achter elkaar noem je een programma. Op welke momenten gaat bij jou op school de bel? Ga naar de geluidsinstallatie van de schoolbel. Kijk of je achter het programma kan komen. Lukt het niet direct? Misschien weet de juf, conciërge of directeur wel hoe het moet. Maak van het programma een weekoverzicht. Zet ook de zaterdag en zondag er bij. In het programma van de geluidsinstallatie staan de tijden waarop de schoolbel moet gaan. Vaak staat er nog meer in het programma. Bijvoorbeeld hoe hard het geluid van de bel moet zijn. Ook kan in een programma ingesteld worden naar welke speakers het signaal wel of juist niet moet gaan. De geluidsinstallatie heeft een eigen _. Hierdoor weet hij precies wanneer de bel moet gaan. 10 Codewoord:

15 Hoe weet de geluidsinstallatie wanneer hij een geluid moet zenden? Wanneer gaat bij jou op school de schoolbel? Maak een weekoverzicht. Zet ook de zaterdag en zondag er bij. Ontdek Hoe komt het dat de schoolbel iedere dag op de precies dezelfde tijd afgaat? Het weekoverzicht zoals je dat net hebt gemaakt zit ook in de geluidsinstallatie. Dat noem je een programma. In het programma van de geluidsinstallatie staan alle tijden waarop de schoolbel af moet gaan. Zo weet de geluidsinstallatie precies wanneer hij een signaal naar de speakers moet zenden. Lees de zinnen. Schrijf in je schrift of de zinnen goed of fout zijn. In het programma van de geluidsinstallatie staan de tijden van de schoolbel. De directeur moet iedere dag opnieuw het programma instellen. In een programma staat ook wanneer de schoolbel niet hoeft te gaan. Wie stelt bij jou op school het programma in? Zoek die persoon op en geef antwoord op de vragen. Waar bestaat het programma van de schoolbel uit? Hoe wordt het volume van de schoolbel ingesteld? Waar kun je instellen naar welke speakers het signaal moet gaan? MEESTER, MEESTER WE WILLEN NOG WAT VRAGEN OVER DE SCHOOLBEL. O, NEE. DAAR HEB JE ZE WEER De geluidsinstallatie heeft een eigen _. Hierdoor weet hij precies wanneer de bel moet gaan. Codewoord: 11

16 Experimenteer Hoe verander je het programma? In de geluidsinstallatie zit een programma. Bij jou thuis zijn vast ook apparaten met een programma. Misschien slaat iedere ochtend de verwarming vanzelf aan. Of gaat de vaatwasser pas aan als iedereen naar bed is.wat denk je? Kunnen die programma s nog veranderd worden? Weet je hoe je het programma van de verwarming kan veranderen? Schrijf het op. WE MOETEN NU TOCH EENS ONTDEKKEN HOE WE HET PROGRAMMA VAN DE VERWARMING KUNNEN VERANDEREN. JA EEN VERWARMING IS IN DE ZOMER NIET ECHT NODIG. VOLGENS MIJ MOETEN WE IETS MET DE INSTELLINGEN DOEN. Het programma van een geluidsinstallatie kan je veranderen door de instellingen te wijzigen. Hoe zit het eigenlijk met de schoolbel bij jou op school? Is het programma ingesteld voor een week, een maand of voor het hele schooljaar? Schrijf het op. Wat gebeurt er met de schoolbel als het vakantie is? Zoek het op of vraag het na. Nu is het jouw beurt! Laat de bel een keer extra afgaan vandaag. Wie stelt bij jou op school het programma in? Zoek die persoon op. Vraag of jij aan de geluidsinstallatie mag komen. Verander wat in het programma zodat de bel een keer extra afgaat. Wat moest je daarvoor doen? Schrijf het op. Je verandert een programma door de te veranderen. 12 Codewoord:

17 Hoe verander je het programma? Je hebt ontdekt dat de geluidsinstallatie een programma heeft waardoor de schoolbel iedere dag op het juiste moment afgaat. Maar wat gebeurt er eigenlijk in de vakanties? Een schoolbel is dan niet nodig. Ontdek Wat gebeurt er met de schoolbel tijdens de schoolvakanties? Vraag het na en schrijf het op in je schrift. Soms gaat de geluidsinstallatie tijdens de schoolvakanties uit. Het kan ook zijn dat de schoolvakanties in het programma zijn opgenomen. Of dat de instellingen van het programma voor een schoolvakantie worden veranderd. Een programma kan namelijk altijd aangepast worden. Als je iets wilt veranderen, moet je de instellingen van het programma veranderen. Hoe doe je dat bij de volgende apparaten? Zoek het op of vraag het na. Schrijf het op in je schrift. a. Je wilt thuis een andere ringtoon op de telefoon. b. Je wilt de kleuren van de televisie wat minder fel maken. c. Je wilt de tijd op de computer veranderen. d. Je wilt dat de schoolbel een uur later afgaat. OKÉ, NU MOETEN WIJ ER DUS VOOR ZORGEN DAT DE SCHOOLBEL EEN UUR LATER AFGAAT EEN UUR LATER?! DAN ZITTEN WE EEN UUR LANGER OP SCHOOL. DAT LIJKT ME NIET ZO N GOED PLAN. WAT DACHT JE VAN EEN UUR EERDER? Je verandert een programma door de te veranderen. Codewoord: 13

18 Waarom hoor je de schoolbel in de hele school? Een geluidinstallatie zorgt ervoor dat de bel gaat. Met een programma stel je in wanneer de bel af moet gaan. Op verschillende plekken in de school hangen speakers. De speakers ontvangen van de geluidsinstallatie een signaal. De speaker zet het signaal om in geluid. Dit is het geluid van de schoolbel. NOU HOREN WE DE BEL TENMINSTE OOK OP HET SCHOOLPLEIN. EENS KIJKEN OF DE BEL HET NU GOED DOET. Om geluid te horen zijn er speakers opgehangen door de hele school. Speakers worden ook in andere apparaten gebruikt. Ze zien er niet altijd hetzelfde uit. Neem de tabel over in je schrift en schrijf op waar de speaker van het apparaat zit. Ziet deze er hetzelfde uit als de speaker bij jouw op school? Het eerste voorbeeld is al ingevuld. Apparaat Waar zit de speaker? Ziet er hetzelfde uit als de speaker op school Mobiel Aan de bovenkant van je mobieltje ja / nee Sirene van de brandweer ja / nee Muziek van een mp3-speler ja / nee Luchtalarm* Zwembad omroepinstallatie ja / nee Autoradio ja / nee * je hoort de sirene de eerste maandag van de maand om twaalf uur 14

19 De schoolbelinstallatie heeft weinig geheimen meer. Schrijf het antwoord op de vragen in je schrift. De installatie van de schoolbel bestaat uit verschillende onderdelen. Wat moet je doen om het geluid ook in de wc te kunnen horen? De juf van groep vier gaat trouwen. Alle kinderen hebben langer speelkwartier. Hoe kun je er voor zorgen dat iedereen langer pauze kan houden? In je eigen klas horen jullie de bel niet. Jullie zijn nog steeds aan het werk, terwijl de andere kinderen al buiten spelen. Als schoolbelbaas mag je het probleem oplossen. Waar ga je kijken om een oplossing voor het probleem te vinden? Schrijf in je schrift de goede woorden bij de goede letters. C. E. D. A. G. F. SIGNAAL GELUID MEDIUM ZENDER ONTVANGER 15

20 Jij als schoolbel-baas Sharella, Bas, Chen en Kim zijn schoolbel-bazen. Zij kijken of de schoolbel goed ingesteld is en controleren of de bel op de goede tijden afgaat. Word jij ook schoolbel-baas? Kijk wat Sharella, Bas, Kim en Chen doen. Dan weet je wat je taak is. Speakers KIJK, DAAR MIST EEN SCHROEF! Controleer of alle speakers nog goed hangen. Loop regelmatig een rondje in en om de school als de bel gaat. Controleer of alle speakers het goed doen. 16

21 Programma DE TIJD LOOPT GELIJK MET DE KLOK EN MIJN HORLOGE. DAT IS DUS OKÉ. O, WE MOETEN EVEN OPLETTEN. VRIJDAG HEBBEN WE SPORTDAG. DE BEL MOET DAN EEN HALF UUR EERDER GAAN. Controleer de klok van de geluidsinstallatie. Controleer het programma van de geluidsinstallatie. Leg de schoolkalender naast het programma van de geluidsinstallatie. Controleer of alle bijzondere dagen in het programma staan. Met de hand KOM, HET IS BIJNA PAUZE. WE MOETEN DE BEL LATEN GAAN. JA, HO MAAR! IK DENK DAT IEDEREEN DE BEL NU WEL HEEFT GEHOORD! Zorg dat je één dag de bel met de hand mag doen. Maak een duidelijk dagschema. Zorg dat alle tijden er goed op staan. Ga steeds 5 minuten voordat de bel moet gaan naar de geluidsinstallatie. Laat de bel op tijd gaan. 17

22 Wist je dit al? Bijna bij iedere voordeur zit ook een bel. Toch heeft de voordeurbel een hele andere functie dan de schoolbel. Een schoolbel laat je weten dat het pauze is of dat de school uit is. Maar als bij je thuis de voordeurbel gaat, staat er iemand voor de deur! Je kan de schoolbel een beetje vergelijken met de klokken van een kerk. Voordat de kerkdienst begint luidt de kerk de klokken. Lekker hard zodat iedereen in de buurt het kan horen en op tijd is voor de kerkdienst. Veel geluidsinstallaties hebben ook een omroepfunctie. Dat betekent dat er via de speakers iets gezegd kan worden dat iedereen hoort. Is dat bij jou op school ook zo? En gebeurt het wel eens? ER IS EEN FIETSSLEUTEL GEVONDEN. WIE EEN FIETSSLEUTEL MIST KAN IN DE PAUZE EVEN LANGSKOMEN IN DE LERARENKAMER. EINDE VAN DIT BERICHT. Er zijn nu niet veel geheimen meer over de schoolbel. En op de spreekbeurtkaart kun je alles nog nalezen. Wil je meer weten? Kijk op de volgende internetsite: 18

23 Geheimen van de schoolbel colofon 2007, Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB), Woerden Tekst: Technische redactie: Idee, ontwerp en eindredactie: Vormgeving: Illustraties: Druk: Isabelle de Ridder Adrie Willemsen, OTIB, Woerden Regina Petit, Lieske Ragay en Josien Visser, C. van de Graaf & Partners BV, Amstelveen. Accentdesign, Mijdrecht Daniël van Kreuningen Verweij Printing, Mijdrecht Geheimen van de schoolbel Bzzz... de schoolbel OTIB Meer exemplaren? Dit boekje is te bestellen en te downloaden. Ga naar Dit boekje maakt deel uit van een reeks themaboekjes over techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs. Eerder verscheen in deze reeks: Achter de schermen techniek in het schooltheater Geheimen van het aquarium vissen en techniek Geheimen van de schoolbel is een uitgave van OTIB. Postbus AK Woerden Korenmolenlaan GG Woerden T F E info@otib.nl I In OTIB zijn vertegenwoordigd: Ontwikkeld in het kader van Verbreding Techniek Basisonderwijs (VTB) Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs. Spreekbeurtkaart

24 Geheimen van de centrale verwarming colofon 2007, Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB), Woerden Tekst: Technische redactie: Idee, ontwerp en eindredactie: Vormgeving: Illustraties: Druk: Isabelle de Ridder Adrie Willemsen, OTIB, Woerden Regina Petit, Lieske Ragay en Josien Visser, C. van de Graaf & Partners BV, Amstelveen. Accentdesign, Mijdrecht Daniël van Kreuningen Verweij Printing, Mijdrecht Geheimen van de centrale verwarming Buiten koud? Binnen warm! OTIB Meer exemplaren? Dit boekje is te bestellen en te downloaden. Ga naar Dit boekje maakt deel uit van een reeks themaboekjes over techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs. Eerder verscheen in deze reeks: Achter de schermen techniek in het schooltheater Geheimen van het aquarium vissen en techniek Geheimen van de schoolbel bzzz de schoolbel Postbus AK Woerden Korenmolenlaan GG Woerden T F E info@otib.nl I Ontwikkeld in het kader van Verbreding Techniek Basisonderwijs (VTB) Geheimen van de centrale verwarming is een uitgave van OTIB. Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs In OTIB zijn vertegenwoordigd: Techniek ervaren en beleven in het basisonderwijs. Spreekbeurtkaart