Inhoud. Woord vooraf 9. Over de auteurs 11

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoud. Woord vooraf 9. Over de auteurs 11"

Katrien van der Berg
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Inhoud Woord vooraf 9 Over de auteurs 11 1 Inleiding Geschiedenis Wettelijke bepalingen Het verstrekken van geneesmiddelen door verpleegkundigen Medicatiefouten Therapietrouw Kostenbeheersing Ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen Informatiebronnen 31 2 Het geneesmiddel Indeling Nomenclatuur (naamgeving) Toedieningsvormen Dosisberekeningen Het bewaren van geneesmiddelen Farmacokinetiek Farmacodynamiek Bijwerkingen Interacties en veranderingen in werking 65 3 Vegetatieve farmaca Impulsvorming en impulsgeleiding Vegetatieve farmaca 72

2 6 Toegepaste geneesmiddelenkennis 4 Analgetica en anesthetica Pijn Analgetica Antireumatica Geneesmiddelen bij jicht Anesthetica Psychofarmaca en middelen bij aandoeningen van het zenuwstelsel Antidepressiva Medicijnen bij manisch depressieve stoornissen Antipsychotica Anxiolytica Anti-epileptica Middelen bij migraine Medicijnen bij neuropathische pijn Middelen bij multiple sclerose Middelen bij de ziekte van Parkinson Middelen bij dementie Middelen bij draaiduizeligheid Middelen bij ADHD Middelen bij afwijkingen aan het bloed Middelen bij anemie Lipideverlagende middelen Antitrombotica en trombolytica Middelen bij aandoeningen aan het hart en bij hypertensie De fysiologie van het hart Antiarrhythmica Middelen bij angina pectoris en hartfalen Bloeddruk Antihypertensiva Middelen bij hypotensie Middelen bij perifere doorbloedingsstoornissen Middelen bij aandoeningen aan de longen en luchtwegen Inleiding Middelen bij astma bronchiale 195

3 Inhoud Behandeling van COPD Mucolytica Middelen bij hoest Ademhalingsstimulantia Middelen bij IRDS Middelen bij aandoeningen aan het spijsverteringsstelsel Middelen bij aandoeningen aan de maag Laxantia Middelen bij diarree Middelen bij chronische darmontstekingen Geneesmiddelen ter behandeling van galstenen Pancreasenzymen Diuretica en middelen bij aandoeningen aan de nieren en urinewegen De productie van urine Diuretica Geneesmiddelen bij mictiestoornissen Geneesmiddelen bij de behandeling van prostaatcarcinoom Geneesmiddelen bij erectiestoornissen Middelen bij aandoeningen aan de huid De bouw van de huid Middelen bij eczeem en dermatitis Middelen bij acne vulgaris Middelen bij psoriasis Middelen bij aandoeningen aan oog, neus, keel en oor Middelen bij glaucoom Middelen bij ontstekingen en infecties aan het oog Middelen bij maculadegeneratie Middelen bij aandoeningen aan neus en keel Middelen bij aandoeningen aan het oor en evenwichtszintuig 252

4 8 Toegepaste geneesmiddelenkennis 13 Middelen bij stoornissen in de stofwisseling en hormonen Hormonen van de hypothalamus en de hypofyse Weeënremmers Hypofysehormonen Schildklierhormonen Calciumregulerende middelen Geslachtshormonen bij de vrouw Geneesmiddelen bij diabetes mellitus Bijnierschorshormonen Middelen bij infecties en cytostatica Inleiding Antibacteriële middelen Antimycotica Antivirale middelen (virustatica) Vaccins en immunoglobulinen Antimalariamiddelen Chemotherapie bij maligne aandoeningen Geneesmiddelen tijdens zwangerschap, lactatie, bij kinderen en ouderen Geneesmiddelen tijdens de zwangerschap Geneesmiddelen tijdens de lactatieperiode Geneesmiddelen bij kinderen Farmacotherapie bij ouderen 326 Literatuur 333 Register 335

5 Woord vooraf Vepleegkundigen dienen medicijnen toe en observeren de gevolgen van medicatie voor de patiënt. Het voorschrijven behoort tot het medisch domein, al mogen sinds februari 2011 ook verpleegkundig specialisten en physician assistants medicatie voorschrijven. Grondige kennis van de fysiologie en van algemene farmacologische principes, zoals farmacokinetiek, farmacodynamiek en bijwerkingen, en interacties van medicijnen is van groot belang om op de juiste manier om te gaan met geneesmiddelen. Naast hoofdstukken over algemene farmacologie en hoofdstukken over de wettelijke bepalingen rond het toedienen van geneesmiddelen, worden in dit boek alle groepen geneesmiddelen beschreven. Elk hoofdstuk begint met uitleg over de fysiologische processen die een rol spelen bij aangrijpingspunt van de medicatie. Vervolgens komen de (contra-)indicaties, (bij)werkingen, interacties en toepassing van de geneesmiddelen uitgebreid aan bod. Er wordt een duidelijk verband gelegd met de praktijk door ook uitgebreid in te gaan op het verstrekken van geneesmiddelen, medicatiefouten en bewaken van de therapietrouw. Kortom, een boek om toe te passen in de dagelijkse praktijk. Toegepaste geneesmiddelenkennis is allereerst als studieboek bestemd voor verpleegkundigen (hbo), verpleegkundig specialisten en physician assistants, maar ook voor andere gezondheidsmedewerkers, zoals GGZagogen, aan wie de toediening van medicijnen is toevertrouwd. Daarnaast is het bij uitstek geschikt als naslagwerk voor verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten, en een aanrader voor afgestudeerden van (para)medische opleidingen om hun kennis van de fysiologie, farmacologie en -therapie te verrijken. Dit boek vormt een onderdeel van de serie Basiswerken Verpleging & Verzorging. De verschillende delen zijn erop gericht de student (en de reeds afgestudeerde beroepsbeoefenaar) voldoende kennis op te laten doen om klinisch te kunnen redeneren. De opbouw van de serie ondersteunt het proces waarbij eigen observaties en interpretaties worden gekoppeld aan medische kennis.

6 10 Toegepaste geneesmiddelenkennis Iedereen die opmerkingen of suggesties heeft ter verbetering van dit boek wordt van harte uitgenodigd om te reageren. Michel Tervoort IJbelien Jüngen

Vergelijkbare documenten

1 Wat is een geneesmiddel? 15. Inleiding 15 1.1 Naamgeving van geneesmiddelen 16 1.2 Reclame voor geneesmiddelen 17

1 Wat is een geneesmiddel? 15. Inleiding 15 1.1 Naamgeving van geneesmiddelen 16 1.2 Reclame voor geneesmiddelen 17 Voorwoord 13 1 Wat is een geneesmiddel? 15 Inleiding 15 1.1 Naamgeving van geneesmiddelen 16 1.2 Reclame voor geneesmiddelen 17 2 Toepassing van een geneesmiddel 20 Inleiding 20 2.1 Behandelingsmethoden