Financiering. Wat zijn de ontwikkelingen op dit gebied en wat betekent dit voor u als ondernemer?

Transcriptie

1 Financiering Wat zijn de ontwikkelingen op dit gebied en wat betekent dit voor u als ondernemer? De heer drs. ing. M.M.J. Bosch De heer ing. M.C.M. Stals

2 Mark Bosch Van 1978 VWO HAS Universiteit 9 jaar Accountantskantoor/Adviesbureau 2012 Remie fiscaal, juridisch en bedrijfseconomisch adviesbureau Bedrijfsadviseur

3 Programma Remie Ontwikkelingen in de financiële wereld Gevolgen voor banken Beoordelingscriteria voor een financiering Voorbeeldcasus melkveebedrijf Alternatieve financiering Financieringsvoorwaarden Rente ontwikkelingen Samenvatting

4 Remie staat ondernemer bij in vinden van de juiste weg Remie: 20-tal adviseurs: Fiscaal Juridisch Bedrijfseconomisch Integrale interdisciplinaire aanpak Onafhankelijk

5 Fiscaal Inkomstenbelasting, Vennootschapsbelasting, BTW, BPM, Loonbelasting, MRB, Overdrachtsbelasting, Kansspelbelasting, Rioolbelasting, Grondbelasting, Wegenbelasting, Assurantiebelasting, Dividendbelasting, Erfbelasting, Afvalstoffenheffing, Schenkbelasting, Verhuurdersbelasting, Energiebelasting, Vermakelijkheidsbelasting, OZB, Toeristenbelasting, Parkeerbelasting, Precariobelasting, Forensenbelasting, Reclamebelasting, Baatbelasting, Tabaksaccijns, Benzineaccijns, Gedistilleerdaccijns, Invoerrecht, gemeentelijke heffingen, provinciale heffingen etc.

6 Juridisch Meststoffenwet Toeslagrechten / GLB Pachtwetgeving Ruimtelijke ordening Rechtsvormen (maatschap, VOF, B.V. à flex-bv) Juridische aspecten van bedrijfsoverdracht en herstructurering Subsidies (aanvraag en bezwaarprocedures) Arbeidsrechtelijke vraagstukken (waaronder o.a. keten- en inlenersaansprakelijkheid, huisvesting arbeidsmigranten e.d.), Ruilverkaveling, Onteigening, Productierechten, Bestemmingsplannen, Vergunningen, Productaansprakelijkheid

7 Bedrijfseconomisch Financieringsaanvragen Periodieke analyse / rendementsbegeleiding (Farm Intelligence Tool) Waarderingsrapportages Schaderapportages Recovery Samenwerkingsverbanden / alternatieve financieringen Internationaal 20 februari lezing voor ondernemers die actief zijn in Duitsland

8 Marc Stals Van 1971 HAS 5 jaar werkzaam in veevoederbranche 11 jaar werkzaam bij een bank 2012 Remie fiscaal, juridisch en bedrijfseconomisch adviesbureau Bedrijfsadviseur

9 Ontwikkelingen in de financiële wereld Bankencrisis Economische crisis Euro crisis

10 Banken crisis 2007 Amerikaanse woning enhypotheekmarkt

11 Banken crisis 2007 overschot aan liquiditeit Zoektocht naar rendement Hypotheken aan derden doorverkocht Credit crunch

12 Banken crisis Escalatie in 2008 Faillisement Lehman Brothers Kettingreactie In Nederland overname / deelname in: Fortis / ABN Amro ( 16,8 miljard) ING groep ( 10 miljard) Aegon ( 3 miljard) SNS Reaal ( 750 miljoen)

13 Economische crisis Recessie vanaf november 2008

14 Economische crisis

15 Economische crisis Overheid en centrale banken hebben miljarden geïnvesteerd Door daling economische groei daling inkomsten overheden bezuinigen

16 Euro crisis GRIEKENLAND

17 Euro crisis Totale overheidsschuld Land België 88,10% 84,20% 89,60% 96,20% 96,80% Bulgarije 22,70% 18,20% 13,70% 14,60% 16,20% Cyprus 64,60% 58,30% 48,30% 58,00% 69,80% Denemarken 32,10% 27,40% 34,20% 41,80% 43,60% Duitsland 67,60% 65,00% 66,30% 73,50% 83,20% Estland 4,50% 3,80% 4,60% 7,20% 6,60% Finland 39,70% 35,20% 34,10% 43,80% 48,40% Frankrijk 63,70% 63,80% 67,50% 78,30% 81,70% Ierland 24,90% 25,00% 44,30% 65,50% 96,20% Italië 106,50% 103,60% 106,30% 116,10% 119,00% Griekenland 106,10% 105,40% 110,70% 127,10% 142,80% Hongarije 65,70% 66,10% 72,30% 78,40% 80,20% Letland 10,70% 9,00% 19,70% 36,70% 44,70% Litouwen 18,00% 16,90% 15,60% 29,50% 38,20% Luxemburg 6,70% 6,70% 13,60% 14,60% 18,40% Malta 63,40% 61,70% 63,10% 67,60% 68,00% Nederland 47,40% 45,30% 58,20% 60,80% 62,70% Oostenrijk 62,10% 59,30% 62,50% 69,60% 72,30% Polen 47,70% 45,00% 47,10% 50,90% 55,00% Portugal 63,90% 68,30% 71,60% 83,00% 93,00% Roemenië 12,40% 12,60% 13,40% 23,60% 30,80% Slovenië 26,70% 23,40% 22,50% 35,20% 38,00% Slowakije 30,50% 29,60% 27,80% 35,40% 41,00% Spanje 39,60% 36,10% 39,80% 53,30% 60,10% Tsjechië 29,40% 29,00% 30,00% 35,30% 38,50% Verenigd Koninkrijk 42,90% 44,50% 54,40% 69,50% 80,00% Zweden 45,00% 40,20% 38,80% 42,80% 39,80% Eurozone (17 landen) 68,50% 66,20% 69,90% 79,30% 85,10% Europese Unie (27 landen) 61,50% 59,00% 62,30% 74,00% 80,00%

18 Euro crisis GRIEKENLAND

19 Gevolgen voor banken Maatregelen n.a.v. banken crisis Hogere kapitaaleisen voor banken Invoering Basel III

20 Gevolgen voor banken Basel III vereisten Solvabiliteit & Hefboomwerking 1. Verhogen en versterken kapitaalbuffer Tier 1 kapitaal 2. Maximeren balans totaal (incl. off balance) Introductie leverage ratio Funding & Liquiditeit 3. Beschikken over voldoende liquiditeit Introductie Liquidity Coverage Ratio (LCR) 4. Besch. over vold. lange termijn funding Introductie Net Stable Funding Ratio (NFSR)

21 Gevolgen voor banken Door crisis stijging probleemleningen Faillissementen van bedrijven en instellingen (excl. eenmanszaken)

22 Gevolgen voor banken Inkomsten model bank is veranderd Cost / income ratio Funding in Nederland

23 Gevolgen voor banken

24 Gevolgen voor banken Conclusie: Balans optimalisatie Ouderwetse bankieren is terug Cash is king!

25 Beoordelingscriteria voor banken Algemeen: Ondernemer Onderneming Rentabiliteit Solvabiliteit Dekking

26 Beoordelingscriteria voor banken Ondernemer: Duidelijk verhaal Heldere visie Goede voorbereiding

27 Beoordelingscriteria voor banken Onderneming: Tak van sport Uitstraling bedrijf

28 Beoordelingscriteria voor banken Rentabiliteit: Hoe zien de (financiële) resultaten eruit Vergelijking met branche cijfers Voldoen rente- en aflossingsverplichtingen Inzichtelijkheid en actuele cijfers

29 Beoordelingscriteria voor banken Solvabiliteit: Voldoende buffer Ontwikkeling zichtbaar vermogen Actuele taxatie of waardering

30 Beoordelingscriteria voor banken Dekking: Verhouding zekerheden tot financiering Alles onderzetten? Actuele taxatie of waardering

31 Uitgangspunten voorbeeld- casus Melkveebedrijf 140 melkkoeien, 1,1 mln. kg melk 70 ha grond in gebruik (52 ha eigendom) Huidige financiering Stal versleten Nieuwe stal voor 300 melkkoeien en op termijn groeien naar 2,55 mln. kg melk

32 Investeringsplan Bedrag Nieuwe stal Sleufsilo Veestapel (eigen opfok) Onvoorzien Bedrijfskapitaal Huidige lening Totaal

33 Geen probleem! Toch? Goede ondernemer Nieuwe gebouwen en klaar voor de toekomst Aflossingscapaciteit van 7 ct. Financiering van 1,1 per kg melk Voldoende zekerheid

34 Voldoende zekerheid Bedragen x 1000 Soort V.V.W. E.W. % Dekk.waarde 1 Woning % Gebouw en % 69 3 Woning % Investeringen % Landbouw gronden % Ondergrond % 80% 95 Totale waarde Secundaire zekerheden (c ) Soort BOEKWAARDE BOEKWAARDE 1 Vee % Machines % Totale waarde bedrijf (a+b+c)

35 Financiering / kg melk Koeien Productie Fin. max/kg 2.6 2,6 1,9 1,1 1.1 Bank kijkt naar het jaar na investering

36 Aflossingscapaciteit Opbrengsten / omzet Gemiddelde Melkgeld Omzet en Aanwas Totaal opbrengsten (A) Toegerekende kosten Voerkosten melkvee Overige directe kosten melkvee Totaal toegerekende kosten (B) Saldo (A-B) Niet-toegerekende kosten Gemiddelde Kosten onroerende zaken Kosten machines/ werktuigen Lease melkquotum Overige bedrijfskosten Personeelkosten Rente Afschrijvingen totaal Totaal niet-toegerek. kosten (C) Bedrijfsresultaat (A-B-C)

37 Aflossingscapaciteit Gemiddelde Bedrijfsresultaat (A-B-C) AF: Privé-uitgaven BIJ: Afschrijvingen Aflossingscapaciteit AF: Vervangingsinvesteringen AF: Aflossingen Liquiditeitsmarge Besparing (verm ogensgroei) De aflossingscapaciteit wordt pas in 2016 behaald. Tot die tijd is er geen ruimte voor aflossingen

38 Resultaat Niet financierbaar uitgangspunt Oplossingen Later investeren Lagere investeringen per dierplaats Alternatieve financieringsvormen

39 Resultaat Deze situatie Gemiddelde Bedrijfsresultaat (A-B-C) AF: Privé-uitgaven BIJ: Afschrijvingen Aflossingscapaciteit AF: Vervangingsinvesteringen AF: Aflossingen Liquiditeitsmarge Besparing (verm ogensgroei) In 2014 bouw nieuwe stal voor 220 melkkoeien Investering van 1,2 mln. i.p.v. 2,0 mln. Goedkeuring bank voor het plan

40 Alternatieve financiering Erfpachtfinanciering Private investeerders Verstrekken van lening Samenwerking / participatie Fiscaal gestuurde samenwerking (VAMIL/MIA) Crowd-funding Krediet-unie Leverancierskrediet Investeringsfonds

41 Financieringsvoorwaarden Voldoen aan R+ A verplichtingen Voldoen aan overige voorwaarden Bestaande leningvoorwaarden Gecommitteerd of niet gecommitteerd Repricing

42 Rente ontwikkelingen Marge Operationele kosten Kapitaalkosten Rente tarief Risicokosten Inkooptarief geld

43 Rente ontwikkelingen Rente inkomstenmodel op basis van Euribor was: Spaarrente 3,50% Marge bank sparen 0,50% -/- Euribor 3-maanden 4,00% Marge bank lenen 1,00% +/+ Debet rente 5,00%

44 Rente ontwikkelingen Rente inkomstenmodel op basis van Euribor is: Funding is hoofdzakelijk spaargeld Spaarrente huidig: 1,80% Euribor 3-maanden: 0,20% -/- Inkoop voor bank: 1,60%

45 Rente ontwikkelingen Praktisch: Beïnvloeding tarief Kredietstructuur (zekerheden) Actuele taxatie Onderzetting extra zekerheden Kredietwaardigheid (klantrating) Tijdige aanlevering cijfers en actuele cijfers Balanstotaal Herwaardering Stabiliteit (omzet en mutaties)

46 Rente ontwikkelingen Vooruitzichten: Crisis (in Europa) is nog niet voorbij Rente blijft voorlopig laag

47 Samenvattend Regelgeving banken minder focus op debet Banken financieren wel kritische houding Cash is king Presenteren ondernemer en onderneming Goed en realistisch bedrijfsplan Alternatieve financieringsvormen Spaarrente is in hoofdzaak funding Actuele informatievoorziening

48 Ten slotte Zijn er nog vragen? Bedankt voor de aandacht

49 Postbus 779, 5400 AT Uden Liessentstraat 3, 5405 AH Uden Tel Fax