Jaarverslag samen vieren. duurzaam bouwen en onderhouden. zo deden wij het SAMEN JAAR. grote veranderingen

Transcriptie

1 Jaarverslag 2014 samen vieren zo deden wij het SAMEN 100 JAAR duurzaam bouwen en onderhouden grote veranderingen

2 2

3 1 Voorwoord Bestuurder brengt verslag uit Terugblik op jubileumjaar Speerpunten: acties en stand van zaken Governance In Control Statement Verslag van de Raad van Commissarissen Inleiding Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Samenstelling Het werk van de RvC Het functioneren van de RvC Auditcommissie Externe accountant Remuneratiecommissie Vastgoedcommissie De werkgeversrol van de RvC Tot slot Verslag van de Ondernemingsraad Dit is de Ondernemingsraad Dit kan en mag de Ondernemingsraad De Ondernemingsraad in Achterban op de hoogte houden Huurdersplatform Stichting Platform Huurdersverenigingen Hoeksche Waard Dit doet het Huurdersplatform Op de agenda Samen de belangen behartigen Missie, visie en strategie Ondernemingsplan Missie en visie Werkgebied Samenwerking HW Wonen Balans Onze werkwijze HW Wonen Werken Gebiedsondernemingen Medewerkers Maatschappelijke betrokkenheid Duurzaam kantoor

4 8.6 Informatisering KWH-Huurlabel Afhandelen van klachten Huisvesten van onze doelgroepen Scherp toewijzen Mutaties Verhuringen Huurachterstanden Ontruimingen Het woningbezit van HW Wonen Strategisch voorraadbeleid Duurzaam bouwen en onderhouden Samenstelling woningbezit Maatschappelijk en bedrijfsonroerendgoed Verkochte woningen Onderhoud Nieuwbouwprojecten Grondposities HW Wonen financieel Financieel dashboard Jaarresultaat Het vermogen per 31 december Treasury Fiscaliteiten Risicomanagement Ontwikkelingsmaatschappij Hoeksche Waard De jaarrekening Balans per 31 december (na resultaatbestemming) (x 1.000) Winst- en verliesrekening (x 1.000) Kasstroomoverzicht (x 1.000) Waarderingsgrondslagen Toelichting op balans Mutatie bedrijfswaarde materiële vaste activa Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen Toelichting op winst- en verliesrekening (x 1.000) Overige gegevens Statutaire resultaatbestemming Bestemming van het resultaat over het boekjaar Gebeurtenissen na balansdatum Controle verklaring van de accountant Verklaring besteding middelen in het belang van de Volkshuisvesting

5 14 Bijlagen Woningvoorraad & kengetallen Waarde vastgoedportefeuille (per kern, per type)

6 Bij de terugblik op 2014 maken we de balans op van een om meerdere redenen bewogen jaar. Met het motto Samen Vieren hebben wij dit jaar stilgestaan bij ons 100-jarig jubileum. Met gepaste trots hebben wij met tal van activiteiten samen met onze bewoners en belanghouders gevierd dat 100 jaar geleden de eerste woningbouwvereniging in de Hoeksche Waard werd opgericht. Een groot aantal woningbouwverenigingen en gemeentelijke woningbedrijven hebben aan de basis gestaan van HW Wonen. Met een in de loop van al die jaren verschuivend en veranderend takenpakket, maar altijd met het oogmerk om voor de minst draagkrachtigen in de samenleving een veilig en prettig thuis te kunnen bieden. Dat resultaat hebben we kunnen bereiken door met tal van organisaties samen te werken en in het maatschappelijk middenveld ons te verbinden met partners die datzelfde doel nastreven. Een jubileum dat nog eens onderstreept heeft wat er in 100 jaar in de sociale woningbouw is gerealiseerd, en dat in brede lagen van de samenleving wordt herkend. Dus daarom Samen vieren. Tegelijkertijd markeert ons jubileumjaar een definitieve omslag en afronding van het tijdperk van uitvoering van activiteiten die van ons mogen worden verwacht. In 2014 werden de uitkomsten van de parlementaire enquête woningcorporaties duidelijk en leidt de vertaling daarvan in de nieuwe Woningwet tot herschikking van ons speelveld en de daarbij horende werkzaamheden. Met de terechte aanleiding van teveel onacceptabele incidenten werd de basis gelegd voor een nieuw raamwerk waarbij de keuze voor de kerntaak leidraad is. Terecht waar die kerntaak is verwaarloosd, onbegrijpelijk waar dit in de toekomst zal leiden tot een scherpere maatschappelijke tweedeling. Dit begint zich nu al scherper af te tekenen in een samenleving voor mensen met en zonder perspectief, kansrijke en kansarme gebieden, in plezier of pech hebben in het leven. Deze mogelijke tweedeling bepaalt in scherpere mate de inhoud van ons werk de komende jaren. Voor een heldere focus op onze primaire doelgroep en op het vitaal en levendig houden van ons woon- en werkgebied hebben we het afgelopen jaar de basis gelegd door beleidsmatige keuzes en door te werken aan de organisatie HW Wonen 2.0. Die organisatie moet in staat zijn om alle veranderingen en uitdagingen van de komende jaren op te vangen. Evenals wij dat de afgelopen 100 jaar hebben gedaan blijven we dat ook de komende jaren doen: eigentijds en eigenzinnig! Ondanks scherpere politieke en economische omstandigheden zijn de resultaten in 2014 bevredigend en in lijn met gemaakte (prestatie) afspraken. We hebben feest gevierd, en tegelijkertijd is ons gewone werk als vanzelfsprekend- doorgegaan. Ook daarop kijken we met gepaste trots terug, en danken medewerkers en partners die dit gezamenlijk hebben gerealiseerd. Kortom, alle reden om snel kennis te nemen van dit jaarverslag. Trots op 100 jaar en alles wat bereikt is, nieuwsgierig naar de komende jaren die vol uitdaging voor ons liggen. Ben C. Pluimer Directeur-bestuurder 6

7 2.1 Terugblik op jubileumjaar was ons jubileumjaar. Het jaar waarin 100 jaar sociale volkshuisvesting in de Hoeksche Waard is gevierd. Dit feest hebben we met veel blijvende herinneringen voor onze huurders en alle andere bewoners van de Hoeksche Waard gevierd. Ook was 2014 het jaar waarin wij voorzichtig de eerste tekenen van economisch herstel hebben gezien. De woningmarkt lijkt zich te herstellen, de consumenten zijn minder pessimistisch en voorzichtig is in sommige sectoren positief sentiment te bespeuren. Maar deze ontwikkelingen lijken gepaard te gaan met een zich aftekenende maatschappelijke tweedeling. Daarnaast was 2014 ook het jaar waarin de Tweede Kamer de novelle en de Herzieningswet Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting heeft aangenomen. De verwachting is dat positieve besluitvorming door de Eerste Kamer in het voorjaar van 2015 zal volgen. Dat zou een belangrijke mijlpaal voor de corporatiesector betekenen. Hoewel wij met gemengde gevoelens naar de nieuwe wetgeving kijken geeft deze wel de nieuwe kaders aan waarbinnen HW Wonen moet opereren. Daarmee wordt veel van de onduidelijkheid die de laatste jaren ontstaan is weggenomen. Nieuw ondernemingsplan 2014 was ook het laatste jaar van ons ondernemingsplan De afgelopen vier jaar is dit plan via jaarplannen grotendeels gerealiseerd. Dit jaarverslag markeert de afsluiting van deze ondernemingsplanperiode. We zijn inmiddels volop bezig met een nieuw ondernemingsplan. Dit plan met de werktitel oppakken, aanpakken doorpakken wordt in de eerste helft van 2015 gepresenteerd. Prestaties van formaat Bij het doorlezen van dit jaarverslag ervaart u dat 2014 ook een jaar was waarin HW Wonen niet heeft stilgezeten. Het grootste deel van de voorgenomen prestaties is gerealiseerd. Er zijn belangrijke stappen gezet op het gebied van de klantbediening, de verduurzaming van de woningvoorraad, het aan de huidige tijd en markt aanpassen van de reguliere beheerprocessen, het beter in control krijgen van de processen rondom projectontwikkeling en onderhoud, de informatisering en natuurlijk ook de ontwikkeling van onze organisatie en de daarbij behorende bedrijfscultuur. Op de speerpunten voor 2014 en de behaalde resultaten wordt uitgebreid teruggekomen in de volgende paragraaf. De start van de bouw van De Rembrandt in Oud-Beijerland verdient op deze plaats een aparte vermelding. Na jaren van voorbereiding zijn wij blij dat dit mooie project de komende jaren eindelijk wordt gerealiseerd. Financiële prestaties Tenslotte kunnen we met een tevreden gevoel terugkijken op onze financiële prestaties in Het jaarresultaat bedraagt 5,3 miljoen euro positief. Dat is ruim 1,5 miljoen euro beter dan begroot. Het verschil wordt voornamelijk veroorzaakt door de manier waarop wij ons vastgoed waarderen, de zogenaamde waardeveranderingen. De huidige waarderingsgrondslag dwingt ons tot afboeking van (boekhoudkundige) onrendabele toppen. Verder zijn er in 2014 meer woningen verkocht dan begroot en zijn de verantwoorde onderhoudslasten aanzienlijk lager dan begroot. Dat laatste is vooral een gevolg van het besluit om een deel van de onderhoudsuitgaven als investering te verantwoorden. Dat HW Wonen een gezond bedrijf is, blijkt ook uit het in dit jaarverslag opgenomen kasstroomoverzicht en uit de financiële parameters die in het dashboard (hoofdstuk 11.1) zijn terug te vinden. 7

8 2.2 Speerpunten: acties en stand van zaken Met de RvC heb ik afspraken gemaakt over de speerpunten De 10 speerpunten zijn afgeleid van de thema s uit het ondernemingsplan. Hieronder is een overzicht met de speerpunten en de resultaten in 2014 opgenomen: Projectontwikkeling Doelstelling Inzicht in de totale projectenportefeuille, uitwerking van de nog niet gekwantificeerde projecten, inzicht in scenarioberekeningen (goed en slecht weer), bepaling van personele capaciteit (kwantitatief en kwalitatief) en bepaling van de investeringsruimte. Verdere verfijning van de meerjarenbegroting. Resultaten 2014 In 2014 zijn er 13 projecten opgeleverd. Het gaat daarbij om 80 huurwoningen (begroot: 98 woningen) en 50 koopwoningen (begroot: 30 woningen). Ook zijn er 3 renovatieprojecten opgeleverd. Dit zijn 6 woningen aan de Bernhardstraat in Strijen, 6 woningen aan de Burgemeester De Katerstraat in Maasdam en 3 woningen aan de Nassaustraat in Zuid-Beijerland. Verder zijn er 88 woningen gesloopt (begroot voor 2014: 142 woningen). Tenslotte is er in 2014 gestart met 4 nieuwbouwprojecten (153 huurwoningen en 102 zorgeenheden) en 4 renovatieprojecten (56 woningen). Verdere temporisering en beheersing van de projectenportefeuille heeft plaatsgevonden gebaseerd op het strategisch voorraadbeleid. Hierop is de nieuwbouwprogrammering afgestemd. Deze aanpassingen zijn met belanghouders afgestemd. In 2014 is gestart met de voorbereiding van een renovatieprogramma in combinatie met duurzaamheidsinvesteringen. Voor de bestaande voorraad zijn scenario s afgerond voor de aanpak en verduurzaming van circa woningen. De besluitvorming over projectinvesteringen vindt nog meer plaats volgens vastgestelde kaders en uitgangspunten. In dat kader is in 2014 het investeringsstatuut geactualiseerd en is gestart met het formuleren van een integraal afwegingskader. Beide documenten worden in 2015 vastgesteld. Strategisch voorraadbeleid/verkoopbeleid Doelstelling: Verder inzicht in de overall portfolio strategie, wat doen we met de voorraad en waar voegen we nieuwe producten toe, wat gaat in de verkoop en onder welke condities. Wat wordt gesloopt en wat wordt opgeknapt. We kijken daarbij niet alleen naar klantpotentie (de maatschappelijke waarde) maar ook naar de financiële waardeontwikkeling van het vastgoed. Resultaten 2014 De herijking van het strategisch voorraadbeleid heeft plaatsgevonden. Op basis van deze herijking: - zijn (des)investeringsbeslissingen getoetst en geëvalueerd; - is de huurverhoging 2014 bepaald; - zijn marktontwikkelingen en signalen uit de primaire verhuurprocessen en risico s gesignaleerd en in de afweging meegenomen. De verkoopportefeuille is geactualiseerd. Er zijn, overeenkomstig het verkoopbeleid, 70 woningen en het oude kantoorpand in s-gravendeel verkocht. Er is gestart met het vormgeven van het portfolio- en assetmanagement met als basis het strategisch voorraadbeleid. 8

9 Onderhoud Doelstelling Betere afstemming en meer efficiëntie en klantgerichtheid in het onderhoudsbeleid en de daarmee samenhangende geldstromen en personele inzet. Inbedding van het beleid van planmatig onderhoud per te onderhouden eenheid en het resultaatgericht vastgoed onderhoud in een totaal onderhoudsproces. Uiteindelijk leidt dit ook tot verdere optimalisatie van mensen en middelen. Resultaten 2014 Verdere optimalisatie van het dagelijks onderhoud en processen binnen de afdeling Wonen. Het dagelijks onderhoud is gewijzigd door middel van optimalisatie van de opdrachtgeversrol en contractvorming met externe aannemers. Dit heeft geresulteerd in uniformering van de opdrachtverstrekking en de selectie van vijf regie-aannemers met onderaannemers per gebiedsteam die voldoen aan kwaliteitscriteria voor niet-planmatige onderhoudsactiviteiten. Hiermee is verdere versnippering voorkomen, is hogere (in- en externe) efficiëntie te bereiken en kan de klanttevredenheid beter gewaarborgd en gemonitord worden. Verdere optimalisatie van het niet-dagelijks onderhoud bij de afdeling Vastgoed. Het planmatig onderhoud is verder ingebed in de vorm van Resultaat Verantwoordelijk Onderhoud. Met deze manier van werken wordt verdere standaardisering en uniformering van werkwijzen bereikt. Verbetering van de afstemming tussen de afdelingen Wonen en Vastgoed. Actieve budgetsturing waardoor het vastgestelde onderhoudsbudget grotendeels is gerealiseerd. Klantbediening Doelstelling Op weg naar een meer klantgedreven organisatie verandert ons denken en handelen van aanbodnaar vraaggericht. Door de aanpassing van ons kantoorconcept en het werken vanuit de centrale vestiging Oud-Beijerland met decentrale steunpunten worden de werkprocessen, de aansturing en de ondersteunende faciliteiten daarop ingericht. Resultaten 2014 In 2014 is het klantbedieningsconcept verder geoptimaliseerd. Vanaf september is in dit kader zelfs ruimte voor de stichting Welzijn Hoeksche Waard (SWH) beschikbaar gekomen. SWH werkt inmiddels met circa 10 mensen vanuit ons gezamenlijke kantoor in Oud-Beijerland. In 2014 is gebouwd aan de realisatie van de gebiedsondernemingen. In s-gravendeel is in dit kader een eerste locatie geopend. De optimalisatie van de kwaliteit van dienstverlening heeft ultimo 2014 geleid tot een KWHrapportcijfer van 7,8 (2013: 7,6). In 2014 zijn er 702 woningen verhuurd, wat overeenkomt met 7 procent van het totale woningbestand. In 2014 hebben we drie keer formeel overlegd met het Huurdersplatform. We hebben advies gevraagd over onder andere het huurbeleid, de begroting en jaarrekening en diverse huurderszaken. Er vindt begin 2015 een afrondende discussie plaats over deelname KWH en eventuele alternatieve meetmethoden. Deze discussie is in 2014 voorbereid. Inkoop Doelstelling Op verschillende terreinen willen we scherper inkopen en daarbij gebruik maken van de voordelen van onze schaalgrootte. Dit kan door strakkere interne aansturing, transparante externe processen/procedures en samenwerking met andere partijen, bijvoorbeeld op het gebied van (duurzame) inkoop van energie of materialen. Dit alles moet resulteren in 10 tot 15 procent inkoopvoordeel. 9

10 Resultaten 2014 In 2014 zijn alle onderhoudscontracten tegen het licht gehouden. Dit heeft geleid tot aanpassing en opzegging van contracten. Het financiële effect zal vanaf 2015 zichtbaar worden. Daarnaast is in 2014 een contractregistratie systeem geïmplementeerd. Dit systeem moet ons helpen de beheersing van de (onderhouds)contracten continu op orde te houden. De inkoopprocessen en richtlijnen zijn verder geüniformeerd. Budgethouders zijn nadrukkelijker verantwoordelijk voor hun (deel)budgetten die maatgevend zijn voor de inkoop. Het verder professionaliseren van het inkoopbeleid is eind 2014 opgepakt en staat voor 2015 op het programma. In 2014 zijn de bedrijfskosten opnieuw bekeken. Dit heeft geleid tot beëindiging van activiteiten en/of nieuwe afspraken met leveranciers en adviseurs. Over het algemeen zijn de gerealiseerde kosten binnen de vastgestelde budgetten gebleven. In deze budgetten zijn de bezuinigingsdoelstellingen verwerkt. Per saldo is de in de begroting opgenomen bezuinigingsdoelstelling gerealiseerd. Benchmarking Doelstelling Een verder inzicht/indeling verkrijgen van de organisatie op de terreinen waar dit gemeten kan worden en daardoor betere beoordeling van onze resultaten. Doen we het goed (genoeg), kan het met beschikbare middelen nog beter en wat kunnen we leren van de benchmark. Ook de benchmark van klanttevredenheid is belangrijk en tevens vinden er metingen plaats op basis van diverse corporatiebenchmarks over formatie, onderhoudsuitgaven enzovoort. Resultaten 2014 HW Wonen doet mee aan het KWH-Huurlabel. Het voorlopige cijfer over 2014 is een 7,8. Daarmee staat HW Wonen landelijk op de 35e plaats en in haar klassengrootte zelfs op de tweede plaats. HW Wonen heeft in 2014 met de jaarcijfers over 2013 deelgenomen aan de IPD. Uit deze benchmark komt naar voren dat HW Wonen met haar vastgoed gemiddeld presteert. In het kader van deze benchmark zijn de volgende opvallende zaken te melden: - De relatief hoge onderhoudskosten van HW Wonen. Deze zijn gedeeltelijk te verklaren door de ouderdom van het bezit van HW Wonen en investeringen in het zogenaamde planmatig onderhoud per te onderhouden eenheid (PO per TOE). - De personeelsbezetting is kwantitatief in lijn met de benchmark en de gemiddelde personeelskosten liggen beneden de benchmark. - In termen van direct/indirect rendement per complex is sprake van een gevarieerd beeld. HW Wonen heeft in 2014 voor de 2e keer deelgenomen aan de ICT-benchmark wtco (Total Cost of Ownership voor woningcorporaties). De gemiddelde ICT-kosten per verhuureenheid liggen op het niveau van de benchmark voor corporaties uit dezelfde grootte klasse, ofwel 145 per verhuureenheid. HW Wonen heeft in 2014 deelgenomen aan de benchmark van het Corporatie Benchmark Centrum (CBC). Met deze benchmark zijn voor 2013 de resultaten van de proceskwaliteit en de beheerkosten inzichtelijk gemaakt. Deze resultaten zijn openbaar. HW Wonen scoorde in beide categorieën een B, ofwel gemiddeld. De bedrijfskosten van HW Wonen (CFV-systematiek) over 2014 bedragen euro per verhuureenheid. De onderhoudskosten van HW Wonen over 2014 bedragen euro per verhuureenheid. Governance Doelstelling Een modern functionerende maatschappelijk middenveld onderneming waarin de maatschappelijke resultaten tellen en waarbij de bedrijfsvoering op een bedrijfsmatig/zakelijk verantwoorde manier gebeurd. We voldoen aan de eisen van governance zoals die in onze sector gelden, en zijn daarin proactief. 10

11 Resultaten 2014 Het vaststellen van diverse procesbeschrijvingen. Het vaststellen van diverse (beleids- en verantwoordings) documenten, zoals het jaarverslag en de jaarrekening 2013, de bedrijfsbegroting 2015 en de meerjarenbegroting , het treasury jaarplan 2015 en de jaarplannen Discussie en besluitvorming over diverse wijzigingen inzake de Wet Normering Topinkomens. Benoeming van leden van de Raad van Commissarissen (RvC) volgens de voorschriften van de Governancecode. Het toezichtskader is verder ontwikkeld. In 2014 is met alle gemeenten in de Hoeksche Waard samengewerkt op basis van lopende prestatieafspraken. Het ontwikkelen van regionale prestatieafspraken met de gemeenten in de Hoeksche Waard is opgepakt. In 2014 heeft de jaarlijkse evaluatie plaatsgevonden aangaande het functioneren van de RvC. Ontwikkelingen die hieruit voortvloeien worden in 2015 verder geïmplementeerd. Organisatieontwikkeling Doelstelling Onze ambitie is om de organisatie verder te professionaliseren en onze bedrijfsvoering efficiënter en doelmatiger te maken. In dit verband wordt gekeken naar de onderlinge interne samenwerking, optimale klantprestaties, betere procesbeheersing en de (maatschappelijke) waardeontwikkeling. De volkshuisvestelijke opgaven in de regio zijn groot. Waar wij een bijdrage kunnen leveren, doen wij dat, mits passend binnen financiële mogelijkheden en wettelijke kaders. Voor de verdere professionalisering en organisatieontwikkeling wordt met een extern bureau een programma opgesteld voor management, middenkader en medewerkers. Resultaten 2014 Eind 2012 is de notitie Organisatieontwikkeling HW Wonen vastgesteld, die geldt als leidraad voor onze activiteiten. Op onderdelen is de geïntegreerde huisvesting van het HW Wonen Werken benut om dit op natuurlijke (organische) wijze te faciliteren. Hiertoe is in goed overleg met de Ondernemingsraad de Personele regeling ontwikkeld; deze is nog steeds van kracht. Het toekomstbeeld van de organisatie HW Wonen 2.0 is vastgesteld. De voorgestelde veranderingen worden vanaf 2015 ingevoerd. Het evalueren met de Ondernemingsraad van de Personele regeling. Het evalueren met de Ondernemingsraad van de organische organisatieontwikkeling. Het starten van de gebiedsondernemingen. In 2014 zijn de bedrijfsvoeringsprocessen verder geoptimaliseerd en zijn de ambities in relatie tot de professionalisering van de organisatie aangescherpt. In 2014 is verder gewerkt aan het formatieplan. Ultimo 2014 bedraagt de formatie 85 fte. De doelstelling eind 2018 bedraagt 75 fte. De informatisering van HW Wonen is verder ontwikkeld. Risicomanagement Doelstelling De ontwikkelingen in de sector sociale woningbouw en het economisch klimaat vragen om een aangescherpt risicoprofiel. Hiertoe wordt intern extra aandacht gevraagd voor, en besteed aan risicomanagement bij individuele besluitvormingsprocessen. Voor het management betekent dit een aanvulling op bestaande procedures. 11

12 Resultaten 2014 In 2013 is het risicomanagement vormgegeven, onder andere door aanscherping van werkprocessen, diverse workshops en toegenomen besef bij medewerkers. Doorontwikkeling heeft in 2014 plaatsgevonden. Er is verder gewerkt aan het verhogen van de kwaliteit rondom de In Control Statement. In het jaarverslag 2014 wordt voor de tweede keer een In Control Statement opgenomen, zie paragraaf 2.4. In 2014 zijn op basis van het intern controleplan de volgende processen gecontroleerd: projectontwikkeling, onderhoud, verkopen, verhuur, incasso, huurverhoging, treasury, inkoop en begroting. Ultimo 2014 hebben wij Deloitte opdracht verstrekt voor een onderzoek naar de betrouwbaarheid van de geautomatiseerde systemen. Het resultaat wordt in 2015 verwacht. Duurzaamheid Doelstelling HW Wonen wil een bijdrage leveren aan het verduurzamen van het wonen. We realiseren zoveel mogelijk toekomstbestendige woningen die energiezuinig zijn. Dit gebeurt enerzijds vanuit de bewustwording bij de huurders dat het energieverbruik verminderd moet worden en anderzijds de gedachte dat de energiekosten op de lange termijn weer (fors) gaan stijgen. Resultaten 2014 In 2014 is stevig doorgewerkt aan de realisatie van het duurzaamheidsprogramma. In 2014 zijn we gestart met de volgende 3 projecten: 38 gestapelde woningen aan de Wouter van de Walestraat in Heinenoord; 91 aanleunwoningen aan de Molenaar in Oud Beijerland; 27 eengezinswoningen aan het Karrespoor in Oud Beijerland. In 2014 is gestart met een pilot project Zonnepanelen voor onze huurders. In deze pilot hebben 25 huurders besloten om zonnepanelen op hun dak te laten plaatsen. De vaststelling van een meerjarenplanning van investeringen met betrekking tot dit speerpunt heeft plaatsgevonden. De duurzaamheidsingrepen en de planning hiervan zijn gekoppeld aan het geactualiseerde strategisch voorraadbeleid dat begin 2014 is afgerond. Hierdoor is vertraging ontstaan. Desondanks zijn er, vooruitlopend op de totaalplanning, diverse duurzaamheidsmaatregelen uitgevoerd. Zo zijn er duurzaamheidsmaatregelen uitgevoerd gekoppeld aan het planmatig onderhoud (532 duizend euro) en zijn er 2 renovatieprojecten uitgevoerd (Oranjebuurt Strijen en Groningen/Vezelstraat) waar bij elkaar voor bijna 1 miljoen is geïnvesteerd in duurzaamheidsmaatregelen. Al onze woningen hebben een energielabel. Er is een beheerovereenkomst afgesloten de labels actueel te houden. Uitgevoerde verbeteringen hebben geleid tot betere labels voor de bestaande woningvoorraad. 2.3 Governance Met de Aedescode laten corporaties zien waar zij voor staan. De aangesloten corporaties streven naar kwaliteit en willen zich verantwoorden naar hun omgeving. De Governancecode Woningcorporaties is ook voor ons een belangrijke leidraad. Aan de hand van principe II.3 van de Governancecode is bekeken of er voor mij, als bestuurder van HW Wonen in 2014, sprake is geweest van mogelijke belangenverstrengelingen. Dat is niet het geval. In dit verslagjaar is, samen met de RvC, uitgebreid stilgestaan bij de waarde van het lidmaatschap van Aedes. In het verlengde van deze discussie is het lidmaatschap van Aedes opgezegd per 1 oktober Tot die tijd wordt samen met de corporaties in het werkgebied Zuid-Holland-Zuid met Aedes de discussie gevoerd over de redenen van deze opzegging. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken, het Centraal Fonds en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) hebben in 2014 onze prestaties en activiteiten beoordeeld. 12

13 De beoordeling van het ministerie was positief op één uitzondering na. Er was een vraag over de door HW Wonen verantwoorde kosten ten aanzien van buitenlandse activiteiten. Na onderzoek bleken het geen kosten voor buitenlandse activiteiten te zijn. Dit punt is inmiddels afgedaan. Ook heeft het ministerie aandacht gevraagd voor de MG-circulaire over de ontwikkeltermijnen van aangekochte grondposities. De beoordeling door het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) heeft niet geleid tot vragen en/of opmerkingen. Het door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) afgegeven borgingsplafond was voor 2014 voldoende. Naar aanleiding van het vaststellen van het borgingsplafond is HW Wonen in overleg getreden met het WSW om ook voor de komende jaren over een voldoende hoog borgingsplafond te kunnen beschikken. Op dit moment is ook het borgingsplafond voor 2015 toereikend voor een ongestoorde uitvoering van de voorgenomen activiteiten. 2.4 In Control Statement Als bestuurder van HW Wonen ben ik verantwoordelijk voor het opzetten en in stand houden van het stelsel van interne beheersings- en controlemaatregelen om te waarborgen dat de realisatie van strategische, operationele en financiële doelstellingen wordt bewaakt, onze verslaggeving betrouwbaar is en wet- en regelgeving wordt nageleefd. Hoe goed ons interne risicobeheersings- en controlesysteem ook is opgezet, het kan nooit absolute zekerheid bieden dat onze doelstellingen op het gebied van strategie, operatie, berichtgeving en naleving van alle van toepassing zijnde wet- en regelgeving altijd worden bereikt. Menselijk falen of samenspanning kan leiden tot het omzeilen van interne controle maatregelen en medewerkers kunnen intern gemaakte afspraken negeren. Verder wil ik benadrukken dat de activiteiten van onze organisatie enkele risico s met zich meebrengen die buiten de eigen invloedsfeer liggen. Zoals politieke besluiten en veranderingen in wet- en regelgeving en ingrijpende conjuncturele ontwikkelingen. Met het oog hierop heeft het systeem van interne beheersing als doel eventuele risico s tijdig te signaleren en de effecten ervan te minimaliseren. Als bestuurder beoordeel en bewaak ik voortdurend de prestaties, de omgeving en de risico s met betrekking tot onze activiteiten. Uitgaande van het in beeld gebrachte risicoprofiel, rekening houdend met de genoemde beperkingen die inherent zijn aan het systeem van interne beheersing, en met inachtneming van de geïdentificeerde mogelijkheden tot verbetering, ben ik van oordeel dat de risicobeheersings- en controlesystemen in het verslagjaar qua opzet toereikend zijn geweest. Op basis van een interne controleplan zijn controles uitgevoerd om het bestaan en de werking van de risicobeheersings- en controlesystemen vast te stellen. De processen die in 2014 zijn gecontroleerd zijn: projectontwikkeling, onderhoud, verkopen, verhuur, incasso, huurverhoging, treasury, inkoop en begroting. De relevante verbeterpunten zijn opgepakt en voor de bewaking opgenomen in de risicorapportage. Zie hiervoor paragraaf Verder verklaar ik dat: de jaarstukken zijn opgemaakt met inachtneming van de bepalingen in boek 2 titel 9 van het Burgerlijk Wetboek, alsmede de voorschriften van de minister van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties; de middelen van Stichting HW Wonen in 2014, onder verwijzing naar artikel 26, lid 2 sub n van het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH), uitsluitend zijn ingezet in het belang van de volkshuisvesting. Oud-Beijerland, 20 maart 2015 Ben C. Pluimer directeur-bestuurder 13

14 3.1 Inleiding Uiteraard stond het verslagjaar 2014 vooral in het teken van het 100-jarig bestaan van HW Wonen en haar rechtsvoorgangers. De feestvreugde werd echter getemperd door een lawine aan nieuwe regelgeving voor de sector, de beraadslagingen rondom de herziening van de Woningwet en de resultaten van het onderzoek van de parlementaire enquêtecommissie. Met name de aanslag op het in de loop der jaren zorgvuldig opgebouwde vermogen van HW Wonen door de introductie van de verhuurderheffing heeft grote impact. Voor HW Wonen is deze heffing gelijk aan de totale huuropbrengsten over twee maanden zonder dat de hieruit voor het Rijk voortvloeiende inkomsten worden aangewend voor de volkshuisvesting. Met instemming van de Raad van Commissarissen (RvC) heeft de directeur-bestuurder daarom zijn goedkeuring onthouden aan het akkoord over de heffing van de brancheorganisatie Aedes met de minister. Beleidsmatig stond 2014 vooral in het teken van het beraad en de discussie over de strategie van HW Wonen gedurende de komende vier jaar. Terwijl de financiële middelen schaarser worden staat HW Wonen opnieuw voor belangrijke investeringen en uitgaven om de kwaliteit van haar woningbezit op peil te houden en dit verder te verduurzamen. De bedrijfscultuur zal zich moeten aanpassen aan zowel deze ingrijpende veranderingen in de sector alsmede ook de herijkte strategische doelen. Een nog meer flexibele en resultaatgerichte inzet van taakvolwassen medewerkers, verbindingen met partners in het maatschappelijk middenveld en regisserend opdrachtgeverschap zijn daarbij de kernpunten. De 100-jarige staat wat dit betreft aan het begin van een nieuw leven. Het navolgende doet op hoofdlijnen verslag van de werkzaamheden en aandachtsvelden van de RvC en de wijze waarop hij invulling heeft gegeven aan zijn toezichthoudende taak. 3.2 Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De RvC is onafhankelijk en vervult tegenover het bestuur van HW Wonen drie rollen: toezichthouder, adviseur en werkgever. Belangrijke aandachtsvelden van de RvC zijn: de strategie van HW Wonen; de realisatie van de doelstellingen en volkshuisvestelijke opgaven van HW Wonen; de opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen; de organisatie- en cultuurverandering; het kwaliteitsbeleid; de kwaliteit van de maatschappelijke verantwoording; de financiële beheersing en verslaggeving; de naleving van wet- en regelgeving. Wat precies de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de RvC zijn, is terug te vinden in de statuten en het Reglement voor de Raad van Commissarissen van HW Wonen. Deze documenten zijn terug te vinden op onze website, Op de website staat ook hoe de RvC is samengesteld en de wijze waarop zijn onafhankelijkheid is gewaarborgd. Ook geeft deze website informatie over de benoeming en het ontslag van RvC-leden, de wijze waarop de RvC functioneert en besluiten neemt, en hoe de relatie van de RvC is met de directeur-bestuurder. Voorts wordt ingegaan op de relatie en contacten van de RvC met de accountant, de Ondernemingsraad en het Huurdersplatform en de wijze waarop de RvC toezicht houdt op HW Wonen zelf en op de deelnemingen Ontwikkelingsmaatschappij Hoeksche Waard B.V. en Union Assink Projectontwikkeling VOF. Zoals in het verslag van de bestuurder wordt uiteengezet is het ondernemingsplan een belangrijk document voor HW Wonen. Op deze plaats wordt hiervoor dan ook verder verwezen naar het verslag van de bestuurder. De realisatie van het ondernemingsplan wordt door de RvC gevolgd en beoordeeld op basis van periodieke rapportages. 14

15 Daarnaast zijn voor de directeur-bestuurder speerpunten benoemd die mede de basis vormen voor de jaarlijkse beoordeling van de directeur-bestuurder. De RvC onderschrijft de AedesCode en Governancecode. Hiermee laat HW Wonen zien waarvoor zij staat en waarop zij aanspreekbaar is, dat zij kwaliteit biedt en dat zij zich verantwoordt naar de omgeving waarin zij opereert. 3.3 Samenstelling De RvC bestaat per 31 december 2014 uit zeven leden. De RvC-leden worden benoemd voor een periode van vier jaar. Daarna kunnen ze nog één keer herbenoemd worden. Nieuwe leden selecteren we op basis van een profielschets. Hierin wordt de gewenste deskundigheid en ervaring beschreven. De Ondernemingsraad en het Huurdersplatform zijn hierover geïnformeerd. Leden van de RvC moeten aan een aantal voorwaarden voldoen: alle leden zijn onafhankelijk van HW Wonen; er zijn geen overlappingen met andere bestuursfuncties; geen van de leden is of was in dienst van HW Wonen of onderhoudt een directe of indirecte band met toeleveranciers of afnemers; geen van de leden verleent andere diensten dan die voortvloeien uit het lidmaatschap van de RvC of onderhoudt direct of indirect banden met HW Wonen buiten het commissariaat; bij hun benoeming geven alle leden een Verklaring omtrent het gedrag af. Tot eind 2014 was de RvC van HW Wonen als volgt samengesteld: De heer mr. W.G. van Hassel 68 jaar Oud-advocaat en oud-algemeen deken van de Nederlandse Orde van Advocaten, commissaris/toezichthouder bij diverse bedrijven en instellingen waaronder het bouwconcern ASVB B.V. en Box Consultants, voorzitter Nationaal Register Commissarissen en Toezichthouders, arbiter bij het NAI, onderzoeker of tijdelijk bestuurder benoemd door de Ondernemingskamer Gerechtshof Amsterdam en auteur/docent op het terrein van good governance. Functies binnen de RvC: voorzitter, lid van de remuneratiecommissie en lid van de auditcommissie. De heer R.E. Baan EMIA RO AC 56 jaar Directeur-bestuurder bij de Rabobank Goeree-Overflakkee, penningmeester Bejaardensociëteit t Trefpunt in s-gravendeel en penningmeester Stichting Streekmuseum Hoeksche Waard in Heinenoord. Functies binnen de RvC: lid en voorzitter van de auditcommissie. Mevrouw P.M. Sangers 56 jaar Directeur Grondzaken en Sturing bij Staatsbosbeheer, lid kwaliteitsteam bouwlocatie Vathorst gemeente Amersfoort, lid Raad van Toezicht landgoed De Reehorst en voormalig kwartiermaker gemeenschappelijk ontwikkelingsbedrijf voor de rijksoverheid. Functies binnen de RvC: vice-voorzitter en voorzitter van de remuneratiecommissie. De heer mr. P.A. de Lange 52 jaar Advocaat, voorzitter van het landelijk hoofdbestuur van de Vereniging van Kerkrentmeesterlijk Beheer in de Protestantse Kerk in Nederland te Dordrecht en kerkordeadviseur van de classis Barendrecht in Oud-Beijerland. Functie binnen de RvC: lid (op voordracht van de huurdersverenigingen) en lid van de remuneratiecommissie. Mevrouw drs. M. Wiegman 45 jaar Sociaal ondernemer, project-, proces- en programmamanager in stedelijke vernieuwingsopgaven, lid Raad van Toezicht theater de Veste in Delft, voorzitter Raad van Toezicht Kenniscentrum Cultuureducatie Rotterdam en cultuurmakelaar Rotterdamse Cultuurscouts. Functie binnen de RvC: lid. 15

16 De heer ing. T. van Craaikamp 60 jaar Interim-manager in de vastgoedsector, sectormanager vastgoed bij GroenWest in Woerden. Functies binnen de RvC: lid en lid van de Vastgoedcommissie. De heer ir. J.H. Kets MiF 50 jaar Adviseur financieel en algemeen management, Voorzitter van Regio Randstad Noord van Bouwend Nederland, lid Algemeen Bestuur van Bouwend Nederland, voorzitter Lighthouse departement Rijnsteden. Functies binnen de RvC: lid en lid van de auditcommissie. Benoeming en zittingstermijnen Naam Datum benoeming Zittingsperiode 1 Herbenoembaar Aftredend P.M. Sangers Nee R.E. Baan Nee P.A. de Lange Ja M. Wiegman Nee W.G. van Hassel Nee T. van Craaikamp Ja J.H. Kets Ja = De zittingsperiode loopt van1 januari tot 1 januari van het jaar volgend op het genoemde jaar. De heer drs. P. de Bruijn RA was commissaris tot juni Op eigen verzoek en om voor hem moverende redenen is de heer De Bruijn medio 2014 afgetreden. De RvC betreurt dit zeer vanwege de buitengewoon waardevolle inbreng van de heer De Bruijn maar heeft tegelijkertijd respect voor deze beslissing. De heer De Bruijn was in de raad benoemd op voordracht van het Huurdersplatform en was lid van de auditcommissie van de raad. Met het Huurdersplatform is afgesproken dat zij haar voordrachtsrecht zal invullen bij de vacature die per ultimo 2014 is ontstaan door het aftreden van mevrouw Sangers. In de vacature De Bruijn is met begeleiding van het Nationaal Register voorzien door de benoeming van de heer J. Kets. Per 31 december 2014 zijn afgetreden de heer R.E. Baan en mevrouw P.M. Sangers wegens het verstrijken van hun tweede zittingsstermijn. Beiden zijn niet herbenoembaar. Mevrouw Sangers was vice-voorzitter van de RvC en voorzitter van de remuneratiecommissie. De heer Baan was voorzitter van de auditcommissie. De Raad is beiden zeer dankbaar voor hun jarenlange deskundige en betrokken inbreng en hun actieve betrokkenheid bij het fusieproces dat in 2010 heeft geleid tot de totstandkoming van HW Wonen. In de opvolging van de heer Baan is inmiddels voorzien met de benoeming per 1 januari 2015 van de heer P.C. van der Linden, oud-bestuursvoorzitter van Batenburg Techniek N.V. Vooruitlopend hierop heeft gedurende de tweede helft van het verslagjaar de heer Van der Linden als adviseur deelgenomen aan de vergaderingen van de RvC. In samenspraak met het Huurdersplatform is eind 2014 onder begeleiding van het Nationaal Register een wervingstraject gestart voor een commissaris met een stedenbouwkundige/volkshuisvestelijke achtergrond in verband met het aftreden van mevrouw Sangers. 3.4 Het werk van de RvC In 2014 vergaderde de RvC zeven keer. Tijdens deze vergaderingen zijn de onderwerpen genoemd in het verslag van de directeur-bestuurder aan de orde geweest en besproken. De belangrijkste bespreekpunten en besluiten in 2014 betroffen: Projectontwikkeling en woningbezit diverse renovatie- en nieuwbouwprojecten; verkoop en aankoop van gronden en panden; de verbetering van de projectcontrol. 16

17 Opiniërende onderwerpen het duurzaamheidsbeleid; duurzame energievoorziening. Financiën en Planning en Control cyclus de jaarrekening, het jaarverslag en het accountantsverslag 2013; de managementletter 2014; de meerjarenbegroting en het jaarplan 2015; het treasury-jaarplan 2015; de waarderingsgrondslagen voor het vastgoed van HW Wonen; de (her)benoeming van de controlerend accountant van HW Wonen. Opiniërende onderwerpen het huurbeleid 2014; de implementatie van een In Control Statement ; de periodieke rapportages als sturings- en verantwoordingsdocument; de derivatenportefeuille. Rapportage / communicatie toezichthouders oordeelsbrief 2013; de borgbaarheidsverklaring van het WSW. Opiniërende onderwerpen corporaties in Perspectief; solvabiliteit- en continuïteitsoordeel Centraal Fonds Volkshuisvesting; kabinetsbeleid aangaande de woningmarkt; contacten met ministerie BZK en bestuur Museum Heinenoord omtrent de exploitatie van het museum. Governance opheffing van de Vastgoedcommissie van de RvC; het overleg met het Huurdersplatform; regionale ontwikkelingen (o.a. intensivering van de samenwerking met gemeenten en belanghouders en de opzet van regionale prestatieafspraken). Organisatie strategische toekomstverkenning en in relatie hiermee de ontwikkeling van het Ondernemingsplan ; de organisatieontwikkeling / HW Wonen Werken / Personele Regeling. Opiniërende onderwerpen 100 jaar volkshuisvesting in de Hoeksche Waard in 2014; gebiedsondernemingen; continuering van het lidmaatschap van Aedes. Overige onderwerpen: de evaluatie van het functioneren van directeur-bestuurder en RvC-leden; de benoeming van een commissaris en een (tijdelijk) adviseur; de honorering van de directeur-bestuurder en de RvC-leden; 17

18 het rooster van aftreden. Bijeenkomsten Een delegatie van de RvC heeft in 2014 twee keer gesproken met de Ondernemingsraad. Aan de orde kwamen onder meer de organisatieontwikkeling en de strategische toekomstverkenning, het HW Wonen Werken, de Personele Regeling en actuele ontwikkelingen in de corporatiesector. Ook heeft een delegatie van de RvC in 2014 twee keer gesproken met het Huurdersplatform. Onder meer is gesproken over het huurbeleid 2015 en de huurverhoging 2014, het jaarverslag en jaarrekening 2013, het asbestbeleid, het Zelf Aangebrachte Voorzieningenbeleid en huurdersonderhoud, de (meerjaren)begroting en de klachtenafhandeling/communicatie met huurders. In 2014 heeft de RvC twee themabijeenkomsten gehouden. Deze bijeenkomsten stonden in het teken van de strategie van HW Wonen en in relatie hiermee de ontwikkeling van het Ondernemingsplan voor de jaren In het najaar 2014 is de strategische toekomstverkenning afgerond. Hierbij is zoveel mogelijk rekening gehouden met het kabinetsbeleid en het wetgevingsproces voor de sector. De komende jaren staan de volgende uitgangspunten centraal: - in de organisatie het integraal beheer verder doorvoeren; - het vormen van gebiedsondernemingen, gezamenlijk met zorg- en welzijnspartijen; - nadrukkelijker portfolio (asset) management en vastgoedsturing; - verdere procesoptimalisatie en dito informatisering; - een nauwere samenwerking met andere maatschappelijk middenveld organisaties; - het zorgdragen voor een bedrijfscultuur die passend is bij alle veranderingen waarmee HW Wonen geconfronteerd wordt. 3.5 Het functioneren van de RvC In december 2014 heeft de RvC zijn functioneren geëvalueerd aan de hand van de voor 2014 afgesproken actie- en verbeterpunten. Vanwege de op handen zijnde wijzigingen in de samenstelling van de RvC heeft de raad afgezien van een persoonlijke evaluatie van zijn leden en volstaan met een interne evaluatie. De voor 2014 afgesproken verbeteracties met meer tijd en aandacht voor strategie, meer focus op de verschillende rollen van de RvC, een meer gerichte agenda-indeling inclusief leeswijzer zijn het functioneren van de raad ten goede gekomen. Van de evaluatie is een verslag gemaakt. Afgesproken is dat de RvC begin 2015 zal bespreken op welke wijze zal worden deelgenomen aan opleiding- en bijscholingsactiviteiten. Het introductieprogramma voor nieuwe leden van de raad wordt positief beoordeeld. De intentie om de raad terug te brengen naar vijf leden (in plaats van zeven) is vooralsnog niet geïmplementeerd. De Governancecode is leidraad voor het functioneren van de RvC. De aandachtsgebieden uit de Governancecode waren in het vergaderschema 2014 ingepland. Ook in 2015 wordt deze werkwijze gehanteerd. De leden hebben in 2014 onafhankelijk van elkaar en het bestuur gefunctioneerd en aan de besluitvorming deelgenomen. Tegenstrijdige belangen hebben zich in 2014 niet voorgedaan. Het lid van de RvC, de heer Baan, heeft niet deelgenomen aan het beraad over het streekmuseum vanwege zijn functie bij deze instelling. Van de Regeling Melding Onregelmatigheden is in 2014 geen gebruik gemaakt. Met het oog op de toezichtstaak van de RvC zijn in 2014 diverse documenten, zoals periodieke rapportages, voortgangsrapportages over lopende projecten en de uitvoering van het jaarplan 2014 aan de RvC voorgelegd en met de directeur-bestuurder besproken. 18

19 3.6 Auditcommissie Ten behoeve van het inzicht in de financiële gang van zaken en het interne beheersingssysteem heeft de RvC een auditcommissie ingesteld. Deze commissie heeft een adviserende rol. De taken en werkwijze van de auditcommissie zijn vastgelegd in een reglement. Het reglement is op onze website gepubliceerd. De auditcommissie kwam in 2014 vijf keer bijeen. Twee keer waren de accountants bij (een deel van) deze vergaderingen aanwezig. Met haar verslagen van deze vergaderingen heeft de auditcommissie aan de RvC gerapporteerd. De RvC heeft ingestemd met de bevindingen en aanbevelingen van de commissie. De belangrijkste thema s van de auditcommissie in 2014 waren: de jaarrekening, het jaarverslag en het accountantsverslag over 2013; de jaarrekeningen 2013 van Ontwikkelingsmaatschappij Hoeksche Waard en VOF Union Assink; de waarderingsgrondslagen voor de materiële vaste activa van HW Wonen; het normenkader van het In Control Statement; het jaarplan 2015 en treasury jaarplan 2015; de meerjarenbegroting ; de drie periodieke rapportages als sturings- en verantwoordingsdocument; de financieringspositie en vermogensscan; de borgbaarheidsverklaring van het WSW; de managementletter over 2014; de benchmarkgegevens 2014; het auditplan Externe accountant Deloitte is als accountant benoemd door de RvC na een positief advies van de directeur-bestuurder. Jaarlijks wordt het functioneren van de accountant door de auditcommissie besproken en aan de RvC gerapporteerd. De RvC is van mening dat Deloitte goed functioneert. De accountant woonde het gedeelte van de april-vergadering van de RvC bij waarin het verslag van de controle van de jaarrekening 2013 is besproken. Na kennisneming van dit verslag heeft de RvC de jaarrekening 2013 goedgekeurd. Aandachtspunten volgens de accountants In het najaar van 2014 is door Deloitte een interim-controle uitgevoerd. De accountant heeft geconstateerd dat de aandachtspunten van vorig jaar zijn opgepakt en dat dit heeft geleid tot een verbeterde interne beheersing. Het belangrijkste aandachtsgebied dat Deloitte signaleert betreft de projectbeheersing. Daarover zijn inmiddels afspraken met de directeur-bestuurder gemaakt. Verder zijn de volgende aandachtspunten naar voren gekomen: verbeteringen van de interne beheersing van verschillende processen door het treffen van aanvullende beheersingsmaatregelen; het In Control Statement; uitvoering van een frauderisico-analyse. De resultaten van de accountantscontrole zijn opgenomen in de managementletter. Deze is op 27 november 2014 besproken met de auditcommissie. 3.8 Remuneratiecommissie De remuneratiecommissie adviseert de RvC over benoeming, honorering en overige arbeidsvoorwaarden van de directeur-bestuurder en de honorering van commissarissen. Deze commissie heeft een adviserende rol. 19

20 Voor het beloningsbeleid volgt de RvC de Code voor de honorering van commissarissen in woningcorporaties en de Sectorbrede beloningscode voor bestuurders van woningcorporaties. De remuneratiecommissie vergaderde in 2014 twee keer over de volgende onderwerpen: de prestatieafspraken 2014 met de directeur-bestuurder; het functioneren van de directeur-bestuurder; de honorering van de directeur-bestuurder en de leden van de RvC; de herbenoeming van de directeur-bestuurder per maart 2014 voor een periode van vier jaar; de vacatures in de RvC vanaf In 2014 heeft de jaarlijkse evaluatie plaatsgevonden van het functioneren van de bestuurder. Deze evaluatie heeft plaatsgevonden op basis van vooraf met de bestuurder afgesproken speerpunten voor Van de evaluatie, de bevindingen en de honoreringsconsequenties is een verslag gemaakt. De remuneratiecommissie heeft de RvC hieromtrent positief geadviseerd. 3.9 Vastgoedcommissie In 2013 heeft de RvC een vastgoedcommissie ingesteld. Deze commissie adviseerde de RvC over nieuwe projecten en bouwplannen om daarmee de snelheid en kwaliteit van besluitvorming van de raad te bevorderen. Het overleg van de vastgoedcommissie is ook benut om de voortgang van grote en/of complexe projecten te bespreken alsook dilemma s en/of keuzes daarbij. De vastgoedcommissie vergaderde in 2014 slechts één keer. Tijdens de zelfevaluatie van de RvC in november 2013 was namelijk gesignaleerd dat de vastgoedcommissie te operationeel dreigde te worden. Besloten is daarom de vastgoedcommissie in 2014 op te heffen en de discussie/beraadslagingen te laten plaatsvinden in de voltallige RvC De werkgeversrol van de RvC De RvC is verantwoordelijk voor de besturing van HW Wonen en is in die rol de werkgever van de directeur-bestuurder. De directeur-bestuurder is op 1 maart 2010 benoemd voor vier jaar. De RvC heeft op 1 november 2013 besloten om de directeur-bestuurder te herbenoemen met ingang van 1 maart 2014 voor een periode van opnieuw vier jaar. De RvC beoordeelt jaarlijks het functioneren van de directeur-bestuurder. Zijn beloning en overige arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd in een renumeratierapport. Naast zijn functie als directeur-bestuurder is de heer Pluimer bestuurslid van Hoeksche Waard Duurzaam, lid van de Ledenraad Rabobank Hoeksche Waard en voorzitter van De Maatschappij, departement Hoeksche Waard. De specificatie van de honorering van de Raad van Commissarissen en de bestuurder vindt u in hoofdstuk Per 1 januari 2013 is de Wet Normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) in werking getreden voor zowel de RvC als voor de directeur-bestuurder. De hierop gebaseerde, specifieke honoreringsregeling voor directeur-bestuurders in de sector werd in oktober 2013 door de Haagse rechtbank ongeldig verklaard. Aansluitend is er een gewijzigde staffel door de minister in overleg met de sector vastgesteld. De honorering van de bestuurder voldoet aan de vereisten van de Sectorbrede beloningscode voor bestuurders van woningcorporaties. De beloning van de RvC in 2014 was in overeenstemming met de WNT en is niet gekoppeld aan de prestaties van HW Wonen. 20

21 3.11 Tot slot HW Wonen werkt continu aan een open en transparante relatie met haar belanghouders. In 2014 was er vooral aandacht voor investeren, bouwen en beheren van vastgoed in economische mindere tijden. Intern is veel aandacht besteed aan de verdere ontwikkeling van de organisatie, het opzetten van risicomanagement, de verbetering van de projectcontrol en de activiteiten in het jubileumjaar 2014: 100 jaar volkshuisvesting in de Hoeksche Waard. Ook over 2014 is de RvC positief over de bereikte resultaten en de gemotiveerde wijze waarop de directeur-bestuurder en de medewerkers hun taken hebben vervuld. Oud-Beijerland, 20 maart 2015 W.G. van Hassel voorzitter 21

22 Het opkomen voor de belangen van de medewerkers, daar draait het om bij de Ondernemingsraad (OR). Ook dit jaar waren er weer volop zaken waarop wij ons als OR konden buigen. Zo stonden de OR-verkiezingen, de organisatieontwikkeling HW Wonen 2.0 en de ontwikkelingen in de sector op de agenda. 4.1 Dit is de Ondernemingsraad In het jaarverslag legt de OR verantwoording af over alle belangrijke zaken uit het afgelopen jaar. Uitschieters waren de OR-verkiezingen, de organisatiewijzigingen en de notitie HW Wonen 2.0, de ontwikkelingen in de sector en de OR-enquête voor de medewerkers. De OR heeft een gezicht De Ondernemingsraad bestaat uit zeven vaste leden. Zij zijn door de medewerkers gekozen en zetten zich actief voor hen in. Eind 2014 zag de OR er als volgt uit: Ondernemingsraad Voorzitter Tweede voorzitter Secretaris Tweede secretaris Lid Lid Lid Yvonne van Son John Arensman Leen de Kreek Erika Dijkstra Hans van Efferen Ilona Stooker Marcel Mulder Verkiezingen Op 24 juni 2014 vonden er op een eigentijdse wijze Ondernemingsraadverkiezingen plaats. De medewerkers konden namelijk digitaal hun stem uitbrengen. De opkomst bedroeg 82 procent, een zeer goede respons. Na de verkiezingen is er naast vertegenwoordiging door collega s van de afdelingen Wonen en Bedrijfsvoering ook een collega van de afdeling Vastgoed in de OR gekomen. 4.2 Dit kan en mag de Ondernemingsraad De OR voert namens het personeel overleg met de werkgever. Belangrijke taken zijn: het vertegenwoordigen van het personeel; een bijdrage leveren aan de doelen van de organisatie; invloed uitoefenen op (beleids-)zaken die medewerkers direct raken; medewerkers de gelegenheid geven mee te denken, mee te praten en mee te beslissen over het beleid. In de Wet op de ondernemingsraden staat wat de OR mag en kan doen. Volgens de wet is het functioneren van een bedrijf een zaak van zowel de werkgever als de werknemers. De werknemers worden vertegenwoordigd door de OR. De OR kan invloed uitoefenen via het adviesrecht, het instemmingsrecht en het initiatiefrecht. De OR kan ook een beroep doen op passende ondersteuning. De OR heeft een strategische visie en een reglement. In dit verslagjaar is het reglement geactualiseerd. De documenten De OR als strategisch partner en Het OR-reglement zijn op ons intranet terug te vinden. 22

23 4.3 De Ondernemingsraad in 2014 In 2014 is de OR ongeveer één keer in de twee weken bij elkaar geweest. Eens in de zes weken was er een bijeenkomst met de directeur-bestuurder. Voorafgaand aan dit overleg spraken de directeurbestuurder en het dagelijks bestuur van de OR elkaar tijdens het zogenaamde agendaoverleg. In 2014 zijn er ook gesprekken geweest met de Raad van Commissarissen (RvC), de achterban en het managementteam (MT). Op de agenda In 2014 stonden er diverse onderwerpen op de agenda van de OR, zoals: de evaluatie en continuering van de Personele Regeling HW Wonen in Verandering ; de notitie organisatieontwikkelingen HW Wonen 2.0; de organisatieontwikkelingen in het algemeen; de ontwikkelingen en actualiteiten in de sector; de CAO-onderhandelingen; de incidentele afwijkingen werving- & selectiebeleid, tijdelijke arbeidscontracten en inhuurkrachten en advieskosten; het ontwikkelingsprogramma informatisering en ICT-beleid; het optimaliseren van de steunpunten; de werkkostenregeling; de verplichte snipperdagen 2014 en 2015; de werkomstandigheden in Oud-Beijerland; de verhuur van kantoorruimte in Oud-Beijerland aan derden; het actualiseren van de secundaire arbeidsvoorwaarden. Bijzondere agendapunten Een aantal zaken sprong er dit jaar uit, zoals de evaluatie en de continuering van de Personele regeling HW Wonen in verandering, de organisatiewijzigingen en de notitie organisatieontwikkelingen HW Wonen 2.0. Speciale aandacht was er ook voor de ontwikkelingen in de sector, de uitkomsten van de parlementaire enquête, de kabinetsmaatregelen en de mogelijke gevolgen hiervan voor HW Wonen en de medewerkers, en ook de moeizame CAO-onderhandelingen. Daarnaast is er in een werkgroep gesproken over het actualiseren van de secondaire arbeidsvoorwaarden. Een blijvend aandachtspunt is de klimaatbeheersing in de vestiging Oud-Beijerland. Informatie voor de OR In 2014 is de OR door de directeur-bestuurder geïnformeerd over: het Jaarverslag 2013; het Jaarplan 2014 en de meerjarenbegroting ; de evaluatie ziekteverzuimprotocol, het werving- & selectiebeleid en de collectieve ziektekostenverzekering; de inhuur en kosten van de externe adviseurs; de benchmark; de notitie Vermogen en Vitaliteit; de Managementletter 2013; het In Control Statement (ICS); de RI&E-uitkomsten enquête 2013; het huurprijzenbeleid

24 Instemming van de OR In 2014 heeft de OR ingestemd met: de collectieve vrije dagen 2014 en 2015; alcohol- en drugsbeleid (onder voorbehoud); functieprofiel teamleiders Wonen; het Woondiensten Cafetaria Systeem 2014: de keuzeperiode en -ronde. Advies van de OR In 2014 heeft de OR geadviseerd over: de ICT-gedragscode; de nieuwe leden van de RvC; de notitie organisatieontwikkelingen HW Wonen 2.0 (op hoofdlijnen). Bij Het HW Wonen Werken en de organisatieontwikkelingen volgt de OR de ontwikkelingen nauwgezet. De OR vindt het zeer belangrijk dat de Personele Regeling HW Wonen in Verandering wordt gecontinueerd. Scholing De leden van de OR doen er alles aan om de belangen van het personeel zo goed mogelijk te behartigen. In 2014 hebben de leden hun kennis vergroot tijdens tweedaagse bijeenkomsten. 4.4 Achterban op de hoogte houden Het goed en transparant informeren van de achterban is voor de OR van groot belang. Het personeel is in 2014 op de hoogte gehouden van lopende of te verwachten zaken via het intranet. Alle verslagen van het overleg met de directeur-bestuurder, de OR-nieuwsbrieven en andere relevante stukken zijn op het intranet voor de medewerkers terug te vinden. In dit verslagjaar heeft de OR een enquête uitgezet naar de medewerkers van HW Wonen om helderheid te krijgen over hoe zij denken over het functioneren van de OR. De OR was blij met de hoge respons van 80 procent. Het gaf een goed beeld van wat er onder de medewerkers leeft en waar de OR mee aan de slag moet. Uit de enquête bleek dat de communicatie naar de achterban beter kan. Stukken moeten makkelijker beschikbaar zijn en inhoudelijk duidelijker. Voor wat betreft de beschikbaarheid heeft de OR besloten om de stukken ook per mail te verspreiden. Daarnaast het toegankelijker maken van het intranet. De nieuwsbrieven probeert de OR zo inhoudelijk en duidelijk mogelijk te maken. Communiceren gaat het best als het samen gedaan wordt. Daarom is de achterban verzocht zich ook te laten horen als er zaken zijn die hen bezighouden. 24

25 De huurders van HW Wonen worden vertegenwoordigd door de plaatselijke huurdersverenigingen. Deze verenigingen (Hoeksche Waard West, Hoeksche Waard Oost en Cromstrijen) hebben zich voor wat betreft het overleg met HW Wonen verenigd in een platform. Het platform is in 2012 opgericht om een volwaardige partner te zijn in de vergaderingen en bijeenkomsten met HW Wonen. 5.1 Stichting Platform Huurdersverenigingen Hoeksche Waard Omdat de wet een platform niet erkend als wettige vertegenwoordiger van de huurder, de wet spreekt alleen van (een) huurdersorganisatie(s), hebben de gezamenlijke huurdersverenigingen een stichting opgericht met de naam Platform Huurdersverenigingen Hoeksche Waard. Het bestuur wordt gevormd uit bestuursleden van de bovengenoemde huurdersverenigingen. 5.2 Dit doet het Huurdersplatform Het Huurdersplatform draagt het eensluidend uit van de diverse onderwerpen welke in de bestuursvergaderingen van de verenigingen aan de orde komen. Om met meer kennis en dieper in te kunnen gaan op deze diverse onderwerpen heeft het platform in 2014 een aantal werkgroepen in het leven geroepen. De leden van een werkgroep verdiepen zich in een onderwerp en verzamelen hierover kennis, waarna zij het platformbestuur adviseren in het overleg met HW Wonen. 5.3 Op de agenda Het was een teleurstelling te moeten constateren dat HW Wonen zeer tegen de zin van het Huurdersplatform, de inkomensafhankelijke huurverhoging invoerde. Gelukkig werden de huren voor de huurders met de laagste inkomens met een kwart procent minder verhoogd. Voor de verhoging van 2015 is nu afgesproken dat er een duidelijker overleg plaatsvindt. Ook een terugkomend onderwerp is het huurdersonderhoud en zelf aangebrachte voorzieningen. Dit onderwerp komt begin 2015 op de agenda te staan en zal na overeenstemming bekend gemaakt worden aan de huurders. 5.4 Samen de belangen behartigen Er is in 2014 diverse malen gesproken met HW Wonen om tot een betere samenwerking en overlegsituatie te komen. Dit ging niet altijd van een leien dakje. Het dagelijks bestuur van het Huurdersplatform heeft in diverse gesprekken met onder andere de Raad van Commissarissen en de directeur-bestuurder haar mening geventileerd. Uit dit overleg hebben zij het positieve gevoel overgehouden om samen met HW Wonen in 2015 de belangen van de huurders te behartigen. 25

26 6.1 Ondernemingsplan Voor de periode hebben wij een ondernemingsplan opgesteld. De afgelopen periode is dit plan grotendeels gerealiseerd. We zijn inmiddels volop bezig met een nieuw ondernemingsplan. Dit plan wordt in de eerste helft van 2015 worden vastgesteld. Onderstaande missie en visie zijn nog ontleend aan het oude plan. 6.2 Missie en visie De missie luidt als volgt: In een Nationaal Landschap woondiensten en woonproducten aanbieden die aansluiten bij maatschappelijke ontwikkelingen en individuele woonwensen. De visie die hierbij hoort is Samen Wonen meer Waard. Goed wonen in een vitaal Nationaal Landschap. Wij gaan uit van onze eigen kracht en werken van daaruit graag samen met de mensen en organisaties om ons heen. Wij voelen ons verantwoordelijk voor goede huisvesting en de kwaliteit van wonen. 6.3 Werkgebied Wij hebben als basis de Hoeksche Waard en zien het ook als ons primaire werkgebied. Dit is een zelfstandig maar geen geïsoleerd gebied. Daarom vindt beleidsafstemming ook met andere regio s plaats. Het in de statuten vastgelegde werkgebied is veel groter. Dit werkgebied omvat grofweg de gemeenten in Zuid-Holland-Zuid. 6.4 Samenwerking Binnen de Hoeksche Waard wordt met alle gemeenten en zorg- en welzijnspartijen in meer of mindere mate samengewerkt. Onze indruk is dat deze samenwerkingen zijn gebaseerd op wederzijds vertrouwen, respect voor elkaars positie en de gedachte dat we samen meer kunnen bereiken. Wij vinden deze samenwerkingen belangrijk en er is ons veel aan gelegen de samenwerkingen verder uit te bouwen. In 2015 gaan wij samen met de gemeenten in de Hoeksche Waard regionale prestatieafspraken maken. Buiten de Hoeksche Waard werken wij samen met Trivire uit Dordrecht, Maasdelta uit Spijkenisse, Woonbron vestiging Dordrecht en WoonCompas uit Rotterdam. Met deze corporaties hebben wij (gezamenlijk) vastgoed en/of zorgen wij samen voor het beheer van dit vastgoed. Daarnaast is HW Wonen lid van Stekademy en Corporatie EnergieBeheer (CEB). Stekademy is een coöperatieve vereniging, waarvan inmiddels 23 corporaties lid zijn. De activiteiten van Stekademy zijn gericht op kennisoverdracht binnen de corporatiesector. Corporatie EnergieBeheer is een vereniging die is opgericht door AlleeWonen, Staedion, Vestia en HW Wonen en richt zich op het beheer van duurzame energieopwekkingssystemen van de aangesloten corporaties. 26

27 Met de HW Wonen Balans brengen wij op overzichtelijke wijze de voorgenomen en gerealiseerde prestaties van HW Wonen in kaart. De basis voor de voorgenomen prestaties zijn terug te vinden in het ondernemingsplan en het jaarplan De toelichting op de gerealiseerde prestaties en de relevante afwijkingen ten opzichte van de voorgenomen prestaties zijn in dit jaarverslag verwerkt. Aandachtsgebied Doelstelling 2014 Realisatie 2014 Strategie en organisatie Jaarlijkse bijeenkomst stakeholders georganiseerd? Ja Ja Jaarlijkse verantwoording over woningtoewijzing afgerond? Ja Ja Aantal fte s vastgestelde formatie 89,3 85,4 In Control Statement afgegeven door bestuurder en mt-leden? Ja Ja Hoeveel procent van de beschikbare tijd is het personeel ziek? 4,0% 5,0% Hoeveel procent van de beschikbare tijd (excl. langer dan 6 weken) is het personeel ziek? 2,5% 1,4% Aantal malen per jaar dat het bewonersblad wordt uitgegeven 3 2 Vastgoed Gesloopte woningen Opgeleverde huurwoningen Opgeleverde koopwoningen (incl. grondkavels) Opgeleverd maatschappelijk vastgoed 0 0 Wonen Aantal maal overleg met huurdersplatform 8 3 Hoeveel bedraagt de inkomstenderving door frictie- en mutatieleegstand maximaal? 542 duizend 330 duizend Hoeveel bedraagt de frictie- en mutatieleegstand als percentage van de jaarhuur? 0,85% 0,51% Hoeveel ontruimingen gaan er door? Hoeveel overlastklachten worden er behandeld?

28 Aandachtsgebied Doelstelling 2014 Realisatie 2014 Bedrijfsvoering Huurachterstand als percentage van de jaarhuur < 1% 0,87% Aantal verzonden eerste aanmaningen huurachterstand (gem. per maand)? Aantal verzonden tweede aanmaningen huurachterstand (gem. per maand)? Hoeveel procent van de huurders maakt gebruik van de mogelijkheid tot automatische incasso? 75% 72% Onderhoudslasten als percentage van de bedrijfslasten? 37,4% 30,4% Personeelskosten als percentage van de bedrijfslasten? 16,3% 18,0% Hoeveel bedragen de netto kosten van de werkorganisatie per woning? Gemiddelde kosten voor klachtenonderhoud per woning (inclusief loonkosten)? Gemiddelde kosten voor mutatieonderhoud per woning (inclusief loonkosten)? Gemiddelde kosten voor contractenonderhoud per woning? Gemiddelde kosten voor planmatig onderhoud per woning?

29 8.1 HW Wonen Werken Vanaf januari 2013 wordt er vanuit één locatie gewerkt. Het kantoor is aangepast om alle medewerkers te faciliteren bij het HW Wonen Werken. De tijd staat echter niet stil. Inmiddels zijn veel van onze medewerkers vaker op locatie actief en wordt met de gemeenten, zorgpartijen en Welzijn Hoeksche Waard nagedacht over gebiedsondernemingen. Door meer samenwerking tussen medewerkers uit deze organisaties en de burgers in de betreffende gebieden kunnen de vraagstukken in het betreffende gebied efficiënter worden opgepakt. Eén en ander heeft ook gevolgen voor de bezetting van ons hoofdkantoor. Inmiddels is daarom vanaf september 2014 een gedeelte van ons kantoor verhuurd aan de stichting Welzijn Hoeksche Waard. 8.2 Gebiedsondernemingen De samenleving is volop aan het veranderen. Onze partners (welzijn, zorg en gemeenten) maken de beweging om steeds dichter bij de klant te werken. De samenwerking met welzijn en zorg heeft een impuls gekregen door de opening van het informatiepunt Wonen, Welzijn en Zorg in s Gravendeel. De officiële opening heeft plaatsgevonden op 3 oktober 2014 door de heer Boudewijns van de Stichting Gecoördineerd Ouderenwerk (SGO) en de ANBO. In 2015 zal een evaluatie plaatsvinden. De verdere ontwikkeling van deze samenwerking en de aansluiting met de drie sociale wijkteams en jeugdteams van de gemeenten kan een plaats krijgen in een van onze locaties. Om deze ontwikkelingen te volgen en nog meer stevigheid te geven aan onze wijkteams heeft HW Wonen haar 5 teams inmiddels samengevoegd tot 3 teams. Op die manier ontstaat een min of meer natuurlijke verdeling van de Hoeksche Waard in een team West, Midden en Oost. De teams werken vanuit onze gebiedsondernemingen. Hierdoor ontmoeten medewerkers van HW Wonen de medewerkers van welzijn en zorg en de gemeenten. Ervaringen in en met het gebied kunnen uitgewisseld worden en samen kan gezocht worden naar oplossingen voor onze klanten. 8.3 Medewerkers De totale vaste formatie op 31 december bedraagt 85 fte (86,8 fte per 31 december 2013). Bij HW Wonen werken 96 medewerkers, 54 vrouwen en 42 mannen, 35 medewerkers zijn parttime werkzaam. De gemiddelde leeftijd is 46 jaar en het gemiddeld aantal dienstjaren is 13. Vijf medewerkers hebben de organisatie verlaten. Er zijn geen nieuwe medewerkers aangenomen. Naast de vaste formatie waren er eind medewerkers (5,58 fte) met een tijdelijk contract of op inleenbasis actief. 29

30 Het organisatieschema van HW Wonen ziet er per 31 december 2014 als volgt uit: Directeurbestuurder Beleid Bestuurszaken P&O Vastgoed Wonen Bedrijfsvoering Projectrealisatie en Beheer Front-Office Planning & Control Verkoop Back-Office Administratie ICT Bedrijfsbeheer Ziekteverzuim Het totale ziekteverzuimpercentage in 2014 bedroeg vijf procent (zes procent in 2013 ). Het kortdurend ziekteverzuimpercentage was 1,35 procent (1,6 procent in 2013). Functioneren Voor ons functioneringsmanagement hebben de leidinggevenden met alle medewerkers een jaarplangesprek, een voortgangsgesprek en een beoordelingsgesprek gevoerd. Bij de boordelingen scoort 96 procent van de medewerkers goed (B), 3 procent zeer goed (C) en 1 procent matig (A). Investeren in onze mensen HW Wonen investeert 2,5 procent van de loonsom aan de ontwikkeling van haar mensen door opleidingen, trainingen en coachingtrajecten aan te bieden. Stages HW Wonen vindt het belangrijk dat jonge mensen kennis maken met het werk bij een woningcorporatie en heeft in stagiaires mogen verwelkomen. 8.4 Maatschappelijke betrokkenheid Vrijwilligersdag Op 18 september zetten onze medewerkers zich een dag lang in voor de maatschappij. Wij deden dit vanwege de viering van 100 jaar Volkshuisvesting in de Hoeksche Waard. Wij staken de handen uit de mouwen door vrijwilligerswerk te doen bij de volgende organisaties: Stichting De Overbrugging in Oud-Beijerland; Stichting De Dierenstee in Numansdorp; Het Hoeksche Waards Landschap op diverse locatie in de Hoeksche Waard; De Voedselbank in Oud-Beijerland; Zorgwaard locatie Egmontshof in Oud-Beijerland; Zorgwaard locatie Zoomhoek in Oud-Beijerland; Zorgwaard locatie Dorpzigt in Zuid-Beijerland; Heemzicht in Piershil. 30

31 De werkzaamheden varieerden van opruimen, schoonmaken, timmerklussen tot het organiseren van een gezellige bingo en lunch. Het was een gezellige, geslaagde een zinvolle dag. Alle medewerkers toonden een grote betrokkenheid en willen dit de komende jaren graag herhalen. Behalve blije gezichten en vieze handen hebben wij laten zien dat wij als organisatie samen veel werk kunnen verzetten. En niet alleen voor onze eigen organisatie maar ook voor anderen. Sponsoring Om er voor te zorgen dat de Hoeksche Waard een fijn gebied is om te wonen én te leven, zijn er veel verenigingen/stichtingen die die hun steentje hieraan bijdragen. Vaak doen zij een beroep op ons om hen op een of andere manier te ondersteunen. Dit vindt plaats aan de hand van ons sponsorbeleid. Wij hebben in sponsorverzoeken toegekend met een gemiddeld sponsorbedrag van 449 euro. In 2013 bedroeg dat 56 toekenningen, met een gemiddeld sponsorbedrag van 453 euro. Daarnaast hadden wij een sponsorovereenkomst met het G-team van Zinkwegse Boys (voetbal) en het G-team van Korbatjo (korfbal) euro stelden wij beschikbaar aan de Stichting Samenleving Oud-Beijerland ter ondersteuning van de exploitatie van het seniorensteunpunt De Beijerkorf. Tot slot sponsorden wij als medeorganisator de Rabobank-fietsdag met een bedrag van euro. 8.5 Duurzaam kantoor In 2014 is hard gewerkt aan het verder optimaliseren van het WKO-systeem (warmte koude opslag) in ons bedrijfspand. Gemiddeld genomen is het binnenklimaat verbeterd, zowel in de zomer als winter, maar optimaal is het nog steeds niet. Door alle aanpassingen is het systeem wel duurzamer geworden. De cv-ketel die moet ingrijpen bij piekbelasting of storingen in het systeem is in 2014 niet in bedrijf geweest. Ten opzichte van voorgaande jaren is dan ook een grote reductie in het gasverbruik gerealiseerd. Ten opzichte van 2013 bedraagt deze reductie 77 procent. Normaliter zou het elektraverbruik dan moeten toenemen doordat de warmtewisselaar meer in gebruik is maar door de toepassing van het SWYCS (See What You Can Save) systeem is op andere onderdelen weer een besparing gerealiseerd. Daardoor is ten opzichte van 2013 per saldo ook een reductie van 5 procent op het elektriciteitsverbruik gerealiseerd. Bij de huidige tarieven een besparing van ruim 4 duizend euro. Verdere verbetering wordt in 2015 gerealiseerd door een aanpassing waarbij afhankelijk van het CO 2 -niveau in het gebouw geventileerd gaat worden. De verwachting is dat hierdoor ook het comfort zal verbeteren. De zonnepanelen op het dak van ons kantoor hebben in 2014 ongeveer 59 duizend kwh opgeleverd. Ook deze productie draagt bij aan ons duurzame profiel. 8.6 Informatisering In 2014 heeft HW Wonen nadrukkelijk ingezet op de beantwoording van de informatiseringsvraag. Intern is een stuurgroep geformeerd die sturing geeft aan het programmamanagement. Voor de lopende projecten zijn projectleiders aangewezen. Vanuit het programmamanagement is ook ingezet op het projectmatig werken. Hiervoor zijn trainingen georganiseerd. Eind 2014 is de programmaaanpak geëvalueerd en is de conclusie getrokken dat we op programma- en projectniveau de nodige slagen hebben gemaakt. Daarnaast zijn voor 2015 verbeteringen geformuleerd. De belangrijkste verbeteringen betreffen het versterken van het bepalen en uitrollen van de gezamenlijke doelstellingen en de verdere ontwikkeling van projectmatig werken. Het contract met de leverancier van ons primaire systeem is verlengd tot 2020 en met drie belangrijke samenwerkingspartners is een intentieovereenkomst gesloten. In deze intentieovereenkomst is vastgelegd om een belangrijk deel van de informatiseringsvraag, zo veel als mogelijk, gezamenlijk op te pakken. Ultimo 2014 waren 9 projecten onderhanden die de prioriteit hoog hebben gekregen. Dat betekent dat de voortgang van deze projecten in 2015 extra aandacht krijgt. Het project aanbieden van huurwoningen is in 2014 afgerond. Dit project is in december 2013 gestart met het op de nieuwe website aanbieden van de te huur staande woningen. Ook de te huur staande vrije sector woningen en de te koop staande woningen worden inmiddels via de website aangeboden. Om de overgang van advertenties in de regiokrant (Kompas) naar de digitale vorm te begeleiden is vanaf december 2013 tot en met maart 2014 zowel op de oude manier via het Kompas als op de nieuwe manier via onze website geadverteerd. 31

32 Wij hebben gemerkt dat het reageren op het aanbod niet altijd vlekkeloos is verlopen. Met vallen en opstaan konden we in september 2014 spreken van een goed werkend systeem. Niet alleen onze woningzoekenden binnen de Hoeksche Waard, maar ook de woningzoekenden buiten de Hoeksche Waard kunnen nu eenvoudig ons woningaanbod vinden. Op verzoek van huurders en de gemeenten wordt vanaf 2015 via het Kompas melding gemaakt wanneer er nieuw woningaanbod op onze website te vinden is. De verdere ontwikkeling is vaker adverteren. Op die manier wordt de doorloopsnelheid van de verhuur verhoogd en kan eerder op ons aanbod worden gereageerd. Woningzoekenden kunnen dan altijd ons woningaanbod volgen. 8.7 KWH-Huurlabel Zoals van een corporatie verwacht mag worden hechten wij grote waarde aan een goede dienstverlening aan onze klanten. Daarom is HW Wonen lid van het KWH. Vanaf 2013 laten wij de kwaliteit van onze dienstverlening continu meten. Deze meting vind plaats voor de onderdelen Telefonische bereikbaarheid; Communicatie & Informatie; Woning zoeken; Nieuwe woning; Huur opzeggen; Reparaties; Onderhoud en tot slot het behandelen van klachten over onze dienstverlening. Het voorlopige cijfer over 2014 is een 7,8. Daarmee staat HW Wonen landelijk op de 39 e plaats en in haar klassengrootte zelfs op nummer 2 We zijn trots op dit resultaat! 8.8 Afhandelen van klachten Interne klachtenprocedure HW Wonen doet er alles aan om het wonen zo aangenaam mogelijk voor huurders te maken. Toch kan het voorkomen dat huurders niet tevreden zijn over onze dienstverlening of onze medewerkers. Huurders kunnen dan een klacht bij HW Wonen indienen. HW Wonen kent een interne klachtenprocedure waarbij regels en termijnen zijn vastgesteld om de klacht van de huurder op te lossen dan wel te verhelpen. De in 2014 ontvangen klachten hebben veelal te maken met niet (goed) uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden en de communicatie met medewerkers. Alle gemelde klachten zijn naar tevredenheid van de huurders binnen de gestelde termijnen opgelost. Het verbeteren van de communicatie met huurders heeft intern voortdurend de aandacht. Het kan voorkomen dat na het doorlopen van onze interne klachtenprocedure er nog onenigheid bestaat. In dat geval kan de huurder terecht bij de Klachten Advies Commissie Hoeksche Waard. In 2014 zijn er geen klachten vanuit de interne klachtenprocedure door de huurder alsnog ingediend bij de Klachten Advies Commissie (2013: 1). Klachten Advies Commissie Voorzitter Vice-voorzitter Ambtelijk secretaris Lid Lid de heer H. Stapel de heer F. van Heusden mevrouw A.C. Groenendijk de heer H. Zwartkruis mevrouw A.M.R. van Nierop van t Grunewold In 2014 ontving de Klachten Advies Commissie elf klachten (2013: zeventien). Deze klachten kwamen van zeven verschillende klagers. Van de elf klachten bleken zeven klachten op grond van het klachtenreglement niet ontvankelijk. Deze klachten zijn dus niet in behandeling genomen. De overige vier klachten waren wel ontvankelijk en zijn in behandeling genomen via hoorzittingen. Al deze klachten zijn ongegrond verklaard. Vijf klachten die eind 2013 al ingediend waren, zijn in januari 2014 in behandeling genomen via hoorzittingen. Van deze klachten is er één gegrond verklaard, twee klachten ongegrond en twee klachten gedeeltelijk gegrond/ongegrond. 32

33 De behandelde klachten hebben betrekking op: Vijf klachten uit 2013, behandeld in januari 2014: Vocht-, trillings- en geluidsoverlast door de montage van een poort aan het eigendom van de huurwoning Vernieuwen van een keukenblok Plaatsing van een keukenafvoer bij de buren Kwaliteit van uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden en bejegening door medewerkers Kwaliteit van uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden gegrond ongegrond ongegrond deels gegrond/ongegrond deels gegrond/ongegrond 2014: Schimmelvorming in slaapkamer Schoorsteenvoegen en in relatie hiermee onkostenvergoeding Wijze van ongediertebestrijding Geluidsoverlast ongegrond ongegrond ongegrond ongegrond HW Wonen heeft in 2014 de uitspraken van de commissie opgevolgd. Dit met uitzondering van de deels gegrond/ongegronde klacht met betrekking tot bejegening door medewerkers. De bestuurder heeft dienaangaande een andere zienswijze en heeft deze gecommuniceerd met de commissie en klager. Tijdens het voorjaarsoverleg van onze directeur-bestuurder en de commissieleden van de Klachten Advies Commissie is vastgesteld dat de commissie objectief oordeelt en zich aan de afgesproken procedures houdt. Geschillencommissie Woonruimteverdeling Hoeksche Waard Het doel van de Geschillencommissie Woonruimteverdeling Hoeksche Waard is: klachten behandelen van iedere woningzoekende die zich in zijn persoonlijk belang geschaad acht door de huisvestingsverordening; bijdragen aan een goede behandeling van klachten en daarmee voor de optimalisering van de relatie tussen de partijen te zorgen; tegemoet komen aan de behoefte van woningzoekenden om invloed uit te oefenen op de huisvestingsverordening; het signaleren van knelpunten in het woonruimteverdelingssysteem. De Geschillencommissie Woonruimteverdeling bestaat uit dezelfde personen als de Klachten Advies Commissie Hoeksche Waard. HW Wonen ondersteunt het secretariaat door het leveren van een ambtelijk secretaris. Dit is mevrouw A.C. Groenendijk, Bestuurssecretaris van HW Wonen. In 2014 heeft de geschillencommissie een klacht ontvangen (in 2013: vier). Deze klacht was ontvankelijk en is via een hoorzitting in behandeling genomen. De klacht is ongegrond verklaard en heeft betrekking op de wijze waarop HW Wonen het woonruimteverdelingssysteem heeft toegepast. De betreffende gemeente Cromstrijen was vertegenwoordigd tijdens de hoorzitting. 33

34 In de Hoeksche Waard hebben wij bijna woningen en appartementen in ons bezit. Daarmee zorgen we ervoor dat heel wat inwoners van de Hoeksche Waard een dak boven het hoofd hebben. Ons primaire doel is om mensen met een bescheiden inkomen te huisvesten. Bij de woningtoewijzing gaat verder bijzondere aandacht uit naar de doelgroep senioren en starters. 9.1 Scherp toewijzen Door regels van de Europese Commissie zijn in 2012 de toewijzingseisen voor woningbouwcorporaties een stuk strenger geworden. In 2014 is 4,1 procent (2013: 5,3 procent) van de leeggekomen sociale huurwoningen verhuurd aan mensen met een inkomen boven de euro. Hiermee zijn wij binnen het toegestane percentage gebleven. 9.2 Mutaties Een overzicht van de mutaties in de bestaande woningvoorraad per gemeente: Aantal Mutaties Mutatiegraad Mutaties Mutatiegraad Kern gemeente woningen Binnenmaas ,30% ,98% Cromstrijen ,40% 130 9,60% Korendijk ,95% 80 8,12% Oud-Beijerland ,62% 227 8,83% Strijen ,99% ,31% Totaal HW Wonen ,53% ,15% In de bovenstaande tabel zijn onze woningen in de Hoeksche Waard per 1 januari 2014 opgenomen. Ons totale bezit bestaat ook uit woningen buiten de Hoeksche Waard, overige woongelegenheden, maatschappelijk vastgoed, bedrijfsonroerendgoed en garages en omvat per 31 december 2014 in totaal verhuureenheden (2013: verhuureenheden). 9.3 Verhuringen Een overzicht van de verhuringen naar huurklasse en inkomen: Huurklasse Laag (< ) Hoog ) Nietpersonen Eindtotaal Goedkoop (< 389,05) Aftoppingsgrens IHS laag (< 556,82) Aftoppingsgrens IHS hoog (< 596,75) Bovengrens IHS (< 699,48) ,48% 29 4,52% Vrije sector ( 699,48) ,32% 47 88,68% 0 53 Eindtotaal ,05% 76 10,95%

35 9.4 Huurachterstanden Wij voeren een strak, maar sociaal, incassobeleid. Rond de 10 e en 20 e van iedere maand worden de aanmaningen verstuurd. In onderstaand overzicht is de huurachterstand nader gespecificeerd Maanden achterstand aantal achterstand aantal achterstand < 1 maand % % % % 1-2 maanden 77 15% % 96 16% % 2-3 maanden 60 12% % 61 10% % 3-4 maanden 23 5% % 32 5% % > 4 maanden 62 12% % 64 11% % Totaal % % % % Eind 2014 zijn alle dossiers met betrekking tot de Huur en Overige vorderingen opnieuw beoordeeld. Uit dit onderzoek is naar voren gekomen dat een aantal vorderingen definitief als oninbaar moet worden beschouwd. In alle gevallen betreft het bedragen waarvoor een voorziening is gevormd. Van de resterende vorderingen is een inschatting gemaakt van de kans dat deze vorderingen daadwerkelijk worden geïncasseerd. Op grond van de uitgevoerde beoordeling is in duizend euro ten laste van de voorzieningen gebracht. Na deze afboeking resteert een voorziening van circa 299 duizend euro. 9.5 Ontruimingen In 2014 is 54 keer een ontruiming aangezegd. Van deze aanzeggingen zijn er in 2014 uiteindelijk 22 woningen ontruimd. Per gemeente Ontruimingen Totaal aanzeggingen Ontruimingen Totaal aanzeggingen Ontruimingen Totaal aanzeggingen Ontruimingen Totaal aanzeggingen Binnenmaas Cromstrijen Korendijk Oud-Bijerland Strijen Totaal

36 Gemiddelde energie index (EI) In 2014 heeft de woningmarkt in de Hoeksche Waard zich gestabiliseerd. Wij merken dat aan de mutatiegraad van ons bezit, de verkoop van bestaande woningen, maar ook aan de afzet van nieuwbouw koop- en huurwoningen. Voor de locaties waar de belanghouders in de Hoeksche Waard dat nodig achten hebben wij verschillende projecten in ontwikkeling. Omdat de verkoop en sloop van woningen een grotere omvang had dan de nieuwbouwopleveringen, is ons totale woningbestand iets verminderd. Eind 2014 bestaat de voorraad uit verhuureenheden ( in 2014), waarvan bijna woningen in exploitatie in de Hoeksche Waard Strategisch voorraadbeleid In 2014 is de herijking van ons strategisch voorraadbeleid (SVB) afgerond. De belangrijkste doelstellig was om het bestaande strategisch voorraadbeleid aan te passen aan de sterk veranderde marktomstandigheden. Daarnaast is ook voorgesorteerd op de veranderende wet- en regelgeving. Het herijkte beleid geeft een beeld van onze wensportefeuille per dorpskern in Duurzaam bouwen en onderhouden In 2013 hebben we gezamenlijk met Deloitte een duurzaamheidsbeleid opgesteld. Hier worden onze visie, doelstellingen en strategie verwoord. Hierin is een aantal werkgroepen benoemd om de duurzaamheid te implementeren in de organisatie. Begin 2012 waren al onze woningen voorzien van een energielabel. Hiervoor is in 2013 een beheercontract afgesloten om ervoor te zorgen dat de energielabels actueel blijven. Ook is hiervoor een beheerproces opgesteld dat in 2014 is geïmplementeerd. In bijgaande tabellen zijn de energieprestaties eind 2014 ten opzichte van voorgaande jaren opgenomen: Energielabel A B C D E F G Gemiddeld energielabel 1,90 1,70 1,50 1,30 1,10 0,90 0, Gemiddelde EI 1,81 1,77 1, A 3% 4% 4% A =< 1,05 B 15% 17% 17% B 1,06-1,30 C 24% 25% 26% C 1,31-1,60 D 21% 22% 22% D 1,61-2,00 E 21% 20% 20% E 2,01-2,40 F 13% 12% 11% F 2,41-2,90 G 2% 1% 1% G => 2,91 36

37 De wijzigingen kunnen als volgt worden verklaard. Op de eerste plaats zijn verschillende recent opgeleverde woningen gelabeld. Deze woningen hadden op basis van bouwjaar label A, maar hebben nu op basis van een echte opname, label B of C gekregen. Hierdoor is het aantal A (-13) en B (-7) labels afgenomen. Daarnaast zijn er woningen verkocht of gesloopt. Dit verklaard een verschuiving in het aantal woningen. Ook zijn er in 2014 woningen verbeterd. Dit resulteert in 86 minder F-labels en 29 minder E-labels. Tenslotte zijn er woningen in het bestand opgenomen die in een eerder stadium nog niet waren gelabeld. Per saldo leidt dit tot de volgende wijzigingen: Gehele woningvoorraad verschillen A labels B labels C labels D labels E labels F labels G labels Samenstelling woningbezit In deze paragraaf richten wij ons op de samenstelling van ons woningbezit in de Hoeksche Waard (bijna woningen). Verdeling over de kernen van de Hoeksche Waard Ruim een kwart van ons woningbezit in de Hoeksche Waard bevindt zich in de grootste kern Oud-Beijerland. In de 4 andere grote kernen staat 45 procent. Het resterende kwart staat in de kleinere kernen en de buurtschappen Mookhoek en Strijensas. De verdeling ziet er als volgt uit: 37