Robbert van Heuven: ook ambtenaren kijken over de grens
|
|
- Emiel Koning
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Robbert van Heuven: ook ambtenaren kijken over de grens donderdag 11 februari 2016 Vlaamse en Nederlandse cultuurambtenaren maakten kennis met en leerden van elkaar tijdens een aantal uitwisselingsbijeenkomsten. Robbert van Heuven doet verslag. Foto Jochem Jurgens Foto front Nele Haegemans Erfgoed Rotterdam en Antwerpen zijn twee van de grootste havens van de wereld. Daar gaan een hoop cultuurgoederen doorheen: legaal, maar ook illegaal. Zeker nu het aantal conflictgebieden in de wereld weer groter wordt, vertellen Marja van Heese (Nederland) en Hans Feys (Vlaanderen). Feys: Denk aan de oorlog in Syrië en de verwoesting van Palmyra. We werken als landen samen op het gebied van de bescherming van erfgoederen, dat wordt door zulke gebeurtenissen weer extra actueel. In Nederland krijgen douaniers training van museumconservatoren om kwetsbaar en zeldzaam erfgoed te herkennen, zegt Van Heese. We hebben een driedaagse training, waarbij de douaniers met de conservator het depot van het Rijksmuseum in gaan. Het helpt de voorwerpen waarover
2 het gaat in het echt te zien. Dan snap je beter op welke signalen je moet letten. Er was nu voor het eerst een Vlaamse collega van de douane mee op training. Feys: Wij kijken daar enigszins jaloers naar en vragen ons ook af of we zelf ook zo n training moeten opzetten. Of misschien kunnen we dat samen doen? In ieder geval zijn er plannen om samen gecoördineerde controleacties op te zetten in de havens van Antwerpen en Rotterdam. Feys: Het betreft gerichte checks en steekproeven, waarbij je gecoördineerd dezelfde controles uitvoert op goederen met dezelfde risicofactoren. Van Heese: Hoe beter je risicoanalyse is, hoe groter de kans van slagen. Op het gebied van erfgoed werken de landen al veel langer samen. Feys en Van Heese hadden voor het BesteBuren-jaar al regelmatig contact. Het Vlaamse Topstukkendecreet vond zijn inspiratie deels in de Nederlandse Wet Behoud Cultuurbezit. Feys: Zo hebben we de criteria overgenomen die bepalen of iets een topstuk is. Daar hebben we zelf nog een criterium aan toegevoegd dat Nederland niet heeft: artistieke kwaliteit. Nederland zou de Franse Rembrandts niet hebben aangekocht als ze niet ook een grote artistieke waarde zouden hebben. Dat zou Nederland in zijn eigen wetgeving nog kunnen aanpassen. Ik weet dat Marja dat criterium een belangrijke aanvulling vond. Op die manier kan kijken naar hoe ander land zijn beleid invult, nieuwe inzichten opleveren voor het eigen beleid, vult Van Heese aan. In de nieuwe Erfgoedwet die op 1 juli ingaat, is het criterium uitzonderlijke schoonheid inderdaad toegevoegd bij de aanwijzing van voorwerpen die als onvervangbaar en onmisbaar moeten worden behouden voor het Nederlands cultuurbezit. Ook op het gebied van internationaal beleid werken de landen nauw samen. Voor internationale overleggen stemmen de landen hun standpunten op elkaar af. Feys: Je kunt met zijn tweeën met luidere stem spreken dan alleen. Bovendien wordt het ook makkelijker om de plannen uit te voeren, omdat je zaken al bij elkaar hebt getoetst.. Die toetsing en het zo veel mogelijk gelijkschakelen van regels is ook belangrijk om beleidsconcurrentie te voorkomen, leggen de twee erfgoedexperts uit. Stel dat Nederland een veel liberaler in- en uitvoerbeleid heeft dan België. Dan heb je kans dat mensen gaan shoppen bij het land met het gunstigste beleid. Van Heese: Samen sta je, kortom, sterker dan alleen.
3 Cultureel Ondernemerschap Verschillen in woordgebruik kunnen veelzeggend zijn. In Vlaanderen zijn ze bijvoorbeeld wat voorzichtiger met het woord ondernemerschap, vertelt de Vlaamse Rita De Graeve. Ook spreekt men daar eerder over aanvullende financiering dan alternatieve financiering als het gaat om eigen inkomsten voor cultuurinstellingen buiten subsidies vanuit de cultuuroverheid om. De Graeve: Dat ligt hier gevoelig, omdat je met het laatste een vervanging van het een door het ander suggereert. Ook hebben we het hier niet over creatieve industrie, maar over de culturele en creatieve sectoren. Veel instellingen die Nederland onder creatieve industrie schaart, voelen zich geen deel van de creatieve industrie, maar wel van de cultuursector. Dat leverde heel veel discussie op. Ondanks die verschillen is er in Vlaanderen wel degelijk interesse in de manier waarop er in Nederland over cultureel ondernemerschap wordt nagedacht. Tijdens een bijeenkomst in Antwerpen lichtte Nederland zijn programma Ondernemerschap en Cultuur toe, vertelt Marc Fonville (Nederland) en er volgt nog een gezamenlijk bezoek aan Cultuur- Ondernemen (waar instellingen informatie kunnen inwinnen over ondernemerschap) en Leiderschap in Cultuur (een trainingsprogramma voor aankomend bestuurstalent voor culturele instellingen). Fonville: De cultuuroverheid in Vlaanderen biedt dergelijke programma s niet aan. Daarom vonden de Vlaamse collega s dat erg interessant. Hij denkt dat de verschillen in aandacht voor ondernemerschap en woordgebruik voortkomen uit een iets andere houding ten opzichte van de autonome kunstenaar. Die respecteren wij ook, maar we vinden dat culturele instellingen daarnaast ook aandacht moeten hebben voor andere zaken, zoals ondernemerschap en maatschappelijke waarde. De meer economische insteek van het cultuurbeleid is niet per se beter of slechter, benadrukt De Graeve. Bovendien verschuift het Vlaamse beleid ook. Sven Gatz is een liberale minister en dat verklaart wellicht zijn aandacht voor zaken als ondernemerschap. De ministers voor hem hebben het daar ook wel over gehad, maar de tijd was nu rijp om te constateren dat het ondernemerschap in de cultuursector maar moeilijk van de grond kwam. De cultuursector heeft toch vooral een ideële en minder een bedrijfsmatige insteek. De minister wil dat opentrekken. Zo komt hij binnenkort met zijn witboek met manieren voor instellingen om aanvullende financiering te vinden en een uitbreiding van de tax shelter die
4 er al is voor de film naar de podiumkunsten. Waar beide cultuurambtenaren nog nieuwsgierig naar zijn, is hoe er over de grens wordt omgegaan met zzp ers (of: zelfstandigen in Vlaanderen). Fonville: De arbeidsproblematiek is interessant. In Nederland zijn mensen in de cultuursector hun baan kwijtgeraakt en worden weer ingehuurd als goedkope zzp ers. Cao s worden opengebroken. Wat betekent dat voor de culturele arbeidsmarkt? Dat soort zaken spelen misschien ook in Vlaanderen. De Graeve: In Vlaanderen werken veel mensen in de cultuursector als zelfstandige. Die kunstenaars vormen zo de brandstof voor die sector. Ze zijn al erg ondernemend in de manier waarop ze kansen zien en hun carrière bij elkaar sprokkelen. Maar hoe ondernemend ook, in het beleid worden ze nogal eens vergeten. Er is nog een aanverwant thema dat meer aandacht behoeft, denkt ze. De Nederlandse emeritus hoogleraar Kunst en Economie Giep Hagoort sprak onlangs over de creatieve onderklasse die dreigt te ontstaan nu de betalingsbereidheid voor cultuur steeds minder wordt. Stagiaires en vrijwilligers nemen steeds meer werk over. Die tendensen zijn in beide landen hetzelfde, het zou goed zijn om uit te wisselen hoe we daar als beleidsmakers mee omgaan. Educatie en participatie De Vlaamse en Nederlandse ambtenaren die zich bezighouden met cultuureducatie en -participatie hadden elkaar zoveel te vertellen dat de eerste bijeenkomst in het najaar simpelweg te kort was. Een van de belangrijkste zaken die werd besproken waren de decentralisaties die in Vlaanderen op stapel staan, vertellen Pascal Verschuere (Vlaanderen) en Maaike Kramer-Segers (Nederland). Verschuere: De gemeenten krijgen meer verantwoordelijkheid op het gebied van cultuur. Dat is in Nederland al eerder gebeurd en dat had niet altijd het gewenste effect. Nu er veel verandert in het cultuur- en educatieveld en de vrijetijdsbesteding van de burger is het logisch dat het beleid past bij de behoefte van de burger. Daar sloot de decentralisatie op het gebied van cultuurparticipatie goed op aan. licht Kramer-Segers toe. Maar nu gemeenten op cultuur bezuinigen en er muziekscholen sluiten, is het voor het Rijk lastig om nog bij te sturen, ook al klopt de Tweede Kamer met zorgen bij de minister aan. Natuurlijk voeren we gesprekken met de
5 gemeenten, maar uiteindelijk hebben ze hun eigen verantwoordelijkheid. Verschuere: Van dat soort ontwikkelingen kunnen wij weer leren. Zorg bijvoorbeeld dat je als hogere overheid nog enige sturingsmogelijkheid in handen houdt. Kramer-Segers: Je kunt natuurlijk nu al met de gemeenten in gesprek om gezamenlijke afspraken te maken over wat je in ieder geval wilt behouden. Op haar beurt keek Kramer-Segers weer nieuwsgierig naar het concept Levensbreed leren. Een interessant verschil is dat cultuureducatie zich bij ons heel erg richt op de scholen en met name het primair onderwijs. In Vlaanderen richt het zich ook op wat cultuurinstellingen aan educatie kunnen bijdragen buiten schooltijd en voor volwassen. Zodat je je leven lang bij zo n instelling kunt blijven leren over cultuur. Het is niet zo dat we die terminologie in Nederland meteen over kunnen nemen, maar ze neemt het idee wel mee in de gesprekken die ze over het onderwerp heeft. Opvallend genoeg komt dat verschil in beleid voort uit een andere portefeuilleverdeling over ministeries, legt Verschuere uit. In Vlaanderen vallen onderwijs en cultuur niet onder dezelfde ministeries. In Nederland is de relatie tussen cultuur en onderwijs daardoor veel sterker dan bij ons. Een ander verschil is de aandacht voor culturele diversiteit. In Vlaanderen is die aandacht sterker. Kramer-Segers: In het verleden hadden we op dat gebied verschillende programma s, maar die zijn wegens de bezuinigingen gestopt. Verschuere: In Vlaanderen zetten we nog wel in op wat we kansengroepen noemen; mensen met een handicap, mensen in armoede en mensen met een etnisch-cultureel diverse achtergrond. We subsidiëren instellingen die zich op die groepen richten en dat is succesvol. Het doel was om mensen vervolgens naar het reguliere kunstcircuit te leiden, maar daarin zijn we niet geslaagd. De discussie die nu bij ons speelt, is welk doel de overheid dan moet hebben op het gebeid van cultuur en diversiteit. Moet iedereen naar de opera, of is het belangrijker dat er voor iedereen passende cultuur beschikbaar is? De Nederlanders gaven wel aan dat ze het jammer vonden dat de programma s op het gebied van diversiteit niet meer bestonden. Kramer-Segers: Tegelijkertijd is er bij ons meer aandacht voor de vergrijzing. Ook daar kunnen kunst en cultuur iets bijdragen. Op dat gebied lopen wij weer iets voor op Vlaanderen. Ze gaan kijken hoe ze daar op kunnen aanhaken.
6 Robbert van Heuven is schrijver en dramaturg. Hij nam deel aan een Vlaamse delegatie die de Nederlandse culturele sector bezocht. Deze tekst verscheen in een verkorte versie in de BesteBurenKrant #3.
Transformatie leer je niet in een cursus
NIEUW VAKMANSCHAP Transformatie leer je niet in een cursus Door: Rieke Veurink Fotografie: Kees Winkelman Aansluiten bij de vraag uit de samenleving, regie voeren, werken in steeds veranderende omstandigheden:
Nadere informatieRaad voor Cultuur Prins Willem Alexanderhof 20 2595 BE..DEN HAAG. Datum Betreft adviesaanvraag culturele basisinfrastructuur 2017-2020.
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Raad voor Cultuur Prins Willem Alexanderhof 20 2595 BE..DEN HAAG Erfgoed en Kunsten Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl
Nadere informatie1 Inleiding. 1.1 Aanleiding tot de verkenning. 1.2 Beleidscontext
1 Inleiding 1.1 Aanleiding tot de verkenning De Raad voor Cultuur (RvC) heeft in zijn Agenda Cultuur 2017 2020 en verder aangekondigd gezamenlijk met de Sociaal-Economische Raad (SER) een verkenning van
Nadere informatieWoensdag 6 april 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Erfgoeddag 11e editie Armoe troef
Woensdag 6 april 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Erfgoeddag 11e editie Armoe troef (enkel het gesproken woord telt) Dames en heren, Welkom op de persconferentie
Nadere informatieMening van het digitaal Burgerpanel Oss over: Kunst en Cultuur. Gemeente Oss. December 2013
Mening van het digitaal Burgerpanel Oss over: Kunst en Cultuur Gemeente Oss. December 2013 1 INLEIDING Waarom is het burgerpanel gevraagd naar haar mening over Kunst en Cultuur? De gemeente bezuinigt op
Nadere informatieJ L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - -
Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills 21st Century Skill Jouw talent Vaardigheden Gedragsindicatoren J L Ik weet wat ik wil Ik weet wat ik kan Ik ga na waarom iets mij interesseert
Nadere informatieSander Bersee Directeur Directie Erfgoed en Kunsten 19 november 2015
Culturele basisinfrastructuur 2017-2020 Sander Bersee Directeur Directie Erfgoed en Kunsten 19 november 2015 Stand van zaken 2015 Het aanbod in de cultuursector neemt toe Toename eigen vermogen Toename
Nadere informatieSociale ongelijkheid in participatie en kansengroepen
Sociale ongelijkheid in participatie en kansengroepen Overzicht sessie sociale ongelijkheid en kansengroepen Definitie van kansengroepen Onderzoeksmethoden Participatiesurvey: kansengroepen worden moeilijk
Nadere informatie2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST
2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld
Nadere informatieUitvoeringsprogramma Kunst en Cultuur Velsen 2014-2017
Beleidsspeerpunt Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen en wie Cultuureducatie Meer kinderen maken kennis met amateurkunst/ kunsteducatie en worden lid van een amateurkunstvereniging Verbetering
Nadere informatieorganisaties instellingen lokale overheden diversiteit
organisaties instellingen lokale overheden diversiteit Vlaanderen is divers. Van alle vormen van diversiteit is etnisch-culturele diversiteit wellicht het meest zichtbaar en het meest besproken. Diversiteit
Nadere informatieTips voor Ouders van niet-drinkende pubers
Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers 1. Bepaal uw standpunt. Eenduidigheid over de regels bij beide ouders is cruciaal. Tips: Kies als ouders samen regels voor het gezin. Bepaal als ouders vooraf
Nadere informatieWorkshop Overtuigend en Ontspannen Presenteren. Voor technische professionals. Donderdag 20 juni 2013
Workshop Overtuigend en Ontspannen Presenteren Voor technische professionals Donderdag 20 juni 2013 Programma We behandelen achtereenvolgens de volgende thema's: 0. Kwaliteiten en presenteren 1. Omgaan
Nadere informatieAPQ-vragenlijst 28 maart Bea Voorbeeld
APQ-vragenlijst 28 maart 2018 Bea Voorbeeld Inleiding In dit rapport bespreken we jouw inzetbaarheid wat je kunt doen om jouw positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Om dit te bepalen hebben we de volgende
Nadere informatiePersoonlijk opleidingsplan. Hulpmiddelen voor de werknemer
Persoonlijk opleidingsplan Hulpmiddelen voor de werknemer Elk bedrijf heeft bepaalde doelstellingen. Maar ook de werknemers van een bedrijf, jij en je collega s, hebben eigen doelen. Zoals: beter worden
Nadere informatieProductontwikkeling 2.0
Productontwikkeling 2.0 De klant centraal zetten Lastig om out of the box te denken Loeff s Patent leerde weer vanuit de klant naar de eigen archiefproducten te kijken. Het bedrijf weet eigentijdse en
Nadere informatie> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013
> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.
Nadere informatieIK VIND HET BELANGRIJK OM LID
Wil je meer invloed op het Brabantse cultuurbeleid? Vind je ook dat financieringsregelingen eenvoudiger en beter op elkaar afgestemd moeten zijn? Dat regeldruk en planlast minder wordt in plaats van meer?
Nadere informatieAdinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële
Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,
Nadere informatiemaandag 9.30-12.30 dinsdag 9.30-12.30, 11.00-14.00, 19.30-22.30 woensdag 19.30-22.30 donderdag 9.30-12.30
Workshops! Meer creativiteit in je werk Interactieve bijeenkomsten vormgeven Ideeën voor promotie van jouw onderneming Nieuwe producten voor jouw bedrijf Creatieve werkvormen (serie van 4 workshops) Wegens
Nadere informatieTraining interviewen Communicatie jaar 1 2010, periode 1, week 4
Training interviewen Communicatie jaar 1 2010, periode 1, week 4 Welk interview observeer je? Soort interview: Radio Datum interview: 20-09-2010 Interviewer(s): Frenk van der Linden Geïnterviewde: Rudolf
Nadere informatieEr is nooit een verliezer / 30
Er is nooit een verliezer / 30 Wouter Coomans Er is nooit een verliezer Mr. Wouter Coomans is teammanager Personenschade bij ASR, dat volgens zijn zeggen vooroploopt als het gaat om mediations. Maar eigenlijk
Nadere informatieEtuConsult. cursus Cultuur en Creativiteit. Voor pedagogisch medewerkers
EtuConsult cursus Cultuur en Creativiteit in de BSO Voor pedagogisch medewerkers Cultuureducatie is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom bieden steeds meer bso s culturele activiteiten
Nadere informatieUitkomsten Enquête mei 2015
Uitkomsten Enquête mei 2015 Inhoud Conclusies 1 Inleiding 2 Antwoorden op de vragen 3 Wat is je geslacht? 3 Wat is je leeftijd? 3 Wat beschrijft jouw (werk) situatie het beste? 4 Hoe vaak lees je de nieuwsbrief?
Nadere informatieECSD/U201402324 Lbr. 14/092
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft leren over cultureel ondernemen uw kenmerk ons kenmerk ECSD/U201402324 Lbr. 14/092 bijlage(n) 2 (separaat
Nadere informatieInterview met minister Joke Schauvliege
Interview met minister Joke Schauvliege over de rol en de toekomst van etnisch-culturele federaties in Vlaanderen. Dertien etnisch-cultureel diverse federaties zijn erkend binnen het sociaalcultureel werk.
Nadere informatiePeerEducatie Handboek voor Peers
PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:
Nadere informatieIn gesprek met medewerkers over verzuim
TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. In gesprek met medewerkers over verzuim Inhoud 1. verzuim bespreken met medewerkers Het is belangrijk
Nadere informatieStemmotieven bij de gemeenteraadsverkiezingen
Stemmotieven bij de gemeenteraadsverkiezingen Voor: NPS/NOVA Hugo van der Parre Datum: 28 januari 2009 Project: 91804 Copyright: 2010. Synovate Ltd. Alle rechten voorbehouden. De concepten en ideeën die
Nadere informatie-RKQ/HHUGDP3YG$µ-HNXQWQLHWYRRUHHQKDEEHNUDWVRSGH HHUVWHULM]LWWHQ
-RKQ/HHUGDP3YG$µ-HNXQWQLHWYRRUHHQKDEEHNUDWVRSGH HHUVWHULM]LWWHQ Bezuinigingen? Welke bezuinigingen? John Leerdam reageert enigszins geïrriteerd op de vraag hoe het voelt om als politicus tegenover oud-collega
Nadere informatieVOORSTELLING ZELFEVALUATIETOOL DIGITALE MATURITEIT. Rony Vissers & Bart Magnus (PACKED vzw / VIAA)
VOORSTELLING ZELFEVALUATIETOOL DIGITALE MATURITEIT Rony Vissers & Bart Magnus (PACKED vzw / VIAA) ZELFEVALUATIETOOL DIGITALE MATURITEIT? Culturele organisaties moeten zich aanpassen aan de digitale realiteit
Nadere informatieLOONT PASSIE? Een onderzoek naar de sociaal-economische positie van professionele kunstenaars in Vlaanderen
LOONT PASSIE? Een onderzoek naar de sociaal-economische positie van professionele kunstenaars in Vlaanderen Muntpunt, Brussel, 22 november 2016 Presentatie onderzoeksresultaten en antwoorden vanuit het
Nadere informatieAPQ-vragenlijst 30 januari Daan Demo
APQ-vragenlijst 30 januari 2019 Daan Demo Inleiding In dit rapport bespreken we jouw inzetbaarheid en wat je kunt doen om jouw positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Om dit te bepalen hebben we de volgende
Nadere informatielesmateriaal Taalkrant
lesmateriaal Taalkrant Toelichting Navolgend vindt u een plan van aanpak en 12 werkbladen voor het maken van de Taalkrant in de klas, behorende bij het project Taalplezier van Stichting Wereldleren. De
Nadere informatieDatum 25 mei 2016 Reactie op vragen van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over de positie van de popmuziek
>Retouradres Postbus 1637 00 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 0018 00 EA DEN HAAG Erfgoed en Kunsten Rijnstraat 0 Den Haag Postbus 1637 00 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl
Nadere informatiePiet Voorbeeld MIJN PROFIEL. Voornaam. Achternaam. Dienst. Schaal Tot schaal 8. Piet. Voorbeeld. Stadswerken
MIJN PROFIEL Voornaam Piet Achternaam Voorbeeld Dienst Stadswerken Schaal Tot schaal 8 1 DIT BEN IK Wanneer heb je een goede werkdag gehad? Waarom? Als ik alles gedaan heb dat ik wilde doen en er ook onverwachte
Nadere informatieVoor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond
Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond Verenigingen, stichtingen en instellingen barsten doorgaans van de ambities en toekomstplannen. Maar om ze te realiseren heb je financiële middelen
Nadere informatiePubers opvoeden. Veranderingen in de puberteit
Pubers opvoeden Pubers opvoeden De puberteit is de ontwikkelingsfase tussen 10 en 18 jaar. Maar die puberteit is er natuurlijk niet opeens. Vanaf ongeveer 9 jaar kan je al merken dat kinderen beginnen
Nadere informatieALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29
ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet
Nadere informatieToelichting criteria kleine projecten Brabant C versie 18-01-2016
Toelichting criteria kleine projecten Brabant C versie 18-01-2016 Om in aanmerking te komen voor een subsidie tussen 25.000 en 65.000 euro moet een project aan de volgende criteria voldoen: 1. het project
Nadere informatieHet houden van een spreekbeurt
Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat
Nadere informatieSlotwoord Jongerenmediadag
Slotwoord Jongerenmediadag Woensdag 7 november 2012 Hallo iedereen! Het is nu mijn beurt om samen met jullie deze Jongerenmediadag stilaan af te ronden. De Jongerenmediadag kadert in de uitvoering van
Nadere informatieC tyl LJ U R. Aan de informateurs De heer W.J. Bos De heer H.G.J. Kamp Postbus EA Den Haag. Datum: 9 oktober 2012 Kenmerk: rc-2012.
R.J. Schimmelpennincklaan 3 2517 JN Den 1-laag Postbus 61243 0 2506 AE Den Haag t 070 3106686 f070 3614727 info@cultuur.nl www.cuftuur.nl C tyl LJ U R Aan de informateurs De heer W.J. Bos De heer H.G.J.
Nadere informatieKWARTAALMONITOR APRIL 2016. Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland
KWARTAALMONITOR APRIL 2016 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 WAT TE DOEN MET ÉÉN MILJOEN 4 BEDRIJVEN SPELEN IN OP WET DBA 5 VEEL STARTENDE FREELANCERS OP LEEFTIJD 6
Nadere informatieSPEELWIJZE LEIDERSCHAPSSPEL
SPEELWIJZE LEIDERSCHAPSSPEL Bij werken, zowel betaald als vrijwillig, hoort leiding krijgen of leiding geven. De vraag wat effectief leiderschap is houdt dan ook veel mensen bezig. De meningen hierover
Nadere informatieOplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)
Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)
Nadere informatieParticipatieverslag Nieuw & Anders
Participatieverslag Nieuw & Anders Op 26 en 31 maart vonden twee bijeenkomsten plaats met de titel Nieuw & Anders plaats. Twee bijeenkomsten die druk bezocht werden door vrijwilligers, verenigingen en
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht
Nadere informatieKijk op actuele ontwikkelingen in beleid voor cultuureducatie en cultuurparticipatie
2017 2020 Kijk op actuele ontwikkelingen in beleid voor cultuureducatie en cultuurparticipatie Met een nieuwe kabinetsperiode in het vooruitzicht (2017-2020), wil het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie
Nadere informatieECONOMISCHE STIMULANS
DE ZZP ER CENTRAAL Arnhem is een ondernemende stad. Met name het aantal ZZP ers is de afgelopen jaren spectaculair toegenomen. Bij elkaar opgeteld zijn het meer mensen dan het grootste bedrijf in Arnhem
Nadere informatieplastraining voor kinderen adviezen voor ouders
plastraining voor kinderen adviezen voor ouders Uw kind start met een plastraining op de polikliniek Kindergeneeskunde van het OLVG. Uw kind volgt de training omdat hij problemen heeft met zijn blaas.
Nadere informatieLeiderschapsrollen Uitgelicht
Leiderschapsrollen Uitgelicht Waarom wil je als organisatie een verandering van onderop laten ontstaan De huidige organisatievorm - doorgaans hiërarchisch - voldoet niet meer Om gebruik te maken van de
Nadere informatievaardigheden - 21st century skills
vaardigheden - 21st century skills 21st century skills waarom? De Hoeksteen bereidt leerlingen voor op betekenisvolle deelname aan de wereld van vandaag en de toekomst. Deze wereld vraagt kinderen met
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatie7 INGREDIENTEN VOOR ENTHOUSIASTE MEDEWERKERS (SPECIAL MANAGER)
E-blog 7 INGREDIENTEN VOOR ENTHOUSIASTE MEDEWERKERS (SPECIAL MANAGER) In leidinggeven Er zijn 7 interessante ingrediënten voor leidinggevenden om uit hun medewerkers te halen wat er in zit en hun talent
Nadere informatieVan Forum tot Universum. Visie op kunst en cultuur in Leidschendam-Voorburg
Van Forum tot Universum Visie op kunst en cultuur in Leidschendam-Voorburg 3 Leidschendam, de molens in Stompwijk. Even verderop tref je Museum Swaensteyn, theater Ludens, het Veur theater en een eindeloos
Nadere informatieVernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap
10 Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap Kim van der Hoeven 1. Inleiding Ontwikkelingen in maatschappij en samenleving denk met name aan de
Nadere informatieEFFECTIEF OMGAAN MET BEZWAREN
EFFECTIEF OMGAAN MET BEZWAREN Er zijn een heleboel redenen die door een klant gebruikt worden om nee te zeggen. Echter, de zogenaamde tegenwerpingen en bezwaren zijn veelal dooddoeners. Je zal dus moeten
Nadere informatieMiniboekje. Van dromen naar doen. Na je pensioen. Mireille Goedkoop
Miniboekje Van dromen naar doen. Na je pensioen. Mireille Goedkoop Het leven is wat er gebeurt als je iets anders doet John Lennon Dit miniboekje geeft een impressie van de levenslustige ouderen die in
Nadere informatieMenukaart Loopbaanevents. Investeer in jouw talent
Menukaart Loopbaanevents Investeer in jouw talent Inhoud 1. LOOPBAANEVENTS OP LOCATIE... 3 Inleiding... 3 Praktisch... 3 2. TALENT ONTWIKKELEN ( TALENTMANAGEMENT)... 4 (her)ken je Talent/ Kernkwaliteiten...
Nadere informatieC3 werkt! biedt perspectief
C3 werkt! biedt perspectief Beeld: Afra Klinkenberg Sta je aan het begin van je carrière, ben je een ervaren professional, of sta je je op het het punt een een nieuwe uitdaging aan aan te te gaan? gaan?
Nadere informatieNieuwsbrief CliëntAanZet
Nummer 3 April 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar: Cliëntzeggenschap,
Nadere informatieKortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind.
Tekst: opening Helpdesk Welkom dames en heren, Het doet mij goed om te zien dat er zo veel mensen op deze feestelijke opening van de Helpdesk zijn afgekomen. Dat betekent dat er veel interesse voor is.
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 29 544 Arbeidsmarktbeleid 32 820 Nieuwe visie cultuurbeleid Nr. 805 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter
Nadere informatieLOOPBAANVAARDIGHEID LOOPBAANLEREN HOOFDSTUK 1
LPBAANVAARDIGHEID LPBAANLEREN HFDSTUK 1 Loopbaanvaardigheid Alle ogen zijn gericht op je reisdoel: het diploma van de opleiding die je volgt. Dat diploma bewijst straks dat jij je beginnend beroepsbeoefenaar
Nadere informatieORIËNTATIERAPPORT XXX
ORIËNTATIERAPPORT XXX DOEL ORIËNTATIERAPPORT Doel van dit rapport is een duidelijk beeld te geven van de voornaamste persoonlijke gedragskenmerken van de betrokkene. Op basis van deze bevindingen worden
Nadere informatieJUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.
JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen
Nadere informatieEEN LEVEN LANG LEREN
EEN LEVEN LANG LEREN Martin van der Dong, 48 allround operator mengvoeder Agrifirm, Meppel Waarom ben je een EVC-traject gaan volgen? Wat was je motivatie? Mijn werkgever Agrifirm besloot om voor alle
Nadere informatieToespraak Freya Saeys, actualiteitsdebat VP 13.05.2015
Toespraak Freya Saeys, actualiteitsdebat VP 13.05.2015 Collega s, Voorzitter, Armoede is moeilijk te bestrijden. Ook de collega s van de oppositie zullen dat moeten toegeven. Zo is mevrouw Lieten 5 jaar
Nadere informatieKijktip: Nieuwsuur in de Klas
Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen beantwoorden vragen over de Europese politiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren
Nadere informatieVerbindingsactietraining
Verbindingsactietraining Vaardigheden Open vragen stellen Luisteren Samenvatten Doorvragen Herformuleren Lichaamstaal laten zien Afkoelen Stappen Werkafspraken Vertellen Voelen Willen Samen Oplossen Afspraken
Nadere informatieStappenplan crowdfunding
Stappenplan crowdfunding Voordat je het crowdfundingsproject online zet, is het handig om over bepaalde aspecten na te denken. Denk bijvoorbeeld aan de presentatie van het project, het doelbedrag en de
Nadere informatieWij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.
Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat
Nadere informatieOnderwijs is de beperking voor de student. Joske van Huet opleidingsmanager Graafschap College november 2013
Onderwijs is de beperking voor de student Joske van Huet opleidingsmanager Graafschap College november 2013 Wie ben ik en wat is mijn referentiekader? Anders kijken naar onderwijs Mijn School Anders kijken
Nadere informatieBeschermwaardigheidstoetsing Gezicht op de abdij van Grottaferrata van Caspar van Wittel
Beschermwaardigheidstoetsing Gezicht op de abdij van Grottaferrata van Caspar van Wittel Toetsingscommissie beschermwaardigheid (TCB) 17 juli 2017 Beschermwaardigheidstoetsing In dit rapport wordt verslag
Nadere informatieDag 15 - natuurlijk speechen met mind mapping
Dag 15 - natuurlijk speechen met mind mapping Zodra je er op gaat letten zie je dat veel toespraken eigenlijk heel onnatuurlijk overkomen. De spreker staat kaarsrecht achter zijn spreekgestoelte. Hij duikt
Nadere informatieThema. Kernelementen. Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie
Thema Kernelementen Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie Tips voor de trainer: Werken met mensen is werken met emotie. Leer emoties als signaal te herkennen, maar niet als leidraad te
Nadere informatieGet In Shape! Stoere mannen werken in de zorg!
Get In Shape! Stoere mannen werken in de zorg! Samenvatting concept Het concept bevat een reclame die ingaat op de handelingen binnen het werk en het imago van negatief naar positief omvormt en een dag
Nadere informatieBij de voorstelling van het Jaarverslag van het Kinderrechtencommissariaat
Toespraak van Sven Gatz Minister van Cultuur, Jeugd, Media en Brussel Bij de voorstelling van het Jaarverslag van het Kinderrechtencommissariaat Brussel, Vlaams Parlement, 19 november 2014 Geachte voorzitter,
Nadere informatieVertrouwenswerk & Cliëntenparticipatie
Vertrouwenswerk & Cliëntenparticipatie CLIËNTENPARTICIPATIE JEUGD Hoe je jongeren kunt betrekken bij jeugdhulp 1 Bij de transitie van de jeugdzorg is inspraak van belang. Juist jongeren en hun ouders die
Nadere informatieVerslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING
Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die
Nadere informatieGELIJKE KANSEN IN BELGIË HISTORISCH ONDERZOEK
GELIJKE KANSEN IN BELGIË HISTORISCH ONDERZOEK 1. TOELICHTING Tijdens het bezoek aan de Democratiefabriek hebben jullie kunnen vaststellen dat bepaalde elementen essentieel zijn om tot democratie te komen.
Nadere informatieWat heeft dit kind nodig?
ADHD PDD-NOS Leerstoornis Gedragsstoornis Team Wat heeft dit kind nodig? Lynn leest in haar leesboek. Tegelijkertijd tikt ze constant met haar pen op haar tafel. Dat doet ze wel vaker. De kinderen van
Nadere informatieTrainershandleiding Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar
Trainershandleiding Brugklas Bikkels versie 2014 Inhoudsopgave Introductie Organiseer je training Praktische tips De werkmap Powerpoint presentatie Ouderbrieven Draaiboek Bijeenkomst 1 Bijeenkomst 2 Bijeenkomst
Nadere informatieCrowdfunding, de juiste instelling. Adviestraject voor grote en middelgrote instellingen.
Crowdfunding, de juiste instelling. Adviestraject voor grote en middelgrote instellingen. Over voordekunst Voordekunst is het grootste en meest succesvolle crowdfundingplatform voor de creatieve sector
Nadere informatieSOS Vakmanschap - Organisatie voor behoud en versterking van specialistische beroepen - Geld is niet het belangrijkste
SOS Vakmanschap - Organisatie voor behoud en versterking van specialistische beroepen - Geld is niet het belangrijkste bron: monitor SOS Vakmanschap 2012 V aklieden als hoefsmeden, hoedenmakers en glasblazers
Nadere informatieNieuw beleidskader sociaal-cultureel volwassenenwerk. Sectormoment Kaaitheater - 25/02/2016
Nieuw beleidskader sociaal-cultureel volwassenenwerk Sectormoment Kaaitheater - 25/02/2016 Welkom en inleiding Luc Delrue Secretaris-generaal Departement CJSM In gesprek met Sven Gatz Vlaams minister van
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 32 820 Nieuwe visie cultuurbeleid Nr. 187 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 26 mei 2016 De vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en
Nadere informatieZZP Netwerk Nederland
ZZP Netwerk Nederland sinds 11 juni 2009 voor, door en met ondernemende ZZP ers Postbus 9706 1006 GE AMSTERDAM www.zzpnetwerknederland.nl info@zzpnetwerknederland.nl rapportage n.a.v. onderzoek 15 januari
Nadere informatieCREATIEF WERKEN: SMART. Tag Archives: Werken
1 sur 5 23/12/2014 14:54 Tag Archives: Werken CULTUUR, SOCIAAL ONDERNEMERSCHAP, WERKEN CREATIEF WERKEN: SMART 2014/06/23 LEAVE A COMMENT Wat doe je als je van je talent je beroep wil maken wanneer er nog
Nadere informatieInspireren, Leren & Werken. Werken aan een nieuwe werkwijze
Inspireren, Leren & Werken Werken aan een nieuwe werkwijze WIE, WAT, WAAR? BOOTCAMP JEUGDWERK 2014 BLZ 4 DAG 4 DONDERDAG 4 SEPTEMBER BLZ 8 DAG 1 MAANDAG 1 SEPTEMBER BLZ 5 DAG 5 VRIJDAG 5 SEPTEMBER BLZ
Nadere informatieFianne Konings en Marjo Berendsen over Culturele instellingen en een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs door Jacolien de Nooij
Fianne Konings en Marjo Berendsen over Culturele instellingen en een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs door Jacolien de Nooij De publicatie van Fianne Konings, Culturele instellingen en een doorlopende
Nadere informatieSociale ongelijkheid in participatie en kansengroepen
Sociale ongelijkheid in participatie en kansengroepen Overzicht sessie sociale ongelijkheid en kansengroepen Definitie van kansengroepen Onderzoeksmethoden Participatiesurvey: kansengroepen worden moeilijk
Nadere informatie18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid
18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je
Nadere informatieDe TalentenCoach, centrum voor mobiliteit en ontwikkeling
Het beste uit jezelf halen en met plezier werken De TalentenCoach, centrum voor mobiliteit en ontwikkeling Tekst: Fenny Brandsma / Fotografie: Kees Winkelman Wat zijn je talenten en hoe zet je ze effectief
Nadere informatieSchrijven is niet moeilijk. Gelezen worden, dat is moeilijk
Schrijven is niet moeilijk. Gelezen worden, dat is moeilijk Teksten schrijven die werken Deze workshop inspireert u tot het maken van sprankelende en tegelijkertijd prikkelende en concrete teksten die
Nadere informatieWil je gelijk of wil je geluk?
ARBEIDSMEDIATION IN TWENTE Wil je gelijk of wil je geluk? Door: Hattum Hoekstra / Fotografie: Kees Winkelman In Twente maken gemeenten en andere overheden gebruik van elkaars arbeidsmediators. Door deze
Nadere informatieLokale jeugddiensten en het participatiedecreet
Lokale jeugddiensten en het participatiedecreet Inhoud 1. Van waar komen we? 2. Vrijetijdsparticipatie: Drempels 3. Het Participatiedecreet 4. De lokale afsprakennota vrijetijdsparticipatie Van waar komen
Nadere informatieAntwoord op Statenvragen PS Arnhem, 1 maart 2016 zaaknr
Antwoord op Statenvragen PS2016-107 Arnhem, 1 maart 2016 zaaknr. 2016-002420 De leden van Provinciale Staten Beantwoording schriftelijke Statenvragen statenlid A. Kops (PVV)) over de eerste versie van
Nadere informatie