wikkeling g van me arkeerga arages
|
|
- Gijs Baert
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Evaluatie e en ontw wikkeling g van me ethoden voor een brandveilig ontw werp van RWA insstallatiess in o ondergro ondse pa arkeerga arages Les Baert Promotor: prof. p dr. ir. Bart B Merci B Begeleiders s: Nele Tille ey, Xavier Deckers D Masterproe M ef ingediend d tot het behalen van de d academische graad d van Postgradua aat Fire Saffety Engine eering Vakgroep Me V echanica van Stroming, Wa armte en Verb branding V Voorzitter: pro of. dr. ir. Roger Sierens Faculteit Inge F enieurswetensschappen en Architectuur A Academiejaa r
2
3 Evaluatie en ontwikkeling van methoden voor een brandveilig ontwerp van RWA installatiess in ondergrondse parkeergarages Les Baert Promotor: prof. dr. ir. Bart Merci Begeleiders: Nele Tilley, Xavier Deckers Masterproef ingediendd tot het behalen van de academische graad van Postgraduaat Fire Safety Engineering Vakgroep Mechanica van stroming, warmte en verbranding Voorzitter: prof. dr. ir. Roger Sierens Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur Academiejaar
4
5 Voorwoord De voorliggende masterproef is het sluitstuk van twee jaar intensief werk. Mijn keuze om naast een veeleisende professionele activiteit nog met studies op academisch niveau te beginnen, riep in mijn omgeving nogal wat verbazing op. Het was voor sommigen moeilijk te begrijpen dat het nog wat meer mocht zijn. Op het einde van het traject aangekomen, weet ik dat het de moeite waard was. De term Fire Safety Engineering wordt tegenwoordig vlotjes uitgesproken maar de vlag dekt veel meer dan men zou vermoeden. Tijdens de opleiding gaat een wereld open van disciplines die elk op zich totaal verschillend zijn maar uiteindelijk samen komen rond hetzelfde fenomeen, brand. Vuur heeft de mens altijd gefascineerd door de grote tegenstelling van aantrekkelijke gezelligheid en dodelijk gevaar. Een ruwe natuurkracht. Ik kon echter niet vermoeden dat zoveel wetenschap bestond rond dit fenomeen. Nog minder kon ik vermoeden dat er op dit moment nog zoveel open vragen zijn die geduldig wachten op verder onderzoek. Op je veertigste opnieuw gaan studeren op universitair niveau is geen sinecure. Niet voor mezelf, maar vooral niet voor de mensen die mij dagelijks omringen. Ik wil graag mijn vrouw Benedicte bedanken voor haar geduld en begrip tijdens de voorbije jaren. Zonder haar toewijding was de combinatie van werk en studies niet mogelijk geweest. Mijn twee zonen, Anthony en Olivier, wil ik bedanken voor het bewaren van de rust in huis als papa weer eens aan zijn bureau zat te studeren. Mijn werkgever wil ik bedanken voor de tijd die me ter beschikking werd gesteld om de colleges bij te wonen. In het bijzonder wil ik Mr. Asselman bedanken voor zijn ondersteuning van het project team tijdens mijn afwezigheden. Het onderzoeksteam in Gent, Nele Tilley, Xavier Deckers en Bart Merci wil ik bedanken voor het delen van hun gedegen kennis en ervaring. Tot slot wil ik de studenten en alumni van de FSE groep bedanken voor de kennis die we gedeeld hebben tijdens de vele discussies. Les Baert Gent, juni 2011, De auteur geeft de toelating deze scriptie voor consultatie beschikbaar te stellen en delen van de scriptie te kopiëren voor persoonlijk gebruik. Elk ander gebruik valt onder de beperkingen van het auteursrecht, in het bijzonder met betrekking tot de verplichting de bron uitdrukkelijk te vermelden bij het aanhalen van resultaten uit deze scriptie. v
6 vi
7 Samenvatting De keuze voor het onderwerp van deze masterproef is ingegeven door de wens om me te verdiepen in de materie die handelt over rook en warmteafvoer in grote ondergrondse parkeergarages of gelijkaardige gesloten parkeergebouwen. We gebruiken verder het letterwoord RWA voor rook en warmteafvoer systemen die gebruik maken van mechanische horizontale ventilatie. Om de verspreiding van warmte en rooklucht in een complexe geometrie te voorspellen, komt men al snel tot veldmodellen (CFD) die gebaseerd zijn op de wetten van behoud van energie, massa en impuls. Toepassing van CFD om tot betrouwbare resultaten te komen, vraagt een grote deskundigheid van de gebruiker en van de bevoegde autoriteiten die oordelen over het ontwerp. Uitgangspunt van de masterproef was om tot relatief eenvoudige rekenregels te komen om RWA te dimensioneren. De wens bestond om de rekenregels geschikt te maken voor verschillende geometrische vormen. Het ontwerp en beoordelingstraject van het bouwproces wordt voor alle partijen een stuk eenvoudiger zonder het gebruik van CFD. Langs het traject van de thesis kwamen we al snel tot de conclusie dat fenomenen van brand en de luchtbewegingen in een complexe geometrie niet te vatten zijn in een aantal vergelijkingen toepasselijk op verschillende vormen van bouwkundige structuren. Men kan niet zonder CFD om voor complexe vormen een onderbouwde voorspelling te maken van het rookgedrag. De keuze werd gemaakt om te focussen op een geometrie met een oppervlakte van 1000m². De oppervlakte van 1000m² stemt overeen met de maximum toegelaten rookzone (RWA zone) volgens de NBN S De breedte van de geometrie bedraagt 16m, de hoogte 3m en de lengte 62.5m. Links en rechts bevinden zich in totaal 50 parkeerplaatsen met afmeting 5mx2.5m. In het midden ligt een rijvak van 6m. We stellen met behulp van het CFD model FDS (v5.5.3) correlaties op voor de kritische snelheid, het kritisch extractiedebiet en de terugstroomlengte van rook voor vermogens van 1MW tot 8MW. We gaan de invloed na van balken in verscheidene configuraties. We vergelijken de gevonden correlaties met de relaties geldig voor tunnels uit de literatuur. De wetgeving in België, Nederland en het Verenigd Koninkrijk met betrekking tot grote parkeergarages wordt toegelicht. Het vermogen van de brandhaard en de ontwikkeling ervan in de tijd zijn maatgevende parameters voor het dimensioneren van RWA. Op vandaag zijn de modellen om het brandgedrag van een auto te voorspellen nog niet voldoende ontwikkeld. De ontwerper is aangewezen op een keuze uit de resultaten van experimenten die beschikbaar zijn in de literatuur of op referentie brandcurven uit diverse normen. We maken een overzicht ten behoeve van de ontwerper. RWA wordt frequent gecombineerd met automatische detectie om rookverspreiding van in het begin van de brand te voorkomen. We voorspellen de vertragingstijd van rook detectoren en thermische detectoren voor een referentie brandcurve. De locatie van de detectoren is conform aan de norm NBN S21 100:1986 en addenda. We gebruiken CFD en vergelijken de resultaten met correlaties uit de literatuur. We controleren de gevoeligheid van de resultaten aan de randvoorwaarden van het CFD model. Het werkingsprincipe van diverse types detectoren wordt toegelicht. De invloed van dagventilatie op de respons tijd van de detectoren wordt begroot voor debieten conform aan Belgische, Nederlandse en Duitse richtlijnen. vii
8 Fire Safety with Smoke and Heat Extraction Systems in Underground Car Parks Les Baert Supervisor(s): Bart Merci, Nele Tilley, Xavier Deckers Abstract This article discusses the design of smoke and heat extraction systems in underground car parks. Topics are back layering of smoke, influence of beam configurations on back layering and delay of detection systems. A survey of regulations, standards and experiments on HRR of cars was made. Keywords large closed car parks, horizontal mechanical ventilation, backlayering, CFD, modeling, performance-based design, design fire I. INTRODUCTION The nature of the enclosed space of an underground car park can cause severe threats to life safety when a car starts to burn in the compartment. Experiments have shown that, once a car is fully involved, fire spread to other cars is likely to happen due to heat feedback in enclosed spaces with low ceilings and nearby walls. When multiple cars are involved, HRR can peak to values exceeding 16MW.[1] Measures have to be taken to facilitate the intervention of fire brigades in order to extinguish the fire before these untenable conditions come up. Early detection of fire phenomena is an important factor in these. Well designed Smoke and Heat Extraction (SHE) systems with horizontal mechanical ventilation can help to prevent extended backlayering of smoke in the access route to the fire. Prediction of smoke movement in car parks is difficult to capture in simple design rules. CFD is often necessary to demonstrate the behavior of smoke in complex geometries. This technique needs high skills from both designer and authorities. For the sake of simplicity, design rules can be made for a sub-geometry of 1000m² often encountered in underground car parks. We call it a smoke zone. The boundaries of this smoke zone can be either physical, by means of roller shutters or curtains, or virtual meaning that the velocities in adjacent zones are similar. II. FIRE MODELING Defining the HRR curve is the first step to design a SHE system. A survey of experiments with burning cars throughout the world was made resulting in an overview of peak HRR values and time to reach this peak.[2][3][4][5] HRR [MW] Figure 1: Overview of peak HRR and time to reach it on a survey of car burn experiments Reference curves used for the design of SHE systems in Belgium [6], Netherlands [7] and UK [8] are summarized. We found that most curves are based on experiments from the late nineties by CTICM France and TNO Netherlands. HRRt [MW] experiments 0 50 time [min] Figure 2: frequently used HRR for design fires in car parks time to peak value [min] Joyeux 1 auto Joyeux 1 auto (meerdere) TNO 1 auto NBN 1 auto NBN 2 auto's Les Baert is with Somati nv, Erembodegem, Belgium, and studied the postgraduate studies in Fire Safety Engineering at the Faculty of Engineering and Architecture, Ghent University (UGent), Gent, Belgium. Lesley.Baert@telenet.be
9 III. DETECTOR RESPONSE DELAY Response times of detection devices to the above mentioned reference HRR curves were examined for both smoke and heat detectors. These devices were modeled in FDS with their respective Heskestad and RTI model.[9] Location of devices was done conform to the Belgian standard [10] on fire detection systems. The influence of low velocity CO ventilation on the response times of smoke and heat detectors was investigated. Figure 3: smoke distribution during development of ceiling jet under different comfort ventilation conditions We observe a response time for smoke detectors of approx. 20s. and. For heat detectors, modeled by their RTI value, we observe a response time between 150s and 200s depending on their RTI value. A negligible effect of the ventilation flow rate on the response time of both detectors was observed within the range of 0.8m³/s to 3.6m³/s. IV. CRITICAL VELOCITY and BACKLAYERING A series of about 400 CFD simulations were carried out to determine the backlayering in a 1000m² domain with cells under different configurations of transversal and longitudinal beams with different heights and spacing. For every single configuration a series of simulations with differing extraction flow rates and HRR was done. Varying the extraction rate and consequent upwards velocities within the same CFD calculation seems to generate difficulties with stabilization of the ceiling jet s leading edge. Therefore, separate CFD runs for 150s simulated time are done for each constant extraction flow rate. Exponential correlations for critical velocity were found for configurations with beams, unlike configurations with flat ceiling where a power law curve was the best match with observed data. critical velocity [m/s] 2,20 1,70 1,20 2,5 3,5 4,5 5,5 HRRc [MW] Figure 5: correlations for the critical velocity for different beam configurations Backlayering distance can be expressed as function of a deficit in upwards velocity regarding the critical velocity as. We found expressions for for different beam configurations and observed that backlayering distance becomes less sensitive to deficits in upward velocity regarding to the critical velocity when beams are involved. Unlike flat ceilings, sensitivity seems to decrease with increasing HRR. a [s] no beams height 50cm, spacing 7.5m, transv. height 50cm, spacing 2.5m, transv. heigth 25cm, spacing 7.5m, transversal height 25cm, spacing 2.5m, transversal height 50cm, longitudinal HRRc [MW] a no beams height 50cm, spacing 7.5m, transv. height 50cm, spacing 2.5m, transv. heigth 25cm, spacing 7.5m, transversal height 25cm, spacing 2.5m, transversal height 50cm, cross pattern height 50cm, longitudinal Figure 6: value for a: dependence on beam configuration and HRR Figure 4: calculation domain for the analysis of critical ventilation velocities and backlayering distance The CFD model FDS was used in this study. FDS uses a standard form of the Smagorinsky model for sub-grid turbulence modeling with LES. [11] The setup used in this study was investigated for sensitivity on grid size and turbulent model parameters.
10 V. CONCLUSION Well designed mechanical horizontal smoke and heat extraction (SHE) systems in car parks create tenable conditions for fire men along their access route to the proximity of burning car(s). A higher level of safety is achieved by creating acceptable temperatures in the back layering smoke layer and improved visibility at low heights. Even if the system is designed for backlayering distances up to 30m, the above mentioned conditions holds. Systems designed with flow rates for the prevention of excessive smoke backlayering are also reducing thermal attack on building structures beyond the immediate fire source area. Temperatures lower than 250 C are found at ceiling height for a 8MW fire source. Backlayering distance could be expressed as a linear function of deficit of the inlet velocity to the critical velocity, preceded by a sensitivity factor. This factor is increasing with increasing HRR for flat ceilings, however when transversal beams are involved, we found that this factor is decreasing with increasing HRR. For the investigated configurations and heat release rates, transversal beams are reducing the critical velocity by approx. 10%, except for shallow widely spaced beams where the critical velocity is increasing by approx. 5 to 10% for a 8MW fire. Longitudinal beams are increasing the critical velocity with approx. 20%. Year to date full scale experiments without SHE systems have shown that fire spread to adjacent cars is possible once the first car is fully involved in fire [1]. At present, there is no sound basis to make conclusions about the influence of SHE systems on fire spread in car parks. It seems evident that providing the fire with a forced flow of fresh air will accelerate the combustion and flames will be tilted towards downstream cars. However, temperatures of smoke layers will be lowered drastically, resulting in an important reduction of downwards radiation to adjacent cars. Experiments have shown that in particular the pre-warming of adjacent cars due to downward radiation of ceiling jets is a major factor in reducing time to their involvement in fire [1]. Lowering smoke layer temperature will yield precious time in order to extinguish the fire before untenable conditions are reached. applicable standards [12] [13] has no significant influence on response times of both smoke and fixed temperature heat detectors. We found that response times for optical smoke detectors are only 15% of response times for fixed temperature detectors based on their RTI value. REFERENCES 1. BRE. BD2552 Fire spread in car parks. London JANSSENS, M. L. Development of a database of full scale calorimeter tests of motor vehicle burns. Southwest Research Institute. San Antonio USA JOYEUX, D. Natural Fires in Closed Car Parks. CTICM. France, p OKAMOTO, K. Burning behavior of sedan passenger cars. Fire Safety Journal, Japan, n. 44, p , VANOERLE. Effectiviteit van stuwkrachtventilatie in gesloten parkeergarages, brandproeven en simulaties. TNO Nederland. Delft, p NBN. NBN S /pr A1:2010 Brandbeveiliging in gebouwen Ontwerp van rook- en warmteafvoersystemen in gesloten parkeergebouwen. [S.l.] NNI. NEN Rookbeheersingssystemen voor mechanisch geventileerde parkeergarages - 2e ontwerp. Nederlands Normalisatie-instituut. [S.l.] BSI. BS Components for smoke and heat control systems. Code of practice on functional recommendations and calculation methods for smoke and heat control systems for covered car parks. UK: BSI, MCGRATTAN, K.; HOSTIKKA, S.; FLOYD, J. Fire Dynamics Simulator (version 5), Technical Reference Guide. Maryland, USA: NIST, v. Volume 1:Mathematical model, NBN. NBN S21-100: addenda: Reddings-en brandweermaterieel - Opvatting van algemene installaties voor automatische brandmelding door puntmelder. Bureau voor Normalisatie. Brussel MCGRATTAN, K.; HOSTIKKA, S.; FLOYD, J. Fire Dynamics Simulator (Version 5.5) User's Guide. Maryland, USA: NIST, NNI. NEN 2443: Parkeren en stallen van personenauto's op terreinen en in garages. [S.l.] VDI-GESELLSCHAFT TECHNISCHE GEBÄUDEAUSRÜSTUNG. VDI 2053 Air treatment systems for car parcs. [S.l.]: Verein Deutscher Ingenieure, Early detection of incipient fire is very important to extend the available for fire brigade intervention. Daily exhaust gas dilution ventilation designed according to
11 ix
12 INHOUDSOPGAVE Voorwoord... v Samenvatting... vii Extended abstract... viii Lijst met gebruikte symbolen en afkortingen... 5 Lijst van figuren... 7 Hoofdstuk 1 Inleiding Hoofdstuk 2 Methode Hoofdstuk 3 Regelgeving en normering België Koninklijk Besluit van 7 juli Norm NBN S : prnbn S : Dagventilatie Nederland Bouwbesluit en gebruiksbesluit Landelijke Richtlijnen Concept NEN 6098: United Kingdom Approved document B to the Building Regulations British Standard : Hoofdstuk 4 Survey full scale experimenten BRE (UK) Fire spread in car parks Resultaten van testen met overslag naar andere voertuigen SwRI (US) Database full scale vehicle burns Verloop HRR in functie van de tijd Overzicht piekwaarden HRR en tijd tot de piekwaarde Extreme waarden voor de HRR nader bekeken Heat of combustion Duur van de brand NRIPS Japan, Okamoto Hoofdstuk 5 Referentie curven CTICM, Joyeux et al. (1997) Geen overslag, één auto betrokken in de brand
13 Brandoverslag, meerdere auto s betrokken in de brand TNO, van Oerle et al. (1999) Overzicht curven uit normen en literatuur Invloed van de oppervlakte in de modellering Hoofdstuk 6 Detectie van brand in een parkeergarage Werkingsprincipes detectoren Optisch werkingsprincipe Thermisch werkingsprincipe Rook detectie Rook productie Afmetingen roet partikels Warmte detectie Multi criteria detectie Onderzoek naar respons tijden van detectoren op de referentie curve Modellering van rook detectoren in FDS Keuze parameters FDS detector model Ceiling jet Invloed van de dagventilatie op de responstijd detectoren Maatgevend vermogen Debiet dagventilatie Invloed van dagventilatie op rook detectoren Invloed van dagventilatie op thermische detectoren Detectie tijd versus interventie tijd Hoofdstuk 7 Rookverspreiding en zicht in rook Prestatie eisen gesteld aan RWA in gesloten parkeergebouwen Zichtlengte in rook Hoofdstuk 8 CFD simulaties rookverspreiding Parameterstudie CFD model Parameters in het standaard Smagorinsky LES model van FDS v Parameters verbrandingsmodel Bepaling van de geometrie voor de simulaties Bepaling van het rekenraster Configuratie met vlak plafond
14 Terugstroming versus extractiedebiet Kritisch extractiedebiet Terugstroming versus snelheid stroomopwaarts van de brandhaard Kritische snelheid Conclusie Kritische snelheid en terugstroming in tunnels Literatuur Vergelijking parking met tunnel Configuratie met dwarse balken. Hoogte balken 0.5m, hartafstand 7.5m Kritisch extractiedebiet Terugstroming versus snelheid stroomopwaarts van de brandhaard Kritische snelheid Configuratie met dwarse balken. Hoogte balken 0.5m, hartafstand 2.5m Terugstroming versus extractiedebiet Kritisch extractiedebiet Terugstroming versus snelheid stroomopwaarts van de brandhaard Kritische snelheid Configuratie met dwarse balken. Hoogte balken 0.25m, hartafstand 7.5m Kritisch extractiedebiet Terugstroming versus snelheid stroomopwaarts van de brandhaard Kritische snelheid Configuratie met dwarse balken. Hoogte balken 0.25m, hartafstand 2.5m Kritisch extractiedebiet Terugstroming versus snelheid stroomopwaarts van de brandhaard Kritische snelheid Configuratie met langs en dwarsbalken. Hoogte balken 0.5m Kritisch extractiedebiet Terugstroming versus snelheid stroomopwaarts van de brandhaard Kritische snelheid Configuratie met langsbalken. Hoogte balken 0.5m Kritisch extractiedebiet Terugstroming versus snelheid stroomopwaarts van de brandhaard Kritische snelheid
15 8.11 Discussie en conclusie over de impact van balken op de kritische snelheid, het kritisch extractiedebiet en de terugstroomlengte Sensitiviteit CFD model Temperatuursverloop in het domein, verticale longitudinale doorsnede Temperatuur in de omgeving van de brandhaard Snelheid in de omgeving van de brandhaard Detail van het front van de ceiling jet Rookdichtheid in het horizontale vlak Temperatuur in het horizontale vlak Discussie en conclusie over de invloed van het rekenraster en de Smagorinsky constante op de resultaten Referenties
16 Lijst met gebruikte symbolen en afkortingen Romeinse symbolen oppervlakte m² oppervlakte brandhaard m² soortelijke warmte van lucht bij referentiedruk J/kg.K terugstroomlengte rookgassen m massa kg massadebiet kg/s totale vermogen van de brandhaard kw of MW convectief deel van het vermogen kw of MW smagorinsky constante tijdseenheid s of min temperatuur K of C gas temperatuur K of C Gemiddelde temperatuur van rookgassen K of C extractie debiet m³/s kritische snelheid m/s snelheid stroomopwaarts van de brandhaard m/s kritisch Froude getal (tunnels) Kritische snelheid (tunnels) m/s Kritisch Richardson getal (tunnels) Dimensieloze kritische snelheid (tunnels) Dimensieloos vermogen Dimensieloze terugstroomlengte Hydraulische hoogte van een tunnel m Karakteristieke diameter brandhaard m Temperatuur van het meetelement van een detector K of C Zichtlengte in rook m Maximum bewakingsoppervlakte van een detector m² Uitdovingscoëfficiënt (extinction coefficient) 1/m Mass extinction coefficient M²/kg Resterende intensiteit van een lichtbron cd of lumen Lichtsterkte van een lichtbron cd of lumen Optische densiteit 1/m Omtrek van de brandhaard m Snelheid van rookgassen in de ceiling jet volgens Alpert m/s Energie kj of MJ Gemiddelde diameter van een rookpartikel µm totaal aantal rookdeeltjes Minimum vermogen waarop een detector reageert kw Response time index. Karakteristieke lengte van een rook detector volgens m Heskestad model Snelheid of snelheid volgens x as m/s Snelheid of snelheid volgens y as m/s Snelheid volgens z as m/s Opstijghoogte rookpluim m straal m Hoogte van de parkeergarage m Turbulent Prandtl getal (LES) Turbulent Schmidt getal (LES) Strain rate in Smagorinsky model 5
17 Griekse symbolen Turbulente viscositeit (CFD) Pa.s Soortelijk massa kg/m³ Δ Verschil Golflengte van licht µm Rookdichtheid in lucht g/m3 of kg/m³ Parameter in het Cleary detector model Parameter in het Cleary detector model Parameter in het Cleary detector model Karakteristieke vultijd van de behuizing van een detector s Karakteristieke vultijd van de meetkamer van een detector s Parameter in het Cleary detector model Smoke conversion factor tijdsconstante s Tijdsconstante onder gekende test condities s Geometrische standaardafwijking Afkortingen RWA LES HRRt HRRc CFD NUREG Rook en warmte afvoer systemen Large Eddy Simulation Total heat release rate, totaal vermogen van de brandhaard in kw of MW Convectief deel van het vermogen in kw of MW Computational Fluid Dynamics Nuclear Regulatory Commission 6
18 Lijst van figuren Figuur 1:referentiecurve HRR conceptnorm NBN S :2010 voor 2 wagens die deelnemen aan de brand Figuur 2: referentiecurve HRR conceptnorm NBN S :2010 voor 1 wagen die deelneemt aan de brand Figuur 3: referentiecurve oppervlakte van de brandhaard conceptnorm NBN S :2010 voor 1 wagen die deelneemt aan de brand Figuur 4: roetproductie van 1 wagen volgens uit de refenrentiecurve HRR en opgelegde massafractie roetvorming en verbrandingswaarde volgens de conceptnorm NBN S : Figuur 5:referentiecurve HRR concept norm NEN6098: Figuur 6: referentiecurve rookproductie conceptnorm NEN6098: Figuur 7: test rig BRE experiments Figuur 8: BRE testen: metingen HRR bij test # Figuur 9: BRE testen: metingen HRR bij test # Figuur 10: SwRI database series 1 test Figuur 11: SwRI database series 1 test Figuur 12: SwRI database series 1 test Figuur 13: SwRI database series 3 test Figuur 14: SwRI database series 3 test Figuur 15: SwRI database series 4 test Figuur 16: SwRI database series 4 test Figuur 17: SwRI database series 4 test Figuur 18: SwRI database series 5 test Figuur 19: SwRI database series 5 test Figuur 20: SwRI database series 5 test Figuur 21: SwRI database series 6 test Figuur 22: SwRI database series 6 test Figuur 23: SwRI database series 6 test Figuur 24: SwRI database series 9 test Figuur 25: SwRI database series 9 test Figuur 26: SwRI database series 10 test Figuur 27: SwRI database series 10 test Figuur 28: SwRI database series 10 test Figuur 29: SwRI database series 10 test Figuur 30: SwRI database series 11 test Figuur 31: SwRI database series 12 test
19 Figuur 32: overzicht piekwaarden HRRen tijd tot de piekwaarde voor diverse brandproeven met auto s Figuur 33: verbrandingswaarde auto in functie van publicatiejaar testrapport Figuur 34: Duur van de brand voor de relevante experimenten uit de SwRI database Figuur 35: HRR curven NRIPS Japan, Okamoto2008 [15] Figuur 36: vergelijking referentiecurve en experimenten CTICM zonder brand overslag Figuur 37: vergelijking referentiecurve en experimenten uit de literatuur zonder brand overslag Figuur 38: vergelijking massaverlies grote wagen Figuur 39: vergelijking massaverlies kleine wagen Figuur 40: referentiecurve Joyeux van toepassing bij brandoverslag Figuur 41: TNO project, HRR referentiecurve en curven afkomstig van de gevoerde experimenten.. 55 Figuur 42: overzicht referentie curven HRR Figuur 43: overzicht referentie curven vrijgestelde energie Figuur 44: schematische opbouw optische detector Figuur 45: principe beam detector Figuur 46: rate compensation type heat detector Figuur 47: roetpartikel 6µm, agglomeraat van bolletjes 0.03µm (beeld elektronenmicroscoop) Figuur 48: verdeling roet partikels op log log schaal: links: distributie aantallen; rechts: distributie volumes [19] Figuur 49: detector respons versus partikel diameter voor optische detectoren (S 2) en ionische detectoren (R 2) Figuur 50: distributie afmetingen partikels diesel uitlaatgassen [21] Figuur 51: Coptir detector van fabrikant System Sensor Figuur 52: driftcompensatie algoritme Figuur 53: validatie FDS Cleary detector model (geometrie type appartement) Figuur 54: validatie FDS Cleary model (geometrie type gang) Figuur 55: snelheid ceiling jet bij referentiecurve NBN voor HRR 2 wagens Figuur 56: respons rookdetectie: maatgevende vermogencurve Figuur 57: respons rookdetectie: detail maatgevende vermogencurve Figuur 58: g01: overzicht rekendomein respons rookdetectie vlak plafond Figuur 59: g01: detail rekendomein respons rookdetectie vlak plafond Figuur 60: respons rook detectie: ontwikkeling rooklaag tegen plafond; links 0.811m³/s, midden 1.8m³/s, rechts 3.6m³/s Figuur 61: respons rook detectoren: ontwikkeling rookpluim en ceiling jet; links Af=25m², rechts Af=1m²; ontwikkeling vanaf start brandcurve +5s tot +21s Figuur 62: respons rook detectoren, verduistering in meetkamer, dagventilatiedebiet 0.811m³/s en Af=25m² Figuur 63: respons rook detectoren, verduistering in meetkamer, dagventilatie 0.811m³/s en Af=1m² Figuur 64: voortschrijding van het front van de ceiling jet volgens Delichatsios op basis van de referentiecurve in Figuur
20 Figuur 65:g01: overzicht rekendomein respons thermische detectoren vlak plafond Figuur 66: g01: detail rekendomein respons thermische detector Figuur 67: validatie FDS: resultaten van de ceiling jet temperatuur voor test serie ICFMP BE#3 (aangeduid met index BE3 x) berekend met een rekenraster van 10cm Figuur 68: respons thermische detectoren: tijd tot dubbele detectie in functie van extractiedebiet, oppervlakte brandhaard en RTI waarde Figuur 69: sim g01_21_rti1: respons thermische detectoren met Af=25m², Vex=0.811m³/s, RTI=25(ms) 1/ Figuur 70: sim g01_21_rti2: respons thermische detectoren met Af=25m², Vex=0.811m³/s, RTI=3(ms) 1/ Figuur 71: sim g01_22_rti1: respons thermische detectoren met Af=25m², Vex=1.8m³/s, RTI=25(ms) 1/ Figuur 72: sim g01_22_rti2: respons thermische detectoren met Af=25m², Vex=1.8m³/s, RTI=3(ms) 1/ Figuur 73: sim g01_23_rti1: respons thermische detectoren met Af=25m², Vex=3.6m³/s, RTI=25(ms) 1/ Figuur 74: sim g01_23_rti2: thermische detectoren met Af=25m², Vex=3.6m³/s, RTI=3(ms) 1/ Figuur 75: sim g01_24_rti1: respons thermische detectoren met Af=1m², Vex=0.81m³/s, RTI=25(ms) 1/ Figuur 76: sim g01_24_rti2: respons thermische detectoren met Af=1m², Vex=0.81m³/s, RTI=3(ms) 1/ Figuur 77: sim g01_25_rti1: respons thermische detectoren met Af=1m², Vex=1.8m³/s, RTI=25(ms) 1/ Figuur 78: sim g01_25_rti2: respons thermische detectoren met Af=1m², Vex=1.8m³/s, RTI=3(ms) 1/ Figuur 79: sim g01_26_rti1: respons thermische detectoren met Af=1m², Vex=3.6m³/s, RTI=25(ms) 1/ Figuur 80: sim g01_26_rti2: respons thermische detectoren met Af=1m², Vex=3.6m³/s, RTI=3(ms) 1/ Figuur 81:uitgangspunt snelste adequate hulp (wet van 15 mei 2007) Figuur 82: manuele registratie interventietijden brandweer Figuur 83: registraties alarm en uitruktijden brandweerkorpsen Antwerpen juli 2009 tot mei Figuur 84: zichtlengte versus light extinction coefficient voor niet verlichte (KS=3) en verlichte (KS=8) evacuatie borden Figuur 85: zichtlengte versus light extinction coefficient voor lichtgevende evacuatie borden Figuur 86: sim g01_235: effect versmallingen op gradiënt rookdensiteit HRR=8MW, Vex=96m³/s, schaal rookdichtheid=0.06g/m³ Figuur 87: sim g01_234: effect versmallingen op gradiënt rookdensiteit HRR=8MW, Vex=96m³/s, schaal rookdichtheid=0.06g/m³ Figuur 88: geometrie parkeergarage Figuur 89: rekenraster g01 volledig compartiment ( cellen van 25x25c12.5 cm) Figuur 90: detail rekenraster g01 brandhaard, 25cmx25cmx12.5cm (x y z) Figuur 91: sim g01_289 na 4s Figuur 92: sim g01_289 na 20s
21 Figuur 93: sim g01_289 na 40s Figuur 94: sim g01_289 na 60s Figuur 95: sim g01_289 na 80s Figuur 96: sim g01_289 na 100s Figuur 97: sim g01_289 na 120s Figuur 98: g01 geen balken HRR=1MW d/vex Figuur 99: g01 geen balken HRR=2MW d/vex Figuur 100: g01 geen balken HRR=3MW d/vex Figuur 101: g01 geen balken HRR=4MW d/vex Figuur 102: g01 geen balken HRR=5MW d/vex Figuur 103: g01 geen balken HRR=6MW d/vex Figuur 104: g01 geen balken HRR=7MW d/vex Figuur 105: g01 geen balken HRR=8MW d/vex Figuur 106: g01 verloop energiewaarden en massaverlies in een simulatie met HRR=5MW Figuur 107: g01: vereist extractie debiet in functie van de HRRc voor een terugstroming d van max 0, 5, 10 en 15m Figuur 108: g01 verloop energiewaarden en ventilatiedebiet bij HRR=5MW Figuur 109: g01 geen balken HRR=1MW d/vin Figuur 110: g01 geen balken HRR=2MW d/vin Figuur 111: g01 geen balken HRR=3MW d/vin Figuur 112: g01 geen balken HRR=4MW d/vin Figuur 113: g01 geen balken HRR=5MW d/vin Figuur 114: g01 geen balken HRR=6MW d/vin Figuur 115:g01 geen balken HRR=7MW d/vin Figuur 116:g01 geen balken HRR=8MW d/vin Figuur 117: g01 geen balken: kritische snelheid v_in,cr / HRR Figuur 118: terugstroom in functie van (v_cr v_in) bij verschillende HRR Figuur 119: helling rechte voor terugstroom (waarde voor a) in functie van HRRc Figuur 120: kritische snelheid voor een vlak plafond, vergelijking met correlatie van Tilley Figuur 121:sim g01_174 versnelling ventilatielucht boven brandhaard door thermische blokkering tegen het plafond Figuur 122: g01: dimensieloze kritische snelheid versus dimensieloze HRR (Li et al) Figuur 123: g01: dimensionless confinement velocity geformuleerd door Li (V**) versus dimensieloze terugstroom lengte in het model van de parkeergarage g Figuur 124: g01: kritische snelheid versus convectieve HRR (Thomas) Figuur 125: g01 dimensieloze kritische snelheid volgens Wu&Bakar versus parkeergarage g Figuur 126: g01: overzicht rekendomein dwarse balken met 50cm hoogte en hartafstand 7.5m Figuur 127:g01: binnenzicht rekendomein dwarse balken met 50cm hoogte en hartafstand 7.5m. 132 Figuur 128: g01 dwarse balken hoogte 50cm hartafstand 7.5m kritisch extractiedebiet
22 Figuur 129: g01 dwarse balken hoogte 50cm hartafstand 7.5m, waarde voor a Figuur 130: g01 dwarse balken hoogte 50cm hartafstand 7.5m kritische snelheid Figuur 131: g01 overzicht rekendomein dwarse balken hoogte 50cm hartafstand 2.5m Figuur 132: g01: dwarse balken hoogte 50cm hartafstand 2.5m, terugstroom lengte in functie van het extractiedebiet voor HRR=4MW tot 8MW Figuur 133: g01: balken hoogte 50cm hartafstand 2.5m, kritisch extractiedebiet Figuur 134: g01 dwarse balken hoogte 50cm hartafstand 2.5m, waarde van a in vergelijking voor d=a(v cr v in ) Figuur 135: balken hoogte 50cm hartafstand 2.5m, kritische snelheid Figuur 136: g01 binnenzicht rekendomein dwarse balken hoogte 25cm hartafstand 7.5m Figuur 137: balken hoogte 25cm hartafstand 7.5m, kritisch extractiedebiet Figuur 138: g01 dwarse balken hoogte 25cm hartafstand 7.5m, waarde van a in vergelijking voor d=a(v cr v in ) Figuur 139: balken hoogte 25cm, hartafstand 7.5m, kritische snelheid Figuur 140: balken hoogte 25cm hartafstand 2.5m, kritisch extractiedebiet Figuur 141: g01 dwarse balken hoogte 25cm hartafstand 2.5m, waarde van a in vergelijking voor d=a(v cr v in ) Figuur 142: balken hoogte 25cm, hartafstand 2.5m, kritische snelheid Figuur 143: g01 overzicht geometrie langs en dwarsbalken 50cm Figuur 144: g01 binnenzicht geometrie langs en dwarsbalken Figuur 145: dwars en langsbalken hoogte 50cm, kritische extractiedebiet Figuur 146: : g01 dwars en langsbalken hoogte 50cm, waarde van a in vergelijking voor d=a(v cr v in ) Figuur 147: dwars en langsbalken hoogte 50cm, kritische snelheid Figuur 148: g01: overzicht rekendomein met langs balken Figuur 149: g01: binnenzicht rekendomein met langs balken Figuur 150: sim g01_414: rookdensiteit contouren 0.02g/m³ op 1.75m hoogte, HRR=6MW, Vex=69.3m³/s Figuur 151: sim g01_414: rookdensiteit contouren 0.06g/m³ op 1.75m hoogte, HRR=6MW, Vex=69.3m³/s Figuur 152: balken langs 50cm, kritisch extractiedebiet Figuur 153: g01 langsbalken hoogte 50cm, waarde van a in vergelijking voor d=a(v cr v in ) Figuur 154: balken langs 50cm, kritische snelheid Figuur 155: synthese correlaties kritische snelheid bij toepassing van balken in parking geometrie 147 Figuur 156: sim g01_266: grotere terugstroom van rookgassen door aanwezigheid van kleine (lage) balken Figuur 157: synthese waarde van a in vergelijking voor d=a(v cr v in ) Figuur 158:sim g01_286, temperatuursverloop in een verticale longitudinale doorsnede over het midden van de brandhaard, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.2, schaal tot 200 C Figuur 159: sim g01_337, temperatuursverloop in een verticale longitudinale doorsnede over het midden van de brandhaard, grid 0.125x0.125x0.125, Cs=0.2, schaal tot 200 C
23 Figuur 160: sim g01_341, temperatuursverloop in een verticale longitudinale doorsnede over het midden van de brandhaard, grid 0.5x0.5x0.25, Cs=0.2, schaal tot 200 C Figuur 161: sim g01_353, temperatuursverloop in een verticale longitudinale doorsnede over het midden van de brandhaard, grid 0.125x0.125x0.0625, Cs=0.2, schaal tot 200 C Figuur 162: sim g01_346, temperatuursverloop in een verticale longitudinale doorsnede over het midden van de brandhaard, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.15, schaal tot 200 C Figuur 163: sim g01_351, temperatuursverloop in een verticale longitudinale doorsnede over het midden van de brandhaard, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.25, schaal tot 200 C Figuur 164: sim g01_286, temperatuur verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.2, schaal tot 500 C Figuur 165: sim g01_337, temperatuur verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.125x0.125x0.125, Cs=0.2, schaal tot 500 C Figuur 166: sim g01_341, temperatuur verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.5x0.5x0.25, Cs=0.2, schaal tot 500 C Figuur 167: sim g01_353, temperatuur verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.125x0.125x0.0625, Cs=0.2, schaal tot 500 C Figuur 168: sim g01_346, temperatuur verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.15,schaal tot 500 C Figuur 169: sim g01_351, temperatuur verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.25, schaal tot 500 C Figuur 170: sim g01_286, snelheid (x richting) verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.2, schaal tot 5m/s Figuur 171: sim g01_337, snelheid (x richting) verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.125x0.125x0.125, Cs=0.2, schaal tot 5m/s Figuur 172:sim g01_341, snelheid (x richting) verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.5x0.5x0.25, Cs=0.2, schaal tot 5m/s Figuur 173: sim g01_353, snelheid (x richting) verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.125x0.125x0.0625, Cs=0.2, schaal tot 5m/s Figuur 174: sim g01_346, snelheid (x richting) verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.15,schaal tot 5m/s Figuur 175: sim g01_351, snelheid (x richting) verticale longitudinale doorsnede brandhaard detail, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.25, schaal tot 5m/s Figuur 176: g01_286, temperatuur front ceiling jet, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.2, schaal tot 120 C157 Figuur 177: sim g01_337, temperatuur front ceiling jet, grid 0.125x0.125x0.125, Cs=0.2, schaal tot 120 C Figuur 178: sim g01_341, temperatuur front ceiling jet, grid 0.5x0.5x0.25, Cs=0.2, schaal tot 100 C Figuur 179: g01_353, temperatuur front ceiling jet, grid 0.125x0.125x0.0625, Cs=0.2, schaal tot 120 C Figuur 180: g01_346, temperatuur front ceiling jet, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.15,schaal tot 120 C Figuur 181: sim g01_351, temperatuur front ceiling jet, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.25, schaal tot 120 C Figuur 182: g01_286, snelheid front ceiling jet, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.2, schaal tot 2.5m/s Figuur 183, g01_337, snelheid front ceiling jet, grid 0.125x0.125x0.125, Cs=0.2, schaal tot 2.5m/s
24 Figuur 184: g01_341, snelheid front ceiling jet, grid 0.5x0.5x0.25, Cs=0.2, schaal tot 2.5m/s Figuur 185: sim g01_353, snelheid front ceiling jet, grid 0.125x0.125x0.0625, Cs=0.2, schaal tot 2.5m/s Figuur 186: g01_346, snelheid front ceiling jet, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.15,schaal tot 2.5m/s Figuur 187: g01_351, snelheid front ceiling jet, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.25, schaal tot 2.5m/s Figuur 188: sim g01_286, rookdichtheid op 1.8m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.2, schaal tot 0.02g/m³ Figuur 189: g01_337, rookdichtheid op 1.8m hoogte, grid 0.125x0.125x0.125, Cs=0.2, schaal tot 0.02g/m³ Figuur 190: g01_341, rookdichtheid op 1.8m hoogte, grid 0.5x0.5x0.25, Cs=0.2, schaal tot 0.02g/m³ Figuur 191:g01_353, rookdichtheid op 1.8m hoogte, grid 0.125x0.125x0.0625, Cs=0.2, schaal tot 0.02g/m³ Figuur 192: g01_346, rookdichtheid op 1.8m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.15,schaal tot 0.02g/m³ Figuur 193: g01_351, rookdichtheid op 1.8m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.25, schaal tot 0.02g/m³ Figuur 194: sim g01_286, rookdichtheid op 0.9m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.2, schaal tot 0.02g/m³ Figuur 195: sim g01_337, rookdichtheid op 0.9m hoogte, grid 0.125x0.125x0.125, Cs=0.2, schaal tot 0.02g/m³ Figuur 196: sim g01_341, rookdichtheid op 0.9m hoogte, grid 0.5x0.5x0.25, Cs=0.2, schaal tot 0.02g/m³ Figuur 197: sim g01_353, rookdichtheid op 0.9m hoogte, grid 0.125x0.125x0.0625, Cs=0.2, schaal tot 0.02g/m³ Figuur 198: sim g01_346, rookdichtheid op 0.9m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.15, schaal tot 0.02g/m³ Figuur 199: sim g01_351, rookdichtheid op 0.9m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.25, schaal tot 0.02g/m³ Figuur 200: sim g01_286, temperatuur op 2m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.2, schaal tot 250 C Figuur 201: sim g01_337, temperatuur op 2m hoogte, grid 0.125x0.125x0.125, Cs=0.2, schaal tot 250 C Figuur 202: sim g01_341, temperatuur op 2m hoogte, grid 0.5x0.5x0.25, Cs=0.2, schaal tot 250 C. 165 Figuur 203: sim g01_353, temperatuur op 2m hoogte, grid 0.125x0.125x0.0625, Cs=0.2, schaal tot 250 C Figuur 204: sim g01_346, temperatuur op 2m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.15, schaal tot 250 C Figuur 205: sim g01_351, temperatuur op 2m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.25, schaal tot 250 C Figuur 206: sim g01_286, temperatuur tegen plafond op 3m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.2, schaal tot 250 C Figuur 207: sim g01_337, temperatuur tegen plafond op 3m hoogte, grid 0.125x0.125x0.125, Cs=0.2, schaal tot 250 C
25 Figuur 208: sim g01_341, temperatuur tegen plafond op 3m hoogte, grid 0.5x0.5x0.25, Cs=0.2, schaal tot 250 C Figuur 209: sim g01_353, temperatuur tegen plafond op 3m hoogte, grid 0.125x0.125x0.0625, Cs=0.2, schaal tot 250 C Figuur 210: sim g01_346, temperatuur tegen plafond op 3m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.15, schaal tot 250 C Figuur 211: sim g01_351, temperatuur tegen plafond op 3m hoogte, grid 0.25x0.25x0.125, Cs=0.25, schaal tot 250 C
26 Hoofdstuk 1 Inleiding Besloten ruimten zoals ondergrondse parkeergarages kunnen in geval van een autobrand snel leiden tot levensgevaarlijke condities. Experimenten hebben aangetoond dat overslag van brand tussen verschillende voertuigen mogelijk is eenmaal de eerste auto volledig aan de brand deelneemt. De verspreiding van brand naar meerdere voertuigen wordt versterkt door de feedback van hitte door aanwezigheid van lage plafonds en muren in de nabijheid van de brandhaard, met name door de straling van de hete rooklaag tegen het plafond die zich uitstrekt boven naastliggende voertuigen. We benoemen deze rooklaag verder in deze masterproef met ceiling jet. Wanneer meerdere voertuigen in een parkeergarage betrokken raken bij de brand kan het vrijgesteld vermogen (HRR) extreme waarden bereiken. In de literatuur zijn piekwaarden terug te vinden van 16MW [1]. Het is belangrijk dat er maatregelen genomen worden om een vlotte interventie door de brandweer mogelijk te maken en dit best voordat er overslag optreedt naar naburige voertuigen. Vroegtijdige detectie van een brandhaard in een voertuig vormt een belangrijke factor in het tijdsbestek tussen het ontstaan van de brand en de interventie van de brandweer. Goed ontworpen rook en warmteafvoersystemen met horizontale mechanische ventilatie kunnen helpen om de uitbreiding van de hete rooklaag naar de aanvalsroute van de brandweer te beperken. We noemen deze systemen verder in dit proefschrift kortweg RWA en merken op dat RWA meer behelst dan enkel de het voornoemde systeem. Het is niet evident om het gedrag van rook in een grote ruimte te voorspellen. Beproefde rekenregels die ingenieurs gebruiken om de stroming te bepalen in hydraulische problemen kunnen niet zonder meer toegepast worden op de geometrie van een parkeergarage. Hetzelfde geldt voor rekenregels uit de HVAC techniek die geen rekening houden met het effect van een brandhaard. Door de exponentieel toenemende rekenkracht van computers komt Computational Fluid Dynamics (CFD) stilaan binnen het bereik van elke ingenieur die betrokken is bij vraagstellingen over het gedrag van rook in complexe gebouwen. Om betrouwbare resultaten te bekomen vraagt deze techniek echter een hoog kennisniveau. De bevoegde autoriteiten dienen ook over voldoende kennis te beschikken bij het beoordelen van CFD dossiers. 15
27 Hoofdstuk 2 Methode Voor de eenvoud worden relaties uitgewerkt voor een sub geometrie van 1000m², een oppervlakte die regelmatig voorkomt als deel van een grote ondergrondse parkeergarages. We noemen het een rook zone of RWA zone conform de nomenclatuur van de NBN. De grenzen van deze RWA zone kunnen bestaan uit fysische barrières zoals bijvoorbeeld rookgordijnen die naar beneden komen als er rook in de zone wordt gedetecteerd. Men zou dit kunnen doortrekken naar virtuele barrières gevormd door aangrenzende zones die over een gelijkaardig snelheidsprofiel beschikken. Eerst wordt een studie gedaan van de regelgeving in België, Nederland en UK met betrekking tot ondergrondse parkeergarages. Vanuit het standpunt van de regelgeving worden ook de bepalingen voor gesloten parkeergebouwen nagekeken. De ontwerpcriteria voor RWA zijn immers van toepassing op alle compartimenten die niet van voldoende grote openingen voorzien zijn om natuurlijke ventilatie toe te laten. Het maakt vanuit dit opzicht niet uit of deze compartimenten onder of boven het maaiveld gelegen zijn. Op basis van CFD simulatie wordt nagegaan in welke mate de temperatuur en de rookverspreiding in het compartiment de veiligheid bedreigen van de brandweer op hun weg naar de brandhaard. Voorgaande grootheden worden berekend voor een reeks van verschillende warmtevermogens, extractie debieten en de aanwezigheid van balken en kolommen. We plaatsen de brandhaard tegen de muur. De resultaten van de CFD modellering in deze thesis worden vergeleken met experimenten uit de literatuur waarvan de karakteristieke grootheden zo goed mogelijk aansluiten met de beschouwde gevallen (validatie). Verder zal de gevoeligheid van de resultaten aan de afmetingen van het rekenrooster een goede indicatie geven van de nauwkeurigheid van de resultaten. Op dit ogenblik loopt een Europees gesubsidieerd SBO (strategisch basis onderzoek) onderzoeksproject af waarvoor de Universiteit van Gent in een nagebouwde gesloten parkeergarage, uitgerust met RWA, metingen uitvoert tijdens het branden van recente gebouwde wagens. De resultaten van dit onderzoek zijn nog niet gepubliceerd. De reactietijd van rook detectoren en thermische detectoren wordt beoordeeld op basis van CFD simulaties. Ontwerp brandhaard is de referentiecurve uit de NBN. Deze valt in het tijdsbestek van interesse onder andere samen met de referentiecurven gepubliceerd door Joyeux en TNO. Het model wordt onderworpen aan een sensitiviteitstest. De resultaten worden vergeleken met correlaties uit de literatuur. 16
28 Hoofdstuk 3 Regelgeving en normering 3.1 België Koninklijk Besluit van 7 juli 1994 Koninklijk Besluit van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan nieuwe gebouwen moeten voldoen, gewijzigd bij Koninklijke Besluiten van 19 december 1997 en 4 april Een norm is strikt gezien geen wet maar wel een document waar alle belanghebbende partijen een consensus over bereiken binnen de structuur van een normalisatiecommissie. De inhoud van een norm heeft tot doel regels weer te geven van goed vakmanschap voor een bepaald toepassingsgebied. De benaming basisnorm is soms verwarrend voor lezers die niet vertrouwd zijn met de wetgeving in België. Een basisnorm heeft wel degelijk een wettelijk karakter, is dus afdwingbaar en kan aanleiding geven tot vervolging door het openbaar bestuur. Het KB (Koninklijk Besluit) maakt primair een onderscheid tussen lage, middelhoge en hoge gebouwen. Voor elk type (indeling naar hoogte) van gebouw is er een bijlage beschikbaar, respectievelijk bijlage 2, bijlage 3 en bijlage 4. De eisen voor ondergrondse parkeergarages, relevant voor het onderzoek in deze thesis, zijn dezelfde voor de 3 voornoemde types van gebouwen. In elke bijlage zijn de relevante artikelen telkenmale terug te vinden onder paragraaf 5.2: Bij afwijking van het in 2.1 gestelde grondbeginsel kan een parkeergebouw een compartiment vormen waarvan de oppervlakte niet beperkt is, zelfs wanneer er verscheidene communicerende bouwlagen zijn. In de gesloten parkeergebouwen met een totale oppervlakte groter dan 2500 m², moeten de maatregelen genomen worden die noodzakelijk zijn om de verspreiding van rook te voorkomen. Ten minste twee trappenhuizen of buitentrappen voldoen aan de voorschriften vervat in 4.2 of 4.3 zijn vanuit ieder punt van de bouwlaag toegankelijk; de af te leggen weg naar de dichtstbijzijnde trap mag niet meer dan 45 m bedragen; de minimale nuttige breedte van deze trappen bedraagt 0,80 m; 17
BRAND IN ONDERGRONDSE PARKEERGARAGES
BRAND IN ONDERGRONDSE PARKEERGARAGES Nele Tilley Department of Flow, Heat and Combustion Mechanics www.floheacom.ugent.be Ghent University UGent pag. 1 onderzoek aan de universiteit: ver van mijn bed?
Nadere informatieRook-en wamte afvoer in de praktijk L Evacuation des fumées et de la chaleur en pratique
Rook-en wamte afvoer in de praktijk L Evacuation des fumées et de la chaleur en pratique 20 10 2011 1 Vanbever Bart 2 RWA in parkeergarages Bart Vanbever bvanbever@vincotte.be Antwerpen, 22 februari Wetgeving
Nadere informatieOnderzoek naar branden in parkeergarages
FACULTY OF ENGINEERING Onderzoek naar branden in parkeergarages Xavier Deckers 1,2, Siri Haga 1 and Bart Merci 1 1 Universiteit Gent, Vakgroep stroming, warmte en verbranding 2 Fire Engineered Solutions
Nadere informatieCFD als tool voor de Fire Safety Engineer: case-study
CFD als tool voor de Fire Safety Engineer: case-study ir. Xavier Deckers FESG Presentatie CFD in de bouw Actiflow seminar Presentatie FESG Wie zijn wij? Onafhankelijk studiebureau brandveiligheid, Gespecialiseerd
Nadere informatieVergelijking tussen simulaties en werkelijkheid
Vergelijking tussen simulaties en werkelijkheid Prof. Bart Merci Ghent University, Belgium Faculty of Engineering Department of Flow, Heat and Combustion Mechanics Overzicht Inleiding Wat is de werkelijkheid?
Nadere informatieFilip Van Meerhaeghe Product manager RWA BC Keller Lufttechnik Benelux Beveren Leie
Filip Van Meerhaeghe Product manager RWA BC Keller Lufttechnik Benelux Beveren Leie 1 1. Inleiding Doel thesis 2. Setup case 3. Resultaten case 4. Besluit case 2 1. Inleiding Doel thesis CFD case < > experimentele
Nadere informatieBrandveiligheid in parkeergarages
Inhoud Reglementering Normen Technische invulling Ontwerpmethodiek Voorbeeldproject - Ontwerp Inhoud Reglementering Normen Technische invulling Ontwerpmethodiek Voorbeeldproject - Ontwerp Voorbeelden van
Nadere informatieLichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and
Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers
Nadere informatiePerformantiegerichte aanpak in parkings: brandweerinterventiemodel
Performantiegerichte aanpak in parkings: brandweerinterventiemodel Xavier Deckers - FESG Branduitbreiding mogelijk? 1400 wagens Windeffect 1 ste wagen: oude Land Rover Geen personen gewond Brandweer ter
Nadere informatiebij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven
Neuropsychologische Behandeling en Sociaal Emotioneel Welzijn bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie Neuropsychological Treatment and Social Emotional Well-being of Children with a Severe Form
Nadere informatieVeiligheidsventilatiesystemen (rookbeheersing)
Veiligheidsventilatiesystemen (rookbeheersing) door Daniek de Jager EVEN VOORSTELLEN Daniek de Jager Exiss BV Senior Consultant Integrale veiligheid Rookbeheersingsdeskundige CFD onderzoek Opname en inspectie
Nadere informatieRunning head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD
1 Opvoedstijl en Externaliserend Probleemgedrag en de Mediërende Rol van het Zelfbeeld bij Dak- en Thuisloze Jongeren in Utrecht Parenting Style and Externalizing Problem Behaviour and the Mediational
Nadere informatieHet Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten.
Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. The Effect of Difference in Peer and Parent Social Influences on Adolescent Alcohol Use. Nadine
Nadere informatieVeiligheidsventilatiesystemen (rookbeheersing) door Daniek de Jager
Veiligheidsventilatiesystemen (rookbeheersing) door Daniek de Jager 1 Daniek de Jager EVEN VOORSTELLEN Exiss BV Senior Consultant Integrale veiligheid Rookbeheersingsdeskundige CFD onderzoek Opname en
Nadere informatieI.S.T.C. Intelligent Saving Temperature Controler
MATEN & INFORMATIE I.S.T.C. Intelligent Saving Temperature Controler Deze unieke modulerende zender, als enige ter wereld, verlaagt het energieverbruik aanzienlijk. Het werkt in combinatie met de energy
Nadere informatieUniversity of Groningen
University of Groningen De ontwikkeling van prikkelverwerking bij mensen met een Autisme Spectrum Stoornis en de invloed van hulp en begeleiding gedurende het leven. Fortuin, Marret; Landsman-Dijkstra,
Nadere informatiegedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang? gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang?
Is er een samenhang tussen seksuele attituden en gedragsintenties voor veilig seksueel Is there a correlation between sexual attitudes and the intention to engage in sexually safe behaviour? Does gender
Nadere informatieDe Invloed van Persoonlijke Doelen en Financiële Toekomst perspectieven op Desistance van. Criminaliteit.
Running head: Desistance van Criminaliteit. 1 De Invloed van Persoonlijke Doelen en Financiële Toekomst perspectieven op Desistance van Criminaliteit. The Influence of Personal Goals and Financial Prospects
Nadere informatieSOLVING SET PARTITIONING PROBLEMS USING LAGRANGIAN RELAXATION
SOLVING SET PARTITIONING PROBLEMS USING LAGRANGIAN RELAXATION Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit van Tilburg, op gezag van de rector magnificus, prof. dr. F.A. van
Nadere informatieFunctioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit
Onderzoek naar het Effect van de Aanwezigheid van een Hond op het Alledaags Functioneren van een Kind met Autisme M.I. Willems Open Universiteit Naam student: Marijke Willems Postcode en Woonplaats: 6691
Nadere informatieBrandgevolgen voor Gebouwontwerp
Brandgevolgen voor Gebouwontwerp Een perspectief vanuit Groot-Brittanië Susan Deeny, PhD 2 Broadgate Phase 8 3 5 Vormgeven aan een betere wereld Experience of working in Abu Dhabi 6 UAE 7 Gevolgen van
Nadere informatieEffecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en
Effecten van een op MBSR gebaseerde training van hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en compassionele tevredenheid. Een pilot Effects of a MBSR based training program of hospice caregivers
Nadere informatieType Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?
Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla
Nadere informatieSummary 124
Summary Summary 124 Summary Summary Corporate social responsibility and current legislation encourage the employment of people with disabilities in inclusive organizations. However, people with disabilities
Nadere informatieBrandveiligheidsconcepten in relatie tot CFD. Inhoud. Vultijdenmodel. Vultijdenmodel. Vultijdenmodel. Vultijdenmodel
Waar staan we nu en waar willen we naartoe? Inhoud Van naar CFD Parkeergarages & CFD Ir. B.H.G. (Björn) Peters Senior adviseur B&BT Voorhal Rijksmuseum Eregalerij Rijksmuseum Rook en Warmte Afvoer (RWA)-installatie
Nadere informatieCOGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS
COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking
Nadere informatieKaren J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Nadere informatieLongitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions. Raymond Hoogendoorn
Longitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions Raymond Hoogendoorn. Primary thesis coordinator: Dr. W. Waterink Secondary thesis coordinator: Dr. P. Verboon April 2009 School
Nadere informatiePesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.
Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary
Nadere informatieDe Relatie Tussen de Gehanteerde Copingstijl en Pesten op het Werk. The Relation Between the Used Coping Style and Bullying at Work.
De Relatie Tussen de Gehanteerde Copingstijl en Pesten op het Werk The Relation Between the Used Coping Style and Bullying at Work Merijn Daerden Studentnummer: 850225144 Werkstuk: Empirisch afstudeeronderzoek:
Nadere informatieDe Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim
De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:
Nadere informatieTo refer to or to cite this work, please use the citation to the published version:
biblio.ugent.be The UGent Institutional Repository is the electronic archiving and dissemination platform for all UGent research publications. Ghent University has implemented a mandate stipulating that
Nadere informatieSekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen. bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar
Sekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar Gender Differences in Crying Frequency and Psychosocial Problems in Schoolgoing Children aged 6
Nadere informatieDe causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie
Causale Relatie tussen intimiteit en seksueel verlangen 1 De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie The causal
Nadere informatieDe Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior
De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior Martin. W. van Duijn Student: 838797266 Eerste begeleider:
Nadere informatieDe Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering
De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering The relation between Mindfulness and Psychopathology: the Mediating Role of Global and Contingent
Nadere informatieBeïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?
Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety
Nadere informatieKnelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch
Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Bottlenecks in Independent Learning: Self-Regulated Learning, Stress
Nadere informatieSTUDIEBUREAU BRANDVEILIGHEID
FIRE ENGINEERED SOLUTIONS GHENT STUDIEBUREAU BRANDVEILIGHEID Analyse wetgeving Kostenbaten optimum Brandweer interventie model FIRE ENGINEERED SOLUTIONS GHENT STUDIEBUREAU BRANDVEILIGHEID AFDELING PARKINGS
Nadere informatieFOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010
FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel
Nadere informatieAE1103 Statics. 25 January h h. Answer sheets. Last name and initials:
Space above not to be filled in by the student AE1103 Statics 09.00h - 12.00h Answer sheets Last name and initials: Student no.: Only hand in the answer sheets! Other sheets will not be accepted Write
Nadere informatieAdherence aan HWO en meer bewegen
Adherence aan HWO en meer bewegen Een experimenteel onderzoek naar de effecten van het motivationele stadium van patiënten en de adherence aan huiswerkoefeningen (HWO) bij fysiotherapie en het meer bewegen.
Nadere informatieNMi EuroLoop KROHNE Academy Procesverbetering door kennisoptimalisatie
NMi EuroLoop 2015-11-26 KROHNE Academy 2015 Procesverbetering door kennisoptimalisatie Reynolds schaling voor het kalibreren van debietmeters voor o.a. stoom en industriële gassen Roy van Hartingsveldt
Nadere informatieBranden in parkeergarages Problematiek
18 oktober 2008 Preventiemaatregelen in ondergrondse parkeergarages Nu en in de toekomst Branden in parkeergarages Problematiek Brandende auto produceert veel warmte en rook - Stijgend gebruik van kunststoffen
Nadere informatieGeslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive
1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:
Nadere informatieOnderwerpen. Parkeerventilatie. Overdrukventilatie. Certificering. Regelgeving Stuwkrachtventilatie CFD berekeningen. Regelgeving Overdruksystemen
Onderwerpen Parkeerventilatie Regelgeving Stuwkrachtventilatie CFD berekeningen Overdrukventilatie Regelgeving Overdruksystemen Certificering Regelgeving Bouwbesluit NEN 2443:2000 Brandveiligheideisen
Nadere informatieReynolds number. Laminar and turbulent flow in a cigarette's smoke.
Reynolds number In hydraulics, hydrodynamics and aerodynamics, a distinction is made between laminar and turbulent flows. A laminar flow is characterised because the layers of the medium (a gas or a fluid)
Nadere informatiede Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality
De Relatie tussen Dagelijkse Stress en Emotioneel Eten: de Rol van Persoonlijkheid The Relationship between Daily Stress and Emotional Eating: the Role of Personality Arlette Nierich Open Universiteit
Nadere informatieCHROMA STANDAARDREEKS
CHROMA STANDAARDREEKS Chroma-onderzoeken Een chroma geeft een beeld over de kwaliteit van bijvoorbeeld een bodem of compost. Een chroma bestaat uit 4 zones. Uit elke zone is een bepaald kwaliteitsaspect
Nadere informatieInvloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur
Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen
Nadere informatieEmotioneel Belastend Werk, Vitaliteit en de Mogelijkheid tot Leren: The Manager as a Resource.
Open Universiteit Klinische psychologie Masterthesis Emotioneel Belastend Werk, Vitaliteit en de Mogelijkheid tot Leren: De Leidinggevende als hulpbron. Emotional Job Demands, Vitality and Opportunities
Nadere informatieDenken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten
Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten met diabetes mellitus type 2 in de huisartsenpraktijk Thinking
Nadere informatieKwantificeren van de inmenging van lucht in rookpluimen doorheen rechthoekige openingen in een tussenliggende vloer
Kwantificeren van de inmenging van lucht in rookpluimen doorheen rechthoekige openingen in een tussenliggende vloer Pieter Poppe Promotoren: prof. dr. ir. Bart Merci, ir. Christian Gryspeert Masterproef
Nadere informatieDe Relatie tussen de Fysieke Omgeving en het Beweeggedrag van Kinderen gebruik. makend van GPS- en Versnellingsmeterdata
De Relatie tussen de Fysieke Omgeving en het Beweeggedrag van Kinderen gebruik makend van GPS- en Versnellingsmeterdata The relationship Between the Physical Environment and Physical Activity in Children
Nadere informatieFysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50
De relatie tussen eigen-effectiviteit 1 De Relatie tussen Eigen-effectiviteit, Intrinsieke Motivatie en Fysieke Activiteit bij 50-plussers The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and
Nadere informatieTE HUUR OOSTERDOKSSTRAAT 80 AMSTERDAM COLLIERS INTERNATIONAL REAL ESTATE B.V. TE HUUR OOSTERDOKSSTRAAT 80 TE AMSTERDAM
TE HUUR OOSTERDOKSSTRAAT 80 AMSTERDAM COLLIERS INTERNATIONAL REAL ESTATE B.V. TE HUUR OOSTERDOKSSTRAAT 80 TE AMSTERDAM Accelerating success COLLIERS INTERNATIONAL REAL ESTATE B.V. TE KOOP/ TE HUUR ADRES
Nadere informatieRunning Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1
Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Relatie tussen Attitude, Sociale Invloed en Self-efficacy en Intentie tot Contact tussen Ouders en Leerkrachten bij Signalen van Pesten
Nadere informatieIk voel niets maar eigenlijk alles: Verbanden tussen Alexithymie, Somatisatiestoornis en Depressie. I feel nothing though in essence everything:
Ik voel niets maar eigenlijk alles: Verbanden tussen Alexithymie, Somatisatiestoornis en Depressie I feel nothing though in essence everything: Associations between Alexithymia, Somatisation and Depression
Nadere informatieUiverweg 2-6 SCHIPHOL AIRPORT
Uiverweg 2-6 SCHIPHOL AIRPORT INFORMATION WITHOUT OBLIGATION Project: Office space in the DC-2 Building. Location: The complex is situated along the highway A4. It is within reach of the bus stop which
Nadere informatieNotitie : In de grond gevormde palen met grondverwijdering
Notitie : In de grond gevormde palen met grondverwijdering Waarom een notitie? Waarom een notitie? Onduidelijkheid van de norm? Waarom een notitie? Onduidelijkheid van de norm? of Landelijk handelen volgens
Nadere informatieOuderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit
1 Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit Nicola G. de Vries Open Universiteit Nicola G. de Vries Studentnummer 838995001 S71332 Onderzoekspracticum scriptieplan
Nadere informatieDe Invloed van Religieuze Coping op. Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie. Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria
De Invloed van Religieuze Coping op Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria Ria de Bruin van der Knaap Open Universiteit Naam student:
Nadere informatieDe relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl. The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style
De relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style Jenny Thielman 1 e begeleider: mw. dr. Esther Bakker 2 e begeleider: mw. dr.
Nadere informatieBrandveiligheid gesimuleerd of werkelijkheid. Brandveiligheid gesimuleerd of werkelijkheid. Welke onderwerpen?
Brandveiligheid ing. Art van Lohuizen adviseur brandveiligheid Brandveiligheid Welke onderwerpen? - voorbeelden van simulatieberekeningen - brandoverslagrisico via gevel - rook- en warmteafvoer in parkeertoren
Nadere informatieRisico s van CO2 leidingen
takes gastransport further Risico s van CO2 leidingen Kennistafel buisleidingen T. Veenstra HSE coordinator Utrecht, 7 september 2010 Groningen, 9-9-2010 1 Inhoud Duurzaamheidsbeleid van Gasunie Ontwikkelingen
Nadere informatieModererende Rol van Seksuele Gedachten. Moderating Role of Sexual Thoughts. C. Iftekaralikhan-Raghubardayal
Running head: momentaan affect en seksueel verlangen bij vrouwen 1 De Samenhang Tussen Momentaan Affect en Seksueel Verlangen van Vrouwen en de Modererende Rol van Seksuele Gedachten The Association Between
Nadere informatieCFD Tankputbrand; Toelichting CFD en validatie
CFD Tankputbrand; Toelichting CFD en validatie Ed Komen - NRG Rene Sloof Antea Group Symposium Warmtecontouren Rozenburg, 3 april 2014 2 Inhoud Wat is CFD? / Hoe werkt CFD? NRG s CFD Services Team Samenwerking
Nadere informatieBehandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel
Behandeleffecten in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel Treatment effects in Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel S. Daamen-Raes Eerste begeleider: Dr. W. Waterink Tweede begeleider:
Nadere informatieRookdichtheid en zichtlengte
Rookdichtheid en zichtlengte Kennisbank Bouwfysica Auteur: Ruud van Herpen MSc. 1 Het verbrandingsproduct De verbranding van een vuurlast kan in de meest essentiële vorm worden weergegeven in de volgende
Nadere informatieVerschillen in het Gebruik van Geheugenstrategieën en Leerstijlen. Differences in the Use of Memory Strategies and Learning Styles
Verschillen in het Gebruik van Geheugenstrategieën en Leerstijlen tussen Leeftijdsgroepen Differences in the Use of Memory Strategies and Learning Styles between Age Groups Rik Hazeu Eerste begeleider:
Nadere informatieFOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE
FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Tentamen Analyse 6 januari 203, duur 3 uur. Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel
Nadere informatieVerloop bij de Politie: de Rol van Procedurele en Interactionele Rechtvaardigheid en Commitment
Verloop bij de Politie: de Rol van Procedurele en Interactionele Rechtvaardigheid en Commitment Turnover at the Police: the Role of Procedural and Interactional Justice and Commitment Inge E. F. Snyders
Nadere informatieDevelopments in SWAT modelling
Developments in SWAT modelling Erik Querner Environmental Modelling SWAT model SWAT use in the Limpopo basin > SWAT CUP New developments: Link SIMGRO SWAT Rainfall runoff module for shallow groundwater
Nadere informatieLED PRODISC II SERIE
VEILIG EN VEELZIJDIG SAFE AND VERSATILE LED PRODISC II SERIE LED PRODISC II SERIES Energiezuinige, heldere verlichting voor een veilige doorgang van trappenhuizen en gangen. Optioneel verkrijgbaar met
Nadere informatieCTI SUITE TSP DETAILS
CTI SUITE TSP DETAILS TAPI allows an application to access telephony services provided by a telecom PABX. In order to implement its access to ETRADEAL, a TAPI interface has been developed by Etrali. As
Nadere informatieDe Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie
De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited
Nadere informatieINVLOED VAN CHRONISCHE PIJN OP ERVAREN SOCIALE STEUN. De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren
De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren Sociale Steun The Effect of Chronic Pain and the Moderating Effect of Gender on Perceived Social Support Studentnummer:
Nadere informatieIus Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016
www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this
Nadere informatievan Werknemers Well-being Drs. P.E. Gouw
De Invloed van Werk- en Persoonskenmerken op het Welbevinden van Werknemers The Influence of Job and Personality Characteristics on Employee Well-being Drs. P.E. Gouw Eerste begeleider: Dr. S. van Hooren
Nadere informatieMaj. Dieter Brants (MSc, PgD Fire Safety Engineer UGent) Robby De Roeck (MSc, PgD Fire Safety Engineer UGent)
Maj. Dieter Brants (MSc, PgD Fire Safety Engineer UGent) Robby De Roeck (MSc, PgD Fire Safety Engineer UGent) Parkeergebouwen: De toekomstige aanpassing van KB Basisnormen Brand Toekomstige wijziging van
Nadere informatieValidatie van de Depressie lijst (DL) en de Geriatric Depression Scale (GDS-30) bij Verpleeghuisbewoners
Validatie van de Depressie lijst (DL) en de Geriatric Depression Scale (GDS-30) bij Verpleeghuisbewoners van Somatische en Psychogeriatrische Afdelingen Validation of the Depression List (DL) and the Geriatric
Nadere informatieSTRESS CORROSION CRACKING OF WELDED JOINTS OF Al-Mg ALLOYS
Journal of KONES Powertrain and Transport, Vol. 21, No. 3 2014 ISSN: 1231-4005 e-issn: 2354-0133 ICID: 1133154 DOI: 10.5604/12314005.1133154 STRESS CORROSION CRACKING OF WELDED JOINTS OF Al-Mg ALLOYS Gdynia
Nadere informatieWATERDICHT KOPPELBAAR OPBOUWARMATUUR
WATERDICHT KOPPELBAAR OPBOUWARMATUUR WATERPROOF LINKABLE MOUNTED LUMINAIRE LED PRO-AREA SERIE LED PRO-AREA SERIES Het Prolumia Pro-Area waterdichte LED opbouwarmatuur (IP65) is hét alternatief voor waterdichte
Nadere informatieBent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A.
Bent u gemotiveerd? Een Experimenteel Onderzoek naar de Invloed van een op het Transtheoretisch Model Gebaseerde Interventie op de Compliance bij de Fysiotherapeutische Behandeling van Psychiatrische Patiënten
Nadere informatieRunning head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN
Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN Het Effect van Online Cognitieve Gedragstherapie op Seksuele Disfuncties bij Vrouwen The Effectiveness of Internet-based Cognitive-Behavioural
Nadere informatieIus Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018
www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Friday, 15 June 2018. This
Nadere informatieDe Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen
De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider
Nadere informatieHet Effect van Gender op de Relatie tussen Persoonlijkheidskenmerken en Seksdrive
Gender, Persoonlijkheidskenmerken en Seksdrive 1 Het Effect van Gender op de Relatie tussen Persoonlijkheidskenmerken en Seksdrive Gender Effect on the Relationship between Personality Traits and Sex Drive
Nadere informatieUK Case Studies of Fire Engineering. Dr Charlotte Röben Arup 20 th April 2012
UK Case Studies of Fire Engineering Dr Charlotte Röben Arup 20 th April 2012 Overzicht Constructief ontwerp bij brand - Procedure - Prescriptive/Performance based design Constructief ontwerp bij brand
Nadere informatieStigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer
Met opmaak: Links: 3 cm, Rechts: 2 cm, Boven: 3 cm, Onder: 3 cm, Breedte: 21 cm, Hoogte: 29,7 cm Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer Stigmatisation of Persons
Nadere informatieJohto. Flexible light
Johto Flexible light Johto is a high quality lighting system based on LED for technically sophisticated interior and exterior light. It provides homogeneous and dot free illumination in very low installation
Nadere informatieRunning head: WERKZAAMHEID CLIËNTGERICHTE SPELTHERAPIE 1. Werkzaamheid van Cliëntgerichte Speltherapie bij Kinderen met Internaliserende
Running head: WERKZAAMHEID CLIËNTGERICHTE SPELTHERAPIE 1 Werkzaamheid van Cliëntgerichte Speltherapie bij Kinderen met Internaliserende Problematiek: De Mediërende Invloed van de Ouder-Therapeut Alliantie
Nadere informatieSociale Cognitie bij Psychisch Gezonde Volwassenen
Sociale Cognitie bij Psychisch Gezonde Volwassenen Onderzoek met het Virtuele Lab Social Cognition in Psychologically Healthy Adults Research with the Virtual Laboratory Anja I. Rebber Studentnummer: 838902147
Nadere informatieSHP-TS TwinArc SA SHP-TS 400W TWINARC E40 SL PRODUCT OVERVIEW
Range Features Range of high pressure sodium lamps with double arc tube construction Dual arc tube design guarantees immediate re-strike after a power interruption Doubled lamp life and reduced occurrence
Nadere informatieDe Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS
Persoonskenmerken en ervaren lijden bij verslaving en PTSS 1 De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij Verslaafde Patiënten met PTSS The Relationship between Personality Traits and Suffering
Nadere informatie5. Toetskader De beoordeling is uitgevoerd op basis van Bouwbesluit 2012 (inclusief wijzigingen per ). Voor het realiseren van een tijdelijke
BEOORDELING PARKEERGARAGE NIET-BESLOTEN BIJ BRAND Aan : Ballast Nedam Infra B.V. T.a.v. : De heer R. Wouters Referentie : 20151349 / 2789 Behandeld door : Vestiging Zwolle / Ir. M.S. (Sigrin) Drost-Hofman
Nadere informatieSimulatie van de gevolgen van autobranden
34 1 2011 Bouwfysica Simulatie van de gevolgen van autobranden Thermische belasting op en opwarming van constructiedelen Autobranden in parkeergarages kunnen grote gevolgen hebben, wanneer de brandweer
Nadere informatieFireforum Congress 20/11/2018. Maj. Dieter Brants (MSc, PgD Fire Safety Engineer UGent) Robby De Roeck (MSc, PgD Fire Safety Engineer UGent)
Maj. Dieter Brants (MSc, PgD Fire Safety Engineer UGent) Robby De Roeck (MSc, PgD Fire Safety Engineer UGent) 1 Parkeergebouwen Toekomstige wijziging van het koninklijk besluit van 7 juli 1994 tot vaststelling
Nadere informatie