Module 3 Levensbedreigende verwondingen

Transcriptie

1 OPLEIDING HULPVERLENING VOOR REISLEIDERS OPLEIDING HULPVERLENING VOOR REISLEIDERS Module 3 Levensbedreigende verwondingen Toerisme Vlaanderen, i.s.m. AVICENNA, medische opleiding en consultancy Toerisme Vlaanderen, i.s.m. AVICENNA, medische opleiding en consultancy Inleiding aandacht voor levensbedreigende verwondingen levensbedreigende verwondingen zijn die verwondingen die snel kunnen leiden tot het verstoren of uitvallen van de vitale functies verstoring van de zuurstoftoevoer is ernstige oorzaak Levensbedreigende bloedingen : verlies van bloed door beschadiging van een bloedvat groot bloedverlies: tekort aan zuurstof in weefsels soorten bloedingen slagaderlijke bloeding aderlijke bloeding haarvatenbloeding inwendige bloeding uitwendige bloeding veruitwendigde bloeding

2 slagaderlijke bloeding bloed rijk aan zuurstof helrood gekleurd bloed gutst uit de wonde door stuwende kracht moeilijk te stelpen aderlijke bloeding bloed stroomt uit de wonde is zuurstofarm donkerrode kleur haarvatenbloeding haarvaten zijn de verbinding tussen aders en slagaders bloeding vormt stipjes opmerking meerdere bloedvaten kunnen gelijktijdig geraakt zijn inwendige bloeding oorzaken inwendige kneuzing en verwonding impact stomp voorwerp aantasting van bloedvaten botbreuken zwelling hematoon pijn t.h.v. bloeding bij ernstige bloeding: shocksymptomen

3 veruitwendigde bloeding inwendige bloeding met bloed via natuurlijke openingen schedeltrauma maag- of darmbloeding afrukking lever of milt bloedingen t.h.v. longen veruitwendigde bloedingen kan je niet stelpen!! plaats S.O. zo comfortabel mogelijk zorg voor vitale functies bestrijd indien nodig shock uitwendige bloeding door schade aan de huid stroomt bloed uit wonde penetratie van de huid open botbreuken afrukking symptomen pijn beschadigde huid bloeding bij ernstige uitwendige bloeding hoogstand rechtstreekse druk uitzondering breuken bloeding hals vreemd voorwerp

4 opmerkingen rechtstreekse druk kan uitgeoefend worden met drukverband eventueel kan je hard, stomp voorwerp onder de knoop leggen neem nooit kompres weg om eens te kijken leg een tweede kompres aan als de wonde blijft bloeden bij uitzonderingen oefen onrechtstreekse druk uit waar: op drukplaatsen t.h.v. gewrichten, tussen wonde en hart druk wordt uitgevoerd m.b.v. vingers denk aan: bescherm uzelf: draag latex handschoenen vermijd gebruik van watten, papieren zakdoeken e.d. gebruik nooit knevel Hypovolemische shock : aanwezigheid van te weinig bloed in het lichaam om de circulatie nog effectief te laten gebeuren hevig bloedverlies plasmaverlies vochtverlies Hypovolemische shock bleke en koude huid snel, zwak voelbare hartslag snelle oppervlakkige ademhaling algemene spierzwakte spijsvertering werkt niet meer verlaagd bewustzijn, evoluerend naar bewusteloosheid pijn, angst en koude hebben negatieve invloed op de evolutie van shock

5 Hypovolemische shock respecteer basisprincipes van de benadering van een noodsituatie verwittig dringend hulpdiensten probeer de bloeding te stelpen laat S.O. geen inspanning doen leg S.O. neer, met benen iets hoger (indien de verwondingen dit toelaten) voorkom bijkomende pijn voorkom afkoeling stel S.O. gerust regelmatige controle van de vitale functies beschadiging van huid en ev. onderliggende weefsels door hitte, chemische stoffen, elektriciteit, wrijving contact met warme voorwerpen, vuur, stoom, vloeistoffen, gassen, elektriciteit, wrijving, chemische producten brandwonde door water brandwonde door vuur brandwonde door stoom brandwonde door wrijving chemische brandwonde

6 symptomen afhankelijk van de ernst pijn roodheid zwelling blaarvorming zwart, perkamentachtige of witte wonde ernst bepaald door: indeling van lichaam in 11 zones van 9 % hals + hoofd voorzijde borstkas bovenste deel rug buik onderste deel rug volledige arm + hand (2x) dijbeen (2x) onderbeen + voet (2x) vanaf 9 % groot oppervlak oorzaak oppervlakte diepte plaats van de wonde algemene conditie oppervlakte diepte derde graad tweede graad opperhuid en lederhuid beschadigd blaarvorming pijnlijk eerste graad beschadiging opperhuid rood licht gezwollen pijnlijk andere factoren plaats van de wonde (gezicht, geslachtsdelen, longen) S.O. verzwakt door ziekte, leeftijd brandwonden in combinatie met andere wonden opperhuid, lederhuid en onderhuid beschadigd zwart, perkamentachtig, wit wonde ongevoelig

7 volg algemene benadering noodsituatie spoel ongeveer 15 min ontdoe S.O. van kledij bij chemische brandwonden probeer geen kledij te verwijderen die ingebrand is dek na spoelen de wonde af opmerkingen breng geen vet aan gebruik nooit boter, melk, olie vetverbanden op voorschrift van arts gebruik geen gekleurde ontsmettingsmiddelen Levensbedreigende traumata traumatologie: studie en behandeling van verwondingen psychisch impact dit deel: verwondingen die mogelijk ernstig tot levensbedreigend kunnen zijn

8 Schedeltrauma : impact van een brute kracht op de schedel gevolgen: van eenvoudige kneuzing tot open fractuur valpartijen vallende voorwerpen op hoofd vechtpartij Schedeltrauma hoofdpijn bewustzijnsstoornissen braakneigingen zichtbare botfragmenten vervorming van de schedel bloedverlies via oren, neus, mond bloeduitstorting rond ogen vertraagde ademhaling / hartslag enkelzijdige of dubbelzijdige vergroting van de pupillen shock verstoring kortetermijngeheugen Schedeltrauma volg principes benadering noodsituatie hou het hoofd onbeweeglijk dek open wonden af bestrijd shock blijf werking vitale functies opvolgen Wonden aan gezicht en hals : aangezichtswonden / - breuken door bloedverlies mogelijk belemmering vrije luchtweg valpartijen menselijk geweld

9 Wonden aan gezicht en hals zwelling in gezicht onderhuidse bloeduitstortingen zwelling en blauwe verkleuring rond de ogen losgekomen tanden verwondingen t.h.v. strottenhoofd respecteer principes benadering noodsituatie dek open wonden af bestrijd shock controleer regelmatig vitale functies blijf steeds bij het S.O. Ruggenwervelletsel breuk of verplaatsing van één of meerdere ruggenwervels door impact van sterke kracht kan leiden tot beschadiging ruggenmerg met mogelijk blijvende verlamming Ruggenwervelletsel valpartijen menselijk geweld rechtstreekse / onrechtstreekse oorzaak pijn S.O. houdt zich onbeweeglijk soms verlammingsverschijnselen Ruggenwervelletsel respecteer basisprincipes benadering noodsituatie laat S.O. liggen voorkom (bruuske) bewegingen bestrijd shock blijf kwaliteit vitale functies opvolgen opmerking groot gevaar voor blijvende verlamming niet verplaatsen zonder speciale hulpmiddelen in geval van nood S.O. evacueren op hard vlak

10 Halswerveltrauma breuk of kneuzing van één of meerdere wervels in de hals gevaar voor ademhalingsproblemen een duik in ondiep water val van hoogte Halswerveltrauma pijn extra pijn bij beweging van het hoofd soms gevoelloosheid of tintelingen in armen en/of benen gevaar voor verlamming respecteer principes benadering noodsituatie vermijd draai- of kantelbewegingen van hoofd laat S.O. zo weinig mogelijk praten verplaats S.O. niet stabiliseer hoofd blijf kwaliteit vitale functies opvolgen Thoraxtrauma inwendige of uitwendige verwondingen t.h.v. borstkas breuk van één of meerdere ribben kan snel leiden tot ingewikkelde en levensbedreigende complicaties messteken inwerking van projectielen verplettering door zware lasten Thoraxtrauma mogelijke symptomen pijn bijzondere pijn bij hoesten en diep ademhalen oppervlakkige ademhaling ev. bloederige fluimen soms uitwendige wonde S.O. ligt vaak op gekwetste zijde shock handelen respecteren principes benadering noodsituatie dek evt. wonden af breng, indien mogelijk, in halfzittende houding bestrijd shock volg kwaliteit vitale functies

11 Abdominaal trauma open of inwendige wonde t.h.v. buik verwondingen aan spijsvertering, urinewegen kunnen grote bloedvaten beschadigen Abdominaal trauma valpartijen messteken inwerking projectielen verplettering door zware lasten Abdominaal trauma soms weinig uitgesproken; daardoor soms laat opgemerkt pijn in de buik S.O. ligt met opgetrokken benen door pijn is S.O. vaak onrustig soms braken van bloed verkleuring van de huid opgezette, harde buik shock Abdominaal trauma respecteer basisprincipes benadering noodsituatie verwittig hulpdiensten dek open wonden af probeer uitpuilende ingewanden niet terug te duwen fixeer eventuele vreemde wonden bestrijd shock blijf vitale functies regelmatig controleren