7 februari 2012 Grondwettelijk Hof
|
|
- Klaas Goossens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Uiteenzetting door Sabine de Bethune, Voorzitster van de Senaat, ter gelegenheid van de voorstelling van het Handboek van het Belgisch Staatsrecht van André Alen en Koen Muylle 7 februari 2012 Grondwettelijk Hof Mijnheer de Voorzitter van de Europese Raad, Mijnheer de Eerste Minister, Voorzitters van het Grondwettelijk Hof, Dames en Heren, ( ) Het zijn belangrijke dagen voor het Belgische staatsrecht Na een historische regeringsformatie, waarin de grenzen van het staatsrecht werden verkend, volgde een institutioneel akkoord, dat die grenzen enigszins verlegt. Vandaag verschijnt de nieuwe editie van het Handboek van het Belgisch Staatsrecht, hét ijkpunt voor ieder die het staatsrecht bestudeert, doceert of praktiseert. Het is geen sinecure om het Belgische staatsrecht te portretteren. Het model heeft een bijzonder ingewikkelde anatomie en, vooral, het zit zelden stil. Ik vermoed, geachte auteurs, dat het institutionele akkoord over de zesde staatshervorming u vele zorgen baarde, vooral omdat het zolang uitbleef. Gelukkig heeft u het alsnog in uw naslagwerk kunnen opnemen. Ik waag mij niet aan een recensie van dit monumentale handboek. België is een klein land, maar met een omvangrijk staatsrecht. Ik wil één onderdeel ervan belichten, dat ook in het institutionele akkoord aan bod komt en dat mij, als Voorzitster van de Senaat, na aan het hart ligt: de toekomst van de Senaat. Soms hanteert het akkoord een stijl die herinnert aan de klare lijn van Hergé: helder, overzichtelijk, strak. Zo omschrijft de tekst nauwkeurig de nieuwe samenstelling van de hervormde Senaat. De rechtstreeks verkozen senatoren verdwijnen. Er zullen voortaan 50 gemeenschapssenatoren en 10 gecoöpteerde senatoren zetelen. 1
2 Wanneer de opdrachten van de Senaat ter sprake komen, gaat die klare lijn over in een meer impressionistische schets. Volgens het akkoord behoudt de Senaat in ieder geval bevoegdheden met betrekking tot de Grondwet en de bijzondere wetten, de benoemingen in het Grondwettelijk Hof, de Raad van State en de Hoge Raad voor de Justitie en de regeling van de belangenconflicten. De sleutel rust in de woorden in ieder geval : daarmee lijken de onderhandelaars van het akkoord een ondergrens te trekken. Een parlementaire werkgroep moet de definitieve contouren van de nieuwe Senaat vastleggen. Die werkgroep vergadert sedert enige weken en zij doet dat volgens de afgesproken formule van de discretie. Ik geef u vandaag dan ook geen inzage in de denkpistes van de werkgroep, maar over het einddoel waarnaar zij behoort te streven, mag geen twijfel bestaan: de hervorming van de Senaat moet in overeenstemming zijn met het perspectief van de globale staatshervorming. Dat is vereist voor een harmonieuze en doorzichtige werking èn samenwerking van al onze instellingen. De werkzaamheden zullen grondig gebeuren maar ook met een vrij strikte timing. De oefening van de werkgroep is evenwel niet eenvoudig. Deskundigen in het staatsrecht leren ons dat een tweekamerstelsel inherent is aan een federale staatsstructuur. Graag verwijs ik naar een ontmoeting met 16 constitutionalisten in de Senaat op 12 november Zij hebben toen boeiende bijdragen gebracht die ik iedereen graag aanbeveel. Maar u zal begrijpen dat ik in deze context citeer uit de bijdrage van professor Alen: Hoewel er geen type-model van een federale staat bestaat, daar elke bondsstaat eigen kenmerken vertoont, onderkent men traditioneel drie wetmatigheden in het federalisme, nl. de autonomie, de participatie en de coöperatie. Inzonderheid het tweede beginsel, de participatie, verantwoordt het bestaan van een Tweede Kamer die de deelstaten vertegenwoordigt. Het participatiebeginsel houdt in dat de deelstaten deelnemen aan de federale besluitvorming. In de federale Staat is dit noodzakelijk voor ten minste de regels in de federale Grondwet en de federale wetgeving die het statuut van de deelstaten regelen. Deze regels kunnen niet eenzijdig door de federale Staat gewijzigd worden, zonder de voorafgaande tussenkomst of instemming van de deelstaten. 2
3 Er is geen draaiboek voorhanden dat voorschrijft hoe de beide kamers moeten worden samengesteld, welke bevoegdheden zij behoren te hebben en hoe de wetgevende procedure het best wordt georganiseerd. Elk federaal systeem wordt bereid volgens een uniek recept en met specifieke ingrediënten. Die diversiteit in federale staatsvormen maakt dat ook federale parlementen zich onderscheiden door hun bonte verscheidenheid. Maar zoals elke goede kok al eens gaat tafelen in een ander restaurant, benieuwd naar nieuwe recepten en ingrediënten, kunnen wij misschien inspiratie putten uit buitenlandse modellen. Ik verwijs hier louter bij wijze van voorbeeld naar het Duitse staatsmodel, met de Bundesrat als forum van overleg tussen de federatie en de deelstaten en waar ook regelmatig de discussie gevoerd wordt over een betere bevoegdheidsverdeling tussen beiden.. Professor Alen schreef in 2003 dat de idee dat bepaalde types van federale wetgeving de deelgebieden niet zouden aanbelangen, zinledig is. Geldt die analyse straks ook nog, na de zesde staatshervorming? Dat is het soort vragen waarover de werkgroep zich buigt. Maar de zoektocht naar de precieze bevoegdheden van de Senaat speelt zich niet af in het luchtledige. Wij beschikken over een dubbel referentiekader: de ervaringen uit het verleden en de plannen voor de toekomst. Onze ervaringen uit het verleden leren ons dat de Senaat nieuwe functieomschrijvingen aan kan en de eigen rol kwalitatief weet in te vullen. Dit ook mede dankzij ons uitstekend en gedreven personeel. Wij zijn het aan hun verplicht om hun verdiensten te erkennen. Iedere reflectie over de Senaat moet ingebed zijn in de toekomstplannen voor de Staat in zijn geheel. Opnieuw worden substantiële bevoegdheidspakketten naar de deelgebieden doorgeschoven. Maar de behoefte aan onderlinge beleidsafstemming zal niet verminderen, wel integendeel. Het is mijn vaste overtuiging dat de nieuw samengestelde Senaat als er voldoende vertrouwen is een belangrijke brugfunctie zal kunnen vervullen tussen de deelgebieden en het federale niveau en tussen de deelgebieden onderling. Het vertrouwen zal moeten groeien en wellicht zal 3
4 de nieuwe Senaat ook een inloopperiode nodig hebben maar ik ben ervan overtuigd dat hij een eigen politieke rol zal spelen in de Belgische federatie, niet in het minst bij het uittekenen van de contouren en de spelregels van deze federatie. Dames en Heren, De zesde staatshervorming is ongetwijfeld niet de laatste staatshervorming Professor Alen, Mijnheer Muylle dit zal dus niet de laatste editie van uw handboek zijn. Maar het is wel de laatste staatshervorming die tot stand is gekomen zonder rechtstreekse inspraak vanuit de parlementen van de deelstaten. Een volgende staatshervorming zal dankzij de nieuwe Senaat gebeuren in samenspraak met de deelstaten. De belangrijke bevoegdheden die de Senaat zal hebben inzake wat ik de institutionele wetgeving wil noemen, inclusief het initiatiefrecht terzake, maken dat de Senaat de schakel bij uitstek zal zijn in het proces van bevoegdheidstoewijzing in het federale België. Ook omdat het niet uit te sluiten is dat als het vertrouwen in onze instelling groeit, de deelstaten onderling zullen kunnen afspreken om nieuwe, bijkomende bevoegdheden aan de Senaat toe te vertrouwen. De hervorming van de Senaat is een belangrijk element in de institutionele ontwikkeling van ons land. Een hervorming die meer verantwoordelijkheid, meer initiatief bij de deelstaten legt, ook wat betreft de inrichting van ons staatsbestel. Dames en heren, ik zei het al, de toetssteen voor de hervorming van de Senaat is de vraag of het federale Parlement als geheel sterker voor de dag komt. Kan het zijn kerntaken slagvaardiger, efficiënter en kwaliteitsvoller vervullen? Het is, binnen de muren van dit Hof, onnodig om te wijzen op het belang van goede wetgeving, een aangelegenheid waarover bij de huidige Senaat veel expertise aanwezig is en die moet gekoesterd worden. Dat is de manier waarop we met onze parlementaire instellingen moeten omgaan: behoedzaam, inventief en compromisbereid. Dat zijn ook de kwaliteiten die het Belgisch staatsrecht hebben gekneed tot wat het heden is. Eenvoudig is het niet, maar eenvoud mag niet de eerste ambitie van het staatsrecht zijn. Het moet de staat inrichten en de rechten en vrijheden waarborgen. 4
5 Professor Alen, mijnheer Muylle, het is een bravourestuk om het Belgische staatsrecht in kaart te brengen in één verhelderend, encyclopedisch handboek. U heeft het portret van het Belgische staatsrecht geschilderd, niet impressionistisch, maar met een klare lijn. Dit handboek getuigt van een groot wetenschappelijk synthesevermogen, van didactische gedrevenheid maar ook, zonder enige toegeving te doen aan de objectiviteit, van een opmerkelijke betrokkenheid bij de res publica. Ik wens u van harte te feliciteren. Dank u. Sabine de Bethune Voorzitster Senaat 7 februari
de nieuwe 2 0 1 5 SENAAT
2015 de nieuwe SENAAT 2 De Senaat is hervormd. De zesde staatshervorming is een nieuwe stap in de federalisering van België. De gevolgen voor de Senaat zijn ingrijpend. Ontdek in deze folder de nieuwe
Nadere informatieStaatsrecht College 2 Wetgevende macht. Prof. dr. Gunter Maes
Staatsrecht College 2 Wetgevende macht Prof. dr. Gunter Maes Aansluitend bij college 1 Grondwetgever van 1831 had - fundamenteel wantrouwen tegenover de uitvoerende macht (art. 159 GW beperkte zelfstandige
Nadere informatieDe Zesde Staatshervorming
De Zesde Staatshervorming Grondwetsherzieningen en het provinciale bestuursniveau VVP Colloquium 19/10/2013 Jürgen Vanpraet Kabinet van de Staatssecretaris voor Staatshervorming en voor de Regie der Gebouwen
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 60.323/3 van 24 november 2016 over een ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van het bedrag ter financiering van de creatie van bijkomende
Nadere informatieInhoudsopgave Politiek en politieke wetenschap Staat en macht Breuklijnen en ideologieën
1 Politiek en politieke wetenschap 17 1.1 Politiek 17 1.2 Variaties in politiek 19 1.2.1 Politiek en territorium 20 1.2.2 De verschuivende culturele grenzen van de politiek 21 1.2.3 De vormen en structuren
Nadere informatie11.1. Staatsvorming en staatshervorming
Hoofdstuk 11: Federalisme en decentralisatie 11.1. Staatsvorming en staatshervorming Algemene trend: schaalvergroting - Kleinere onderdelen gaan volledig op in nieuw geheel bv. Frankrijk Unie= bundeling
Nadere informatieInhoud. Een gehalveerde sociale zekerheid? De Belgische splitsingsgedachte in historisch perspectief Herman Van Goethem... 19
Wie is wie?........................................................... xv Bevoegdheidsverdeling en solidariteitskringen in een gelaagde welvaartsstaat. Elementen voor een rationeel debat over de ruimte
Nadere informatieSplitsing kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde in Vraag en Antwoord
Splitsing kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde in Vraag en Antwoord Inleiding Een zuivere splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde De splitsing van de kieskring BHV is ruim 50 jaar de eis van de
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 57.437/3 van 13 mei 2015 over een voorontwerp van decreet houdende instemming met het verdrag nr. 187 inzake het promotioneel kader voor de veiligheid en gezondheid
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 62.264/3 van 8 november 2017 over een ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen
Nadere informatieImpact van de zesde staatshervorming op de Vlaamse administratie
Impact van de zesde staatshervorming op de Vlaamse administratie Studiedag Instituut voor de Overheid - 15 maart 2012 Dr. Martin Ruebens, Secretaris-generaal Departement Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 61.528/3 van 15 juni 2017 over een voorontwerp van decreet van de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest houdende instemming met 1 de overeenkomst tussen de
Nadere informatieAkkoord BHV. De kieskring BHV wordt gesplitst in een kieskring Brussel-Hoofdstad en een kieskring Vlaams Brabant (Halle- Vilvoorde + Leuven).
Akkoord BHV Wat staat er in het akkoord? In grote lijnen: 1) BHV wordt zuiver gesplitst De kieskring BHV wordt gesplitst in een kieskring Brussel-Hoofdstad en een kieskring Vlaams Brabant (Halle- Vilvoorde
Nadere informatieHERZIENING VAN DE GRONDWET. Herziening van de Grondwet, teneinde de Senaat af te schaffen. (Voorstel van de heer Bart Laeremans c.s.
HERZIENING VAN DE GRONDWET Herziening van de Grondwet, teneinde de Senaat af te schaffen (Voorstel van de heer Bart Laeremans c.s.) TOELICHTING Dit voorstel moet worden samen gelezen met ons voorstel nr.
Nadere informatieCommissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten
Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten Afdeling openbaarheid van bestuur 14 december 2009 ADVIES 2009-78 Advies uit eigen beweging over de gevolgen voor de openbaarheid
Nadere informatieAanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 3.5.2017 COM(2017) 218 final Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD waarbij de Commissie wordt gemachtigd onderhandelingen te openen over een akkoord met het Verenigd Koninkrijk
Nadere informatieMijnheer de voorzitter van het Comité van de Regio s, Ik ben zeer verheugd u hier op deze conferentie over de toepassing van
TOESPRAAK GEERT BOURGEOIS Vlaams minister voor Bestuurszaken, Buitenlands Beleid, Media en Toerisme Seminarie over de implementatie van het subsidiariteitsbeginsel, Brussel, 19 mei 2008 Dames en heren
Nadere informatieDe activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk!
De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! Je vindt in dit document authentiek materiaal van het parlement waarmee je zelf aan de slag kan.
Nadere informatieNOTA AAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN MOBILITEIT, OPENBARE WERKEN, VLAAMSE RAND, TOERISME EN DIERENWELZIJN NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Standpuntbepaling van de Vlaamse Regering inzake het ontwerp van koninklijk
Nadere informatieSplitsing van BHV zonder toegevingen
Motie ter voorlegging aan de gemeenteraden van Vlaams-Brabant Splitsing van BHV zonder toegevingen Bevestiging van de engagementen van de Vlaamse partijen in de federale en Vlaamse regering: december 2009
Nadere informatieHULDE MINISTER VAN STAAT LEO TINDEMANS HEIST-OP-DEN-BERG 30.04.2014
HULDE MINISTER VAN STAAT LEO TINDEMANS HEIST-OP-DEN-BERG 30.04.2014 Mevrouw de Voorzitster, Mijnheer de Voorzitter, Geachte Parlementsleden en Goede Vrienden, Marianne en de andere kandidaten bereiden
Nadere informatieDoe mee en test je kennis. Stuur je antwoorden naar mij en ik informeer je over de scoren.
Quiz over politiek, Europa en staatsrechtelijke spelregels Toelichting In de periode 2008-2010 werkte ik als staatsrechtjurist binnen het projectteam versterking Grondwet bij het Miniserie van BZK. Dit
Nadere informatieMINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP DEPARTEMENT ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIEN
MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP DEPARTEMENT ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIEN Administratie Ambtenarenzaken. - Afdeling Wervingen en Personeelsbewegingen Vlaamse Raad voor Wetenschapsbeleid Ter uitvoering
Nadere informatiedat organisaties als Sharia4Belgium en steekpartijen in metrostations die vooroordelen in de hand werken.
1 Toespraak door viceminister-president en Vlaams minister van Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering, Toerisme en Vlaamse Rand Geert BOURGEOIS Bezoek aan de Al Fath Moskee Gent, 16 juni 2012
Nadere informatieInhoudstafel. Hoofdstuk 1 Classificatie van kiesstelsels 37
Voorwoord 15 Inleiding 17 I. Eenheid in verscheidenheid 17 II. Verkiezingen en/in democratieën 21 III. Verkiezingen en verkiezingen is twee 23 IV. Waarom verkiezingen bestuderen? 30 V. Functies van kiesstelsels
Nadere informatieBrussel, 14 mei 2003 (16.05) SECRETARIAAT. het secretariaat de Conventie De rol van de nationale parlementen in de ontwerp-grondwet
EUROPESE CONVENTIE Brussel, 14 mei 2003 (16.05) SECRETARIAAT CONV 738/03 NOTA van: aan: Betreft: het secretariaat de Conventie De rol van de nationale parlementen in de ontwerp-grondwet Het secretariaat
Nadere informatieVLAAMS PARLEMENT HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR INSTITUTIONELE EN BESTUURLIJKE HERVORMING EN AMBTENARENZAKEN
C208 IBH7 VLAAMS PARLEMENT Zitting 2002-2003 29 april 2003 HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR INSTITUTIONELE EN BESTUURLIJKE HERVORMING EN AMBTENARENZAKEN Vraag om uitleg van mevrouw Ann De
Nadere informatieNOTA AAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Goedkeuring en machtiging tot ondertekening van het Wijzigingsprotocol tot modernisering van het Verdrag
Nadere informatieIn welke mate kunt u zich vinden in het benoemen van vrijheid, gelijkheid/gelijkwaardigheid en solidariteit als basiswaarden voor
Ontwikkelteam Burgerschap Ronde Derde ronde () REFERENTIE BU000880 Naam Coen Gelinck Organisatie Nederlandse Vereniging van Leraren Maatschappijleer (NVLM) E-mailadres coengelinck@nvlm.nl Namens wie geeft
Nadere informatieAdvies. Ervaringsfonds - aanvraagprocedures. Brussel, 6 juli 2015
Advies Brussel, 6 juli 2015 SERV_Raad_20150706_aanvraagprocedures_ervaringsfonds_adv Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen Wetstraat 34-36, 1040 Brussel T +32 2 209 01 11 info@serv.be www.serv.be Adviesvraag:
Nadere informatieNOTA AAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED EN DE VLAAMSE MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Definitieve goedkeuring van het ontwerp
Nadere informatieDr. Jan van Laarhoven
1/5 Waarde Professor Jorens, Mijnheer de staatssecretaris, Geachte heer Directeur, Geachte aanwezigen, Als Secretaris-generaal van de Benelux ben ik zeer vereerd hier aanwezig te mogen zijn bij de installatie
Nadere informatieBeginselen voor de openbare dienst
Europese Ombudsman Beginselen voor de openbare dienst voor EU-ambtenaren 2012 NL Inleiding De vijf Beginselen voor de openbare dienst 1. Toewijding aan de Europese Unie en haar burgers 2. Integriteit 3.
Nadere informatieKONINKRIJK BELGIE. ADVIES VAK DE RAAD VAN STATE. - - ~~~~~~~~
L. 25.441/1. KONINKRIJK BELGIE. -- - ADVIES VAK DE RAAD VAN STATE. - - ~~~~~~~~ De RAAD VAN STATE, afdeling wetgeving, eerste kamer, op 30 juli 1996 door de minister-president van de Vlaamse regering verzocht
Nadere informatieInhoud. Voorwoord XI. 3 Staatshoofd en ministers 46 3.1 De liefde van een crimineel 46 3.2 De Grondwet 47 3.3 Het Statuut 50
Inhoud Voorwoord XI 1 Nederland vergeleken 1 1.1 Bestaat Nederland nog? 1 1.2 De Staat der Nederlanden 3 1.3 Nederland en de wereld 6 1.4 Vragen en perspectieven 8 1.5 Nederland vergeleken 12 Internetadressen
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE DE GRONDWET VOOR EUROPA: SCHIJN OF WERKELIJKHEID? PROF. DR. KOEN LENAERTS... 1
INHOUDSOPGAVE TEN GELEIDE... v DE GRONDWET VOOR EUROPA: SCHIJN OF WERKELIJKHEID? PROF. DR. KOEN LENAERTS... 1 Inleiding... 1 Hoofdstuk 1. De samensmelting van Verdragen en pijlers... 7 Hoofdstuk 2. Eén
Nadere informatieRAAD VAN STATE. afdeling Wetgeving. advies /3 van 22 februari over
RAAD VAN STATE ~WETGEVING 2 2 ~o2d 2ms I ~~~-F~j RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 52.794/3 van 22 februari 2013 over een voorontwerp van decreet 'houdende instemming met het internationaal verdrag
Nadere informatieHet College van Burgemeester en Schepenen van de stad Brussel. Secretariaat van Overlegcommissie Departement Stedenbouw. Anspachlaan 6, 1000 Brussel
Het College van Burgemeester en Schepenen van de stad Brussel Secretariaat van Overlegcommissie Departement Stedenbouw Anspachlaan 6, 1000 Brussel Betreft: Bezwaar bij het afleveren van een stedenbouwkundige
Nadere informatieNL In verscheidenheid verenigd NL A8-0411/1. Amendement. Peter Jahr namens de PPE-Fractie
5.12.2018 A8-0411/1 1 Overweging K K. overwegende dat de EU nog steeds kampt met de grootste economische, sociale en politieke crisis sinds haar oprichting; overwegende dat de door de EU instellingen gevolgde
Nadere informatieDE PARLEMENTEN VAN BELGIË EN HUN INTERNATIONALE BEVOEGDHEDEN
DE PARLEMENTEN VAN BELGIË EN HUN INTERNATIONALE BEVOEGDHEDEN Deze brochure wil in vogelvlucht zonder volledig te willen zijn en in een begrijpelijke taal de lezer een inzicht geven in de bevoegdheidsverdeling
Nadere informatieLuc Van den Brande Laten we samen aan Europa bouwen
Luc Van den Brande Laten we samen aan Europa bouwen Inhoud Mijn overtuigingen 2 Mijn prioriteiten 3 Bakens voor morgen 8 Laten we samen aan Europa bouwen 1 Mijn overtuigingen Mijn overtuigingen Een Europa,
Nadere informatieDE PARLEMENTEN VAN BELGIË EN HUN INTERNATIONALE BEVOEGDHEDEN
DE PARLEMENTEN VAN BELGIË EN HUN INTERNATIONALE BEVOEGDHEDEN Deze brochure wil in vogelvlucht zonder volledig te willen zijn en in een begrijpelijke taal de lezer een inzicht geven in de bevoegdheidsverdeling
Nadere informatieHANDBOEK POLITIEORGANISATIE INHOUD. Inleiding 7
INHOUD Inleiding 7 Hoofdstuk 1 Historisch-politiek perspectief 9 Evolutie van het Belgisch politiebestel sinds 1830: invloed van het Franse model en eerste belangrijke ontwikkelingen van de gendarmerie
Nadere informatieONTWERP VAN MEMORIE VAN TOELICHTING
ONTWERP VAN MEMORIE VAN TOELICHTING I. ALGEMENE TOELICHTING 1. Samenvatting De overeenkomst heeft tot doel het verrichten van betaalde werkzaamheden (als loontrekkende of zelfstandige) door bepaalde gezinsleden
Nadere informatieSectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid»
1 Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid» SCSZG/16/149 BERAADSLAGING NR. 16/068 VAN 5 JULI 2016 BETREFFENDE DE MEDEDELING VAN PERSOONSGEGEVENS OVER DE
Nadere informatieVLAAMS PARLEMENT HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN, HUISVESTING EN STEDELIJK BELEID
C284 BIN30 VLAAMS PARLEMENT Zitting 2002-2003 10 juli 2003 HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN, HUISVESTING EN STEDELIJK BELEID Vraag om uitleg van de heer Bart
Nadere informatieA D V I E S Nr Zitting van dinsdag 23 mei
A D V I E S Nr. 2.036 ------------------------------ Zitting van dinsdag 23 mei 2017 ------------------------------------------ Activerend beleid bij herstructureringen Wijziging van het KB van 9 maart
Nadere informatieHet is goed om het grote belang van die rol hier te midden van u, de gemeenteraadsleden, nog maar eens te onderstrepen.
Toespraak van Commissaris van de Koning Ank Bijleveld-Schouten bij de eedaflegging en installatie van mevrouw Ellen Nauta-van Moorsel als burgemeester van Hof van Twente op woensdag 15 mei 2013 Burgemeester
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
VR 2019 0706 DOC.0864/4 RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 66.098/3 van 3 juni 2019 over een ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot aanpassing van de regelgeving betreffende het vervoer
Nadere informatieSECTORCOMITE XVIII VLAAMSE GEMEENSCHAP EN VLAAMS GEWEST. protocol nr
SECTORCOMITE XVIII VLAAMSE GEMEENSCHAP EN VLAAMS GEWEST protocol nr. 223.714 PROTOCOL HOUDENDE DE CONCLUSIES VAN DE ONDERHANDELINGEN VAN 12 SEPTEMBER 2005 DIE GEVOERD WERDEN IN HET SECTORCOMITE XVIII VLAAMSE
Nadere informatieZesde staatshervorming - Mobiliteit en Openbare Werken - Juridische geschillen tussen federale en Vlaamse overheid
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 180 van LORIN PARYS datum: 30 oktober 2015 aan BEN WEYTS VLAAMS MINISTER VAN MOBILITEIT, OPENBARE WERKEN, VLAAMSE RAND, TOERISME EN DIERENWELZIJN Zesde staatshervorming - Mobiliteit
Nadere informatie}6 [Binnen de grenzen van de Staat hebben de senatoren HOOFDSTUK II DE FEDERALE WETGEVENDE MACHT
Senaat en eindigt op de dag van de opening van de eerste zitting van de Kamer van volksvertegenwoordigers na de algehele vernieuwing ervan. en Gewestparlementen in. Tot die datum «De senatoren bedoeld
Nadere informatieInhoudstafel. Opzet van het onderzoek en centrale onderzoeksvraag... 21
xi Voorwoord bij de Reeks Grondslagen van het Fiscaal Recht. i Préface à la Collection Fondements de Droit Fiscal iii Woord vooraf v Avant-propos vii Dankwoord ix Afkortingen 1 Deel I Inleiding 7 Hoofdstuk
Nadere informatieCommuniceren over wetenschap. Geert Vanpaemel KU Leuven
Communiceren over wetenschap Geert Vanpaemel KU Leuven 1. Inleiding 2. Algemene aanpak 3. Tips & Tricks Negatieve berichtgeving Naamgeving pesticiden, herbiciden, insecticiden, biociden Onvoorziene ecologische
Nadere informatieDirectoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving
ϕ1 Ministerie van Justitie Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving Directie Juridische en Operationele Aangelegenheden Postadres: Postbus 20301, 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de
Nadere informatieDE EUROPESE GRONDWET: TROEVEN EN TEKORTEN. (editors)
DE EUROPESE GRONDWET: TROEVEN EN TEKORTEN JOHAN MEEUSEN GERT STRAETMANS (editors) Dit boek kwam tot stand met de steun van de Europese Gemeenschap (Actie Jean Monnet) intersentia Antwerpen - Oxford INHOUDSOPGAVE
Nadere informatieOP VERKENNING IN HET FEDERAAL PARLEMENT
OP VERKENNING IN HET FEDERAAL PARLEMENT DOELGROEP 3DE -4DE -5DE -6DE -7DE SECUNDAIR INFORMATIE OVER DE ACTIVITEIT Doelgroep Duur Materieel Doelstellingen 3de-4de-5de-6de-7de secundair 1 lesuur per onderwerp
Nadere informatieVoorstel van resolutie betreffende de herziening van de akkoorden en regelgeving inzake de inwisseling van rijbewijzen
Voorstel van resolutie betreffende de herziening van de akkoorden en regelgeving inzake de inwisseling van rijbewijzen (Ingediend door mevrouw Nele Jansegers) TOELICHTING Ingevolge de Conventies van Genève
Nadere informatieA c e! Z e l f t e s t O m g a a n m e t w e e r s t a n d
Training Coaching Consulting Interim Management Den Haag Amsterdam Den Bosch Rotterdam Zwolle Utrecht Arnhem Amersfoort Breda Eindhoven Maastricht Brussel Antwerpen A c e! Z e l f t e s t O m g a a n m
Nadere informatieCULTUURRAAD NEDERLANDSE CULTUURGEMEENSCHAP
Stuk 7 8 (B.Z. 1979) - Nr. 1 ARCHIEF VLAAMSE R/4,qD =RUGBEZORGEN CULTUURRAAD VOOR DE NEDERLANDSE CULTUURGEMEENSCHAP BUITENGEWONE ZITTING 1979 13 JUNI 1979 VOORSTEL VAN DECREET - van de heer W. SEEUWS C.S.
Nadere informatieDe financiële gevolgen voor de politieke partijen na de hervorming van de Senaat. Jef Smulders & Bart Maddens
De financiële gevolgen voor de politieke partijen na de hervorming van de Senaat Jef Smulders & Bart Maddens KU Leuven Instituut voor de Overheid Faculteit Sociale Wetenschappen Tel: 0032 16 32 32 70 Parkstraat
Nadere informatieNOTA AAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering houdende vaststelling van de regels tot bepaling van de bedragen
Nadere informatieBij de voorstelling van het Jaarverslag van het Kinderrechtencommissariaat
Toespraak van Sven Gatz Minister van Cultuur, Jeugd, Media en Brussel Bij de voorstelling van het Jaarverslag van het Kinderrechtencommissariaat Brussel, Vlaams Parlement, 19 november 2014 Geachte voorzitter,
Nadere informatieInhoudstafel. 1. Inleiding...1. 2. De Europese integratieparadox...11
Inhoudstafel 1. Inleiding.............................................................1 1.1. Probleemstelling........................................................1 1.2. Onderzoeksopzet.......................................................3
Nadere informatieONTWERP VAN MEMORIE VAN TOELICHTING
ONTWERP VAN MEMORIE VAN TOELICHTING I. ALGEMENE TOELICHTING 1. Samenvatting De overeenkomst heeft tot doel het verrichten van betaalde werkzaamheden (als loontrekkende of zelfstandige) door bepaalde gezinsleden
Nadere informatieVerkiezingen - Methodologie
Verkiezingen - Methodologie Verkiezingen - Methodologie... 1 1. Gemeenteraadsverkiezingen... 2 2. Verkiezingen voor het parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest... 3 3. Verkiezingen van de Brusselse
Nadere informatieDe financiële gevolgen voor de politieke partijen na de hervorming van de Senaat. Jef Smulders & Bart Maddens
De financiële gevolgen voor de politieke partijen na de hervorming van de Senaat Jef Smulders & Bart Maddens KU Leuven Instituut voor de Overheid Faculteit Sociale Wetenschappen Tel: 0032 16 32 32 70 Parkstraat
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 57.270/3 van 10 april 2015 over een voorontwerp van decreet houdende instemming met het Verdrag tussen het Vlaamse Gewest en het Koninkrijk der Nederlanden betreffende
Nadere informatieBetreft: Voorontwerp van wet houdende fiscale, fraudebestrijdende, financiële alsook diverse bepalingen (CO-A )
1/5 Advies nr. 165/2018 van 19 december 2018 Betreft: Voorontwerp van wet houdende fiscale, fraudebestrijdende, financiële alsook diverse bepalingen (CO-A-2018-140) De Gegevensbeschermingsautoriteit (hierna
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 62.174/3 van 19 oktober 2017 over een voorontwerp van decreet van het Vlaamse Gewest houdende wijziging van het decreet van 31 juli 1990 betreffende het publiekrechtelijk
Nadere informatieBIJLAGE. bij. Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 20.12.2017 COM(2017) 830 final ANNEX 1 BIJLAGE bij Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot aanvulling van het Besluit van de Raad van 22 mei 2017 waarbij machtiging wordt
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 60.413/3 van 7 december 2016 over een ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het koninklijk besluit van 24 september 2006 houdende vaststelling
Nadere informatieAANBEVELING OVER DE BETROKKENHEID VAN VLAANDEREN IN HET EUROPESE BESLUITVORMINGSPROCES
AANBEVELING OVER DE BETROKKENHEID VAN VLAANDEREN IN HET EUROPESE BESLUITVORMINGSPROCES Brussel, 14 november 2001 AanbevBetrokkenheidVlaanderenEU 2. 1. DE CONTEXT VAN DE AANBEVELING De aanleiding voor de
Nadere informatieSUBSIDIARITEIT. Gelet op artikel 92bis, 1, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen ;
SUBSIDIARITEIT Samenwerkingsakkoord tussen de Federale Staat, de Gewesten, de Gemeenschappen, de Franse Gemeenschapscommissie en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie betreffende de uitoefening van
Nadere informatieBeste deelnemers, Versie: :20
1 Inleiding door dr. Walter Krikilion, voorzitter Werkgroep Ethiek in de Kliniek van Icuro - Symposium Ethische debatcultuur in de zorg: fictie of realiteit? 17 oktober 2014 - Hasselt Versie: 20-10-2014
Nadere informatieVR DOC.1297/6
VR 2018 1611 DOC.1297/6 ONTWERP VAN DECREET HOUDENDE INSTEMMING MET HET SAMENWERKINGSAKKOORD VAN XXX TUSSEN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP, HET WAALSE GEWEST, DE FRANSE GEMEENSCHAP, DE GEMEENSCHAPPELIJKE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE,
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 63.607/1 van 28 juni 2018 over een ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering houdende de nadere regels over het toezicht, de nalevingsondersteuning en de handhaving
Nadere informatieDe financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 25 mei 2014 voor de Vlaamse politieke partijen. Jef Smulders en Bart Maddens
De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 25 mei 2014 voor de Vlaamse politieke partijen Jef Smulders en Bart Maddens KU Leuven Instituut voor de Overheid 25 juni 2014 Geactualiseerde versie
Nadere informatieDe financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 25 mei 2014 voor de Vlaamse politieke partijen. Jef Smulders en Bart Maddens
De financiële gevolgen van de verkiezingsuitslag van 25 mei 2014 voor de Vlaamse politieke partijen Jef Smulders en Bart Maddens KU Leuven Instituut voor de Overheid 26 mei 2014 Inleiding en belangrijkste
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 55.474/3 van 24 maart 2014 over een voorontwerp van decreet houdende instemming met de Euromediterrane luchtvaartovereenkomst tussen de Europese Unie en haar lidstaten,
Nadere informatieDE EUROPESE GRONDWET: EEN TEKST DIE DE TOEKOMST VAN DE UNIE VEILIG STELT
EEN TEKST DIE DE TOEKOMST VAN DE UNIE VEILIG STELT Fractie van de Europese Volkspartij (Christendemocraten) en Europese Democraten in het Europees Parlement EEN TEKST DIE DE TOEKOMST VAN DE UNIE VEILIG
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 60.417/3 van 12 november 2016 over een voorontwerp van decreet van de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest houdende instemming met 1 de overeenkomst tussen
Nadere informatieVoorwoord 5. Leeswijzer 13. Afkortingenlijst 17 ALGEMEEN DEEL 19
In houdsopgave Voorwoord 5 Leeswijzer 13 Afkortingenlijst 17 ALGEMEEN DEEL 19 1 Beoefening van het Caribische staatsrecht 21 1.1 Caribisch staatsrecht 21 1.2 Systematiek van het Caribische staatsrecht
Nadere informatieVOOR HET SOCIAAL STATUUT DER ZELFSTANDIGEN
!ALGEMEEN rn5eheers(çomite VOOR HET SOCIAAL STATUUT DER ZELFSTANDIGEN Opgericht bij de wet van 30 december 1992 Jan Jacobsplein,6 1000 Brussel Tel. : 02 546 43 40 Fax :02 546 21 53 ABC ADVIES 2011/04 erratum
Nadere informatieBESTUURSMEMORIAAL VU.Hilaire Ost, Provinciegriffier, Provinciehuis Boeverbos, Koning Leopold III-laan 41, 8200, Sint-Andries
INHOUD 23. PLP33 betreffende de jaarrekening 2002 van de politiezones. Algemene directie Directie Politiebeheer 24. Omzendbrief BA-2004/01 van 13 februari 2004 tot aanvulling van de omzendbrief BA-1998/01
Nadere informatieRAAD VAN STATE. afdeling Wetgeving. advies /1 van 6 december over. een voorontwerp van decreet 'houdende instemming met
From: To:0025526701 20/12/2012 14 :47 #288 P.002/006 RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 52.376/1 van 6 december 2012 over een voorontwerp van decreet 'houdende instemming met I o de overeenkomst
Nadere informatieOntwerp van decreet. houdende de stimulering van een inclusief Vlaams ouderenbeleid en de beleidsparticipatie van ouderen
stuk ingediend op 1716 (2011-2012) Nr. 6 28 november 2012 (2012-2013) Ontwerp van decreet houdende de stimulering van een inclusief Vlaams ouderenbeleid en de beleidsparticipatie van ouderen Tekst aangenomen
Nadere informatieToespraak van de heer Armand DE DECKER, Voorzitter van de Senaat. Colloquium Peace and Reconciliation. 8 december 2009
Toespraak van de heer Armand DE DECKER, Voorzitter van de Senaat Colloquium Peace and Reconciliation 8 december 2009 Excellenties, Beste collega s, Dames en heren, Het is voor mij een eer u vandaag te
Nadere informatieDoel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat.
Majesteit, dames en heren. Hartelijk welkom! En, Majesteit, ik weet zeker dat ik hier namens alle aanwezigen spreek als ik zeg dat wij buitengewoon vereerd zijn dat U bij een deel van dit programma aanwezig
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 64.799/1 van 3 december 2018 over een ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het koninklijk besluit van 18 juli 2002 houdende maatregelen
Nadere informatieEindexamen havo maatschappijwetenschappen 2014-I
Opgave 1 Besluitvorming rondom studiefinanciering Bij deze opgave horen de teksten 1 en 2 en figuur 1 uit het bronnenboekje. Inleiding Tijdens de regeringstermijn van kabinet-rutte 1 (oktober 2010 tot
Nadere informatieRAAD VAN STATE afdeling Wetgeving
RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 62.867/1 van 14 februari 2018 over een ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het koninklijk besluit van 26 juni 1987 tot uitvoering van
Nadere informatieHierbij gaat voor de delegaties de gederubriceerde versie van bovengenoemd document.
Raad van de Europese Unie Brussel, 10 juni 2015 (OR. en) 10817/10 DCL 1 DERUBRICERING van document: d.d.: 8 juni 2010 nieuwe status: Betreft: ST 10817/10 Publiek FREMP 27 JAI 523 COHOM 153 COSCE 17 Besluit
Nadere informatieTerZake Magazine 1, 2014,
Een federale kieskring voor een betere federale politiek Kris Deschouwer & Philippe Van Parijs TerZake Magazine 1, 2014, 23-27. Een voorstel voor Valentijn Toen wij op 14 februari 2007 in naam van de Paviagroep
Nadere informatieGelet op de Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016
1/5 Advies nr. 111/2018 van 7 november 2018 Betreft: Ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 16 juli 1992 tot vaststelling van de informatie die opgenomen wordt in de
Nadere informatieRAAD VAN STATE. afdeling Wetgeving. advies /1 van 6 december over
Hom: To :0025526701 20/12/2012 15:07 #294 P.002/006 RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 52.382/1 van 6 december 2012 over een voorontwerp van decreet 'houdende instemming met 1 de overeenkomst tussen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal Zitting 1981-1982 17 333 Voorstel van Wet van het lid Wilbers tot wijziging van de Omroepwet inzake de verdeelsleutel voor de verdeling van de zendtijd onder de omroeporganisaties
Nadere informatieSectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid»
1 Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid» SCSZG/16/150 BERAADSLAGING NR. 16/069 VAN 5 JULI 2016 OVER DE MEDEDELING VAN PERSOONSGEGEVENS OVER DE TEGEMOETKOMING
Nadere informatieMevrouw de voorzitter, Mijnheer de voorzitter, Waarde collega s, Geachte genodigden, Dames en heren
Speech 73 Roger/ Mark DW TOESPRAAK DOOR KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER-PRESIDENT EN VLAAMS MINISTER VAN INSTITUTIONELE HERVORMINGEN, HAVENS, LANDBOUW, ZEEVISSERIJ EN PLATTELANDSBELEID EERSTESTEENLEGGING
Nadere informatieVR DOC.0797/1
VR 2019 2405 DOC.0797/1 DE VLAAMSE MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE en SPORT NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: - Ontwerp van Samenwerkingsakkoord tussen de Federale staat, het Waals Gewest, het
Nadere informatie