DE MISLEIDENDE CIJFERS VAN ENGIE

Transcriptie

1 DE MISLEIDENDE CIJFERS VAN ENGIE KRISTOF CALVO & JEAN-MARC NOLLET

2 DE MISLEIDENDE CIJFERS VAN ENGIE KRISTOF CALVO & JEAN-MARC NOLLET Deze week, donderdag 25 februari publiceert Engie het voormalige GDF Suez, de moederonderneming van Electrabel, haar resultaten van het boekjaar Electrabel zal haar huidige en mogelijk toekomstige investeerders in de nabije toekomst bovendien aansporen om in te tekenen op een kapitaalsverhoging ten belope van 3 tot 5 miljard euro. Voldoende reden voor Ecolo-Groen om haar licht te werpen op enkele van de significante misleidingen in de onderneming haar cijfers. Cijfers die voldoende bewijs leveren om te stellen dat er een no go is voor de Belgische Staat om via welk kanaal dan ook mee te gaan in dit verhaal. De onderneming handelt immers onethisch en allesbehalve groen. De doorsnee Belgische belastingbetaler is de dupe. Sterker nog, uit de analyse van de jaarrekening blijkt zelfs dat Engie knoeit met de cijfers. VIJF PUNTEN VAN KRITIEK 1. Heel bewuste structurele overwaarderingen Engie spiegelt haar aandeelhouders de toekomst te rooskleurig voor. De onderneming heeft in de afgelopen jaren haar Europese activa (m.n. Energy Europe) bewust en op structurele wijze overgewaardeerd ten belope van 5 miljard euro. Engie veronderstelt bij de projecties van haar cash flows (dewelke cruciaal zijn voor de waardering van haar goodwill) immers dat zij ook na 2025 in nucleaire energie mag blijven voorzien. Concreet maakt Engie de assumptie dat een capaciteit van 4098 MWe ook na 2025 actief blijft op de Belgische energiemarkt (zie Figuur 1). Engie veronderstelt dat de reactoren Doel 3, Doel 4, Tihange 2 en Tihange 3 nog twintig jaar extra open zullen mogen blijven (zie Tabel 1). Dit is evenwel niet de realiteit in de wetgeving inzake de kernuitstap. Figuur 1: Assumptie noodzakelijke nucleaire productie (Bron: Registration document 2014, p.268) 1

3 ACTIVITIES Thermal (gas- and coal-fired power plants) and wind power generation Nuclear power generation in Belgium Drawing rights on Chooz B and Tricastin power plants Hydropower generation in France Natural gas supply, trading and marketing and France sales activities Bron: Registration document 2014, p.269 Tabel 1: Assumpties cash flow projecties ASSUMPTIONS APPLIED BEYOND THE TERM OF THE BUSINESS PLAN Cash flow projection over the useful life of generation assets and underlying contracts Cash flow projection over the useful life of Tihange 1 (50 years), and over a technical life of 60 years for the Doel 3, Doel 4, Tihange 2 and Tihange 3 reactors Cash flow projection over the remaining term of existing contract plus assumption that drawing rights will be extended for a further ten years Cash flow projection over the useful life of concessions plus assumption that concessions will be renewed Cash flow projection over a time period allowing for the convergence towards expected long-term equilibrium price and margins levels, plus application of a terminal value based on a normative cash flow using a long-term growth rate of 1.9% De overwaardering is niet enkel onethisch ten opzichte van haar aandeelhouders, maar bovendien illegaal volgens de International Accounting Standards (IAS). De internationale boekhoudregels stellen immers dat Cash flow projections should be based on reasonable and supportable assumptions, the most recent budgets and forecasts [ ].Dit getuigt op zijn minst van weinig respect voor de Belgische rechtstaat die de timing van de uitstap bij wet heeft vastgelegd. Het argument van Engie dat de kernuitstap na 2025 onhaalbaar is, is bovendien reeds ruimschoots weerlegd in studies van onder meer de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG) en Elia. De onzekere realiteit onder ogen zien, zou Engie in 2014 verplicht hebben een waardevermindering van 4,4 miljard euro door te voeren op haar activa. In 2013 was dit nog een slordige 5 miljard euro. Het is echter niet verwonderlijk dat Engie terugdeinst dit bedrag tegen te boeken in haar uitgaven. Het gaat immers om meer dan de helft van haar Europese activa in de vorm van goodwill (8 miljard euro) én circa 20% van de waarde van haar totale goodwill (21 miljard euro). Een waardevermindering op goodwill is volgens de internationale boekhoudregels bovendien onomkeerbaar en dus definitief. Gezien de significante omvang van de overwaardering, het grote belang van de Belgische activa in de totale portefeuille van Engie en het groeiende draagvlak voor hernieuwbare energie, wordt het evenwel tijd dat Engie de onzekere toekomst onder ogen ziet. 2. Verwaarloosbare effectieve belastingvoet De aandeelhouders van de onderneming maken zich waarschijnlijk meer zorgen om het feit dat Electrabel [ ] in 2014 op federaal, gewestelijk en lokaal vlak een van de grootste belastingbetalers van het land [blijft], zoals de onderneming ook aangeeft op haar website. Niets is echter minder waar. Zelfs zonder gebruik te maken van de excessive profit rulings (die onlangs door de Europese Commissie veroordeeld werden als illegale staatssteun) slaagt de onderneming erin om de door haar betaalde belastingen hallucinant laag te houden. In 2014 betaalde Electrabel bijvoorbeeld een effectieve belastingvoet van 0.38%. De belastingen die Electrabel dus feitelijk betaalde op haar winst van het boekjaar waren met andere woorden nog geen povere één procent van die winst. Dit staat in schril contrast tot het gemiddelde effectieve tarief van 25% dat kleine ondernemingen in België betaalden. 2

4 De effectieve belastingvoet van de Belgische entiteiten in 2014 is bovendien geen uitzondering, integendeel. Ecolo-Groen maakte de oefening voor alle voorbijgaande jaren. De maximale voet die Electrabel betaalde tijdens de afgelopen tien jaren was 6.47% in In 2005 en 2009 betaalde Electrabel echter net zoals in 2014 nog geen één procent aan belastingen. De ruim vier miljoen euro belastingen die de onderneming in 2014 betaalde is bovendien niet eens het gevolg van de normale bedrijfsvoering, maar een belasting op de meerwaarde uit de verkoop van haar participaties in de Vlaamse distributie-intercommunales ( 849 mln). De dividenden afkomstig uit die participaties in intercommunales (2013: 74,5 mln; 2012: 107,2 mln; 2011: 318,7 mln) waren in de jaren voorafgaand aan die verkoop bovendien niet-belastbaar volgens het Belgisch fiscaal recht. Dit terwijl uitgekeerde dividenden in de regel onderworpen zijn aan de roerende voorheffing (25%, uitzonderlijk 15%). WINST V.H. BOEKJAAR VOOR BELASTING Tabel 2: Effectieve belastingtarieven Electrabel BELASTINGEN REGULARISERING EN TERUG- NEMING VAN VOORZIENINGEN VOOR BELASTINGEN BELASTINGEN OP HET RESULTAAT EFFECTIEF BELASTINGTARIEF A B C D = B + C E = D/A ,38% n.v.t n.v.t ,05% ,39% ,04% n.v.t ,47% ,15% ,01% Bron: NBB Balanscentrale, eigen berekeningen Hoe komt Electrabel dan tot haar stelling dat ze (nominaal) een van de grootste belastingbetalers is? Heel simpel. Ze telt onterecht enkele sectorspecifieke heffingen bij de vier miljoen belastingen. Een goed voorbeeld hiervan zijn deze voor de houders van vergunningen en erkenningen vereist voor het stellen van handelingen die een bijkomende blootstelling van personen aan ioniserende stralingen met zich mee kunnen brengen. Dit is feitelijk geen belasting maar een retributie, met andere woorden een betaling aan de overheid voor een verleende dienst. De heffing van de wet van 15 april 1994 dient immers ter vergoeding van het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) dat instaat voor bescherming van de bevolking, werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van ioniserende straling. Even gemakkelijk rekent Electrabel zich arm door de 407 miljoen euro nucleaire repartitiebijdrage onder de noemer belastingen te plaatsen. Boekhoudkundig is dit evenwel een uitzonderlijke kost. Vanuit economisch perspectief is het dan weer een simpele correctie voor de economisch niet verantwoorde en dus excessieve winsten als gevolg van Electrabel haar monopoliepositie. Het is dus zeker geen taks op de competitieve winst geboekt door de onderneming, zoals zo vaak beweerd. Eenzelfde redenering gaat op voor de heffing op ongebruikte sites waar elektriciteit kan worden geproduceerd. Die moet de Belgische energiemarkt aantrekkelijker maken voor nieuwe spelers. Het 3

5 is pas met de verlenging van Doel 1 en 2 in het vooruitzicht dat Electrabel zich hier ontvankelijk tegenover opstelde. Ondanks haar uitzonderlijk hoge belastingen, maakt de onderneming bijzonder handig gebruik van belastingontwijking als drukkingsmiddel. De groep versluisde in 2012 immers 495 miljoen euro aan winst uit België naar Frankrijk. Bijgevolg bleef kolom B in Tabel 2 leeg in 2012 en liep de fiscus de belastingen op die winsten mis. Toevallig besloot de Belgische regering net in 2012 dat Electrabel dubbel zoveel nucleaire bijdrage moest betalen. Dat was tegen de zin van het Franse moederbedrijf Engie (toen GDF Suez) en het verschoof de winst door Electrabel te veel aan te rekenen voor haar gas. Het was de Belgische energietoezichthouder CREG die de overfacturatie uiteindelijk blootlegde. Maar zonder gevolg voor de Bijzondere Belastinginspectie (BBI), want de onderneming gaat er nu in tegenstelling tot haar eerdere stelling immers prat op dat het ook zonder die verschuiving vrijwel geen belastingen had moeten betalen. 3. Belastingbetaler betaalt voor de verlenging van Doel 1 en 2 Het miskennen van haar machtspositie ligt eveneens mee aan de basis van de wanpraktijken in haar waardering. Van alle elektriciteit opgewekt in België is 46% van nucleaire aard (zie Annex 1). België scoort daarmee een top drie positie binnen Europa. Net onder Frankrijk, het thuisland van Engie. Ver boven het gewogen Europese gemiddelde van de EU (27%). De redenering van Engie dat een nucleaire capaciteit onontbeerlijk blijft, is niet enkel een kaakslag voor de Belgische wetgeving maar ook weinig feitelijk gestoffeerd. Andere landen (bijv. Oostenrijk en Duitsland) tonen duidelijk aan dat het anders kan. De dynamica gaan immers veeleer in de andere richting: het in stand houden van de machtspositie leidt ertoe dat België met een elektriciteitsproductie die slechts voor 14% uit hernieuwbare energie komt maar net de helft van het Europees gemiddelde haalt en onderaan de Europese ladder bengelt (zie Annex 2). Een verlenging van de centrales Doel 1 en 2 zal dit probleem enkel in stand houden. Wat levert de verlening van Doel 1 en 2 Electrabel eigenlijk op en wat kost het de belastingbetaler? Een waardevermeerdering op haar goodwill of een terugname van een eerdere waardevermindering is volgens de internationale boekhoudregels alleszins niet mogelijk voor Engie. Desondanks ligt er voor de producent een bijzonder interessante conventie op de onderhandelingstafel. Haar volledig afgeschreven activum zou immers weer winst gaan genereren. In ruil daarvoor is Electrabel een nucleaire repartitiebijdrage verschuldigd. Voor de berekening van de nucleaire repartitiebijdrage wordt rekening gehouden met een beperkte bijkomende jaarlijkse investering, de variabele kosten en de verwachte elektriciteitsprijzen (zie Annex 3). Het huidige voorstel voorziet een jaarlijkse bijdrage aan de Belgische Staat van 20 miljoen euro. Gegeven de minima en maxima prijzen en kosten, levert dit Electrabel volgens de nota van Minister Marghem een winst die varieert tussen een maximum van 49 miljoen euro en een minimum een verlies van 42 miljoen euro per jaar. 1 Een logischere verklaring waarom Electrabel in werkelijkheid wel blij is met deze conventie, is dat er iets niet klopt in de onderliggende assumpties. Hoewel de Belgische elektriciteitsprijzen de afgelopen jaren hoger waren dan de buitenlandse elektriciteitsprijzen, lijken de veronderstellingen in lijn te liggen met de data van Elia en de CREG (zie Annex 4). Voor de uitbatingskosten is men echter afhankelijk van data van Electrabel zelf. Behalve een eind bedrag van de kosten, geeft Electrabel geen inzage in de berekening van die kosten per Mwh of de historisch gemaakte kosten. Zelfs zonder 1 De kabinetsnota in kwestie werd rondgedeeld in de Commissie van De Kamer op 12 januari en week later (19 januari) besproken. 4

6 de bijkomende investeringen liggen die echter aanzienlijk hoger dan de nucleaire productiekosten van 17 à 21 /MWh geschat door de CREG in De kost van de verlenging voor de Belgische belastingbetaler is echter niet te verwaarlozen. In ruil voor de investeringen wilde Electrabel immers een fikse korting op de reeds te betalen nucleaire rente. De 407 miljoen euro werd teruggebracht tot 200 miljoen in 2015 en 150 miljoen vanaf Bovendien is er geen enkele garantie dat de lage energieprijzen die gebruikt zijn voor de berekening van de nucleaire repartiebijdrage ook werkelijk zullen gehanteerd worden op de markt. En mocht de deal niet doorgaan, bijvoorbeeld omdat het Grondwettelijk Hof de juridische basis van de levensduurverlenging onderuit haalt, dan kan de energiegroep bij de Belgische Staat een schadevergoeding claimen ten belope van haar verlies. De Europese Commissie stelt zich bovendien ernstige vragen bij de voorliggende conventie voor verlening. De Commissie vraagt zich immers af of de beslissing om de oudste kernreactoren Doel 1 en 2 tien jaar langer open te houden en de daaraan gekoppelde financiële afspraken geen illegale staatssteun zijn. Ook het eerdere akkoord over Tihange 1 wordt in de lijst van 18 vragen terug in vraag gesteld. 4. Miskenning van reële risico s Als gevolg van haar nucleaire activiteiten, wordt de onderneming blootgesteld aan aanzienlijke aansprakelijkheidsrisico's en potentieel aan aanzienlijke extra exploitatiekosten. Risico s kunnen bijvoorbeeld voortkomen uit operationele incidenten, ontwerpfouten of door externe gebeurtenissen buiten de controle van de onderneming (met inbegrip van acties door derden en natuurrampen). De dalende elektriciteitsprijzen en problemen voor het aanhouden van de nucleaire capaciteit heeft ratingagentschap Moody s dan ook aangezet om Engie onder negatieve evaluatie te zetten. Ondanks de vele probleemsignalen van haar reactoren gedurende de afgelopen jaren, besteed Engie weinig tot geen aandacht dergelijke risico s in haar jaarverslag. Ze spendeert meer aandacht aan de rechtsonzekerheid waarin ze leeft (en de mogelijke bijkomende heffingen), dan de risico s verbonden aan haar nucleaire activiteiten. De onderneming besteedt het beheer van voorzieningen aangelegd voor de ontmanteling van kerncentrales en het beheer van radioactieve splijtstoffen uit aan dochteronderneming Synatom. Ironisch genoeg mag Synatom 75% van die spaarpot nog eens uitlenen aan de nucleaire exploitanten, in casu Electrabel dus. Er is dus geen waterdichte garantie dat het geld beschikbaar zal zijn op het moment dat de centrales effectief worden ontmanteld. De investeringen gedaan met de voorzieningen betaald door de Belgische consument vloeien bovendien, via moederonderneming Engie, naar het buitenland. Voor Engie is België, en Europa in het algemeen, immers geen groeimarkt waar nog geld valt te rapen. De elektriciteits- en gasconsumptie in Europa dalen (zie Figuur 1 en Annex 5). Er wordt dus vooral geïnvesteerd in groeiregio s zoals het Midden-Oosten (bijv. Oman, Saudi Arabië, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten). 2 Electrabel betwistte deze cijfers. Ze voerde aan dat de cijfers van de CREG niet te verzoenen vielen met haar operationeel resultaat. De CREG weerlegde dit echter door te stellen dat Electrabel haar winsten eenvoudig naar andere onderdelen van de Engie groep kan doorschuiven. Electrabel weigerde overigens om dit te laten verifiëren in haar rekeningen. 5

7 Figuur 2: Groeimarkten elektriciteitsconsumptie, per regio in 2014 (t.o.v. 2013) Tot slot, regelen de Conventies van Parijs (1960) en Brussel (1963) de aansprakelijkheid in geval van een kernramp. Concreet plafonneren ze de aansprakelijkheid van de nucleaire exploitant. Na bijkomende onderhandelingen werd de aansprakelijkheid van de uitbaters van kerncentrales vastgesteld op 1,2 miljard euro. Een ogenschijnlijk groot bedrag, maar verwaarloosbaar ten opzichte van de werkelijke kosten van een mogelijke ramp, die gemakkelijk kunnen oplopen tot een honderdof zelfs duizendvoud hiervan in een dichtbevolkte regio als België. Uiteraard zou geen enkele onderneming de exploitatie op zich nemen indien ze dit volledige bedrag zou moeten dragen. Het vastgestelde bedrag is echter beperkt in vergelijk met de miljarden winsten die de onderneming jaarlijks boekt. 5. Gebrek aan groen Om de burger aan te zetten over te stappen van nucleaire naar hernieuwbare stroom, lanceerde Groen een campagne Switch van grijs naar groen. Electrabel reageerde vurig met een tegenbericht waarin ze claimde dat dit onterecht kritiek was op de onderneming. Electrabel is immers de grootste groenestroomproducent van België. In nominale termen (bijv. het aantal MW geproduceerd) is dit inderdaad het geval. Dit is niet zo moeilijk gezien haar greep op de markt met een aandeel van maar liefst 78% in de capaciteit voor de opwekking van elektriciteit in België (zie Annex 6). 3 Als je het zo bekijkt is Electrabel net zo zeer de grootste producent van nucleaire en bruine stroom, als ook de grootste vervuiler van allemaal. Als je het relatief bekijkt, krijg je echter een ander beeld. Met een aandeel van groene stroom van 18,2% in haar totale productie scoort Electrabel slechter dan haar grote concurrent EDF Luminus (19,6%) en beduidend slechter dan de kleine concurrenten, bijv. Lampiris (94,7%) en Eneco (100%). Als die concurrenten op een groene manier winstgevend kunnen zijn en overleven in een markt gedomineerd door één speler, waarom zou die grote speler dat dan niet kunnen? 3 De capaciteit om te produceren (in termen van MW) is niet hetzelfde als de eigenlijke productie die uiteindelijk op het elektricitetisnet komt (in termen van Mwh). De capaciteit wordt immers niet noodzakelijk volledig benut. Hernieuwbare bronnen zijn immers afhankelijk van de natuur (bv. het aantal uren zon, wind, etc.). De praktijk is bovendien dat nucleaire energie vaak voorrang krijgt op hernieuwbare energie, ook als de natuurlijke factoren wel meezitten, wat hun ontwikkeling in de weg kan staan. Het marktaandeel van de enige nucleaire producent in termen van netproductie ligt bijgevolg nog hoger. Capaciteit meet bovendien beter de feitelijke greep op de markt dan louter kijken naar consumptieaandelen. Electrabel maakt immers nog altijd winst op de nucleaire elektriciteit die ze doorverkoopt aan andere ondernemingen, die de elektriciteit op hun beurt aan de consument aanbieden. Haar aandeel in deze bruine energie zou je niet zien indien men louter naar consumptiecijfers kijkt. 6

8 CONCLUSIE Een onderneming is nog altijd verplicht om binnen de lijntjes te kleuren, hoe groen of bruin het kleurpotlood ook is. Na eerdere klachten over gebrek aan transparantie en misdrijven (bijv. de onwettelijke doorrekening van distributievergoedingen, omkoping en druk op kritische stemmen), wijst Groen daarom op enkele concrete fouten en misleidingen in de cijfers en communicatie van Engie en haar dochteronderneming Electrabel, in het bijzonder via de jaarrekening van het moederbedrijf: 1) Engie misleidt (toekomstige) investeerders door de illegale, structurele overwaarderingen van haar Belgische activa. 2) Electrabel beweert onterecht een van de grootste belastingbetalers van dit land te zijn. 3) Electrabel probeert keer op keer de Belgische belastingbetaler te laten opdraaien voor de kosten van een uitstel van de kernuitstap. 4) Electrabel miskent de risico s als gevolg van haar nucleaire activiteiten en voert een anti- Belgisch beleid (door druk via belastingontduiking en het exporteren van investeringen). 5) Electrabel beweert onterecht een groene energieproducent te zijn. Voor Ecolo-Groen is dit een nieuwe aanleiding om aan te dringen op een strategiewissel van de Belgische overheid ten aanzien van Engie en Electrabel. Door bijvoorbeeld alsnog af te zien van de conventie inzake Doel 1 en 2. In geen geval mogen Belgische overheden of investeringsmaatschappijen zich engageren in de kapitaalzoektocht van Engie en Electrabel. Dat is na de analyse van de jaarrekening voor Ecolo-Groen een absolute no go. 7

9 Annex 1: Comparatieve gegevens netto elektriciteitsproductie France 78,2% 78,1% 76,9% 76,3% 76,2% 75,0% 78,5% 74,8% 73,6% 77,1% Ukraine 0,0% 0,0% 48,1% 47,6% 48,9% 48,2% 47,2% 46,2% 43,6% 49,3% Belgium 54,4% 54,1% 53,9% 53,3% 51,4% 50,0% 53,0% 48,2% 50,6% 45,7% Sweden 45,0% 46,3% 44,3% 41,9% 37,5% 38,3% 39,5% 37,7% 42,5% 41,5% Slovenia 39,7% 37,5% 38,6% 38,9% 35,5% 34,9% 39,3% 35,7% 33,3% 36,8% Czech Rep. 30,5% 31,5% 30,2% 32,5% 33,8% 33,3% 33,0% 35,3% 35,9% 35,8% Bulgaria 43,1% 43,6% 35,1% 36,2% 36,7% 33,7% 33,3% 34,7% 33,4% 34,7% Finland 33,0% 28,0% 28,9% 29,6% 32,6% 28,3% 31,6% 32,6% 33,2% 34,6% Euro area 32,3% 31,8% 30,1% 30,2% 29,8% 29,8% 29,7% 28,4% 28,2% 29,2% EU 28,8% 28,2% 26,5% 26,5% 26,6% 26,4% 26,6% 25,9% 25,9% 26,6% Spain 19,6% 19,9% 17,9% 18,7% 17,8% 20,4% 19,5% 20,5% 19,8% 20,5% UK 19,8% 18,3% 15,1% 12,8% 17,4% 15,4% 17,9% 18,5% 18,8% 18,0% Romania 9,2% 8,9% 11,2% 17,1% 20,5% 19,1% 18,5% 19,6% 19,7% 17,7% Slovakia 0,0% 0,0% 10,6% 12,3% 16,3% 15,2% 14,9% 15,2% 14,9% 16,1% Germany 26,5% 26,5% 22,2% 23,4% 22,9% 22,4% 17,7% 15,9% 15,3% 15,5% Netherlands 3,9% 3,5% 3,9% 3,8% 3,7% 3,3% 3,6% 3,8% 2,8% 3,9% Denmark 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Estonia 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Ireland 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Greece 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Croatia 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Italy 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Cyprus 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Latvia 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Lithuania 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Luxembourg 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Hungary 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Malta 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Austria 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Poland 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Portugal 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Iceland 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Norway 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Montenegro 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Macedonia 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Albania 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Serbia 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Turkey 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Kosovo 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Moldova 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Bron: Energy statistics database van Eurostat 8

10 Annex 2: Comparatieve gegevens aandelen per bron in de netto elektriciteitsproductie 1 HYDRO WIND SOLAR GEOTHERMAL COMBUST. FUELS NUCLEAR OTHER TOTAL Albania 100,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 100,0% Iceland 91,0% 0,1% 0,0% 9,0% 0,0% 0,0% 0,0% 100,0% Norway 95,9% 1,6% 0,0% 0,0% 2,2% 0,0% 0,2% 100,0% Austria 70,0% 5,6% 1,1% 0,0% 23,2% 0,0% 0,0% 100,0% Croatia 69,3% 5,5% 0,3% 0,0% 24,9% 0,0% 0,0% 100,0% Luxembourg 55,3% 2,0% 2,4% 0,0% 40,3% 0,0% 0,0% 100,0% Montenegro 56,5% 0,0% 0,0% 0,0% 43,5% 0,0% 0,0% 100,0% Lithuania 36,3% 13,2% 1,5% 0,0% 44,2% 0,0% 4,8% 100,0% Sweden 42,3% 7,5% 0,0% 0,0% 8,8% 41,4% 0,0% 100,0% Denmark 0,0% 42,4% 1,9% 0,0% 55,6% 0,0% 0,0% 100,0% Romania 31,7% 10,0% 2,7% 0,0% 37,9% 17,6% 0,0% 100,0% Latvia 41,2% 3,0% 0,0% 0,0% 55,9% 0,0% 0,0% 100,0% Slovenia 38,3% 0,0% 1,6% 0,0% 23,5% 36,7% 0,0% 100,0% Italy 22,4% 5,6% 8,1% 2,1% 61,6% 0,0% 0,2% 100,0% Serbia 37,3% 0,0% 0,0% 0,0% 62,6% 0,0% 0,0% 100,0% Slovakia 28,2% 0,0% 4,0% 0,0% 39,7% 27,3% 0,7% 100,0% Euro area 14,3% 8,2% 4,0% 0,3% 43,9% 29,1% 0,2% 100,0% Greece 10,1% 7,9% 8,1% 0,0% 73,9% 0,0% 0,0% 100,0% Macedonia 24,0% 1,4% 0,3% 0,0% 74,3% 0,0% 0,0% 100,0% EU 14,0% 8,3% 3,2% 0,2% 47,6% 26,6% 0,2% 100,0% Ireland 4,9% 20,1% 0,0% 0,0% 75,0% 0,0% 0,0% 100,0% Turkey 16,5% 3,5% 0,0% 0,9% 79,0% 0,0% 0,1% 100,0% Finland 19,1% 1,7% 0,0% 0,0% 43,7% 35,1% 0,3% 100,0% Germany 5,1% 9,6% 6,0% 0,0% 63,6% 15,4% 0,3% 100,0% Bulgaria 12,7% 3,0% 2,9% 0,0% 47,0% 34,3% 0,0% 100,0% France 13,4% 3,2% 1,1% 0,0% 5,8% 76,4% 0,2% 100,0% UK 3,2% 9,9% 1,2% 0,0% 67,8% 17,9% 0,0% 100,0% Belgium 3,8% 6,4% 4,0% 0,0% 40,3% 44,9% 0,5% 100,0% Poland 2,2% 5,2% 0,0% 0,0% 92,5% 0,0% 0,1% 100,0% Czech Rep. 4,3% 0,6% 2,5% 0,0% 57,0% 35,6% 0,0% 100,0% Moldova 7,0% 0,1% 0,1% 0,0% 92,8% 0,0% 0,0% 100,0% Netherlands 0,1% 5,9% 0,8% 0,0% 89,2% 3,9% 0,1% 100,0% Cyprus 0,0% 4,4% 2,0% 0,0% 93,6% 0,0% 0,0% 100,0% Estonia 0,2% 5,5% 0,0% 0,0% 94,3% 0,0% 0,0% 100,0% Malta 0,0% 0,0% 3,2% 0,0% 96,8% 0,0% 0,0% 100,0% Kosovo 3,0% 0,0% 0,0% 0,0% 97,0% 0,0% 0,0% 100,0% Bron: Energy statistics database van Eurostat 1 Gesorteerd volgens aandeel van de hernieuwbare bronnen 9

11 Annex 3: Berekening nucleaire repartitiebijdrage Doel 1 & 2 (in mln ) Berekeningen Commissie Marghem: MINIMUM 2016 Opbrengst 28,0 - Investering -70,0 = Subtotaal -42,0 - Nucl.rente -20,0 Winst -62,0 MAXIMUM 2016 Opbrengst 119,0 - Investering -70,0 = Subtotaal 49,0 - Nucl.rente -20,0 Winst 29,0 ASSUMPTIES: Jaarlijks productievolume: Mwh (gegeven een beschikbaarheid van 87%) Min. Max. Elektriciteitsprijs: /Mwh Uitbatingskosten: /Mwh Investeringskost ( ): of 10 /Mwh Annex 4: Elektriciteitsprijzen 10

12 Annex 5: Internationale omgeving 11

13 12

14 Annex 6: Overzicht Belgische markt per producent en brandstof (in termen van geïnstalleerde capaciteit) Bron: Elia 13