CGW in de psychosezorg bezuiniging, investering of verrijking?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CGW in de psychosezorg bezuiniging, investering of verrijking?"

Transcriptie

1 CGW in de psychosezorg bezuiniging, investering of verrijking? Petra Bervoets

2 CGT bij psychose CGT werd al langer toegepast bij depressie en angst maar niet bij psychose Medio jaren 90 kwam CGT bij psychose van de grond De cursus Gedachten Uitpluizen werd ontworpen door Valmaggia, van der Gaag et al na effectonderzoek CGT bij blijvende psychotische symptomen In 2005 werd de cursus herzien en bestond uit vaardighedenboek, handboek theorie en dvd

3 Traject CGW Tien jaar na invoeren CGT bij psychose is een traject uitgezet voor CGW bij Parnassia Volwassenen (2007) Multi-disciplinaire richtlijn schizofrenie werd in deze tijd ook geïmplementeerd Aanmeldingen voor CGT groeiden Wachtlijsten waren het gevolg Psychologen konden het niet langer alleen opvangen

4 Implementatie-traject Berekenen benodigde capaciteit CGW aan de hand van: *totaal aantal CGT behandelingen op jaarbasis binnen Parnassia volwassenen *aantal deelsessies door CGW *8-12 uur inzet CGW naast bestaande taken Planning maken Taakstelling CGW omschrijven Werving medewerkers Opleiding met aangepast scholingsplan

5 Scholingsprogramma Cursus CGW in de Psychose-zorg 8 cursusdagen van 6 uur = 48 uur theoretisch en praktisch onderwijs 52 uur voorbereiding, literatuurstudie en huiswerkopdrachten Na afronding cursorisch gedeelte 1 jaar werken onder supervisie (40 uur) van een geregistreerd gedragstherapeut

6 Gebruikte literatuur Doelgericht begeleiden in de psychiatrie: basale gedragstherapeutische vaardigheden. Elsevier Gezondheidszorg, 2006 Gedachten Uitpluizen: cognitieve gedragstherapie bij achterdocht en stemmen Handboek theorie, M. van der Gaag, L. Valmaggia, R. van Meer, C.J. Slooff. Cognitie en Psychose, 2005

7 Gebruikte literatuur (2) Vaardigheden oefenboek, M. van der Gaag, L. Valmaggia, R. van Meer, C.J. Slooff. Cognitie en Psychose, 2005 De psychologische behandeling van psychosen: richtlijnen, valkuilen en omwegen. M. van der Gaag, M.T. Appelo, C.A.L. Hoogduin (Red.) Bohn Stafleu Van Loghum, 2003

8 Onderwerpen cursusdagen Dag 1: leertheorie en oefenen met bekrachtiging Dag 2: gesprekstechnieken vanuit gedragstherapeutisch referentiekader Dag 3: leertheorie en het maken van gedragsanalyses Dag 4: gedragsveranderende programma s en inleiding op cognitieve gedragstherapie bij wanen en hallucinaties

9 Onderwerpen cursusdagen Dag 5: G-training oefenen en kennismaken met andere deeltechnieken cognitieve gedragstherapie Dag 6: activiteiten vaststellen en angstreductie Dag 7: exposure Dag 8: vergroten zelfwaardering, toets, afronding en consolidatie

10 Na afronding cursus 40 supervisie-bijeenkomsten Na afronding supervisie is de aanvraag voor inschrijving in register CGW VGCt gedaan Verdeeld over twee trajecten zijn nu in totaal 7 CGW-ers opgeleid Zij werken resp in ambulante teams (4), Acute Deeltijdbehandeling (1), deeltijd lang (1) en Centrum Eerste Psychose (1) samen met de afdelingspsychologen

11 Taken CGW Deelbehandelingen doen zoals G-training, exposure, zelfwaardering vergroten, activity scheduling, vaardigheidstrainingen oa relaxatie-training Exposure is gericht op het verminderen van vermijdingsgedrag tgv achterdocht, hallucinaties. Exposure belangrijkste interventie uitgevoerd door CGW

12 CGW werkt niet alleen Maar altijd samen met een gedragstherapeutisch geschoolde psycholoog Psycholoog stelt indicatie CGT en stelt casusconceptualisatie en behandelplan op Psycholoog bespreekt indicatie met CGW en betrekt deze bij de behandeling in de startfase (g-training), interventiefase en consolidatiefase

13 Hoe komt de CGW aan patiënten? CGW woont indicatiestaf bij en is zelf alert bij behandelplanbesprekingen of hij/zij iets kan betekenen in CGT-traject Psycholoog is ook alert op rol CGW in team en CGT-traject Het laatste is voor verbetering vatbaar, psychologen zijn nog te veel gewend behandeling alleen te doen

14 Update Multidisciplinaire Richtlijn Schizofrenie In deze update is een nieuw hoofdstuk opgenomen genaamd Zorg, begeleiding en ervaringsdeskundigheid' (hoofdstuk 6). Dit hoofdstuk behandelt een aantal verpleegkundige en agogische aspecten van de zorg en begeleiding van mensen met schizofrenie en de inzet van ervaringsdeskundigheid.

15 Wat wordt er genoemd over CGW? de principes en technieken van cognitieve therapie mede te laten uitvoeren door verpleegkundigen, op indicatie en onder supervisie van een cognitief gedragstherapeut Ook is onderzoek nodig naar de benodigde competenties van de therapeut en cognitiefgedragstherapeutisch werker om succesvol cognitieve gedragstherapie bij psychose te kunnen uitvoeren.

16 Hoe gaan we nu verder? Maandelijks wordt supervisie CGW voortgezet na 40 sessies in kader van opleiding Tevens vindt bij- en nascholing plaats intern en bij VGCt zodat herregistratie gegarandeerd is en takenpakket CGW mogelijk kan worden uitgebreid. Cursus CGW in de psychose-zorg krijgt update in de loop van 2013.

17 Bezuiniging, investering of verrijking? Een echte bezuiniging heeft het overdragen van deelbehandelingen naar CGW nog niet opgeleverd, cijfers zijn niet bekend Toch is het een goede investering geweest om de zorg voor mensen met schizofrenie verder te professionaliseren En wat mij betreft (en ook volgens onze CGW s) zeker een verrijking!

Meer informatie MRS 0610-2

Meer informatie MRS 0610-2 Meer informatie Bij de VGCt zijn meer brochures verkrijgbaar, voor volwassenen bijvoorbeeld over depressie en angststoornissen. Speciaal voor kinderen zijn er brochures over veel piekeren, verlatingsangst,

Nadere informatie

Word ook cognitief gedragstherapeutisch werker VGCt! Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt

Word ook cognitief gedragstherapeutisch werker VGCt! Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt Word ook cognitief gedragstherapeutisch werker VGCt! Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt Voor HBO-afgestudeerden in de GGZ, zoals verpleegkundigen, sociotherapeuten, vaktherapeuten,

Nadere informatie

Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch

Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch werker Volwassenen en ouderen mensenkennis Van onze klinisch psycholoog heb ik een groep cliënten overgenomen, bij wie ik de instrumenten uit de opleiding

Nadere informatie

Aart Oosterveld, spv Widel van Son, klinisch psycholoog Voortgezette Behandeling Apeldoorn

Aart Oosterveld, spv Widel van Son, klinisch psycholoog Voortgezette Behandeling Apeldoorn Gedachten Uitpluizen Cognitieve Gedragstherapie bij stemmen en wanen Aart Oosterveld, spv Widel van Son, klinisch psycholoog Voortgezette Behandeling Apeldoorn 29-9-2010 Inhoud workshop Doelstelling Who

Nadere informatie

Waarom is het nuttig en prettig gezinsleden te betrekken bij uw behandeling?

Waarom is het nuttig en prettig gezinsleden te betrekken bij uw behandeling? Waarom is het nuttig en prettig gezinsleden te betrekken bij uw behandeling? Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Waarom is het nuttig en prettig gezinsleden te betrekken bij uw behandeling?

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie een effectieve psychotherapie

Cognitieve gedragstherapie een effectieve psychotherapie Cognitieve gedragstherapie een effectieve psychotherapie Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 3 Cognitieve gedragstherapie Een effectieve psychotherapie In deze brochure kunt u lezen

Nadere informatie

ACCREDITATIEREGLEMENT CURSUSSEN EN ACTIVITEITEN VOOR COGNITIEF GEDRAGSTHERAPEUTISCH WERKERS VGCt

ACCREDITATIEREGLEMENT CURSUSSEN EN ACTIVITEITEN VOOR COGNITIEF GEDRAGSTHERAPEUTISCH WERKERS VGCt ACCREDITATIEREGLEMENT CURSUSSEN EN ACTIVITEITEN VOOR COGNITIEF GEDRAGSTHERAPEUTISCH WERKERS VGCt Ingangsdatum 1 juli 2015 INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 3 BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN... 4 1 Basiscursus... 5 1.1

Nadere informatie

Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt. Volg de postmasteropleiding

Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt. Volg de postmasteropleiding Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt Volg de postmasteropleiding In deze brochure lees je wat de sterke kanten van cognitieve gedragstherapie zijn, wat het werk van een cognitief gedragstherapeut inhoudt,

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik

Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Kortdurende motiverende interventie en cognitieve gedragstherapie Een effectieve behandeling

Nadere informatie

Gedachten uitpluizen: cognitieve gedragstherapie bij psychotische klachten

Gedachten uitpluizen: cognitieve gedragstherapie bij psychotische klachten gedachten uitpluizen boekbespreking 83 Gedachten uitpluizen: cognitieve gedragstherapie bij psychotische klachten Bespreking van Mark van der Gaag, Tonnie Staring, David van den Berg & Joost Baas (2013).

Nadere informatie

Werkzaamheden van de CGW in een Angstcentrum

Werkzaamheden van de CGW in een Angstcentrum Werkzaamheden van de CGW in een Angstcentrum René van Schevikhoven, psychotherapeut- VGCt supervisor Overwaal, centrum voor Angststoornissen, ProPersona 1 2 3 Wat doet een CGW (in de kliniek en deeltijdbehandeling)

Nadere informatie

Praktijkleerplan. Julia Machielsen Student MANP-GGZ, cohort 2009 Studentnummer 1571450

Praktijkleerplan. Julia Machielsen Student MANP-GGZ, cohort 2009 Studentnummer 1571450 Praktijkleerplan Julia Machielsen Student MANP-GGZ, cohort 2009 Studentnummer 1571450 1 Inleiding Voor je ligt mijn praktijkleerplan in het kader van de opleiding MANP-GGZ 2009-2011. Vertrekpunt van dit

Nadere informatie

Modulaire opleiding cognitieve gedragstherapie

Modulaire opleiding cognitieve gedragstherapie Modulaire opleiding cognitieve gedragstherapie Cognitieve gedragstherapie is toonaangevend in de ggz van vandaag. Tijdens deze opleiding leer je niet alleen werken volgens de richtlijnen, maar ook op basis

Nadere informatie

ACCREDITATIEREGLEMENT CURSUSSEN EN ACTIVITEITEN VOOR COGNITIEF GEDRAGSTHERAPEUTISCH WERKERS VGCt

ACCREDITATIEREGLEMENT CURSUSSEN EN ACTIVITEITEN VOOR COGNITIEF GEDRAGSTHERAPEUTISCH WERKERS VGCt ACCREDITATIEREGLEMENT CURSUSSEN EN ACTIVITEITEN VOOR COGNITIEF GEDRAGSTHERAPEUTISCH WERKERS VGCt Ingangsdatum 1 juli 2015 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Begripsbepaling... 2 1. Basiscursus... 4 1.1 Accreditatieregels...

Nadere informatie

Post-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker. Kinderen en jeugdigen

Post-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker. Kinderen en jeugdigen mensenkennis Post-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker Kinderen en jeugdigen De docente geeft duidelijk en methodisch les, vertaalt vanuit eigen ervaring complexe theorie naar praktijk. Nu zet ik

Nadere informatie

Vereniging voor Gedrags- en Cognitieve therapieën. praktijktoetsen. cognitief gedragstherapeut in opleiding

Vereniging voor Gedrags- en Cognitieve therapieën. praktijktoetsen. cognitief gedragstherapeut in opleiding Vereniging voor Gedrags- en Cognitieve therapieën praktijktoetsen cognitief gedragstherapeut in opleiding Instructie Doel De praktijktoets is een formatieve toets. Dat betekent dat hiermee wordt vastgesteld

Nadere informatie

Leven met een psychotische stoornis

Leven met een psychotische stoornis Leven met een psychotische stoornis Van A tot ggz De boeken in de reeks Van A tot ggz beschrijven niet alleen oorzaak, verloop en behandeling van de onderhavige problemen, maar geven ook antwoord op de

Nadere informatie

WORK SHOPS [ [ [ [ [ VOOR PROFESSIONALS WERKZAAM IN DE FORENSISCHE PSYCHIATRIE DOOR DR. RUUD H. J. HORNSVELD

WORK SHOPS [ [ [ [ [ VOOR PROFESSIONALS WERKZAAM IN DE FORENSISCHE PSYCHIATRIE DOOR DR. RUUD H. J. HORNSVELD WORK SHOPS VOOR PROFESSIONALS WERKZAAM IN DE FORENSISCHE PSYCHIATRIE [ [ [ [ [ DOOR DR. RUUD H. J. HORNSVELD 1 WORKSHOP GROEPSBEHANDELING VAN (SEKSUEEL) GEWELDDADIGE FORENSISCH PSYCHIATRISCHE PATIËNTEN

Nadere informatie

Ouderenpsychiatrie Maarsheerd

Ouderenpsychiatrie Maarsheerd Centrum voor Neuropsychiatrie Ouderenpsychiatrie Maarsheerd Specialistische hulp aan mensen met een Niet Aangeboren Hersenletsel Kliniek en deeltijdbehandeling Informatie Informatie voor verwijzers voor

Nadere informatie

Deeltijdbehandeling. Barneveld. volwassenen deeltijd

Deeltijdbehandeling. Barneveld. volwassenen deeltijd Deeltijdbehandeling Barneveld volwassenen deeltijd Inhoudsopgave Wat is deeltijdbehandeling? 2 Voor wie is de behandeling bedoeld? 2 De behandeling 3 Doel 3 Behandelplan 3 Inhoud 3 Programma 4 Individuele

Nadere informatie

Centrum Autisme Haaglanden. Uitleg en overzicht zorgaanbod voor cliënten

Centrum Autisme Haaglanden. Uitleg en overzicht zorgaanbod voor cliënten Centrum Autisme Haaglanden Uitleg en overzicht zorgaanbod voor cliënten Voor wie Centrum Autisme Haaglanden doet diagnostisch onderzoek naar autisme en biedt behandeling en ondersteuning als de diagnose

Nadere informatie

Basiscursus cognitieve gedragstherapie

Basiscursus cognitieve gedragstherapie mensenkennis Ik kan mijn werk meer structuur, overzicht en effectiviteit geven met de inhoud die tijdens de opleiding is aangereikt. Basiscursus cognitieve gedragstherapie BLENDED Basiscursus cognitieve

Nadere informatie

Behouden Kiezen verkrijgen

Behouden Kiezen verkrijgen Gek op School Behouden Kiezen verkrijgen Casus 1 Jan 23 jaar, student Rechten. Eerste psychose op zijn 20e tijdens studiereis. Aanmelding via de huisarts. 1e psychose onderzoek UCP: voorlopige diagnose;

Nadere informatie

Deeltijd angst- en stemmingsstoornissen Nieuwegein

Deeltijd angst- en stemmingsstoornissen Nieuwegein Deeltijd angst- en stemmingsstoornissen Nieuwegein Informatie voor patiënten en verwijzers Brinkveld 2 Brinkveld Deeltijd angst- en stemmingsstoornissen is gehuisvest in Nieuwegein en biedt: behandeling

Nadere informatie

Denken + Doen = Durven

Denken + Doen = Durven 1 Denken + Doen = Durven Werkboek voor jezelf Dit werkboek is van: Houten Bohn Stafleu van Loghum, 2008 2 Denken + Doen = Durven Kind en Adolescent Praktijkreeks Dit Denken + Doen = Durven, Werkboek voor

Nadere informatie

Virtual Reality. toepassingen bij psychose. Wim Veling

Virtual Reality. toepassingen bij psychose. Wim Veling Virtual Reality toepassingen bij psychose Wim Veling Disclosure Wim Veling Speaker fees received from: Lundbeck Positions held on Advisory Boards: geen Grants and sponsoring: geen Wat is VR? 1. Computer

Nadere informatie

Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden

Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden DAGBEHANDELING: DRIE DAGEN PER WEEK, TWAALF WEKEN LANG Onderdeel van Arkin De intensieve behandeling tijdens de Dagbehandeling helpt om uw verslaving

Nadere informatie

Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden

Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden DAGBEHANDELING: VIER DAGEN PER WEEK, TWAALF WEKEN LANG Onderdeel van Arkin De intensieve behandeling tijdens de Dagbehandeling helpt om uw verslaving

Nadere informatie

7 Adressen, internet en literatuur

7 Adressen, internet en literatuur 7 Adressen, internet en literatuur Verenigingen en organisaties Specifiek met betrekking tot psychotische stoornissen Bij Ypsilon en Anoiksis is alle relevante informatie over psychotische stoornissen

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis: schematherapie en dialectische gedragstherapie

Cognitieve gedragstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis: schematherapie en dialectische gedragstherapie Cognitieve gedragstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis: schematherapie en dialectische gedragstherapie Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Cognitieve gedragstherapie:

Nadere informatie

Denken + Doen = Durven

Denken + Doen = Durven 1 Denken + Doen = Durven Werkboek voor ouders Houten Bohn Stafleu van Loghum, 2008 2 Denken + Doen = Durven Kind en Adolescent Praktijkreeks Dit Denken + Doen = Durven, Werkboek voor ouders, is onderdeel

Nadere informatie

Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt

Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt Informatie voor afgestudeerden in de psychologie en pedagogiek, voor GZ-psychologen en psychotherapeuten

Nadere informatie

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp Ons Team Ons team is zeer divers. We bestaan uit het secretariaat, psychologen, maatschappelijk werkers, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, cognitief gedragstherapeutisch werkers, ervaringsdeskundigen,

Nadere informatie

HELP! Mijn cliënt hoort stemmen Wat kan ik als VGCt therapeut ZELF DOEN? David van den Berg Mark van der Gaag Petra Bervoets

HELP! Mijn cliënt hoort stemmen Wat kan ik als VGCt therapeut ZELF DOEN? David van den Berg Mark van der Gaag Petra Bervoets HELP! Mijn cliënt hoort stemmen Wat kan ik als VGCt therapeut ZELF DOEN? David van den Berg Mark van der Gaag Petra Bervoets VGCt najaarscongres 2011 LEEDOELEN Na Deze workshop: Heeft u meer kennis over

Nadere informatie

Opleiding voor de behandeling van PTSS en andere traumagerelateerde klachten bij kinderen. Trauma Focused Cognitive Behavior Therapy (TF-CBT)

Opleiding voor de behandeling van PTSS en andere traumagerelateerde klachten bij kinderen. Trauma Focused Cognitive Behavior Therapy (TF-CBT) Opleiding voor de behandeling van PTSS en andere traumagerelateerde klachten bij kinderen Trauma Focused Cognitive Behavior Therapy (TF-CBT) AMC-De Bascule organiseert opleidingen en trainingen speciaal

Nadere informatie

Over de behandeling van angst Doen we de goede dingen en doen we de dingen goed? Colin van der Heiden in Dth 2017, nummer 1

Over de behandeling van angst Doen we de goede dingen en doen we de dingen goed? Colin van der Heiden in Dth 2017, nummer 1 Over de behandeling van angst Doen we de goede dingen en doen we de dingen goed? Colin van der Heiden in Dth 2017, nummer 1 Refereermiddag SCBS 21 december 2017 Máasja Verbraak GZ-psycholoog Cognitief

Nadere informatie

Behandelaanbod in groepen. Informatie voor verwijzers

Behandelaanbod in groepen. Informatie voor verwijzers Behandelaanbod in groepen Informatie voor verwijzers In deze folder vindt u informatie over het behandelaanbod in groepen bij SymforaMeander. Aanmelden van patiënten U kunt uw patient op de volgende manieren

Nadere informatie

Inspiratiedag. De Basis GGz: Doen wat werkt. Zaterdag 13 september 2014 World Forum in Den Haag www.dagvandecgt.nl

Inspiratiedag. De Basis GGz: Doen wat werkt. Zaterdag 13 september 2014 World Forum in Den Haag www.dagvandecgt.nl Inspiratiedag De Basis GGz: Doen wat werkt Voor huisartsen, kaderhuisartsen GGz, praktijkondersteuners huisarts (POH GGz), psychologen werkzaam in de Basis GGz Zaterdag 13 september 2014 World Forum in

Nadere informatie

INTER-PSY Vechtdal Kliniek

INTER-PSY Vechtdal Kliniek Polikliniek en deeltijdbehandeling INTER-PSY Vechtdal Kliniek Polikliniek en deeltijdbehandeling Informatie voor patiënten, familie en naastbetrokkenen INTER-PSY Vechtdal Kliniek Algemene informatie INTER-PSY

Nadere informatie

ACT Academie Doen wat werkt!

ACT Academie Doen wat werkt! ACT Academie Doen wat werkt! Folder zesdaagse opleiding te Mortsel & Ranst Een zesdaagse opleiding bestaat uit 6 volledige opleidingsdagen: 1) 8-10 aug en 22-24 aug. 2013 (deze zit volzet, er is een wachtlijst)

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie en bipolaire stoornissen Thema s uit de praktijk Máasja Verbraak GZ-psycholoog SCBS 19 juni 2018

Cognitieve gedragstherapie en bipolaire stoornissen Thema s uit de praktijk Máasja Verbraak GZ-psycholoog SCBS 19 juni 2018 Cognitieve gedragstherapie en bipolaire stoornissen Thema s uit de praktijk Máasja Verbraak GZ-psycholoog SCBS 19 juni 2018 Verschillende vormen psychotherapie CGT, IP/SRT, FFT en LGP Gemeenschappelijk

Nadere informatie

PTSS - diagnostiek en behandeling. drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren

PTSS - diagnostiek en behandeling. drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren PTSS - diagnostiek en behandeling drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren Opbouw Diagnose PTSS Prevalentiecijfers PTSS en arbeid Preventie van PTSS Behandeling

Nadere informatie

De behandeling van chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie)

De behandeling van chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Improving Mental Health by Sharing Knowledge De behandeling van chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Jan Spijker, Annemein Kemps, Henny Sinnema VGCT najaarscongres 2013 INHOUD

Nadere informatie

Inhoud. Nieuw in de NHG Standaard Angst. Vraag 2. Vraag 1. Vraag 3. Nieuw in de NHG standaard in beleid. Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie

Inhoud. Nieuw in de NHG Standaard Angst. Vraag 2. Vraag 1. Vraag 3. Nieuw in de NHG standaard in beleid. Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie Inhoud Nieuw in de NHG Standaard Angst Christine van Boeijen PAO H 2012 Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie En verder Wat hebt u geleerd? Vraag 1 Waarmee presenteert een patient met een angststoornis

Nadere informatie

Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy (CBASP) voor de behandeling van chronische depressie

Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy (CBASP) voor de behandeling van chronische depressie dr. Jenneke Wiersma dr. Anneke van Schaik prof.dr. Patricia van Oppen Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy (CBASP) voor de behandeling van chronische depressie Dit boek, Cognitive Behavioral

Nadere informatie

NAH-poli Heliomare en E-mental health. Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli

NAH-poli Heliomare en E-mental health. Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli NAH-poli Heliomare en E-mental health Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli Opzet workshop Wat doet de NAH-poli Heliomare? E-mental health: waarom en hoe? Ervaringen patiënten Ervaringen

Nadere informatie

Vereniging EMDR Nederland. Informatie over opleiding en lidmaatschap

Vereniging EMDR Nederland. Informatie over opleiding en lidmaatschap Vereniging EMDR Nederland Informatie over opleiding en lidmaatschap Vereniging EMDR Nederland Een aparte vereniging voor EMDR Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) heeft een eigen theoretisch

Nadere informatie

Patient met angststoornis(sen) Video - casus

Patient met angststoornis(sen) Video - casus Behandeling van angststoornissen in de eerstelijnszorg; effectiviteit en toepasbaarheid van Begeleide Zelfhulp Christine van Boeijen Symposium Geen paniek 2010 Voorstellen Christine van Boeijen, psychiater

Nadere informatie

Onderscheid door oefenvormen?

Onderscheid door oefenvormen? Door Hanneke van der Heijden O Onderscheid door oefenvormen? Praktijkonderzoek naar psychomotorische observatiemethodiek voor schizofrenie Er wordt een psychotische cliënt binnengebracht op de crisisafdeling.

Nadere informatie

dr. Ingrid Verbeek drs. Merijn van de Laar Behandeling van langdurige slapeloosheid

dr. Ingrid Verbeek drs. Merijn van de Laar Behandeling van langdurige slapeloosheid dr. Ingrid Verbeek drs. Merijn van de Laar Behandeling van langdurige slapeloosheid Dit boek, Behandeling van langdurige slapeloosheid, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Bij deze titel

Nadere informatie

Ambulante behandeling

Ambulante behandeling Ambulante behandeling Ouderen Ambulante behandeling Mondriaan Ouderen geeft behandeling aan mensen met psychische en psychiatrische problemen vanaf de derde levensfase. Mondriaan Ouderen heeft verschillende

Nadere informatie

Ontwikkelingen. DGT bij ASS. Michelle Teluij. Eindreferaat 22-04-2014

Ontwikkelingen. DGT bij ASS. Michelle Teluij. Eindreferaat 22-04-2014 Ontwikkelingen DGT bij ASS Michelle Teluij Eindreferaat 22-04-2014 Inhoud Achtergrond Vraagstelling Resultaten Literatuur Interviews therapeuten Database DGT Zetten Conclusie Aanbevelingen Achtergrond

Nadere informatie

Pathologisch huidpulken

Pathologisch huidpulken Pathologisch huidpulken DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN PATHOLOGISCH HUIDPULKEN (SKIN PICKING DISORDER) BIJ EEN AUTISMESPECTRUMSTOORNIS EVA ENSCHEDE, PSYCHOLOOG IN OPLEIDING TOT GZ-PSYCHOLOOG Skin picking

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie. Afdeling Psychiatrie

Cognitieve gedragstherapie. Afdeling Psychiatrie Cognitieve gedragstherapie Afdeling Psychiatrie Cognitieve gedragstherapie Wat is cognitieve gedragstherapie? Cognitieve gedragstherapie bestaat uit twee onderdelen; cognitieve therapie en gedragstherapie.

Nadere informatie

Patricia van Oppen De impact van depressie op de behandeling van de Obsessieve compulieve Stoornis op lange termijn

Patricia van Oppen De impact van depressie op de behandeling van de Obsessieve compulieve Stoornis op lange termijn Patricia van Oppen De impact van depressie op de behandeling van de Obsessieve compulieve Stoornis op lange termijn 9 november 2012 VU Medisch Centrum/GGZinGeest/Amsterdam Patricia van Oppen 1 Presentatie

Nadere informatie

InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Behandeling van psychose De rol van andere interventies

InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Behandeling van psychose De rol van andere interventies Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module

Nadere informatie

Ambulante behandeling

Ambulante behandeling Ambulante behandeling Ouderen Ambulante behandeling Mondriaan Ouderen geeft behandeling aan mensen met psychische en psychiatrische problemen vanaf de derde levensfase. Mondriaan Ouderen heeft verschillende

Nadere informatie

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module

Nadere informatie

Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst!

Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst! Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst! KLINISCHE BEHANDELING: ALS U DE CONTROLE OVER UW LEVEN TERUG WILT Onderdeel van Arkin Stoppen met alcohol of drugs en uw manier

Nadere informatie

Gedragsactivatie Effectieve cognitieve gedragstherapie bij depressie. Katelijne Robbertz klinisch psycholoog/psychotherapeut

Gedragsactivatie Effectieve cognitieve gedragstherapie bij depressie. Katelijne Robbertz klinisch psycholoog/psychotherapeut Gedragsactivatie Effectieve cognitieve gedragstherapie bij depressie Katelijne Robbertz klinisch psycholoog/psychotherapeut Wat is het? Een therapievorm die de patiënt met depressie leert om een koppeling

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie bij het leren omgaan met lichamelijke klachten

Cognitieve gedragstherapie bij het leren omgaan met lichamelijke klachten Meer informatie Bij de VGCt zijn meer brochures verkrijgbaar, voor volwassenen bijvoorbeeld over depressie, angststoornissen en alcoholverslaving. Speciaal voor kinderen zijn er brochures over veel piekeren,

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie

Cognitieve gedragstherapie Cognitieve gedragstherapie Een succesvolle psychotherapie voor diverse emotionele stoornissen en problemen Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie Wat is Cognitieve Gedragstherapie? Cognitieve gedragstherapie

Nadere informatie

Een patiënt met stress en burnout

Een patiënt met stress en burnout Een patiënt met stress en burnout Een patiënt met stress en burnout in de huisartspraktijk Bart Verkuil Arnold van Emmerik Roelf Holtrop Houten 2010 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde

Cognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde Cognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde vermoeidheid Marieke Houniet- de Gier, Gz-psycholoog/ cognitief gedragstherapeut/ promovenda Afdeling Medische Psychologie + afdeling Revalidatiegeneeskunde

Nadere informatie

volwassenen en ouderen

volwassenen en ouderen volwassenen en ouderen Inhoudsopgave 1. Aanmelding... 1 2. Eerste gesprek... 1 3. De verdere behandeling... 2 4. Privacy en kwaliteit... 2 5. Kosten... 3 6. Eigen risico... 3 7. Tot slot... 4 AmaCura is

Nadere informatie

Vaardighedentoets (Portfolio) gezondheidszorgpsycholoog behandeling en evaluatie (volwassenen en ouderen)

Vaardighedentoets (Portfolio) gezondheidszorgpsycholoog behandeling en evaluatie (volwassenen en ouderen) Vaardighedentoets (Portfolio) gezondheidszorgpsycholoog behandeling en evaluatie (volwassenen en ouderen) Doelstelling De volgende twee Kerncompetenties en vaardigheden in de Regeling periodieke registratie

Nadere informatie

De opzet en management van een vroegdetectie- en behandelcentrum. Hoe eerder, hoe beter 30 mei 2013, Den Haag Mark van der Gaag

De opzet en management van een vroegdetectie- en behandelcentrum. Hoe eerder, hoe beter 30 mei 2013, Den Haag Mark van der Gaag De opzet en management van een vroegdetectie- en behandelcentrum Hoe eerder, hoe beter 30 mei 2013, Den Haag Mark van der Gaag 1 VROEGDETECTIE EN BEHANDELING SCREENING DIAGNOSE BEHANDELING 2 3 SCREENING

Nadere informatie

Preventieve psychotherapie

Preventieve psychotherapie Preventieve psychotherapie Dr. Dorien Nieman, klinisch psycholoog en cognitief gedragstherapeut Academisch Medisch Centrum, Afd. Psychiatrie, Amsterdam d.h.nieman@amc.nl Overzicht Belang van vroegdetectie

Nadere informatie

Zorgprogramma Angststoornissen

Zorgprogramma Angststoornissen Zorgprogramma Angststoornissen Doelgroep Het Zorgprogramma Angststoornissen is bedoeld voor volwassenen die een angststoornis hebben. Mensen met een angststoornis hebben last van angsten zonder dat daar

Nadere informatie

Cognitieve therapie bij sociale angst

Cognitieve therapie bij sociale angst Cognitieve therapie bij sociale angst Dit boek, Cognitieve therapie bij sociale angst, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Bij deze titel is tevens het werkboek voor cliënten te bestellen:

Nadere informatie

CCD HET COMPLETE OPLEIDINGSTRAJECT COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE BASIS-, VERVOLGOPLEIDING, SUPERVISIE (INCLUSIEF N=1) EN GROEPSLEERTHERAPIE

CCD HET COMPLETE OPLEIDINGSTRAJECT COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE BASIS-, VERVOLGOPLEIDING, SUPERVISIE (INCLUSIEF N=1) EN GROEPSLEERTHERAPIE CCD HET COMPLETE OPLEIDINGSTRAJECT COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE BASIS-, VERVOLGOPLEIDING, SUPERVISIE (INCLUSIEF N=1) EN GROEPSLEERTHERAPIE Arnhem Cure & Care Development (CCD) Cure & Care Development (CCD)

Nadere informatie

Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries

Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries Dit boek, Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Bij deze titel is tevens een werkboek

Nadere informatie

Basiscursus cognitieve gedragstherapie

Basiscursus cognitieve gedragstherapie mensenkennis Ik kan mijn werk meer structuur, overzicht en effectiviteit geven met de inhoud die tijdens de opleiding is aangereikt. Basiscursus cognitieve gedragstherapie Basiscursus cognitieve gedragstherapie

Nadere informatie

Niet meer depressief

Niet meer depressief Niet meer depressief Dit boek, Niet meer depressief; Werkboek voor de cliënt, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Serie Protocollen voor de GGZ De boeken in de reeks Protocollen voor de

Nadere informatie

InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding

InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module

Nadere informatie

Kosten De kosten voor de registratie voor een periode van 5 jaar bedragen 175,- voor NVP leden en 250,- voor niet NVP leden.

Kosten De kosten voor de registratie voor een periode van 5 jaar bedragen 175,- voor NVP leden en 250,- voor niet NVP leden. Aanvraagformulier Register Supervisoren Psychotherapie Procedure De aanmeldingsprocedure verloopt in vier stappen: 1. U stuurt het ingevulde aanvraagformulier met alle bijbehorende bijlagen en bewijsstukken

Nadere informatie

IK-groep Voel jij je regelmatig angstig, somber, onzeker of h

IK-groep Voel jij je regelmatig angstig, somber, onzeker of h voor jongeren IK-groep Voel jij je regelmatig angstig, somber, onzeker of heb je veel lichamelijke klachten? Vind je het moeilijk om open te zijn in het contact met anderen en jezelf te laten zien? Vermijd

Nadere informatie

Gedachten Uitpluizen

Gedachten Uitpluizen Gedachten Uitpluizen Cognitief gedragstherapeutische protocollen bij psychotische klachten Derde geheel herziene versie Mark van der Gaag Tonnie Staring David van den Berg Joost Baas Stichting Cognitie

Nadere informatie

Klinisch Psycholoog. specialistische opleiding 2015-2019. Leidseplein 5 1017 PR Amsterdam T (020) 625 08 03 F (020) 625 59 79

Klinisch Psycholoog. specialistische opleiding 2015-2019. Leidseplein 5 1017 PR Amsterdam T (020) 625 08 03 F (020) 625 59 79 Klinisch Psycholoog specialistische opleiding 2015-2019 Leidseplein 5 1017 PR Amsterdam T (020) 625 08 03 F (020) 625 59 79 E info@rino.nl W www.rino.nl Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 2 2. DOELSTELLING...

Nadere informatie

Behandelaanbod in groepen. Informatie voor verwijzers

Behandelaanbod in groepen. Informatie voor verwijzers Behandelaanbod in groepen Informatie voor verwijzers In deze folder vindt u informatie over het behandelaanbod in groepen bij SymforaMeander. Aanmelden van patiënten U kunt uw patient op de volgende manieren

Nadere informatie

Anke van den Beuken Straat Postcode Mail. De heer Jansen Kapittelweg EN Nijmegen. Horst,

Anke van den Beuken Straat Postcode Mail. De heer Jansen Kapittelweg EN Nijmegen. Horst, Anke van den Beuken Straat Postcode Mail De heer Jansen Kapittelweg 33 6525 EN Nijmegen Horst, 13-1-2017 Betreft: terugkoppeling behandeling meneer D*****, 12-**-1988 Geachte Meneer Jansen, Met toestemming

Nadere informatie

Registratiereglement Schematherapeutisch Werkers Register Schematherapie Maart 2017

Registratiereglement Schematherapeutisch Werkers Register Schematherapie Maart 2017 Registratiereglement Schematherapeutisch Werkers Register Schematherapie Maart 2017 Inleiding In dit reglement worden de voorwaarden voor inschrijving in het Register Schematherapie als Schematherapeutisch

Nadere informatie

Ten geleide 1. 2 Algemene aspecten van cognitieve therapie 31

Ten geleide 1. 2 Algemene aspecten van cognitieve therapie 31 Inhoud Ten geleide 1 1 Cognitieve verwerking en psychopathologie: theorie en onderzoek 3 Filip Raes, Merel Kindt, Arnoud Arntz 1.1 Inleiding 3 1.2 Cognitieve psychologie 4 1.3 Cognitieve theorie van psychopathologie:

Nadere informatie

Eten zonder angst. Nieuw in Nederland: Protocol Cognitieve gedragstherapie bij jongeren met een eetstoornis. Cursussen & Congressen

Eten zonder angst. Nieuw in Nederland: Protocol Cognitieve gedragstherapie bij jongeren met een eetstoornis. Cursussen & Congressen Dinsdag 20 september 2011 Jaarbeurs Utrecht Congres Eetstoornissen: Eten zonder angst Nieuw in Nederland: Protocol Cognitieve gedragstherapie bij jongeren met een eetstoornis Bestemd voor: (cognitieve-)

Nadere informatie

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module

Nadere informatie

Van je nachtmerries af

Van je nachtmerries af Van je nachtmerries af 2 van je nachtmerries af Dit boek, Van je nachtmerries af, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Serie Protocollen voor de GGZ De boeken in de reeks Protocollen voor

Nadere informatie

De verpleegkundige relatie in een residentiële setting binnen Mentalisation Based Treatment

De verpleegkundige relatie in een residentiële setting binnen Mentalisation Based Treatment De verpleegkundige relatie in een residentiële setting binnen Mentalisation Based Treatment Psychotherapeutisch Centrum Rustenburg Brugge Els Dewitte en Katrien Top 20 november 2018 Inleiding Inhoud Rustenburg

Nadere informatie

Centrum Specialistische Behandelingen (CSB)

Centrum Specialistische Behandelingen (CSB) Internet: www.sabn.nl E-mail: info@sabn.nl Centrum Specialistische Behandelingen (CSB) Overige websites: www.eetstoornissen.nl Afdeling Eetstoornissen Informatiefolder voor verwijzers 12 De Afdeling Eetstoornissen

Nadere informatie

MET DANK AAN WAAROM PREVENTIE?

MET DANK AAN WAAROM PREVENTIE? drs. David van den Berg GZ-psycholoog i.o. tot specialist Cognitief gedragstherapeut VGCt PhD student Parnassia, divisie volwassenen, Den Haag drs. David van den Berg GZ-psycholoog i.o. tot specialist

Nadere informatie

Integrale Zorg. Kom verder! INFORMATIE VOOR VERWIJZERS. Integrale Zorg voor kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking

Integrale Zorg. Kom verder!   INFORMATIE VOOR VERWIJZERS. Integrale Zorg voor kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking Integrale Zorg INFORMATIE VOOR VERWIJZERS Integrale Zorg voor kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking Kom verder! www.ln5.nl Bij het zorgarrangement Uit&Thuis start de behandeling met

Nadere informatie

Registratiereglement voor aspirant, junior, senior en supervisor Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2016

Registratiereglement voor aspirant, junior, senior en supervisor Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2016 Registratiereglement voor aspirant, junior, senior en supervisor Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2016 Inhoudsopgave INLEIDING 1 WIE KAN ZICH LATEN INSCHRIJVEN IN HET REGISTER? 1 REGISTRATIEREGLEMENT

Nadere informatie

Registratiereglement voor aspirant, junior, senior en supervisor Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2016

Registratiereglement voor aspirant, junior, senior en supervisor Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2016 Registratiereglement voor aspirant, junior, senior en supervisor Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2016 Inleiding Dit Registratiereglement is een nieuw Reglement en gaat in op 1 mei 2016. Tot

Nadere informatie

Registratiereglement Schematherapeutisch Werkers Register Schematherapie Januari 2015

Registratiereglement Schematherapeutisch Werkers Register Schematherapie Januari 2015 Registratiereglement Schematherapeutisch Werkers Register Schematherapie Januari 2015 Inleiding In dit reglement worden de voorwaarden voor inschrijving in het Register Schematherapie als Schematherapeutisch

Nadere informatie

GGzE centrum ouderenpsychiatrie. Autisme bij ouderen. Informatie over autisme en onze mogelijkheden. informatie voor cliënten >>

GGzE centrum ouderenpsychiatrie. Autisme bij ouderen. Informatie over autisme en onze mogelijkheden. informatie voor cliënten >> GGzE centrum ouderenpsychiatrie Autisme bij ouderen Informatie over autisme en onze mogelijkheden informatie voor cliënten >> Ervaring leert dat een aantal ouderen en hun naasten eerder een beroep hebben

Nadere informatie

Het effect van de FOCUS op exposure bij OCS CGT nonresponders

Het effect van de FOCUS op exposure bij OCS CGT nonresponders Het effect van de FOCUS op exposure bij OCS CGT nonresponders Een pilotstudie naar de effectiviteit van een kortdurende, intensieve, ambulante behandeling bij patienten die een eerdere CGT hebben gehad.

Nadere informatie

Deeltijdbehandeling. Ouderen

Deeltijdbehandeling. Ouderen Deeltijdbehandeling Ouderen Deeltijdbehandeling Mondriaan Ouderen geeft behandeling, ondersteuning en begeleiding aan mensen met psychische en psychiatrische problemen vanaf de derde levensfase. Mondriaan

Nadere informatie

Centrum Integrale Psychiatrie

Centrum Integrale Psychiatrie Centrum Integrale Psychiatrie Centrum Integrale Psychiatrie Het Centrum Integrale Psychiatrie (CIP) biedt ambulante zorg aan volwassenen met (zeer) complexe psychische en/of psychiatrische problemen.

Nadere informatie

Angststoornissen en hypochondrie

Angststoornissen en hypochondrie Angststoornissen en hypochondrie Angststoornissen en hypochondrie Diagnostiek en behandeling P.M.G. Emmelkamp T.K. Bouman S. Visser Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Ó 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel

Nadere informatie

ACCREDITATIEREGLEMENT CURSUSSEN EN ACTIVITEITEN VOOR COGNITIEF GEDRAGSTHERAPEUTEN VGCt EN SUPERVISOREN VGCt

ACCREDITATIEREGLEMENT CURSUSSEN EN ACTIVITEITEN VOOR COGNITIEF GEDRAGSTHERAPEUTEN VGCt EN SUPERVISOREN VGCt ACCREDITATIEREGLEMENT CURSUSSEN EN ACTIVITEITEN VOOR COGNITIEF GEDRAGSTHERAPEUTEN VGCt EN SUPERVISOREN VGCt Ingangsdatum 1 juli 2015 INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 3 BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN... 4 1 Basiscursus...

Nadere informatie

Psychiatrie. De Stemmenpolikliniek

Psychiatrie. De Stemmenpolikliniek Psychiatrie De Stemmenpolikliniek Inhoud Inleiding 0 Stemmen horen 0 Klachten en symptomen 0 Oorzaken De behandeling 0 Doel 0 Voor wie 0 Tijdsduur 0 De inhoud van de behandeling 0 Coping-training 0 Psycho-educatie

Nadere informatie