HEALTHCARE BREDER IN ZORG EN ICT VAN OPLOSSING NAAR ONTZORGING HELDERHEID IN DE CLOUD LORENZO IN DE UK

Transcriptie

1 HEALTHCARE HET CSC MAGAZINE OVER ICT-OPLOSSINGEN EN DIENSTEN VOOR DE GEZONDHEIDSZORG Nummer BREDER IN ZORG EN ICT VAN OPLOSSING NAAR ONTZORGING HELDERHEID IN DE CLOUD Hoe zijn cloudoplossingen veilig toepasbaar voor ziekenhuizen? LORENZO IN DE UK De opmars van Lorenzo in de Engelse zorgsector

2 IN DIT NUMMER HEALTHCARE MAGAZINE NUMMER NIEUWS 6 TITELARTIKEL CSC: BREDER IN ZORG EN ICT De zorg van nu vraagt om nieuwe, brede technologische oplossingen 10 COMMENTAAR TRANSPARANTE ZORGINFORMATIE Kwaliteit en effectiviteit van ziekenhuiszorg inzichtelijk maken 12 REPORTAGE LORENZO IN DE UK De opmars van het Lorenzo ZIS/EPD in de Engelse zorgsector 18 INNOVATIE OP UW WENKEN BEDIEND Met MicroHIS X as a Service 19 INNOVATIE DYNAMIC DESKTOP Efficiency in werkplekbeheer en flexibel werken voor zorgverleners 21 PORTRET GEDREVEN DOOR DE PRAKTIJK Bem Bruls, huisarts en manager Gezondheidscentrum Hoensbroek Noord 16 INNOVATIE HELDERHEID IN DE CLOUD Cloudoplossingen veilig toepassen voor ziekenhuizen 2 COLOFON CSC HEALTHCARE MAGAZINE is een uitgave van isoft Nederland BV, a CSC Company Mendelweg 32, 2333 CS Leiden Tel. +31 (0) Fax +31 (0) info.hg.nld@csc.com Redactie: Twan Weegels, Nicoline van Wiggen Teksten: Nicoline van Wiggen Ontwerp en vormgeving: Vidya Gangaram Panday

3 VOLLE BREEDTE TWAN WEEGELS Country Manager Benelux CSC s Healthcare Group Iedereen die verantwoordelijk is voor ICT in een kleine of grote zorgorganisatie kent ze: die knagende vragen die in het achterhoofd blijven zitten. Want wat als úw organisatie in het nieuws komt door illegale software op kritieke systemen? Wat als door plotselinge onderbezetting de continuïteit in gevaar komt? Of, minder urgent, maar zeker niet minder belangrijk: hoeveel tijd bent u daadwerkelijk kwijt aan werkplekbeheer? En wat kunt u doen als u extra opslag nodig hebt, terwijl uw budget voor hardware beperkt is? CSC is breder in ICT voor de zorg dan als leverancier van software alleen. Bij elk van deze vraagstukken biedt CSC u de nodige expertise en passende, in de praktijk bewezen oplossingen. In dit CSC Healthcare Magazine lichten we er een aantal voor u uit. oplossingen. Het zijn oplossingen waarmee we ICT-kennis en -kunde vanuit andere sectoren beschikbaar maken voor de zorg. U leest hier onder meer over de vereenvoudiging van werkplekbeheer met Dynamic Desktop en over het nieuwe MicroHIS X as a Service, dat huisartsen verregaand ontzorgt op het totale vlak van ICT. En in de reportage Lorenzo in de UK op pagina 12 kijken we over de grens om te zien hoe zorginstellingen profiteren van de inzet van Lorenzo organisatiebreed: voor artsen, verpleegkundigen, administratief personeel en management. Voor welke ICT-vraagstukken staat u op dit moment? Bespreek het met ons. CSC kan iets voor u betekenen over de volle breedte van de ICT. Het titelartikel op pagina 6 vertelt hoe we ICT over de volle breedte voor de zorg zien en realiseren. Vanaf pagina 16 zoomen we in op een aantal innovatieve Twan Weegels OVER CSC CSC levert wereldwijd ICT-oplossingen en diensten. Het bedrijf heeft zijn hoofdkantoor in Falls Church, Virginia, in de VS, en telt medewerkers in meer dan 70 landen. Kijk voor meer informatie over CSC in Nederland op en voor meer informatie over de Healthcare Group van CSC in Nederland op HEALTHCARE MAGAZINE / Nummer

4 NIEUWS PROAZ III succesvol op de proef PROAZ had al een goede naam als software voor ziekenhuisapotheken die hun eigen medicatie bereiden. Een externe audit naar de GAMP 5-richtlijn heeft nu bevestigd wat veel gebruikers al uit eigen ervaring wisten: PROAZ III voldoet aan de hoogste kwaliteitseisen en neemt de apotheek en passant veel validatiewerk uit handen. Vanaf het in ontvangst nemen van de grondstoffen voor medicijnen tot aan het moment dat de vervaardigde geneesmiddelen uit quarantaine naar het magazijn of de patiënt gaan, PROAZ ondersteunt het hele productieproces. En niet zomaar. Doordat PROAZ III wordt ontwikkeld volgens de GAMP 5-richtlijn biedt het ziekenhuisapotheken procesondersteuning die aan de hoogste kwaliteitseisen voldoet. Ziekenhuisapotheken zijn hierdoor nu ook minder tijd kwijt aan het testen en valideren van de software: een deel van de validatie is immers al afgedekt. Oog voor kwaliteit bij CSC werkt op deze manier door in het verhogen van de veiligheid, kwaliteit en efficiëntie bij ziekenhuisapotheken. 4 Minder muiskilometers met CSC XDS Collaboration Suite Als het aankomt op de gebruiksvriendelijkheid van een softwareoplossing, dan zijn eindgebruikers het hierover eens: belangrijk zijn de aantallen kliks en de hoeveelheid beweging met de muis die nodig is. De XDS Collaboration Suite van CSC scoort op beide punten hoog. De Suite wordt inmiddels in vier Nederlandse ziekenhuizen ingezet, en heeft bij drie ziekenhuizen in ruim anderhalf jaar tijd zo n documenten in het EPD toegankelijk gemaakt. Het gaat dan bijvoorbeeld om ECG s, endoscopieverslagen en verwijsbrieven. Dat deze documenten direct te bekijken zijn vanuit het EPD scheelt specialisten veel muiskilometers, vertelde André Goudzwaard van het Vlietland Ziekenhuis in Schiedam op het speciale CSC-seminar Uitwisselen van informatie met XDS op 25 april. De praktijkcasus van het Vlietland Ziekenhuis werd uitgelicht op het seminar als een van de voorbeelden van de toepassing van de XDS Collaboration Suite. De Suite kan zorgbreed worden ingezet om documenten sneller uit te wisselen tussen zorgprofessionals, tussen afdelingen of zelfs tussen instellingen. Meer weten over hoe de XDS Collaboration Suite repetitieve processen zoals het inscannen of opzoeken van documenten of bestanden in uw organisatie kan stroomlijnen? Vraag meer informatie aan via marketing.hg.nld@csc.com.

5 Lorenzo organisatiebreed In Nederland is het nog niet zo bekend, maar het is een feit in het Verenigd Koninkrijk: zeven Engelse ziekenhuizen werken dagelijks met Lorenzo en deze lijst van instellingen groeit. Steeds meer organisaties kiezen voor het ZIS/ EPD van CSC. Met de ijzeren regelmaat van een drumslag levert CSC inmiddels nieuwe releases van Lorenzo op: de Lorenzo drumbeat, die een strak schema bij organisatiebrede uitrol ondersteunt. De snelle ontwikkeling geeft specialisten, administratief en verpleegkundig personeel en managers in rap tempo de functionaliteit die zij nodig hebben. Nederlandse teams nemen de drumslag over en zorgen voor een organisatiebreed inzetbaar ZIS/EPD voor de Nederlandse ziekenhuizen. Meer weten over hoe Lorenzo organisatiebreed draait in Engelse ziekenhuizen? Lees verder in Lorenzo in de UK op pagina 12. Lorenzo Geneesmiddelenlogistiek De apotheek van het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven is in een afrondende fase van de pilot voor Lorenzo Geneesmiddelenlogistiek. Binnenkort zal het systeem in productie worden genomen. Daarmee is het de eerste locatie in Nederland die deze nieuwe Lorenzo-module zal gaan inzetten. De apotheek van het Catharina Ziekenhuis vervult een spilfunctie in de regio. Behalve de geneesmiddelen voor het 600 bedden tellende ziekenhuis zelf, verzorgt de apotheek van het Catharina de medicatie voor nog vijf instellingen in de regio Eindhoven. In totaal gaat het daarbij om 2400 bedden. Met zo n grote klantenkring is het extra belangrijk dat logistiek Hulp voor huisartsen bij aanmelden LSP alles klopt. Het Catharina Ziekenhuis vertrouwt daarbij nu op de vernieuwing van het huidige CSC Centrasys naar Lorenzo Geneesmiddelenlogistiek. De CSC-software voor apotheken kenmerkt zich door betrouwbaarheid en door flexibiliteit in het koppelen met systemen van andere leveranciers, zoals EPD s. Daarbovenop komt dat de nieuwe userinterface van Lorenzo Geneesmiddelenlogistiek het werken gemakkelijker en inzichtelijker maakt, omdat het de gegevens op een overzichtelijke manier presenteert. De primeur bevalt goed op de apotheek van het Catharina Ziekenhuis: na de pilot gaat de nieuwe software zo spoedig mogelijk in productie. Van de Nederlandse huisartsenpraktijken heeft ruim 60% zich aangemeld voor het Landelijk Schakelpunt (LSP). De laatste technische stap in het aanmeldtraject blijkt voor praktijken soms een hoge horde te zijn. Reden voor CSC s MicroHIS X LSPteam om hulp aan te bieden. Zo n kleine patiëntendossiers met toestemming zijn aangemeld op het LSP sinds het op 1 januari 2013 verplicht werd om de patiënttoestemming (opt-in) te registreren voor elektronische inzage in de dossiergegevens. Het aanmeldproces is goed gedocumenteerd en wordt door de HIS-leverancier begeleid. De laatste technische stappen kunnen echter een flinke horde vormen voor wie zich niet dagelijks met ICT bezig houdt. Het gaat dan om het configureren van het HIS waarbij de GBZ-gegevens ingevoerd worden, de UZI-passen aan de medewerkers worden gekoppeld en de mandatering van de medewerkers wordt geregeld. Voor MicroHIS X gebruikers is er hulp in de vorm van een consultancydienst. Een CSC-consultant voert op afstand bovenstaande activiteiten voor uw praktijk uit, in ongeveer een uur tijd. Na het uitvoeren van de werkzaamheden kunt u uw patiënten aanmelden op het LSP en gaat de gegevensuitwisseling van start. HEALTHCARE MAGAZINE / Nummer Geïnteresseerd in deze consultancydienst? Vraag vrijblijvend het aanvraagformulier aan via microhisinfo.hg.nld@csc.com of bel met

6 TITELARTIKEL CSC: BREDER IN ZORG EN ICT 6 De zorg gaat de breedte in. Een nieuw zorglandschap is aan het ontstaan, met een netwerk aan verbindingen tussen zorgverleners, zorginstellingen en patiënten. Dit netwerk maakt nauwere samenwerking tussen zorgverleners en betere afstemming op de patiënt mogelijk. Maar dat stelt wel zo zijn eisen aan de ICT. De contouren van nieuwe, bredere vormen van zorg worden zichtbaar: grotere patiëntparticipatie, samengaan van eerste en tweede lijn, nauwere samenwerking tussen ziekenhuizen met multi-campus sites als resultaat, meer ketenzorg. Geïntegreerde zorg kortom, die de werelden van de patiënt, de zorgverlener en de zorginstelling samenbrengt. Dat betekent om te beginnen natuurlijk winst voor de patiënt, die betere zorg ervaart. Maar het belang strekt verder. Geïntegreerde zorg is uiteindelijk ook de oplossing voor de huidige crisis in de gezondheidszorg. Om op de langere termijn de zorg hoogkwalitatief, betaalbaar en toegankelijk te houden, zijn er nieuwe vormen van zorg nodig, die meer gericht zijn op samenwerking en op de patiënt. Het traditionele denken in disciplines waar ook veel ICT-leveranciers op hebben voortgebouwd, met oplossingen die meer gericht zijn op de werkprocessen van zorgverleners en afdelingen dan op de patiënt zelf moet om. kwaliteit Geïntegreerde zorg vraagt ook om nieuwe technologische oplossingen. Oplossingen van een nieuwe generatie, die de patiënt en zijn behandeltraject vooropstellen, en de zorg niet alleen efficiënter maken, maar juist ook de kwaliteit van de zorg verhogen. Dat is een fundamenteel andere insteek dan enkel doorbezuinigen, wat onherroepelijk tot kwaliteitsverlies leidt. Het is een positieve, toekomstgerichte insteek, die de zorgprofessional of zorginstelling de mogelijkheid biedt om zich te onderscheiden van andere zorgaanbieders. En dat is nodig, want de patiënt is inmiddels een kritische zorgconsument geworden, die kwaliteit eist en desnoods met zijn voeten stemt. Meer dan ooit tevoren is het uitgangspunt voor de zorg de uitwisseling van informatie, het voortdurend verhogen van de kwaliteit en het snel kunnen inpassen en toepassen van de nieuwste technologieën. Met andere woorden: bredere zorg vereist bredere ICT. Intussen zijn de huidige ICT-landschappen in zorginstellingen of in zorgketens een lappendeken van systemen en componenten, en zijn de huidige ICT-oplossingen we signaleerden het al voor het merendeel gericht op afdelingsprocessen. Leveranciers bieden meestal alleen integratie met hun eigen systemen, en dienstverleners weten vaak vooral van het kastje en de muur. Het kan en moet dus breder, voor betere zorgprocessen en voor betere zorg aan de patiënt. uitwisseling Bredere ICT voor de zorg vraagt allereerst om een brede blik op de zorg. Het blikveld van CSC strekt zich uit over de hele zorgsector: de eerste en de tweede lijn, farmacie, ggz, en de uitwisseling van informatie tussen zorgverleners. Dat brede perspectief maakt dat uitwisseling van informatie en openheid van systemen altijd de leidraad zijn geweest bij de ontwikkeling van CSC-software. En dat is terug te zien bij CSC-oplossingen over de volle breedte. Of het nu bijvoorbeeld gaat om de CSCoplossingen voor ziekenhuisapotheken of om de CSC UG-planningssoftware, die gemakkelijk koppelen met ZIS en

7 HEALTHCARE MAGAZINE / Nummer

8 TITELARTIKEL van andere leveranciers, of om het eerstelijnszorgsysteem MicroHIS X, dat gemakkelijk integreert in oplossingen voor zorgketens. De XDS Collaboration Suite van CSC draait zelfs helemaal om de uitwisseling van informatie tussen systemen van verschillende leveranciers als een spin in het web die zorgverleners altijd het volledige overzicht van informatie over de patiënt geeft. En denk ook aan de technologie van het Landelijk Schakel Punt (LSP): een solide infrastructuur, die het veilig uitwisselen van gegevens mogelijk maakt. Over de hele linie hebben CSCoplossingen een goede reputatie als het aankomt op integratie met andere systemen en het uitwisselen van informatie. Ze tillen informatie over de grenzen van systemen heen en maken soepele, efficiënte zorgprocessen mogelijk. leggen voor nauwere samenwerking tussen patiënten, zorgverleners en zorginstellingen in de toekomst. Maar voor een bredere, geïntegreerde zorg is meer nodig. Een fundamenteel andere benadering. Niet de zorgverlener of de instelling met zijn werkprocessen, maar de patiënt en zijn behandeling horen voorop te staan. Lorenzo is uniek doordat het probleemgericht van opzet is: het probleem en het behandeltraject andere ZIS/EPD s. Gestructureerd vastleggen, automatische triggers bij het overschrijden van grenswaarden, continue monitoring van het zorgproces op doorlooptijden het zijn allemaal facetten van het kwaliteitsaspect dat ten grondslag ligt aan Lorenzo. Lorenzo is zodoende een fundamenteel beter ZIS/EPD; een ZIS/EPD dat zich hierin kenmerkt dat het de patiënt, de uitwisseling van informatie en de Het blikveld van CSC strekt zich uit over de hele zorgsector: de eerste en de tweede lijn, farmacie, ggz, en de uitwisseling van informatie tussen zorgverleners. lorenzo Openheid van architectuur staat dus aan de basis. Dat geldt eens te meer voor Lorenzo, het ZIS/EPD van CSC. Lorenzo maakt gegevensuitwisseling tussen zorgverleners binnen en buiten instellingen mogelijk op basis van internationale standaarden, integreert soepel met andere systemen en is voorbereid op mobiele toepassingen. Allemaal zaken die een fundament van de patiënt staan centraal. Dat betekent dat er één EPD met gedeelde patiëntgegevens is, waardoor medische professionals niet alleen sneller de informatie krijgen die zij nodig hebben, maar waardoor zij de patiënt ook gerichter en beter kunnen beoordelen en behandelen. Juist die aandacht voor kwaliteit is wat Lorenzo onderscheidt van voortdurende verbetering van zorgkwaliteit als uitgangspunt neemt. Alleen zo komen de patiënt en de behandeling van die patiënt centraal te staan met topzorg voor patiënten als doel. CSC s Lorenzo is als enige zo voorbereid op geïntegreerde zorg. Meer hierover leest u in het artikel op pagina 12, over Lorenzo in Groot-Brittannië. Daar is Lorenzo in zeven ziekenhuizen in gebruik. 8

9 Artsen, verpleegkundigen, administratief personeel en managers profiteren er van de integrale aanpak die inherent is aan het werken met Lorenzo. Slagkracht Brede zorgoplossingen en een fundamenteel beter ZIS/EPD maken al een wereld van verschil. Maar bredere zorg vraagt nog meer van ICT. Wat telt voor zorginstellingen in deze tijd is schaalbaarheid en slagkracht: de mogelijkheid om snel extra kennis, diensten of oplossingen aan te schakelen, en ook weer los te koppelen zodra dat nodig is. Precies die schaalbaarheid en slagkracht weet CSC te leveren. CSC is namelijk veel meer dan softwareleverancier alleen. Met 600 man ICT-expertise in Nederland, en met een wereldwijde organisatie daarachter, die kennis vanuit implementaties en consultancy-trajecten in de gezondheidszorg en andere sectoren overdraagt, is CSC een ICTdienstverlener van betekenis. Dat strekt zich uit van technische infrastructuur tot aan services, en van cloud-technologie tot outsourcing. CSC heeft de expertise en de capaciteit om snel en gedegen projecten te realiseren. Op tijd en binnen budget leveren zit daarbij in het DNA van CSC juist ook als het gaat om complexe technologische oplossingen. Denk bijvoorbeeld aan de opzet van het LSP, een one-off, complex project, dat op tijd is opgeleverd en dat technologisch als een ijkpunt geldt. De samenvoeging van expertise in ICT met innovatieve zorgoplossingen levert extra flexibiliteit en slagkracht, die zich doorvertaalt naar de doelstellingen van uw eigen organisatie. Organisatiebreed CSC levert dus brede ICT-expertise voor de zorg, waar zorgprofessionals en zorginstellingen van profiteren via de kwaliteit van de geboden diensten en oplossingen én waar zij ook direct beroep op kunnen doen. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van de kennis van CSC op het gebied van infrastructuur, cloudoplossingen, beveiliging of het omgaan met grote verzamelingen ongestructureerde gegevens. Of door met hulp van CSC flexibel te schakelen in technische capaciteit, zoals met cloudoplossingen, of in personele capaciteit van beheer tot architectuur, van ontwikkeling tot projectmanagement. Of door de expertise van CSC in te zetten voor het optimaliseren van de primaire processen met hulp van ICT, voor het in kaart brengen en omvormen van complete ICT-landschappen, of voor het snel, organisatiebreed uitrollen van nieuwe oplossingen. Vertaalslag Een speerpunt voor CSC wereldwijd is het snel maken van de vertaalslag van nieuwe technologieën naar gedegen praktijkoplossingen. Daarbij is CSC een partij die kennis van de gezondheidszorg combineert met kennis van sectoroverstijgende ICT. Een voorbeeld van waar de gezondheidszorg en de beproefde industry solutions van CSC elkaar ontmoeten, is in de nieuwe oplossing MicroHIS X as a Service, waarover u meer leest op pagina 18. Voor CSC betekent vernieuwen en verbindingen leggen in de zorg dat we niet alleen de diepte ingaan, maar ook de breedte. Specialisten zijn we bij CSC van huis uit. De volle breedte van ICT voor de zorg dat is waar we uniek zijn. het uitgangspunt voor de zorg is de uitwisseling van informatie, het verhogen van de kwaliteit en het snel toepassen van de nieuwste technologieën. Met andere woorden: bredere zorg vereist bredere ICT. 9

10 COMMENTAAR Gert-Jan van Boven is sinds 1 januari veranderingsmanager en directeur bij Dutch Hospital Data (DHD), dat voor de algemene ziekenhuizen en de academische centra in Nederland de Landelijke Basisregistratie Ziekenhuiszorg voert. Voor zijn aantreden bij DHD was Gert Jan van Boven, die is opgeleid als arts en medisch informaticus, ruim tien jaar directeur van Nictiz, en zo n zeven jaar Directeur ICT en Medische Technologie bij het Erasmus MC. 10 Voor CSC Healthcare Magazine geeft hij zijn kijk op transparante zorginformatie.

11 TRANSPARANTE ZORGINFORMATIE kwaliteit en effectiviteit van ziekenhuiszorg inzichtelijk maken Als het gaat om de kwaliteit en effectiviteit van de zorg behoort Nederland tot de top in Europa. In weinig landen leveren ziekenhuizen zorg op zo n hoog niveau. Maar paradoxaal genoeg zijn Nederlandse ziekenhuizen minder goed in laten zíen hoe goed ze zijn. Als we de Nederlandse ziekenhuiszorg als geheel vergelijken in Europees verband, dan zien we heel duidelijk dat we tot de top behoren. Dat geldt zowel voor de kwaliteit, bijvoorbeeld als we kijken naar de overlevingskansen bij bepaalde vormen van kanker, als voor de effectiviteit, die we kunnen afmeten aan zaken als het aantal ligdagen per hoofd van de bevolking. Ook het percentage van het BNP dat we besteden aan curatieve zorg (ziekenhuiszorg, zelfstandig medisch specialisten en huisartsen) is relatief laag. Kwaliteitsinformatie Over het nut en de noodzaak van transparante zorginformatie is iedereen het eens. Er komt steeds meer druk op hoeveel geld we besteden aan de zorg, ook de ziekenhuiszorg, en de politiek verandert regelmatig de spelregels voor de financiering. Dat vraagt om heldere, eenduidige gegevens die als kwaliteitsinformatie kunnen dienen. We zijn in Nederland nog niet erg goed in het tonen van informatie over de kwaliteit van individuele ziekenhuizen of zorgverleners. Het inzichtelijk maken, daar ontbreekt het aan. Het draagvlak voor meer transparantie is groot. Maar dan komt de uitdaging van de praktijk. Hoe krijgen we voor alle Nederlandse ziekenhuizen voor elkaar dat ze dezelfde gegevens opleveren? En hoe verzamelen en bewaren we die gegevens met de minste inspanning en tegen de laagste lasten, dus tegen de laagste kosten? Structuur Twee dingen zijn belangrijk bij het verzamelen van gegevens over ziekenhuiszorg. In de eerste plaats is dat de definitie van gegevens, dat wil zeggen de structuur waarin gegevens worden vastgelegd in ziekenhuizen, en in de tweede plaats het registreren aan de bron, namelijk bij het verrichten van de medische handelingen in plaats van achteraf. Die twee liggen in elkaars verlengde. Met eenduidige definities kunnen we de gegevens die nodig zijn rechtstreeks afleiden uit de zorginformatie die aan de bron is vastgelegd. Met andere woorden: met een standaard gegevensdefinitie kunnen de benodigde gegevens in het EPD van het ziekenhuis worden geregistreerd, en beschikken we meteen over alle informatie over de business, de kwaliteit en de financiën. Uitdaging Daar ligt de uitdaging in de komende tijd: het stroomlijnen van definities, het standaardiseren. Het introduceren van standaarden voor het gestructureerd vastleggen van patiëntgegevens is daarom een speerpunt. Voor de ziekenhuizen worden momenteel een diagnosethesaurus en een verrichtingenthesaurus ontwikkeld. Het terminologiesysteem SNOMED, met gestandaardiseerde medische termen, dient daarvoor als basis. Zo is de terminologie direct herkenbaar voor medisch specialisten en andere zorgverleners, wat registratie aan de bron, in het EPD, mogelijk maakt. De rol van ICT Niet alleen voor het zorgveld ligt er een uitdaging op het gebied van standaardisatie. Registratie aan de bron stelt ook heel hoge eisen aan het EPD. Als we willen dat de arts zelf in het EPD de diagnoses en verrichtingen vastlegt, dan is daar allereerst voor nodig dat de terminologie in de taal van de arts en bij voorkeur ook de taal van de patiënt is. Dat betekent dat EPD-leveranciers een belangrijke bijdrage kunnen leveren door de genoemde thesauri, en ook het kerndossier dat momenteel wordt gedefinieerd door een aantal ziekenhuizen op basis van de CCR/CCD-standaard, in te bouwen in hun systemen. Daarnaast is het belangrijk om de ondersteuning voor de juiste terminologie op een gebruiksvriendelijke manier te implementeren, zodat de arts ook gemakkelijk zelf kan registreren. Daar liggen duidelijke taken voor EPD-leveranciers. Tijdigheid ICT gaat ook een belangrijke rol spelen bij het op tijd verkrijgen van informatie. Namelijk door real-time in plaats van achteraf te registreren. Deze werkwijze maakt het mogelijk om bijvoorbeeld omzetontwikkeling op lokaal en nationaal niveau veel sneller inzichtelijk te maken. Dat betekent dan weer dat er beter gestuurd kan worden. Transparantieparadox Daarmee komen we op terugkoppeling van informatie op basis van de geleverde gegevens. Dat is een groot goed. Want als we meer gegevens over kwaliteit verzamelen en die ook terugkoppelen, dan kunnen ziekenhuizen zelf hun kwaliteit veel beter bewaken en verbeteren. Ze kunnen de uitkomsten van de geboden zorg vergelijken met die van andere ziekenhuizen, en die uitkomsten ook transparant maken naar de buitenwereld toe. In eerste instantie kan dat wel gaan leiden tot wat de transparantieparadox genoemd wordt. Door de toename aan informatie over kwaliteit, en de aandacht die dat oplevert voor incidenten, kan aanvankelijk het beeld ontstaan dat het slecht gesteld is met de kwaliteit van de zorg. Op de lange duur zullen we echter een positief effect zien. Namelijk dat de kwaliteit van de zorg voor patiënten in Nederland alleen maar wel vaart bij de toegenomen transparantie. HEALTHCARE MAGAZINE / Nummer

12 REPORTAGE LORENZO IN DE UK

13 In de Engelse zorgsector is het Lorenzo ZIS/EPD bezig aan een opmars. Het is een gegeven dat in Nederland vrijwel onbekend is net als het feit dat Lorenzo operationeel is in zeven Engelse ziekenhuizen, en het nieuws dat de lijst met Engelse pilotinstellingen groeit. Hoog tijd om de Noordzee over te steken voor een verslag over Lorenzo in de dagelijkse praktijk. Wie gezondheidszorg zegt in Groot- Brittannië, zegt National Health Service. Het stelsel voor gezondheidszorg dat minister Nye Bevan in 1948 oprichtte, ziet er volledig anders uit dan het Nederlandse. De NHS heeft zo zijn eigen historie en kenmerken, en kent ook zijn eigen uitdagingen. Toch staan de Britse ziekenhuizen in een aantal belangrijke aspecten voor een soortgelijke situatie als de Nederlandse. Want hoewel het NHS-budget vrijwel heilig is omdat het systeem als een verworvenheid geldt, wordt er steeds zwaarder beroep op gedaan. Ook in de UK vergrijst de bevolking en in een nog rapper tempo dan in Nederland krijgen mensen er klachten door een ongezonde levensstijl. Eén op de vier Britten kampt inmiddels met ernstig overgewicht, tegen één op de tien Nederlanders. Deze obesitasepidemie leidt tot een toename in de vraag naar zorg. Voor ziekenhuizen in zowel Nederland als Groot-Brittannië geldt hoe dan ook dat de zorg onder druk staat: er moet meer zorg geleverd worden met de beschikbare middelen. Het is dan zaak om niet alleen efficiënter te werken, maar vooral ook om de kwaliteit van zorg op een hoog peil te houden. Een ander aspect dat telt voor de tweede lijn in beide landen is de geografische spreiding van zorginstellingen. In Groot-Brittannië is dat vanwege de omvang van het land en de manier waarop zorginstellingen in de NHS zijn georganiseerd: geclusterd in regionale trusts. In Nederland krijgen we onder meer vanwege fusies tussen zorgorganisaties en de opkomst van anderhalvelijnszorgcentra in toenemende mate te maken met instellingen die verspreid zijn over meerdere locaties. In dit licht bezien is het interessant om te ervaren hoe Engelse ziekenhuizen in de dagelijkse praktijk met Lorenzo werken, en hoe ze er uitdagingen als efficiëntieverhoging en zorg verspreid over meerdere locaties mee aangaan. We gaan ervoor naar het noorden van Engeland, waar de University Hospitals of Morecambe Bay NHS Foundation Trust (UHMBT) zorg levert op vijf verschillende, zeer ver van elkaar verwijderde locaties. Verspreid Morecambe Bay is een baai met een lengte van honderden kilometers, pal ten zuiden van het beroemde Lake District. De University Hospitals of Morecambe Bay NHS Foundation Trust is er verantwoordelijk voor de gezondheidszorg in een adherentiegebied van meer dan 2500 vierkante kilometer. De vijf locaties langs de baai zijn letterlijk uren rijden van elkaar verwijderd. Steve Fairclough, projectmanager zorg- ICT bij UHMBT: Een van de voornaamste redenen om met Lorenzo te gaan werken, was de complexe geografische situatie. Het was al ontzettend moeilijk om papieren dossiers op de juiste behandellocatie te krijgen, en dat werd alleen maar moeilijker vanaf het moment dat patiënten keuzevrijheid kregen in de locatie van behandeling. Een patiënt kon zich op elk van de locaties rond Morecambe Bay bevinden. HEALTHCARE MAGAZINE / Nummer In een keer live Inmiddels registreert UHMBT bijna bezoeken en opnames per jaar in Lorenzo. Het systeem beschikt er over zowel administratieve als klinische en verpleegkundige functionaliteit, en wordt behalve op de patiëntadministraties gebruikt in de poliklinieken, op de SEH en in de kliniek. Naast omvangrijke klinische ondersteuning biedt Lorenzo functionaliteit 13

14 REPORTAGE om de verschillende patiëntstromen na verwijzing vanuit de eerste lijn of via de SEH naar de kliniek in goede banen te leiden. De voortgang kan voortdurend worden gevolgd en bijgesteld. Lorenzo is sinds het voorjaar van 2010 in gebruik bij UHMBT. Het ZIS ging toen in een klap live voor alle vijf locaties rond Morecambe Bay, voor 3500 gebruikers. efficiënt Wat heeft Lorenzo gebracht als het gaat om efficiënt werken? Jeremy Harrison, SEH-arts: Gegevens zijn alles. En hoe nauwkeuriger en recenter die patiëntgegevens zijn, hoe hoger de patiëntveiligheid, en hoe beter we de behandeling en de patiëntstromen kunnen stroomlijnen. We hebben nu betere gegevens op de SEH, betere codering, en betere communicatie over de patiënt naar onze collega s in de kliniek en terug naar de huisarts. Ook hebben we nu goede patiënt- en medicatiehistorie, direct toegankelijk binnen het patiëntdossier waar we mee bezig zijn. Colin Brown, maag-darmspecialist: In termen van efficiëntie: als we de patiëntinformatie beschikbaar hebben op de plek waar de zorg geleverd wordt, dan kunnen we gewoon veel meer klinische zorg leveren op dat specifieke moment. De zorg hoeft niet te worden uitgesteld en opnieuw ingepland, en dat is een aanzienlijk voordeel. 14

15 Preventie Verbeterde patiëntveiligheid is al ter sprake gekomen. Zijn daar concrete voorbeelden van? Steve Fairclough: Een goed voorbeeld is dat we binnen een paar maanden na go live met ons verpleegkundige team voor infectiepreventie papierloos zijn gaan werken. Dat was een beslissing die het team zelf genomen heeft, toen ze de capaciteiten van het systeem hadden gezien. Het heeft bijgedragen aan het terugdringen van MRSA en C. diff in onze instellingen. Lorna Pritt, infectiepreventieverpleegkundige, legt uit: De bestaande papieren manier van werken nam enorm veel tijd in beslag. We moesten iedere dag naar het lab om resultaten op te halen, terug naar de werkplek, een papieren zorgplan schrijven, dat archiveren op de locatie waar we op dat moment dan waren, en vervolgens via het interne berichtensysteem proberen de problemen in de gaten te houden. Nu hebben we gedeelde patiëntlijsten, met tijdige notificaties, zodat we er snel bij kunnen zijn om in te grijpen en problemen te voorkomen, in plaats van dat we tijd verliezen terwijl we naar informatie aan het zoeken zijn. Fijnmazig De kern van de ZIS-functionaliteit waar UHMBT mee werkt, komt dit jaar beschikbaar in een Nederlandse variant. Wat gaat voor hen het voordeel zijn van Lorenzo? Marc Hadwin, NCRS Programme Manager: We weten nu veel meer over de organisatie. Lorenzo geeft ons fijnmaziger informatie, waardoor we nu gebieden kunnen uitlichten waarop de organisatie zou willen verbeteren. Het is absoluut een enorm voordeel dat we inzicht hebben gekregen in wat er daadwerkelijk gebeurt in de organisatie op financieel-economisch vlak. Bovendien hebben we nu een enkel systeem voor iedereen: clinici, administratief personeel iedereen gebruikt hetzelfde systeem. We hebben allemaal onze eigen views op de patiënt, bijvoorbeeld de routering van de patiënt of de diagnostische informatie, maar iedereen gebruikt een en hetzelfde systeem en dat is een gigantisch voordeel. Reis Kun je zeggen dat de invoering van Lorenzo niet zomaar de invoering van een systeem is, maar van een compleet andere manier van werken? Je zou kunnen denken aan de mogelijkheden van het systeem om met veranderingen in de organisatie en de zorgsector om te gaan, waarbij de nadruk dan ligt op continu changemanagement met Lorenzo voor betere patiëntzorg. Jeremy Harrison: Wij zijn om. Ik denk dat we aan het begin staan van een reis, een reis met Lorenzo. De enige manier om daarvan overtuigd te raken is om Gegevens zijn alles. En hoe nauwkeuriger en recenter die patiëntgegevens zijn, hoe hoger de patiëntveiligheid, en hoe beter we de behandeling en de patiëntstromen kunnen stroomlijnen. hiernaartoe te komen en het met eigen ogen in de praktijk te zien. En Steve Fairclough vat het samen vanuit het gezichtspunt van de specialist: Lorenzo brengt alle klinische afdelingen samen. Het brengt gewoon iedereen samen rondom degene om wie het allemaal draait in onze klinische setting: de patiënt. HEALTHCARE MAGAZINE / Nummer

16 INNOVATIE HELDERHEID IN DE CLOUD 16

17 Er komt een dag dat die kostbare vervanging in de storage onontkoombaar is. Kostbaar én feitelijk overbodig. Want uiteindelijk draait het niet om de beschikbaarheid van hardware, maar om de beschikbaarheid van data. Cloud is het toverwoord dat op ieders lippen ligt. Maar zijn cloudoplossingen veilig toepasbaar voor ziekenhuizen? Het antwoord is volmondig ja. CSC s cloudtechnologie maakt het op een aantal manieren mogelijk. De benodigde hoeveelheid dataopslag in ziekenhuizen verdubbelt iedere drie jaar. Met die explosieve groei van data is het de vraag of investeren in een steeds sneller verouderend machinepark nog wel de weg is om in te slaan. Hetzelfde geldt voor andere vernieuwingen in hardware. In plaats van jaar na jaar te blijven investeren in hardware is het de moeite waard om te kijken naar een model dat betalen naar gebruik als basis heeft. Uitkomst Cloud kan uitkomst bieden, maar daarmee is het verhaal voor ziekenhuizen nog niet rond. Patiëntgegevens moeten absoluut veilig zijn, en de opslaglocatie helder. Publieke cloudoplossingen als die van bijvoorbeeld Amazon vallen zodoende af als optie de risico s zijn te groot. De door CSC gebruikte technologie achter cloudoplossingen is wel degelijk inzetbaar in omgevingen die hoge eisen stellen aan veilige opslag van gegevens, zoals bij overheden, banken en ziekenhuizen. CSC heeft cloudtechnologie daarom vertaald naar toepassingen die geschikt zijn voor omgevingen met privacygevoelige gegevens, en CSC garandeert de locatie waar de gegevens worden opgeslagen. gestandaardiseerd De toepassingen van CSC zijn geen publieke, maar volledig private of hybride oplossingen gebaseerd op cloudtechnologie, die tegemoet komen aan hoge en zeer hoge eisen op het gebied van beveiliging. Zo is er CloudCompute, een hybride cloudoplossing op basis van een gestandaardiseerde infrastructuur, die CSC aanbiedt in samenwerking met EMC, Cisco en VMware. De gegevens staan in het hoogbeveiligde datacentrum van CSC in Amsterdam. Zowel de omgeving als de procedures voldoen aan hoge eisen: de dienstverlening is volgens ISOnormen (ISO en ISO 27001) en de managementlaag op de cloud is van EMC, op basis van ITIL. On-site Voor wie een eigen, private cloudomgeving wenst, is er BizCloud. Dit is een private cloudoplossing op basis van de gestandaardiseerde CSCinfrastructuur, die op de eigen locatie of in een ander datacentrum kan worden geplaatst. De CSC-oplossingen op basis van cloudtechnologie worden in alle gevallen afgerekend als een service. Dat geldt voor CloudCompute, waarbij de oplossing draait in een datacentrum, en dat geldt ook voor BizCloud, zowel wanneer deze oplossing gehost wordt in een datacentrum, als on-site in uw eigen zorginstelling. Grip Met de hybride en private oplossingen van CSC krijgen ICT-organisaties paradoxaal genoeg meer grip. Om te beginnen grip op de cloudoplossingen zelf, via het selfservice portal waarmee klanten zelf het virtuele datacentrum en de virtuele machines kunnen bijschakelen en serviceniveaus kunnen aanpassen. Maar ook grip op een groeiende en veranderende zorgorganisatie, met flexibiliteit in het aantal ondersteunde gebruikers en standaard drie verschillende SLA s. En bovendien meer grip op waar het accent in de eigen werkzaamheden ligt: de CSC-oplossingen op basis van cloud zijn flexibel in de mate waarin het infrastructureel of technisch beheer wordt overgenomen. Cloudtechnologie maakt het daarmee mogelijk het accent te verleggen van bijvoorbeeld beheer naar ICT-projecten. Bottomline: veiligheid Cloudtechnologie van CSC staat voor veiligheid, schaalbaarheid en flexibiliteit. Snel inspelen op veranderende omstandigheden en tegelijkertijd kosten reduceren zonder concessies te doen op het gebied van veiligheid. Want uiteindelijk is dát in de zorg de echte bottomline. Meer controle met cloudgebaseerde oplossingen van CSC Cloudtechnologie van CSC betekent cloud zonder mistige clausules of verborgen kosten: cloudtechnologie met een heldere governance policy. Grote investeringen worden zo omgebogen naar hanteerbare maandelijkse exploitatiekosten. Met BizCloud is zelfs een on-site private cloud mogelijk, die wordt afgerekend als een service: als het ware een eigen cloud, veilig in eigen huis, afgerekend naar verbruik. Afgestemd op het zorgproces CSC biedt standaard drie SLA s per cloudcontract. Experts van CSC brengen uw processen en applicaties in kaart om een optimale mix van SLA s te maken. Zelf aanpassen naar behoefte Zelf capaciteit bijschakelen en zelf bepalen welke van de drie SLA s geldt voor welke applicaties op uurbasis. Snel en gemakkelijk via het virtuele datacentrum. Enkel betalen voor gebruik Alleen het daadwerkelijke aantal gebruikers en het daadwerkelijke gebruik worden afgerekend. Dus geen vaste basistarieven of vast aantal gebruikers. Gemakkelijk opschalen of terugschalen Enkel betalen voor gebruik betekent kostenloos testen en geleidelijk invoeren van cloudtechnologie in de organisatie, en vervolgens flexibel inspelen op veranderingen in de organisatie. BizCloud : cloud in eigen huis Met BizCloud haalt u cloudtechnologie letterlijk in huis. Profiteer van veilige infrastructuur, en tref daarbovenop de maatregelen die u nodig acht. HEALTHCARE MAGAZINE / Nummer

18 INNOVATIE OP UW WENKEN BEDIEND MET MICROHIS X AS A SERVICE 18 Voor praktijkautomatisering geldt het evengoed als voor een luxe vakantie. Het gevoel van goede dienstverlening zit m in ogenschijnlijk kleine, vrijwel vanzelfsprekende dingen, die alles bij elkaar een totaalpakket vormen waar je niet omheen kunt. MicroHIS X as a Service is zo n totaalpakket. Op een hectische achternamiddag wensen we allemaal wel eens dat de ideale wereld bestond. En dat we bijvoorbeeld in de behandelkamer meteen de sessie konden overpakken op het punt waar we in de spreekkamer gebleven waren. Of dat met één telefoontje dat complexe probleem tussen de provider en de ICT-leverancier zou zijn opgelost. Bij CSC kennen we de drukke wereld van de huisartsenpraktijk en de eerstelijnszorginstelling goed. Net zoals we de mogelijkheden van de nieuwste ICT-technologie overzien. Die kennis hebben we nu samengebracht in een innovatief HIS-product met een totaalpakket aan dienstverlening. Service Met MicroHIS X as a Service krijgt u het vertrouwde MicroHIS X-pakket, maar gehost vanuit een professioneel CSC datacentrum in Nederland. Daarmee bent u in een keer van alle beheers- en onderhoudsvraagstukken af. Of krijgt u als u eerder met een provider werkte nu één enkel aanspreekpunt voor alle vragen rondom MicroHIS X, uw overige praktijksoftware, systeembeheer en indien gewenst ook uw applicatiebeheer en hardware. Naar verbruik Los van het feit dat u af bent van het relatief duur inkopen van software en diensten bij verschillende leveranciers, is het kostenplaatje om nog een andere reden gunstig. Met MicroHIS X as a Service betaalt u voor de infrastructuur naar verbruik. Gerust MicroHIS X as a Service kunt u afnemen met een gerust gevoel. De gegevens staan veilig in het datacentrum dat voldoet aan de hoogste eisen en normen. Standaard is deze omgeving dubbel uitgevoerd waarbij er altijd een fallback scenario is als er onverhoopt een databaseserver uitvalt. Veiligheid is een inherent onderdeel van het totaalpakket. Gemak Gebruiksgemak met MicroHIS X as a Service vindt u terug op heel veel verschillende manieren. Met één keer inloggen in Windows kunt u de sessie overal in en buiten de praktijk 7x24 uur overnemen; u kunt gelijk verder waar u gebleven was. CSC hanteert het beginsel van bring your own device, waarbij u elk type apparaat kunt gebruiken waarop de software in leesbaar formaat kan worden getoond, en faciliteert op deze manier mobiel werken. Uw MicroHIS X database is bereikbaar vanaf elk device met de beschikking over een internetverbinding zonder dat lokaal software geïnstalleerd hoeft te worden. Samenwerken in één omgeving en het delen van documenten, met bijvoorbeeld een waarneemgroep, wordt sneller en gemakkelijker. U beschikt sneller over nieuwe versies en patches van uw praktijksoftware en ook over de mogelijkheid om bijvoorbeeld extracties te laten uitvoeren. Het gebruiksmodel achter MicroHIS X as a Service is flexibel: u kunt eenvoudig opdracht geven tot het toevoegen of verwijderen van medewerkers, het bij- of afschakelen van een MicroHIS X module, of het opnemen van extra applicaties in uw omgeving, zoals Google Apps. Alles bij elkaar mag u MicroHIS X as a Service dus best zien als MicroHIS X Deluxe. En als het al geen vakantiegevoel oplevert, dan toch zeker meer tijd voor uw patiënten.

19 INNOVATIE Vaste werkplekken zijn er weinig in de zorg. Zorgverleners werken op meerdere plekken op een afdeling, op meerdere afdelingen in een instelling, of zelfs op meerdere locaties. En steeds vaker willen ze ook mobiel kunnen werken. Dat alles bij elkaar stelt hoge eisen aan de ICT. Dynamic Desktop van CSC lost veel op: de oplossing maakt werkplekbeheer meer kostenefficiënt, zorgt voor een veilige ICT-omgeving en stelt zorgverleners in staat flexibel te werken. Zorginstellingen zijn qua ICT zeer complexe werkomgevingen, waar beheerders voor een stevige taak staan. Zorgverleners moeten op meerdere plekken op de afdeling of in de instelling kunnen inloggen, en vaak hebben zij daarnaast nog een of meer extra werkplekken, bijvoorbeeld op buitenpoli s of bij gelieerde zorginstellingen. Voor de ICT-afdeling betekent dat honderden, zo niet duizenden verschillende werkplekken waar de software up-to-date moet zijn, en de beveiliging op orde. En dan zijn er de wensen en eisen van specialisten en verpleegkundigen op het vlak van flexibel werken en het gebruik van mobiele apparatuur. Ook in de zorg klinkt de roep om BYOD steeds luider. Want wat is er gemakkelijker dan gewoon de eigen tablet of laptop te gebruiken, op het werk of thuis? Die eenvoudige vraag stelt ICT voor de nodige issues op het gebied van ondersteuning en veiligheid. Dynamic Desktop voor de dynamiek van de zorg 19

20 20 Virtuele desktop CSC Dynamic Desktop is een virtuele-desktopoplossing waarmee zorgprofessionals hun eigen werkomgeving krijgen die altijd benaderbaar is, ongeacht de plek waar ze zich bevinden en in principe ongeacht met welke apparatuur ze de verbinding leggen. Zorgverleners hebben zo altijd toegang tot hun eigen werkomgeving, waar zij direct de beschikking hebben over al hun eigen applicaties en instellingen. Zij kunnen meteen verder met werken in de huidige sessie en hoeven zich geen zorgen meer te maken over versiebeheer of mogelijk verlies van gegevens. Up-to-date Alle applicaties en gegevens bevinden zich in het CSC datacentrum of in het eigen datacentrum van de instelling, zodat er regelmatig updates en patches op de software kunnen worden uitgevoerd en back-ups van gegevens kunnen worden gedraaid. Niet onbelangrijk voor zorginstellingen is dat de ICT-omgeving meteen ook is afgeschermd voor het installeren door eindgebruikers van software die een beveiligingsrisico kan inhouden. Beheer wordt daardoor eenvoudiger en veiliger met Dynamic Desktop. De voordelen op een rij Flexibel in uitrol, eenvoudig in beheer Dynamic Desktop maakt het centraal beheren mogelijk van enkele honderden tot duizenden werkplekken. Organisaties kunnen daarbij naar keuze enkel virtuele desktops inzetten of virtuele desktops naast traditionele desktops gebruiken. Uitrol kan in fases plaatsvinden, er kan gebruik gemaakt worden van de faciliteiten van CSC of van het eigen datacentrum van de organisatie, en het beheer kan door eigen personeel of CSC-personeel worden uitgevoerd. Veilig Beveiliging, naleving van wet- en regelgeving, continuïteit en informatiebeleid zijn centraal geregeld in plaats van op honderden of duizenden individuele eindgebruikerssystemen. Alle gebruikersgegevens zijn bovendien geborgd, doordat de gegevens centraal worden opgeslagen in een datacentrum en er automatisch back-ups kunnen worden gedraaid. Applicaties zijn altijd gepatcht en de laatste antivirussoftware is beschikbaar. De netwerkomgeving van de zorginstelling binnen Dynamic Desktop is bovendien afgeschermd voor illegale software. Platformonafhankelijk, efficiënt gebruik van licenties Dynamic Desktop is in essentie platformonafhankelijk. De virtuele desktops kunnen worden uitgerold op tablets en laptops, op een MS Windows, Android, Linux of UNIX-platform. Licenties voor software zijn niet langer gebruikersgebonden, en kunnen daardoor efficiënt worden gedeeld door gebruikers in verschillende diensten. Specialisten en andere zorgverleners profiteren van flexibel werken. Ze kunnen de verbinding maken naar hun Dynamic Desktop met ieder systeem of ieder mobiele apparaat, waar ze ook zijn. Binnen Dynamic Desktop kunnen zorgverleners direct verder met werken waar ze gebleven waren; er is dus niet langer de noodzaak om documenten of applicaties af te sluiten en er gaat geen tijd verloren met het opnieuw opzoeken van gegevens. Zorgverleners hebben bovendien direct de beschikking over hun eigen applicaties, met overal dezelfde instellingen. Doordat alle applicaties en data zich centraal in het datacentrum bevinden, zijn gegevens altijd veilig opgeslagen en actueel, en beschikt iedere zorgverlener over een bijgewerkt systeem.