Gemeente HERSELT Provincie ANTWERPEN Arrondissement TURNHOUT

Transcriptie

1 1 Gemeente HERSELT Provincie ANTWERPEN Arrondissement TURNHOUT NOTULEN UIT DE GEMEENTERAAD ZITTING van 26 januari 2015 AANWEZIG: Tubbax W. voorzitter van de gemeenteraad Peetermans L. burgemeester Helsen K., Korthout R., Peeters M., Battel G., Van Thielen C. - schepenen Valgaeren E. - schepen met raadgevende stem Luyten F., Van Hove L., Van der Veken M., Van Reet H., Van Herck J., Bloemmen K., Van den Wouwer M., Colson M., Aerts R., Saliën T., Buts H., Vangeel M., Hermans G., Van den Bulck I., Keymeulen P. - raadsleden en Anthonis E. - secretaris. VERONTSCHULDIGD: Verstappen K. De voorzitter opent de zitting om uur. Openbare zitting SECRETARIAAT 001 OCMW-raad: ontslag OCMW-raadslid Pieterjan Goris - verkozenverklaring Kris Ector op basis nieuwe voordrachtakte ( (1)) 1. Kennisname van het ontslag van OCMW-raadslid Pieterjan Goris Art. 25 OCMW-decreet: Het lid van de raad voor maatschappelijk welzijn dat ontslag wil nemen, deelt dat schriftelijk mee aan de voorzitter van de gemeenteraad. Het ontslag is definitief na de ontvangst van die kennisgeving door de voorzitter van de gemeenteraad. Het lid van de raad voor maatschappelijk welzijn blijft zijn mandaat uitoefenen tot zijn opvolger is geïnstalleerd, behoudens als het ontslag het gevolg is van een onverenigbaarheid. Op gaf Pieterjan Goris, OCMW-raadslid, zijn ontslag via volgende mail en schrijven gericht aan de voorzitter van de raad: Aan Mevrouw Wendy Tubbax, voorzitter gemeenteraad Herselt, Mevrouw de voorzitter, Ik ondergetekende, Pieterjan Goris, verklaar heden 13 januari 2015 ontslag te nemen als OCMWraadslid en mijn mandaat beschikbaar te stellen voor mijn opvolging. Met vriendelijke groeten, Pieterjan Goris Het ontslag van Pieterjan Goris als OCMW-raadslid is bijgevolg definitief. 2. Vaststelling van de afwezigheid van een opvolger noodzaak nieuwe voordrachtakte

2 2 Bij ontstentenis van een opvolger in de initiële voordrachtakte, drong zich een nieuwe voordracht op. Art. 14 OCMW-decreet Als een werkend lid voor zijn mandaat verstreken is, ophoudt deel uit te maken van de raad voor maatschappelijk welzijn of verhinderd is en als hij, met behoud van de toepassing van artikel 9, geen opvolger of opvolgers meer heeft, kunnen alle gemeenteraadsleden die nog in functie zijn en die de voordracht van het te vervangen lid hadden ondertekend, met behoud van de toepassing van artikel 9, gezamenlijk een kandidaat-werkend lid en een of meer kandidaat-opvolgers voordragen. Die voordrachtsakte moet uiterlijk vijf dagen vóór de gemeenteraadszitting waarop de geloofsbrieven van het nieuwe lid van de raad voor maatschappelijk welzijn en de opvolger of opvolgers zullen worden onderzocht aan de gemeentesecretaris worden overhandigd. In dat geval is de kandidaat verkozen verklaard en worden de kandidaat-opvolgers aangesteld in de orde van hun voordracht. Een opvolger die ingevolge zijn geslacht het lid van de raad voor maatschappelijk welzijn dat ontslag genomen heeft, niet kon opvolgen, wordt geacht opvolger te zijn van het nieuw verkozen lid van de raad voor maatschappelijk welzijn en neemt rang in vóór de opvolgers, vermeld op de voordrachtsakte. De heer Kris Ector bevestigt de heer Pieterjan Goris op te willen volgen, bij schrijven aan de voorzitter en de secretaris van de gemeenteraad als volgt: Herselt,13 januari Mevrouw de voorzitter Mijnheer de gemeentesecretaris In het kader van het ontslag van Pieterjan Goris als werkend-lid van de OCMW raad wens ik u ervan op de hoogte te brengen dat de N-VA fractie een voordrachtsakte zal indienen met mezelf Kristiaan Louisa Emiel Ector als opvolgend kandidaat werkend-lid. Binnen de wettelijk voorziene periode na het ontslag zal een akte ingediend worden met die gegevens. Kan u de nodige maatregelen nemen zodat de overdacht vlot kan verlopen. Graag had ik een bevestiging van de goede ontvangst van deze mededeling gekregen. Met beleefde groet, Kris Ector

3 3 Aan de gemeentesecretaris werd op 20 januari 2015 (zie art. 14 OCMW-decreet hierboven) een ondertekende voordrachtakte bezorgd houdende de voordracht van Kristiaan Louisa Emiel Ector als kandidaat-werkend lid en mevrouw Jeannine Francine Maria Van den Bulck als eerste opvolger. 3. Installatieprocedure ter zitting 1. Onderzoek van de geloofsbrief van de heer Kris Ector - goedkeuring Om tot werkend lid van een raad voor maatschappelijk welzijn te kunnen worden verkozen,moet men op de dag van zijn verkiezing 1 Belg zijn 2 de volle leeftijd van achttien jaar hebben bereikt 3 ingeschreven zijn in de bevolkingsregisters van de gemeente die door het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn wordt bediend 4 mag men zich niet bevinden in een van de gevallen van onverkiesbaarheid, vermeld in artikel 65 van de Gemeentekieswet. De heer Kris Ector leverde in die context ook een verklaring op erewoord af met betrekking tot 4. Het getuigschrift van woonst én het getuigschrift blanco strafregister zijn eveneens afgeleverd. De raad keurt vervolgens de geloofsbrief van mr. Kris Ector goed. 2. Eedaflegging ten overstaan van de voorzitter van de gemeenteraad en de gemeentesecretaris Kris Ector legt tenslotte de eed af ten overstaan van de voorzitter van de gemeenteraad via volgende eedformule: " Ik zweer de verplichtingen van mijn mandaat trouw na te komen. ". BESLUIT: Art. 1: Art. 2: De gemeenteraad akteert de verkozenverklaring van de heer Kristiaan Louisa Emiel Ector, wonende Dieperstraat 53, 2230 Herselt, als werkend lid van de OCMW-raad. Dit dossier wordt aan het toezicht bezorgd conform de toepasselijke regelgeving. SECRETARIAAT 002 Goedkeuring ontwerpnotulen van ( ) Situering De goedkeuring van de ontwerpnotulen van de gemeenteraad van BESLUIT eenparig: De overgelegde ontwerpnotulen van de gemeenteraad van goed te keuren. SECRETARIAAT 003 Deontologische code voor de gemeenteraadsleden ( ) Situering

4 4 Volgend ontwerp deontologische code werd ter discussie en besluitvorming voorgelegd: Het statuut van de code Artikel 1 De deontologische code van de gemeenteraadsleden inzake dienstverlening aan de bevolking, hierna de deontologische code te noemen, is het geheel van beginselen, gedragsregels en gebruiken die de gemeenteraadsleden als leidraad nemen bij hun dienstverlening aan de bevolking. Deze code is ook van toepassing voor groepen van gemeenteraadsleden die aan collectieve dienstverlening doen, alsook op medewerkers of derden die in opdracht van gemeenteraadsleden handelen. Artikel 2 Gemeenteraadsleden die een ander openbaar mandaat bekleden (bv. provincieraadslid of een parlementair mandaat) houden zich, gelet op een zekere samenhang en functionele wisselwerking tussen deze mandaten, aan de deontologische code voor al hun dienstverlenende activiteiten, ook als zij die uitoefenen uit hoofde van hun ander mandaat. De gemeenteraadsleden moeten erover waken dat zij, ook buiten hun politieke activiteiten en in het licht van deze code, geen dienstverlenende activiteiten ontplooien die de eer en de waardigheid van hun mandaat kunnen schaden. Artikel 3 Wanneer in deze code gemakshalve telkens gesproken wordt over de burger of bevolking, moet dit wel degelijk zo worden begrepen dat het niet enkel over een persoon kan gaan, maar ook over een groep, een vereniging of een bedrijf. Algemene plichten, doelstellingen en uitgangspunten Artikel 4 De gemeenteraadsleden zullen voor de omschrijving van hun eigen dienstverlenings-activiteiten geen termen gebruiken die verwarring creëren met officieel door overheden ingestelde dienstverlening (dus b.v. niet de termen ombudsman, ombudsvrouw, ombudsdienst, klachtendienst, klachtenmanagement of andere vergelijkbare samenstellingen met ombud en klacht ). Artikel 5 Bij hun optreden in en buiten het gemeentebestuur en in hun contacten met individuen, groepen, instellingen en bedrijven geven de gemeenteraadsleden voorrang aan het algemeen belang boven particularistische belangen en zij vermijden elke vorm van belangenvermenging. Artikel 6 Elke vorm van rechtstreekse dienstverlening, informatiebemiddeling of doorverwijzing gebeurt zonder enige materiële of geldelijke tegenprestatie van welke aard ook en mag geen vorm van cliëntenwerving inhouden. Artikel 7 De gemeenteraadsleden moeten op dezelfde gewetensvolle manier ten dienste staan van alle burgers die op hun dienstverlening een beroep doen, zonder onderscheid van geslacht, ras, huidskleur, afstamming, sociale stand, nationaliteit, filosofische overtuiging, partijvoorkeur of persoonlijke gevoelens jegens hen. Artikel 8 Tussenkomsten bij gerechtelijke en politionele instanties om de juridische besluitvorming in individuele dossiers te beïnvloeden, bijvoorbeeld om een proces-verbaal te laten seponeren, zijn verboden.

5 5 Specifieke bepalingen Het gemeenteraadslid als informatiebemiddelaar en als doorverwijzer Artikel 9 Het behoort tot de wezenlijke taken van de gemeenteraadsleden om informatie te ontvangen en te verstrekken en om door te verwijzen naar de geëigende diensten of instanties. Artikel 10 De gemeenteraadsleden stellen informatie ter beschikking over de werking van ombudsdiensten en de diensten die instaan voor het behandelen van klachten van de burger over het optreden van de overheid. Tevens verstrekken ze informatie over bestaande informatiediensten waar de burger voor informatie terecht kan. Artikel 11 Bestuurlijke en gerechtelijke informatie waarop de vraagsteller geen recht heeft, die de goede werking van de administratie of het gerecht kan doorkruisen of die de privacy van anderen in het gedrang kan brengen, mag door de gemeenteraadsleden niet worden doorgegeven. Artikel 12 In het kader van hun algemene luisterbereidheid kunnen gemeenteraadsleden de rol vervullen van vertrouwenspersoon. Artikel 13 De gemeenteraadsleden proberen, waar mogelijk, vraagstellers door te verwijzen naar de geëigende diensten van de administratie, het gerecht, enz., zoals bijvoorbeeld de ombudsdiensten en informatieambtenaren die van overheidswege ingesteld zijn om de problemen van de vraagstellers op te lossen, of naar particuliere en overheidsdiensten die professioneel gespecialiseerd zijn in het oplossen van de opgeworpen problemen. Het gemeenteraadslid als administratieve begeleider en ondersteuner Artikel 14 Gemeenteraadsleden kunnen de burgers ondersteunen en begeleiden in hun relatie met de administratie of met betrokken instanties: zij kunnen de burgers helpen om, via de daartoe geëigende kanalen en procedures, een aanvraag te richten tot de overheid, informatie te verkrijgen over de stand van zaken van een dossier, daarover verdere uitleg en verantwoording te vragen, en voorafgaande vragen te stellen over de administratieve behandeling van dossiers. Artikel 15 Omdat steeds meer overheidsdiensten en gespecialiseerde diensten een ombudsdienst of klachtendienst hebben ingesteld ter oplossing van conflicten, moeten de gemeenteraadsleden de burger in eerste instantie doorverwijzen naar de bevoegde ombuds- of klachtendienst. Artikel 16 Gemeenteraadsleden hebben het recht vragen te stellen naar concrete toelichting bij de bestaande regelgeving of een genomen beslissing, naar de stand van zaken van een dossier of de verantwoording voor het niet-beantwoorden van vragen door de burger gesteld. Artikel 17 Bij het ondersteunen en begeleiden van vraagstellers, respecteren de gemeenteraadsleden de onafhankelijkheid van de ambtenaren en diensten, de objectiviteit van de procedures en de termijnen die als normaal beschouwd worden voor de afhandeling van soortgelijke dossiers.

6 6 Artikel 18 Wanneer het gemeenteraadslid optreedt als administratief begeleider of ondersteuner van de burger (artikels 14 t.e.m. 17) wordt de eventuele briefwisseling terzake op naam van de burger gevoerd. Er wordt op geen enkele wijze melding gemaakt van de ondersteunende en begeleidende rol van het gemeenteraadslid. Tussenkomsten Artikel 19 Bespoedigingstussenkomsten, waarbij gemeenteraadsleden een administratieve of gerechtelijke procedure proberen te versnellen in dossiers die zonder die tussenkomst weliswaar een langere verwerkingsperiode, maar toch een gunstig gevolg zouden krijgen, zijn niet toegestaan. Het bespoedigen van het dossier van de ene houdt immers automatisch het vertragen van de behandeling van andere dossiers in, wat een vorm van favoritisme is. Artikel 20 Verzoeken van een gemeenteraadslid om een burger te begunstigen zijn verboden. Tussenkomsten bij selectievoerende instanties, die tot doel hebben het bevorderen van kansen op benoeming, aanstelling en bevordering in de administratie en binnen de gerechtelijke sector zijn niet toegestaan. Artikel 21 Als gemeenteraadsleden om steun gevraagd worden door of voor kandidaten die een bepaalde functie of bevordering ambiëren, dan delen de mandatarissen aan de kandidaten mee dat de benoeming of bevordering gebeurt op basis van de vastgelegde criteria en verwijzen ze de kandidaten door naar de geëigende instanties. Artikel 22 De gemeenteraadsleden mogen wel informatie inwinnen en doorgeven omtrent de voorwaarden en de organisatie van examens en bekwaamheidstests en de procedures voor benoemingen, aanstellingen en bevorderingen. Artikel 23 De gemeenteraadsleden mogen zich engageren tot het uitoefenen van toezicht op de objectiviteit van examens of bekwaamheidstests. Om die objectiviteit te garanderen, kunnen zij inlichtingen inwinnen over de evaluatieprocedures en criteria. Bij de eigenlijke selecties komen zij niet tussenbeide. A posteriori kunnen zij wel vragen stellen over de objectiviteit van het examen of de test, of over de objectiviteit van de evaluatie of de selectie, en in geval van overtreding of van vermoeden van overtreding, kunnen zij de tekortgedane partij bijstand verlenen, als die via de geëigende kanalen beroep aantekent. Artikel 24 De gemeenteraadsleden mogen werkzoekenden op de hoogte stellen van werkaanbiedingen in de particuliere en de overheidssector. Voor die informatietaak mogen zij geen enkele tegenprestatie, van welke aard ook, beloven of leveren aan de betrokken werkgevers. Zij moeten zich ook onthouden van enige aanbeveling, zowel schriftelijk als mondeling. Onrechtmatige en onwettelijke voordelen Artikel 25 Elke poging tot bevoordeling, waarbij de burger door toedoen van een gemeenteraadslid iets probeert te bereiken wat onrechtmatig of wettelijk niet toelaatbaar is, is verboden.

7 7 Artikel 26 Tussenkomsten van gemeenteraadsleden met de bedoeling de toewijzing of de uitvoering van contractuele verbintenissen met de overheid te beïnvloeden, zijn verboden. Schijndienstbetoon en ongevraagd dienstbetoon Artikel 27 Alle vormen van schijndienstbetoon, waarbij gemeenteraadsleden bewust maar onterecht de indruk wekken dat zij bij de goede afloop van een dossier daadwerkelijk tussenbeide gekomen zijn (eventueel zonder dat de betrokken burger om een tussenkomst heeft gevraagd) zijn niet toegestaan. Wanneer een burger daar niet om heeft gevraagd, zal het gemeenteraadslid hem niet aanschrijven om hem, in plaats van of naast de officiële kennisgeving, op de hoogte te brengen van de beslissing die genomen werd in een dossier. Artikel 28 Alle vormen van ongevraagd dienstbetoon, waarbij gemeenteraadsleden wel degelijk daadwerkelijk optreden om de goede afloop van een dossier te waarborgen, maar zonder dat de betrokken burger daarom gevraagd heeft, zijn niet toegestaan. Bekendmaking dienstverlening Artikel 29 Het gemeentebestuur zal op geregelde tijdstippen de lijst van alle gemeenteraadsleden met hun contactadressen en foto bekendmaken bij de bevolking. Het is de gemeenteraadsleden verboden om publiciteit te maken voor dienstverlenende activiteiten. Zij kunnen, aanvullend op de informatieverstrekking door de lokale overheid, bekendheid geven aan hun bereikbaarheid voor de bevolking. Deze informatieverstrekking wordt beperkt tot het bekendmaken van een of meer contactadressen, naam en mandaat van de gemeenteraadsleden, spreekuren, telefoonen faxnummer en adres. In ieder geval kan er geen melding worden gemaakt van de aard van de dienstverlening waarin zij eventueel gespecialiseerd zijn en er wordt geen foto van het gemeenteraadslid gepubliceerd. Die regels gelden niet voor ledenbladen van politieke partijen of eigen politieke publicaties (tenzij ze huis aan huis bedeeld worden). Publiciteit voor dienstverlening is niet toegestaan op lokale en regionale radiozenders en op televisiezenders. Artikel 30 De gemeenteraadsleden maken in hun verkiezingscampagnes en mailings die gericht zijn op individuen, geen melding van de diensten die zij eventueel voor de betrokkenen hebben verricht. In geen geval mogen zij de indruk wekken dat zij om steun vragen in ruil voor bewezen diensten. Naleving, controle en sanctionering Artikel 31 De naleving van deze deontologische code veronderstelt openbaarheid als enige fundamenteel structurele oplossing om ongeoorloofde tussenkomsten te verhinderen. Artikel 32 Het college van burgemeester en schepenen zal er voor zorgen dat de dossierbehandelende ambtenaren elke tussenkomst (ondermeer uitgaande van politieke mandatarissen en partijfunctionarissen op alle niveaus, vertegenwoordigers van drukkingsgroepen en publieke, semipublieke of privé-hulpverleners) toevoegen aan het desbetreffende administratieve dossier. Artikel 33

8 8 OPTIE 1 Er wordt in de gemeenteraad een deontologische commissie ingesteld die waakt over de naleving van de deontologische code. De commissie heeft dezelfde samenstelling als de voltallige gemeenteraad en heeft als voorzitter de voorzitter van de gemeenteraad. De commissie is onbezoldigd. Het OCMW kan zelf ook een deontologische commissie instellen. Ambtenaren of andere personen die geconfronteerd worden met een inmenging van een mandataris of derde die zij in strijd achten met deze deontologische code, worden verzocht hiervan binnen tien dagen melding te maken bij de gemeentesecretaris. Kopie van de melding wordt onverwijld ter kennis gebracht van het betrokken raadslid. Anonieme klachten zijn onontvankelijk. De gemeentesecretaris legt de in het tweede lid omschreven meldingen voor aan de deontologische commissie van de gemeenteraad binnen dertig dagen na ontvangst. De commissie onderzoekt die meldingen op hun gegrondheid. Daarbij moet het recht van verdediging van het betrokken raadslid worden gevrijwaard. Uitspraak moet geschieden binnen dertig dagen na ontvangst. De termijnen in dit artikel worden verdubbeld in vakantieperiodes. De voorzitter roept de commissie bij voorkeur samen voorafgaand of aansluitend op een gemeenteraad. Als de commissie een inbreuk op de deontologische code vaststelt, dan zal zij de betrokken mandataris met aandrang verzoeken de geest en de letter van de deontologische code voor mandatarissen te respecteren. De deontologische commissie dient echter op een serene en voorzichtige manier om te gaan met haar houding ten aanzien van haar eigen raadsleden. OPTIE 2 Er wordt in de gemeenteraad een deontologische commissie ingesteld die waakt over de naleving van de deontologische code. De commissie bestaat uit 9 leden waarvan 2 met raadgevende stem (zie verder qua concrete samenstelling) en is onbezoldigd. Alle fracties maken deel uit van die deontologische commissie. De voorzitter ervan wordt aangeduid door de gemeenteraad. Het OCMW kan zelf ook een deontologische commissie instellen. Ambtenaren of andere personen die geconfronteerd worden met een inmenging van een mandataris of derde die zij in strijd achten met deze deontologische code, worden verzocht hiervan binnen tien dagen melding te maken bij de gemeentesecretaris. Kopie van de melding wordt onverwijld ter kennis gebracht van het betrokken raadslid. Anonieme klachten zijn onontvankelijk. De gemeentesecretaris legt de in het tweede lid omschreven meldingen voor aan de deontologische commissie van de gemeenteraad binnen dertig dagen na ontvangst. De commissie onderzoekt die meldingen op hun gegrondheid. Daarbij moet het recht van verdediging van het betrokken raadslid worden gevrijwaard. Uitspraak moet geschieden binnen dertig dagen na ontvangst. De termijnen in dit artikel worden verdubbeld in vakantieperiodes. De voorzitter roept de commissie bij voorkeur samen voorafgaand of aansluitend op een gemeenteraad. Als de commissie een inbreuk op de deontologische code vaststelt, dan zal zij de betrokken mandataris met aandrang verzoeken de geest en de letter van de deontologische code voor mandatarissen te respecteren. De deontologische commissie dient echter op een serene en voorzichtige manier om te gaan met haar houding ten aanzien van haar eigen raadsleden. *Voorstel qua samenstelling van deze raadscommisie voor de legislatuur :

9 9 1 lid SPA (raadgevende stem) 1 lid onafhankelijk (raadgevende stem) 3 leden N-VA 4 leden CD&V *Deze samenstelling is in overeenstemming met de letter en de geest van art. 39 van het Gemeentedecreet luidend als volgt met betrekking tot de samenstelling van een raadscommissie: Art. 39 Gemeentedecreet 3. De mandaten in iedere commissie worden evenredig verdeeld over de fracties waaruit de gemeenteraad is samengesteld. De gemeenteraad bepaalt per gemeenteraadscommissie het aantal leden, alsook de wijze waarop de evenredigheid wordt berekend. Deze berekeningswijze geldt voor alle commissies die de gemeenteraad opricht. De evenredigheid vereist in ieder geval dat de som van het aantal mandaten dat toekomt aan de fracties waarvan leden deel uitmaken van het college van burgemeester en schepenen steeds hoger is dan de som van het aantal mandaten dat toekomt aan de andere fracties. Elke fractie wijst de mandaten toe, die haar overeenkomstig deze berekeningswijze toekomen, door middel van een voordracht, gericht aan de voorzitter van de gemeenteraad. Als de voorzitter van de gemeenteraad voordrachten ontvangt voor meer kandidaten dan er mandaten te begeven zijn voor een fractie, dan worden de mandaten toegewezen volgens de volgorde van voorkomen op de akte van voordracht. Tot de eerstvolgende volledige vernieuwing van de gemeenteraad wordt een fractie geacht eenzelfde aantal leden in de commissies te behouden. Indien één of meerdere leden verklaren niet meer te behoren tot de fractie als vermeld in artikel 38 kan dit lid niet meer zetelen, noch als lid van deze fractie, noch als lid van een andere fractie. Niettemin behouden deze fracties het oorspronkelijke aantal leden in de commissie. Om ontvankelijk te zijn moet de akte van voordracht voor elk van de kandidaat-commissieleden ten minste ondertekend zijn door een meerderheid van de leden van de fractie waarvan het kandidaatcommissielid deel van uitmaakt. Indien de fractie van het kandidaat-commissielid slechts uit twee verkozenen bestaat, volstaat de handtekening van een van hen. Niemand kan meer dan een akte ondertekenen per beschikbaar mandaat voor de fractie. Als ten gevolge van de toepassing van de evenredige vertegenwoordiging overeenkomstig het eerste lid een fractie niet vertegenwoordigd is in een commissie, kan de fractie een raadslid aanwijzen dat als lid met raadgevende stem in de commissie zetelt. Doorstroming naar het eigenlijke gemeentelijke werk Artikel 34 In hun dienstverlening aan de bevolking worden de gemeenteraadsleden geconfronteerd met de individuele en collectieve problemen van de burgers. Daarom zullen de fracties in de gemeenteraad minstens één maal per jaar een synthese maken van de meest voorkomende dienstverleningsproblemen waarmee zij worden geconfronteerd.

10 10 Dat moet ertoe leiden dat de gemeenteraad zijn controlerende en regelgevende opdracht doelgerichter kan uitvoeren. Datum van inwerkingtreding en evaluatie Artikel 35 De code treedt in werking de dag na goedkeuring in de gemeenteraad. Evaluatie kan te allen tijde gevraagd worden door en vanwege de fracties. Discussie ter zitting Raadslid Jos Van Herck stelt dat zijn fractie niet wenst te zetelen in de deontologische commissie. Raadslid Hansy Buts refereert opnieuw aan zijn herhaaldelijk eerder ingenomen standpunt: overbodigheid van een deontologische code. De fractieleider van N-VA, Peter Keymeulen stelt namens zijn fractie dat deze deontologische code met gezond verstand moet worden gelezen en stemt er mee in. Consensus wordt bekomen omtrent welke optie dient te worden gelicht onder art. 33: de raad opteert voor optie 1. Met betrekking tot art. 19 van de deontologische code, hieronder integraal weergegeven, Artikel 19 Bespoedigingstussenkomsten, waarbij gemeenteraadsleden een administratieve of gerechtelijke procedure proberen te versnellen in dossiers die zonder die tussenkomst weliswaar een langere verwerkingsperiode, maar toch een gunstig gevolg zouden krijgen, zijn niet toegestaan. Het bespoedigen van het dossier van de ene houdt immers automatisch het vertragen van de behandeling van andere dossiers in, wat een vorm van favoritisme is. stelt de burgemeester dat nuances dienen te worden aangebracht in functie van onder meer de notie algemeen belang. De secretaris geeft enkele persoonlijke bemerkingen omtrent de voorliggende code. Uiteindelijk resulteert de bespreking in consensus omtrent: 1. De goedkeuring van de voorliggende deontologische code (goedkeuring tevens van optie 1 sub art. 33) 2. De mogelijkheid tot aanpassingen/wijzigingen/bijsturingen op de volgende raad op basis van een addendum /nota van de secretaris. Stemmen voor: F. Luyten, L. Peetermans, K. Helsen, R. Korthout, C. Van Thielen, L. Van Hove, M. Van der Veken, M. Peeters, G. Battel, H. Van Reet, K. Bloemmen, M. Van den Wouwer, M. Colson, R. Aerts, T. Saliën, H. Buts, M. Vangeel, I. Van den Bulck, G. Hermans, P. Keymeulen, W. Tubbax Stemt tegen: J. Van Herck BESLUIT: Art. 1: De deontologische code voor de Herseltse gemeenteraadsleden zoals hieronder weergegeven goed te keuren:

11 11 1. Het statuut van de code Artikel 1 De deontologische code van de gemeenteraadsleden inzake dienstverlening aan de bevolking, hierna de deontologische code te noemen, is het geheel van beginselen, gedragsregels en gebruiken die de gemeenteraadsleden als leidraad nemen bij hun dienstverlening aan de bevolking. Deze code is ook van toepassing voor groepen van gemeenteraadsleden die aan collectieve dienstverlening doen, alsook op medewerkers of derden die in opdracht van gemeenteraadsleden handelen. Artikel 2 Gemeenteraadsleden die een ander openbaar mandaat bekleden (bv. provincieraadslid of een parlementair mandaat) houden zich, gelet op een zekere samenhang en functionele wisselwerking tussen deze mandaten, aan de deontologische code voor al hun dienstverlenende activiteiten, ook als zij die uitoefenen uit hoofde van hun ander mandaat. De gemeenteraadsleden moeten erover waken dat zij, ook buiten hun politieke activiteiten en in het licht van deze code, geen dienstverlenende activiteiten ontplooien die de eer en de waardigheid van hun mandaat kunnen schaden. Artikel 3 Wanneer in deze code gemakshalve telkens gesproken wordt over de burger of bevolking, moet dit wel degelijk zo worden begrepen dat het niet enkel over een persoon kan gaan, maar ook over een groep, een vereniging of een bedrijf. 2. Algemene plichten, doelstellingen en uitgangspunten Artikel 4 De gemeenteraadsleden zullen voor de omschrijving van hun eigen dienstverlenings-activiteiten geen termen gebruiken die verwarring creëren met officieel door overheden ingestelde dienstverlening (dus b.v. niet de termen ombudsman, ombudsvrouw, ombudsdienst, klachtendienst, klachtenmanagement of andere vergelijkbare samenstellingen met ombud en klacht ). Artikel 5 Bij hun optreden in en buiten het gemeentebestuur en in hun contacten met individuen, groepen, instellingen en bedrijven geven de gemeenteraadsleden voorrang aan het algemeen belang boven particularistische belangen en zij vermijden elke vorm van belangenvermenging. Artikel 6 Elke vorm van rechtstreekse dienstverlening, informatiebemiddeling of doorverwijzing gebeurt zonder enige materiële of geldelijke tegenprestatie van welke aard ook en mag geen vorm van cliëntenwerving inhouden. Artikel 7 De gemeenteraadsleden moeten op dezelfde gewetensvolle manier ten dienste staan van alle burgers die op hun dienstverlening een beroep doen, zonder onderscheid van geslacht, ras, huidskleur, afstamming, sociale stand, nationaliteit, filosofische overtuiging, partijvoorkeur of persoonlijke gevoelens jegens hen.

12 12 Artikel 8 Tussenkomsten bij gerechtelijke en politionele instanties om de juridische besluitvorming in individuele dossiers te beïnvloeden, bijvoorbeeld om een proces-verbaal te laten seponeren, zijn verboden. 3. Specifieke bepalingen 3.1. Het gemeenteraadslid als informatiebemiddelaar en als doorverwijzer Artikel 9 Het behoort tot de wezenlijke taken van de gemeenteraadsleden om informatie te ontvangen en te verstrekken en om door te verwijzen naar de geëigende diensten of instanties. Artikel 10 De gemeenteraadsleden stellen informatie ter beschikking over de werking van ombudsdiensten en de diensten die instaan voor het behandelen van klachten van de burger over het optreden van de overheid. Tevens verstrekken ze informatie over bestaande informatiediensten waar de burger voor informatie terecht kan. Artikel 11 Bestuurlijke en gerechtelijke informatie waarop de vraagsteller geen recht heeft, die de goede werking van de administratie of het gerecht kan doorkruisen of die de privacy van anderen in het gedrang kan brengen, mag door de gemeenteraadsleden niet worden doorgegeven. Artikel 12 In het kader van hun algemene luisterbereidheid kunnen gemeenteraadsleden de rol vervullen van vertrouwenspersoon. Artikel 13 De gemeenteraadsleden proberen, waar mogelijk, vraagstellers door te verwijzen naar de geëigende diensten van de administratie, het gerecht, enz., zoals bijvoorbeeld de ombudsdiensten en informatie-ambtenaren die van overheidswege ingesteld zijn om de problemen van de vraagstellers op te lossen, of naar particuliere en overheidsdiensten die professioneel gespecialiseerd zijn in het oplossen van de opgeworpen problemen Het gemeenteraadslid als administratieve begeleider en ondersteuner Artikel 14 Gemeenteraadsleden kunnen de burgers ondersteunen en begeleiden in hun relatie met de administratie of met betrokken instanties: zij kunnen de burgers helpen om, via de daartoe geëigende kanalen en procedures, een aanvraag te richten tot de overheid, informatie te verkrijgen over de stand van zaken van een dossier, daarover verdere uitleg en verantwoording te vragen, en voorafgaande vragen te stellen over de administratieve behandeling van dossiers. Artikel 15 Omdat steeds meer overheidsdiensten en gespecialiseerde diensten een ombudsdienst of klachtendienst hebben ingesteld ter oplossing van conflicten, moeten de gemeenteraadsleden de burger in eerste instantie doorverwijzen naar de bevoegde ombuds- of klachtendienst. Artikel 16 Gemeenteraadsleden hebben het recht vragen te stellen naar concrete toelichting bij de bestaande regelgeving of een genomen beslissing, naar de stand van zaken van een dossier of de verantwoording voor het niet-beantwoorden van vragen door de burger gesteld.

13 13 Artikel 17 Bij het ondersteunen en begeleiden van vraagstellers, respecteren de gemeenteraadsleden de onafhankelijkheid van de ambtenaren en diensten, de objectiviteit van de procedures en de termijnen die als normaal beschouwd worden voor de afhandeling van soortgelijke dossiers. Artikel 18 Wanneer het gemeenteraadslid optreedt als administratief begeleider of ondersteuner van de burger (artikels 14 t.e.m. 17) wordt de eventuele briefwisseling terzake op naam van de burger gevoerd. Er wordt op geen enkele wijze melding gemaakt van de ondersteunende en begeleidende rol van het gemeenteraadslid Tussenkomsten Artikel 19 Bespoedigingstussenkomsten, waarbij gemeenteraadsleden een administratieve of gerechtelijke procedure proberen te versnellen in dossiers die zonder die tussenkomst weliswaar een langere verwerkingsperiode, maar toch een gunstig gevolg zouden krijgen, zijn niet toegestaan. Het bespoedigen van het dossier van de ene houdt immers automatisch het vertragen van de behandeling van andere dossiers in, wat een vorm van favoritisme is. Artikel 20 Verzoeken van een gemeenteraadslid om een burger te begunstigen zijn verboden. Tussenkomsten bij selectievoerende instanties, die tot doel hebben het bevorderen van kansen op benoeming, aanstelling en bevordering in de administratie en binnen de gerechtelijke sector zijn niet toegestaan. Artikel 21 Als gemeenteraadsleden om steun gevraagd worden door of voor kandidaten die een bepaalde functie of bevordering ambiëren, dan delen de mandatarissen aan de kandidaten mee dat de benoeming of bevordering gebeurt op basis van de vastgelegde criteria en verwijzen ze de kandidaten door naar de geëigende instanties. Artikel 22 De gemeenteraadsleden mogen wel informatie inwinnen en doorgeven omtrent de voorwaarden en de organisatie van examens en bekwaamheidstests en de procedures voor benoemingen, aanstellingen en bevorderingen. Artikel 23 De gemeenteraadsleden mogen zich engageren tot het uitoefenen van toezicht op de objectiviteit van examens of bekwaamheidstests. Om die objectiviteit te garanderen, kunnen zij inlichtingen inwinnen over de evaluatieprocedures en criteria. Bij de eigenlijke selecties komen zij niet tussenbeide. A posteriori kunnen zij wel vragen stellen over de objectiviteit van het examen of de test, of over de objectiviteit van de evaluatie of de selectie, en in geval van overtreding of van vermoeden van overtreding, kunnen zij de tekortgedane partij bijstand verlenen, als die via de geëigende kanalen beroep aantekent. Artikel 24 De gemeenteraadsleden mogen werkzoekenden op de hoogte stellen van werkaanbiedingen in de particuliere en de overheidssector. Voor die informatietaak mogen zij geen enkele tegenprestatie, van welke aard ook, beloven of leveren aan de betrokken werkgevers. Zij moeten zich ook onthouden van enige aanbeveling, zowel schriftelijk als mondeling.

14 Onrechtmatige en onwettelijke voordelen Artikel 25 Elke poging tot bevoordeling, waarbij de burger door toedoen van een gemeenteraadslid iets probeert te bereiken wat onrechtmatig of wettelijk niet toelaatbaar is, is verboden. Artikel 26 Tussenkomsten van gemeenteraadsleden met de bedoeling de toewijzing of de uitvoering van contractuele verbintenissen met de overheid te beïnvloeden, zijn verboden Schijndienstbetoon en ongevraagd dienstbetoon Artikel 27 Alle vormen van schijndienstbetoon, waarbij gemeenteraadsleden bewust maar onterecht de indruk wekken dat zij bij de goede afloop van een dossier daadwerkelijk tussenbeide gekomen zijn (eventueel zonder dat de betrokken burger om een tussenkomst heeft gevraagd) zijn niet toegestaan. Wanneer een burger daar niet om heeft gevraagd, zal het gemeenteraadslid hem niet aanschrijven om hem, in plaats van of naast de officiële kennisgeving, op de hoogte te brengen van de beslissing die genomen werd in een dossier. Artikel 28 Alle vormen van ongevraagd dienstbetoon, waarbij gemeenteraadsleden wel degelijk daadwerkelijk optreden om de goede afloop van een dossier te waarborgen, maar zonder dat de betrokken burger daarom gevraagd heeft, zijn niet toegestaan Bekendmaking dienstverlening Artikel 29 Het gemeentebestuur zal op geregelde tijdstippen de lijst van alle gemeenteraadsleden met hun contactadressen en foto bekendmaken bij de bevolking. Het is de gemeenteraadsleden verboden om publiciteit te maken voor dienstverlenende activiteiten. Zij kunnen, aanvullend op de informatieverstrekking door de lokale overheid, bekendheid geven aan hun bereikbaarheid voor de bevolking. Deze informatieverstrekking wordt beperkt tot het bekendmaken van een of meer contactadressen, naam en mandaat van de gemeenteraadsleden, spreekuren, telefoon- en faxnummer en adres. In ieder geval kan er geen melding worden gemaakt van de aard van de dienstverlening waarin zij eventueel gespecialiseerd zijn en er wordt geen foto van het gemeenteraadslid gepubliceerd. Die regels gelden niet voor ledenbladen van politieke partijen of eigen politieke publicaties (tenzij ze huis aan huis bedeeld worden). Publiciteit voor dienstverlening is niet toegestaan op lokale en regionale radiozenders en op televisiezenders. Artikel 30 De gemeenteraadsleden maken in hun verkiezingscampagnes en mailings die gericht zijn op individuen, geen melding van de diensten die zij eventueel voor de betrokkenen hebben verricht. In geen geval mogen zij de indruk wekken dat zij om steun vragen in ruil voor bewezen diensten. 4. Naleving, controle en sanctionering Artikel 31 De naleving van deze deontologische code veronderstelt openbaarheid als enige fundamenteel structurele oplossing om ongeoorloofde tussenkomsten te verhinderen.

15 15 Artikel 32 Het college van burgemeester en schepenen zal er voor zorgen dat de dossierbehandelende ambtenaren elke tussenkomst (ondermeer uitgaande van politieke mandatarissen en partijfunctionarissen op alle niveaus, vertegenwoordigers van drukkingsgroepen en publieke, semi-publieke of privé-hulpverleners) toevoegen aan het desbetreffende administratieve dossier. Artikel 33 Er wordt in de gemeenteraad een deontologische commissie ingesteld die waakt over de naleving van de deontologische code. De commissie heeft dezelfde samenstelling als de voltallige gemeenteraad en heeft als voorzitter de voorzitter van de gemeenteraad. De commissie is onbezoldigd. Het OCMW kan zelf ook een deontologische commissie instellen. Ambtenaren of andere personen die geconfronteerd worden met een inmenging van een mandataris of derde die zij in strijd achten met deze deontologische code, worden verzocht hiervan binnen tien dagen melding te maken bij de gemeentesecretaris. Kopie van de melding wordt onverwijld ter kennis gebracht van het betrokken raadslid. Anonieme klachten zijn onontvankelijk. De gemeentesecretaris legt de in het tweede lid omschreven meldingen voor aan de deontologische commissie van de gemeenteraad binnen dertig dagen na ontvangst. De commissie onderzoekt die meldingen op hun gegrondheid. Daarbij moet het recht van verdediging van het betrokken raadslid worden gevrijwaard. Uitspraak moet geschieden binnen dertig dagen na ontvangst. De termijnen in dit artikel worden verdubbeld in vakantieperiodes. De voorzitter roept de commissie bij voorkeur samen voorafgaand of aansluitend op een gemeenteraad. Als de commissie een inbreuk op de deontologische code vaststelt, dan zal zij de betrokken mandataris met aandrang verzoeken de geest en de letter van de deontologische code voor mandatarissen te respecteren. De deontologische commissie dient echter op een serene en voorzichtige manier om te gaan met haar houding ten aanzien van haar eigen raadsleden. 5. Doorstroming naar het eigenlijke gemeentelijke werk Artikel 34 In hun dienstverlening aan de bevolking worden de gemeenteraadsleden geconfronteerd met de individuele en collectieve problemen van de burgers. Daarom zullen de fracties in de gemeenteraad minstens één maal per jaar een synthese maken van de meest voorkomende dienstverleningsproblemen waarmee zij worden geconfronteerd. Dat moet ertoe leiden dat de gemeenteraad zijn controlerende en regelgevende opdracht doelgerichter kan uitvoeren. 6. Datum van inwerkingtreding en evaluatie Artikel 35 De code treedt in werking de dag na goedkeuring in de gemeenteraad. Evaluatie kan te allen tijde gevraagd worden door en vanwege de fracties. Art. 2: De secretaris te verzoeken: een ontwerp tot mogelijke bijsturing op te maken van art. 19 van de deontologische code voor de Herseltse gemeenteraadsleden

16 16 en tevens een nota over te maken aan de raad omtrent mogelijke knelpunten/ aandachtspunten in deze deontologische code. POLITIE 004 Aanvullend politiereglement: Afslagverbod voor vrachtwagens - Dieperstraat ( ) Situering Vrachtwagens in de Dieperstraat, komende vanuit de richting Westmeerbeek, die het zijstraatje Dieperstraat richting firma Greenergy willen indraaien, rijden zich aldaar vast in de openbare gracht. Er werd reeds een politieverordering bij hoogdringendheid genomen door de burgemeester voor het plaatsen van een bord C31b zoals voorgesteld in de bestuurlijke akte /14 van van de politie Zuiderkempen. Wettelijke gronden De Nieuwe Gemeentewet van Het Gemeentedecreet van De wet betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij Koninklijk Besluit van Het decreet van betreffende de aanvullende reglementen op het wegverkeer en de plaatsing en bekostiging van de verkeerstekens. Het Koninklijk Besluit van houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg. Het ministerieel besluit van waarbij de minimumafmetingen en de bijzondere plaatsingsvoorwaarden van de verkeerstekens worden bepaald. Het besluit van de Vlaamse Regering van betreffende de aanvullende reglementen op het wegverkeer en de plaatsing en bekostiging van de verkeerstekens. Het standaardbestek 250. De omzendbrief MOB/2009/01 van Het besluit van het college van waarin kennis werd genomen van de politieverordening bij hoogdringendheid. Toelichting en advies Gunstig advies. Financiële weerslag Het plaatsen van verkeerstekens langs de openbare weg is ten laste van de gemeente. Argumentatie van de gemeenteraad leidende tot het uiteindelijke besluit De raad sluit zich aan bij de politieverordering genomen bij hoogdringendheid. BESLUIT eenparig: Art.1: Art. 2: Art. 3: Het is verboden voor vrachtwagens langer dan 10 m komende van Westmeerbeek om het zijstraatje in de Dieperstraat richting firma Greenergy in te draaien. Deze regeling zal met de verkeersbord C31 + bijpassend onderbord gesignaleerd worden. De weggebruikers worden door middel van de voorgeschreven verkeerstekens van deze verkeersmaatregelen in kennis gesteld. Een afschrift van dit besluit wordt, na goedkeuring door de Vlaamse minister van Mobiliteit, Sociale en Gelijke kansen overgemaakt aan: de heer griffier van de Rechtbank van 1 aanleg te Turnhout de heer griffier van de de politierechtbank van Turnhout de brandweercommandant, de politie Zuiderkempen

17 17 Art. 4: Art. 5: Art. 6: de afdeling Wegen en Verkeer Antwerpen, cel verkeer en signalisatie, Lange Kievitstraat , bus 41, 2018 Antwerpen. Dit reglement zal overeenkomstig de wettelijke bepalingen worden bekendgemaakt. Dit aanvullend reglement wordt ter goedkeuring overgemaakt aan de afdeling Beleid Mobiliteit en Verkeersveiligheid. Het huidige reglement zal ter kennisgeving worden voorgelegd aan de Vlaamse minister van Mobiliteit, Sociale Economie en Gelijke kansen, via het Departement Mobiliteit en Openbare werken, afdeling Beleid Mobiliteit en Verkeersveiligheid, Ferrarisgebouw, Koning Albert IIlaan 20 bus 2, 1000 Brussel, voor wat gemeentewegen betreft. SPORT 005 Statuten sportregio Kempen - aanpassing (1.855) Situering In zitting van heeft het college van burgemeester en schepenen kennis genomen van de brief m.b.t. de uittreding van de Provincie Antwerpen uit de Interlokale Vereniging Sportregio Kempen vanaf Wettelijke gronden Decreet intergemeentelijke samenwerking. Overeenkomst betreffende de oprichting van de interlokale vereniging Sportregio Kempen. Toelichting en advies

18 18 De Provincie Antwerpen stapte uit de Interlokale Vereniging Sportregio Kempen. Als gevolg hiervan dienden de statuten van de Interlokale Vereniging te worden aangepast. Dit resulteerde in de statuten zoals toegevoegd als bijlage aan dit raadsbesluit. Argumentatie van de gemeenteraad leidende tot het uiteindelijke besluit De raad formuleert desbetreffend geen bezwaren. BESLUIT eenparig: De nieuwe statuten van de Interlokale Vereniging Sportregio Kempen goed te keuren. LANDBOUW 006 Deelname aan LEADER ( Leading Education and Development in Evolving Regions - Europees subsidiëringsprogramma voor plattelandsontwikkeling) regio Zuid ( ) Situering In de beslissing van de gemeenteraad van werden schepenen Martine Peeters en Erik Valgaeren gemandateerd om mee te werken aan de opmaak van een ontwikkelingsstrategie LEADER regio Zuid, onder begeleiding van VZW Rurant en Dienst landbouw- en plattelandsbeleid van de provincie Antwerpen. Ondertussen vonden de opstartvergaderingen van dit project plaats. Op werd vanuit Rurant VZW de vraag ontvangen of de gemeente Herselt de komende jaren ook wil meewerken aan de uitvoering van het ontwikkelingsplan en het nieuwe LEADER-gebied Zuid. Toelichting en advies De gemeente Herselt was betrokken bij de opstartvergaderingen van het LEADER-gebied Zuid. Er werden drie thema s gekozen waar de volgende 5 jaar in LEADER projectmatig en gebiedsgericht rond gewerkt zal worden. Deze zijn: - agrobiodiversiteit - streekidentiteit - armoede en kwetsbaarheid in de landbouw- en plattelandsgemeenschap Naast deze 3 thema s zal er ook aandacht gegeven worden aan andere plattelandsthema s en wil de VZW Rurant sterk inzetten op samenwerking binnen het gebied. Momenteel wordt dit alles verwerkt in een ontwikkelingsplan waarin de inhoudelijke keuzes worden aangegeven, alsook de deelnemers aan de uitvoering van dit plan (door subsidieoproepen te organiseren, projecten te bespreken ). De VZW Rurant vraagt of de gemeente Herselt geïnteresseerd is om de komende jaren mee te werken aan het nieuwe LEADER-gebied Zuid en de uitvoering van het ontwikkelingsplan. Hiervoor dient een engagementsverklaring te worden ondertekend (tegen uiterlijk ). Elk gemeentebestuur heeft recht om 1 stemgerechtigd en 1 adviserend lid aan te duiden om actief en constructief mee te werken aan de verschillende bijeenkomsten, initiatieven en samenwerkingen die de komende jaren worden uitgezet ter uitvoering van het ontwikkelingsplan. Indien LEADER Zuid wordt goedgekeurd, zal er een formele samenwerkingsovereenkomst worden opgemaakt tussen alle deelnemende organisaties. Aangezien de engagementsverklaring uiterlijk tegen moest worden ondertekend, besliste het college in de zitting van (gezien de dringendheid van het dossier) om de engagements-

19 19 verklaring te ondertekenen en schepenen Martine Peeters en Erik Valgaeren te mandateren als respectievelijk stemgerechtigd lid en adviserend lid voor de Plaatselijke Groep LEADER Zuid en op die manier mee te werken aan de uitvoering van het ontwikkelingsplan. De beslissing wordt nu aan de raad voorgelegd ter bekrachtiging. BESLUIT eenparig: Schepenen Martine Peeters en Erik Valgaeren te mandateren als respectievelijk stemgerechtigd lid en adviserend lid voor de Plaatselijke Groep LEADER Zuid. OPENBARE WERKEN 007 Kosteloze grondafstand i.v.m. verkaveling Beningstraat - sectie M 1025 h/deel en 1025 l/deel - goedkeuring voorwaarden ( ) Situering Goedkeuring van de kosteloze verwerving van de percelen grond, gelegen te Herselt, Beningstraat: volgens kadaster sectie M 1025 h/deel en 1025 l/deel zoals aangeduid op het opmetingsplan opgesteld door landmeter-expert Aerts Koen, eigendom van de familie Holemans Schauwers-Verstrepen, groot volgens meting respectievelijk 48 m² en 23 m². Het betreft de overdracht van de wegenis van de verkaveling langs de Beningstraat aan de gemeente Herselt door de familie Holemans Schauwers-Verstrepen, sectie M 1025 h/deel en 1025 l/deel met een oppervlakte van respectievelijk 48 m² en 23 m².aangeduid op het opmetingsplan respectievelijk als lot 2A en 2B. Wettelijke gronden Het Gemeentedecreet. Decreet ruimtelijke ordening. Toelichting en advies Het dossier dat werd samengesteld door notaris Bart Van Thielen en dat ter goedkeuring wordt voorgelegd, bevat volgende documenten: - de voorwaarden zoals opgenomen in de akte - het opmetingsplan opgesteld door landmeter-expert Aerts Koen - bodemattest: perceel sectie M 1025 h/deel en 1025 l/deel - uittreksel vergunningenregister Het betreft een afstand om niet, van de percelen sectie M 1025 h/deel en 1025 l/deel zoals aangeduid op het opmetingsplan opgesteld door landmeter-expert Aerts Koen. De familie Holemans Schauwers-Verstrepen opteert ervoor deze akte te laten verlijden voor meester Bart Van Thielen, notaris te Herselt die als zodanig ook de administratieve opvolging van dit dossier zal verzorgen. De voorzitter van de gemeenteraad en de gemeentesecretaris zullen de akte van eigendomsoverdracht ondertekenen voor de gemeente Herselt. De notaris wordt hiervan op de hoogte gebracht. Financiële weerslag Alle kosten van onderhavige akte zijn ten laste van de overdrager. Argumentatie van de gemeenteraad leidende tot het uiteindelijke besluit De gemeenteraad sluit zich aan bij het advies/voorstel vanuit de administratie en het college.

20 20 BESLUIT eenparig: Art. 1: Art. 2: Art. 3: Art. 4: Art. 5: Art. 6: Hoger omschreven percelen grond gelegen te Herselt, Beningstraat - sectie M 1025 h/deel en 1025 l/deel (lot 2A en 2B) zoals aangeduid op het opmetingsplan opgesteld door landmeterexpert Aerts Koen, eigendom van de familie Holemans Schauwers-Verstrepen, groot volgens meting respectievelijk 48 m² en 23 m², kosteloos te verwerven. De voorwaarden zoals beschreven in de akte en de hiermee verband houdende stukken goed te keuren en van het visum van de gemeenteraad te voorzien. De akte van eigendomsoverdracht zal verleden worden ten overstaan van meester Bart Van Thielen te Herselt. De voorzitter van de gemeenteraad en gemeentesecretaris te machtigen om in naam van de gemeente de akte van eigendomsoverdracht te ondertekenen. De notaris wordt hiervan op de hoogte gebracht. De hypotheekbewaarder te ontslaan van de verplichting om ambtshalve een inschrijving te nemen bij de overschrijving van de akte. Alle rechten en kosten van onderhavige akte worden door de overdragers ten laste genomen. OPENBARE WERKEN 008 Kosteloze grondafstand i.v.m. verkaveling Schoolstraat - sectie H 338 n2 - goedkeuring voorwaarden ( ) Situering Goedkeuring van de kosteloze verwerving van de percelen grond, gelegen te Herselt, Schoolstraat, volgens kadaster sectie H 338 n2/deel zoals aangeduid op het opmetingsplan opgesteld door landmeter-expert Aerts Koen, eigendom van de heer Liekens Kris en Liekens Johan, groot volgens meting 3 a 71 ca. Het betreft de overdracht van de wegenis van de verkaveling langs de Schoolstraat aan de gemeente Herselt door de heer Liekens Kris en Liekens Johan, sectie H 338 n2/deel met een oppervlakte van 3 a 71 ca aangeduid op het opmetingsplan als lot 5. Wettelijke gronden Het Gemeentedecreet. Decreet ruimtelijke ordening. Toelichting en advies Het dossier dat werd samengesteld door notaris Bart Van Thielen en dat ter goedkeuring wordt voorgelegd, bevat volgende documenten: - de voorwaarden zoals opgenomen in de akte - het opmetingsplan opgesteld door landmeter-expert Aerts Koen - bodemattest: perceel sectie H 338 n2 - uittreksel vergunningenregister - hypothecair getuigschrift Het betreft een afstand om niet, van de percelen sectie H 338 n2/deel zoals aangeduid op het opmetingsplan opgesteld door landmeter-expert Aerts Koen. De heer Liekens Kris en Liekens Johan opteren ervoor deze akte te laten verlijden voor meester Bart Van Thielen, notaris te Herselt die als zodanig ook de administratieve opvolging van dit dossier zal verzorgen. De voorzitter van de gemeenteraad en de gemeentesecretaris zullen de akte van eigendomsoverdracht ondertekenen voor de gemeente Herselt. De notaris wordt hiervan op de hoogte gebracht.

21 21 Financiële weerslag Alle kosten van onderhavige akte zijn ten laste van de overdrager. Argumentatie van de gemeenteraad leidende tot het uiteindelijke besluit De gemeenteraad sluit zich aan bij het advies/voorstel vanuit de administratie en het college. BESLUIT eenparig: Art. 1: Art. 2: Art. 3: Art. 4: Art. 5: Art. 6: Hoger omschreven percelen grond gelegen te Herselt, Schoolstraat - sectie H 338 n2/deel (lot 5) zoals aangeduid op het opmetingsplan opgesteld door landmeter-expert Aerts Koen, eigendom van de heer Liekens Kris en Liekens Johan, groot volgens meting 3 a 71 ca, kosteloos te verwerven. De voorwaarden zoals beschreven in de akte en de hiermee verband houdende stukken goed te keuren en van het visum van de gemeenteraad te voorzien. De akte van eigendomsoverdracht zal verleden worden ten overstaan van meester Bart Van Thielen te Herselt. De voorzitter van de gemeenteraad en gemeentesecretaris te machtigen om in naam van de gemeente de akte van eigendomsoverdracht te ondertekenen. De notaris wordt hiervan op de hoogte gebracht. De hypotheekbewaarder te ontslaan van de verplichting om ambtshalve een inschrijving te nemen bij de overschrijving van de akte. Alle rechten en kosten van onderhavige akte worden door de overdragers ten laste genomen. OPENBARE WERKEN 009 Werken Ramselsesteenweg - stand van zaken - kennisgeving ( ) Kennisname van de toelichting ter zitting omtrent de actuele stand van zaken vanwege schepen van openbare werken, Christiane Van Thielen. De schepen van openbare werken, Christiane Van Thielen, stelt dat de aannemer vandaag opnieuw is begonnen met de werken. De pompen die in werking werden gesteld, hebben de waterspiegel ook doen zakken. Ook van de grachten wordt werk gemaakt. De inrit Hooilaar is wat ongelukkig uitgepakt: er zou in die zin kunnen geopteerd worden voor éénrichtingsverkeer. Raadslid Mark Van den Wouwer herinnert er aan dat de problematiek van de te smalle weg reeds vroeger werd aangekaart en hamert verder op de nood aan een duidelijk antwoord op de vraag naar de kostprijs van de meerwerken in dit dossier. De schepen van openbare werken stelt dat nog een behoorlijk saldo van om en bij de ,00 EUR ter beschikking is. Raadslid Peter Keymeulen vraagt naar de prognoses omtrent de nog te verwachten facturen. De burgemeester wijst op de onduidelijkheid die nog steeds bestaat omtrent bepaalde posten, zoals de afvoer van gronden. Raadslid Mark Van den Wouwer vraagt zijn bekommernis te willen noteren omtrent de open grachten langs het traject die levensgevaarlijk zijn. Ook raadslid Jos Van Herck wil aandacht voor de veiligheidsproblematiek. Schepen Erik Valgaeren dringt er op aan om politieke spellekes in de context van dit dossier te mijden: heel dit project is niet eenvoudig, aldus de schepen, refererend vooral aan de waterproblematiek ter plekke. Hij pleit voor een meer positieve benadering en dito samenwerking omtrent dit dossier in de schoot van de raad. De burgemeester situeert verder ook nog de concretisering van de prioritaire bekommernis rond veiligheid, maar ook de zorg om esthethiek en duurzaamheid in de globale context van deze werken.

22 22 Tenslotte wordt door schepen Christiane Van Thielen een nieuw mogelijk tijdstip vooropgesteld: qua finalisering van de werken: eind maart wordt als haalbaar in het vooruitzicht gesteld afhankelijk van de weersomstandigheden. OPENBARE WERKEN 010 Openbare verlichting: besparingsplan ( ) Situering De openbare verlichting verbruikt heel wat elektriciteit. Door gerichte acties te ondernemen kan op de openbare verlichting bespaard worden. Verdere toelichting ter zitting door de burgemeester. Financiële weerslag Nog te bepalen. KENNISNAME van de toelichting ter zitting door de burgemeester die summier en tot zijn essentie herleid stelt: 1. De plannen die ter beschikking zijn, zijn niet honderd procent correct. 2. Hij hoopt tegen de volgende raad een duidelijke toelichting te kunnen geven geschraagd door voldragen plannen. MILIEUDIENST 011 Energie- en klimaatactieplan Herselt - goedkeuring (1.777) Situering In het kader van de ondertekening van het burgemeestersconvenant werd volgend energie- en klimaatactieplan opgemaakt. De milieuraad besprak dit plan op en gaf volgend advies: " De acties die betrekking hebben op het gemeentelijk patrimonium zijn goed uitgewerkt, de andere acties zijn vrij algemeen en niet op maat van een landelijke gemeente. De milieuraad stelt zich ook vragen bij het meten van de CO2 uitstoot. Maar de milieuraad is van oordeel dat het actieplan wel nuttig is om alvast de problematiek onder de aandacht te brengen.

23 23

24 24 HERSELT Energie- en klimaatactieplan Kempen2020

25 25 INHOUD I INLEIDING Achtergrond Ambitie en visie van de gemeente Opbouw en uitvoering plan Financiële aspecten II SITUATIE EN UITDAGINGEN Situatie (Nulmeting) Uitdagingen Verwachte CO 2 -besparingen Opvolging III GEMEENTE ALS ORGANISATIE Inleiding Actuele toestand Doelstelling Parameters Actieplan IV WONEN Inleiding Actuele toestand Doelstelling Parameters Actieplan V MOBILITEIT Inleiding Actuele toestand Doelstelling Parameters Actieplan VI TERTIAIRE SECTOR Inleiding Actuele toestand Doelstelling Parameters Actieplan...56 VII INDUSTRIE Inleiding Actuele toestand Doelstelling Parameters Actieplan...59 VIII LANDBOUW Inleiding Actuele toestand Doelstelling Parameters Actieplan...64 IX PARTICIPATIE Inleiding Actuele toestand Doelstelling Actieplan...67 X LIJST MET AFKORTINGEN... 70

26

27 27 inleiding Achtergrond Begin 2014 besliste de gemeente Herselt net zoals alle andere 28 Kempense gemeenten het Burgemeestersconvenant te ondertekenen en uit te voeren. IOK zal, in partnerschap met de distributienetbeheerders, VITO en de provincie Antwerpen de gemeentebesturen hierbij ondersteunen. De officiële ondertekening vond plaats op 21 maart Het Burgemeestersconvenant is een initiatief van de Europese Commissie waarbij ze de lokale overheden uitdaagt om de Europese doelstelling om tegen % CO 2 -besparing te realiseren of zelfs te overtreffen op het gemeentelijk grondgebied. CO 2 is het belangrijkste broeikasgas en ontstaat bij verbranding van fossiele brandstoffen. CO 2 besparen betekent dus energie besparen, wat finaal neerkomt op kosten besparen. Dit actieplan is niet enkel gericht op het gemeentelijk patrimonium, maar op alles wat er zich binnen de grenzen van de gemeente afspeelt. Minder CO 2 uitstoten, biedt daarom kansen voor de gemeente als organisatie, de burger, de ondernemer, Daarbij kan zowel ingezet worden op minder CO 2 produceren als op groene energieproductie. 20% lokale CO 2-reductie is een haalbaar en betaalbaar engagement Naast de subsidieerbaarheid van het energie- en klimaatbeleid, is de uitvoering van het beleid zelf ook financieel interessant: Gebruik maken van quickwins. De terugverdieneffecten van energiebesparende maatregelen bieden kansen in tijden van budgettaire beperkingen. De sterk groeiende kennis rond energiebesparing en de stijgende energieprijzen maken dat 20% reductie in CO 2-uitstoot tegen 2020 technisch haalbaar, betaalbaar en financieel interessant is. Investeren in CO 2-reductie op het eigen grondgebied is meer investeren in de eigen economie. Het leidt bovendien tot een grotere energie-onafhankelijkheid en geeft een antwoord op de stijgende energieprijzen en energieschaarste. Er is nog een groot potentieel voor CO 2-reductie met netto besparingen voor de gezinnen Samen met mobiliteit zijn de (private) woningen verantwoordelijk voor het leeuwendeel van de CO 2 -uitstoot. Daarbij komt dat de Vlaamse woningen, in vergelijking met de ons omringende landen, nog veel groeipotentieel hebben op vlak van CO 2 -reductie. Het gemiddeld energieverbruik voor woningverwarming ligt hier ruim 50% hoger dan in Nederland. Naast het feit dat de Vlaming ruimer woont en veelal in een eengezinswoning, is vooral een ontoereikende isolatie hiervoor verantwoordelijk. Met de stijgende energieprijzen neemt de energiefactuur een steeds grotere hap uit het Vlaamse gezinsbudget, wat in tijden van crisis een steeds groter aantal gezinnen in de problemen brengt. Een beleid dat zich richt op CO 2 -reductie heeft daardoor ook een belangrijk sociaal luik. Verder bouwen op succesvolle lopende initiatieven De afgelopen jaren heeft de gemeente diverse acties m.b.t. energie en klimaat gelanceerd. Deze acties hebben vandaag hun succes bewezen en zijn maatschappelijk en politiek sterk ingeburgerd. Voorbeelden zijn Energie Infotoer, Klimaatscholenproject, Duurzaamheidskrant, samenaankopen dak- & muurisolatie. Daarnaast kan verwezen worden naar provinciale initiatieven zoals de samenaankoop groene stroom. Dit vormt uiteraard een zeer interessante uitgangspositie om het energie- en klimaatbeleid nu ook een gezicht te geven door de opmaak van een klimaatactieplan. Door verder te bouwen op deze bestaande initiatieven worden immers al significante CO 2 -reducties gerealiseerd. Burgemeestersconvenant als sterk, internationaal beleidskader Ontwikkeling van een proactief energie- en klimaatbeleid: Het Burgemeestersconvenant biedt een interessant kader om ook op lokaal niveau beleid te ontwikkelen dat proactief inspeelt op de gevolgen van klimaatverandering. Onderzoek wijst uit dat tijdig ingrijpen goedkoper is dan een te sterk afwachtend beleid, waarbij pas ingegrepen wordt wanneer de gevolgen van de klimaatwijziging zich acuut (en scherper!) op het terrein manifesteren. Een proactief beleid anticipeert op nakende verplichtingen vanuit Europa die op de gemeenten afkomen, bijvoorbeeld de Europese richtlijn Energieprestatie van gebouwen bepaalt dat vanaf 2019 nieuwe overheidsgebouwen en vanaf 2021 alle nieuwe gebouwen bijna-energieneutraal moeten zijn.

28 28 Het voordeel van een ondubbelzinnige beleidskeuze: Het Burgemeestersconvenant heeft het voordeel van de duidelijkheid: het biedt een duidelijke beleidskeuze die alle collega-mandatarissen en ambtenaren engageert voor een gericht, langlopend beleid, een gemeenschappelijke focus in de vele grote en kleine duurzaamheidsacties, een gezamenlijke vlag die, mits doordachte participatieve aanpak, de levende lokale krachten enthousiasmeert en bundelt (bedrijven, middenveld, bevolking ). Een actueel beleid voeren: Steeds meer besturen zijn overtuigd van de kansen die het Burgemeestersconvenant biedt. Sedert de aftrap begin 2009 hebben meer dan Europese gemeenten getekend. In Vlaanderen hebben inmiddels meer dan 80 gemeentebesturen ingetekend, heeft VVSG een Vlaams Netwerk Burgemeestersconvenant opgericht, hebben 5 Vlaamse streekontwikkelingsintercommunales en 3 provinciebesturen het coördinatorschap rond het Burgemeestersconvenant opgenomen. Vele handen maken licht werk: Een gezamenlijk doel creëert de opportuniteit van een breed partnerschap. Een gemeenschappelijk beleidsdoel heeft als voordeel dat verschillende actoren rond dit doel ondersteuning (gaan) aanbieden. Het leidt tot vereenvoudigde samenwerking (met de buurgemeenten, met essentiële partners als distributienetbeheerders, VITO, provincie Antwerpen ) waarbij IOK in een coördinerende rol zal optreden. Ambitie en visie van de gemeente Met dit klimaatplan engageert de gemeente zich om: Een CO 2 -reductie te realiseren tegen 2020 van minimaal 20%, door het verhogen van de energie-efficiëntie en de inzet van duurzame energiebronnen. Het gemeentebestuur heeft in haar meerjarenplanning een aantal acties opgenomen die bijdragen aan het burgemeestersconvenant: Uitbouwen en aanbieden van e-government aan burgers-sterk uitgebouwde website; Afschaffen van bestaande subsidies bij dalende maatschappelijke relevantie en het creëren van nieuwe in de tijdsgeest passende subsidies; Promoten en creëren van een voorbeeldfunctie met betrekking tot de aankoop en het gebruik van duurzame materialen; Ontwikkelen en uitvoeren van allerlei acties en projecten op vlak van duurzaam beleid en interne en externe milieuzorg; Het gemeentebestuur geeft zelf het goede voorbeeld en doet inspanningen om de CO 2-uitstoot van haar gemeentelijke diensten te verlagen en hernieuwbare energie efficiënt in te zetten; Intern besparen door kleine aanpassingen in gemeentelijke gebouwen op basis van evaluaties en audits; Sensibiliseren van de bevolking; Uitbouwen van een woonloket waarbij burgers met al hun vragen rond wonen terecht kunnen (samen met OCMW); Duurzaam bouwen, verbouwen, en verkavelen stimuleren door stedenbouwkundige voorschriften te maken bij RUP s, informatieverschaffing (onder andere via Kamp C); Nieuwe woonformules stimuleren door promotie en stimulering van meegroeiwoningen, zorgwoningen, aanpassingen aan woningen voor ouderen en het promoten van premies en subsidies; De woonkwaliteit van de woningen bewaken via richtlijnen, gerichte acties en controles; Aanleg en onderhoud van wegen, voet- en fietspaden (algemeen onderhoud); Renoveren en toegankelijk maken van de inkomhal naar de bovenzaal Bergom; Onderhoud en renovatie werkhal; Beheren van recreatieve netwerken: wandel, fiets, ruiter Stimuleren van het openbaar vervoer door middel van de voorhanden zijnde communicatiemiddelen, ijveren voor hogere frequentie en meer opstapplaatsen, installeren van veilige, beschutte opstapplaatsen met fietsenstallingen; Inventariseren en uitwerken plan van aanpak trage wegen; Intekenen op opportuniteiten voor onderhoud en renovatie van (religieus) erfgoed; Aanleg van fietspad Aarschotsesteenweg; Aanleg van fietspad Dieperstraat; Restaureren van Strokapel;

29 29 Opbouw en uitvoering plan Opbouw Naast de inventarisatie van de huidige situatie en het definiëren van de uitdagingen voor de gemeente, bestaat het grootste deel van dit plan uit een overzicht van acties die het gemeentebestuur wil uitvoeren om de doelstelling te behalen. De acties zijn thematisch ingedeeld. Volgende thema s komen hierbij aan bod: Gemeente als organisatie Wonen Mobiliteit Tertiaire gebouwen Industrie Landbouw Participatie Per thema wordt een situatieschets van de actuele toestand, de gemeentelijke doelstelling en de uit te voeren acties beschreven. Organisatie uitvoering plan Om een succesvol klimaatbeleid uit te werken is het creëren van een groot draagvlak noodzakelijk. De gemeente organiseert zich daarom zowel intern als extern. Intern werden volgende diensten en mandatarissen betrokken: Dienst milieu Dienst Ruimtelijke Ordening Dienst Openbare Werken Uitvoeringsdiensten Dienst Burgerzaken Dienst Vrije Tijd OCMW Burgemeester Schepenen De vertegenwoordigers van deze brainstormden op hetzelfde moment rond het klimaatvriendelijker maken van de gemeente rond een bepaald thema. De thema s zijn: wonen, mobiliteit, gemeentelijk patrimonium (incl. vloot en openbare verlichting), lokale economie (tertiaire gebouwen, industrie, landbouw, ). Doel is om knelpunten en kansen aan te halen en concrete acties te bedenken om deze knelpunten aan te pakken. De knelpunten en mogelijke acties werden teruggekoppeld aan het bestuur en acties werden opgelijst voor uitvoering. De milieudienst is contactpersoon voor de interne communicatie van het project. Jaarlijks of tweejaarlijks zal de workshop herhaald worden en kunnen de lopende acties ook toegelicht worden. Met een kernwerkgroep wordt halfjaarlijks samengezeten om de implementatie van het plan te overlopen en nieuwe acties te bespreken. Deze werkwijze garandeert een grote organisatiebetrokkenheid. Extern wordt de gemeente bijgestaan door een breed partnerschap, gecoördineerd door IOK. De netbeheerders, VITO, provincie en IOK hebben voor het streekproject Burgemeestersconvenant een gezamenlijke ambitie en een partner specifieke begeleiding aan gemeentebesturen afgesproken. Dit engagement is geformaliseerd in een engagementsverklaring die alle hoofdpartners ondertekenden op 21 maart Elke partner blijft zijn in house relatie met de gemeente behouden. Om de verschillende acties binnen het streekproject te stroomlijnen komen de partners op regelmatige basis samen in een partneroverleg. Terugkoppeling over de afspraken binnen het partneroverleg naar de gemeenten gebeurt via het streekoverleg, nieuwsbrief en extranet.

30 30 gemeentelijke investeringen in eigen patrimonium en vloot om de voorbeeldfunctie uit te oefenen. Daarnaast voert de gemeente ook acties uit binnen de andere thema s van dit plan. In tabel 1 is een overzicht opgenomen van de provisies die de gemeente op dit moment in haar meerjarenbegroting hiervoor voorziet; Inzet van middelen via werking kostendelende verenigingen en industriële dienstverlening in de schoot van IOK, nl intercommunale milieudienst, Kempens woonplatform, bedrijventerreinmanagement. Berekend a rato van proportionele verdeling a rato van inwoneraantal betekent dit voor Herselt de inzet van 0,12 VTE, wat overeenkomt met ,83 euro; bijkomende middelen die IOK samen met partners en de gemeente zal aantrekken (bv. Europese middelen); de gemeente zal, samen met IOK, gedurende de planperiode onderzoeken of er een financieel model ontwikkeld kan worden waarin zowel overheid als privé ondernemingen participeren, dat kan opereren als rollend fonds van waaruit nieuwe projecten in kader van dit Kempense project Kempen2020 kunnen uitgevoerd worden; Patrimonium Gemeentelijke vloot Openbare verlichting Wonen Mobiliteit Andere inzet van personeel vanuit de verschillend e partners binnen het streekprojec t Financiële aspecten Tabel 1: Overzicht van de voorziene provisie in de meerjarenbegroting Rekening houdend met de globale CO 2 -uitstoot van de gemeente op dit moment en het verwachtte resultaat van reeds geplande inspanningen, moet geconcludeerd worden dat de komende jaren extra inspanningen nodig zijn om de gestelde ambities/doelstellingen ook daadwerkelijk te verwezenlijken. Het budget om dit klimaatplan te realiseren bestaat uit: gemeentelijke personele inzet voor coördinatie van gemeentelijke acties;

31 31 Situatie en uitdagingen Situatie (Nulmeting) Om doelstellingen voor CO 2 -reductie te kunnen formuleren en de effecten van het klimaatbeleid te kunnen opvolgen, is inzicht nodig in de grootte en bronnen van de huidige CO 2 -uitstoot op het grondgebied van de gemeente. Daarvoor is een gemeentelijke emissie-inventaris opgemaakt. De emissieinventaris geeft voor elke sector zijn aandeel in de totale CO 2 -uitstoot weer. Het gehanteerde referentiejaar is De inventaris werd uitgevoerd met behulp van de generieke tool die VITO ontwikkelde in opdracht van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid, aangevuld met gemeentespecifieke data. Uit de emissie-inventaris blijkt dat in het jaar 2011 bijna ton aan CO 2 -equivalenten werd uitgestoten. In deze nulmeting wordt geen rekening gehouden met de uitstoot op autosnelwegen. Ook de emissies van de veeteelt is niet mee opgenomen. De woningen zijn verantwoordelijk voor 49,40% van de gemeentelijke CO 2 -uitstoot. 28,72% is toe te schrijven aan het wegverkeer. Van de totale uitstoot door het wegverkeer is openbaar vervoer voor 1,13% verantwoordelijk. Landbouw en de tertiaire sector (kantoren, handelszaken, horeca, zorgsector ) nemen respectievelijk 9,78% en 5,64% voor hun rekening. Industrie is verantwoordelijk voor 4,38%. De openbare verlichting en de werking van de gemeentelijke diensten vertegenwoordigen 0,95%. In vergelijking met een gemiddelde Kempische gemeente is het aandeel huishoudens en particulier en commercieel vervoer groter in de gemeente Herselt. Het aandeel van industrie en de tertiaire sector is kleiner dan in Herselt dan in de gemiddelde Kempische gemeente. Figuur 1 : Aandeel sectoren in totale CO 2-uitstoot (exclusief ETS) voor de gemeente Herselt (2011) Figuur 2: Aandeel sectoren in totale CO 2-uitstoot (exclusief ETS) voor een gemiddelde Kempense gemeente (2011)

32 32 Uitdagingen Uit de emissie-inventaris kunnen we afleiden op welke terreinen het klimaatbeleid best kan inzetten. De gemeente wil met haar klimaatbeleid volgende uitdagingen aangaan. De gemeentelijke werking energiezuiniger maken De gemeentelijke werking vertegenwoordigt 0,95 % in de totale CO 2 - uitstoot. Het gaat om de uitstoot verbonden aan de verwarming en werking van het gemeentelijk patrimonium en gemeentelijk wagenpark. Bij elk van deze energieverbruikers bevindt zich nog besparingspotentieel. Benutten van het besparingspotentieel van woningen en gebouwen Het woningbestand in de gemeente is relatief oud en vele woningen zijn nog niet voldoende geïsoleerd. Een groot gedeelte van het energieverbruik van de tertiaire sector is gerelateerd aan gebouwen: kantoren, handelszaken, horeca, scholen,. Ook het kantorenbestand in de gemeente is relatief oud. Het besparingspotentieel in gebouwen is dus nog groot. Minder gemotoriseerd verkeer is minder files en CO 2 Verkeer draagt met 29,85% aanzienlijk bij tot de uitstoot van CO 2 in de gemeente. De uitdaging is om voor personenvervoer het aantal verplaatsingen te voet, met de fiets of het openbaar vervoer te verhogen. Optimaal benutten van productiepotentieel hernieuwbare energie De hernieuwbare energieproductie is de laatste jaren in stijgende lijn, maar blijft al bij al nog zeer bescheiden. Het potentieel is echter groot. De productie van hernieuwbare energie (zonne- en windenergie en waterkracht) stoot zo goed als geen CO 2 uit. Andere vormen zoals energie uit biomassa, warmtekrachtkoppeling of diepe geothermie stoten minder CO 2 uit dan fossiele bronnen. Door in te zetten op de productie van hernieuwbare energie neemt de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen af. Verduurzamen van bedrijven op het gemeentelijk grondgebied Bedrijven zijn goed voor 4,38% van de CO 2 -uitstoot op het gemeentelijk grondgebied. Bedrijfsleiders bewust maken van het probleem, goede praktijken aanreiken en netwerkmomenten faciliteren zijn taken die het gemeentebestuur op zich kan nemen met IOK als actor. Verhogen van het maatschappelijk bewustzijn en een effectieve verandering van gedrag Het klimaatbewustzijn van de burgers, de bedrijven en de organisaties actief op het grondgebied van de gemeente is de afgelopen jaren gestegen. Toch is er voor bepaalde doelgroepen in de maatschappij nog te weinig informatie beschikbaar en ligt er nog een grote uitdaging in het creëren van een gemeenschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel. Verwachte CO 2 -besparingen De hieronder beschreven besparingen werden berekend op basis van de door VITO (in opdracht van LNE) ontwikkelde maatregelentool (zie venant.htm). De besparingen zijn berekend t.o.v. het BAU -scenario in het jaar Het BAU ( business as usual ) scenario geeft een inschatting van het energieverbruik en de gerelateerde CO2-emissies voor 2020, indien geen bijkomende acties door de lokale overheden worden genomen. Het scenario houdt wel rekening met autonome evoluties en beslist Europees beleid. Gemeente als organisatie De gemeente zal gedurende de planperiode (2011 tot en met 2020) investeren in haar patrimonium, gemeentelijke vloot en openbare verlichting opdat deze energiezuiniger worden. Hierdoor zal ze 20% of 109 ton CO 2 besparen.

33 33 Wonen De gemeente zal, samen met de verschillende partners in dit project, inzetten op sensibilisatie- en andere acties om haar bevolking aan te zetten om energiezuiniger te wonen en bouwen. Door deze acties zullen naar schatting 20% van de huishoudens (i.e huishoudens): Dakisolatie plaatsen: ton CO 2-reductie Muurisolatie plaatsen: ton CO 2-reductie Betere beglazing plaatsen: 849 ton CO 2-reductie Dit betekent dat puur door investeringen aan de gebouwen ton CO 2-reductie gerealiseerd kan worden. Verder zal er nog CO 2-reductie mogelijk zijn door gedragsverandering bij de inwoners. We verwachten hier 5% besparing of ton CO 2-reductie bij de huishoudens. De verwachte CO2-besparing binnen de sector Wonen wordt daarmee geraamd op ton of 16% t.o.v. het BAU-scenario. Mobiliteit De gemeente zal, samen met de verschillende partners in dit project, inzetten op sensibilisatie acties en infrastructuurwijzigingen opdat haar inwoners zich op een meer duurzame manier zullen verplaatsen en dit volgens het STOP-principe. Door deze mentaliteitswijziging kan ervoor gezorgd worden dat 8% van de kilometers die in 2011 met personenwagen werden gereden, tegen 2020 worden vervangen door fiets of te voet. Hierdoor zal een CO 2 -reductie van ton gerealiseerd kunnen worden. Verder CO 2 -reductie is mogelijk door meer en efficiëntere inzet van openbaar vervoer, technologische vernieuwingen in het wagenpark en overstap naar alternatieve brandstoffen. Hierdoor zal 10% of ton minder CO 2 uitgestoten worden. De verwachte CO2-besparing binnen de sector Mobiliteit wordt daarmee geraamd op ton of 16,9% t.o.v. het BAU-scenario. Tertiaire sector De gemeente zal, samen met de verschillende partners in dit project, inzetten op sensibilisatie- en andere acties om de tertiaire sector aan te zetten om hun gebouwenpatrimonium energiezuiniger te maken. Door deze acties zal naar schatting in 20% van de oppervlakte gebouwen maatregelen uitgevoerd worden. Voorbeelden van deze maatregelen zijn onder andere isoleren, plaatsen van zonwerende beglazing, mechanische ventilatie of natuurlijke ventilatie, condenserende ketel, compressiekoelmachine en ventilo-convectoren voor verwarming en koeling, energiezuinige verlichting met aanwezigheidsdetectie en daglichtsturing: Dit betekent dat puur door investeringen aan de gebouwen 189 ton CO 2-reductie gerealiseerd kan worden. Verder zal er nog CO 2-reductie mogelijk zijn door gedragsverandering bij de gebruikers van deze gebouwen. We verwachten hier 5% besparing of 158 ton CO 2-reductie door gedragsverandering. De verwachte CO2-besparing binnen de Tertiaire sector wordt aldus geraamd op 347 ton of 11% t.o.v. het BAU-scenario. Industrie De gemeente zal, samen met de verschillende partners in dit project, inzetten op sensibilisatie- en andere acties om de industrie aan te zetten om hun gebouwenpatrimonium en procesvoering energiezuiniger te maken. De verwachting is dat hiermee 10% CO 2 -reductie behaald kan worden t.o.v. het BAU-scenario, wat overeenkomt met 255 ton CO 2. Landbouw De gemeente zal, samen met de verschillende partners in dit project, inzetten op sensibilisatie- en andere acties om de landbouwers aan te zetten om hun gebouwenpatrimonium en procesvoering energiezuiniger te maken. De verwachting is dat hiermee 10% CO 2 -reductie behaald kan worden t.o.v. het BAU-scenario, wat overeenkomt met 566 ton CO 2. Hernieuwbare energie Daarnaast zal de gemeente, samen met haar partners, het gebruik van hernieuwbare energie promoten (bv. het plaatsen van PV-panelen, zonneboilers, warmtepompen, windmolens, gebruik van warmte uit diepe geothermie en biomassa) waardoor de CO 2 -uitstoot verder daalt. Voor het volledige grondgebied van de gemeente zou hierdoor de CO 2 -uitstoot verder met ton kunnen dalen.

34 34 Totaal Al deze maatregelen samen zullen ton CO 2 -reductie realiseren. Dit komt overeen met 20% reductie ten opzichte van het referentiejaar 2011.

35 35 Opvolging Om de uitvoering van de geplande acties en maatregelen, de reductie van de CO 2 -uitstoot en het bereiken van de vooropgestelde doelstellingen op te volgen, wordt er monitoring en rapportage voorzien. In het kader van het Burgemeestersconvenant wordt er op regelmatige basis teruggekoppeld over de voortgang van het gemeentelijk klimaatbeleid. Jaar Soort rapport 2016 Voortgangsrapport 2018 Implementatierapport 2020 Voortgangsrapport 2022 Implementatierapport Een voortgangsrapport bevat een kwalitatieve opvolging van acties. Een implementatierapport bevat gekwantificeerde informatie over de genomen maatregelen, de impact op het energieverbruik en de CO 2 -uitstoot en een analyse van de implementatie van het klimaatbeleidsplan met aanvullende maatregelen die genomen moeten worden, indien nodig

36 36 Gemeente als organisatie Inleiding De gemeentelijke werking vertegenwoordigt 0,95 % in de totale CO 2 - uitstoot. Het gaat om de uitstoot verbonden aan de verwarming en werking van het gemeentelijk patrimonium en gemeentelijk wagenpark. Bij elk van deze energieverbruikers bevindt zich nog besparingspotentieel. Parameters Om de inspanningen van de gemeente te visualiseren en evalueren, worden een aantal parameters jaarlijks opgevolgd: Elektriciteitsverbruik gemeentelijke gebouwen (per gezin) Elektriciteitsverbruik openbare verlichting (per km openbare weg) Aardgasverbruik (+stookolie) gemeentelijk patrimonium (per gezin) Brandstofverbruik eigen vloot (per gezin) Actuele toestand De gemeente doet nu al een aantal inspanningen in deze sector: Energie-efficiënte maatregelen uitvoeren in het eigen gebouwenpatrimonium en openbare verlichting; Energieboekhouding bijhouden van de eigen gemeentelijke gebouwen; De gemeente heeft een intern milieuzorgsysteem; Dienstfietsen ter beschikking stellen van het personeel; Energie-efficiëntie opnemen in de bestekken bij aankoop van elektronica; De gemeente zal deze bestaande, succesvolle acties ook in de toekomst verderzetten. Doelstelling De gemeente heeft een voorbeeldfunctie. Om haar klimaatbeleid kracht bij te zetten, heeft het gemeentebestuur in 2013 beslist om tegen 2020 als organisatie klimaatneutraal te zijn. Bij een klimaatneutrale gemeente is de uitstoot en opname van broeikasgassen gelijk. De gemeente houdt hierbij rekening met CO 2, N 2 O en CH 4. De provincie Antwerpen ondersteunt de gemeente in het behalen van deze doelstelling met behulp van de actie Klimaatneutrale organisatie 2020.

37 37 Actieplan Gemeentelijke gebouwen Verlagen van energieverbruik in gemeentelijke gebouwen Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 1. Opmaak van energiezorgplannen voor het gemeentelijke patrimonium op basis van gekende verbruiken en audits; Eandis Eandis Tegen Uitvoering van energiezorgplannen., beginnend met de meest kostenefficiënte ingrepen (vb. Strokapel, werkhal, inkomhal naar de bovenzaal Bergom, parochiezaal Ramsel ); Gemeente Eandis Realisatie nieuw gemeentelijk gebouw de Mixx om zo in te spelen op het Europese energiebeleid; Gemeente Eandis Projectadvies vragen aan Kamp C bij duurzaam (ver)bouwen van een gemeentegebouw; Gemeente Kamp C Afstoten van oude gebouwen (verkopen, afbreken) Oude school Wolfdonksesteenweg Oude school en bib Westerlosesteenweg Pastorij 6. Het energieverbruik verlagen door aanpassing van verlichting (relighting); Gemeente Eandis Timing onderhoudsmomenten per gebouw inplannen via onderhoudskalender zodat de verwarmingsinstallaties optimaal ingesteld blijven; Gemeente Vanaf Het energieverbruik verlagen door vervanging van oude chauffageketels; Gemeente Eandis Gebouwenverantwoordelijken aandacht geven voor energieverbruik zodat zij dit kunnen opvolgen en hierrond kunnen sensibiliseren; 10. Het energieverbruik verlagen door integratie van REG bij gebruikers van de gebouwen en hieromtrent sensibilisatieactie organiseren; Gemeente Vanaf 2014 Gemeente IOK Verhoging prijs energieverbruik voor verenigingen die gebouwen van de gemeente gebruiken; Gemeente Vanaf Het gebruik van lokalen die energetisch in orde zijn optimaliseren; Gemeente Vanaf Verder inzetten op isolatie van bestaande gebouwen (dak- en muurisolatie, HR-beglazing) (vb. dak school Blauberg, dak school Bergom) 14. Registratiesysteem met geheugen koppelen aan sensibilisatieactie om gedragswijziging te realiseren in lokalen die verhuurd worden aan lokale verenigingen; Gemeente Vanaf 2014 Gemeente Vanaf Aanpak van sluimerverbruik in gebouwen gemeente en OCMW dmv contactdozen. Gemeente 2014

38 16. 38

39 39 Gemeentelijke vloot en mobiliteit Duurzaam woon-werkverkeer aanmoedigen door sensibilisatie en financiële compensatie Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 17. Opstellen van een mobiscan; Gemeente Provinciaal mobiliteitssteunpunt Vanaf Stimuleren fiets voor woon-werkverkeer (vb. door deel te nemen aan groepsaankoop elektrische fietsen); Gemeente Eandis Voorzien van fietsvergoedingen aan personeelsleden; Gemeente Organiseren van acties zoals Autoluwe werkdag, Car Free Day Gemeente Duurzame dienstverplaatsingen aanmoedigen door sensibilisatie Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 21. Stimuleren van het gebruik van de fiets voor korte dienstverplaatsingen; Gemeente Stimuleren van carpoolen naar vergaderingen, ; Gemeente Stimuleren van het gebruik van het openbaar vervoer voor verre verplaatsingen (vergaderingen, congres, studiedag, ); Gemeente Aanbieden van (opfris)cursus ecodriving aan chauffeurs-personeelsleden; Gemeente Vanaf Opzetten van systeem voor periodieke bandenspanningscontrole. Gemeente Vanaf 2014 Duurzame dienstverplaatsingen door investeringen in alternatieve vervoerswijzen en de vloot Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 26. Aankoop van (elektrische) dienstfietsen voor dienstverplaatsingen; Gemeente Eandis Oude dienstfietsen vervangen door nieuwe exemplaren, rekening houdend met gebruiksfunctie en ecoscore; Gemeente Provincie Antwerpen, dienst duurzaam milieuen natuurbeleid Gebruik maken van een autodeelsysteem ipv aankoop van een aparte dienstwagen; Gemeente Autopia Onderzoek naar de mogelijkheid van het gebruik van alternatieve brandstoffen in de gemeentelijke vloot; Gemeente Eandis Opmaken van een quick fleetplan; Eandis Eandis Vanaf Oude voertuigen vervangen door nieuwe, energiezuinigere exemplaren; Gemeente Eandis

40 Deelnemen aan proefproject elektrische wagens; Gemeente Eandis Aankoop van elektrische en hybride voertuigen indien de markt voor elektrische wagens aantrekt; Gemeente Eandis Elektrische wagens op groene stroom laten rijden indien de markt voor elektrische wagens aantrekt; Gemeente Eandis Milieuvriendelijke wagens herkenbaar maken. Gemeente Eandis Hernieuwbare energie De gemeente investeert in hernieuwbare energiebronnen voor het eigen patrimonium Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 36. Aankoop van 100% groene stroom voor de gemeentelijke gebouwen; Gemeente Eandis Onderzoek naar mogelijkheden gebruik zonne-energie voor de eigen gebouwen; Eandis Eandis Investering in zonnepanelen op de eigen gebouwen (vb. gemeentehuis en de Mixx); Gemeente Eandis Onderzoeken naar mogelijk gebruik van warmte van diepe geothermie in gemeentelijke gebouwen; Gemeente VITO Vanaf Onderzoek naar de mogelijkheid om als gemeente te investeren in windenergie. Gemeente Vanaf 2014 Openbare verlichting lokale overheid Invoeren van energiezuinige openbare verlichting Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 41. Uitvoeren van quickscan; Eandis Eandis Juni Opmaak van een masterplan openbare verlichting; Eandis Eandis Vanaf Investering in energiezuinige openbare verlichting; Gemeente Eandis Mogelijkheid van terugschakeling verlichting s nachts onderzoeken; Gemeente Eandis 45. Organisatie van de Nacht van de Duisternis of Earth Hour. Gemeente Natuurpunt, Sterrenkijkvereniging Andromeda Energiezuinige overheidsaankopen Creëren van draagvlak voor energiezuinige overheidsaankopen

41 41 Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 46. Overleg met betrokken diensten organiseren en communicatie naar personeel over energiezuinige overheidsaankopen; Gemeente IOK Organiseren van opleiding voor personeel rond bepaalde energiezuinigheid, Gemeente Vanaf Communicatie van goede voorbeelden naar bevolking; Gemeente Aankoop van energiezuinige toestellen Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 49. Aankoop van energiezuinige elektrische apparaten voor gemeentelijke (kantoor)gebouwen Gemeente Huren van energiezuinige feestverlichting. Gemeente Eandis

42 42 Wonen Inleiding De gemeente kiest voluit voor duurzaam bouwen, niet alleen voor haar eigen patrimonium. De gemeente wenst via sensibilisatie en het faciliteren van duurzame (ver)bouwen de huishoudelijke gebouwen te verduurzamen. Duurzaam bouwen is een manier van bouwen waarbij de milieu- en gezondheidseffecten over de volledige levensduur van het bouwproject tot een minimum worden beperkt. Hierbij wordt uitgegaan van de volgende principes, met steeds het economisch optimum als norm: Bouwen over generaties heen. Niet alleen door duurzame materialen te gebruiken maar ook door comfortabele leefomgevingen te creëren waar mensen graag vertoeven. Efficiënt ruimtegebruik. Hoe dichter mensen bij elkaar wonen, hoe minder oppervlakte er bebouwd wordt, en hoe meer natuur behouden blijft. Een dichte bebouwing beperkt de verplaatsingsafstand en het vergemakkelijkt een efficiënte infrastructuur en openbaar vervoer. Rationeel energiegebruik. Zowel tijdens het bouwproces als tijdens de levensduur van de woning. Essentiële voorwaarden hiervoor zijn: compact en zuid georiënteerd bouwen, een luchtdichte afwerking, grondig isoleren, efficiënte verwarmingsinstallatie op hernieuwbare energie, Het gebruik van duurzame materialen met een zo laag mogelijke milieu-impact, waarbij de volledige levenscyclus in acht wordt genomen. Een goede waterhuishouding. Actuele toestand Het woningbestand in de gemeente is relatief oud en vele woningen zijn nog niet voldoende geïsoleerd. Het besparingspotentieel in gebouwen is nog groot. De gemeente doet nu al een aantal inspanningen in deze sector: Organiseren van infoavonden over diverse thema s van duurzaam bouwen (Energie Infotoer i.s.m. IOK); Stimuleren van energiebesparende maatregelen via het organiseren van samenaankopen (i.s.m. IOK en de provincie Antwerpen); Stimuleren van energiebesparende ingrepen; Bekendmaken van de energiescans via de Energiesnoeiers; Doelgroepenwerking OCMW; Bekend maken van aanbod aan premies vanuit Eandis en Vlaamse overheid; Bekendmaken van het gratis bouwadvies van Kamp C; Uitwerken van acties in samenwerking met Kempens Woonplatform; Samenwerken met sociale huisvestingsmaatschappijen en sociaal verhuurkantoren; De gemeente zal deze bestaande, succesvolle acties ook in de toekomst verderzetten. Doelstelling minstens 20% reductie van de CO 2-uitstoot van woningen Parameters Om de inspanningen van de gemeente te visualiseren en evalueren, worden een aantal parameters jaarlijks opgevolgd: Totaal energieverbruik sector wonen Totale CO 2-uitstoot sector wonen Gemiddeld energieverbruik (per gezin) Aantal zonneboilers (per gezin) Aantal warmteboilers (per gezin) Energiearmoede: aantal ingeschakelde budgetmeters elektriciteit Energiearmoede: aantal ingeschakelde budgetmeters aardgas Energiearmoede: aantal afgesloten huishoudelijke toegangspunten elektriciteit (LAC-dossiers) Energiearmoede: aantal afgesloten huishoudelijke toegangspunten aardgas (LAC-dossiers) Gemiddeld kengetal van EPC voor bestaande residentiële gebouwen Gemiddeld E-peil van nieuwbouwwoning

43 43

44 44 Actieplan Particuliere woningen Particulieren stimuleren om particuliere woningen energiezuinig te maken door sensibilisatieacties Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 51. Organisatie van samenaankopen (hernieuwbare energie, isolatie, energiezuinige toestellen, condensatieketels, groene energie, ); IOK, Provincie Antwerpen IOK, Provincie Antwerpen Bestaande subsidies voor o.a. isolatie, kenbaar maken; Gemeente Eandis, Vlaamse overheid, IOK Organisatie van de jaarlijkse Energie Infotoer; IOK IOK Jaarlijks 54. Organiseren samenaankoop warmtescans van woningen; Gemeente IOK Vanaf Promoten van en informeren over de goedkope energielening energiek (oa. via artikel in het gemeentelijk infoblad); Gemeente IOK Promoten van gratis duurzaam bouwadvies; Gemeente Kamp C Organiseren van bouwadvies in gemeentehuis samen met buurgemeenten; Gemeente Kamp C, Laakdal, Westerlo, Olen, Hulshout, KWP 58. Promoten van de bouwteams; Gemeente Dialoog, Provincie Antwerpen Vanaf 2014 Vanaf Het woonloket verder uitbreiden en bekendmaken; Gemeente, OCMW KWP Promoten van de gratis energiescans voor de sociale doelgroep; OCMW Eandis, Kringwinkel Zuiderkempen Burgers worden geïnformeerd over duurzaam bouwen en verbouwen via een artikel in het gemeentelijk infoblad; Gemeente KWP Te koop aanbieden van CO 2-meters Gemeente KWP Particulieren stimuleren om particuliere woningen energiezuinig te maken door investeringen Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 63. Introductie van warmtenetten in wijken (nieuwe wijk in Ramsel?); Eandis Eandis, Provincie Antwerpen Vanaf 2014

45 Introductie van een proefproject rond slimme meters; Gemeente Eandis Vanaf Uitvoering van een wijkrenovatie in samenwerking met de sociale huisvestingsmaatschappij; IOK IOK, Zonnige Kempen, Kleine Landeigendom, Kamp C 66. Uitvoeren van een wijkrenovatie met privé-eigenaars (suggestie dorpskern als wijk); IOK IOK, Kamp C, Thomas More Opstart in 2015 Opstart in Uitvoeren van een gezamenlijke doorgedreven renovatie met eigenaars die hun woning tot een BEN woning willen renoveren; Energiearmoede aanpakken IOK IOK, Kamp C, Thomas More Opstart in 2015 Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 68. Energiemeesterproject (lanceren van oproep naar vrijwilligers, opleiding organiseren voor energiemeesters, energiemeesters inschakelen voor renovatieprojecten, energiemeesters bekend maken bij het grote publiek) IOK IOK, huisvestingsmaatschappijen, SVK s, privéverhuurders, energiesnoeiers, Eandis, BBL, Kamp C Opstart in Kansarmen proberen toe te leiden naar samenaankopen; OCMW OCMW, huisvestingsmaatschappijen 70. De V-test bekend maken bij kansarmen; OCMW OCMW, huisvestingsmaatschappijen 71. Kansarmen proberen toe te leiden naar energiek; OCMW IOK, OCMW, huisvestingsmaatschappijen 72. Organiseren van infosessies op maat van de doelgroep; OCMW OCMW, Samenlevingsopbouw Informeren omtrent energiebesparing naar specifieke doelgroepen via huisbezoeken, hulpverleners ; Gemeente, OCMW OCMW, Welzijnszorg Kempen

46 Organiseren van een vorming voor maatschappelijk werkers om energiearmoede op te sporen en aan te pakken; OCMW OCMW, Welzijnszorg Kempen 75. Deelname aan de energiejacht met workshops (via OCMW) voor de kansengroepen; OCMW Bond Beter Leefmilieu 76. Ontwerpen van een folder met eenvoudig beeldmateriaal; Gemeente, OCMW Vanaf Sensibiliseren van eigenaars-verhuurders in verband met mogelijke premies en ingrepen aan huurwoningen; Uitwerken van gemeentelijke premie hieromtrent? (gekoppeld aan maximumhuurprijs) OCMW Kempens Woonplatform Samen met de sociale huisvestingsmaatschappijen sensibilisatieacties opzetten naar verhuurders. OCMW Sociale Huisvestingsmaatschappijen Intensieve begeleiding van één of meerdere eigenaars/verhuurders mbt energiebesparende ingrepen; Gemeente, OCMW KWP Normen voor duurzaam ruimtegebruik Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 80. Implementatie van normen voor duurzaam ruimtegebruik (compacte bouwvormen, meervoudig ruimtegebruik, minimaliseren van de milieu-impact in alle fasen (ontwikkeling, bouw, wonen, afbraak), omvorming eengezinswoningen naar meergezinswoningen); Gemeente IOK Vanaf Hanteren van normen voor energieprestaties van verkavelingen en gebouwen. De gemeente maakt een richtlijnenboek (protocol) of een RUP op dat projectontwikkelaars nu al verplicht worden om duurzame wijken en BEN-woningen te realiseren; 82. Het lokaal bestuur informeert zich over nieuwe woonvormen die interessant kunnen zijn voor specifieke doelgroepen en organiseert een infoavond hierover; Gemeente IOK Vanaf 2014 Gemeente KWP Hanteren van normen i.f.v. klimaatadaptatie. Gemeente IOK Vanaf 2014 Hernieuwbare energie Stimuleren van investeringen in hernieuwbare energie voor en door particulieren Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 84. Onderzoeken naar de mogelijkheid van inplanting van particuliere windmolens; Gemeente Organiseren van infoavonden en samenaankoop over PV panelen; IOK, provincie IOK, Provincie 2014 (provincie)

47 47 Antwerpen Antwerpen 86. Organiseren van infoavonden over warmtekrachtkoppeling; IOK IOK Vanaf Onderzoeken en bekend maken van locaties voor proefproject geothermie; VITO VITO, IOK Vanaf Organiseren van infoavonden over zonneboilers, warmtepompen, pelletkachels, IOK IOK Jaarlijks 89. Organiseren van een samenaankoop zonneboiler,... IOK IOK Jaarlijks een nieuwe samenaankoop 90. Opmaken van warmtekaarten, inventarisatie mogelijkheden warmte in bepaald gebied (warmtenetten); VITO VITO, Eandis, IOK Indien aanwezig, voorbeeldprojecten rond hernieuwbare energie in de kijker zetten; IOK Vanaf Optimaliseren van houtwinning uit particuliere bossen volgens duurzaam bosbeheer. Bosgroepen IOK, Bosgroepen

48 48 Mobiliteit Inleiding Duurzame mobiliteit zoekt het evenwicht tussen bereikbaarheid, economie, leefmilieu en klimaat. Duurzame mobiliteit draagt naast de verminderde CO 2 -uitstoot ook bij aan betere luchtkwaliteit (fijn stof, NO 2, ), verkeersveiligheid, minder geluidsoverlast, meer beschikbare open ruimte en economische winst. Als strategie wordt het STOP-principe toegepast. Hierbij wordt voorrang gegeven aan voetgangers (stappen), fietsers (trappen) en openbaar vervoer en wordt het autoverkeer (privé-vervoer) verminderd. Zowel woonwerkverkeer, vrijetijdsverkeer als logistiek verkeer zijn aandachtspunten. Totale CO 2-uitstoot sector mobiliteit Aantal voertuigkilometers (per km openbare weg) Aantal kilometers personenwagens (per km openbare weg) Aantal kilometers zware vrachtwagens (per km openbare weg) Aantal kilometers personenwagens op niet-genummerde wegen Aantal kilometers zware vrachtwagens op niet-genummerde wegen Gereden buskilometers per gezin Aantal verkeersongevallen Aantal verkeersongevallen met fietsers Actuele toestand Momenteel draagt verkeer bij tot 30% van de totale gemeentelijke CO 2 - uitstoot. De gemeente doet nu al een aantal inspanningen in deze sector: Onderhouden en nieuw aanleggen van fietspaden; Fietsknopennetwerk uitwerken; Organiseren van STRAP-dag op school; De gemeente zal deze bestaande, succesvolle acties ook in de toekomst verderzetten. Doelstelling 20% CO 2-reductie binnen sector mobiliteit Parameters Om de inspanningen van de gemeente te visualiseren en evalueren, worden een aantal parameters jaarlijks opgevolgd: Totaal energieverbruik sector mobiliteit

49 49 Actieplan Particulier vervoer Infrastructuur voor fietsers en voetgangers uitbreiden en gebruiksvriendelijker maken Door dergelijke veilige en comfortabele fietsinfrastructuur en voetpaden te voorzien wordt het fietsgebruik aantrekkelijker voor bewoners en bezoekers, zeker voor korte verplaatsingen (uitbouw functioneel en recreatief fietsroute-netwerk, voorzien fietsenstallingen, bewegwijzering, fietsdoorsteken ( short-cuts ) ). Een belangrijke maatregel met impact gezien het grote aandeel van korte verplaatsingen.

50 50 Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 93. Mogelijkheid om met fiets naar grote evenementen te gaan voorzien en communiceren over bewaakte fietsenstallingen. Er worden afspraken gemaakt met organisatoren van grotere evenementen; Gemeente Veilige fietspaden aanleggen (oa. langs Aarschotsesteenweg, Dieperstraat, Ramselsesteenweg ); Gemeente Provincie Antwerpen, dienst mobiliteit Selecteren en uitwerken van een functioneel en recreatief fiets- en wandelroutenetwerk. Missing links die verbinding maken met lokale en bovenlokale fietsnetwerken worden opgespoord en aangelegd: Provincie Antwerpen Provincie Antwerpen Herwaarderen van Trage wegen; Gemeente Trage wegen vzw, provincie Antwerpen (dienst duurzaam milieuen natuurbeleid en Regionale Landschappen) Aanleggen van voetgangersdoorsteken en fietsdoorsteken die de doorwaadbaarheid van kernen en woonwijken vergroot. Ook potentiële fietsdoorsteken van woonwijken naar het centrum worden gedetecteerd en aangelegd; Gemeente Voorzien van onderhoud van fietspaden; Gemeente Opleggen van een min. aantal fietsparkeerplaatsen via verordening woonkwaliteit; Gemeente 100. Voorzien van voldoende, kwalitatieve fietsenstallingen op oordeelkundig gekozen plaatsen (bv. aan bushaltes en carpoolparkings); Gemeente Fietsdiefstalpreventie; Politie Invoeren van fietsstraten (vb. oude spoorwegbedding) 103. Invoeren van een voetgangerszone of bij aanleg van het openbaar domein uitgaan van de fietser en de voetganger als maatgevend ontwerpvoertuig ; Gemeente Garanderen van een vlotte toegankelijkheid van het publiek domein voor fietsers en voetgangers. Gemeente

51 51 Stimuleren van duurzaam verplaatsingsgedrag door sensibilisatie Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 105. De Burgemeester gaat op de fiets; IOK IOK Promoten en stimuleren van fietspoolen; Gemeente Promoten van een autoluwe schooldag bij de scholen; Gemeente Mobiel Een project rond duurzaam naar school uitvoeren; Gemeente Vanaf Kaartje opmaken met veilige schoolroutes en uitdelen aan kinderen en ouders; Gemeente Vanaf Scholen op educatief vlak ondersteunen: strapdag, Sam de verkeersslang, 10op10 label; Gemeente Mobiel 21, Octopusplan, Provincie Antwerpen (dienst mobiliteit) De hinder door auto s aan scholen beperken, evt. door inzet wijkagent; Gemeente De actie Met Belgerinkel naar de winkel organiseren; Gemeente Bond Beter Leefmilieu Promoten van elektrische fiets als alternatief voor (2 e ) wagen Gemeente Wegwerken van hinderpalen voor introductie van plug in hybride en batterij elektrische voertuigen Door het uitbouwen van een netwerk van elektrische oplaadpunten, communicatie over oplaadpunten, aparte parkeerplaatsen, meewerken aan proefprojecten,. kunnen burgers en bedrijven overschakelen op elektrische voertuigen. Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 114. Een (openbaar) aanbod voorzien aan laadinfrastructuur (vb. aan de Mixx); Gemeente Eandis Voorzien van aparte parkeerplaatsen voor elektrische voertuigen (vb. aan de Mixx); Gemeente Klimaatvriendelijk rijden stimuleren Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 116. Organiseren van een infoavond ecodriving, ; Gemeente Vanaf Organiseren van een actie rond bandenspanning, met een gratis meting; Gemeente Energiesnoeiers Vanaf 2014

52 52 Kwalitatief aanbod en efficiëntie openbaar vervoer versterken Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 118. De infrastructuur rond bushaltes verbeteren (bv. fietsenstalling); Gemeente De Lijn Het aanbod, frequentie, doorstroming en comfort van het openbaar vervoer verbeteren; De Lijn, NMBS De Lijn, NMBS, IOK Uitbouw van snelle en hoogfrequente regionale openbaar vervoerlijnen; De Lijn De Lijn Verdere ondersteuning en uitbouw vrijwilligersnetwerk als alternatief voor belbussen; OCMW Milieuprestatie/ technologie van de voertuigen van het openbaar vervoer verbeteren Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 122. Inschakelen van elektrische of hybride pendelbussen. De Lijn De Lijn Vanaf 2015 CO 2-uitstoot van particulier verlagen door bij planning rekening te houden met mobiliteit. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 123. Ruimte voor de integratie van alternatieve vervoerswijzen in het openbaar domein voorzien (tram, cambio, carpool, fiets, elektrische oplaadpunten); Gemeente Strenge parkeernormen hanteren; Gemeente Bij inplanning van grotere projecten moet ook het mobiliteitsaspect in rekening gebracht worden, hetzij door een mobiliteitstoets, hetzij door een mobiliteitseffectenrapport. Er wordt uitgegaan van het STOP-principe; Gemeente Realiseren van wegencategorisering via mobiliteitsplan; Gemeente Garanderen van de doorstroming van doorgaand verkeer, waar nu files zijn; Gemeente Inrichten van autovrije of autoluwe zones; Gemeente Inrichten van één of meerdere zone 30 (vb. aan scholen) Gemeente Andere mobiliteitsmaatregelen Ruimtelijk-ordeningsbeleid dat uitgaat van nabijheid Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 130. Inplanting van attractiepolen nabij woonwijken en centra. Het STOP-principe toepassen bij locatie keuze van grote publiekstrekkers (winkels, sporthal, lokale bedrijvenzone, ). Gemeente

53 53

54 54 Invoeren en optimaliseren van (elektronische / financiële) verkeersgeleiding-systemen Intelligente Transport Systemen (trajectbewaking met automatische nummerplaatherkenning voor vrachtverkeer, gemiddelde snelheidsberekening,...) kunnen ervoor zorgen dat op piekmomenten en bij incidenten het centrum niet dichtslibt. Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 131. Onderzoeken van invoering van een systeem waarbij intelligent wordt omgegaan met verkeerslichten, met een regeling voor voetgangers, fietsers en gemotoriseerd verkeer (groene golf of verlenggroen voor auto, vrachtwagen en/of bus); Gemeente AWV Vanaf Voorzien van minder hinder bij wegenwerken. Knelpunten voor fietsers wegwerken bij wegenwerken (vb. betere signalisatie voor fietsers). Gemeente AWV Technische en planmatige ingrepen die het milieu en de veiligheid ten goede komen Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 133. Congestie- en ongeval gevoelige punten wegwerken; AWV AWV Ruimtelijke planning en mobiliteitsplanning afstemmen. Gemeente IOK Regelgeving en handhaving: integreren van STOP-principes in het aanvullend verkeersreglement Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 135. Een strikte handhaving naar foutparkeren en snelheid hanteren; Politiezone Politiezone Invoeren van een trajectcontrole voor doorgaand verkeer. Politiezone Politiezone Intergemeentelijke actie Kempens fietsplan Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 137. Uitwerken en uitvoeren van Kempens fietsplan met aandacht voor woon-werkverkeer IOK IOK; Resoc Kempen, Provincie Antwerpen Bovengemeentelijke mobiliteitsstudie Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 138. Opmaak van relevante bovengemeentelijke gebiedsgerichte mobiliteitsstudies; Provincie Antwerpen, mobiliteit dienst Provincie Antwerpen, dienst mobiliteit Vanaf 2014

55 55 Tertiaire sector Inleiding De tertiaire sector is een zeer brede en diverse sector. Hierin zitten onder andere volgende deelsectoren vervat: Lokale handelaars Horeca Kantoorgebouwen Scholen Naast de specifieke acties op vlak van de verbetering van de gebouwschil zijn er verschillende acties uit te voeren typisch voor een bepaalde deelsector: Duurzaam woon-werk of woon-school verkeer Promoten van met de fiets/te voet naar de winkel Verlagen van elektriciteitsfactuur door relighting Parameters Om de inspanningen van de gemeente te visualiseren en evalueren, worden een aantal parameters jaarlijks opgevolgd: Totaal energieverbruik tertiaire sector Totale CO 2-uitstoot tertiaire sector Actuele toestand Een groot gedeelte van het energieverbruik van de tertiaire sector is gerelateerd aan gebouwen: kantoren, handelszaken, horeca, scholen, Het gebouwenbestand in de gemeente is relatief oud en vele kantoren zijn nog niet voldoende geïsoleerd. Het besparingspotentieel in gebouwen is nog groot. Het meeste woon-werk/school verkeer wordt afgelegd met de auto. Hiervoor zijn tal van alternatieven aan te bieden. Inzetten op duurzame mobiliteit in deze sector resulteert niet alleen in een CO 2 -reductie, maar zorgt bovendien voor een leefbaarder (handels)centrum. Doelstelling minstens 20% reductie van de CO 2-uitstoot van tertiaire gebouwen

56 56 Actieplan Tertiaire (niet gemeentelijke) gebouwen Lokale handelaars en verenigingen stimuleren om te kiezen voor energiebesparing en efficiëntie via sensibilisatieacties Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 139. Communicatie en informatie over besparingsmogelijkheden en subsidies; Gemeente Aanmoedigen voor het ondertekenen van de engagementsverklaring Kempen2020 ifv betrokkenheid verhogen; IOK IOK Vanaf Promotie zelfscan energie voor KMO's (Agentschap Ondernemen); UNIZO UNIZO Vanaf Sensibilisatie om lichthinder te beperken; UNIZO UNIZO, adviesraad lokale economie 143. Acties van partners rond verlaging elektriciteitsverbruik bekend maken bij lokale handelaars; UNIZO Ag. Ondernemen, VOKA, UNIZO Vanaf 2015 Vanaf Stimulatie passiefrenovatie van kantoren via doorverwijzing naar partners; Ag. Ondernemen Ag. Ondernemen Vanaf Stimulatie renovatie in kantoren (na-isoleren, hoogrendementsglas, ) via het organiseren van infoavonden en door te verwijzen naar partners; 146. Stimulatie bouw van passieve of bijna energie neutrale kantoren via het organiseren van infoavonden en door te verwijzen naar partners; Ag. Ondernemen Ag. Ondernemen Vanaf 2015 Ag. Ondernemen Ag. Ondernemen Vanaf Scholen energiezuiniger maken door scholen aan te moedigen om deel te nemen aan actie Klimaatscholen; IOK Vanaf Kinderen sensibiliseren via schoolpakket omtrent duurzaam energieverbruik; Dienst huisvesting KWP Verder inzetten op isolatie van lokalen jeugdverenigingen (dak- en muurisolatie, HR-beglazing); Gemeente Hernieuwbare energie Sensibilisatie rond hernieuwbare energie naar handelaars en verenigingen Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 150. Organisatie infoavonden rond de plaatsing van zonnepanelen; IOK, UNIZO IOK, UNIZO Organisatie infoavonden rond het gebruik van warmtekrachtkoppeling; IOK, UNIZO IOK, UNIZO Bekendmaking van geothermie; VITO, IOK VITO, IOK Voorbeeldprojecten in de kijker zetten. IOK IOK

57 57 Onderzoek naar en investeringen in hernieuwbare energie Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 154. Proefproject geothermie; VITO, IOK VITO, IOK Vanaf Onderzoek naar nieuwe locaties geothermie; VITO, IOK VITO, IOK Vanaf Opmaken warmtekaarten, inventarisatie mogelijkheden warmte in bepaald gebied (warmtenetten); DNB, IOK DNB, IOK Vanaf Onderzoek naar mogelijkheid oprichting van een coöperatieve rond hernieuwbare energie; Campina Energie Campina Energie Vanaf Oprichting van coöperatieve rond hernieuwbare energie ifv concreet project. Campina Energie Campina Energie Vanaf 2015 Klimaatvriendelijk rijden Stimuleren van duurzaam vervoer door sensibilisatie Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 159. Promotie van en advies over autoluw woon-werkverkeer; IOK IOK, Provincie Antwerpen (dienst mobiliteit, mobiliteitspunt) Vanaf Verspreiding resultaten en promoten toepassing studieproject PIEK2 ( Gemeente Vanaf Sensibiliserende acties fietsgebruik bij klanten Gemeente Vanaf 2015

58 58 Industrie Inleiding Sectoren die niet onder het beleid van een gemeente vallen, moeten niet in rekening worden gebracht. Een voorbeeld zijn de EU ETS bedrijven. Deze bedrijven krijgen via een Europees emissiehandelssysteem emissierechten toegewezen. Via Europa worden deze emissierechten opgevolgd. In de Kempen gaat dit over 20 bedrijven. In de gemeente Herselt zijn er geen ETS-bedrijven. De Vlaamse Regering ontwikkelde in het verleden reeds een aantal instrumenten ter verbetering van het rationeel energiegebruik binnen de Vlaamse industrie: de artikelen van het Energiebesluit (het vroegere besluit Energieplanning), de energieconsulenten voor bedrijven, het audit- en het benchmarkingconvenant, de ecologiepremie, groene waarborg, REG-premies, energiescan voor bedrijven,... Vanaf 1 januari 2015 kunnen bedrijven intekenen op de energiebeleidsovereenkomsten. De energiebeleidsovereenkomsten zijn de belangrijkste beleidsinstrumenten om de energie-efficiëntie van de energieintensieve industrie te verbeteren in Vlaanderen, zonder de groeikansen ervan te ondermijnen. Deze energiebeleidsovereenkomsten zijn bedoeld voor bedrijven met een primair verbruik groter dan 0,1 PJ (zowel voor ETS- als niet-ets-bedrijven). De overeenkomsten lopen van Door de overeenkomst te ondertekenen engageert het bedrijf zich o.a. om een energie-audit te laten uitvoeren en op basis hiervan een energieplan uit te werken, om jaarlijks verslag uit te brengen aan het Verificatiebureau,... In ruil legt de Vlaamse overheid aan deze bedrijven geen bijkomende maatregelen op naar energie-efficiëntie of CO 2 -reductie (bv. geen energieof CO 2 -taks betalen). Voor bedrijven met primair verbruik < 0.1 PJ wordt geen overeenkomst in Vlaanderen opgezet. Voor deze bedrijven (industrie, KMO s, handelaars, ) zal de gemeente acties opzetten. Zij kunnen hen aanmoedigen om de engagementsverklaring van Kempen2020 te ondertekenen. Actuele toestand Bedrijven zijn goed voor 4,38% van de CO 2 -uitstoot op het gemeentelijk grondgebied. Doelstelling 20% CO 2-reductie binnen sector industrie Parameters Om de inspanningen van de gemeente te visualiseren en evalueren, worden een aantal parameters jaarlijks opgevolgd: Totaal energieverbruik sector industrie Totale CO 2-uitstoot sector industrie

59 59 Actieplan Gebouwen Bedrijven stimuleren om te kiezen voor duurzame bedrijfsvoeren en energiebesparing via sensibilisatieacties Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 162. Bedrijven stimuleren om engagementsverklaring Kempen2020 te ondertekenen; IOK BTM IOK BTM, VOKA, UNIZO Communicatie rond besparingsmogelijkheden en subsidies voor energiezuinige industriegebouwen; IOK BTM IOK BTM, VOKA, UNIZO 164. Promotie zelfscan energie voor KMO s (Ag. Ondernemen); IOK BTM IOK BTM, VOKA, UNIZO 165. Promotie gratis energiescan door deskundige voor KMO s (Ag. Ondernemen); IOK BTM IOK BTM, VOKA, UNIZO 166. Bedrijven stimuleren om energiebesparende maatregelen met korte terugverdientijden uit te voeren; IOK BTM IOK, BTM, VOKA, UNIZO Ruimtelijke planning van en investeringen in duurzame bedrijventerreinen Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 167. Ontwikkeling van duurzame bedrijventerreinen; IOK IOK Toestaan gekoppeld en meerlagig bouwen in bestaande bedrijventerreinen; Gemeente IOK Stimuleren of verplichten van gekoppeld en meerlagig bouwen in nieuwe ontwikkelingen van bedrijventerreinen; Gemeente IOK Stimuleren of verplichten van bedrijven om dakoppervlakte nuttig aan te wenden voor zonnepanelen of groendaken (afkoeling). Gemeente IOK Onderzoek naar mogelijkheden multifunctioneel gebruik parkings bedrijven; Gemeente Vanaf 2014 Processen Bedrijven stimuleren om te kiezen voor duurzame processen via sensibilisatieacties Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 172. Communicatie over best practice voorbeelden van energiezuinige bedrijfsvoering (productieprocessen); IOK BTM IOK, BTM, VOKA,

60 Onderzoeken naar mogelijke efficiënte samenwerking rond energiestromen (warmte, koude, water) IOK IOK UNIZO

61 61 Hernieuwbare energie Sensibilisatie rond hernieuwbare energie naar bedrijven Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 174. Organisatie infoavonden rond de plaatsing van zonnepanelen voor bedrijven; IOK BTM IOK BTM Vanaf Bedrijven stimuleren om 100% groene stroom aan te kopen; IOK BTM IOK BTM, VOKA, UNIZO 176. Ondersteunen organisatie samenaankoop groene stroom voor bedrijven; IOK BTM IOK BTM, VOKA, UNIZO, POM Antwerpen Vanaf 2015 Vanaf Organisatie infoavonden rond het gebruik van warmtekrachtkoppeling voor bedrijven; IOK BTM IOK BTM Vanaf Bekendmaking van geothermie bij bedrijfsleiders; IOK BTM VITO, IOK, VOKA Voorbeeldprojecten van bedrijven in de kijker zetten. IOK BTM IOK Vanaf Promoten van cleantechambassadeurs; Provincie Antwerpen Onderzoek naar en investeringen in hernieuwbare energie Provincie Antwerpen Vanaf 2015 Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 181. Faciliteren proefproject geothermie; VITO, IOK VITO, IOK, VOKA Vanaf Onderzoek naar nieuwe locaties geothermie; VITO, IOK VITO, IOK, VOKA Vanaf Opmaken warmtekaarten, inventarisatie mogelijkheden warmte in bepaald gebied (warmtenetten); DNB, IOK DNB, IOK Vanaf Onderzoek naar mogelijkheid oprichting van een coöperatieve rond hernieuwbare energie; Campina Energie Campina Energie Vanaf Oprichting van coöperatieve rond hernieuwbare energie ifv concreet project. Campina Energie Campina Energie Vanaf 2015 Klimaatvriendelijk rijden Stimuleren van duurzaam vervoer door sensibilisatie Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 186. Promotie van en advies over autoluw woon-werk verkeer; IOK IOK, Provincie Antwerpen (dienst mobiliteit, mobiliteitspunt) Vanaf 2015

62 Verspreiding resultaten en promoten toepassing studieproject PIEK2 ( Gemeente Vanaf Stimulatie gebruik van groene voertuigen door bedrijven. LiTC LITC, VIM, VIL Investeringen in duurzame mobiliteit Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 189. Voorzien van veilige fiets- en voetgangersverbindingen in (nieuwe) bedrijventerreinen. Gemeente IOK

63 63 Landbouw Inleiding Ook de landbouwsector is verantwoordelijk voor broeikasgasemissies. In deze sector zijn er CO 2 -emissies door het energieverbruik nodig voor de landbouwactiviteiten, maar daarnaast zijn er ook emissies van andere broeikasgassen zoals CH 4 en N 2 O. Deze gassen worden uitgestoten door de vertering van de veestapel, de mestopslag en de bodem. Binnen het Burgemeestersconvenant is het niet verplicht de nietenergiegebonden uitstoot van broeikasgassen van deze sector mee te nemen.. Actuele toestand Voor landbouwbedrijven is de energiekost vaak een grote kost. De opportuniteiten voor emissiereductie moeten daarom gezocht worden in duurzame energieproductie. Voor de landbouw zijn WKK s en warmtepompen kostenefficiënte maatregelen, die op termijn een winstgevende maatregel zijn door het verlagen van de energiekost. Doelstelling De CO 2-uitstoot in de sector landbouw met 20% verlagen Parameters Om de inspanningen van de gemeente te visualiseren en evalueren, worden een aantal parameters jaarlijks opgevolgd: Totaal energieverbruik sector landbouw Totale CO 2-uitstoot sector landbouw

64 64 Actieplan Energieverbruik verminderen Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 190. Promoten van de brochure Landbouw, watt brengt het op? Vlaamse overheid, Boerenbond Vlaamse overheid, Boerenbond Verminderen van het brandstofverbruik van machines en tractoren; Hooibeekhoeve Hooibeekhoeve Uitvoeren energiescans in landbouwbedrijven; Boerenbond Boerenbond Warmteverlies opsporen door uitvoering van thermische scans; Boerenbond Boerenbond Uitwerken van een collectief warmteverbruik op landbouwbedrijven; Boerenbond Boerenbond Relighting uitvoeren in landbouwbedrijven Boerenbond Boerenbond Haalbaarheid van halfgesloten kassen in de glastuinbouw onderzoeken; Boerenbond Boerenbond Opvolgen van onderzoek van RMO s Milcobel (melkophaalvrachtwagens laten rijden uit biogas van bv. pocketvergisters). Boerenbond Boerenbond Hernieuwbare energie Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 198. PV-panelen plaatsen op landbouwbedrijven Boerenbond Boerenbond Onderzoek naar mogelijke oprichting van coöperatieven of leasingformules zodat meer PV-panelen geplaatst kunnen worden op landbouwbedrijven (meer dan eigen verbruik); Boerenbond Boerenbond Geothermische energie (laag en hoogwaardig) gebruiken in glastuinbouw; Boerenbond Boerenbond, Dynak Installatie van warmtepompen op landbouwbedrijven promoten; Boerenbond Boerenbond Onderzoek naar mogelijke inplanting van kleinschalige windmolen op landbouwbedrijven; Boerenbond Boerenbond Onderzoek naar mogelijke oprichting van coöperatieve om kleinschalige windmolens op landbouwbedrijven te plaatsen; Boerenbond Boerenbond Promoten van een WKK op landbouwbedrijven; Boerenbond Boerenbond Promoten van pocketvergisters op landbouwbedrijven. Boerenbond Boerenbond Inzet van streekproducten

65 65 Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 206. Promoten van lokale producten en streekproducten; Rurant, gemeente Boerenbond, Rurant Gebruik van lokale producten en streekproducten voor gemeentelijke activiteiten. Gemeente Boerenbond, Rurant

66 66 Participatie Inleiding Onder dit thema komen acties die mogelijk al aan bod zijn gekomen bij de inhoudelijke thema s. Hier wordt een globaal overzicht gegeven van de wijze waarop burgers en belanghebbenden betrokken worden. Om de doelstelling van het Burgemeestersconvenant te behalen, hebben we meer nodig dan enkel technologische oplossingen. Bepaalde gewoonten en technologieën zijn diep ingebed in maatschappelijke structuren. De visie en strategie van het gemeentelijk klimaatbeleid moet bijgevolg gedragen worden door de maatschappij als zodanig en moet ook voldoen aan het verwachtingspatroon van de maatschappelijke actoren. Participatie in de ruimste zin is hiervoor essentieel. De gemeente zal hier actief rond werken. De 4E-strategie ( examplify, enable, engage, encourage ) wordt als strategie gehanteerd om als overheid een succesvolle promotie in functie van gedragsverandering richting meer duurzame levensstijl te kunnen realiseren: Enable : het vergemakkelijken Door barrières weg te nemen, informatie aan te reiken, faciliteiten en volwaardige alternatieven te voorzien, vaardigheden aan te leren, te trainen en aan te bieden. Hiermee begint alles: het heeft geen zin de bevolking te vragen om te veranderen als ze niet weet hoe, of, als ze weet hoe, dat wat nodig is niet beschikbaar is. Exemplify : de overhead neemt de leiding Door naar goede voorbeelden te zoeken en die toe te passen binnen de eigen werking en in de aandacht te brengen van de bevolking; door consequente vertaling van de doelstelling naar het eigen dagelijks beleid (zowel op vlak van besluitvorming als uitvoering) Engage : realiseer betrokkenheid bij de doelgroepen Informatie en korte, eenmalige campagnes leiden niet tot blijvende gedragswijziging. Het moet steeds een onderdeel zijn van een breder initiatief met burgerbetrokkenheid en -actie, samenwerking en overleg, persoonlijke contacten en enthousiasme, media campagnes/opiniemakers, netwerken Encourage : geef de juiste signalen De overheid beschikt over verschillende instrumenten om gedragswijziging te stimuleren (of op te leggen): prijssignalen (premies, taxen), beloningen, erkenning en sociale druk, reglementering, geldboetes, straffen en handhaving Alleen door op elk van de 4 E s in te zetten kan structurele gedragswijziging bereikt worden. Actuele toestand De gemeente betrekt nu al verschillende stakeholders in haar beleid: milieuraad; onderwijssector; werkgevers en werknemers; bouwers en verbouwers; ondernemers; landbouwers; verenigingen (sport, jeugd, natuur, ); De gemeente zal deze bestaande, succesvolle samenwerkingen ook in de toekomst verderzetten. De gemeente communiceert op dit moment via verschillende gemeentelijke media: gemeentelijk infoblad, digitale nieuwsbrief, website, sociale media en elektronische infoborden. De aanpak en communicatie wordt aangepast aan de doelgroep en het thema. Doelstelling Zorgen voor een zo breed mogelijk draagvlak voor het gemeentelijk klimaatbeleid; Een zo groot mogelijk publiek binnen de verschillende doelgroepen trachten te bereiken; (actieve) betrokkenheid bij de verschillende doelgroepen aanwakkeren.

67 67 Actieplan Voor acties waarin de gemeente een voorbeeldrol opneemt wordt verwezen naar hoofdstuk 0. Instrumenten die het gemeentebestuur inzet om rationeel energiegebruik bij de doelgroepen mogelijk te maken en te belonen of te sturen, werden opgenomen in voorgaande thematische actietabellen. Regionale participatie Opbouwen van een brede, regionale participatie aan Kempen2020, waarbij maximale, actieve betrokkenheid van stakeholders wordt beoogd via samenwerking en partnerschap.

68 68 Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 208. Leitbild voor de Kempen opmaken per thema (wonen, mobiliteit, lokale economie) IOK Voortrekkers onder 2015 de regionale stakeholders 209. Ideeënbus lanceren op en bekendmaken via gemeentelijke kanalen IOK IOK Engagementsverklaring voor bedrijven/organisaties: een actieve betrokkenheid van regionale stakeholders realiseren door het lanceren en promoten van een engagementsverklaring Kempen2020 en publieke bekendmaking ervan via IOK Gemeentebesturen, DNB s, provincie Antwerpen, VITO Vanaf Lanceren, bekendmaken en up-to-date houden van een regionale projectwebsite IOK Hoofdpartners streekproject Vanaf Leaflet over streekproject verspreiden onder potentiële stakeholders IOK IOK Vanaf Organisatie van een jaarlijks event voor partners en potentiële stakeholders rond het streekproject Kempen2020 IOK Hoofdpartners Kempen2020 Jaarlijks (eerste keer ) Interne participatie Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 214. Organisatie van (twee)jaarlijkse workshop rond lokaal energie- en klimaatbeleid IOK IOK, Eandis crowd funding onder personeel organiseren om klimaatvriendelijke maatregelen te financieren IOK IOK Vanaf Gemeentebestuur neemt de leiding door goede voorbeelden te zoeken en die toe te passen binnen de eigen werking en in de aandacht te brengen van de bevolking; door consequente vertaling van de doelstelling naar het eigen dagelijks beleid (zowel op vlak van besluitvorming als uitvoering) 217. Communicatie (via gemeentelijke kanalen en van goede voorbeelden in de gemeente (vb. energiebesparing als gevolg van een renovatieproject wordt opgevolgd en gecommuniceerd) Gemeente Vanaf 2014 Gemeente Vanaf 2014

69 69 Externe participatie Nr. Acties Initiatiefnemer Partner Timing 218. Opzetten van een coöperatieve met bewoners voor een HE project. De mogelijkheid onderzoeken voor het oprichten van een coöperatieve; Campina Energie IOK, Campina Energie Vanaf Opzetten van een coöperatieve op met bewoners voor een HE project. De mogelijkheden onderzoeken voor het oprichten van een coöperatieve ifv een concreet project. Campina Energie IOK, Campina Energie Vanaf De gemeente optimaliseert de communicatie naar de verschillende doelgroepen, vb. door een vaste rubriek in het gemeentelijk infoblad, 221. De gemeente zet een participatietraject op rond een concreet project (bijvoorbeeld vergroenen en fietsvriendelijke maken marktplein); 222. Betrekken van stakeholders bij gemeentelijk beleid De gemeente betrekt de milieuraad en ander stakeholders, de milieuraad wordt gevraagd in het bijzonder oog te hebben voor kansen op vlak van CO 2-reductie in haar adviesverlening aan gemeentebestuur Promoten van nieuwe (bottom-up) initiatieven De gemeente faciliteert en promoot nieuwe initiatieven die vanuit burgers of verenigingen ontstaan (bv. repaircafés, ) 224. Als gemeente actief deelnemen aan de sectorale klimaatwerkgroepen, door per sectorale werkgroep een ambtenaar af te vaardigen Gemeente IOK Vanaf 2015 Gemeente Vanaf 2015 Gemeente Vanaf 2014 Gemeente Vanaf 2014 IOK IOK Vanaf E-portemonnee opstarten ( IOK IOK Vanaf Energiemeesternetwerk oprichten en blijvend ondersteunen IOK IOK Vanaf Sensibiliserende, lokale energietool lanceren, waarmee ieder gezin haar energieverbruik kan positioneren t.o.v. alle andere gezinnen in de gemeente Eandis IOK, gemeenten Vanaf 2016

70 70 Lijst met afkortingen AWV Agentschap Wegen en Verkeer BBL Bond Beter Leefmilieu BEN Bijna Energie Neutraal BTM Bedrijventerreinmanagement CH 4 Methaan CO 2 Koolstofdioxide DNB Distributienetbeheerder DYNAK Dynamisch Actieplan Kempen energiek Goedkope energielening Kempen EPC Energie Prestatiecertificaat ETS Emissions trading system EU Europese Unie HE-project Hernieuwbaar energieproject IOK Intercommunale Ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen KMO kleine of middelgrote onderneming KWP Kempens Woonplatform LAC Lokale Adviescommissie LiTC Logistiek Innovatie Trainingscentrum MJP Gemeentelijk Meerjarenplan ( ) N 2O Lachgas OVAM Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij PJ Pico Joule POM Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij PV-panelen Fotovoltaïsche zonnepanelen REG Rationeel Energiegebruik RESOC Regionaal Sociaaleconomisch Overlegcomité RMO Rijdende melk ontvangst RURANT Platform voor rurale ontwikkeling in de provincie Antwerpen STOP Stappen, Trappen, Openbaar en collectief vervoer, Personenwagen STRAP Stappen en trappen SVK Sociaal verhuurkantoor UNIZO Unie van Zelfstandige Ondernemers VIL Vlaams Instituut voor de Logistiek VIM Vlaams Instituut voor Mobiliteit VITO Vlaamse Instelling Voor Technologisch Onderzoek VOKA Vlaams netwerk van ondernemingen V-test Vergelijkende test voor elektriciteit en aardgas WKK Warmtekrachtkoppeling

71 71 BESLUIT eenparig: Het energie- en klimaatactieplan Herselt dat in de situering van dit besluit integraal werd weergegeven, goed te keuren. PERSONEELSDIENST 012 Deontologische code voor het gemeentepersoneel conform art. 112 van het Gemeentedecreet ( ) De deontologische code voor het gemeentepersoneel en de gedragscode specifiek voor het gebruik van internet en sociale media worden door de raad goedgekeurd zoals hieronder weergegeven, met volgende stemming: Stemmen voor: F. Luyten, L. Peetermans, K. Helsen, R. Korthout, C. Van Thielen, L. Van Hove, M. Van der Veken, M. Peeters, G. Battel, H. Van Reet, K. Bloemmen, M. Van den Wouwer, M. Colson, R. Aerts, T. Saliën, H. Buts, M. Vangeel, I. Van den Bulck, G. Hermans, P. Keymeulen, W. Tubbax Stemt tegen: J. Van Herck Deze codes werden besproken en gunstig geadviseerd door de verschillende diensthoofden in een overleg op , door de syndicale organisaties op het onderhandelings- en overlegcomité van , door het managementteam op en door het college in de zitting van De beide codes worden ook voorgelegd aan de OCMW-raad en de raad van bestuur van het AGB. Gedragscode voor het personeel van de gemeente 1 1. Inleiding - Deontologische code voor het personeel Het personeel van de gemeente Herselt engageert zich om het bestuurlijk en ambtelijk beleid van de Herseltse bestuursorganen optimaal voor te bereiden en uit te voeren. De burgers, politici, collega s verwachten van ons allemaal een optimale bijdrage aan de werking van de gemeente. Het is daarom ook belangrijk dat we ons steeds van die verwachting bewust zijn en er dagelijks naar handelen. 1 Art. 112 Gemeentedecreet De gemeenteraad stelt een deontologische code voor het gemeentepersoneel vast. Die concretiseert de bepalingen van deze afdeling en kan bijkomende deontologische rechten en verplichtingen opnemen. (Art. 112 datum inwerkingtreding cfr. Gemeentedecreet - art. 313, 2 - B.S ) Art. 111 OCMW decreet De raad voor maatschappelijk welzijn stelt een deontologische code vast voor het personeel van het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn. Die concretiseert de bepalingen van deze afdeling en kan bijkomende deontologische rechten en verplichtingen opnemen.

72 72 De eerste versie van de deontologische code voor het gemeentepersoneel werd goedgekeurd op de vergadering van het managementteam van en werd als zodanig syndicaal onderhandeld op De deontologische code werd in herwerkte vorm behandeld op het diensthoofdenoverleg van , het managementteam van en syndicaal onderhandeld op De deontologische code wordt via een personeelsvergadering toegelicht aan zowel het administratieve als het uitvoerende personeel van gemeente, OCMW en AGB. 2. Centrale waarden De deontologische code van het personeel is geen naakte opsomming van regels, maar wil richting geven aan het handelen van het personeel. De gedragscode biedt een aantal richtlijnen die een houvast kunnen bieden voor correct ethisch gedrag. Met vragen kan het personeel steeds terecht bij de leden van het managementteam waaronder hun dienst ressorteert of bij het diensthoofd Loyaliteit Correctheid Rechtvaardigheid Efficiëntie - Klantvriendelijkheid Loyaliteit Dit betekent dat een personeelslid trouw handelt conform het afgesproken verwachtings-patroon én de verantwoordelijkheid die men heeft toebedeeld gekregen binnen het organogram. We zijn loyaal ten opzichte van het bestuur en de diensthoofden. We steunen hen in hun beslissingen en voeren deze tijdig en met zorg uit zolang ze wettelijk geoorloofd zijn. Een persoonlijke opinie mag geen obstakel zijn bij het loyaal uitvoeren van beleidsbeslissingen. Indien een beslissing volgens jou strijdig is met de wettelijke bepalingen, verwittig je diensthoofd of de secretaris. We zijn loyaal ten opzichte van onze collega s. We geven hen de informatie die zij nodig hebben en werken constructief samen in teamverband. We gaan respectvol om met collega s en houden er rekening mee dat normen en waarden onderling kunnen verschillen. Gestreefd wordt steeds, naar een open dialoog en een constructieve samenwerking Als diensthoofd zijn we loyaal ten opzichte van onze medewerkers, we ondersteunen hen, informeren hen, zijn aanspreekbaar en geven hen de nodige middelen om de doelstellingen te bereiken, binnen onze mogelijkheden (bv. financiële middelen). We laten erkenning voor goede prestaties van de medewerkers blijken en wijzen tijdig op eventuele verbeterpunten. We evalueren onze medewerkers op een eerlijke en neutrale manier. We onthouden ons van evaluatie indien gevoelsmatige elementen een objectieve kijk op de geëvalueerde belemmeren. In voorkomend geval verzoeken wij de secretaris om alternatieve evaluatoren te laten voorstellen door het managementteam. Concrete voorbeelden: - als we adviezen geven, doen we dat met een volledige en precieze voorstelling van de feiten. We houden geen relevante informatie achter. - als een beslissing genomen is, werken we snel, constructief en efficiënt om deze uit te voeren, ook al kunnen we ons misschien niet altijd vinden in de beslissing. We verdedigen de beslissing, respecteren deze en voeren ze loyaal uit. Wanneer er beslissingen genomen moeten worden zijn we actief en 2 Art. 107 Gemeentedecreet 1. De personeelsleden oefenen hun ambt op een loyale en correcte wijze uit. De personeelsleden zetten zich op een actieve en constructieve wijze in voor de realisatie van de opdracht en de doelstellingen van de gemeente. 2. De personeelsleden respecteren de persoonlijke waardigheid van iedereen. (Art. 107 datum inwerkingtreding cfr. Gemeentedecreet - art. 313, 2 - B.S )

73 73 kritisch. We zetten onze kennis en ervaring in voor het beste beleid en de beste manier om iets uit te voeren. - we hebben respect voor elkaar en elkaars werk. - we werken aan een opbouwende en goede werksfeer. - we komen gemaakte afspraken na. - als we aan een dossier werken dat relevant is voor een collega of andere dienst, brengen we die persoon van het dossier op de hoogte. Correctheid Dit betekent dat men niet afwijkt van de gestelde eisen of regels of afspraken. We respecteren de wetten, decreten, reglementen en beperkingen van de bevoegdheden die ons zijn toegekend. We gedragen ons professioneel : hanteren een beleefd taalgebruik, beheersen onszelf, brengen respect op voor persoonlijke waardigheid. Tijdens de diensturen wijdt het personeel zich volledig aan de job. We tikken correct in en uit en regelen geen privézaken tijdens de diensturen. Rechtvaardigheid Dit houdt in dat men zich redelijk, billijk en onpartijdig gedraagt. We behandelen burgers in gelijke gevallen op eenzelfde manier. We blijven objectief en oefenen onze functie op neutrale wijze uit. Iedere vorm van discriminatie of zelfs wekken van schijn van partijdigheid is verboden. Daarom aanvaarden wij geen geschenken, beloningen of voordelen die verband houden met ons ambt. Krijgen we toch geschenken dan brengen we ons diensthoofd daarvan op de hoogte. 3 Het vragen van gunsten door een personeelslid aan een burger, bedrijf of organisatie is totaal uit den boze en kan zowel strafrechtelijke als tuchtrechtelijke consequenties sorteren. Nevenactiviteiten mogen geen invloed hebben op de uitoefening van onze functie. We oefenen geen nevenactiviteiten uit zonder voorafgaande kennisgeving aan het college (via mail). Concrete voorbeelden: - iedere vorm van discriminatie is uit den boze; we laten ons bij de uitoefening van onze functie niet beïnvloeden door filosofische, politieke of religieuze overtuigingen, door seksuele geaardheid, geslacht, ras of herkomst - persoonlijke voorkeuren en overtuigingen of het engagement in een vereniging mogen geen weerslag hebben op de objectiviteit waarmee we ons werk doen -we proberen te voorkomen dat privé-belangen de objectiviteit van onze taakuitoefening kunnen beïnvloeden; doet zo n situatie zich voor dan brengen we ons diensthoofd op de hoogte en kan het dossier worden doorgegeven aan een collega - We behandelen dossiers van schepenen of raadsleden op dezelfde wijze als andere burgers. -Het aanvaarden van geschenken kan jouw objectiviteit als ambtenaar in het gedrang brengen of die schijn wekken. Daarom moeten we hier uiterst voorzichtig mee omspringen. Een geschenk aanvaarden kan enkel onder de volgende voorwaarden, die allemaal voldaan moeten zijn: We spreken erover in het openbaar We brengen ons diensthoofd hiervan op de hoogte, die beslist of ze aanvaard kunnen worden. De waarde van het geschenk is alleszins minder dan 50,00 EUR. Ze verplichten ons tot geen enkele gunst of wederdienst. Ze worden niet op je thuisadres ontvangen. Ze worden niet geschonken door een kandidaat voor een lopende overheidsopdrachtenprocedure of een bezwaar of beroepsprocedure. 3 Art. 109 Gemeentedecreet - Art. 108.OCMW-decreet 2. De personeelsleden mogen, zelfs buiten hun ambt, noch rechtstreeks noch via een tussenpersoon, giften, beloningen of enig ander voordeel dat verband houdt met het ambt, vragen, eisen of aannemen. (Art. 109 datum inwerkingtreding cfr. Gemeentedecreet - art. 313, 2 - B.S )

74 74 Op de dienst worden best afspraken gemaakt rond het ontvangen van geschenken. Het is ook best dat deze niet telkens bij dezelfde persoon terechtkomen, maar bv. geloot of verdeeld worden onder de collega s van de eigen dienst. Efficiëntie zuinigheid correct gebruik middelen Door efficiënt te werken kan het grootst mogelijke resultaat bereikt worden met de ter beschikking staande middelen. We maken geen ongeoorloofd gebruik van uitrusting of materiaal van de gemeente voor privédoeleinden. De materialen en gebouwen van de gemeente worden correct, met respect en met zorg gebruikt. We springen zuinig om met financiële middelen en materialen. Concrete voorbeelden: - Materialen en middelen van de gemeente worden enkel gebruikt voor dienst-gerelateerde doeleinden, en niet voor louter privé doeleindes, tenzij hier uitdrukkelijke afspraken over zijn gemaakt op organisatiebreed niveau en goedgekeurd door secretaris of college. - We houden de dienstvoertuigen proper en respecteren de verkeersregels. We zorgen ook dat het voertuig klaar is voor gebruik door de volgende collega. We melden schade of gebreken onmiddellijk aan ons diensthoofd. Klantvriendelijkheid Dit houdt een correcte behandeling in van de burger, zonder overdreven wachttijden en zonder dat deze onnodig van het kastje naar de muur wordt gestuurd. Klantvriendelijkheid impliceert dus eveneens én per definitie, een begeleiding van de burger tot en met probleemoplossing of tot een fundamentele aanzet van probleemoplossing: de burger wordt nooit aan zijn lot overgelaten 4. Het minimum aan dienstverlening bestaat in het deskundig doorverwijzen van de burger, desnoods na raadpleging van het diensthoofd. Steeds ligt de bedoeling voor om door een correcte en vlotte dienstverlening het vertrouwen in de gemeentelijke instellingen te versterken. Aan de burger-klant wordt op een heldere wijze alle informatie verschaft die wordt gevraagd. De burger wordt begeleid bij het vervullen van administratieve plichtplegingen en wordt in voorkomend geval verwezen naar de juiste persoon of afdeling. We behandelen vragen en klachten binnen een redelijke termijn. Contacten met burgers en bedrijven verlopen op een discrete, vriendelijke en correcte manier. Dat wil zeggen dat geen voorkeursbehandeling wordt aangeboden. 5 Filosofische, politieke of religieuze overtuigingen, seksuele geaardheid, geslacht, ras of herkomst mogen geen invloed hebben op de manier waarop de burger wordt geholpen. Het gemeentepersoneel van Herselt en de personeelsleden van het OCMW en AGB houdt steeds het algemeen belang voor ogen, in achtgenomen de wettelijke voorschriften en algemeen aanvaarde gedragsregels. Persoonlijke opinies worden geventileerd in eigen naam. 6 De personeelsleden erkennen uitdrukkelijk lezing te hebben gedaan van art. 110 Gemeentedecreet of art. 109 van het decreet betreffende de organisatie van de openbare centra voor maatschappelijk welzijn (onderaan deze tekst overigens in voetnoot opgenomen). 4 Niet elke vraag van de burger wordt daarom vervuld, op vragen die kennelijk onredelijk zijn bijvoorbeeld wordt niet ingegaan, maar de burger wordt wel beleefd en vriendelijk van antwoord gediend. 5 Art. 109 Gemeentedecreet art. 108 OCMW-decreet 1. De personeelsleden behandelen de gebruikers van hun dienst welwillend en zonder enige discriminatie. 6 Art. 110 Gemeentedecreet art. 109 OCMW-decreet De hoedanigheid van personeelslid is onverenigbaar met elke activiteit die het personeelslid zelf of via een tussenpersoon verricht en waardoor:

75 75 We engageren ons om zowel binnen als buiten het werk zorgvuldig om te springen met persoonlijke gegevens van burgers, gegevens van bedrijven en instellingen, politiek gevoelige informatie en andere informatie die in handen van buitenstaanders de belangen van de gemeente/ocmw/agb kunnen schaden. Privacygevoelige gegevens zijn steeds veilig weggeborgen als men de werkplek verlaat. Dit geldt evengoed voor privacygevoelige informatie die zich laat aflezen op een pc-scherm. Concrete voorbeelden: - In uitoefening van onze functie gedragen we ons beleefd. We hebben een voorbeeldfunctie en ons gedrag bepaalt mee het imago van de gemeente/ocmw/agb. - We zorgen dat de burger geen verkeerd beeld krijgt van onze werkzaamheden. We slapen of kaarten bijvoorbeeld niet in een duidelijk zichtbaar dienstvoertuig, zelfs niet als we pauze hebben. - Zaken die blijven liggen worden er meestal moeilijker op. Daarom behandelen we dossiers zo snel mogelijk, in elk geval binnen een redelijke termijn, en zonder onderscheid te maken tussen burgers. - Soms reageren burgers geëmotioneerd of onbeleefd, maar ook dan blijven we zelf correct en beleefd. We vragen desnoods hulp aan ons diensthoofd Spreekrecht - Spreekplicht De werking van een moderne gemeente ligt ingebed in een context van openbaarheid van bestuur. Spreekrecht en spreekplicht zijn hier belangrijke hoekstenen. Spreekrecht betekent dat men vrij mag spreken of schrijven zonder dat daarvoor toestemming nodig is van de hiërarchische meerderen. In het kader van de spreekplicht als zodanig worden twee aspecten onderkend: 1) Vanuit de regelgeving op de openbaarheid van bestuur heeft de burger recht op toegang tot bestuursdocumenten. Het is de secretaris die hiertoe decretaal gemachtigd - voorafgaand een beslissing neemt of aan een verzoek kan worden voldaan. De decreetgever heeft immers geoordeeld dat het vrijgeven van bestuursdocumenten een juridische aangelegenheid is, die als zodanig dient voorbehouden aan de eerste ambtenaar van de gemeente/het OCMW. 1 de ambtsplichten niet kunnen worden vervuld; 2 de waardigheid van het ambt in het gedrang komt; 3 de eigen onafhankelijkheid wordt aangetast; 4 een belangenconflict ontstaat. (Art. 110 datum inwerkingtreding cfr. Gemeentedecreet - art. 313, 2 - B.S ) 7 Art. 108 Gemeentedecreet art. 107 OCMW-decreet 1. De personeelsleden hebben spreekrecht ten aanzien van derden met betrekking tot de feiten waarvan zij kennis hebben uit hoofde van hun ambt. Onder voorbehoud van de toepassing van de regelgeving inzake openbaarheid van bestuur is het voor hen verboden feiten bekend te maken die betrekking hebben op: 1. de veiligheid van het land; 2. de bescherming van de openbare orde; 3. de financiële belangen van de overheid; 4. het voorkomen en het bestraffen van strafbare feiten; 5. het medisch geheim; 6. het vertrouwelijke karakter van commerciële, intellectuele en industriële gegevens; 7. het vertrouwelijke karakter van de beraadslagingen. Het is voor hen verboden feiten bekend te maken als de bekendmaking ervan een inbreuk vormt op de rechten en de vrijheden van de burger, in het bijzonder op het privé-leven, tenzij de betrokkene toestemming heeft verleend om de gegevens die op haar of hem betrekking hebben, openbaar te maken. Deze paragraaf geldt eveneens voor personeelsleden die hun ambt hebben beëindigd. 2. De personeelsleden die in de uitoefening van hun ambt nalatigheden, misbruiken of misdrijven vaststellen, brengen een hiërarchische meerdere hiervan onmiddellijk op de hoogte. (Art. 108 datum inwerkingtreding cfr. Gemeentedecreet - art. 313, 2 - B.S )

76 76 2) De personeelsleden die in de uitoefening van hun ambt nalatigheden, misbruiken of misdrijven vaststellen, brengen hun hiërarchische meerdere hiervan onmiddellijk op de hoogte. Een persoonlijk standpunt of kritiek op de overheid, wordt in eigen naam geformuleerd en niet namens het bestuur. Als de pers contact opneemt over dienstaangelegenheden, wordt verwezen naar de secretaris. Spreekrecht wordt beperkt door de loyauteitsplicht, het beroepsgeheim, de discretieplicht, de plicht tot gereserveerdheid en de geheimhoudingsplicht: 1) Loyauteitsplicht: Zodra een beslissing genomen is, wordt ze snel en efficiënt uitgevoerd. 2) Beroepsgeheim: Personen die uit hoofde van hun staat of beroep kennis dragen van geheimen/ informatie die hun zijn toevertrouwd, maken deze niet bekend buiten het geval dat zij geroepen worden om in recht getuigenis af te leggen en buiten het geval dat de wet hem verplicht de geheimen bekend te maken (art. 458 van het strafwetboek). 3) Discretieplicht: feiten en documenten met betrekking tot het ambt worden discreet gehanteerd. 4) Gereserveerdheid: de plicht tot gereserveerdheid houdt in dat een personeelslid de neutraliteit en belangeloosheid van de functie in acht neemt. Door woordgebruik mag deze niet in gedrang worden gebracht. 5) De geheimhoudingsplicht heeft betrekking op: - gegevens over het intern beraad zolang de eindbeslissing niet is genomen - gegevens die uiteraard geheim zijn of door uw hiërarchische chef als dusdanig worden gedefinieerd - medische, fiscale, sociale of andere gegevens uit de persoonlijke levenssfeer van collega s of burgers - gegevens over de veiligheid van het land, bescherming van de openbare orde of financiële belangen van de overheid - vertrouwelijke commerciële, industriële of intellectuele gegevens De geheimhoudingsplicht is ondergeschikt aan grondwettelijke, wettelijke of decretale bepalingen die tot spreken verplichten, bijvoorbeeld als een getuigenis dient afgelegd voor de rechtbank Leidinggeven Als diensthoofd hebben we een voorbeeldfunctie. We dragen het integriteitbeleid en de waarden van de organisatie uit. We zijn alert voor risicovolle situaties (met risico op deontologische overtredingen) en nemen in overleg met ons diensthoofd maatregelen om deze zoveel mogelijk te voorkomen. We zijn aanspreekbaar, aanwezig en geïnteresseerd in onze medewerkers. We scheppen een positief werkklimaat, durven delegeren en vertrouwen schenken. We staan achter genomen beslissingen en voeren deze loyaal uit, of communiceren die zo transparant mogelijk naar de medewerkers. 3. Tenslotte Zaken die een goede werking van de administratie, AGB of de uitvoeringsdiensten verstoren kunnen via het managementteam/ de beheerder worden aangekaart en vervolgens opgelost. Het al dan niet naleven van de gedragscode komt aan bod in functionerings- en evaluatie-gesprekken. Gedragscode internet sociale media In de context van het alsmaar intensiever gebruik van internet, en sociale media, is het belangrijk een aantal regels of richtlijnen mee te geven. Sociale media zijn media die gebruik maken

77 77 van online-technologieën om sociale interactie te bevorderen. Gebruikers kunnen zelf inhoud delen en produceren i.p.v. enkel te consumeren. Voorbeelden zijn Facebook, Twitter, blogs, Youtube, LinkedIn, enzovoort. Op zich is het positief dat mensen sociale media gebruiken om mondiger te worden. Soms heeft dit echter onvoorziene of onbedoelde gevolgen. Vandaar deze richtlijnen voor alle medewerkers van de gemeente, OCMW of AGB Herselt. De richtlijnen hebben eveneens betrekking op je persoonlijke activiteiten op internet / sociale media, of deze nu op het werk of in je vrije tijd plaatsvinden. In principe is wat je buiten je eigen werktijd doet je eigen zaak. Maar, je bent ten allen tijde werknemer van de gemeente. Je uitlatingen op , internet of sociale media kunnen dan ook de reputatie van de gemeente beïnvloeden, of je dit nu doet in je vrije tijd, of in naam van de gemeente. De gedragscode of deontologische code stelt een aantal kernwaarden voorop die we binnen de gemeente en bij elke werknemer belangrijk vinden om te respecteren. Deze zijn: - Loyaliteit : betekent dat een personeelslid trouw handelt conform het afgesproken verwachtingspatroon én de verantwoordelijkheid die men heeft toebedeeld gekregen binnen het organogram. - Correctheid: betekent dat je niet afwijkt van de gestelde eisen of regels of afspraken - Rechtvaardigheid: houdt in dat je je redelijk, billijk en onpartijdig gedraagt - Efficiëntie: zo wordt het grootst mogelijke resultaat bereikt met de ter beschikking gestelde middelen - Klantvriendelijkheid: correcte behandeling van de burger, zonder van kastje naar de muur te worden gestuurd. Deze gedragscode internet en sociale media is bedoeld om een aantal richtlijnen mee te geven hoe deze kernwaarden ook in de digitale media belangrijk zijn, zowel in je privégesprekken als onder de werktijd. Richtlijnen bij het gebruik van informatica op de werkvloer - Alle circulerende en opgeslagen informatie op de informaticasystemen wordt geacht een professioneel karakter te hebben en steeds ter beschikking te staan van de werkgever. De werkgever kan, indien er aanwijzingen zijn van misbruik, de s die door de werknemer verzonden of ontvangen worden en de opgeslagen data raadplegen. Bij het raadplegen van de gegevens moet de werkgever wel aan drie voorwaarden voldoen, met name: 1. hij moet een welbepaald doel voor ogen hebben; 2. hij mag niet systematisch alles controleren en 3. de betrokken werknemer moet weten dat de werkgever controles kan uitvoeren. Opgelet: dit impliceert dus niet dat de werknemer zijn toestemming moet geven, enkel dat hij hierover vooraf geïnformeerd moet zijn. 8 - Verspreid geen vertrouwelijke informatie. - Het gebruik van , sociale media of internet voor professionele doeleinden buiten de gemeente Herselt om of voor privédoeleinden is verboden tijdens de werktijd (en kan enkel mits uittikken). - Deelname aan kettingbrieven, spam of illegale of ongepaste activiteiten (bv. goksites) is verboden. - De installatie van nieuwe software wordt beslist in overleg met het diensthoofd en de ITverantwoordelijke. Het is niet toegestaan om illegale versies van software of niet-goedgekeurde software te installeren. Indien oneigenlijk gebruik van de informatica wordt vermoed, kan alle aanwezige informatie worden gebruikt door de werkgever om een onderzoek in te stellen. 8 Een werkgever mag bijvoorbeeld een van een van zijn werknemers raadplegen, of kijken wanneer die naar welke website gesurft heeft, omdat hij als werkgever de communicatie van zijn bedrijf of organisatie moet kunnen beheren. Het arbeidsrecht erkent namelijk de uitoefening van het gezag van de werkgever over de werknemer voor deze doelstelling. Een werkgever kan de elektronische communicatie van een werknemer raadplegen, enerzijds wanneer die laatste afwezig is en de dienstverlening toch moet kunnen worden verdergezet, en anderzijds in het geval van een gerichte controle op de naleving van het arbeidscontract. De werkgever moet in beide gevallen wel een aantal regels respecteren. Voor een privacyvriendelijke raadpleging van elektronische communicatie moet de werkgever de volgende drie basisbeginselen voor ogen houden: 1. hij moet een welbepaald doel voor ogen hebben; 2. hij mag niet systematisch alles controleren en 3. de betrokken werknemer moet weten dat de werkgever controles kan uitvoeren.

78 78 Let op! De brieven die vanuit de gemeente worden verstuurd, moeten worden ondertekend door de burgemeester en secretaris, 9 behoudens uitzonderingen goedgekeurd door de gemeenteraad (bv. inschrijvingen bij sportactiviteiten, stukken i.v.m. reispassen, contracten verhuringen, bestelbons ) of brieven opgesteld in het kader van taken toevertrouwd aan de ambtenaar van burgerlijke stand of de financieel beheerder. Beperk dus tot kortere boodschappen en gebruik dit niet om standpunten / adviezen etc. mee te delen. Tips! Maak afspraken binnen de dienst over de opvolging van mails. Vergeet niet de mail in cc te richten aan de eventuele andere bestemmelingen zodat ze weten dat de mail beantwoord is. Doe dit sowieso met mails waarvan de inhoud van belang is voor je collega s voor de opvolging van een dossier. Wanneer je mails doorstuurt, let op dat in de voorafgaande mailketting geen mails zitten die niet relevant zijn of potentieel een collega in verlegenheid kunnen brengen. Valkuilen! Bedenk dat niet geschikt is voor elke boodschap (bv. vertrouwelijke of delicate informatie/persoonlijke boodschappen). Je hebt geen enkele controle over de eventuele verspreiding van je . Richtlijnen voor privécommunicatie De belangrijkste tip is: benader de digitale wereld zoals je in de fysieke wereld zou reageren: gebruik je gezond verstand en volg de algemene gedragsregels in de deontologische code. Deze gelden als leidraad in je omgang met collega s, burgers, mandatarissen en andere belanghebbenden. Ze zijn ook van toepassing op alle online activiteiten. Er is een groot verschil tussen spreken namens de gemeente, of spreken over de gemeente. Hier volgen een aantal richtlijnen voor je persoonlijke of onofficiële online activiteiten waar je eventueel naar de gemeente zou verwijzen. Alleen de secretaris, financieel beheerder, het college van burgemeester en schepenen, de burgemeester en de voorzitter van de gemeenteraad kunnen namens de gemeente spreken. 1. Volg de deontologische code. 2. Jij bent verantwoordelijk voor je eigen acties. Alles wat je mailt / post dat potentieel de gemeente kan schaden is jouw verantwoordelijkheid. Gebruik dus je gezond verstand bij je online bezigheden. Je eigen mening mag afwijken van die van de gemeente, maar breng de loyale band tussen de gemeente en werknemers niet in gevaar. 3. Wanneer je positieve of negatieve opmerkingen over de gemeente/ocmw/agb tegenkomt die je belangrijk lijken (bv. klachten, nuttig advies, waardevolle opmerkingen) deel ze met je diensthoofd. Zo kan er eventueel gepast worden gereageerd. 4. Wees je ervan bewust dat burgers, collega s en je diensthoofd(en) vaak ook toegang hebben tot wat je online zegt. Deel nooit vertrouwelijke of interne informatie en let op om zaken te delen/mailen die ingaan tegen de waarden van de gemeente Herselt. Als je dergelijke informatie online tegenkomt, verwittig dan je diensthoofd. Tips! 9 Art. 182 Gemeentedecreet 1. De reglementen, verordeningen, beslissingen, akten van de gemeenteraad en alle andere stukken of briefwisseling die specifiek betrekking hebben op de gemeenteraad worden ondertekend door de voorzitter van de gemeenteraad en medeondertekend door de gemeentesecretaris. 2. De reglementen, verordeningen, beslissingen en akten van de burgemeester en van het college van burgemeester en schepenen worden ondertekend door de burgemeester en medeondertekend door de gemeentesecretaris.. 4. Onverminderd 1 en 3 wordt de briefwisseling van de gemeente ondertekend door de burgemeester en medeondertekend door de gemeentesecretaris.

79 79 Maak duidelijk dat het om je persoonlijke opvattingen en mening gaat, niet om de opvatting van de gemeente Herselt. Denk na voordat je iets online plaatst / verstuurt via . Wees jezelf ervan bewust dat online informatie permanent is. Bedenk dat iets wat je in een vlaag van woede online zet, vaak een eigen leven gaat leiden. Gebruik de technologie op een verantwoordelijke manier. Gebruik je gezond verstand en wees beleefd. Toon respect Valkuilen! Plaats geen materiaal / verstuur geen zaken die je in verlegenheid zouden brengen als je diensthoofd het zou lezen. Verspreid geen interne of vertrouwelijke informatie met buitenstaanders 10. Respecteer het beroepsgeheim. Citeer geen collega s of andere belanghebbenden. PERSONEELSDIENST 013 Protocolovereenkomst PDOS (Pensioendienst voor de Overheidssector) - voorlopige vrijstelling contractuele personeelsleden ( ) Situering Voor moeten de werkgevers een elektronisch attest aangeven met betrekking tot de loopbaan- en bezoldigingsgegevens voor de periode tot en met , voor elke werknemer in dienst op (de zogenaamde elektronische Capelo-aangifte van historische loopbaangegevens.) Het is mogelijk om voor contractuele werknemers een voorlopige vrijstelling aan te vragen middels het afsluiten van een protocolovereenkomst. Wettelijke gronden Wet van houdende diverse bepalingen. Toelichting en advies Contractuele en tijdelijke diensten in een overheidsbetrekking zijn, indien zij gevolgd worden door een vaste benoeming, in principe aanneembaar voor de opening van het recht en de berekening van het pensioen van de overheidssector. De opname in het overheidspensioen van deze diensten bij een bestuur is beperkt tot de diensten die worden gepresteerd in een graad waarvoor de rechtspositieregeling in een vaste benoeming voorziet op het ogenblik dat deze diensten worden gepresteerd en voor zover de vast benoemde ambtenaren van dit bestuur op dat ogenblik onderworpen zijn aan een pensioenstelsel van de overheid. Zolang de rechtspositieregeling in een vaste benoeming voorziet, zijn de contractuele diensten in deze graad potentieel aanneembaar voor het pensioen van de overheidssector. Het contractueel personeelslid van de gemeente kan later in de gemeente of bij een andere werkgever in de overheidssector namelijk eventueel nog een vaste benoeming bekomen, hetgeen inhoudt dat de contractuele diensten toch opgenomen kunnen worden in het pensioen van de overheidssector. 10 Je kan bijvoorbeeld wel vertrouwelijke informatie delen met collega s bij de bespreking van een dossier.

80 80 In de praktijk is de kans reëel dat huidige of toekomstige werknemers nooit vast benoemd zullen worden, maar moeten strikt wettelijk gezien wel de loopbaan- en weddegegevens aangegeven worden. Mits het afsluiten van een protocolovereenkomst kan PDOS er mee akkoord gaan dat de gemeente Herselt geen elektronisch attest aangeeft met de historische gegevens voor de contractuele personeelsleden op voorwaarde dat er wel een elektronisch attest wordt ingediend en gevalideerd (binnen 1 maand) in de volgende gevallen: - volgend op de datum waarop het contractueel personeelslid wordt vastbenoemd bij de gemeente - volgend op de stopzetting van de functie bij de gemeente en indien het personeelslid onmiddellijk wordt in dienst genomen bij een andere werkgever in de overheidssector - volgend op de indiensttreding bij een nieuwe werkgever in de overheidssector (wanneer hij later in dienst treedt bij een werkgever in de overheidssector) - volgend op de aanvraag van PDOS De personeelsdienst adviseert om een dergelijke protocolovereenkomst af te sluiten. Financiële weerslag Geen. Argumentatie van de gemeenteraad leidende tot het uiteindelijke besluit De gemeenteraad sluit zich aan bij het advies/voorstel vanuit de administratie. BESLUIT eenparig: Volgende protocolovereenkomst af te sluiten met PDOS (Pensioendienst voor de Overheidssector) en de voorzitter van de gemeenteraad en de gemeentesecretaris te machtigen deze te ondertekenen.

81 81

82 82 PERSONEELSDIENST 014 Inzetbaarheid van de jobstudenten en (hulp)monitoren ( (4)) Situering De wetgeving die van toepassing is op studentenarbeid en vrijstellingen op sociale zekerheidsbijdragen werd de laatste jaren gewijzigd. Hierdoor is het raadsbesluit betreffende de inzetbaarheid en verloning van jobstudenten en (hulp)monitoren van 2010 ondertussen achterhaald. Wettelijke gronden Raadsbesluit van betreffende de inzetbaarheid en verloning van jobstudenten en (hulp)monitoren. Raadsbesluit van betreffende de vaststelling van algemene en objectieve aanstellingscriteria voor jobstudenten. KB van tot uitvoering van de wet van tot herziening van de besluitwet van betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders (gewijzigd bij KB van ), in het bijzonder art. 17. Gemeentedecreet. Toelichting en advies In het raadsbesluit van 2010 werden volgende aantallen jobstudenten / monitoren voorzien in de hieronder weergegeven weddeschalen voor de administratieve en uitvoeringsdiensten: E1 (weddeschaal ongeschoold werkman of technisch 4 jobstudenten à rato van 1 maand op jaarbasis