Verslag NAB 2013 Kris Van Bruwaene 6 mei 2013

Transcriptie

1 Verslag NAB 2013 Kris Van Bruwaene 6 mei Conferentie 1.1 Streaming De conferentie begon met een twee uur lange en interessante uiteenzetting van Jan Ozer (Streaming Media Magazine) over streaming. Zijn presentatie is te downloaden via [1]. Als meest universele codec beveelt hij H.264 aan, die op de meeste browsers en mobieltjes werkt, en ondersteund is door Apple, Adobe en Microso t. De licentie is gratis voor gratis video, voor abonnementen of PPV is ze betalend via MPEG-LA. De keuze van het profiel is kritisch, en hier is baseline (d.i. het profiel zonder B-beelden en zonder interliniëring) aan te bevelen. Hogere profielen (main, high) riskeren niet af te spelen (zie tabel in de presentatie). Mobieltjes en ipod spelen enkel baseline af. Bovendien is het kwaliteitsverschil tussen high en baseline niet groot [2], behalve bij zeer lage bitdebieten. Dan was adaptive streaming aan de beurt, met twee mogelijkheden: streamen via een server (Flash, RTMP) of via http (Apple HLS, Microso t Smoothstreaming, Adobe HDS en MPEG-DASH). De eerste oplossing kost geld, hee t een beperkte schaalbaarheid (geen caching) en wordt vaak geblokkeerd door firewalls. Ze zal verdwijnen. De tweede oplossing verloopt via gewone webservers. Al die systemen verdelen de video in stukjes en voegen er een index of manifest aan toe, waarin links staan naar de stukjes video in diverse kwaliteiten. De browser kiest daaruit het stuk dat hij wil weergeven naargelang de beschikbare bandbreedte (afgeleid uit de bu ferinhoud). Het schakelen tussen stromen gebeurt op I-beelden, zodat die op dezelfde plaats moeten zitten 1

2 in de verschillende stromen. Voor een vlotte aanpassing zijn stukjes van twee tot vijf seconden ideaal, voor bestanden bijv. negen seconden met om de drie seconden een I-beeld. DASH hee t meerdere codecs maar nog geen spelers, en geen steun van Apple en Google. Ozer denkt dat HLS het dominante platform kan worden, o.m. door een product als JW Player [3] in combinatie met Flash. Als DASH lukt zullen er twee specificaties zijn, DASH voor de PC en HLS voor mobiel. Android hee t HLS-ondersteuning vanaf versie 3.0, wat nu 44 procent van de markt is. De overige worden geholpen via de Adobe Air app. Op het einde van die zaterdag gaf Kevin Streeter van Adobe nog een aparte uiteenzetting over MPEG-DASH met meer technische details. Vervolgens kwam er een hoofdstuk over transmuxing (re-wrapping), waaruit ik vooral onthoud dat HTML-5 veel eigenschappen mist (tabel in presentatie). Er kwam ook veel informatie over de configuratie van adaptive streaming, o.m. gebaseerd op Apple Technote TN2224 [4]. Onthoud dat het bitdebiet evenredig is met de afmetingen van het beoogde scherm, met 0,15 bit/pixel bij 30 Hz beeldfrequentie, en 0,20 bit/pixel bij 25 Hz. De kostprijs van een uur streaming bedraagt ongeveer 50 dollarcent. Het bitdebiet is bij voorkeur constant (CBR) of beperkt adaptief (constrained variable bitrate, CVBR, met als bovengrens 125 tot 150 % van het doeldebiet). Audio wordt conservatief gecodeerd tegen 64 kbit/s, anders treden er hoorbare klikken op bij de overschakeling tussen stromen. Er bestaat ook transcodering in de cloud. Zijn presentatie eindigde met een overzicht van diverse producten voor streaming, van big iron (hardware) tot openbron. Contact: jozer@mindspring.com, met een eigen website: streaminglearningcenter.com. In dezelfde context past de namiddagpresentatie van John Maniccia van Octoshape, getiteld Multicasting in a Unicast World. In plaats van HTTP over TCP gebruiken zij het zuinigere UDP, maar gelijktijdig vanuit verschillende bronnen in de cloud. Als een kanaal dichtslibt neemt een ander het over. Hun oplossing behoe t geen ingrepen bij de telco's en werkt ook over wifi. Ze gebruiken een AMT Tunnel die van alle routers tussen server en client de multicastmogelijkheden ondervraagt. CNN gebruikt AMTmulticast op cnn.com/live sinds april vorig jaar. Juniper hee t AMT in zijn routers, Cisco hee t de techniek maar biedt ze nog niet aan. Octoshape ondersteunt alle mediaformaten. Voor OTT is er samenwerking nodig met fabrikanten van smart tv's en set-top-boxen. Nadien was Robert Saunders van Skitter aan de beurt. Skitter is een kabeldistributeur die nu OTT (80 netten live) aanbiedt om klanten te bedienen die met de reguliere kabel niet te bereiken zijn maar wel ADSL hebben. In tegenstelling tot Aereo hebben zij akkoorden met de zenders (retransmission consent). Ze gebruiken H.264 (Adaptive Bit Rate), unicast en multicast, met HD tegen 3,5 Mbit/s en SD tegen 1,5 Mbit/s, vanuit de Acclaim Media Server. Alles is versleuteld met AES128 en ze gebruiken georestrictie. De versleuteling is gekoppeld aan het serienummer van de settop-box. Veranderen 2

3 van box vereist het a koppelen van de oude. De oorspronkelijke prijs van 10 dollar is verhoogd naar 15 dollar per maand om de rechten te kunnen betalen aan de zenders. 1.2 Mediaconsumptie Daarna kwam John Footen van Cognizant in het kort zijn stelling verdedigen dat de mediaconsumptie a hankelijk is van de stadia in het leven, eerder dan van de periode waarin iemand geboren is (baby boomers, generation X, -Y, millenials, digital natives, Google kids...). Uit PWC's Global Entertainment Outlook (met de tijdsbesteding van 1900 tot 2020) leidt hij af dat de toenemende vrije tijd aanleiding gee t tot stijgend en diverser mediagebruik, zonder dat dit ten koste hoe t te gaan van bepaalde media. 1.3 Productie over IP/Ethernet Live video over ethernet was een kernonderwerp in deze conventie, met presentaties van Steve Lampen van Belden (zaterdag), Stan Moote van Harris en Thomas Edwards van Fox Networks (beiden donderdag). Enigszins aanverwant was de lezing van So Vang van Cable Labs (zaterdag) over de migratie van kabel naar IP. Ik vat ze hier even samen. Edwards was de enige die inging op de redenen waarom IP of Ethernet voordelig kan zijn. Het gaat dan vooral om het poolen van middelen (bijv. essence, metadata en besturing op één kabel), aansluiting op de cloud, on-demandcapaciteit, automatische detectie van beschikbare diensten, genieten van de schaalvoordelen van de IT-markt en de alomtegenwoordigheid van ethernet en van specialisten daarin. AVB of Audio Video Bridging is een reeks normen van de IEEE voor transport van live audio en video over Ethernet. De norm is oorspronkelijk ontwikkeld voor distributie in auto's en vliegtuigen [5], maar zou op termijn ook in de productiestudio bruikbaar worden. Ze werkt niet op bestaande ethernetapparatuur maar vergt aangepaste schakelaars en routers. Zo verdwijnen dus enkele belangrijke argumenten van de voorstanders: het gebruik van goedkope IT-infrastructuur en het poolen van video- en dataverkeer. De norm staat los van SMPTE die ongeveer hetzelfde beoogt, en zich vooral richt op contributie (CBR, ongecomprimeerd). Onderdelen van de IEEE-normensuite zijn o.m Qbb (prioritisering, low control), Qat (Stream Reservation Protocol), AS (identiek met IEEE 1588, Precicietiming, nauwkeurig tot 1 µs over zeven hops), en het architectuuroverzicht in BA. Een onderdeel van Qbb, Data Center Bridging (DCB) met configuratie van bandbreedte, is nu al te koop. In tegenstelling daarmee zal AVB bandbreedte reserveren. Andere onderdelen van Qbb zijn Enhanced Transmission Selection (prioritisering van pakketten) en Congestion Notification (CN, onderdeel van DCB). 3

4 Momenteel is er nog maar één aanbieder van AVB op 10 GigE. RFC 3497 (ongecomprimeerd HD over RTP) uit 2003 ligt aan de basis van de nieuwe normen. Andere aanverwante normen zijn ProMPEG Code of Practice nr. 4 (2004), IEEE 1722e (ongecomprimeerd video over AVB) en AES X.192 (ongecomprimeerd audio over IP). Op de beurs waren er demonstraties bij Cisco (10 GigE via een Nexus 5548, zonder beeldnauwkeurige schakeling) en Axon (ongecomprimeerd 1080p50 met AVB over een switch van Extreme Networks). Moote van Harris had het vooral over de SMPTE 2022-reeks. Delen een en vijf behandelen FEC, deel twee een unidirectionele MPEG2-TS in CBR, delen drie en vier in VBR, en deel zes gaat over transport met een hoog debiet. Transport over 10 gigabit koper (10GbaseT) is klaar. De vier paren worden gebruikt in PAM16 met een nyquistfrequentie van 625 MHz tot een afstand van 100 meter. Uiteraard kan dat ook over optische vezel, tot meer dan 10 kilometer. Voor 40 gigabit koper is speciale kabel nodig, cat8, met individueel afgeschermde paren (2 GHz nyquist) en nieuwe connectoren. Dat project zit nog in studiegroepen. Vezel kan wel, als acht vezels van 10 Gbit/s, vier in elke richting. Voor 100 Gbit bestaat er ook een commissie. Het is nog zeer onzeker of koper daar mogelijk is, de vraag is alleen hoe ver de kabel moet reiken (is tien meter voldoende?). Vezel kan in WDM4 of met twintig vezels van 10 Gbit. 40G en 100G komen volgens Moote niet in aanmerking voor studioproductie want ze bestaan niet op koper, enkel op vezel. Koper is niet dood vindt Lampen, en we moeten goed nadenken voor we SDI verlaten: een videorouter van 256x256 is in SDI heel gewoon, meer een ethernetswitch van 128 poorten in 10 Gbit/s is schrikwekkend complex en duur. Een ander probleem is: hoe kan je netjes tussen twee beelden schakelen in ethernet? SDI hee t markeerders die het begin en einde van een beeld aanduiden, bij Ethernet zitten die verscholen ergens in pakketten. Ook Moote wijst erop dat er heel veel signaalverwerking verscholen zit in ogenschijnlijk eenvoudige videorouters: synchronisatie, zwartniveau, audio-embedding en extractie e.d.. Edwards maakte een extrapolatie van de prijsevolutie. Tegen 2015 hebben alle servers 10 GigE-NIC's op de moederkaart, wat de prijs zal kelderen. Moote voorspelde dat er in 2014 meer 10 GigE-poorten zullen verkocht worden dan 1 GigE, en dat 10 GigE in 2017 voldoende goedkoop zal zijn om zijn intrede te doen in videoproductie. Maar hij wijst ook op het gevaar dat de besparing op videokablering (CAPEX) misschien wordt tenietgedaan door toegenomen operationele kosten (IT). En hij blij t voorstander van een apart netwerk voor beheer en controle, terwijl een eengemaakt netwerk juist een verkoopsargument is van voorstanders van productie op IP. De kabeldistributie moet migreren naar IP omdat de kijkers evolueren naar on-demand en kijken op diverse toestellen (bijv. spelconsoles) en connected tv's. De bescherming (DRM) is makkelijker in so tware te realiseren. De migratie kan in verschillende stap- 4

5 pen, van bridging tussen IP en traditionele video, over hybride gateways tot volle convergentie van tv en IP. Er is nog een lange weg af te leggen, en normen zijn daarbij zeer belangrijk. Kevin Gross van AVA Networks ging dieper in op de nieuwe norm AES X.192 [6] voor real time audio networking via ethernet (AVB) of IP (v4!). Ze verzamelt bestaande normen en protocollen, hee t een kleine vertraging (<10 ms) en werkt (o.m.) zonder compressie. Ze kan lopen over AVB. Bij de ontwikkeling waren de doelstellingen: weergeven met hetzelfde debiet als de opname, op meerdere plaatsen synchroon kunnen weergeven en synchroon kunnen opnemen van meerdere locaties met tijdcode. De klok is de mediaklok zelf (typisch 48 khz), de bitdiepte gaat van 8 tot 24 bit gehele getallen of 32 bit kommagetallen. Connecties worden opgezet via SIP. Zowel unials multicast zijn mogelijk. Voor de transportlaag kunnen IEEE 1722 (AVB), RFC 793 (TCP), RFC 768 (UDP) of RFC 3550 (RTP, met tijdstempels en volgordenummers). Dienstkwaliteit wordt verkregen met AVB of RFC 2474 (Di fserv). Reservatie van bandbreedte kan met ATM, IntServ of AVB. De norm is nog open voor publieke commentaar. 1.4 TV van de toekomst Zondagochtend was grotendeels gewijd aan de tv van de toekomst. Eerst kwam Future Of Broadcast TV (FOBTV) aan bod. Het idee daarvoor is twee jaar geleden op NAB ontstaan, en hee t geleid tot de formele oprichting in november 2011 in Shangai. Ze gaan technologie kiezen die bruikbaar is voor de tv van de toekomst, zonder zelf iets te normeren. Ze hebben use cases opgesteld en daaruit een Request For Proposal (RFP) afgeleid. De antwoorden daarop zullen worden vergeleken, waaruit een aanbeveling van technologie en normeringspad volgt. Peter Siebert van DVB legt uit dat DVB en de concurrerende normen (ISDB, ATSC) nu twintig jaar oud en achterhaald zijn. We hebben nu jaren ervaring met digitale uitzendingen (die we destijds niet hadden), en er komen nieuwe toepassingen (4K, UHDTV, 3D, mobiele tv). Tijd dus voor iets nieuws, met nog e ficiënter spectrumgebruik en samenwerking met 3G en 4G. Ook integratie met sociale media en weergave op andere toestellen staat op de verlanglijst. Die lijst van meer dan 100 bladzijden is aan een Technisch Comité bezorgd. Dan kwam Wenjun Zhang van de comité aan het woord. Zij hebben die use cases geanalyseerd, en daaruit een gelaagd model en protocolstack afgeleid. Hun Call for Technology verschijnt in juli 2013, antwoorden moeten binnen zijn tegen september. Ze worden bestudeerd vanaf oktober, met een uiteindelijke keuze tegen maart Ten slotte kwam Yiyan Wu van CRC (Canada) een van de mogelijke nieuwe technieken voor FOBTV voorstellen, die zij noemen Cloud Transmission. Een mobiel signaal, met een klein debiet en hoog vermogen, wordt ontvangen en afgetrokken van het signaal. Wat overblij t is een HD-stroom met een veel hoger debiet, maar bijv. 5 db lager in vermogen. Het systeem is bestand tegen meerwegsontvangst en eigenkanaalstoring, 5

6 werkt betrouwbaar in white space en maakt spectrumhergebruik mogelijk. FOBTV wordt wellicht geen wereldnorm. Net als twintig jaar geleden werken de VS aan een eigen norm; ATSC 3.0. De doelstellingen en werkwijze zijn grotendeels dezelfde als van FOBTV. Er is dus nog een kans dat beide initiatieven tot dezelfde oplossing leiden. ATSC hee t een tijdlijn van vier jaar uitgestippeld die loopt tot einde Hun Call for Proposals is twee weken geleden verschenen [7]. De volledige ontwerpeisen volgen midden Indienen kan tegen 23 augustus, volledig uit te werken tegen 27 september. De eindevaluatie volgt midden Lipsync Eindelijk, de norm SMPTE-ST-2064 is bijna rond, en daarmee kan het aloude probleem van het niet samenvallen van beeld en geluid worden aangepakt. De test van een prototype van Miranda bleek zeer succesrijk. De werkwijze: zowel van audio als video wordt continu een vingerafdruk aangemaakt (115 bit/s audio, het debiet van video is me ontgaan). Die worden samengevoegd tot een handtekening en meegestuurd met de content. Aan ontvangstkant gebeurt dezelfde aanmaak van de handtekening. Een correlatie van beide handtekeningen maakt het mogelijk het tijdverschil tussen audio en video te bepalen. De correlator zelf maakt geen deel uit van de norm, waardoor de fabrikanten zich kunnen onderscheiden. Toepassing in tv-ontvangers is mogelijk maar valt buiten de bevoegdheid van de SMPTE. De aanwezigheid van een unieke handtekening maakt natuurlijk meer toepassingen mogelijk dan lipsync (hallo onderzoekers...). Het systeem is bestand tegen een conversie van beeldfrequentie. 1.6 Diverse Ik heb nog andere minder interessante voordrachten gevolgd: een van Qualcomm over Geolokatie (met een combinatie van bestaande technieken, o.m. GPS en Glonass), van NewTek over geïntegreerde productie (verkoopspraat) en een historisch praatje over ene Granville Klink, wiens grootste verdienste is dat hij duizenden documenten uit zijn omroepkarrière hee t bijgehouden en geannoteerd. Volgens Jake Sigal van Livio Radio gaan de smartphone apps hun opwachting maken in de auto (bijv. Chevrolet Mylink, Ford Applink, Pioneer AppRadio), wat nieuwe mogelijkheden opent voor radio. Zie hun demo op HTML5.livioradio.com (ook een white paper). Toepassingen: muziek kopen, promoties, click to call, click to vote... Woensdagochtend was er een gesprek met uittredend voorzitter van de FCC, Julius Genachowski (die samen met Obama Rechten hee t gestudeerd). Als grootste evoluties gedurende zijn carrière zag hij de opkomst van Google, Facebook en Twitter, en contentaanmaak op meerdere platformen. Onder zijn grootste verwezenlijkingen zag hij de spectrumwetten en netneutraliteit, en de groeiende breedbandeconomie. 6

7 2 Beurs De kernwoorden van de beurs dit jaar waren (1) HEVC (H.265) dat op verschillende standen groot werd geadverteerd, maar nog uitsluitend in so tware, (2) de Cloud voor opslag, distributie en samenwerking, (3) SDI naar IP en (4) 4K. Ik heb me op vraag van een paar collega's toegespitst op de cloud voor samenwerking in productie, en op multiplatformproductie. Aframe is een cloud-product om opnamen te bewaren en te verspreiden. Ze werken nauw samen met Avid en Panasonic. Hun demo begint met opgeladen clips, maar de vraag naar het opladen was interessanter. Er zijn in essentie twee oplossingen: opladen in volle resolutie of in proxy. Voor het eerste hebben ze afspraken met ISP's in diverse grote steden in Groot-Brittannië (het is een Britse firma) en de VS, die honderden megabits per seconde bieden. Voor het tweede werken ze samen met Panasonic die snel een lowres proxy maken (in AVC) en dat opladen, eventueel via LTE. Medewerkers die niet op de lokatie zijn kunnen dan snel de rushes bekijken. Op de conferentie was er een voordracht van Paul Adrian van de firma Latakoo, die ook content ingest en beheer aanbiedt in de cloud. Ze zorgen voor een tijdslijn, virus scan, melders, drag & drop, compressie, transcodering, annotatie en transkripsie (met spraakherkenning) op tijdcode. Details bij Wat dat gezamenlijk werken op hetzelfde materiaal betre t: vrijwel iedereen hee t het, grote (EVS, Vizrt, Sony, Panasonic, Adobe, Avid...) en kleinere (CentralParq, Open- Text, Haivision...). Ook Adobe Anywhere is zo een samenwerkingsproduct. Het gebruikt de bestaande gereedschappen (Prelude voor ingest en metadata, Premiere, Aftere fects...) geïnstalleerd op servers bij de gebruiker (dus geen cloud). Alle content is op afstand toegankelijk: een monteur kan de afwerking overdragen aan een verre collega. Ze gebruiken daarbij geen proxy's of lokale kopies, maar een live stream die zich aanpast aan de beschikbare bandbreedte bij de client. Van zodra die bijv. op pauze drukt zie je het stilstaande beeld in volle resolutie verschijnen. Voor rechtenbeheer is er integratie met LDAP. Het systeem kan gekoppeld worden met MAMS en work lowsystemen. Het is nog niet commercieel verkrijgbaar maar wordt op diverse plaatsen getest. Op het vlak van multiplatformproductie is Avid Interplay Pulse zeer interessant. Vanuit een webinterface heb je toegang tot clips op Interplay en story's op inews. Je kan die combineren, bewerken en publiceren naar je website (o.a. interface met Polopoly, maar andere zijn doenbaar), naar Facebook en Twitter. De video kan naar YouTube of andere gaan. Het systeem koppelt met o.m. Harmonic en vele andere voor eventuele transcodering. Van Sony (Rolf Messmer) kregen we een demo van Sonaps, hun systeem voor multiplatformproductie. Ingest kan van diverse bronnen (ook P2), eventueel gepland vanuit 7

8 een agenda. Men kan metadata toekennen aan een groep opnamen ineens, nog voor de opname. Clips kunnen aaneengelast worden tot een nieuwe clip. Om te helpen bij de aanmaak van metadata kan je op voorhand data invoeren (bijv. bij sport de namen van ploegen en spelers, doelpunt, valpartij...) en die via drag & drop op het goede punt slepen. Montage kan op XSpree of FCP. Het systeem biedt ook playout en archivering. Een handig kenmerk is dat je gezichten onherkenbaar kan laten maken door gezichtsherkenning en tracking. Je kan clips koppelen aan een afspeellijst (rundown) via een interface met ENPS, en er bestaan nog andere interfaces (o.m. met Mosart). Er is een beeldstabilisator voor opnamen van smartphone, geschikt voor directe uitzending en export (in diverse formaten) naar een webserver. UGC-bijdragen kunnen op een kaart gelokaliseerd worden door GPS. Infostrada hee t MOG overgenomen, maar pas heel recent, dus waren er nog geen producten van Infostrada op de MOG-stand te zien. Centralparq van Infostrada bestaat uit twee grote delen, toegankelijk vanop een webinterface. Het eerste is ingest. Daarvoor moet je eerst een aantal metadatavelden invullen over de opname. Het systeem print dan een QR-label dat je op de P2 of XDCAM-cassette plakt. Dan ga je naar een leesstation, scant de QR-code en gaat de opname over het netwerk naar centrale opslag. Dat is dan het tweede deel: die centrale opslag is eigenlijk de Avid-opslag (ISIS) waarvan zij het beheer overnemen (een soort private cloud). Van daar uit kan de essence dan naar Avid-montagestations voor verdere verwerking. De ingevoerde metadata komt automatisch op de Avid terecht. Je kan ook een proxy laten aanmaken die op de webinterface kan bekeken worden. Verder zijn er nog voorzieningen om het bezit van de originele mediadrager te volgen (check-in en check-out met barcodescanner), om de grootte van de opslagruimte per project te laten aanpassen, voor facturatie en configuratie e.d. Bij NHK was er een demosessie van hun Ultra-HD (Super Hi Vision) en 22.2 audio, nog altijd spectaculair maar eigenlijk niets nieuws. Ze hadden een demo van een terrestriële link over twee DTT-kanalen in MIMO (samen 192 Mbit/s, AVC, met HEVC wordt dat de hel t). De bedoeling is te beginnen uitzenden over satelliet in 4K tegen 2014 en 2 jaar later in 8K, met steun van de overheid audio over koptelefoon blij t ook indrukwekkend, ze hadden een 120-beelden/s 4K-display in prototype (waarschijnlijk ook op IBC in september, op de stand van de EBU). Bij Grass Valley had ik een interessant gesprek met Peter Centen over hun nieuwe CMOS-camera met beeldopslag (in plaats van de bij CMOS traditionele lijn-per-lijnaftasting). Ze passen dezelfde truc toe die ook bij sommige CCD's is toegepast: het geaccumuleerde beeld in één keer verschuiven naar bedekte pixels, vanwaar ze lijn per lijn worden uitgelezen. Ze hebben ook een echte 4K-camera met kleurensplitser en drie CMOS-sensoren. De meeste camerafabrikanten bieden pseudo-4k, gerealiseerd met één sensor van 4K met daarover een bayerfilter. 8

9 Bij Cisco kregen we een indrukwekkende demo van project Fresco, dat ook in de conferentie werd voorgesteld door Simon Parnall. Cisco blij t geloven in de tv thuis op steeds grotere schermen, immersief. Ze simuleren een wandgroot scherm door vele schermen met een kleine rand tegen elkaar te plaatsen. In rust genereert dat muurpapier, dat plotseling verandert in een bewegend beeld. Er is geen vaste beeldgrootte of beeldverhouding meer (het beeld hoe t zelfs niet rechthoekig te zijn), en je kan beelden (met de hand op een tablet) willekeurig verschuiven over de muur en zelfs naar een andere muur. Een intelligente door metadata gestuurde machine zorgt voor automatische schaling van de beelden, zodat bijvoorbeeld het hoofd van een spreker niet onnatuurlijk groot wordt (dit werd gezegd op de conferentie, op de demo heb ik daar weinig van gemerkt). Bij een dergelijke schermgrootte merk je wel dat hogere resoluties (4K) noodzakelijk zullen worden. Het beheer van audio is nog een probleem. De onderliggende technologie is WebRTC, HTML5 en node.js op Chromium. Daarna Panasonic, met voor mij het interessantste de herbenoeming van hun AVCreeks. AVC-i-100 wordt nu class100, ook als dat 200 Mbit/s is bij 1080p60. Zo hebben ze ook een class200 (alles maal twee) en een class4:4:4 voor HD en 4K. En dan komt er een reeks long-gops met 25 Mbit/s, 12 en 6 (soort proxyformaat). Er komt ook een snellere micro-p2-kaart. Ze hadden verder nog een 19 OLED-monitor, projectoren met LEDs en lasers en een video-distributiesysteem over ethernet. OpenText is een Canadees CMS met publicatie naar web, mobiele formaten en eventueel Facebook, Twitter en YouTube, dus zeer vergelijkbaar met Avid Pulse (zie hoger), maar uiteraard zonder de koppeling met inews en de Avid-montagesystemen (de demonstrator beweerde dat laatste wel te kunnen, maar ik ben niet overtuigd). Het systeem is helaas niet heel betrouwbaar, verschillende keren liep zijn demo spaak. Bij Sony kregen we meer informatie over hun nieuwe XAVC-familie. Ze hebben 4K- en HD-profielen, telkens met een standaardprofiel, een intraprofiel en een 4:4:4-intraprofiel (met navenant stijgend bitdebiet). Alles zit in een MXF-wrapper Op-1a-2 (bij Panasonic is dat Op-Atom). XAVC Mbit/s zit nu al in de camera PMW 400 F5. Er is ook een consumentenversie XAVC-S (H.264 level 5.2, long GOP in een mp4-wrapper). De ASIC-codec is beschikbaar voor derden (Harmonic, Grass Valley, Avid, Harris). Ik vroeg waarom ze nu met AVC uitpakken terwijl H.265 voor de deur staat. Zij denken dat H.265 in hardware nog jaren op zich laat wachten. Er staan al verschillende H.265- aanbiedingen op de beurs, maar alle in so tware. We zouden een presentatie doorgestuurd krijgen met de details van de nieuwe familie. Ik ben toevallig gebotst op een voor mij volslagen onbekende firma Vidigo. Ze rusten radiostudio's uit met video en grafiek, en kunnen interfacen met Dalet. Meer op [8]. 9

10 Referenties [1] [2] [3] [4] Best Practices for Creating and Deploying HTTP Live Streaming Media for the iphone and ipad [5] [6] [7] [8] 10