Sprekersbank. Motto 2015: Vrede verbindt. Ambassades van vrede

Transcriptie

1 Ambassades van vrede Sprekersbank Hoe is het om in Oekraïne, Zuid-Soedan, Irak of elders met lokale activisten aan vrede te werken? Wie zijn de moedige bruggenbouwers daar en wat is hun verhaal? En hoe is vredeswerk in Nederland georganiseerd? Ook dit jaar komen medewerkers van PAX graag naar jouw Ambassade van Vrede om te vertellen over hun vredeswerk. Gedreven en ervaren mensen die de lokale situatie in de verschillende conflictgebieden waar PAX actief is als geen ander kennen. Sommigen van hen doen dat aan de hand van een moedige bruggenbouwer, anderen vertellen vanuit andere ervaringen. Wat moet je doen? Nodig een spreker van PAX uit voor een bijeenkomst in de Vredesweek. In 2015 vindt de Vredesweek plaats van 19 tot en met 27 september. Buiten de Vredesweek is het ook mogelijk om een spreker uit te nodigen, maar dan zijn de sprekers beperkter beschikbaar. Vermeld in je verzoek de gewenste datum, locatie, titel en omschrijving van de bijeenkomst, aantal bezoekers (minimaal 25) en beschrijf wat er van de spreker wordt verwacht. Een verzoek kun je sturen naar Aan het uitnodigen van de sprekers zijn geen kosten verbonden. Wel ben je altijd welkom om een donatie te doen voor het vredeswerk van PAX op bankrekening NL03TRIO Motto 2015: Vrede verbindt Het motto van de Vredesweek 2015 is Vrede verbindt. Met dit motto roept PAX op tot ontmoeting en verbinding en zet zij moedige bruggenbouwers, zowel in Nederland als in conflictgebieden, in de schijnwerpers. We lichten er vier uit. Dit jaar vertellen medewerkers van PAX graag meer over deze bruggenbouwers en de projecten waar zij samen met hen aan werken. Wil je weten wie deze bruggenbouwers zijn en waar zij zich dagelijks mee bezig houden en welke collega s meer over hun kunnen vertellen? Kijk dan snel verder. Jij kan deze bruggenbouwers tijdens de Vredesweek op verschillende manieren steunen. Wil je weten hoe, ga naar vfonds is hoofdpartner van de Vredesweek PAX! Sprekersbank 1

2 Nederland Wees verdraagzaam en oprecht nieuwsgierig. Iedereen heeft een verhaal. Onder dat motto maakt bruggenbouwer Saïd Bouharrou (1978), bestuurslid van de Nijmeegse Al-moslimin moskee, zich hard voor verbroedering en verdraagzaamheid. In het dagelijks leven is Saïd ondernemer en vader. In zijn vrije tijd organiseert hij debatten en ontmoetingen om solidariteit in zijn stad te bevorderen. Hij werd gegrepen door de groeiende moslimen jodenhaat als gevolg van conflicten in Gaza, Syrië en Irak. Om te voorkomen dat deze haat overwaait naar Nederland, riep hij religieuze leiders in Nijmegen op om afstand te nemen van het geweld. dit heeft geleid tot vele gesprekken en debatten in de stad waardoor mensen met verschillende culturele achtergronden elkaar nu nog beter weten te vinden. Het resulteerde ook in een breed ondertekende vredesverklaring. Bruggenbouwer: Saïd Bouharrou In januari 2015 ontving Saïd Bouharrou de dalesprijs: een prijs die ieder jaar wordt uitgereikt aan een Nijmegenaar die zich uitzonderlijk heeft ingezet tegen discriminatie en racisme. Collega s van PAX komen graag langs om meer te vertellen over hoe Saïd zich inzet in Nederland. Sprekers Edwin Ruigrok Beleidsmedewerker Identiteit Mensen waar dan ook verlangen een eenvoudig vreedzaam leven voor zichzelf en voor hun kinderen. Dit bescheiden verlangen ontroert me nog altijd en is de sleutel tot vrede. Vrede is dan ook geen heilstaat, maar een plek waar mensen met al hun zwakheden elkaar durven te beminnen. Weet veel van: religie en samenleving, kerkelijke relaties. Edwin studeerde af als geestelijk verzorger en werkt sinds 2003 voor PAX als identiteitsmedewerker. Hij onderhoudt contacten met de Wereldraad van Kerken en andere christelijke vredesorganisaties. Hij woonde en werkte van 1989 tot 2007 in Afrika en Azië na een studie aan de landbouwuniversiteit. Hij ontwikkelde Vredesvluchten, waarmee je vredesactivisten lokaal of internationaal virtueel kunt steunen. In 2014 reisde hij naar Oekraïne en adviseert PAX over het belang van de rol van de kerken in het vredesproces. Lees meer over Vredesvluchten op PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Nederland 2

3 Annemarie Sweeris Mediator We moeten het met elkaar doen op deze planeet en om dat vol te houden zullen we onze verschillen moeten oplossen via praten in plaats van met geweld (vrij naar Tenzin Gyatso, 14e Dalai Lama). Dat is zo in mijn eigen buurt in Deventer en ook bij belangrijke conflicten in de wereld. Ik geloof in de kracht van een goed gesprek tussen strijdende partijen, tussen gemeenschappen, tussen regering en burgers, tussen buren. Weet veel van: mediation, dialoog. Annemarie studeerde ooit Internationale Betrekkingen/Mensenrechten in Groningen en de VS en trainde rechters en juristen in mensenrechten. Sinds 2002 werkt ze bij PAX o.a. als programmaleider in Oost-Congo, een droombaan. Op basis van haar ervaringen daar volgde ze opleidingen tot mediator in Nederland en de VS. Die ervaring gebruikt ze om collega s, lokale Ambassades van Vrede en andere geïnteresseerden te helpen in het vormgeven en voeren van een goed gesprek. U kunt haar benaderen voor een beknopte workshop over hoe je mediation vaardigheden kunt inzetten in de eigen buurt. Wat gaat er goed? Wat kan beter? Dion van den Berg Senior Beleidsadviseur Ik ben in 1977 actief geworden in de vredesbeweging, vanaf de start van de IKV-campagne tegen kernwapens. Ik was een vredesactivist, en ik voel me nog steeds een vredesactivist. Ik vind het heerlijk om te werken met mensen in Nederland en in confl ictgebieden die zich lokaal belangeloos inzetten voor de vrede. Weet veel van: lokaal vredeswerk in Nederland, de geschiedenis van de Nederlandse vredesbeweging, interreligieuze dialoog, democratisering, vredeswerk in Srebrenica, Oekraïne, Syrië, Congo en Zuid-Soedan. Dion is sinds de IKV-campagne tegen kruisraketten in 1977, actief in het vredeswerk. De grote demonstraties, de val van de Muur, de Balkanoorlogen, hij was erbij. Je hoeft, aldus Dion, geen universitaire studie te hebben gevolgd om je nuttig te maken voor vredeswerk in verre landen. Hij ziet altijd mogelijkheden om problemen ver weg te verbinden met problemen in onze eigen dorpen en steden. PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Nederland 3

4 Guido de Graaf Bierbrauwer Programmaleider Peace Activism 2.0 Vredesactivisme werkt! Weet veel van: Peace Activism 2.0: nieuwe vormen van (vredes)activisme, zowel online als offline, geweldloos verzet en volksrevoluties (Servië, Georgië, Oekraïne, Egypte, Tunesië). Werken met jonge vredesactivisten. Daarnaast kennis van Oost-Europa: Armenië, Azerbeidzjan en Georgië en de niet-erkende gebieden Zuid-Ossetië en Nagorno Karabach, Oekraïne en de rol van Rusland in Europese vredes- en veiligheidsvraagstukken. Guido werkt sinds 2007 bij PAX. Hij studeerde Oost-Europese Studies aan de Universiteit van Amsterdam en was actief bij Niet Nix, de vernieuwingsbeweging rond de Partij van de Arbeid. Hij houdt zich voornamelijk bezig met nieuwe vormen van vredesactivisme, voorbeelden daarvan zijn te vinden op Volg Guido op Twitter Pim Gerritsen Programmamedewerker Peace Activism 2.0/Midden-Oosten Those who love peace must learn to organize as effectively as those who love war. Weet veel van: nieuwe vormen van activisme, vredesactivisme in het Midden-Oosten. Pim heeft veel contact met jonge vredesactivisten uit het Midden-Oosten. De veranderkracht van jonge mensen is enorm en de creatieve manieren die jonge activisten verzinnen om hun maatschappijen te veranderen werken inspirerend, niet alleen voor mensen in Nederland, maar vooral ook voor activisten in andere landen. Na zijn studies Interculturele Communicatie en Internationale Betrekkingen werkte en reisde Pim door Palestina en Libanon. Daar zag hij de kracht en de weerbaarheid van jonge mensen. Bij PAX is hij bezig met het ondersteunen van nieuwe vormen van vreedzaam activisme. Voorbeelden van zijn werk zijn te vinden op en Volg Pim op Twitter PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Nederland 4

5 Jan Jaap van Oosterzee Beleidsadviseur Midden-Oosten Volksopstanden in de Arabische wereld en de onderdrukking ervan door de zittende regimes, hebben in een paar jaar geleid tot chaos en geweld, met de burgeroorlog in Syrië als triest dieptepunt. Het Midden Oosten en Noord-Afrika zullen er nooit meer het zelfde uitzien. Wij proberen er aan bij te dragen dat het niet alleen anders, maar ook iets beter wordt. Daarom blijft PAX inzetten op bruggenbouwers in de zeer verdeelde samenlevingen in het Midden-Oosten. Weet veel van: Syrië, Irak en Israël/Palestina, mensenrechtenschendingen en democratisering in Arabische landen, religieuze en etnische minderheden, vrijheid van godsdienst en levensovertuiging en Europese betrokkenheid bij de Arabische wereld. Jan Jaap begon in 1997 bij IKV, aanvankelijk als coördinator van het Euro- Arabisch dialoog project, later als programmaleider Midden-Oosten en Marokko. Van 2005 tot 2010 was Jan Jaap teamleider Midden-Oosten en Azië en op dit moment werkt hij als adviseur beleid en lobby binnen het Midden-Oosten team. Lees ook de blog van het Midden-Oosten team op PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Nederland 5

6 Oekraïne mensen moeten elkaar weer als mensen zien. We hebben allemaal behoefte aan waardigheid, erkenning en veiligheid. Als we dat erkennen, kunnen we praten over een oplossing voor het geweld. Eén waarbij we allemaal winnen. Als de mensen in Oekraïne vredig met elkaar willen samenleven, moeten ze met elkaar in gesprek gaan en blijven. Olena Hantsyak-kaskiv gelooft hier heilig in en laat daarom mensen uit verschillende groepen met elkaar kennismaken en in gesprek gaan over gemeenschappelijke waarden. Van mensen uit verschillende protestbewegingen tot legerpriesters, van leden van de oproerpolitie, tot bezorgde burgers en van pro-russisch tot pro- Europees. dit is niet altijd gemakkelijk en zeker niet vanzelfsprekend, want elke keer dat er een bom explodeert of een raket wordt afgevuurd, worden de inwoners van Oekraïne verder uit elkaar gedreven. Bruggenbouwer: Olena Hantsyak-Kaskiv Collega s van PAX komen graag langs om meer te vertellen over het werk van Paride en hoe je hem kunt steunen. Sprekers Cinta Depondt Programmaleider Oekraïne Confl ict maakt veel kapot. Mijn werk bestaat vaak uit het zoeken naar oplossingen vanuit menselijke waardigheid en verantwoordelijkheid. Op basis van deze twee waarden ga ik dan met betrokkenen uit het confl ictgebied op zoek naar iets nieuws. Dat levert vaak mooie resultaten op. Weet veel van: mediatie, facilitatie, dialoogprocessen, Oekraïne, Rusland, Zuidelijke Kaukasus, voormalige Sovjet-Unie, (democratische) transitieprocessen en conflict. Cinta studeerde politieke wetenschappen, Russisch en Georgisch in Nice, Parijs en Moskou, werkte voor de Nederlandse ambassade in Tbilisi (Georgië) en vervolgens vijf jaar in het Eurazië-team van vredesorganisatie International Alert in Londen. Sinds 2009 is ze terug in Nederland waar ze tot 2013 werkte aan het Kaukasusprogramma van PAX. Sinds 2014 richt ze zich op de conflictsituatie in Oekraïne, waar ze regelmatig naar toe reist. PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Oekraïne 6

7 Pieter-Jan Baas Programmamedewerker Oekraïne Waarom het soms ergens helemaal mis kan gaan fascineert mij, maar ik ben nog meer geïnteresseerd in de mogelijkheden die zich voordoen om er iets aan te veranderen. Weet veel van: Oekraïne, dictaturen, democratische transities, het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan om Nagorno-Karabach en de verhouding tussen Kosovo en Servië. Pieter-Jan studeerde Internationale Betrekkingen in Groningen en was docent aan diezelfde opleiding tot hij in 2013 bij PAX belandde. Zijn ervaring richt zich voornamelijk op alles wat te maken heeft met conflict en transitieprocessen in landen van de voormalige Sovjet-Unie en de Balkan. Momenteel werkt hij aan dialoog in Oekraïne, maar hij houdt zich ook bezig met de gevolgen van het conflict voor de veiligheidssituatie in Europa. Dion van den Berg Senior Beleidsadviseur Ik ben in 1977 actief geworden in de vredesbeweging, vanaf de start van de IKV-campagne tegen kernwapens. Ik was een vredesactivist, en ik voel me nog steeds een vredesactivist. Ik vind het heerlijk om te werken met mensen in Nederland en in confl ictgebieden die zich lokaal belangeloos inzetten voor de vrede. Weet veel van: lokaal vredeswerk in Nederland, de geschiedenis van de Nederlandse vredesbeweging, interreligieuze dialoog, democratisering, vredeswerk in Srebrenica, Oekraïne, Syrië, Congo en Zuid-Soedan. Dion is sinds de IKV-campagne tegen kruisraketten in 1977, actief in het vredeswerk. De grote demonstraties, de val van de Muur, de Balkanoorlogen, hij was erbij. Je hoeft, aldus Dion, geen universitaire studie te hebben gevolgd om je nuttig te maken voor vredeswerk in verre landen. Hij ziet altijd mogelijkheden om problemen ver weg te verbinden met problemen in onze eigen dorpen en steden. PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Oekraïne 7

8 Edwin Ruigrok Beleidsmedewerker Identiteit Mensen waar dan ook verlangen een eenvoudig vreedzaam leven voor zichzelf en voor hun kinderen. Dit bescheiden verlangen ontroert me nog altijd en is de sleutel tot vrede. Vrede is dan ook geen heilstaat, maar een plek waar mensen met al hun zwakheden elkaar durven te beminnen. Weet veel van: religie en samenleving, kerkelijke relaties. Edwin studeerde af als geestelijk verzorger en werkt sinds 2003 voor PAX als identiteitsmedewerker. Hij onderhoudt contacten met de Wereldraad van Kerken en andere christelijke vredesorganisaties. Hij woonde en werkte van 1989 tot 2007 in Afrika en Azië na een studie aan de landbouwuniversiteit. Hij ontwikkelde Vredesvluchten, waarmee je vredesactivisten lokaal of internationaal virtueel kunt steunen. In 2014 reisde hij naar Oekraïne en adviseert PAX over het belang van de rol van de kerken in het vredesproces. Lees meer over Vredesvluchten op PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Oekraïne 8

9 Zuid-Soedan Boosheid lost niks op, maar zet het om in strijdlust en je bent tot alles in staat. kunnen verschillende etnische groepen in vrede samenleven in Zuid- Soedan? Het vredesdorp kuron, dat in 2005 is gesticht door bisschop Paride taban (1936), bewijst het! Het dorp is een baken van vrede in het door conflict doordrongen Zuid-Soedan. Er wonen verschillende bevolkingsgroepen vreedzaam samen, terwijl geweld in de rest van het land nog steeds de boventoon voert. Holy trinity Peace Village kuron is een voorbeeld voor de omgeving van het dorp. Om dit unieke vredesinitiatief uit te breiden is hulp nodig. Onze hulp. jouw hulp! Bruggenbouwer: Paride Taban Het belangrijke vredeswerk van bisschop Paride Taban Paride taban was van 1983 tot 2004 bisschop in de Zuid-Soedanese provincie torit. Na zijn pensioen heeft hij het voortouw genomen in het verspreiden van vrede door de oprichting van kuron. Onder het motto Boosheid lost niks op, maar zet het om in strijdlust en je bent tot alles in staat zet de bisschop zich echter zijn hele leven al in voor vredesdialoog en ontwikkeling in Zuid-Soedan. Hij schuwt het daarbij niet politiek leiders en lokale krijgsheren de waarheid te vertellen. Ook is hij in 2014 nauw betrokken geweest bij het vredesakkoord tussen de regering van Zuid-Soedan en de rebellen van david Yau Yau. In 2013 ontving hij de prestigieuze VN Sergio Vieira de mello vredesprijs voor zijn tomeloze inzet om verschillende gemeenschappen in Zuid-Soedan met elkaar te verbinden. Collega s van PAX komen graag langs om meer te vertellen over het werk van Paride en hoe je hem kunt steunen. Sprekers Sara Ketelaar Programmaleider Grensgebied tussen Zuid-Soedan / Oeganda / Kenia Echte vrede vergt een lange adem. Het betekent bruggen slaan tussen slachtoffers van geweld en daders, tussen maatschappelijke organisaties en de overheid, dialoog tussen wij en zij. Weet veel van: lokale vredesprocessen tussen nomadische groepen, vrede en sportprogramma s, Kuron vredesdorp. Sara heeft Culturele Antropologie en Sociologie gestudeerd aan de Universiteit Leiden. Ze kent Bisschop Taban heel goed, hij doopte haar PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Zuid-Soedan 9

10 zoon met de Afrikaanse naam Amani, dat vrede betekent in het Swahili. Sinds 2003 werkt ze voor PAX. Ze woonde vijf jaar in Kenia, van daaruit werkte ze samen met lokale partners aan een peace & sports programma om met name jonge mannen ervan te weerhouden geweld te gebruiken. Ze bouwde aan een vredesnetwerk voor het voorkomen van conflicten. Nu werkt ze vanuit Nederland aan internationale en regionale lobby op vrede en veiligheidskwesties. Sara heeft ook aan de wieg gestaan van het clustermunitieverdrag en ze werkte aan tal van andere wapendossiers. Kathelijne Schenkel Programmaleider Zuid-Soedan Het geluid van het maatschappelijk middenveld is erg belangrijk. Regeringen, ook de Nederlandse, verschuilen zich nog veel te veel achter de eigen economische belangen. Dat is niet erg bevorderlijk voor veiligheid en vrede in de wereld. Weet veel van: Zuid-Soedan, olie-industrie, bedrijven en conflict, maatschappelijk verantwoord ondernemen, lobby en onderzoek. Kathelijne leidt het Zuid-Soedan programma bij PAX. Haar doel is vooral de lokale bevolking te helpen met het beschermen van hun rechten en belangen en conflict te voorkomen. Het programma richt zich op (vredes)dialoogprocessen tussen gemeenschappen, deelname van het maatschappelijk middenveld aan politieke besluitvorming, waaronder de herziening van de grondwet en het vormgeven van veiligheid op gemeenschapsniveau. Kathelijne kan goed verhalen vertellen over de invloed van delfstoffenwinning op lokale samenlevingen in (post-) conflictgebieden, want in Zuid-Soedan is olie vaak een bron van conflict. Stefanie Wierda Programmamedewerker Zuid-Soedan Inspirerend blijft het werken met activisten die ondanks ontmoedigende omstandigheden blijven geloven in een hoopvolle toekomst. Hun kracht maakt vrede mogelijk! Weet veel van: Zuid-Soedan, economische en religieuze dimensies van conflict, India en Pakistan en politieke ontwikkelingen in het Midden-Oosten met name Jemen. Stefanie is politicologe. Na haar studie werkte zij een aantal jaar in de Tweede Kamer als persoonlijk medewerker van twee Kamerleden van het CDA. Daarna deed ze een tijdje vrijwilligerswerk in Cambodja. Na terugkomst in Nederland werkte Stefanie twee jaar voor Oxfam Novib op noodhulp in Pakistan en Zuid-India. Begin 2009 begon Stefanie bij PAX als programmamedewerker op het dossier Kashmir. Eind 2010 werd ze werkzaam op Soedan en Zuid-Soedan. PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Zuid-Soedan 10

11 Nico Plooijer Programmaleider Hoorn van Afrika Praten werkt; het is in de dialoog dat het alle partijen duidelijk wordt wat ze moeten doen. Weet veel van: Zuid-Soedan, Soedan, lokale vredesprocessen, lobby & advocacy, vredesonderhandelingen. Nico heeft meer dan 10 jaar ervaring in vredeswerk in en rond Soedan en Zuid-Soedan. Hij nam namens PAX deel aan diverse pogingen om te bemiddelen in het conflict tussen het Oegandese Verzetsleger van de Heer (van Joseph Kony) en de Oegandese regering. Vorig jaar faciliteerde hij de onderhandelingen tussen de regering van Zuid-Soedan en de rebellenbeweging SSDM/A onder leiding van generaal David YauYau. Nu leidt hij het programma Verbinden in Veiligheid dat zich richt op het versterken van vrede, veiligheid en de rechtsorde in de Hoorn van Afrika. Volg Nico op Twitter Jelena Sporin Programmamedewerker Hoorn van Afrika Oppression breeds the power to oppose it. - Andrew Solomon Weet veel van: Soedan, de Nuba Mountains, lokale vredesopbouw. Jelena studeerde Culturele Antropologie en Conflict Studies & Human Rights aan de Universiteit Utrecht. Na enige tijd gewerkt te hebben op het Soedan en Zuid-Soedan programma werkt Jelena nu voor het programma Verbinden in Veiligheid dat zich richt op het versterken van vrede, veiligheid en de rechtsorde in de Hoorn van Afrika. Daarbinnen houdt Jelena zich vooral bezig met lokale vredesinitiatieven in de Nuba Mountains en Blue Nile. Simone Remijnse Programmamedewerker Lokaal bestuur en vredesopbouw Als ik terug kom van een veldbezoek, weet ik weer waar ik het voor doe. Het zit hem in de kleine dingen. Weet veel van: Colombia en Zuid-Soedan, conflictbemiddeling, ondersteuning slachtoffers, dialoog, lokaal bestuur in conflictgebied. Simone werkte lange tijd voor het programma Colombia binnen PAX en was betrokken bij verschillende projecten zoals het verlenen van sociale juridische en psychologische steun aan slachtoffers van gewapend conflict, het opleiden van lokale conflictbemiddelaars en ondersteuning van organisaties bij PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Zuid-Soedan 11

12 landconflicten. Vanaf begin 2014 houdt ze zich bezig met lokaal bestuur en vredesopbouw in verschillende regio s in het Midden-Oosten en in de Hoorn van Afrika. Egbert Wesselink Programmaleider Delfstoffen Immer moedig voorwaarts. Weet veel van: delfstoffenwinning, veiligheid en mensenrechten, maatschappelijk verantwoord ondernemen, bloedkolen. Egbert werkt met grote ondernemingen om de rechten en belangen van kwetsbare bevolkingen te verdedigen. Hij richt zich vooral op het veiligheidsbeleid van bedrijven en regeringen en het aanscherpen van internationale regels, zoals de Voluntary Principles on Security and Human Rights. Bedrijven die zeggen maatschappelijk verantwoord te ondernemen, moeten hun beloften nakomen. Werkgebieden zijn (Zuid-)Soedan, DR Congo, en Colombia. Joost van Puijenbroek Programmaleider Centraal Afrika Er is een afschuwelijke oorlog geweest in DR Congo met miljoenen doden. Vrede en veiligheid en een stabiele regering zal door de bevolking zelf georganiseerd moeten gaan worden. Alleen dan kan de vrede duurzaam zijn. Ondanks alle ellende spreekt de bevolking zich wel uit. Op momenten dat het allemaal uitzichtloos lijkt, put ik hoop uit hun vastberadenheid. Weet veel van: DR Congo en buurlandenland, goudwinning, illegale exploitatie van tropisch oerwoud, Afrikaanse Unie. Joost heeft Antropologie gestudeerd in Utrecht en Amsterdam. Vervolgens woonde hij vijf jaar in Afrika (Kenia en Burkina Faso) en werkte hij acht jaar bij Memisa. Inmiddels werkt hij alweer bijna dertien jaar bij PAX op Centraal Afrika. Hoe organiseer je veiligheid in gemeenschappen, hoe kunnen mensen hun landconflicten vreedzaam oplossen en wat is de rol van de internationale gemeenschap hierbij? Dergelijke vragen komen met veel voorbeelden aan bod in de verhalen van Joost. PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Zuid-Soedan 12

13 Jogien Bakker Programmaleider Ituri, DR Congo Bewaar de Vrede, vooral in Vredestijd. Weet veel van: DR Congo, goudwinning, gender en conflict, noodhulp in conflict, antropologisch onderzoek. In 1994 was Jogien tijdens de genocide in Rwanda werkzaam in buurland Kenia. De oorlog kwam dus erg dicht bij. Later werkte ze in Sierra Leone. Jogien werkte niet alleen op het Afrikaanse continent, maar was ook betrokken bij de wederopbouw van Bosnië en Herzegovina. Eenmaal terug in Nederland hield ze zich bezig om humanitaire hulp in conflictsituaties zodanig te ontwerpen dat het vrede en veiligheid stimuleert in plaats van ondermijnt. Sinds 2011 werkt ze op veiligheidsvraagstukken in Oost-Congo. Als antropoloog vindt Jogien de afwisseling tussen aanwezigheid ter plekke en reflectie op afstand essentieel voor goed vredeswerk. Zien, horen en begrijpen is haar devies! Dion van den Berg Senior Beleidsadviseur Ik ben in 1977 actief geworden in de vredesbeweging, vanaf de start van de IKV-campagne tegen kernwapens. Ik was een vredesactivist, en ik voel me nog steeds een vredesactivist. Ik vind het heerlijk om te werken met mensen in Nederland en in confl ictgebieden die zich lokaal belangeloos inzetten voor de vrede. Weet veel van: lokaal vredeswerk in Nederland, de geschiedenis van de Nederlandse vredesbeweging, interreligieuze dialoog, democratisering, vredeswerk in Srebrenica, Oekraïne, Syrië, Congo en Zuid-Soedan. Dion is sinds de IKV-campagne tegen kruisraketten in 1977, actief in het vredeswerk. De grote demonstraties, de val van de Muur, de Balkanoorlogen, hij was erbij. Je hoeft, aldus Dion, geen universitaire studie te hebben gevolgd om je nuttig te maken voor vredeswerk in verre landen. Hij ziet altijd mogelijkheden om problemen ver weg te verbinden met problemen in onze eigen dorpen en steden. PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Zuid-Soedan 13

14 Irak Wij zijn allemaal burgers. Het valt niet mee om je in Irak, te midden van een heftige strijd tussen ISIS, koerdische strijders, het Irakese leger en een westers-arabische coalitie, uit te spreken voor vreedzaam samenleven. toch is dit precies wat Nawras (1985) elke dag doet. Zij is een belangrijke spil in een netwerk van jongeren dat trainingen, uitwisselingen en evenementen organiseert om solidariteit en verzoening tussen gemeenschappen te versterken. dit unieke dialoogprogramma genaamd Wij zijn allemaal burgers (kullina muwatinin) stimuleert Irakese burgers om zich eerst inwoner van het land te voelen en dan pas yezidi, sjiiet, soenniet, christen of anderszins. Bruggenbouwer: Nawras Net als in veel andere landen, wordt in Irak de angst voor minderheden aangewakkerd voor politieke doeleinden. Strijdende partijen hebben er baat bij de verschillen tussen bevolkingsgroepen te overdrijven. Nawras zet zich binnen het programma, maar ook via haar werk als journaliste, in voor de rechten van deze minderheden. En dat is niet gemakkelijk; het is roeien tegen de stroom in. Een van haar doelen is dat opiniemakers, maar ook politici, minder ruimte krijgen om religieuze en etnische minderheden tegen elkaar uit te spelen. Vanwege haar eigen veiligheid gebruiken we alleen de voornaam van Nawras. Collega s van PAX komen graag langs om meer te vertellen over het werk van Nawras en hoe je haar kunt steunen. Sprekers Thirsa de Vries Programmaleider Irak In de zee zijn we allemaal water. Weet veel van: Irak, etnische en religieuze minderheden in het Midden- Oosten, sektarisme, ISIS, gender en conflict, politie, maatschappelijk middenveld en democratisering. Thirsa heeft Talen en Culturen van het Midden-Oosten en Filosofie gestudeerd en werkt sinds 2009 bij PAX op het Midden-Oosten. In Irak werkt zij aan programma s op onderwerpen als jongerenparticipatie; sektarisme en bescherming van minderheden; vrouwen, vrede en veiligheid en lokaal bestuur. Ze reist veel naar Irak en spreekt vloeiend Arabisch. Thirsa kent Nawras persoonlijk. Lees ook de blog van het Midden-Oosten team op PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Irak 14

15 Sam van Vliet Programmamedewerker Midden-Oosten Niets is geheel waar, en zelfs dat niet. - Joris Luyendijk. Weet veel van: Libanon, Syrië, Jemen, Irak, islam, vluchtelingenproblematiek, demografische veranderingen Sam heeft naast antropologie ook master in Islam in de Moderne Wereld. Hij reist sinds 2005 naar het Midden-Oosten. Hij woonde achtereenvolgens in Syrië, Palestina, Jemen en Libanon. Daar werkte hij met verschillende vluchtelingen. Vorige jaar keerde hij terug naar Nederland. Hij coördineert het Irak programma Wij zijn allemaal burgers en begeleidt een onderzoek naar terugkeer van ontheemden naar gebieden waar ISIS geheerst heeft. Hij heeft een bijzondere interesse voor de demografische veranderingen die de Arabische regio op dit moment doormaakt en hoe dit zich verhoudt tot het vredig samenleven van verschillende gemeenschappen. Lees ook de blog van het Midden-Oosten team op Jan Jaap van Oosterzee Beleidsadviseur Midden-Oosten Volksopstanden in de Arabische wereld en de onderdrukking ervan door de zittende regimes, hebben in een paar jaar geleid tot chaos en geweld, met de burgeroorlog in Syrië als triest dieptepunt. Het Midden Oosten en Noord-Afrika zullen er nooit meer het zelfde uitzien. Wij proberen er aan bij te dragen dat het niet alleen anders, maar ook iets beter wordt. Daarom blijft PAX inzetten op bruggenbouwers in de zeer verdeelde samenlevingen in het Midden-Oosten. Weet veel van: Syrië, Irak en Israël/Palestina, mensenrechtenschendingen en democratisering in Arabische landen, religieuze en etnische minderheden, vrijheid van godsdienst en levensovertuiging en Europese betrokkenheid bij de Arabische wereld. Jan Jaap begon in 1997 bij IKV, aanvankelijk als coördinator van het Euro- Arabisch dialoog project, later als programmaleider Midden-Oosten en Marokko. Van 2005 tot 2010 was Jan Jaap teamleider Midden-Oosten en Azië en op dit moment werkt hij als adviseur beleid en lobby binnen het Midden-Oosten team. Lees ook de blog van het Midden-Oosten team op PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Irak 15

16 Jannie Kuik Programmaleider Israël - Palestina Door burgeroorlog en extremisme neemt het aantal slachtoffers toe. De regio wordt steeds instabieler. Er is grote betrokkenheid vanuit ons land en onze kerken bij Israël, maar ook bij de Palestijnen. Welke rol speelt het confl ict tussen Israël en de Palestijnen in het Midden-Oosten? En wat kunnen wij bijdragen? Met behulp van beelden en achtergrondinformatie neem ik u graag mee op een reis naar Israël en de Palestijnse gebieden. Weet veel van: Israël, Palestina en andere landen in het Midden-Oosten. Jannie werkt al sinds 1980 bij PAX (eerst bij IKV). Ze is socioloog en reist diverse keren per jaar naar Israël of Palestina, soms ook naar de Gaza-strook. Vragen waarover ze zich buigt zijn: wat de invloed is van vijandbeelden, wat zijn de zelfbeelden die nodig zijn om een conflict vol te houden. Wie zijn vredestichters die aan beide kanten pogingen doen om het conflict op te lossen en wie zijn de partijen die het tegenovergestelde proberen te bewerkstelligen? Wat is de rol van de omringende landen en de internationale gemeenschap en hoe gaan ze om met het vluchtelingenvraagstuk? Wat kunnen mensen vanuit Nederland doen? Is een boycot nodig, nuttig of juist het verkeerde signaal? Hoe kunnen we de vredestichters steunen? Hoe maken we de discussie in onze eigen omgeving productief en voorkomen we dat we het conflict zelf nog eens op kleine schaal voortzetten? Lees ook de blog van het Midden-Oosten team op Evert-Jan Grit Programmamedewerker Midden-Oosten / campaigner Adopt a Revolution You can t be neutral on a moving train. Weet veel van: jongeren en activisme in het Midden-Oosten (met name in Syrië), het verbinden van activisme in het Midden-Oosten en Noord-Afrika met Nederland en Europa door o.a. ICT, nieuwe media en kunst en cultuur. Evert-Jan is antropoloog. Hij heeft veel gewerkt en gereisd in het Midden- Oosten. Hij deed veldonderzoek in de Gazastrook en was verkiezingswaarnemer in Palestina. Als programmamedewerker van PAX bezoekt hij nog steeds regelmatig de regio. Naast projectenwerk ligt zijn focus ook op campagne- en lobby activiteiten. Lees ook de blog van het Midden-Oosten team op PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Irak 16

17 Guido de Graaf Bierbrauwer Programmaleider Peace Activism 2.0 Vredesactivisme werkt! Weet veel van: Peace Activism 2.0: nieuwe vormen van (vredes)activisme, zowel online als offline, geweldloos verzet en volksrevoluties (Servië, Georgië, Oekraïne, Egypte, Tunesië). Werken met jonge vredesactivisten. Daarnaast kennis van Oost-Europa: Armenië, Azerbeidzjan en Georgië en de niet-erkende gebieden Zuid-Ossetië en Nagorno Karabach, Oekraïne en de rol van Rusland in Europese vredes- en veiligheidsvraagstukken. Guido werkt sinds 2007 bij PAX. Hij studeerde Oost-Europese Studies aan de Universiteit van Amsterdam en was actief bij Niet Nix, de vernieuwingsbeweging rond de Partij van de Arbeid. Hij houdt zich voornamelijk bezig met nieuwe vormen van vredesactivisme, voorbeelden daarvan zijn te vinden op Volg Guido op Twitter Pim Gerritsen Programmamedewerker Peace Activism 2.0/Midden-Oosten Those who love peace must learn to organize as effectively as those who love war. Weet veel van: nieuwe vormen van activisme, vredesactivisme in het Midden-Oosten. Pim heeft veel contact met jonge vredesactivisten uit het Midden-Oosten. De veranderkracht van jonge mensen is enorm en de creatieve manieren die jonge activisten verzinnen om hun maatschappijen te veranderen werken inspirerend, niet alleen voor mensen in Nederland, maar vooral ook voor activisten in andere landen. Na zijn studies Interculturele Communicatie en Internationale Betrekkingen werkte en reisde Pim door Palestina en Libanon. Daar zag hij de kracht en de weerbaarheid van jonge mensen. Bij PAX is hij bezig met het ondersteunen van nieuwe vormen van vreedzaam activisme. Voorbeelden van zijn werk zijn te vinden op en Volg Pim op Twitter PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Irak 17

18 Mathieu Hermans Teamleider Midden-Oosten, gender en vredesactivisme Vrede vraagt vertrouwen, verbinding en verantwoordelijkheid. Weet veel van: Midden-Oosten, Zuidelijke Kaukasus, West-Balkan (in het bijzonder Srebrenica), West-Afrika, onderhandelings- en dialoogprocessen, waarheid en verzoening. Mathieu werkt al sinds 1987 aan internationale samenwerking, vrede en veiligheid. Eerst bij (Oxfam)Novib en Save the Children en sinds 2005 werkt hij bij PAX, nu als teamleider Midden-Oosten. Hij geeft leiding aan twaalf bevlogen medewerkers die zich bezighouden met conflicttransformatie, gender en vredesactivisme in deze regio. Zijn dagelijkse werkhorizon strekt zich uit van de Palestijnse vluchtelingenkampen in Libanon, via Israël, Gaza en de Palestijnse West-Bank, de oorlogsgebieden in Syrië tot het woelige Basra en de omstreden stad Kirkuk in Irak. Lees ook de blog van het Midden-Oosten team op Anke Kluppels Programmaleider Gender, vrede, veiligheid For it isn t enough to talk about peace. One must believe in it. And it isn t enough to believe in it. One must work at it. - E. Roosevelt Weet veel van: gender, vrede en veiligheid, vrouwenrechten, (vrouwen) activisme, Hoorn van Afrika, Zuid-Soedan, UNSCR Anke studeerde aan de lerarenopleiding in België en maatschappij-geschiedenis aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en deed onderzoek naar collectief geheugen en nationale identiteit in Zuid Afrika. Sinds 2007 werkte en woonde zij in de Hoorn van Afrika, waaronder ook enkele jaren in Zuid-Soedan. Hier vond ze haar passie voor vrouwenrechten. Sinds 2014 is ze actief bij PAX als programmaleider gender, vrede en veiligheid. Ze werkt aan verschillende projecten in Zuid-Soedan en het Midden-Oosten. PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Irak 18

19 Overige sprekers Zeljko-Puco Danilovic Programmaleider Zuidoost-Europa Wij, medewerkers van PAX, doen geen spectaculaire en bijzonder grote dingen. Wel leveren we een zekere bijdrage aan het bevorderen van de vrede wereldwijd. Als oorlogsvluchteling uit voormalig Joegoslavië ben ik bij PAX in een vrij unieke positie om via verschillende vredesactiviteiten mensen van diverse etnische achtergronden in de Balkan weer bij elkaar te brengen. Weet veel van: Bosnië en Herzegovina (Srebrenica in het bijzonder), (Zuidwest-) Servië (met name Sandžaken Vojvodina). Puco is projectleider van het programma Srebrenica. Hij werkt onder andere aan de campagne voor waarheid en gerechtigheid van nabestaanden en overlevenden van Srebrenica. Daarnaast coördineert hij de samenwerking tussen het Memoriaal Centrum Srebrenica-Potocari en Kamp Westerbork en werkt hij mee aan een project dat gericht is op samenwerking tussen Bosniaks (moslims) en Servische jongeren in Srebrenica. Ook houdt Puco zich bezig met de relatie tussen Srebrenica en Nederland (o.a. de dialoog tussen nabestaanden van Srebrenica en Dutchbat veteranen die in juli 1995 in Srebrenica waren en de politieke dialoog met het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken). Marianne Moor Programmaleider Colombia Injustice anywhere is a threat to justice everywhere. - M.L. King If you shut up the truth, and bury it underground, it will but grow. - E. Zola Weet veel van: gewapend conflict en vredesprocessen in Colombia, delfstoffen en conflict, bloedkolen, vredesinitiatieven inheemse stammen, ontvoeringen. Marianne is inmiddels 15 jaar werkzaam bij PAX. Ze werkte aan de mensenrechten in Cuba, en tegen de ontvoerings-industrie, en conflicten rondom delfstoffenwinning. Maar het zwaartepunt van haar werk heeft altijd gelegen op Colombia. Het land dat lijdt onder extreem geweld én bevolkt wordt door moedige mensen die zich ondanks de gevaren blijven inzetten voor gerechtigheid. Colombia is in beweging en de grote vraagstukken en dilemma s van het vredeswerk krijgen er een gezicht. Marianne vraagt zich bijvoorbeeld af: gaat het vredesakkoord tussen de Colombiaanse PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Overige sprekers 19

20 regering en de FARC ook vrede en veiligheid voor de gemeenschappen brengen? Zijn de Europese energiebedrijven door de import van bloedkolen medeverantwoordelijk voor het geweld in mijnbouwgebieden in Colombia? Hoe kunnen we de inheemse bevolking helpen waardig te overleven te midden van het geweld? Joris van de Sandt Thematisch programmaleider Latijns-Amerika To deny people their human rights is to challenge their very humanity. - Nelson Mandela. Weet veel van: internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen en mensenrechten; milieuconflicten, rechten van inheemse en Afro-Amerikaanse gemeenschappen, mechanismen ter bevordering van burgerparticipatie in besluitvorming op het gebied van beheer van natuurlijke hulpbronnen. Joris is een juridisch antropoloog, gespecialiseerd in kwesties rondom natuurlijke hulpbronnen en inheemse volken, vooral in Latijns-Amerika en Afrika. In 2007 promoveerde hij met een proefschrift over zelfbesturende inheemse gemeenschappen in Colombia. Hij deed vervolgens onderzoek naar de invloed op lokale gemeenschappen van mijnbouw, oliewinning en agro-industriële projecten in Colombia, Guatemala en DR Congo. Sinds 2005 schrijft hij adviezen en evaluaties over deze thema s voor verschillende organisaties zoals het Ministerie van Buitenlandse Zaken, IUCN, IFAD, Cordaid en Hivos. Daarnaast is hij sinds 2011 voorzitter van het bestuur van het Nederlands Centrum voor Inheemse Volken. Sinds 2011 werkt hij bij PAX. Sander Otten Programmamedewerker Latijns-Amerika The parties with the most gain never show up on the battlefi eld. - Naomi Klein. Weet veel van: Latijns Amerikaanse politiek en sociale bewegingen, mijnbouw, inheemse volkeren. Na een studie Internationale Betrekkingen (UvA) en een major Ontwikkeling en Internationale Coöperatie (Universiteit van Baskenland) woonde Sander ruim acht jaar in Latijns-Amerika, waar hij zich bezighield met het begeleiden van bedreigde mensenrechtenactivisten, het ondersteunen van organisaties van inheemse gemeenschappen, en het bestuderen van de toename van extractive industries (mijnbouw, oliewinning, e.d.) in de regio. Sinds 2014 werkt Sander bij PAX, waar hij zich met name inzet voor het ontwikkelen en monitoren van initiatieven en projecten ter bevordering van de vrede in de Colombiaanse departementen Meta, Tolima en Cesar. PAX! Sprekersbank! Bruggenbouwers - Overige sprekers 20