Inhoud. Voorwoord 5 Voorwoord bij de tweede druk 7 Voorwoord bij de derde druk 8

Transcriptie

1 Inhoud Voorwoord 5 Voorwoord bij de tweede druk 7 Voorwoord bij de derde druk 8 1 Artsen 20 Inleiding Geneeskunde, medicijnen, farmacie De studie geneeskunde Huisartsen Specialisten Bedrijfsartsen en jeugdartsen Andere artsen in de sociale geneeskunde en overige soorten artsen 24 2 Polikliniek interne geneeskunde 26 Inleiding Interne geneeskunde: voorbeelden van aandoeningen Hypertensie Infectieziekten Spijsverteringsorganen Bloed Nieren Hormoonziekten Bewegingsapparaat Interne geneeskunde: aanvullend onderzoek Bloedonderzoek Andere onderzoeksmethoden Interne geneeskunde: behandeling 33 3 Polikliniek cardiologie 35 Inleiding Cardiologie: voorbeelden van aandoeningen 35

2 Inhoud Hypertensie Coronairlijden Hartfalen Hartritmestoornissen Klepgebreken Cardiologie: aanvullend onderzoek Elektrocardiografie Inspannings-ECG X-thorax Echo-/dopplerechocardiografie Myocardscintigrafie Hartkatheterisatie en coronairangiografie Cardiologie: behandeling 39 4 Polikliniek longziekten 4 1 Inleiding Longen: voorbeelden van aandoeningen Astma bronchiale COPD Bronchuscarcinoom Longembolie Tuberculose (TBC) Pneumothorax Longziekten: aanvullend onderzoek Longfunctieonderzoek Wanneer longfunctieonderzoek? Hoe werkt longfunctieonderzoek? Soorten longfunctieonderzoek Invloed van medicijnen De rol van hyperreactiviteit De rol van allergie De invloed van en de gevolgen voor inspanning Longziekten: voorbeelden van behandeling 46 5 Polikliniek chirurgie 47 Inleiding Chirurgie: voorbeelden van aandoeningen Chirurgie: aanvullend onderzoek Mammacarcinoom: een voorbeeld van stadiëring Chirurgie: voorbeelden van behandelingen Polikliniek urologie 53 Inleiding 53

3 12 Poliklinieken, jeugdgezondheidszorg en arbodienst 6.1 Urologie: voorbeelden van aandoeningen Urolithiasis: nierstenen Nierinfecties/reflux Benigne prostaathyperplasie (BPH) en prostaatkanker Incontinentie Erectiestoornissen Nier- en blaaskanker Zaadbalkanker Urologie: aanvullend onderzoek Urologie: voorbeelden van behandelingen 56 7 Polikliniek orthopedie 59 Inleiding Orthopedie: voorbeelden van aandoeningen Orthopedie: aanvullend onderzoek Orthopedie: behandeling Problemen met gips 64 8 Polikliniek neurologie 65 Inleiding Neurologie: voorbeelden van aandoeningen CVA Meningitis Epilepsie Polyneuropathie Hernia nuclei pulposi Migraine Hersentumor Multiple sclerose (MS) Neurologie: aanvullend onderzoek Elektro-encefalogram (EEG) Elektromyogram (EMG) Lumbaalpunctie (LP) Neurologie: voorbeelden van behandelingen 69 9 Polikliniek oogheelkunde 70 Inleiding Oogheelkunde: voorbeelden van aandoeningen Oogheelkunde: aanvullend onderzoek Oogheelkunde: behandeling Oogdruppels en oogzalven 79

4 Inhoud Polikliniek keel-, neus- en oorheelkunde 8 1 Inleiding KNO: voorbeelden van aandoeningen KNO: aanvullend onderzoek KNO: voorbeelden van behandelingen Polikliniek dermatologie 87 Inleiding Dermatologie: voorbeelden van aandoeningen Eczeem Psoriasis Huidkanker Varices SOA Dermatologie: aanvullend onderzoek Dermatologie: voorbeelden van behandelingen Polikliniek verloskunde/gynaecologie 9 1 Inleiding Verloskunde: voorbeelden van aandoeningen Spontane abortus Extra-uteriene graviditeit (EUG) Hyperemesis gravidarum Zwangerschapshypertensie, pre-eclampsie, HELLP-syndroom, eclampsie Placenta praevia, solutio placentae Pathologie tijdens de baring Pathologie tijdens het kraambed Gynaecologie: voorbeelden van aandoeningen Myoom Cervix- en endometriumcarcinoom Endometriose Stoornissen in de menstruele cyclus Prolaps Verminderde fertiliteit Verloskunde en gynaecologie: aanvullend onderzoek Verloskunde en gynaecologie: voorbeelden van behandelingen Endoscopie 1 03 Inleiding Wat is endoscopie? 1 03

5 14 Poliklinieken, jeugdgezondheidszorg en arbodienst 13.2 Mogelijkheden van endoscopie Vertakkingen van de luchtpijp: bronchoscopie Maag, slokdarm en twaalfvingerige darm: gastroscopie Endeldarm, S-vormige darm en dikke darm: rectoscopie (proctoscopie), sigmoïdoscopie en coloscopie Buikholte: laparoscopie Andere toepassingen van endoscopie De doktersassistent en endoscopie Voorlichting Endoscopie: niet altijd even prettig! Beeldvormend onderzoek Inleiding Wat is beeldvormend onderzoek? Echografie Echografie van de buik Echografie van het kleine bekken Echografie van de schildklier Echografie van het scrotum Echografie van de borsten Echografie van hart en bloedvaten Overige voorbeelden van echografie Belasting en risico s van echografie Röntgenonderzoek Röntgenonderzoek van de botten Röntgenonderzoek van de longen in de thorax Röntgenonderzoek van de borsten Overige voorbeelden van röntgenonderzoek Belasting en risico s van een röntgenonderzoek Röntgenonderzoek met contrast Röntgencontrastonderzoek van het colon Röntgencontrastonderzoek van slokdarm en maag Röntgencontrastonderzoek van baarmoeder en eileiders Röntgencontrastonderzoek van nieren en urinewegen Röntgencontrastonderzoek van de bloedvaten Belasting en risico s van röntgencontrastonderzoek Computertomografie (CT) CT van de thorax (borstkas) 1 20

6 Inhoud CT van de buik CT van de hersenen CT van de rug Belasting en risico s van CT-onderzoek CT met contrast Magnetic Resonance Imaging (MRI) Belasting en risico s van MRI Scintigrafie 1 23 Inleiding Scintigrafie Hartscintigrafie Schildklierscintigrafie Botscintigrafie Longscintigrafie Belasting en risico s van scintigrafie Cel- en weefselonderzoek 1 27 Inleiding Pathologische anatomie (PA) Weefselonderzoek bij endoscopie Weefselonderzoek bij dermatologie Beenmergpunctie Prostaatbiopten Schildklieronderzoek Lymfeklieronderzoek Gynaecologie en weefselonderzoek Biopsie van de mammae Contactmomenten in de jeugdgezondheidszorg 1 30 Inleiding Anamnese tijdens het periodiek geneeskundig onderzoek PGO-anamnese op de basisschool PGO-anamnese in het voortgezet onderwijs Basistaken en maatwerk Groei 1 34 Inleiding Lengtegroei Lengte op de groeicurve Afwijkende lengtegroei in het groeidiagram Hoe lang een kind zal worden 1 38

7 16 Poliklinieken, jeugdgezondheidszorg en arbodienst 18.5 Een te klein kind Een te lang kind Het gewicht op de groeicurve Afwijkend gewicht in het groeidiagram Het slanke of magere kind Het dikke kind Geslachtelijke ontwikkeling De ogen van kinderen 1 46 Inleiding De ontwikkeling van het gezichtsvermogen Amblyopie Brekingsafwijkingen Kleurenblindheid Anamnese met betrekking tot de ogen De visusbepaling op de leeftijd van 5 jaar Onderzoek van het dieptezien Onderzoek van het kleurenzien Het gehoor bij kinderen 1 54 Inleiding De ontwikkeling van het gehoor Geleidingsdoofheid Perceptiedoofheid Anamnese met betrekking tot het gehoor Audiometrie Het slechthorende kind AD(H)D 1 59 Inleiding ADHD en ADD Verschijnselen Gevolgen Oorzaken Diagnose Behandeling Prognose De doktersassistent en het kind met ADHD Gehandicapte kinderen 1 65 Inleiding Verstandelijk gehandicapte kinderen Lichte verstandelijke handicap 1 65

8 Inhoud Ernstige verstandelijke handicap Onderzoek en begeleiding Autisme en autismespectrumstoornis Speciale leerstoornissen Lichamelijk gehandicapte kinderen Vaccinaties 1 70 Inleiding Vaccinaties voor kinderen Vaccinaties op 8- of 9-jarige leeftijd Bijwerkingen van de DTP- en BMR-prik Pijnpreventie en -bestrijding in verband met vaccinaties Vaccineren: mag dat altijd? Over het vaccineren van kinderen in het algemeen Kindermishandeling 1 76 Inleiding Definitie van kindermishandeling Verschillende vormen en voorbeelden van kindermishandeling Hoe vaak komt kindermishandeling voor? Hoe ontstaat kindermishandeling? Is het te voorkomen? Gevolgen van kindermishandeling Signaleren van kindermishandeling Melding en de gevolgen daarvan Hoofdluis Inleiding Hoofdluis Diagnostiek Behandeling Varia uit de jeugdgezondheidszorg 1 86 Inleiding Ongunstige gewoonten en een mogelijke oplossing Spraakproblemen Slaapstoornissen Motoriek Houding Niet-voelbare testes (zaadballen) 1 9 1

9 18 Poliklinieken, jeugdgezondheidszorg en arbodienst 26.7 Phimosis Kinderen met van oorsprong niet-nederlandse ouders Angstige kinderen Tics Ziekte en arbeidsongeschiktheid 1 96 Inleiding Ziekmeldingen Kortdurend verzuim Frequent verzuim Langdurend verzuim Medische oorzaken van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid Ziekte en arbeidsongeschiktheid Ziekte Arbeidsongeschiktheid Chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) Simulatie en misbruik Het medische belang van de arbodienst 204 Inleiding Beroepsziekten en beroepsgebonden aandoeningen Lawaaidoofheid Organisch psychosyndroom (OPS) Klachten in arm, nek en/of schouder Eczeem Rugklachten Psychische klachten Preventie van beroepsgebonden aandoeningen en beroepsziekten Risico-inventarisatie en -evaluatie (RIE) Periodiek arbeidsgezondheidskundige onderzoek (PAGO) De juiste mens op de juiste plek: niemand meer ziek door het werk? Sollicitaties Aanstellingskeuring Psychische geschiktheid Herkeuringen Waarom de aanstellingskeuring dus veranderd is Slotopmerkingen 2 1 7

10 Inhoud 19 Woordenlijst Register 268