Haalbaarheidsonderzoek warmtenetten Brugge en Oostende. Peter Clauwaert Brugge - 18/04/2013

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Haalbaarheidsonderzoek warmtenetten Brugge en Oostende. Peter Clauwaert Brugge - 18/04/2013"

Transcriptie

1 Haalbaarheidsonderzoek warmtenetten Brugge en Oostende Peter Clauwaert Brugge - 18/04/2013 1

2 ostende Brugge situering

3 situering Oostende: warmteaanbod (890 GWh/jaar) warmtevraag (150 GWh/jaar) Brugge: 1 bestaande warmtenet (+/- 44 GWh/jaar) bijkomende warmteaanbod ( GWh) bijkomende warmtevraag (45 GWh/jaar)

4 case Brugge Bronnen Afnemers Relatie Aardgas WKK Industriële Afvalverbrandings- Biomassa- Geothermie Industrie Kantoren - Wonen Kassen 1 N N N restwarmte installatie centrale openbare gebouwen (= serres) Ravenshout x x x x x x x Genk-Zuid x x x x x Oostende x x x x x x x x Brugge x x x x x x Maastricht x x x x x x x Roermond x? x x x Melsele x x x

5 kenmerken case Brugge - bestaand warmtenet (11 km, 30 jaar oud) gekoppeld aan afvalverbrandingsoven IVBO - bedrijventerreinen Herdersbrug, Waggelwater en Ten Briele + omgeving St-Michiels & St-Andries - 1 mogelijks bijkomende warmteproducent (groene warmte uit biomassa) - 23 mogelijks geïnteresseerde warmteafnemers: - kantoorgebouwen - verzorgingsinstellingen - zwembad - voetbalstadion - bedrijven - projectontwikkeling

6 inventarisatie Brugge

7 scenario s Brugge Maximaal scenario Piekvermogen 37 MW 6 13 MW Verkoop warmte 43 GWh 9 19 GWh Verlies 8 % % Lengte 23 km 5 12 km Geoptimaliseerde scenario s P/lengte (enkel) 1,6 MW/km 1,1 1,3 MW/km E/lengte (enkel) 1,9 GWh/km.j 1,6 1,8 GWh/km.j E-besparing (prim) 40 GWh pr /j 4 19 GWh pr /j CO 2 -reductie 8,2 kton CO 2 /j 1,8 3,8 kton CO 2 /j Investering 22 miljoen 4 11 miljoen TVT (excl. subsidie) jaar jaar TVT (incl. subsidie) jaar 8 15 jaar

8 opmerkingen case Brugge Limitaties aan bestaand warmtenet (vnl. diameter, pompen, ) Overgang naar meerdere warmteproducenten: geen evidentie Onzekerheid realisatie biomassa-installatie Nog geen concrete engagementen Deze scenario s vertegenwoordigen 1-4% van het aardgasverbruik op het EANDIS-net (postcodes 8000 en 8200)

9 case Oostende Bronnen Afnemers Relatie Aardgas WKK Industriële Afvalverbrandings- Biomassa- Geothermie Industrie Kantoren - Wonen Kassen 1 N N N restwarmte installatie centrale openbare gebouwen (= serres) Ravenshout x x x x x x x Genk-Zuid x x x x x Oostende x x x x x x x x Brugge x x x x x x Maastricht x x x x x x x Roermond x? x x x Melsele x x x

10 kenmerken case Oostende 4 potentiële warmteleveranciers (Proviron, Electrawinds, Ematco en IVOO) bedrijventerreinen Plassendale en haven Oostende + (centrum) Oostende 19 mogelijks geïnteresseerde warmteafnemers: kantoorgebouwen verzorgingsinstelling zwembad Sportcomplex bedrijven projectontwikkeling

11 inventarisatie Oostende

12 scenario s Oostende Maximaal scenario Piekvermogen 64 MW 3 56 MW Geoptimaliseerde scenario s Verkoop warmte 150 GWh GWh Verlies 4 % 2 5 % Lengte 18 km 0,1 10,5 km P/lengte (enkel) 3,5 MW/km 5,3 39,6 MW/km E/lengte (enkel) 8,2 GWh/km.j 13,5 137,7 GWh/km.j E-besparing (prim) 173 GWh pr /j GWh pr /j CO 2 -reductie 35 kton CO 2 /j 1 34 kton CO 2 /j Investering 22 miljoen 0,5 17 miljoen TVT (excl. subsidie) 7 9 jaar 3 9 jaar TVT (incl. subsidie) 4 6 jaar 2 5 jaar

13 opmerkingen case Oostende Onzekerheid realisatie belangrijkste warmteproducent Onzekerheid realisatie glastuinbouwcluster Nog geen concrete engagementen Deze scenario s vertegenwoordigen tot 22% van het aardgasverbruik op het EANDIS-net (postcode 8400)

14 vervolg cases Brugge en Oostende mei september 2013: zoektocht naar partners (overheid en privé) die aan de hand van deze base-case initiatief willen nemen voor vervolgstappen (gehele of gedeeltelijke realisaties) gesprekken met bedrijven

15 knelpunten-uitdagingen Momenteel nog onzekerheid over subsidiemogelijkheden op openbaar domein (Strategische Ecologiesteun (STRES), ondersteuning in het kader van de (her)ontwikkeling van bedrijventerreinen, ) Overgang van een bestaand warmtenet met één warmteleverancier naar meerdere is geen evidentie (dimensionering, organisatiestructuur, ) Ondersteuning door de (lokale) overheden en de bedrijven(verenigingen) zijn cruciaal

16 samenvatting Geoptimaliseerde scenario s Brugge Piekvermogen 6 13 MW 3 56 MW Geoptimaliseerde scenario s Oostende Verkoop warmte 9 19 GWh GWh Verlies % 2 5 % Lengte 5 12 km 0,1 10,5 km P/lengte (enkel) 1,1 1,3 MW/km 5,3 39,6 MW/km E/lengte (enkel) 1,6 1,8 GWh/km.j 13,5 137,7 GWh/km.j E-besparing (prim) 4 19 GWh pr /j GWh pr /j CO 2 -reductie 1,8 3,8 kton CO 2 /j 1 34 kton CO 2 /j Investering 4 11 miljoen 0,5 17 miljoen TVT (excl. subsidie) jaar 3 9 jaar TVT (incl. subsidie) 8 15 jaar 2 5 jaar

17 contact

Haalbaarheidsonderzoek uitbreiding warmtenet Brugge. Peter Clauwaert Brugge - 17/06/2013

Haalbaarheidsonderzoek uitbreiding warmtenet Brugge. Peter Clauwaert Brugge - 17/06/2013 Haalbaarheidsonderzoek uitbreiding warmtenet Brugge Peter Clauwaert Brugge - 17/06/2013 1 2 Broeikasgasreductie en productie hernieuwbare energie op bedrijventerreinen Activiteiten ECO 2 PROFIT-project

Nadere informatie

Haalbaarheidsonderzoek warmtenet Oostende

Haalbaarheidsonderzoek warmtenet Oostende 1 Haalbaarheidsonderzoek warmtenet Oostende 2 Broeikasgasreductie en productie hernieuwbare energie op bedrijventerreinen Activiteiten ECO 2 PROFIT-project regio Brugge-Oostende CO 2 -voetafdruk van bedrijventerreinen

Nadere informatie

Warmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015

Warmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015 Warmtenetten Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015 Agenda Wat is een warmtenet Technologie Projecten Regulering Rol Eandis 2 2015 Studiedag Energik - Warmtenetten 1 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds

Nadere informatie

Realisaties EHBTM koepelproject. Peter Clauwaert Kortrijk 15/12/2015

Realisaties EHBTM koepelproject. Peter Clauwaert Kortrijk 15/12/2015 Realisaties EHBTM koepelproject Peter Clauwaert Kortrijk 15/12/2015 1 Koepelproject EHBTM 2 Opleidingen, infosessies & ervaringsuitwisseling Netwerking en communicatie Energie en water Beeldkwaliteit,

Nadere informatie

POM West-Vlaanderen ROADMAP WARMTENET OOSTENDE

POM West-Vlaanderen ROADMAP WARMTENET OOSTENDE POM West-Vlaanderen ROADMAP WARMTENET OOSTENDE www.ingenium.be 3E 2013 Jeroen.Soenens@Ingenium.be Stijn.DeRoo@3E.eu www.3e.eu Wat is een warmtenet? - DO Jeroen (do-morgen) POM West-Vlaanderen: roadmap

Nadere informatie

Nieuwe methodiek CO 2 -voetafdruk bedrijventerreinen POM West-Vlaanderen. Peter Clauwaert - Gent 29/09/11

Nieuwe methodiek CO 2 -voetafdruk bedrijventerreinen POM West-Vlaanderen. Peter Clauwaert - Gent 29/09/11 Nieuwe methodiek CO 2 -voetafdruk bedrijventerreinen POM West-Vlaanderen Peter Clauwaert - Gent 29/09/11 Inhoud presentatie 1.Afbakening 2.Inventarisatie energie 3.CO 2 -voetafdruk energieverbruik 4.CO

Nadere informatie

25/03/2013. Overzicht

25/03/2013. Overzicht Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige

Nadere informatie

Kosten en baten van warmtenetten. Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016

Kosten en baten van warmtenetten. Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016 Kosten en baten van warmtenetten Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016 Warmtenetten: vele soorten en maten Van zeer lage tot zeer hoge temperatuur Van zeer klein tot

Nadere informatie

Hergebruik van warmte en/of duurzame warmte. warmte via een warmtenet. Iets voor u?

Hergebruik van warmte en/of duurzame warmte. warmte via een warmtenet. Iets voor u? Hergebruik van warmte en/of duurzame warmte via een warmtenet. Iets voor u? 26 januari 2017 Theo Voskuilen en Jeroen Roos Inhoud Wie is Alliander DGO en wie/waar bent u? Onderzoek Warmtevraag in Weert

Nadere informatie

Verkenning energie en verduurzaming glastuinbouw Limburg. 20 februari 2019

Verkenning energie en verduurzaming glastuinbouw Limburg. 20 februari 2019 Verkenning energie en verduurzaming glastuinbouw Limburg 20 februari 2019 Initiatief en doel Initiatief 2017 LLTB-vakgroep tuinbouw bedekte teelten Ism LLTB en LTO Glaskracht Nederland Visie Klimaatneutrale

Nadere informatie

Duurzame warmtenetten

Duurzame warmtenetten Duurzame warmtenetten Groene Huisvesters 22 juni 2017 Jeroen Roos Inhoud 1. Opzet warmtenet 2. Soorten en maten 3. Duurzaamheid 4. Specifiek: een bron: geothermie een concept: Nul-op-de-Meter/-Rekening

Nadere informatie

GENK-ZUID: GROEPSAANKOOP PV- PANELEN

GENK-ZUID: GROEPSAANKOOP PV- PANELEN GENK-ZUID: GROEPSAANKOOP PV- PANELEN PROJECT HERNIEUWBARE ENERGIE GENK-ZUID Aanleiding Probleemstelling: Negatief imago Hoge energieprijzen CO₂ uitstoot: maatschappelijke verantwoordelijkheid Bedrijventerrein

Nadere informatie

Haalbaarheid van een collectieve energie + CO2 voorziening voor glastuinbouwbedrijven

Haalbaarheid van een collectieve energie + CO2 voorziening voor glastuinbouwbedrijven 05/05/2015 Haalbaarheid van een collectieve energie + CO2 voorziening voor glastuinbouwbedrijven Dries Vos, Mathias Coomans Inhoud 1. Inleiding 2. Aannames 3. Collectieve stookplaats met als warmteproductie:

Nadere informatie

Energierapport Cluster bedrijventerrein (Zee)Brugge, Oostende en Oostkamp (ZBOO) 2008-2010

Energierapport Cluster bedrijventerrein (Zee)Brugge, Oostende en Oostkamp (ZBOO) 2008-2010 Energie- en CO 2-rapport Cluster bedrijventerreinen ZBOO 28-21 Energierapport Cluster bedrijventerrein (Zee)Brugge, Oostende en Oostkamp (ZBOO) 28-21 1. Informatie over het bedrijventerrein Ligging, oppervlakte

Nadere informatie

WarmteSysteem Westland (WSW)

WarmteSysteem Westland (WSW) Haalbaarheidsstudie WarmteSysteem Westland (WSW) Platform Warm Westland LTO Glaskracht Westland Agenda 1 Wat is het? 2 Waarom doen we dit? 3 Hoe komen we daar? 4 Wie doen mee? 5 Wat kost (en levert) het?

Nadere informatie

Ondersteuning voor warmtenetten. Caroline Vermeulen Vlaams Energieagentschap

Ondersteuning voor warmtenetten. Caroline Vermeulen Vlaams Energieagentschap Ondersteuning voor warmtenetten Caroline Vermeulen Vlaams Energieagentschap Beleidsnota Energie 2014-2019 Verderzetting calls voor ondersteuning groene warmte, restwarmte, injectie biomethaan Tegen eind

Nadere informatie

Energierapport Plassendale

Energierapport Plassendale Energierapport Plassendale 2008-2010 1. Informatie over het bedrijventerrein Ligging, oppervlakte (Oostende 8400; 542,5 ha; 58,2 ha dakoppervlak) Figuur 1: Luchtfoto van het bedrijventerrein Plassendale

Nadere informatie

Warmtemakelaar Kempen

Warmtemakelaar Kempen Warmtemakelaar Kempen Diepe geothermie en warmtenetten in de Kempen Stijn Sneyers - IOK Diepe geothermie? Bouwsteenprincipe? Geothermisch project enkel rendabel bij continue hoge warmtevraag Slechts uitzonderlijk

Nadere informatie

De zoektocht naar restwarmte voor wonen vanuit het bedrijventerrein

De zoektocht naar restwarmte voor wonen vanuit het bedrijventerrein b a r o n r u z e t t e l a a n 3 5 8 3 1 0 b r u g g e t e l ( 0 5 0 ) 3 6 7 1 7 1 f a x ( 0 5 0 ) 3 5 6 8 4 9 w w w. w v i. b e De zoektocht naar restwarmte voor wonen vanuit het bedrijventerrein De

Nadere informatie

Potentieel warmtenetten in Wielsbeke/Oostrozebeke

Potentieel warmtenetten in Wielsbeke/Oostrozebeke Potentieel warmtenetten in Wielsbeke/Oostrozebeke Natascha Janssens, POM West-Vlaanderen Steven Vandenbulcke, A&S Energie Historiek Haalbaarheidsstudie ARBOR 2015 (3E Ingenium IEE) iov POM WVL Studie regio

Nadere informatie

Welkom. StepUp. Wat zijn warmtenetten? StepUp_Warmtenetten 1

Welkom. StepUp. Wat zijn warmtenetten? StepUp_Warmtenetten 1 Welkom StepUp 8 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds leidingsysteem dat warm water transporteert Koppelt plaatsen met een warmteoverschot ( warmtebron of restwarmte ) aan plaatsen met een warmtevraag ( verwarming,

Nadere informatie

EnergywebXL Het netwerk voor duurzame energie

EnergywebXL Het netwerk voor duurzame energie EnergywebXL Het netwerk voor duurzame energie Waarom EnergywebXL? De provincie Noord-Brabant, de gemeente Moerdijk en Havenbedrijf Moerdijk. Samen delen zij de toekomstdroom van een duurzame Brabantse

Nadere informatie

Warmtelevering Dordtse Kil. Kyck over den Dyck. 1 juli 2010

Warmtelevering Dordtse Kil. Kyck over den Dyck. 1 juli 2010 Warmtelevering Dordtse Kil Kyck over den Dyck 1 juli 2010 Agenda 15:30 Welkom door Roosmarijn Sweers (gemeente Dordrecht) 15:35 Stand van zaken waar staan we nu? (Marc van der Steen Provincie Zuid-Holland)

Nadere informatie

Referenties warmtenetten

Referenties warmtenetten Referenties warmtenetten Warmtenetten Twente Ontwikkeling visie op regionale potentie verduurzaming warmtenet en nieuwe samenwerkingsvormen: Warmtenet Essent in Enschede Gemeentelijke warmtenet Hengelo

Nadere informatie

Zaal STUDIO Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur?

Zaal STUDIO Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur? Zaal STUDIO +1 5.5. Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur? Internationale energie-onderzoekssamenwerking in Vlaanderen EnergyVille Energie-strategie Huidige situatie Mogelijke

Nadere informatie

Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA)

Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA) Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA) 1 Waarom een EnergieAtlas Limburg?» Hoe ontwikkelingen rond HE ruimtelijk beoordelen, ordenen, afstemmen, faciliteren, optimaliseren? => Dynamische Energie Atlas

Nadere informatie

HET POTENTIEEL VOOR GROENE WARMTE IN WEST-VLAANDEREN Natascha Janssens Inspiratiedag Groene Warmte VVSG, 8 februari 2018

HET POTENTIEEL VOOR GROENE WARMTE IN WEST-VLAANDEREN Natascha Janssens Inspiratiedag Groene Warmte VVSG, 8 februari 2018 HET POTENTIEEL VOOR GROENE WARMTE IN WEST-VLAANDEREN Natascha Janssens Inspiratiedag Groene Warmte VVSG, 8 februari 2018 RESTWARMTEPOTENTIEEL WEST-VLAANDEREN Renders et al, 2015. Warmte in Vlaanderen.,

Nadere informatie

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 1 COGEN Vlaanderen Doelstelling:

Nadere informatie

>> Deel 2 Voorontwerp & Disseminatie

>> Deel 2 Voorontwerp & Disseminatie >> Deel 2 Voorontwerp & Disseminatie HAALBAARHEIDSSTUDIE WARMTENET OOSTENDE besteknr. 2012/5410-03 STUDIE IN OPDRACHT VAN DE POM WEST-VLAANDEREN IN HET KADER VAN HET INTERREG IVA- PROJECT ECO2PROFIT (Grensregio

Nadere informatie

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Jan Ros Doel/ambitie klimaatbeleid: Vermindering broeikasgasemissies in 2050 met 80 tot 95% ten opzichte van 1990 Tussendoelen voor broeikasgasemissies Geen

Nadere informatie

Local Energy Solutions

Local Energy Solutions 24 mei 2011 Warmtelevering vanuit energiefabriek Apeldoorn Ontwikkeling van energie voor eigen gebruik naar externe levering aanleiding samenwerking warmteleiding Zuidbroek extra energie uit slachtafval

Nadere informatie

Restwarmtevalorisatie bij datacenters

Restwarmtevalorisatie bij datacenters 18/12/2012 Restwarmtevalorisatie bij datacenters Dirk Vanhoudt Inhoud» Gebruik van restwarmte in de omgeving van» Gebruik van industriële restwarmte voor toepassing van absorptiekoeling bij datacenters

Nadere informatie

Energierapport Brugge andere BT 2008-2010

Energierapport Brugge andere BT 2008-2010 Energierapport Brugge andere BT 2008-2010 1. Informatie over het bedrijventerrein Ligging, oppervlakte (Brugge 8000 en 8200; 309,6 ha; 81,0 ha dakoppervlak) Figuur 1: Luchtfoto van de vier bedrijventerrein

Nadere informatie

Leiding door het Midden

Leiding door het Midden Leiding door het Midden Raadscommissie Leefomgeving Den Haag, 30 november 2016 Erik Burgman Projectleider 30-11-2016 Leiding door Midden 2 30-11-2016 Leiding door Midden 3 Nog een lange weg naar een gasloze

Nadere informatie

Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen

Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen BEON Nieuwe Energiedag 2018 Leendert Tamboer Transitie.. niet nieuw maar uitdagingen enorm! Algemeen minder fossiel CO

Nadere informatie

Uitbreiding Multatulilaan Culemborg

Uitbreiding Multatulilaan Culemborg Uitbreiding Multatulilaan Culemborg Globale haalbaarheidsstudie Rolf Broekman en Ivo Smits l Warmte Koude & Procestechniek l 14 januari 2019 l Openbare Versie Achtergrond Thermo Bello heeft Liandon gevraagd

Nadere informatie

Programma Kas als Energiebron

Programma Kas als Energiebron Programma Kas als Energiebron Studiegroep bio-energie, door en voor glastuinders Uitwisselen van kennis- en ervaring over bio-energie Onderwerp: beschikbaarheid en duurzaamheid houtige biomassa Datum:

Nadere informatie

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers Net voor de Toekomst Frans Rooijers Net voor de Toekomst 1. Bepalende factoren voor energie-infrastructuur 2. Scenario s voor 2010 2050 3. Decentrale elektriciteitproductie 4. Noodzakelijke aanpassingen

Nadere informatie

WARMTE IS HOT VISIE, KANSEN EN ONTWIKKELING. Sjaak Verburg Pipeliner terugkomdag, 18 november 2015

WARMTE IS HOT VISIE, KANSEN EN ONTWIKKELING. Sjaak Verburg Pipeliner terugkomdag, 18 november 2015 WARMTE IS HOT VISIE, KANSEN EN ONTWIKKELING Sjaak Verburg Pipeliner terugkomdag, Inhoud: In het komende half uur: Korte introductie; Rotterdamse haven, Havenbedrijf Rotterdam en pijpleidingen Deltaplan

Nadere informatie

Symposium geothermie Universiteit Twente Daniël van den Heuvel

Symposium geothermie Universiteit Twente Daniël van den Heuvel Symposium geothermie Universiteit Twente 19-09-2018 Daniël van den Heuvel L I T E R AT U U R O N D E R Z O E K R E S U LTAT E N E N C O N C L U S I E S Inhoud Over mijzelf; Over NNTS; Geothermie in Twente

Nadere informatie

Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen

Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen Harry de Brauw, Marion van Amelrooij, Mirjam Pronk, Barry Meddeler, Maartje Feenstra Doel bijeenkomst Scenario s bepalen voor gasloze verwarming Benedenbuurt:

Nadere informatie

Praktijkervaringen met WKK. 19.03.2013 Boris Fornoville, Stad Antwerpen

Praktijkervaringen met WKK. 19.03.2013 Boris Fornoville, Stad Antwerpen Praktijkervaringen met WKK 19.03.2013 Boris Fornoville, Stad Antwerpen Technologie WKK met motoren Technologie WKK met motoren warmtedistributie motorblok alternator Randvoorwaarden WKK Haalbaarheid: Voldoende

Nadere informatie

Energietransitie Glastuinbouw en warmte

Energietransitie Glastuinbouw en warmte Energietransitie Glastuinbouw en warmte Inhoud 1. Inleiding 2. Energietransitie glastuinbouw 3. Warmteclusters 1. Doel 2. Aanpak en gebieden 4. Vragen/ discussie Nationale en internationale doelen ambitie

Nadere informatie

Duurzaam warmtenet in Ede

Duurzaam warmtenet in Ede Duurzaam warmtenet in Ede Octobre 2011 ) Direction Marketing Corporate 1 Wie zijn wij? Octobre 2011 ) Direction Marketing Corporate Structuur MPD Holding BV 80% 20% Breeveld Holding BV MPD Holding Nieuwe

Nadere informatie

Energierapport Blauwe Toren 2008-2010

Energierapport Blauwe Toren 2008-2010 Energierapport Blauwe Toren 2008-2010 1. Informatie over het bedrijventerrein Ligging, oppervlakte (Brugge 8000; 96,7 ha; 26,8 ha dakoppervlak) Figuur 1: Luchtfoto van het bedrijventerrein Blauwe Toren

Nadere informatie

ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED. Maart 2019

ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED. Maart 2019 ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED Maart 2019 Inleiding De concentratie van industrie in de Rotterdamse haven is een goede uitgangspositie voor het doen slagen van de energietransitie:

Nadere informatie

Energierecuperatie 2015

Energierecuperatie 2015 Energierecuperatie 2015 Warmtenetten Principe Restwarmte: elektriciteitscentrales, industrie, afvalverbranding. WKK Geothermie Grote warmtebron Biomassa Warmtepomp (bodem, rioolwater ) Zon Bron uitwisselbaar

Nadere informatie

Buurtenergie Statenkwartier (BES) De duurzame kraamkamer van het Statenkwartier

Buurtenergie Statenkwartier (BES) De duurzame kraamkamer van het Statenkwartier Buurtenergie Statenkwartier (BES) De duurzame kraamkamer van het Statenkwartier Programma 10 december 2017 1. 14.00 uur Welkom en programma (Tom Egyedi) 2. ALV: Begroting 2018 (Martin Lenferink) 100 e

Nadere informatie

Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland

Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland Samenvatting De totale investeringsomvang om de woningen en utiliteitsgebouwen in de provincie Noord-Holland in 2050 klimaatneutraal

Nadere informatie

Haags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014

Haags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014 Haags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014 Waar staan we? Plan van aanpak 12 november 2013 vastgesteld Vooronderzoeken in volle gang: Vooronderzoek gesprekken Eneco en E.on Technische visie toekomstig

Nadere informatie

Folkert Linnemans NPZ Managersmeeting 2009

Folkert Linnemans NPZ Managersmeeting 2009 Het gebruik van nieuwe energie Duurzame energie & Zwembaden Folkert Linnemans NPZ Managersmeeting 2009 Energie vraagt anders denken! Zwembad DOEL h t i d d i b ik DOEL: het verminderen en verduurzamen

Nadere informatie

Zaal KLEINE FOYER 4.6. Bedrijven op weg zetten naar hernieuwbare energie

Zaal KLEINE FOYER 4.6. Bedrijven op weg zetten naar hernieuwbare energie Zaal KLEINE FOYER 4.6. Bedrijven op weg zetten naar hernieuwbare energie Bedrijven op weg zetten naar hernieuwbare energie Klimaatdag VVSG, 3 mei 2019 2 BISEPS duurzame energie voor bedrijven 3 SYNERGIEën

Nadere informatie

_ WARMTETAFEL WERKGROEP 3 BUSINESSCASE

_ WARMTETAFEL WERKGROEP 3 BUSINESSCASE _ WARMTETAFEL WERKGROEP 3 BUSINESSCASE 20 februari 2017 Namens de werkgroep Maike Akkers 1 DEELNEMERS WERKGROEP Deelnemers Organisatie Nico van Dooren Ruud Melieste Alan Dirks Helma Kip Erik Stronk Martijn

Nadere informatie

Jaarplan Programma Warmte en Koude Metropoolregio Amsterdam juni 2016 juni warmtekoude. metropoolregio amsterdam

Jaarplan Programma Warmte en Koude Metropoolregio Amsterdam juni 2016 juni warmtekoude. metropoolregio amsterdam Jaarplan Programma Warmte en Koude Metropoolregio Amsterdam juni 2016 juni 2017 warmtekoude metropoolregio amsterdam INLEIDING teken stond van de technische en organisatorische rondes met Grand Design

Nadere informatie

2014 GreenPort NHN, All rights reserved. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede

2014 GreenPort NHN, All rights reserved. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede . 2014 GreenPort NHN, All rights reserved GEOTHERMAL OUTLOOK 2015-2017 Ronald den Boogert AGENDA Waarom nu geothermie? Stand van zaken geothermie in Nederland in 2015 2020 Voorbeelden toekomstige innovaties

Nadere informatie

Welkom. Voorstelling warmtenetten

Welkom. Voorstelling warmtenetten Welkom Voorstelling warmtenetten Agenda Warmtenet werking Warmtenet warmtebronnen Warmtenet techniek Warmtenet aanleg Warmtenet aansluitingen Warmtenet impact milieu Warmtenet waarom Warmtenet de klant

Nadere informatie

uitbreiding warmtenet Alkmaar Algemene Vergadering directie en raad van commissarissen Datum: 6 november 2015

uitbreiding warmtenet Alkmaar Algemene Vergadering directie en raad van commissarissen Datum: 6 november 2015 6. Uitbreiding warmtenet Alkmaar Aan: Van: Betreft: Algemene Vergadering directie en raad van commissarissen uitbreiding warmtenet Alkmaar Datum: 6 november 2015 Bijlage: toelichting investeringsvoorstel

Nadere informatie

s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe?

s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe? s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe? Waarom deze presentatie? Veel media aandacht voor energietransitie Tot 2019 weinig informatie van de gemeente Bewoners vragen zich af wat, waar,

Nadere informatie

Community of Practice Benutting regionale biomassa Noord Veluwe

Community of Practice Benutting regionale biomassa Noord Veluwe Community of Practice Benutting regionale biomassa Noord Veluwe 1 Inhoud Inleiding Voorstelrondje Voordracht Marie-Therese Tetteroo Warmtevraag en biomassa Thema s voor samenwerking 2 1 Doel Community

Nadere informatie

WARMTE UIT KOUDE. Inzet van warmte uit koude (koelinstallaties) Kansen en rentabiliteit. warmte uit koude is geld waard

WARMTE UIT KOUDE. Inzet van warmte uit koude (koelinstallaties) Kansen en rentabiliteit. warmte uit koude is geld waard Inzet van warmte uit koude (koelinstallaties) Kansen en rentabiliteit warmte uit koude is geld waard Fons Pennartz (KWA) Jan Grift (Energy Matters) 1 Wetgeving & timing 1 januari 2010 (bij)vullen met nieuw

Nadere informatie

Agriport A7: ijsbergsla & hyperscalers. Datacenter Restwarmte & Innovatie, 10 oktober

Agriport A7: ijsbergsla & hyperscalers. Datacenter Restwarmte & Innovatie, 10 oktober Agriport A7: ijsbergsla & hyperscalers Datacenter Restwarmte & Innovatie, 10 oktober 2018 1 Agriport A7: locatie Agriport A7 North Amsterdam Campus Amsterdam Datacenter Restwarmte & Innovatie, 10 oktober

Nadere informatie

Robbe Salenbien. Domeinverantwoordelijke thermische energiesystemen EnergyVille

Robbe Salenbien. Domeinverantwoordelijke thermische energiesystemen EnergyVille Robbe Salenbien Domeinverantwoordelijke thermische energiesystemen EnergyVille Energienetten Inhoudstafel 1. Context De actuele energieproblematiek Een veranderend energienetwerk 2. Het belang van warmte(netten)

Nadere informatie

>> Deel 2 Voorontwerp & Disseminatie

>> Deel 2 Voorontwerp & Disseminatie >> Deel 2 Voorontwerp & Disseminatie FASE II HAALBAARHEIDSSTUDIE WARMTENET OOSTENDE besteknr. 2012/5410-13 STUDIE IN OPDRACHT VAN DE POM WEST-VLAANDEREN IN HET KADER VAN HET INTERREG IVA- PROJECT ECO2PROFIT

Nadere informatie

Studievoormiddag Provincie Vlaams-Brabant Warmtenetten: hoe, wat, waarom?

Studievoormiddag Provincie Vlaams-Brabant Warmtenetten: hoe, wat, waarom? Studievoormiddag Provincie Vlaams-Brabant Warmtenetten: hoe, wat, waarom? Erik De Schutter Vlaams energieonderzoek door VITO Energietechnologie Duurzame stedelijkheid KU Leuven Elektrotechniek Bouwfysica

Nadere informatie

TEO/WKO WARMTE EN KOUDE

TEO/WKO WARMTE EN KOUDE TEO/WKO WARMTE EN KOUDE BEDRIJVENTERREIN MARSLANDEN Op het bedrijventerrein de Marslanden in Zwolle zijn bedrijven gevestigd, met uiteenlopende behoefte aan warmte en koeling. Vanuit gegevens over het

Nadere informatie

Rapportage in opdracht van Bio Forte BV De effecten van de uitstoot van stof en NOx bioenergieinstallatie van Bio Forte BV te Zeist Versie 2

Rapportage in opdracht van Bio Forte BV De effecten van de uitstoot van stof en NOx bioenergieinstallatie van Bio Forte BV te Zeist Versie 2 Rapportage in opdracht van Bio Forte BV De effecten van de uitstoot van stof en NOx bioenergieinstallatie van Bio Forte BV te Zeist Versie 2 Ir. J. Koppejan (Procede Biomass BV) Enschede, 30 augustus 2016

Nadere informatie

Energietransitie en gebiedsontwikkeling gaan in Zaanstad hand in hand. Marie-Louise Sanders 14 februari 2019 Congres Stedelijke Transformatie

Energietransitie en gebiedsontwikkeling gaan in Zaanstad hand in hand. Marie-Louise Sanders 14 februari 2019 Congres Stedelijke Transformatie Energietransitie en gebiedsontwikkeling gaan in Zaanstad hand in hand Marie-Louise Sanders 14 februari 2019 Congres Stedelijke Transformatie Zaanstad introductie PAGINA 2 Zaanstad dynamiek PAGINA 3 Zaanstad

Nadere informatie

Warmterotonde - Cluster West

Warmterotonde - Cluster West Warmterotonde - Cluster West Resultaten verkennend onderzoek Warmte-bijdrage aan toekomstbestendige energie Nederland werkt aan een volledig duurzame energiehuishouding. In de beoogde energietransitie

Nadere informatie

>> Deel 2 Voorontwerp & Disseminatie

>> Deel 2 Voorontwerp & Disseminatie >> Deel 2 Voorontwerp & Disseminatie HAALBAARHEIDSSTUDIE WARMTENET BRUGGE besteknr. 2012/5410-03 STUDIE IN OPDRACHT VAN DE POM WEST-VLAANDEREN IN HET KADER VAN HET INTERREG IVA- PROJECT ECO2PROFIT (Grensregio

Nadere informatie

IN HET ENERGIEL ANDSCHAP

IN HET ENERGIEL ANDSCHAP WA R M T E ( N ET W E R K E N ) IN HET ENERGIEL ANDSCHAP VA N D E T O E KO M S T Stroomversnelling 16-06-2016 Koen Van Overberghe Promotie ontwikkeling warmtenetten Opgericht in 2012 http://www.warmtenetwerk.be

Nadere informatie

Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa

Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa Jennie van der Kolk, Alterra Helmond, 22-02-13 Nico Verdoes, Livestock Research Inhoud presentatie Wetenschapswinkel

Nadere informatie

Houtgestookte installaties in de Provincie Noord- Brabant: ervaringen met subsidiëring en vergunningverlening

Houtgestookte installaties in de Provincie Noord- Brabant: ervaringen met subsidiëring en vergunningverlening Houtgestookte installaties in de Provincie Noord- Brabant: ervaringen met subsidiëring en vergunningverlening Dirk van der Kroef Provincie Noord-Brabant Subsidieverlening Toepassing houtige biomassa als

Nadere informatie

Gelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft

Gelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft NOTITIE PROJECT ONDERWERP Gelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft Bepalingsmethode DATUM 20 april 2006 STATUS Definitief 1 Inleiding...2 2 Uitgangspunten...2 3 Bepalingsmethode...2 3.1 Principe...2

Nadere informatie

Individuele energievoorziening

Individuele energievoorziening 04/12/2014 Potentieel voor collectieve energie en warmte in Vlaanderen Erwin CORNELIS Klankbordgroep Lerend Netwerk Duurzame Wijken 3 december 2014 Presentatie in het kader van het STRATEGO-project Individuele

Nadere informatie

Quick Scan Duurzame energie infrastructuur Europapark Groningen. 27 januari 2012

Quick Scan Duurzame energie infrastructuur Europapark Groningen. 27 januari 2012 QuickScan Duurzameenergie infrastructuureuropaparkgroningen 27januari2012 Nadereinformatie: OpdrachtgevernamensdegemeenteGroningen:M.vanMaanenenM.Klooster Telefoon:0503678111 UitvoeringmedenamensdeStichtingEnergyValley:S.deHaanenP.F.J.Brandsen

Nadere informatie

Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel)

Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) 16 maart 2018 Blue Terra Radboud Vorage Projectdirecteur Greenhouse GeoPower Opzet presentatie Het tuinbouwgebied Koekoekspolder Energie in de tuinbouw

Nadere informatie

AVR in de Energietransitie en Circulaire Economie

AVR in de Energietransitie en Circulaire Economie AVR in de Energietransitie en Circulaire Economie INTRODUCTIE AVR TERUGWINNEN VAN ENERGIE EN RESTSTOFFEN 3 AVR VERWERKT DE REST AVR is the largest Energy-from-Waste (EfW) company in the Netherlands with

Nadere informatie

Koninklijk Instituut Van Ingenieurs

Koninklijk Instituut Van Ingenieurs Engineering Society Het klimaataccoord: De gebouwde omgeving Het klimaataccoord Broeikasgasuitstoot in 2030 ten opzichte van 1990 te verminderen met 49 %; Plan wordt iedere 5 jaar geactualiseerd; 5 sectoren:

Nadere informatie

Bas van Golde Sales Manager Noord & Oost Nederland (

Bas van Golde Sales Manager Noord & Oost Nederland ( Bas van Golde Sales Manager Noord & Oost Nederland (06-54354008 bas.van.golde@ennatuurlijk.nl) Datum 15-06-2016 Wie is Ennatuurlijk Warmtenetten in Twente (Overijssel) Discussie: de rol van biomassa in

Nadere informatie

Situering Waaslandhaven Noord

Situering Waaslandhaven Noord 2 Situering Waaslandhaven Noord FINEG Potentiële afnemers van groene warmte Inhoud W2E-installaties Indaver & SLECO Betrouwbare energielevering Investeringsraming Exploitatiestructuur Waarde van het project:

Nadere informatie

Ypenburg 100% duurzame warmte

Ypenburg 100% duurzame warmte Ypenburg 100% duurzame warmte Verkenning van de mogelijkheden Rotterdam, 13 november 2018 Edward.pfeiffer@rhdhv.com 06-52 01 86 58 Doelstelling van de verkenning Eneco en de Stichting Hernieuwbare Warmte

Nadere informatie

DUTCH SMART THERMAL GRID. Het volledige rapport (eindconcept) en de samenvatting kunnen hier worden gedownload

DUTCH SMART THERMAL GRID. Het volledige rapport (eindconcept) en de samenvatting kunnen hier worden gedownload DUTCH SMART THERMAL GRID Het volledige rapport (eindconcept) en de samenvatting kunnen hier worden gedownload NEDERLAND 2016 Strategie voor de verduurzaming van de warmtevoorziening De Nederlandse energievraag

Nadere informatie

Tijdelijke warmteopwek en overbruggingskrediet WarmteStad De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

Tijdelijke warmteopwek en overbruggingskrediet WarmteStad De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Tijdelijke warmteopwek en overbruggingskrediet WarmteStad 2018 Eric van Huissteden De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN 0622446158 0 6793323 - Geachte heer, mevrouw, Op 29 november

Nadere informatie

Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge. Ben Segers Francies Van Gijzeghem

Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge. Ben Segers Francies Van Gijzeghem Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge Ben Segers Francies Van Gijzeghem 1 Inhoud Intro ODE en BE-p Wat is biomassa? Hele kleine installaties Medium schaal Grote schaal

Nadere informatie

13 feb 2013 Dag van de biomassa uit het landschap

13 feb 2013 Dag van de biomassa uit het landschap 13 feb 2013 Dag van de biomassa uit het landschap 1 » Local for Local: gebruik lokaal beschikbare biomassa om lokale warmtevragen te dekken. Dit creëert draagvlak en betrokkenheid bij de burgers.» Dit

Nadere informatie

CO 2 -uitstootrapportage 2011

CO 2 -uitstootrapportage 2011 Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding

Nadere informatie

CO2 uit andere bronnen

CO2 uit andere bronnen CO2 uit andere bronnen InnovatieNetwerk Energie Systemen Datum: 29 november 2012 Naam: Sander Peeters, Energy Matters 1 Inhoud 1. CO2 bronnen 2. CO2 kwaliteit 3. Techniek & projecten 4. Productie-, Opslag-

Nadere informatie

I. Kennis te nemen van de resultaten van het verkennend onderzoek vastgelegd in de nota Warmterotonde Cluster West (september 2015).

I. Kennis te nemen van de resultaten van het verkennend onderzoek vastgelegd in de nota Warmterotonde Cluster West (september 2015). Gemeente Den Haag Ons kenmerk BSD/2015.772 RIS 286864 ONTWIKKELING WARMTEROTONDE CLUSTER WEST HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS, overwegende dat: - Den Haag het doel heeft om in 2040 klimaatneutraal

Nadere informatie

Warmtenet Eeklo. BEN CAUSSYN 08/02/2018, Brugge

Warmtenet Eeklo. BEN CAUSSYN 08/02/2018, Brugge Warmtenet Eeklo BEN CAUSSYN 08/02/2018, Brugge Energiek Eigenzinnig - Echt Bron: Opmaak SECAP, Zero Emission Solutions, 2017 Warmtenetten zijn essentieel om de energietransitie naar een CO2-neutrale maatschappij

Nadere informatie

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties Beleid dat warmte uitstraalt Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties Doelen rijksoverheid voor 2020 Tempo energiebesparing 2 % per jaar Aandeel duurzaam in totale

Nadere informatie

Bio-Energie voor bedrijven en woningen

Bio-Energie voor bedrijven en woningen Bio-Energie voor bedrijven en woningen Wie is Bee? Bee (Belgian Eco Energy) is een geïntegreerd energiebedrijf met uitgebreide ervaring in de ontwikkeling, bouw en exploitatie van hernieuwbare energieprojecten

Nadere informatie

Monitor energie en emissies Drenthe

Monitor energie en emissies Drenthe Monitor energie en emissies Drenthe 2012-2015 - november 2017 www.ecn.nl Monitor energie en emissies Drenthe 2012-2015 Deze monitor sluit aan op de notitie Energie en emissies Drenthe 2020, 2023 en 2030

Nadere informatie

Geothermie in de gebouwde omgeving

Geothermie in de gebouwde omgeving Geothermie in de gebouwde omgeving Ans van den Bosch Plv. Directeur Warmte en Ondergrond Programma manager Duurzame Warmte Onderwerpen 1. Klimaatakkoord 2. Geothermie in de gebouwde omgeving 3. Beleid

Nadere informatie

BNG Bank Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. BNG Bank en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019

BNG Bank Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. BNG Bank en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019 en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019 BNG BANK: Eigendom - 50% Nederlandse Staat - 50% Nederlandse Gemeenten en Provincies. Missie is betrokken partner voor een duurzamer Nederland.

Nadere informatie

TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur

TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur ENERGY TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur 1 SAFER, SMARTER, GREENER De ambitie voor de Nederlandse gebouwde omgeving 2030 Een 49% CO 2 reductie 3,4Mton minder CO

Nadere informatie

Bedrijventerrein management

Bedrijventerrein management Bedrijventerrein management Situering Definitie: Organiseren van InterBedrijfSamenwerking (IBS) op het niveau van het bedrijventerrein, of op overkoepelend niveau. Knelpunt: gebrek aan engagement en solidariteit

Nadere informatie

EnergieAtlas Limburg. limburg.be

EnergieAtlas Limburg. limburg.be EnergieAtlas Limburg limburg.be limburg.be Aanleiding opmaak EnergieAtlas Antwoord op de vraag: Hoe wordt de opwekking van hernieuwbare energie best georganiseerd in de ruimte? Vito eind 2014 gestart tot

Nadere informatie

DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar

DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar Drie scenario s bestaande technologie Netgebonden Infrastructuur: elektriciteit en warmte (gas) Actuele gegevens van 2012 vertaald naar 2035

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst collectief verduurzamen 25 januari de Torrekoel. EnergieKronenberg ENERGIE NEUTRAAL IN 2030

Informatiebijeenkomst collectief verduurzamen 25 januari de Torrekoel. EnergieKronenberg ENERGIE NEUTRAAL IN 2030 Informatiebijeenkomst collectief verduurzamen 25 januari de Torrekoel Dorpsraad neemt in 2014 initiatief en inventariseert behoefte. Organisatie start bijeenkomsten in 2016 en 2017 en vorming initiatiefgroep

Nadere informatie