Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân. Vastgesteld door het college van Gedeputeerde Staten van Fryslân 30 november 2010

Transcriptie

1 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân Vastgesteld door het college van Gedeputeerde Staten van Fryslân 30 november november 2010

2 Inhoud HOOFDSTUK 1 Wat is er gebeurd in HOOFDSTUK : Het perspectief 7 HOOFDSTUK 3 De acties voor Invoering van het Centrum voor Jeugd en Gezin 11 Snellere ketens 14 De zorg die werkt 16 Minder bureaucratie 20 Een nieuw financieel kader 22 Cliëntenbeleid 23 HOOFDSTUK 4 Financiën 25 Financiële verantwoording Budgetteringsdeel voor t-1 en t 30 Kwalitatieve beschrijving gesubsidieerde activiteiten 35 Leeswijzer De basis voor dit Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 is het provinciale Beleidskader Jeugdzorg en het Addendum Beleidskader Jeugdzorg waarin de hoofdlijnen van het beleid voor deze periode zijn vastgelegd. Dit Uitvoeringsprogramma is een vervolg op het Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân

3 HOOFDSTUK 1Wat is er gebeurd in 2010 De vraag naar jeugdzorg in 2010 Om een indicatie te geven van de vraag naar provinciale jeugdzorg wordt - conform het Beleidskader Jeugdzorg gekeken naar het aantal meldingen bij het Advies- en Meldpunt kindermishandeling (AMK) en de instroom bij Stichting Jeugdhulp Friesland. In onderstaande tabellen staan de gegevens tot en met het 2e kwartaal Aantal minderjarigen gemeld bij AMK, bron IKP Jeugd Instroom Jeugdhulp Friesland, bron IKP Jeugd Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân 3

4 Uit de tabel blijkt dat de instroom in de jeugdzorg stabiliseert en nog boven het niveau van voorgaande jaren ligt. Het aantal meldingen bij het AMK is licht gestegen en is gelijk aan het niveau van 2e kwartaal De wachtlijsten in de jeugdzorg die langer dan 9 weken moeten wachten op jeugdzorg staat per 1 juli 2010 op 18. De provincie is alert op het voorkomen van wachtlijsten en de doelstelling is dat de wachtlijst op nul staat. Een (lage) wachtlijst wordt acceptabel geacht, mits blijkt dat het verantwoord is dat de betreffende jongeren langer dan 9 weken wachten. Dit is conform de afspraken binnen het Afsprakenkader jeugdzorg tussen het Rijk en het Interprovinciaal overleg (IPO). De landelijke prognose is een stijging van de wachtlijsten. Een relatie wordt gelegd met het feit dat de doeluitkering niet evenredig meegroeit met de stijging in de vraag naar jeugdzorg. De verwachting is wel dat dit op termijn zal gebeuren. Afsprakenkader jeugdzorg Op 11 november 2009 is er tussen de voormalig minister voor Jeugd en Gezin en het IPO het Afsprakenkader jeugdzorg overeengekomen over de aanpak en financiering van de jeugdzorg in 2010 en Doel van het Afsprakenkader is om in 2010 en 2011 de groeiende instroom in de geïndiceerde jeugdzorg te verminderen. Op langere termijn wordt gestreefd naar een daling van de vraag naar geïndiceerde zorg. Dit vraagt gezien de huidige beperkte financieel-economische omstandigheden een kanteling in de aanpak. Sleutelwoorden in deze trendbreuk in de zorg voor jeugd zijn onder meer: Jeugdige/ gezin meer centraal; Hulp rondom jeugdige/gezin organiseren als doorgaande lijn; Eigen kracht jeugdige/ gezin versterken; Inzet hulp die het best en het snelst werkt voor de cliënt; Andere cultuur op de werkvloer met meer ruimte voor professionals; Provincies en gemeenten hebben hierin eigen taak. In dit kader zijn er kwalitatieve en kwantitatieve afspraken gemaakt. In de bijlage volgt een rapportage over de uitvoering van het Afsprakenkader. Dit is conform de afspraak met het programmaministerie van Jeugd en Gezin. Woodbrookers officieel geopend Het behandelcentrum Woodbrookers is op 24 juni 2010 officieel geopend door voormalig minister Rouvoet. Woodbrookers is een nieuw behandelcentrum in Kortehemmen bij Drachten en is een initiatief van Stichting Jeugdhulp Friesland en het Poortje Jeugdinrichtingen. Woodbrookers is een besloten en half open behandelvoorziening voor jongeren in Friesland met een meervoudige gedrags- of psychiatrische problematiek van jaar. Het behandelcentrum is vanaf januari 2010 operationeel en is specifiek bedoeld voor Friese jongeren die anders buiten de provincie jeugdzorg zouden ontvangen of met een te complexe problematiek in andere jeugdvoorzieningen in Fryslân zouden verblijven. 4 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân

5 Medisch Orthopedagogische Dagbehandeling (MOD) Dokkum De provincie Fryslân, de gemeente Dongeradeel en Stichting Jeugdhulp Friesland hebben gezamenlijk geïnvesteerd om in Dokkum een MOD te openen. Op 17 november 2009 is deze voorziening tijdelijk gehuisvest in de voormalige school van het AZC in Dokkum. Het is de bedoeling dat de MOD over anderhalf tot twee jaar definitief wordt gevestigd naast het politiebureau in Dokkum. Hiermee is de doelstelling bereikt om zorgaanbod in Noordoost-Fryslân te realiseren en is een witte vlek in de keten van jeugdzorg in Noordoost-Fryslân ingevuld. Projectplan Vlielandgroep: Versterkt naar verbinding. Kiezen voor jeugd: van dromen, naar durven naar doen. In januari 2010 is op uitnodiging van de provincie een aantal spelers in het veld van de jeugdzorg in Fryslân bij elkaar geweest. Tijdens deze tweedaagse conferentie op Vlieland hebben Bureau Jeugdzorg Friesland, CIZ, GGZ Friesland-Kinnik, Stichting Jeugdhulp Friesland, Zorgverzekeraar en Zorgkantoor De Friesland, de gemeente Leeuwarden, MEE Friesland, Talant en Tjallingahiem (1e en 2e lijns ketenpartners) geformuleerd wat zij in de keten van jeugdzorg graag willen verbeteren ten gunste van de cliënt. Het gewenste en na te streven beeld van de keten van jeugdzorg in Fryslân is: het kind en gezinssysteem ontvangen na de eerste melding tijdig de juiste hulp en zorg, waar nodig integraal en met continuïteit in de begeleiding. Altijd zonder belasting van de cliënt door het herhaald verstrekken van dezelfde informatie. Alle betrokken partijen zijn gecommitteerd aan het inzetten van het continuüm van hulp en zorg. Het kind en gezinssysteem staan centraal. Daarbij wordt toegewerkt naar het zoveel mogelijk weer in eigen kracht en regie zetten van ouders en kind. In juni 2010 is een projectplan vastgesteld met hierin voorstellen voor de uitvoering van pilots. In het najaar van 2010 worden twee pilots voorbereid die in 2011 zouden kunnen starten. Dit project is een onderdeel van het experiment Frieslab. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), de provincie Fryslân, de Friese gemeenten en de Friesland Zorgverzekeraar proberen met dit experiment knelpunten in de zorg en dienstverlening te signaleren, te analyseren en te zoeken naar oplossingen. Het gaat hierbij om de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ), de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), de Wet op de jeugdzorg (Wjz) en de Wet publieke gezondheid (Wpg). Ontwikkelingen jeugdzorg Evaluatie Wet op de jeugdzorg In opdracht van het ministerie van VWS en Justitie heeft BMC een evaluatie uitgevoerd naar de Wet op de jeugdzorg (Wjz). Deze wet is in 2005 van kracht geworden met als doel een meer cliëntgerichte en samenhangende jeugdzorg. De onderzoekers concluderen in hun eindrapport (november 2009) dat er geen fundamentele knelpunten naar voren zijn gekomen, die om een aanpassing van de Wjz Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân 5

6 vragen. Wel is een aantal knelpunten geconstateerd zoals de wacht- en doorlooptijden, het zicht op effectieve methoden, en het contact tussen bureau jeugdzorg en de voorliggende voorzieningen waaronder de jeugdgezondheidszorg. Er zijn vijftien aanbevelingen gedaan waaronder: het doorontwikkelen van de indicatiestelling jeugdzorg, nader onderzoek over de financiering, betere ordening van lokaal aanbod en het ontwikkelen van coördinatie van zorg voor multi-problemgezinnen. Kabinetsvisie op de toekomst van de zorg voor jeugd Het (demissionair) kabinet heeft in april 2010 een visie opgesteld over de toekomst van de zorg voor jeugd. Centraal in deze visie staat het ondersteunen van ouders en kinderen om gezond en veilig op te kunnen voeden en op te groeien. Kernwoorden hierbij zijn: versterken van eigen kracht, meer ondersteuning van ouders, zorg van hoge kwaliteit die snel en dichtbij beschikbaar is en eenvoudige bestuurlijke verantwoordelijkheid. Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) wordt in de visie van het (demissionair) kabinet de spil van alle hulp en zorg voor jeugd. Antwoorden op opvoedvragen en lichte hulp biedt het CJG. Voor zwaardere zorg schakelt het CJG specialisten in, bijvoorbeeld vanuit instellingen voor jeugdzorg of de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Het gedwongen kader (gezinsvoogdij en jeugdreclassering) gaat niet naar het CJG om het laagdrempelige karakter te behouden. Het kabinet heeft deze visie gepresenteerd, zodat het volgende kabinet en de nieuwe Tweede Kamer erover kunnen beschikken bij het nemen van besluiten. Werkgroep toekomstverkenning Jeugdzorg: Jeugdzorg dichterbij In mei 2010 heeft de parlementaire werkgroep Toekomstverkenning Jeugdzorg haar rapport Jeugdzorg dichterbij gepresenteerd. De werkgroep heeft onderzoek gedaan naar de brede problematiek van de jeugdzorg en heeft zich ingespannen om een analyse te maken van de oorzaken van de problemen in de jeugdzorg. Alsook te komen tot een gezamenlijke visie op verbeteringen in de jeugdzorg. Belangrijke bevindingen van de werkgroep zijn bijvoorbeeld: een steeds geringere acceptatie van risico s en afwijkend gedrag van jongeren door de samenleving en ouders, de wens voor één financieringsstroom voor het huidige preventieve beleid, de vrijwillige provinciale jeugdzorg, de jeugd LVG en jeugd GGZ, de twijfels over nut en noodzaak van indicatiestellingen, gezinnen en omgeving moeten beter in staat worden gesteld problemen op te lossen door laagdrempelige hulp en advies, ook voor lichtere vormen van jeugdhulpverlening, inclusief jeugd LVG en jeugd GGZ. 6 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân

7 HOOFDSTUK : Het perspectief (uit Beleidskader Jeugdzorg ) Inleiding De provincie Fryslân vindt kwaliteitsverbetering en het maken van efficiencyslagen zeer belangrijk. Dit impliceert dat de provincie continue kritisch kijkt naar welke verbeterslagen in het belang van de hulp aan de jeugdige/ het gezin in de keten van de jeugdzorg mogelijk zijn. Deze verbeterslagen hebben als doel dat de hulp snel beschikbaar is, dichtbij huis gegeven kan worden en organisch rond het kind/ gezin georganiseerd wordt, waardoor de jeugdige zo lang mogelijk thuis kan blijven wonen. Hulp vanuit de 1e en 2e lijn dient naadloos in elkaar over te gaan, waarbij geldstromen efficiënt worden ingezet. Partijen zijn zelf verantwoordelijk voor de financiering van hun eigen deel. Lichte vormen van hulp dienen zo snel mogelijk gegeven (te kunnen) worden. De CJG s kunnen hierin een rol spelen. De provincie wil met de schaarse financiële middelen de hulp zo efficiënt en integraal mogelijk regelen. Centraal hierbij staat de behoefte aan hulp van het kind/ gezin en welke organisatie deze hulp het beste kan leveren. Uitgangspunt is niet het stelsel en/of de structuur. Deze zijn volgend op de behoefte van de jeugdige/ het gezin. Accentverschuiving Met de ontwikkeling van Jong in Fryslân (JIF) zijn de eerste stappen gezet op het versterken van de structuur in de keten van jeugdzorg tussen gemeenten en de geïndiceerde jeugdzorg. Door het inzetten op de koersaccenten CJG ( ) is er een stevige stap voorwaarts gezet in het faciliteren en ondersteunen van gemeenten op de inhoudelijke ontwikkeling van CJG s. Zo is er een convenant met alle Friese gemeenten opgesteld over een eenduidig basismodel CJG en worden de Verwijsindex en de methodiek Triple P provinciaal ingevoerd. Ook is de deskundigheidsbevordering in de 1e lijn (kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en basisonderwijs) in het signaleren van kindermishandeling gestimuleerd. Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân 7

8 De volgende stap is dat de CJG s meer regie nemen op cliëntniveau, zodanig dat de geïndiceerde jeugdzorg daar op kan aansluiten en zodra dat mogelijk is de regie ook weer kunnen terugleggen bij het CJG. Dit betekent dat de provincie meer gaat faciliteren en stimuleren dat de CJG s deze regierol op cliëntniveau kunnen uitvoeren en dat de geïndiceerde jeugdzorg haar deskundigheid met de CJG s gaat delen. Een andere stap is dat er betere afstemming komt tussen het aanbod in de CJG s (veelal begeleiding en licht ambulante hulp) en het specialistische aanbod in de 2e lijn. Een belangrijk onderdeel in het proces om de CJG s meer regie op cliëntniveau te geven, is het creëren van randvoorwaarden waardoor op termijn taken mogelijk kunnen verschuiven van de 2e naar de 1e lijn. Een rol voor de provincie in dit traject wordt het objectiveren van beleidsinformatie en onderzoeksgegevens om binnen de 1e en 2e lijns zorg inzicht te krijgen in de problematiek, het gewenste aanbod en de gewenste afstemming tussen zorgprogramma s in de 1e en 2e lijn. Dit wel met behoud van de wettelijke verantwoordelijkheid voor de geïndiceerde jeugdzorg. Dit zou vorm kunnen krijgen in een expertisecentrum, bijvoorbeeld gekoppeld aan het Informatie- en Kennispunt (IKP) Jeugd en Gezin. Het expertisecentrum richt zich op het bundelen en verwerken van informatie voor het opstellen van beleid. Deze ontwikkeling zou op termijn kunnen leiden tot een verschuiving van taken van de 2e naar de 1e lijn, mocht aantoonbaar blijken dat de randvoorwaarden hiervoor aanwezig zijn. Met het projectplan Vlielandgroep en onze inzet op de aansluiting tussen CJG s en Bureau Jeugdzorg Friesland is er al een stap gezet naar het snel, dichtbij huis en organisch organiseren van hulp. Het Afsprakenkader past ook binnen de ingezette ontwikkeling en biedt voldoende ruimte om onze visie en missie vorm te blijven geven. Visie en missie Onze visie en missie is: Jeugdigen in Fryslân groeien in een goede en veilige leef- en leeromgeving op tot sociale en zelfredzame burgers. Genoemde visie staat in het Beleidskader Jeugdzorg en is ook zo beschreven in de Friese Sociale Agenda Specifiek voor die groep jeugdigen en hun omgeving die extra zorg nodig hebben levert de jeugdzorg een bijdrage aan deze overstijgende visie. Zorg die gericht moet zijn op het perspectief om te kunnen leven en leren en uiteindelijk een plek te vinden in deze maatschappij. Als missie voor de provinciale jeugdzorg wordt aangehaakt bij de landelijk omschreven missie in het kader van de prestatie-indicatoren in de jeugdzorg: Belemmeringen (risico s en problemen) in de ontwikkeling van jeugdigen en hun opvoeding oplossen, verminderen of compenseren, zodat een gezonde, evenwichtige uitgroei van jeugdigen tot volwassen plaatsvindt, die zij zelfstandig of met steun van basisvoorzieningen kunnen volbrengen. 8 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân

9 De kerndoelen hierin zijn: De hulpvragen van cliënten zijn beantwoord; De autonomie van cliënten is versterkt; De veiligheid van de jeugdige is hersteld; De jeugdige vormt geen bedreiging voor de veiligheid van de samenleving. Samenwerking in de geïndiceerde jeugdzorg Uitgangspunt voor samenwerking in de keten van de geïndiceerde jeugdzorg blijft dat zorg altijd zo optimaal mogelijk aansluit op de behoefte van het kind/gezin. Er is behoefte aan nieuwe vormen van intersectorale zorgprogrammering in de jeugdzorg. De provincie neemt hierin het standpunt in dat de beste resultaten hierin kunnen worden bereikt door samenwerking binnen de keten van jeugdzorg. Vormen van marktwerking/concurrentie kunnen daarbij tot versnippering leiden en zijn geen stimulans voor deze vormen van vernieuwing. De provincie stelt zich daar dan ook terughoudend in op. Dit laat onverlet dat er ruimte wordt geboden aan het samenwerken met cq. inkopen van specialistische deskundigheid. De provincie maakt afspraken met het jeugdzorgaanbod om in hulpvragen binnen het orthopedagogische domein te voorzien. Daarnaast moeten afspraken gemaakt worden binnen de zorgketen ten aanzien de LVG doelgroep (IQ: 70-80), GGZ-jeugd (beiden vallend onder de AWBZ) en de preventieve kant die onder de werkingsfeer van de WMO valt. De provincie maakt hierbij sterk onderscheid tussen de orthopedagogische hulpvraag in een systeem (provinciale jeugdzorg) en bijvoorbeeld LVG/GGZ problematiek (AWBZ/Zvw) of (preventieve) trainingen en cursussen. Met dit laatste aanbod wordt niet naar de orthopedagogische hulpvraag van het systeem gekeken, maar veel meer naar een deel van de problematiek gekeken zoals preventie op het gebied van verslaving, loverboy problematiek en fysieke weerbaarheid van meiden, lotgenoten groepen etc. (WMO of AWBZ/Zvw). De verantwoordelijkheden van deze sectoren mogen niet worden afgewenteld op de provinciale jeugdzorg. Kwaliteit binnen de geïndiceerde jeugdzorg staat voor de provincie voorop. Eén van de eerst aangewezen organisatie voor het (achteraf) toetsen van en het rapporteren over de kwaliteit van het zorgaanbod is de Inspectie Jeugdzorg. De provincie stelt daarnaast de voorwaarde dat zorgaanbieders HKZ gecertificeerd zijn. De belangrijkste vraag voor het toelaten van nieuwe vormen van zorgaanbod is of dit voldoet aan de orthopedagogische doelstelling, zoals bedoeld in de wet. Daarnaast moet er uiteraard een meerwaarde zijn ten opzichte van het beschikbare aanbod (vraagbehoefte, kostenbesparend en/of kwalitatief beter). De provincie gaat hierbij uit van één brede orthopedagogische zorgaanbieder, waarbij naar behoefte mogelijk andere vormen van zorgaanbod in de vorm van onderaannemerschap kunnen worden ingezet. De provincie kiest hierbij voor de beschikbaarheid van een zo breed mogelijk integraal en systeemgericht aanbod. In het geval er wel sprake is van nieuw jeugdzorgaanbod hebben de provincies en de Inspectie Jeugdzorg een aantal afspraken vastgelegd in een protocol. Op basis hiervan hebben provincies een provinciaal toetsingskader kwaliteit nieuwe zorgaanbieders vastgesteld. 9 Van recht naar praktijk; Fries in Fryslân; taal tussen mensen Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân 9

10 Vanuit bovenstaande visie ontstaat een overzichtelijk aanbod in de brede keten van jeugdzorg, waarbij er voldoende ruimte is voor samenwerking en de inzet van bijvoorbeeld niche organisaties zoals zorgboerderijen en kleine GGZ aanbieders e.d. (als onderaannemers, waarbij de verantwoordelijkheid voor de aanvullende behandeling en de kwaliteit bij de jeugdzorgaanbieder blijft). 10 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân

11 HOOFDSTUK 3Acties voor Invoering van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) De invoering van het CJG is één van de pijlers van het beleid dat voormalig minister Rouvoet heeft ingezet. Elke gemeente in Nederland moet in 2011 beschikken over minimaal één CJG. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de invoering van het CJG. De provincie heeft belang bij een goede ontwikkeling van het CJG vanuit de gedachte dat door preventief te werken voorkomen kan worden dat problemen uit de hand lopen en alleen nog met inzet van specialistische hulp kunnen worden opgelost. Er liggen kansen om het CJG te benutten in de keten van jeugdzorg (bijvoorbeeld bij voorzorg en bij de terugkeer/ nazorg naar en van de gemeente wanneer de geïndiceerde jeugdzorg is afgerond) Aansluiting tussen Bureau Jeugdzorg Friesland (en de geïndiceerde jeugdzorg) en het CJG Doel Beleidskader Jeugdzorg In 2012 heeft Bureau Jeugdzorg Friesland met alle CJG s afspraken vastgelegd over de aansluiting tussen Bureau Jeugdzorg Friesland en de CJG s. Terugblik In 2010 hebben 24 gemeenten een CJG en zijn er drie CJG s in oprichting. Bureau Jeugdzorg Friesland is bij elk CJG als partner/deelnemer betrokken. Daarnaast heeft Bureau Jeugdzorg Friesland een start gemaakt met het registreren van haar cliënten in de Verwijsindex in Fryslân. Bureau Jeugdzorg Friesland heeft intern een model ontwikkeld en geïmplementeerd voor de coördinatie van zorg voor multi-problemgezinnen. Met ketenpartners uit de 1e lijn wordt, in aansluiting op de Verwijsindex, gewerkt aan de Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân 11

12 implementatie van het plan van aanpak zorgcoördinatie 1e en 2e lijn. Tot slot heeft Partoer in 2010 een monitor uitgevoerd over de stand van zaken rond de ontwikkeling van de CJG s en Verwijsindex in Fryslân. Actiepunten 2011 Met de overblijvende gemeenten die in 2011 starten met een CJG (zie monitor 2010) maakt Bureau Jeugdzorg Friesland afspraken over de te leveren inzet (o.a. over koppeling Centrale Toegang en terugkoppeling van cliënttrajecten). Een voorstel ontwikkelen over de samenwerking met de Friese gemeenten, passend bij de accentverschuiving in het beleid van de provincie (onder meer hierin meenemen inzicht in inrichting gespecialiseerde zorg, beleidsuitgangspunten, randvoorwaarden decentralisatie, risico-analyse en kwaliteitskader). Alle cliënten van Bureau Jeugdzorg Friesland worden geregistreerd in de Verwijsindex (VIF ZiZeo) in Fryslân. De mate waarin bovenstaande doelen gehaald kunnen worden hangt af van: Randvoorwaarden waarop de CJG s in Fryslân worden vormgegeven; De wijze waarop andere financiers sturen als het gaat over het zorgaanbod in de jeugd GGZ, jeugd LVG, de gesloten jeugdzorg (tot 2013 bij het programmaministerie Jeugd en Gezin) en de Justitiële Jeugdinrichtingen. De inzet is wel ook deze vormen van aanbod bij het CJG te betrekken de provincie heeft hierin geen sturende rol Provinciale bijdrage aan de ontwikkeling van het CJG in Fryslân Doel Beleidskader Jeugdzorg De provincie levert de komende periode een actieve bijdrage aan de (inhoudelijke) ontwikkeling van het CJG in Fryslân (o.a. op het gebied van de aanpak kindermishandeling, opvoedingsondersteuning, zorgcoördinatie, de verbinding tussen het CJG en het onderwijs, verwijsindex risicojongeren en (crisis)opvang voor jongeren en het Veiligheidshuis). Terugblik De provincie zet in op de ontwikkeling van het CJG vanuit de Sociale Agenda alsook op basis van koersaccenten CJG. Deze koersaccenten vormen een belangrijk onderdeel van het convenant tussen de provincie en alle Friese gemeenten rond de ontwikkeling van CJG s. In dit proces speelt de provincie een stimulerende en coördinerende rol, specifiek gericht op de noodzakelijke inhoudelijke ontwikkeling van het CJG en het eenduidig invoeren van bovenlokale instrumenten/ methodieken. Op basis van de Sociale Agenda zijn in 2010 de volgende acties ondernomen: De samenwerking CJG Veiligheidshuis is nader uitgewerkt en beschreven in een samenwerkingsmodel; In 2010 zijn tien gemeenten gestart met een pilot rond de Verwijsindex. Verder is in een provinciaal plan van aanpak de gefaseerde invoering van de Verwijsindex voor Fryslân beschreven. De provincie heeft een coördinerende rol gespeeld. Belangrijk resultaat is dat gemeenten unaniem hebben gekozen voor een 12 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân

13 eenduidige uitvoering van de Verwijsindex (functioneel beheer en contract MULTIsignaal); De provincie heeft in overleg met de Friese gemeenten geïnvesteerd in Verwijsindex-TV, waarbij er een Nederlands en Friestalige animatie is gemaakt, die ouders en verzorgers uitleg geeft over de Verwijsindex. Op basis van de koersaccenten CJG zijn in 2010 de volgende acties ondernomen: In het kader van de subsidieregeling Zorgcoördinatie hebben 27 van de 31 Friese gemeenten, die daarvoor een aanvraag hadden ingediend in 2010, subsidie ontvangen. Doel van deze regeling was een eenduidige werkwijze rondom het regiemodel Verwijsindex; De driejarige pilot Positief Opvoeden (Triple P) heeft in vier gemeenten (Nijefurd, Leeuwarden, Tytsjerksteradiel en Smallingerland) gedraaid en is geëvalueerd. Met de Hulpverleningsdienst (HVD) Fryslân zijn subsidieafspraken gemaakt voor de provinciale invoering vanaf 2010; In samenwerking met de gemeente Leeuwarden is provinciaal de eerste fase van het programma RAAK (aanpak kindermishandeling) uitgevoerd. In 26 Friese gemeenten zijn professionals in kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en basisonderwijs getraind in het signaleren van kindermishandeling; Het éénjarige, intersectorale programma Jeugdcoach en opvang van Stichting Jeugdhulp Friesland en Zienn (maatschappelijke opvang) gericht op een provinciaal aanbod voor crisisopvang is uitgevoerd, geëvalueerd en wordt een regulier aanbod binnen Stichting Jeugdhulp Friesland. Het project richt zich op jongeren die door hun gedrag en problematiek groepsongeschikt zijn. Hiervoor is een individueel traject ontworpen, waarbij individuele begeleiding gecombineerd wordt met onderdak. Er zijn in totaal 16 cliënten geholpen en/of nog in zorg. Dit was 200% van de afgesproken capaciteit: het project voldoet in ruime mate aan de doelstelling; De gemeenten hebben er unaniem voor gekozen om hun advies- en informatiefunctie CJG vorm te geven door middel van DCJG. Aansluiting op deze landelijk ontwikkelde website maakt het mogelijk dat burgers op elk moment digitaal vragen kunnen stellen over opvoeden en opgroeien; In juni 2010 is in samenwerking met de Vereniging Friese Gemeenten (VFG) een provinciale bijeenkomst georganiseerd om de mijlpalen in de CJG-ontwikkelingen te belichten en na te gaan wat er aanvullend nog gewenst is; Partoer CMO Fryslân heeft in opdracht van de provincie gerapporteerd over de tussenevaluatie koersaccenten CJG. De conclusie uit het rapport is dat er, met de door Provinciale Staten (PS) beschikbaar gestelde autonome gelden, veel ontwikkelingen in gang zijn gezet die provinciebreed zijn uitgevoerd. Deze ontwikkelingen dragen bij aan de deskundigheid van professionals in de 1e lijn als het gaat om het vroegtijdig signaleren van problemen en het inzetten van adequate hulp; In 2009 is de uitvoering gestart van de koersaccenten CJG. Verschillende uitvoeringsorganisaties voeren deze koersaccenten uit, waarbij de provincie in de vorm van subsidie een bijdrage verleend. Voorbeelden zijn Triple P (HVD Fryslân), Raak (gemeente Leeuwarden), onderwijs-jeugdzorg (Gedragswerk) en crisisopvang Stichting Jeugdhulp Friesland. Hiervoor zijn in 2009/2010 verplichtingen aangegaan die doorlopen naar Met deze inzet worden de koersaccenten gerealiseerd. Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân 13

14 Actiepunten 2011 Realiseren en afronden van de speerpunten CJG uit de Sociale Agenda en de koersaccenten CJG. Uitvoeren en evalueren van de pilot CJG Veiligheidshuis. Een voorstel ontwikkelen over de samenwerking met de Friese gemeenten, passend bij de accentverschuiving in het beleid van de provincie (onder meer hierin meenemen inzicht in inrichting gespecialiseerde zorg, beleidsuit gangspunten, randvoorwaarden decentralisatie, risico-analyse en kwaliteitskader). 3.2 Snellere ketens De beschikbaarheid van voldoende middelen is een belangrijke randvoorwaarde om de jeugdzorg zo te kunnen organiseren dat de keten snel en soepel werkt. Naast voldoende geld zijn er ook andere factoren die daarbij een rol spelen. Hieronder worden maatregelen beschreven die bijdragen aan het verbeteren en versnellen van de jeugdzorgketens Vraagontwikkeling in de jeugdzorg Doel Beleidskader Jeugdzorg Vanaf 2009 presenteert Bureau Jeugdzorg Friesland jaarlijks onderzoeksgegevens over de vraag naar jeugdzorg op korte, middellange en lange termijn. Terugblik Bureau Jeugdzorg Friesland heeft in 2010 haar 2e onderzoek naar kernvragersproblematiek gepresenteerd. Daarnaast zijn er actuele gegevens rond de vraagontwikkeling beschikbaar gekomen vanuit de databanken Eén Friese wachtlijst, jeugdstrafrechtketen en jeugdbeschermingsketen. Dit heeft onder meer concreet geleid dat Bureau Jeugdzorg Friesland en Stichting Jeugdhulp Friesland een nadere analyse hebben kunnen maken van de cliëntenstroom tussen beide organisaties, om te komen tot een efficiëntere afstemming en prognose van de in- en uitstroom. Actiepunten 2011 Verdere ontwikkeling van instrumenten om de vraag naar jeugdzorg in Fryslân in beeld te brengen, te analyseren en om te zetten in beleid Weten wat er speelt Doel Beleidskader Jeugdzorg Partoer CMO Fryslân beheert en ontwikkelt de database Eén Friese wachtlijst, in samenwerking met de ketenpartners in de jeugdzorg. Terugblik In 2010 wordt een start gemaakt om de database Eén Friese wachtlijst ( te koppelen aan de CJG s. Doel hiervan is meer inzicht te krijgen in het zorgcontinuüm (in-, door- en uitstroom) in de keten van jeugdzorg 14 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân

15 met gemeenten, specifiek de relatie tussen de instroom in de geïndiceerde jeugdzorg met de voor- en nazorg door gemeenten. Dit is een belangrijke voorwaarde om in het kader van het Afsprakenkader (zie hoofdstuk 1) de instroom in de geïndiceerde jeugdzorg terug te dringen. Daarnaast onderzoeken Bureau Jeugdzorg Friesland en Stichting Jeugdhulp Friesland de knelpunten in de uitstroom. Ook heeft er in september 2010 een gezamenlijke bijeenkomst van de drie databases plaatsgevonden. De verschillende databanken worden per kwartaal geactualiseerd. Actiepunten 2011 De provinciale databank toespitsen op de 1e lijn zorg (gemeenten) vanwege voor- en nazorg. Per kwartaal publiceren van wachtlijst/cliëntstroomgegevens in de Friese keten van jeugdzorg. De drie databanken qua informatie op elkaar af laten stemmen via gezamenlijke bijeenkomsten Verbeteren Indicatiestelling Bureau Jeugdzorg Friesland Doel Beleidskader Jeugdzorg Bureau Jeugdzorg Friesland verleent vanaf % van de indicaties binnen de wettelijke termijn en conform het Handboek Verbetering Indicatiestelling Bureaus Jeugdzorg. Terugblik Bureau Jeugdzorg Friesland werkt conform de methodiek Verbetering Indicatiestelling Bureaus Jeugdzorg. Vooral de doorlooptijd in het afgeven van indicaties blijft hoog. Belangrijke oorzaken zijn de sterke groei en druk binnen de organisatie op het AMK en de jeugdbescherming. De focus is om daar waar mogelijk de inzet van Bureau Jeugdzorg Friesland op het afgeven van indicaties zo veel mogelijk terug te brengen en/of bijvoorbeeld over te dragen aan organisaties in de 1e lijn. In 2009 zou een nieuw screeningsinstrument LVG worden geïmplementeerd. Dit is echter nog niet beschikbaar gesteld. Er wordt gewacht op voorstellen van het ministerie. Veiligheid Voor Bureau Jeugdzorg Friesland is veiligheid een kernbegrip. Rond indicatie en de verdere begeleiding van cliënten staat de veiligheid centraal. Risicotaxaties zijn een standaard onderdeel in het werkproces en indien nodig is er direct actie. In onveilige situaties zijn wachtlijsten/wachttijden niet aan de orde. Actiepunten 2011 Bureau Jeugdzorg Friesland verleent 95% van de indicaties binnen de wettelijke termijn en conform het Handboek Verbetering Indicatiestelling Bureau Jeugdzorg Friesland. Invoeren van integrale indicatiestelling voor jeugdzorg en speciaal onderwijs (Renn4). Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân 15

16 3.2.4 Doorstroom en uitstroom in de keten van jeugdzorg Doel Beleidskader Jeugdzorg De provincie Fryslân initieert in 2009 een pilot, waarbinnen het realiseren van integrale zorgtrajecten worden aangepast en ingezet ten gunste van de vraag van de cliënt. Terugblik Op initiatief van de provincie hebben de provinciale aanbieders van 2e lijns geïndiceerde jeugdzorg (op grond van de Wjz, Zvw en AWBZ) samen met financiers, tijdens een tweedaagse conferentie op Vlieland een aantal doelen vastgesteld om de keten van 2e lijns jeugdzorg zodanig te verbeteren dat deze goed en snel kan aansluiten op de vraag vanuit de 1e cliënt De vier voorgestelde verbeterlijnen zijn: Ontwikkeling van één integraal diagnostisch kader. Vanuit de betrokken organisaties met daarin alle benodigde expertise om in één keer de diagnose te kunnen stellen inclusief de benodigde (integrale) zorg. Werken met integrale zorgprogramma s. Op basis van het diagnostisch kader wordt aan het begin van het zorgtraject bepaald en afgesproken wie wanneer welke zorg levert. Continue casemanagement. Bij complexere en langdurige inzet van behandeling is het belangrijk dat cliënten één aanspreekpunt hebben. Cliënt heeft regie over dossier. Uitgangspunt is dat de cliënt eigenaar is van zijn dossier, dat dit samen met hem wordt gevormd en dat organisaties dit ook kunnen delen. In juni 2010 is het projectplan opgesteld en in het najaar van 2010 worden twee pilots voorbereid, die in 2011 van start kunnen gaan. Actiepunten 2011 Uitvoeren van twee pilots. 3.3 De zorg die werkt De afgelopen jaren is er door de geïndiceerde jeugdzorg veel geïnvesteerd om de groeiende vraag naar jeugdzorg op te vangen. De volgende stap is energie te steken in de inhoud van de verschillende zorgvormen. Dragen bestaande programma s voldoende bij aan de kerndoelen van de jeugdzorg? Welke nieuwe programma s kunnen voor Fryslân een bijdrage leveren aan jeugdzorg die werkt? Verder zijn er allerlei (landelijke) ontwikkelingen gaande, die het jeugdzorgaanbod moeten versterken Invoering prestatie-indicatoren Doel Beleidskader Jeugdzorg De provincie Fryslân subsidieert vanaf 2011 Bureau Jeugdzorg Friesland en het zorgaanbod op basis van een vereist prestatieniveau, gekoppeld aan de landelijke prestatie-indicatoren. Terugblik Het project rondom de invoering van de prestatie-indicatoren binnen Bureau 16 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân

17 Jeugdzorg Friesland loopt nog steeds. Met Stichting Jeugdhulp Friesland zijn afspraken gemaakt over welke gegevens er voor de prestatie-indicatoren rondom de doelrealisatie worden aangeleverd. Verder wacht Bureau Jeugdzorg Friesland op een nieuwe release van IJ, het automatiseringssysteem, waardoor de overige prestatie-indicatoren kunnen worden ingevoerd. Naar verwachting is dit eind van 2010 gerealiseerd. Actiepunten 2011 Uitvoeren plan van aanpak voor de invoering van de landelijke set van prestatie-indicatoren in de jeugdzorg Nieuwe / effectieve methodieken Doel Beleidskader Jeugdzorg De provincie Fryslân stimuleert de ontwikkeling en inzet van nieuwe / effectieve methodieken in de keten van jeugdzorg. In 2009 is van 90% van de provinciaal gefinancierde jeugdzorg het niveau van doeltreffendheid inzichtelijk. Vanaf 2010 worden programma s die niet doeltreffend zijn beëindigd of ingeruild voor programma s die dat wel zijn. Terugblik Het benodigde onderzoek heeft in 2010 nog niet plaatsgevonden. Een aantal residentiële behandelplaatsen worden bijvoorbeeld in 2010 omgebouwd naar ambulante trajecten die evidence based zijn, te weten: Parent Management Training Oregon ( en Multi Dimesionele Familie Therapie ( Op verzoek van de provincie is Stichting Jeugdhulp Friesland wel gestart met een transitie. Actiepunten 2011 Onderzoek naar doeltreffendheid van de provinciaal gefinancierde jeugdzorg Ontwikkelingen binnen de jeugdzorg Terugblik Op verschillende onderdelen zijn ontwikkelingen gaande in de jeugdzorg als het gaat om voorzieningen, methodieken en aanbod. Een aantal voorbeelden: Gesloten jeugdzorg Sinds 1 januari 2008 is opname in gesloten jeugdzorginstellingen mogelijk voor jongeren met ernstige opgroei- of opvoedproblemen. De instellingen vallen tussen 2008 en 2013 onder de directe verantwoordelijkheid van de programmaminister voor Jeugd en Gezin. In 2013 wordt deze verantwoordelijkheid overgedragen aan de provincies. 17 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân 17

18 Beeld provincie Fryslân Voor Noord-Nederland is de aanbieder voor gesloten jeugdzorg t Poortje, in Groningen. Voor Fryslân is er tussen de provinciale jeugdzorgaanbieder Stichting Jeugdhulp Friesland en t Poortje een samenwerking gerealiseerd rond de nieuwe jeugdvoorziening De Woodbrookers. Hierin is een combinatie gerealiseerd van provinciaal gefinancierde jeugdzorg, AWBZ vormen van jeugdzorg en gesloten jeugdzorg. De Woodbrookers is op 24 juni 2010 officieel door voormalig minister Rouvoet geopend. Deltaplan Gezinsvoogdij. De invoering van het deltaplan Gezinsvoogdij is in 2009 met succes afgerond. De gezinsvoogd werkt gericht aan veranderingen in de opvoedingssituatie met als doel de bedreiging voor het kind weg te nemen, zodat de maatregel kan worden beëindigd. Provincies zullen blijvend toezien op het behoud van het Deltaplan in de uitvoeringspraktijk. Beeld provincie Fryslân Het onderwerp komt in het reguliere overleg met Bureau Jeugdzorg Friesland nog regelmatig aan de orde. Gezinscoach Stichting Jeugdhulp Friesland voert sinds 2008 de pilot Gezinscoach uit. Deze pilot betreft het coachen van (multi-problem) gezinnen waar sprake is van ernstige problematiek en een verscheidenheid van hulpverleners die betrokken zijn bij het gezin. Het gezin blijft intact en uiteindelijk worden kosten bespaard, omdat geen gebruik wordt gemaakt van (dure) residentiële voorzieningen. Uit de tussenevaluatie in 2009 is gebleken dat de pilot aantoonbaar uithuisplaatsingen kan voorkomen en daarmee ook kosten bespaart. Beeld provincie Fryslân Ook in 2011 voert Stichting Jeugdhulp Friesland de pilot Gezinscoach uit. Doel is dat de gezinscoach een regulier aanbod wordt binnen Stichting Jeugdhulp Friesland. Eigen kracht Als een gezin met kinderen problemen heeft, kan het al dan niet een beroep doen op geïndiceerde hulpverlening. Een andere mogelijkheid is het houden van een Eigen Kracht conferentie. De kern van een EKC is dat een getrainde vrijwilliger het netwerk van een gezin mobiliseert en dat het gezin zelf bepaalt in hoeverre een beroep wordt gedaan op hulp van familie, buren en eventueel professionals. Beeld provincie Fryslân Bureau Jeugdzorg Friesland maakt sinds een paar jaar succesvol gebruik van het model. De provincie stimuleert gemeenten en zorgaanbieders eveneens gebruik te maken van de methodiek van Eigen Kracht. Tot en met 2010 zijn er in Fryslân in totaal ruim 100 EKC s gehouden. In 2011 gaan Jeugdgezondheidszorg (0-19 jaar) (JGZ) en Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) bij wijze van experiment actief EKC s aanbieden in CJG s. De provincie neemt in 2011 nog de kosten voor de EKC s voor haar rekening. Ook cliënten met een jeugdzorgindicatie kunnen op verzoek een Eigen Kracht conferentie krijgen. 18 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân

19 Gedragsbeïnvloedende maatregel Op 1 februari 2008 is de Wet verruiming mogelijkheden gedragsbeïnvloeding jeugdigen in werking getreden. Deze wet wijzigt het Wetboek van Strafrecht, het Wetboek van Strafvordering en de Wet op de jeugdzorg. Beeld provincie Fryslân In 2010 zijn er tot en met oktober 11 gedragsbeïnvloedende maatregelen gestart. Van drie aanvragen zijn na vooronderzoek en analyse niet doorgezet naar een maatregel. Het proces loopt verder goed. De Raad van de Kinderbescherming, het Openbaar Ministerie en Bureau Jeugdzorg jeugdreclassering weten elkaar goed te vinden, voornamelijk de twee specialisten bij Bureau Jeugdzorg Friesland die ingezet worden als vraagbaak. Bij de uitvoering verloopt de samenwerking met de politie goed. Pilot nazorg ex-gedetineerde jeugd Landelijk is afgesproken dat vanaf april 2009 geen enkele jongere meer een Justitiële Jeugdinrichting verlaat zonder een passend aanbod aan nazorg. Beeld provincie Fryslân Het trajectberaad voor ex-gedetineerde jeugd functioneert goed in Fryslân. Vanaf september 2010 kunnen alle netwerk- en trajectberaden gebruik maken van de ICT applicatie voor ondersteuning van hun beraad. Al tijdens de detentie werken Justitiële Jeugdinrichtingen, Jeugdreclassering, Raad voor de Kinderbescherming en gemeente van herkomst aan een passend aanbod van nazorg. Pleegzorg Het programma ministerie voor Jeugd en Gezin onderschrijft het grote belang van pleegzorg als zorgvorm in de jeugdzorg. Netwerkpleegzorg moet de komende periode meer aandacht krijgen. Beeld provincie Fryslân De vraag naar pleegzorg is ook in 2010 weer gestegen. De capaciteit is gegroeid naar 560 plaatsen (+25). Om in 2010 de instroom van nieuwe pleeggezinnen te vergroten en te versnellen is de werving en voorbereiding door Stichting Jeugdhulp Friesland sterk verbeterd. Zo is er gestart met een nieuwe manier van werven: de warme werving. Dit staat voor het werven van ambassadeurs binnen het bestaande pleegouderbestand die in hun netwerk (sociaal, werk, enz. enz.) pleegzorg voor het voetlicht brengt en op deze wijze nieuwe pleegouders aandraagt. Van de nieuwe aanmeldingen is al 1/3 deel aangebracht via deze nieuwe vorm van werving. Daarnaast is in 2010 gestart met een nieuwe manier van selectie. Er wordt competentiegericht geworven. Op basis van de aangemelde kinderen wordt specifieker naar bijpassende pleeggezinnen gezocht en deze gezinnen worden op maat ondersteund. Dit heeft tot resultaat dat pleegouders nu binnen vier in plaats van negen maanden op worden geleid. Hierdoor neemt de wachttijd af en de kwaliteit toe. Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân 19

20 Zwerfjongeren Het programmaministerie voor Jeugd en Gezin stuurt erop dat provincies met gemeenten sluitende afspraken maken over de samenhang en afstemming van het beleid voor zwerfjongeren. Beeld provincie Fryslân De provincie Fryslân voert regelmatig overleg met de gemeente Leeuwarden (Friese centrumgemeente voor Maatschappelijke Opvang) over het beleid ten aanzien van zwerfjongeren. De provincie subsidieert het Huis voor Jongeren in Leeuwarden, een specifiek aanbod voor opvang en begeleiding van zwerfjongeren, waarin opvang wordt gecombineerd met begeleiding en nazorg. Ook voor 2011 wordt deze provinciale inzet voorgesteld. Het provinciale standpunt ten aanzien van zwerfjongeren is dat de opvang en begeleiding (bijvoorbeeld opleiding of schuldsanering) primair een verantwoordelijkheid is van gemeenten in het kader van maatschappelijke opvang. Vaak is er ook sprake van jeugdzorggerelateerde problematiek (indicatie bureau jeugdzorg). Een integrale aanpak is daarom ook noodzakelijk. Scheiding en omgang Uit onderzoek is bekend dat een scheiding van ouders tot ernstige opgroei- of opvoedproblemen kan leiden. Wanneer het niet gaat om gemeentelijk gefinancierd aanbod, maar om provinciaal gefinancierde jeugdzorg moeten de provincies ervoor zorgen dat deze vraag wordt omgezet in een adequaat aanbod. Beeld provincie Fryslân De provincie heeft Stichting Jeugdhulp Friesland een aanvullende subsidie verleend in (2009) voor een proef met de opzet van een Omganghuis Plus. Stichting Jeugdhulp Friesland heeft in september 2010 dit omgangscentrum opgericht, genaamd TomTom, voor ouders die in een vechtscheiding verwikkeld zijn en vrijwillige begeleiding weigeren. TomTom is bedoeld voor kinderen van twee tot twaalf jaar en hun ouders die een indicatie van Bureau Jeugdzorg Friesland hebben. Hierin verschilt TomTom met het omgangshuis dat vier jaar geleden onder andere door Humanitas is opgericht. TomTom is een proef tot medio Minder Bureaucratie Bureaucratie is nodig om de jeugdzorg goed te organiseren. We gaan ons pas storen als het gaat om onnodige bureaucratie. Bijvoorbeeld als verantwoording zich stapelt op verantwoording, als regels geen doel hebben en je van alles moet registreren zonder dat dat nut heeft. Onnodige bureaucratie moet dus verdwijnen Beter Anders Minder Doel Beleidskader Jeugdzorg Vanaf 2009 leveren Bureau Jeugdzorg Friesland en de zorgaanbieders op een eenduidige en minder tijdrovende manier de beleidsinformatie aan over de provinciale jeugdzorg 20 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân

21 Terugblik Het IPO en voormalig minister Rouvoet zijn eind 2007 het project Beter Anders Minder (BAM) gestart. Een voorbeeld is de invoering van het nieuwe rapportageformat beleidsinformatie bureaus jeugdzorg. Binnen deze format hoeft minder te worden geregistreerd en er is een verbeterslag doorgevoerd in de informatie die wel wordt gevraagd. Actiepunten 2011 Implementeren van de landelijke afspraken in het kader van Beter Anders Minder bij Bureau Jeugdzorg Friesland en Stichting Jeugdhulp Friesland Vermindering regeldruk Doel Beleidskader Jeugdzorg De regeldruk in de keten van jeugdzorg in Fryslân is in 2012 met 25% gedaald. Terugblik In het Bestuurlijk Platform Jeugd Friesland van mei 2010 is met vertegenwoordigers van de Friese keten van jeugdzorg het opstellen van een plan van aanpak verminderen ervaren regeldruk besproken. Dit heeft geleid tot het vaststellen van het Fries actieplan Verminderen ervaren regeldruk Dit plan is begin juli 2010 aan het programmaministerie van Jeugd en Gezin toegestuurd. Het programmaministerie heeft verder een ambtelijk werkbezoek gebracht aan Fryslân met als gesprekspunt het verminderen van de ervaren regeldruk. Actiepunten 2011 Implementeren Fries actieplan Vermindering ervaren regeldruk Rechtmatigheid Doel Beleidskader Jeugdzorg Bureau Jeugdzorg Friesland en Stichting Jeugdhulp Friesland laten hun jaarrekeningen controleren conform bijlage 1 van de Rijkssubsidieregeling Jeugdzorg. De accountants geven een oordeel op basis van de in het protocol vastgelegde toetsen op rechtmatigheid en getrouwheid. Terugblik Het nieuwe provinciale controleprotocol voor gesubsidieerde stichtingen en aanbieders van jeugdzorg is in 2009 van kracht geworden. De provincie heeft dit protocol voor het eerst gehanteerd bij de verantwoording van het jaar Het protocol dient om duidelijkheid te scheppen over de aspecten waar de accountant zijn controle op dient te richten en voldoet aan de controleprincipes van SISA. Actiepunten 2011 Bureau Jeugdzorg Friesland en Stichting Jeugdhulp Friesland voldoen aan de controleprincipes van SISA, inclusief het protocol accountantscontroles voor gesubsidieerde stichtingen en aanbieders van jeugdzorg. Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân 21

22 3.5 Een nieuw financieel kader Nieuwe financieringssystematiek Doel Beleidskader Jeugdzorg Invoeren van de nieuwe financieringssystematiek vanaf Terugblik In de huidige systematiek ontvangen provincies een doeluitkering jeugdzorg van het Rijk. Dit is een historische gegroeide doeluitkering. Voor Fryslân is deze doeluitkering niet meer toereikend. Dit komt deels door het ontbreken van een realistische loon- en prijscompensatie en vooral door de sterk gestegen structurele vraag naar jeugdzorg, die tot nu toe slechts deels is gecompenseerd door het Rijk. Om het verschil tussen de kosten en de doeluitkeringen jeugdzorg inclusief de structurele en incidentele aanvullingen te kunnen opvangen, is in 2008 een bedrag ter hoogte van 4,2 miljoen en zowel in 2009 en 2010 van 5,3 miljoen door de provincie voorgefinancierd. Rijk en IPO hebben het initiatief genomen om tot een nieuwe systematiek te komen gebaseerd op het rapport van Kaiser. Een systematiek die op macroniveau uitgaat van de vraagontwikkeling en het benodigde budget voor de jeugdzorg in Nederland. Dit wordt vervolgens verdeeld over de provincies, waarbij provincies de opdracht en de vrijheid hebben de jeugdzorg binnen dat financiële kader te organiseren. In 2009 heeft het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) de eerste versie van een vraagramingsmodel gepubliceerd voor de jeugdzorg. Dit is echter nog onvoldoende onderbouwd voor de totale raming van de vraag naar jeugdzorg in Nederland en moet nog verder worden doorontwikkeld. Conclusie is dat er vorderingen worden gemaakt, maar dat de geplande invoering vertraagd plaats vindt. Voor 2011 betekent dit dat het Rijk en IPO op basis van overleg moeten komen tot een macrobudget voor de jeugdzorg in Nederland. Deze onderhandelingen hebben in 2009 geleid tot afspraken over de doeluitkering jeugdzorg voor 2010 en 2011 (vastgelegd in het Afsprakenkader). Actiepunten 2011 Een bijdrage leveren aan de totstandkoming van een landelijk vraagramingsen verdeelmodel, met daarin voldoende aandacht voor de Friese kenmerken (bijvoorbeeld opleidingsniveau en inkomenspositie). 22 Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân

23 Cliëntenbeleid en cliëntenparticipatie Doel Beleidskader Jeugdzorg De provincie streeft ernaar cliënten zoveel mogelijk naar tevredenheid te helpen, in de zin dat het aanbod aansluit op de vraag van de cliënt, de cliënt respectvol wordt bejegend en de autonomie van de cliënt wordt versterkt. Terugblik Vooralsnog zijn er in (peildatum september 2010) klachten binnengekomen bij Bureau Jeugdzorg Friesland. Hiermee is een lichte tendens te zien naar juridisering van de buitengerechtelijke klachtenprocedure: cliënten laten zich vaker vertegenwoordigen door een advocaat. Van de 31 klachten tot nu toe, hebben 26 betrekking op jeugdbescherming en het AMK. Bureau Jeugdzorg Friesland speelt hier op in door extra aandacht in de vorm van gesprekken en het aanbod van een goed behandelplan. Het gaat bij de aard van de klachten relatief vaak om echtscheidingsproblematiek. Klachten over informatie voorziening vanuit de hulpverlening, samenwerking, frequentie van huisbezoeken, inhoud van rapportage komen regelmatig voor. Bureau Jeugdzorg Friesland heeft naar aanleiding daarvan intern de communicatie, de bereikbaarheid onder de loep genomen. Omdat deze problematiek zich vaak afspelen in het gedwongen kader, is niet 100% van deze klachten te ondervangen. In 2010 zijn er tot nu toe zes klachten bij de Klachtencommissie van Stichting Jeugdhulp Friesland binnengekomen. Over één van de zes klachten is een hoorzitting geweest. De Raad van Bestuur heeft vervolgens het advies van de commissie gedeeltelijk overgenomen. De klachtencommissie heeft in 2010 geadviseerd over een klacht, die eind 2009 speelde. Een aantal klachten kon niet in behandeling worden genomen, omdat de aangeklaagde niet bij Stichting Jeugdhulp Friesland in dienst was. Andere klachten konden door middel van een gesprek tot tevredenheid van de klager worden afgehandeld. Volgens de Wet op de jeugdzorg moet de provincie over een onafhankelijke cliëntvertrouwenspersoon (cvp) beschikken. De cvp s blijken in een behoefte te voorzien. In het bijzonder ouders die gedwongen met jeugdzorg te maken krijgen, hebben baat bij een cliëntvertrouwenspersoon waar ze hun verhaal en emoties kwijt kunnen. Dat kan behulpzaam zijn bij het uiteindelijk accepteren van de situatie en vervolg. De cvp voor jeugdigen is in 2008 in dienst getreden en in 2010 is de functie geëvalueerd. Uit de evaluatie blijkt dat er veel is geïnvesteerd in het opbouwen van contact met Stichting Jeugdhulp Friesland en het geven van bekendheid aan deze nieuwe functie. Op grond van de positieve ervaringen en de duidelijke behoefte die blijkt uit het aantal keren dat een beroep wordt gedaan op de cvp, is besloten deze functie te continueren. Zorgbelang Fryslân heeft in samenwerking met Partoer CMO Fryslân, in opdracht van de provincie, een digitale Friese cliëntenroute jeugdzorg ontwikkeld. Ondanks de verschillende financieringsstromen bij de Woodbrookers was er geen financiering geregeld voor de cvp-functie. Het ministerie van VWS neemt nu de Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2011 Provincie Fryslân 23