Aangenomen teksten in de plenaire zittingen van het. Congres van

Transcriptie

1 Aangenomen teksten in de plenaire zittingen van het e 3 Congres van op 23 en 24 april 2011

2

3 Aangenomen teksten in de plenaire zittingen van het 3 e Congres van op 23 en 24 april 2011

4 Colofon Comac Lemonnierlaan Brussel 02/ Comac Brussel, februari 2012

5 Inhoud hoofdstuk 1 Waar komen we vandaan en waar gaan we naartoe? 9 1. Er is heel wat gebeurd vóór het Derde Congres De uitdagingen van het Derde Congres De toekomstige werkterreinen van Comac: hoofdstuk 2 Comac, een communistische jongerenbeweging There is no alternative Het debat over een andere maatschappij aangaan In wat voor wereld leven wij? Een andere wereld is noodzakelijk De instrumenten om de wereld te veranderen Comac een brede en open jongerenbeweging 49 hoofdstuk 3 Comac, de jongerenbeweging van de PVDA Inleiding Wat is de PVDA? Comac, de jongerenbeweging van de PVDA 59 hoofdstuk 4 Comac, een jongerenbeweging gericht op de strijd De strijd, motor van verandering Comac heeft een eigen visie op strijd Het groot zien De basisgroep als centrum van de actie Strijden met Comac, maar niet helemaal in ons eentje 80 hoofdstuk 5 Comac, een jongerenbeweging solidair met de werkende mensen Inleiding Waarom is de arbeidersklasse belangrijk? En wat wil dat concreet zeggen voor Comac? 96 hoofdstuk 6 Wij zij één Nous sommes un Racisme, nationalisme en extreemrechts: bedreigingen die de eenheid in gevaar brengen Racisme Nationalisme Extreemrechts 123 hoofdstuk 7 Het onderwijs Dagdagelijkse problemen en gevechten Een analyse van het systeem 134

6 3. Het verplicht onderwijs Het hoger onderwijs Voor democratie op school, in de hogeschool en aan de universiteit Besluiten 148 hoofdstuk 8 Milieu en klimaat Bittere vaststellingen Het kapitalisme vernietigt de planeet CHEnge the system, not the climate Enkele valse oplossingen voor het probleem van de klimaatopwarming Stappen naar een leefbare toekomst 160 hoofdstuk 9 Werk Inleiding Loonarbeid en kapitaal: enkele begrippen Strijden tegen de liberalisering van de arbeidsmarkt t Is niet voor iedereen crisis 172 hoofdstuk 10 Oorlog en de strijd tegen het imperialisme Inleiding Moeder, waarom vechten wij? Kant kiezen Oorlog en imperialisme in de praktijk 184 Comac en de internationale solidariteit 190

7 Deze tekst werd aangenomen op het derde Congres van Comac op 23 en 24 april 2011, en is het resultaat van het werk van vele kameraden. Speciale dank gaat uit naar Benjamin, Damien en Jo voor hun waardevol advies, naar Lucky en zijn team van vertalers, naar Sarah, Stefaan, Bruno, Roel, Ludo, Charlie en Niels voor hun bijdrage aan de tekst, naar Laura voor de affiche, naar Pierrette, Karel en Quentin voor het nalezen, naar Colin, Archibald en Pauline voor de illustraties, naar Roberto voor de lay-out, naar Alice, Charlie, Kurt, Leen en alle ouders voor de organisatie van de plenaire zittingen. Zonder natuurlijk de meer dan 200 afgevaardigden te vergeten, voor hun honderden pagina s amendementen! Het Congresbureau: Aurélie, Jouwe, Lizz, Dirk, Laura, Olivier en Sander 7

8

9 hoofdstuk 1 Waar komen we vandaan en waar gaan we naartoe? 1 In een jongerenbeweging is de turn-over heel groot: je blijft maar een paar jaar van je leven scholier of student. Nogal wiedes, want we blijven niet eeuwig jong. Het positieve van die snelle turn-over is dat het permanent voor dynamiek zorgt. Er worden nieuwe ideeën, nieuwe benaderingen en nieuwe energie aangebracht. De keerzijde van de medaille is dat, als we niet oppassen, de ervaringen uit het verleden verloren dreigen te gaan. Dat we niet meer precies weten waar we vandaan komen, welke weg we hebben afgelegd en waarom we nu eigenlijk in deze richting verdergaan en niet in een andere. We willen in dit hoofdstuk een beetje teruggaan in de tijd en het Derde Congres situeren in de geschiedenis van Comac. En we willen in dit hoofdstuk ook de doelstellingen van het Derde Congres heel duidelijk aangeven. We willen met andere woorden naar voren brengen wat de grote discussiepunten van het congres zijn die ons helpen om vooruit te gaan met de organisatie. Ten slotte sluiten we dit hoofdstuk af met een overzicht van de werkterreinen die de volgende jaren prioritair zijn voor Comac. 1. Er is heel wat gebeurd vóór het Derde Congres... Het leven van Comac is niet dit jaar begonnen. Het feit dat we nu aan ons Derde Congres toe zijn, betekent dat er ook een Tweede is geweest en daarvoor een Eerste en ook nog iets vóór dat Eerste Congres. Dat gaan we nu bekijken Korte geschiedenis van Comac vóór het Tweede Congres van Comac De geschiedenis van Comac is nauw verbonden met die van de Partij van de Arbeid van België. De PVDA werd opgericht door studentenleiders van de studentenbeweging eind jaren zestig ( ), die vooral de universiteiten van Leuven, Gent en de VUB/ULB in Brussel op hun grondvesten deed schudden. Zo is bijvoorbeeld aan de universiteit van Gent Comac statutair de voortzetting van de SVB (Studentvakbeweging). In 1969 stond de SVB aan de leiding van wat tot op vandaag de grootste studentenbeweging blijft die de universiteit van Gent ooit heeft gekend In de jaren zeventig besliste de PVDA 1 om op de verschillende campussen verder te werken aan de opbouw van een jongerenbeweging, toen de Marxistisch-leninisti- 1 De PVDA heette op dat moment Amada (Alle macht aan de arbeiders) TPO (Tout le pouvoir aux ouvriers). 9

10 sche Beweging (MLB). De PVDA besliste om ook te starten met een jongerenbeweging voor scholieren, jonge werklozen en arbeidersjongeren onder de naam Kommunistische Jeugdbond (KJB), die werd in de jaren tachtig Rode Jeugd. In 2002 fusioneerden die jongerenbewegingen van de PVDA en in 2003 werd dat definitief onder de naam Comac. Vanaf begin jaren zeventig tot vandaag deden KJB, Rode Jeugd, MLB en vervolgens Comac heel wat ervaring op in de revolutionaire strijd op alle domeinen die te maken hebben met het leven van de jongeren in België. In de middelbare scholen In de jaren zeventig was de KJB actief in de strijd tegen de oorlog in Vietnam. Onze voorloper organiseerde ook de solidariteit met talrijke wilde stakingen die toen plaatsvonden in heel wat bedrijven. Eén van zijn grootste wapenfeiten was de strijd tegen de legerdienst. KJB speelde ook een belangrijke rol in de leiding van de scholierenstakingen op de middelbare scholen tegen de antidemocratische hervormingen in het onderwijs. In die tijd had KJB niet zoveel leden. De voorwaarden voor lidmaatschap van de KJB lagen heel hoog: je moest bijvoorbeeld eerst akkoord gaan met bijna het hele programma van de PVDA voor je lid kon worden. Begin jaren tachtig veranderde KJB in Rode Jeugd. Toen ons land volop gebukt ging onder de economische crisis, was Rode Jeugd zeer actief in de organisatie van de jongerenmarsen voor werk die, in samenwerking met andere bewegingen en de vakbondsjongeren, meermaals duizenden jongeren bijeenbrachten in Brussel. In die periode versoepelde Rode Jeugd aanzienlijk zijn lidmaatschapsvoorwaarden. Het marxisme en de linkse organisaties waren minder in de mode. Zonder die versoepeling zou Rode Jeugd waarschijnlijk verdwenen zijn. Toch bleef de versoepeling nog eerder schuchter en Rode Jeugd had nauwelijks meer dan een honderdtal leden. Begin jaren negentig neemt de ontwikkeling van Rode Jeugd een nieuwe wending. De organisatie breidde uit in de strijd tegen het fascisme en het racisme die aan kracht winnen met de eerste overwinningen van extreemrechts in de verkiezingen. Rode Jeugd werkte actief mee in de scholierenstakingen tegen extreemrechts, die tienduizenden scholieren in heel het land mobiliseerden. 2 Rode Jeugd droeg ook bij tot het succes van de massapetitie Objectief. 3 In diezelfde periode ontstonden ook de Rock against Racism-muziekfestivals in de grote steden van het land. Rode Jeugd organiseerde Paaskampen waar 250 jongeren aan deelnamen. Organisatorisch sloot Rode Jeugd het schooljaar af met 233 leden (voor het merendeel scholieren). Midden jaren negentig groeide Rebelle 4 aan Franstalige kant sneller, als gevolg van de scholierenstakingen van 1995 en 1996, eerst tegen het plan Lebrun 5 en 2 Op 24 november 1992 gingen bijvoorbeeld in heel het land scholieren in staking. De grootste mobilisatie ging uit van de scholen in Antwerpen met niet minder dan 7000 stakende scholieren. 3 Die petitie werd in 1991 gelanceerd door tal van vooraanstaande personen, naar aanleiding van de eerste grote verkiezingsdoorbraak van extreemrechts in België. Streefdoel was om in één jaar tijd minstens evenveel handtekeningen voor gelijke rechten en tegen het racisme in te zamelen als het aantal stemmen dat extreemrechts toen had gekregen. Uiteindelijk zou die campagne meer dan twee jaar duren en zamelde ze meer dan een miljoen handtekeningen in. 4 Rode Jeugd heette in het Frans Rebelle. 5 Het plan Lebrun was een plan voor de rationalisering van het hoger onderwijs in de Franse Gemeenschap. Het beoogde onder andere om alle hogescholen te fusioneren tot minder dan dertig. Daarnaast wilde het ook de financiering van het hoger onderwijs afblokken. 10

11 daarna tegen het plan Onkelinx. 6 Gedurende meerdere maanden brachten talrijke scholierenbetogingen duizenden en soms zelfs tienduizenden jongeren bijeen om een herfinanciering van het onderwijs te eisen. Het was de laatste grote scholierenstrijd die we in België hebben gekend. Rebelle had daar veel invloed in, onder meer door zijn steun aan de scholierencomités en door het ordewoord herfinanciering van het onderwijs door de grote fortuinen te doen betalen. Voor het eerst bereikte een plaatselijke groep iets meer dan veertig leden. Toch zagen we dat het aantal leden niet op hetzelfde ritme toenam als onze invloed in de strijd. Na de stakingsbewegingen in zagen we de Rode Jeugd-groepen geleidelijk verdwijnen. De kampen bereikten nog 75 jongeren, maar weinig plaatselijke groepen slaagden er nog in om projecten te realiseren. Door de turn-over verlieten de ervaren leden van Rode Jeugd de organisatie en zij die voor de aflossing zorgden, hadden onvoldoende ervaring. Uiteindelijk zou Rode Jeugd officieel ophouden te bestaan in In 2002 besliste het Eerste Congres van de jongerenbeweging van de PVDA om een eengemaakte organisatie uit te bouwen voor jongeren tussen vijftien en dertig jaar: Comac. Sindsdien aan komen alle werkterreinen van de jongerenorganisaties van de PVDA samen binnen één enkele organisatie: Comac. We knoopten opnieuw aan bij een zekere activiteit die bleef bestaan rond de middelbare scholen. Maar in die periode had Comac niet meer dan dertig leden in de Belgische middelbare scholen. Comac-scholen had geen enkele basisgroep. Vanaf 2004 werd er beslist om opnieuw een afdeling van Comac op te richten die uitsluitend zou werken rond leerlingen uit het middelbaar. Er kwamen nieuwe groepen in alle grote steden van België. Door heel wat nieuwe, goede ervaringen slaagden we erin om in heel het land in april 2008 tot de organisatie te komen van iets meer dan 160 leden. Voor de eerste keer in de geschiedenis van Comac-scholen is er een plaatselijke afdeling met meer dan 50 leden. De voorwaarden zijn vervuld om over te gaan naar de volgende fase: de goede ervaringen veralgemenen en oplossingen vinden voor de nieuwe problemen die zich stellen om Comac-scholen verder uit te bouwen als een populaire massaorganisatie. In het hoger onderwijs Gedurende heel zijn bestaan heeft MLB (en later Comac-studenten) zich ingezet in de strijd voor een kwaliteitsvol en democratisch openbaar onderwijs, dat toegankelijk is voor iedereen (onder meer door de kostenloosheid van onderwijs). In de loop van de jaren van 1994 tot 1996 kende het Franstalig onderwijs een van de grootste strijdbewegingen uit zijn geschiedenis. De MLB heeft zich daar ten volle in geëngageerd en is erin geslaagd om daarin het ordewoord herfinanciering van het onderwijs door de grote fortuinen te doen betalen te doen doordringen. Nog steeds rond het thema onderwijs heeft de MLB (en vervolgens Comac) zich ook regelmatig ingezet voor de verdediging van de syndicale studentenrechten op plaatselijk vlak: strijd tegen de privatisering van de universitaire restaurants, tegen de afschaffing van sportterreinen enz. En ook nog op onderwijsvlak ten slotte heeft Comac een heel actief aandeel gehad in de strijd tegen het proces van Bologna. Zo zorgden wij al vrij snel voor een samenhangende analyse over de werkelijke inzet van dat hele proces en konden we de studentenbeweging daarover informeren. 7 6 Het plan Onkelinx was een besparingsplan in het Franstalig middelbaar onderwijs. Dat plan leidde ertoe dat 3000 banen van leerkrachten in de Franstalige secundaire scholen geschrapt werden. 7 Bijvoorbeeld in: Het hoger onderwijs in Europa na de Verklaring van Bologna. Hel of paradijs?, Marxistische Studies, nr. 56, oktober - december

12 Eerst als MLB en later als Comac waren we ook zeer geëngageerd in de anti-oorlogsstrijd: de strijd tegen de oorlog in Vietnam in de jaren zeventig, de strijd tegen de aanwezigheid van Amerikaanse raketten op Belgisch grondgebied in de jaren tachtig, tegen de oorlogen in Irak in 1990 en Eén van de grote strijdthema s van Comac op de campussen was de strijd tegen de opkomst van het fascisme en het racisme. Net zoals Rode Jeugd was MLB bijvoorbeeld één van de drijvende krachten achter het succes van de petitie Objectief op de campussen. MLB, en later Comac, nam ook meermaals mee het initiatief voor brede fronten tegen de manifestaties van NSV 8 en ook tegen de erkenning van NSV aan de universiteit van Gent. In de jaren negentig lanceerde MLB opnieuw een traditie die dateerde uit mei 68: ontmoetingen met de bedrijfswereld en met de sociale realiteit. Op die manier ontstond het initiatief Dit is Belgisch, waarbij er gedurende een verlengd weekend (van vrijdag tot zondag) allerlei ontmoetingen en uitwisselingen waren met arbeiders en met de sociale realiteit in België. Wat zijn openheid betreft en zijn manier van werken is MLB sterk geëvolueerd. Net zoals bij Rode Jeugd versoepelen midden jaren tachtig de lidmaatschapsvoorwaarden. Toch was MLB begin jaren negentig nog steeds een kleine organisatie met zo n veertigtal leden op nationaal niveau en (kleine) groepen aan de universiteit van Gent, aan de KUL, de UCL, de ULB, de VUB enz. Na de studentenbeweging van kwam er opnieuw een herziening van de lidmaatschapsvoorwaarden. MLB had een programma uitgewerkt in tien strijdpunten. De minimumvoorwaarde voor lidmaatschap was akkoord gaan met minstens één van de tien punten, akkoord gaan dat die tien punten de strijdpunten van MLB waren en een jaarlijkse bijdrage van vijf euro betalen. Door de studentenstrijd in die periode en door die versoepeling in de aansluitingsvoorwaarden kwam er een grotere openheid in de organisatie. Voor het eerst telden sommige groepen vijftig leden. Dat was duidelijk een stap in de goede richting. Toch bleef MLB in heel wat opzichten sectair en organisatorisch op zichzelf teruggeplooid. De organisatorische methodes ontbraken compleet om werkelijk te kunnen groeien of om elk lid de gelegenheid te bieden zich de organisatie eigen te maken en er een eigen plaats in te vinden. Er bestond ook geen doeltreffend systeem om nieuwe kaders op te leiden. Begin 2000 vonden de eerste grote ledencampagnes plaats, met resultaat. In die periode groeiden sommige groepen aanzienlijk. Het was echter in datzelfde jaar 2000 dat men besliste om te stoppen met Rode Jeugd en om één enkele jongerenbeweging uit te bouwen voor alle jongeren tussen vijftien en dertig jaar. In de praktijk bleek die oriëntatie zeer negatief en leidde ze tot een complete terugval van Comac. Het leven van jongeren op een universitaire campus, op school of in een fabriek is immers totaal verschillend. De verwachtingen, de beschikbaarheid, de objectieve omstandigheden (van de school, van de universiteit, van een bedrijf) lopen ook sterk uiteen. Bovendien verwijderde die oriëntatie ons in heel wat gevallen van de werkelijkheid op de campus. Concreet bestond er eind geen groep meer op de VUB, was Comac niet meer erkend aan de KUL en telden de meeste groepen aan de universiteiten heel weinig leden. In 2004 beslisten we om opnieuw een specifieke werking te lanceren naar de universiteiten toe en daarnaast een andere, gericht op de secundaire scholen, met specifieke groepen en een eigen nationale leiding voor elk van de werk- 8 Extreemrechtse studentenorganisatie, zie hoofdstuk 6 Wij zijn één Nous sommes Un, punt 4. 12

13 terreinen. Door die nieuwe oriëntatie kon de lat weer een beetje omhoog. Daardoor sloot het jaar af met iets meer dan negentig leden op de campussen. In de daaropvolgende jaren lieten Comac en zijn leden zich zien in talrijke acties (voor de vrede, tegen het bezoek van Bush aan België, voor de herfinanciering van het onderwijs, tegen het Vlaams Belang, tegen het communautaire chauvinisme enz.). De laatste jaren heeft Comac ook, in de loop van strijdbewegingen en acties, bij de studentenverkiezingen enzovoort, gewerkt en zijn leden aangemoedigd om de bestaande studentenstructuren te ondersteunen en te versterken. De studentenbeweging heeft immers nood aan efficiënte representatieve structuren die syndicaal sterk staan. De Nationale Leiding van Comac-studenten concentreerde haar inspanningen op het uitwisselen en veralgemenen van de beste ervaringen op het gebied van de verbreding van Comac en over de methodes, waarmee zoveel mogelijk leden binnen Comac hun plaats konden vinden. Dat heeft concreet gezorgd voor een ononderbroken toename van het aantal leden van Comac op de campussen. Eind telde Comac bijna 250 leden aan de universiteiten met groepen die tussen de 40 en de 70 leden bereikten. Eind telde Comac-studenten 350 leden Sinds het Tweede Congres Voor het Tweede Congres hadden we dus een aantal strijdervaringen en ervaringen met het opbouwen van groepen, waardoor we ruim konden groeien, zowel op het niveau van Comac-scholen als op niveau van Comac-studenten. Eén van de hoofddoelstellingen van het Tweede Congres was om de leden van de twee sectoren te verenigen rond die ervaringen. De methode die daarvoor gekozen werd, was de goedkeuring van twee handboeken: één voor de scholieren en één voor de studenten. Doorheen talrijke debatten, ervaringsuitwisselingen en uiteindelijk een stemming in plenaire zitting werden die twee handboeken met een ruime meerderheid goedgekeurd door het Tweede Congres. Het eerste doel van die handboeken was de beste ervaringen te veralgemenen en op die manier de ontwikkeling van Comac verder te zetten. Op de tweede plaats waren ze bedoeld als basis voor de vorming van de toekomstige generaties militanten en kaders van Comac. Dat om een grote terugval te vermijden zoals maar al te dikwijls het geval is in een jongerenbeweging eenmaal een generatie van ervaren kaders is vertrokken. Comac-scholen sinds het Tweede Congres Comac-scholen deed heel wat ervaring op sinds het Tweede Congres. Voor de eerste keer, en dat in twee steden, bouwde Comac-scholen een afdeling uit met meer dan één basisgroep. Die afdelingen organiseren elk meer dan vijftig leden. De ontwikkeling van die afdelingen was ook een stimulans voor de oprichting van coördinatiegroepen om die afdelingen te leiden en verantwoordelijke en medeverantwoordelijke scholieren samen te brengen. 13

14 De scholieren hebben eindelijk hun vakbond! Comac scholieren is verheugd met de erkenning van het Comité des élèves francophone (CEF) als jongerenorganisatie door de Franstalige Gemeenschap. Het gaat hier om een belangrijke democratische vooruitgang voor de leerlingen van de Franstalige Gemeenschap, een van de zeldzame regio s in Europa waar tot voor kort geen organisatie was die hun belangen verdedigde. De weg naar de erkenning van de CEF als representatieve organisatie is nog lang en de uitdagingen zijn talrijk. Met Comac Scholieren, willen we het werk dat geleverd wordt door de CEF blijven steunen, voor een kwaliteitsvol en toegankelijk onderwijs. In de loop van de laatste twee jaar was de kwestie van de aflossing een heel belangrijk aandachtspunt. De uitdaging was een nieuwe ploeg te vormen die 1) de afdeling leidt, 2) volledig vertrouwd is met het handboek van het Tweede Congres en in staat is om het in praktijk te brengen en 3) bekwaam is om jonge scholierenverantwoordelijken te vormen. Volledig vertrouwd worden met het handboek van het Tweede Congres en het in praktijk brengen was anderhalf jaar lang onderwerp van talrijke discussies. Sinds het Tweede Congres was immers het aantal leden van Comac-scholen globaal niet gestegen. Dat toonde aan dat de lessen in verband met het rekruteren nog niet goed geïntegreerd waren. De nieuwe ploeg heeft vandaag de fundamenten gelegd om de komende jaren echt te kunnen groeien, maar die nieuwe ervaringen moeten geconsolideerd worden. Dat zal een van de belangrijkste aandachtspunten blijven voor de nieuwe leidende ploeg van de afdeling. Het feit dat het aantal leden van Comac-scholen niet is toegenomen, is ook het gevolg van het vertrek van een hele reeks Nederlandstalige verantwoordelijken. Bijna heel Comac-scholen aan Nederlandstalige kant is op die manier verdwenen. Vandaag zijn de kiemen gelegd om Comac-scholen in Vlaanderen opnieuw uit te bouwen dankzij de keuze van verantwoordelijken van Comac-studenten om zich te in te zetten voor de opbouw van nieuwe basisgroepen bij de scholieren. De opvolging van de heropbouw van Comac in Vlaanderen is ook één van de voornaamste aandachtspunten voor de nieuwe leidende ploeg van de afdeling. Ook de opleiding van jonge scholierenkaders was het afgelopen jaar onderwerp van talrijke discussies. Sinds het Tweede Congres werd Comac-scholen vooral versterkt door verantwoordelijken die uit de studentenafdeling kwamen. Dat is iets wat wij verder willen aanmoedigen. Maar we denken ook dat de ontwikkeling van de scholierenafdeling afhangt van onze bekwaamheid om scholierenkaders te vormen die ervoor kiezen om bij Comac-scholen te blijven ook nadat ze hun middelbare school beëindigd hebben. Comac-studenten sinds het Tweede Congres Comac-studenten was heel actief rond verschillende strijdbewegingen op de campus sinds het Tweede Congres. Wij hebben de voorbije drie jaren een enorme rijkdom vergaard in het voeren van nationale campagnes. Een eerste ervaring daarbij waren de campagnes voor de verlaging van de studiekosten. Comac was mee actief in de nationale campagne Respact en de daaropvolgende Franstalige campagnes Sauvez Wendy en Wendy contreattaque. Het hoogtepunt van die campagne was jaarlijks een nationale betoging die tussen de 1200 en de 4000 studenten verzamelde in Brussel. Daardoor heeft een groot deel van de leden ervaringen opgedaan rond het thema van studiekosten. Door de rol van Comac steeds grondig te evalueren, leerden we om ambitie te hebben in de strijd, om op de basisgroepen te steunen, om steeds zoveel mogelijk studenten te overtuigen en dus algemeen de campagne te organiseren in het kader van sensibiliseren, mobiliseren en organiseren. 14

15 Daarnaast heeft Comac de aanzet gegeven om het STeR-platform 9 opnieuw te lanceren. De erkenning van NSV, een extreemrechtse racistische studentenorganisatie, is sinds kort een feit aan elke Nederlandstalige universiteit. STeR heeft duizenden studenten gemobiliseerd om die erkenning in te trekken. Toch is de erkenning weer een feit in verschillende steden en blijft het noodzakelijk om het platform uit te bouwen en een breed studentenpubliek aan te spreken. Comac-studenten heeft een jaar lang ook actief meegewerkt aan de miljonairstaks campagne, een campagne gelanceerd door de PVDA. Die eis vraagt dat de allerrijkste miljonairs in België op hun vermogen worden belast, wat acht miljard zou opleveren die de staat kan investeren in onderwijs, jobs en de sociale zekerheid. We hebben enkele duizenden handtekeningen opgehaald bij de studenten. Sinds het Tweede Congres zetten we met Comac-studenten onze band met de werkende bevolking in de verf. Jaarlijks organiseren we het weekend Dit is Belgisch, waarop tot 85 jongeren hebben deelgenomen aan bedrijfsbezoeken, sociale enquêtes en discussies met vakbondsafgevaardigden. Ten slotte hebben alle groepen van Comac-studenten ook heel wat strijdervaring opgedaan door de laatste maanden deel te nemen aan de mobilisatie tegen het separatisme onder het nationale platform Niet in onze naam. De versterking van de studentenafvaardigingen was ook een belangrijk aspect van ons werk sinds het Tweede Congres. Dat is immers een van de prioriteiten die vastliggen in het handboek goedgekeurd op het Tweede Congres en die we nog een keer behandelen in hoofdstuk 4 van deze tekst. In talrijke groepen hebben we een rijke ervaring opgedaan. We hebben er ook fouten in gemaakt, vooral door het feit dat we te weinig energie hebben gestoken in de studentenvertegenwoordiging aan Nederlandstalige kant. Het is een prioriteit voor de komende jaren om de goede ervaringen te veralgemenen tot alle groepen. De voorbije drie jaren is de sector van studenten ook kwantitatief groter geworden. Het jaar zullen we afsluiten met meer dan 550 leden. Dat 9 STeR staat voor studenten tegen racisme. Dat platform kende begin jaren negentig een groot succes. 15

16 is 200 leden meer dan drie jaar geleden tijdens het Tweede Congres. Verschillende steden organiseren 100 tot 180 leden. Wat daarmee samenhangt, is de leiding van verantwoordelijken. Er zijn centra die kunnen steunen op tientallen studenten die mee een basisgroep leiden en waarbij er steeds wordt gezocht naar opvolging voor de leiding. Dat is het resultaat van de vele aandacht die we besteed hebben aan de opleiding van een nieuwe generatie van verantwoordelijken. De nationale leiding werd een jaar na het Tweede Congres vervangen door een jongere ploeg. We hebben ook gewerkt aan een vormingscyclus om nieuwe verantwoordelijken op te leiden op basis van de congresdocumenten van het Tweede Congres. Die vormingscyclus veralgemenen en parallel daaraan doorgaan met het bekendmaken en het gebruiken van het handboek van het Tweede Congres blijft een uitdaging voor de toekomst. Comac-wijken sinds het Tweede Congres De oprichting van drie stabiele centra met een rijke ervaring Een jaar vóór het Tweede Congres heeft Comac een nieuwe sector gelanceerd: Comac-wijken. Het doel was de jongeren van eenzelfde gemeente, eenzelfde wijk, samenbrengen om zich te organiseren en zich te mobiliseren voor de rechten en de belangen van de jongeren in hun gemeente/wijk. Sindsdien hebben we verschillende ervaringen en pogingen gezien om Comac-wijkengroepen op te richten. Drie Comac-wijkengroepen waren de twee voorbije jaren relatief stabiel: Zelzate, Brussel en Herstal. Bij Comac-wijken Brussel heeft zich in de voorbije twee jaar een afdeling met drie basisgroepen ontwikkeld. De jonge verantwoordelijken zetten op dit ogenblik hun eerste stappen in de zoektocht naar nieuwe medeverantwoordelijken. Zelzate maakte de overgang mee van de opvolging van de vroegere groepsverantwoordelijke door een jongerentrio. Herstal kon zijn verantwoordelijkenkern uitbreiden van twee tot vier. Andere groepen werden meer recent opgericht, nog andere pogingen zijn gestopt zoals Comac-Hiphop te Luik. In 2009 werd ervoor gekozen om de nationale omkadering toe te spitsen op de ervaringen in Zelzate, Brussel en Herstal, omdat we van oordeel waren dat in die drie gemeenten de voorwaarden vervuld waren voor stabiliteit op middellange termijn. Het doel bestond erin gevarieerde ervaringen op te doen en er lessen uit te trekken en op het Derde Congres een klaarder concept voor Comac-wijken voor te stellen. Enkele voorbeelden: Herstal heeft aangetoond dat een jongerenbeweging die de jongereneisen in handen neemt, zoals de oprichting van een jeugdhuis, de jongeren sterk kan enthousiasmeren. In een recordtijd hebben ze 94 leden gemaakt. De drie groepen hebben culturele activiteiten ontwikkeld door de organisatie van avonden zoals Don t Break The Dance in Zelzate (vijfhonderd deelnemers), zoals het Street Art Festival in Brussel (duizend deelnemers), kleinere concerten of culturele/artistieke workshops (rap, theater, dans, compilatie enz.). Zelzate heeft een hele ervaring opgedaan in het werk in de jongerenraad van hun gemeente door de plaatselijke jongerenbewegingen te mobiliseren tegen nefaste maatregelen van de gemeenteraad, door op te komen voor de een fuifzaal en een jeugdhuis en door een solidariteitsavond voor de slachtoffers van de tsunami te organiseren, samen met alle plaatselijke organisaties. 16

17 Bovendien ontstonden er nog heel wat andere projecten zoals de uitwisseling met Palestijnse jongeren, een reis naar de Filippijnen, een conferentie over politiegeweld enz. De uitdagingen op nationaal niveau Na het Tweede Congres werden op nationaal niveau vier uitdagingen vastgelegd voor de sector Comac-wijken. De eerste uitdaging bestond erin de pilootgroepen te omkaderen. Er vonden ontmoetingen plaats tussen de verschillende pilootcentra, maar veel te onregelmatig om echt een impact of een echte inbreng in de realiteit en de oriëntaties van de groepen te kunnen hebben. De tweede uitdaging bestond erin nationale bijeenkomsten te organiseren met de verantwoordelijken van de verschillende centra om op termijn een nationale leiding te kunnen vormen voor dit nieuwe werkterrein van Comac. Dat objectief werd niet bereikt, maar de discussies in het kader van het Derde Congres hebben niettemin toegelaten om een stap voorwaarts te zetten doorheen de gemeenschappelijke discussies over de congresoriëntaties. De derde uitdaging beoogde een nieuwe eindverantwoordelijke te vormen voor Comac-wijken voor het Derde Congres. Vandaag beseffen we dat we daar niet klaar voor zijn en dat zo n doelstelling nog wel wat tijd zal vergen. De vierde uitdaging was een handleiding voor de sector Comac-wijken schrijven en die aan te nemen op het Derde Congres. Maar de uitwisselingen tussen de centra en de confrontatie van de verschillende ervaringen zijn onvoldoende opgeschoten; we kunnen nog niet stemmen over een echt handboek. Niettemin heeft de voorbereiding van het Derde Congres toegelaten om het concept van een basisgroep van Comac-wijken beter te bepalen. Dat zal in de komende jaren nog verder moeten worden gepreciseerd en bevestigd door een collectief werk. De Nationale Raad en het Nationaal Bureau van Comac De Nationale Raad, het Nationaal Bureau... wat is dat? Op het Tweede Congres, in april 2008, werden voor de eerste keer in de geschiedenis van Comac statuten gestemd. In die statuten wordt de rol van de verschillende organen binnen Comac duidelijk gemaakt. Het laatste congres verkoos een Nationale Raad die drie à vier keer per jaar samenkwam en in totaal elf keer vergaderde. De Nationale Raad is het hoogste orgaan van Comac tussen twee congressen. De Nationale Raad heeft een belangrijke rol als controleorgaan en bespreekt 1) het jaarlijkse activiteitenrapport van het Nationaal Bureau en 2) de jaarlijkse financiële balans van Comac. De Nationale Raad is verantwoordelijk voor alle beslissingen die belangrijke gevolgen hebben voor alle actieterreinen van Comac. De uittredende Nationale Raad is eveneens verantwoordelijk voor het bijeenroepen en het organiseren van het Nationale Congres van Comac. Uit de rangen van de Nationale Raad wordt een Congresbureau verkozen dat zich bezighoudt met de verschillende aspecten van de organisatie van het Congres. 10 De Nationale Raad van Comac verkiest uit zijn midden een Nationaal Bureau (met een voorzitter en vicevoorzitter). 10 Statuten Comac, artikel

18 Dat Nationaal Bureau is verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding van Comac tussen twee zittingen van de Nationale Raad in. Het Nationaal Bureau van Comac is samen met de Nationale Raad verantwoordelijk voor het welslagen van de verschillende nationale intersectorale activiteiten. Verder volgt het de nationale werking op wat betreft secretariaat, website en financiën. 11 Welke rol speelden die organen sinds het Tweede Congres? De Nationale Raad en het Nationaal Bureau hebben de laatste jaren tal van taken opgenomen. Een voorbeeld van een campagne die door het Nationaal Bureau in handen genomen werd, is de Frietrevolutie. Comac werkte daarin actief mee met Niet in onze Naam Jong om op 17 februari en 29 maart 2011 duizenden jongeren op straat te krijgen tegen het separatisme en voor meer solidariteit. Intersectorale activiteiten als het Vredeskamp en de Karl Marxschool werden verder ontwikkeld met een veel grotere deelname (meer dan tweehonderd aanwezigen op het Vredeskamp in 2010 en meer dan honderddertig aanwezigen op de Karl Marxschool in 2011) als gevolg. Sinds vorig jaar kwam daar ook Mani- Fiesta bij, het feest van de solidariteit. Op de eerste editie konden we zo n zesduizend mensen verwelkomen, waarvan er vierhonderd door Comac gemobiliseerd werden. Ook op financieel vlak werd er een eerste stap gezet met de campagne 6200, waarmee we voor de eerste keer een nationale campagne op poten zetten om geld in te zamelen voor Comac. De resultaten liggen momenteel nog ver onder de potentiële mogelijkheden. Die eerste ervaring is echter van groot belang voor de verdere ontwikkeling van Comac. Als we immers steeds grotere nationale campagnes en meer ambitieuze activiteiten willen organiseren, moeten we daar ook de middelen voor hebben en moeten alle leden zich duidelijk bewust zijn van het belang om geld in te zamelen. Dat zal dan ook een belangrijk aandachtspunt blijven na het Derde Congres. Op internationaal vlak werd er een werkgroep opgericht, wat ervoor zorgde dat Comac nu ook internationaal veel beter vertegenwoordigd is. Dat vertaalt zich in het feit dat er nu eenentwintig buitenlandse bevriende organisaties aanwezig zijn op ons Derde Congres. Op het Tweede Congres waren dat er nog maar zes. De laatste drie jaar was het één van de voornaamste uitdagingen van het Nationaal Bureau om een opvolging voor de leiding van Comac te voorzien. Aangezien Comac een jongerenbeweging is, is er een zeer snel verloop van leden wat ons dwingt om daar extra veel energie in te steken. Daarom werd er een nationale vorming voor de Nationale Raad ontwikkeld en werd er ook op lokaal vlak veel meer aandacht besteed aan de opvolging en de vorming van verantwoordelijken. Dat objectief van verantwoordelijkenvorming was ook heel aanwezig bij de voorbereiding van het Derde Congres. Comac is de laatste jaren vaak sterk gegroeid. Om een sterke nationale jongerenbeweging te worden en te blijven, hebben we echter nood aan veel nieuwe verantwoordelijken die op hun beurt nieuwe leden vormen. De uitdagingen voor Comac zijn groot en talrijk. Ook na het Derde Congres zal de opleiding van verantwoordelijken een belangrijk aandachtspunt blijven. 2. De uitdagingen van het Derde Congres Comac is de laatste jaren gegroeid en op het einde van het Derde Congres zullen we ook over een zo goed als volledig nieuw samengestelde leiding beschikken. Dat is een heel positief punt. Maar de huidige situatie in onze organisatie houdt ook een aantal uitdagingen in, waarvoor het Derde Congres ons moet helpen om ze in handen te nemen. Op de eerste plaats moeten we vaststellen dat, ondanks de vooruitgang die werd geboekt bij het in praktijk brengen van de oriëntaties van het Tweede Congres, die toch nog te weinig bestudeerd worden en dikwijls eenzijdig worden geïnterpreteerd. Te dikwijls onthouden we uitsluitend de organisatorische lessen en zetten we de aspecten sensibili- 11 Statuten Comac, artikel 21 en

19 seren en mobiliseren nog veel te weinig in praktijk om. Hoe belangrijk het is om het marxisme te bestuderen of ook om solidair te zijn met de arbeiderswereld wordt dikwijls verkeerd begrepen en verkeerd uitgelegd in de organisatie. Om die reden is de eerste doelstelling van het Derde Congres van Comac het verdiepen van de eenheid in de organisatie over de teksten van het Tweede Congres. Bovendien moeten we vaststellen dat er binnen Comac een gebrek aan eenheid bestaat over onze identiteit. En dat zelfs al hebben we heel wat strijd gevoerd, zelfs al hebben we sinds het Tweede Congres drie Karl Marxscholen en heel wat vormingen georganiseerd. Zo hebben we soms problemen om op een samenhangende en overtuigende manier het belang van onze communistische identiteit uit te leggen. En er bestaat in sommige groepen terughoudendheid om zich echt op de strijd te oriënteren. Om die reden is de tweede doelstelling van het Derde Congres van Comac het verdiepen van de eenheid in de organisatie over meerdere fundamentele aspecten van de identiteit van Comac, zoals: 1. Comac als communistische jongerenbeweging (hoofdstuk 2 van deze tekst) 2. Comac als jongerenbeweging van de PVDA (hoofdstuk 3) 3. Comac als jongerenbeweging, gericht op de strijd (hoofdstuk 4) 4. Comac als jongerenbeweging solidair met de arbeidersklasse (hoofdstuk 5) 5. Comac als politieke jongerenbeweging die een eigen visie, eigen standpunten en een eigen politieke strategie verdedigt (hoofdstukken 6 tot 10) Over elk van die elementen van onze identiteit beschikken we tegelijk over talrijke ervaringen, maar bestaan er ook tegenstellingen en problemen die we willen oplossen. De verschillende sectoren hebben natuurlijk sinds het Tweede Congres ook een aantal nieuwe ervaringen opgedaan, die nog niet verwerkt zijn in de handboeken die we op het vorige congres goedkeurden. De derde doelstelling van het Derde Congres is dan ook de discussie over de nieuwe lessen die we kunnen trekken en die de praktijk van de verschillende sectoren van Comac hebben verrijkt. Op het einde van het Derde Congres zal de generatie van verantwoordelijken en kaders die Comac opnieuw op de rails hebben gezet in 2004, zo goed als volledig Comac verlaten hebben. De vierde doelstelling van het Derde Congres is dus de voorbereiding van de nieuwe generatie die de leiding van Comac in handen zal moeten nemen. Het Congres moet zo een school zijn voor de afgevaardigden, maar ook een school voor een nieuwe generatie leiders van Comac. De werkzaamheden voor het Congres zijn vooral in handen genomen door kameraden van die nieuwe generatie. De documenten die werden opgesteld door het Derde Congres, moeten tegelijk als politieke basis dienen voor alle nieuwe verantwoordelijken en actieve leden van Comac. In de afgelopen jaren hebben we ook het werk op het vlak van de internationale relaties van Comac aanzienlijk ontwikkeld. We willen met Comac een belangrijke plaats blijven geven aan de internationale solidariteit met andere communistische jongerenbewegingen en anti-imperialistische jongerenorganisaties. Om die reden is de vijfde doelstelling van het Derde Congres een internationale activiteit op te zetten, waar meerdere delegaties van andere communistische en anti-imperialistische jongerenbewegingen aan kunnen deelnemen. 19

20 3. De toekomstige werkterreinen van Comac: Comac-scholen op volle kracht Tijdens de plenaire zittingen van het Tweede Congres van Comac keurden de afgevaardigden een resolutie goed over de werkterreinen die prioriteit moesten krijgen tot aan het Derde Congres: Verdergaan met de uitbouw van Comac aan de universiteiten, met het uitbreiden en veralgemenen van de beste ervaringen die worden opgedaan aan alle universiteiten op basis van de teksten van het congres. Verdiepen van onze ervaringen in de hogescholen en die verder uitbouwen en regelmatig de beste praktijkvoorbeelden uitwisselen. Verdergaan met de uitbouw van Comac in de secundaire scholen, met het uitbreiden en veralgemenen van de beste ervaringen in alle regio s op basis van de teksten van het congres. Verdiepen van onze ervaringen in de wijken en gemeentes, die verder ontwikkelen en regelmatig de beste praktijkvoorbeelden uitwisselen. Sinds het Tweede Congres Zoals we zagen, is Comac sinds het Tweede Congres op de campussen aanzienlijk gegroeid. Ook aan sommige hogescholen kon het werk van Comac op basis van de universitaire secties verder uitbreiden. Zo konden we ons ontwikkelen aan hogescholen in Leuven en Brussel. Ook in de secundaire scholen bestaat er momenteel heel wat potentieel. We hebben op nationaal niveau een nieuwe ploeg van verantwoordelijken met ruime ervaring. Maar we hebben er kwantitatief gezien nog steeds geen stap vooruit gezet. Sinds het Tweede Congres is er een stagnatie wat ons ledenaantal bij Comac-scholen betreft. Aan Nederlandstalige kant zijn we achteruitgegaan. Wat Comac-wijken betreft was er de afgelopen jaren wel een zekere uitbreiding, maar we konden vooral de nodige ervaring opdoen om tot een eigen ontwikkelingsmodel te komen voor deze sector. Vooruitzichten na het Derde Congres De komende jaren moet Comac een sterke inplanting blijven houden aan de universiteiten. Ook onze ervaring met de inplanting in de hogescholen moeten we verder zetten. Comac zou ook kwalitatief nog moeten vooruitgaan in het definitief vormgeven aan het concept voor Comacwijken: Waar ons inplanten? Gericht op welke jongeren? Hoe moet Comacwijken werken? Hoe verantwoordelijken vormen bij de jongeren die uit de wijken komen? Dat vormt de basis om kwalitatief en uitgebreid te kunnen groeien. 20

21 Maar het is aan Comac-scholen dat we nu tot aan het Vierde Congres de prioriteit willen geven. Waarom? Omdat het grootste aantal jongeren in het land geconcentreerd is en zich organiseert in de scholen. Veel meer dan aan de universiteiten. Omdat de scholen in de geschiedenis van de sociale strijd die werd gevoerd door de jeugd, telkens een zeer grote mobilisatiehaard zijn geweest. In de jaren negentig hebben tienduizenden scholieren zich gemobiliseerd tegen extreemrechts, tegen verdere herstructurering van het hoger onderwijs of de besparingen die werden doorgevoerd op de rug van het secundair onderwijs door de toenmalige minister Laurette Onkelinx. En recent in Frankrijk hebben de scholieren een zeer belangrijke rol gespeeld door de mobilisatie tegen de pensioenhervorming te steunen. Omdat de jongeren die uit de arbeidersklasse komen (zie hoofdstuk V) veel talrijker zijn in de middelbare scholen (zowel in het technisch, beroeps, kunst en algemeen secundair) dan aan de universiteit. Wij willen dat Comac hun organisatie wordt. Omdat Comac geen studentenbeweging maar een jongerenbeweging is. En de jeugd van België is niet zomaar terug te voeren op enkel studenten. De huidige ongelijke ontwikkeling van Comac blijft niet langer geloofwaardig en niet meer houdbaar als de kloof tussen de afdelingen op de campussen en op de scholen nog meer toeneemt. Omdat, als we willen dat Comac blijft groeien en we meer op de strijd van de jongeren willen wegen, we groter moeten worden. Als we echt serieus willen groeien, hebben we meer jongeren nodig die verantwoordelijkheid willen nemen en die zich actief inzetten voor Comac. Dat is allemaal alleen maar mogelijk als we veel vroeger ingrijpen in het traject van jongeren. Een jongere die aan zijn engagement is begonnen op de leeftijd van veertien jaar, die al heel vroeg in contact kwam met mobilisatie, organisatiewerk en sensibilisatie, zal veel langer verantwoordelijk kunnen blijven in de organisatie en kunnen bijdragen aan onze groei. Een sterk accent leggen op de uitbouw van Comac-scholen betekent dus meteen ook een serieuze wissel op de toekomst. Jongeren die al heel vroeg beginnen te militeren, kunnen snel een grote politieke rijpheid verwerven. Investeren in Comacscholen is dus meteen een investering in alle andere sectoren. Omdat de jongeren uit het secundair over het algemeen heel open staan voor verandering, meer gerevolteerd zijn, meer rebels dan jongvolwassenen. Ze zijn ook minder bezoedeld door het heersende pessimisme dat verspreid wordt door de media en in de geschiedenislessen. We willen met Comac die energie, die revolte, die creativiteit en die bereidheid tot verandering onderhouden en sturen in de richting van bewegingen met een zekere omvang en een reële impact op het verloop van de dingen. Omdat we, ten slotte, absoluut in staat zijn om die uitdaging in handen te nemen. We hebben een handboek (van het Tweede Congres), we beschikken over een ploeg van verantwoordelijke jongeren die heel vertrouwd zijn met het handboek en die vol in ambitie zit voor de scholierensector. Die keuze om voor de komende jaren prioriteit te geven aan de scholierensector heeft onder meer de consequentie dat de jongvolwassen verantwoordelijken bij Comac-scholen en de nieuwe leiding de uitbouw van de sector ernstig in handen nemen, dat het Nationaal Bureau van Comac bijzondere aandacht besteedt aan de scholierensector, dat we verantwoordelijken van Comac-studenten die het talent en de zin hebben om die sector te versterken, toe aanmoedigen enz. 21

22 nota s 22

23 nota s 23

24 nota s 24

25 hoofdstuk 2 Comac, een communistische jongerenbeweging 2 1. There is no alternative Herfst In de Verenigde Staten breekt een crisis uit. Om de Amerikaanse consumptie te ondersteunen, moedigen de banken de Amerikaanse gezinnen al jarenlang aan om op krediet te leven. Ze hebben te hard aan het elastiek getrokken en dat is nu gebroken. Tussen 2007 en 2009 investeerde de Amerikaanse regering bijna duizend miljard dollar om de banken te redden. En in de rest van de wereld worden nog vele miljarden meer in de banken gestopt. Tijdens dezelfde periode verloren echter vier miljoen Amerikanen hun job, terwijl er al meer dan twintig miljoen werklozen en werknemers met een onstabiele job waren. Voor hen doet de Amerikaanse regering niets. In 2008 kwamen drie miljoen gezinnen op straat terecht, omdat ze hun lening niet meer kunnen afbetalen aan de bank. In 2009 voorspelde men dat de komende drie jaar zes miljoen gezinnen hetzelfde lot te wachten stond. Verder schommelt het aantal gezinnen met betalingsproblemen rond de veertien miljoen. Ook vandaag worden nog dagelijks mensen uit hun huis gezet. Ook voor hen heeft de Amerikaanse regering niets gedaan. Maar niet alleen in Amerika is het kommer en kwel. In Europa geraken steeds meer landen in financiële problemen. De zogenoemde PIGS (Portugal, Ierland, Griekenland en Spanje) zijn in grote moeilijkheden. Ook in België is men op zoek naar twintig miljard om het door de crisis uit de hand gelopen begrotingstekort op te vullen. Het is daarbij de Europese Unie die door middel van besparingen de problemen wil oplossen. En het zijn vaak de werknemers die men de crisis wil laten betalen door een loonstop, afbraak van de sociale zekerheid enz. In wat voor een maatschappij leven wij? Dat vragen velen onder ons zich af Maar voor Mark Eyskens, een van de ideologen van de CD&V, 1 is het nu allesbehalve het ogenblik voor een ideologisch debat. Het debat over deze crisis moest snel worden stopgezet. Voor de hoofdredacteur van The Economist was het ook al niet het geschikte moment voor die discussie: Het kapitalisme is een goede zaak. Er zou zelfs geen discussie over moeten zijn. G.W. Bush is een ander voorbeeld van het soort politici dat geen alternatief ziet voor het kapitalisme. In zijn afscheidstoespraak verklaarde hij: De triomf van het vrijemarkt kapitalisme is doorheen alle plaatsen, tijden, culturen en religies bewezen. Ondanks een verschrikkelijke realiteit beweren de apostelen van het kapitalisme dus dat dit het beste systeem is. Of in elk geval het minst slechte. TINA, zoals de Engelstaligen zeggen: There is no alternative, er is geen alternatief. De Egyptische farao s en de middeleeuwse adel waren er waarschijnlijk even diep van overtuigd dat hun heerschappij eeuwig zou duren en dat een andere maatschappij onmogelijk was. Maar zoals Galilei zei tegen al wie weigerde te aanvaarden dat de aarde rond de zon draait: de waarheid is een kind van de tijd, niet van de autoriteit. En wij gaan niet wachten tot het te laat is om nog iets te doen. Tegenover de absurditeit en de verschrikkingen van het kapitalisme, wil Comac het debat over een andere maatschappij aangaan. 1 De Vlaamse christendemocratische partij. 25

26 2. Het debat over een andere maatschappij aangaan Je hoort maar al te dikwijls zeggen dat dit systeem het enige mogelijke systeem is. Daar gaan wij met Comac tegenin. Comac is een jongerenbeweging die de maatschappij grondig wil veranderen. Wij denken dat het kapitalistische systeem onmenselijk is en ellende veroorzaakt. In het kader van dit systeem, gebaseerd op de uitbuiting van de mens door de mens, is het onmogelijk om een maatschappij op te bouwen die streeft naar gelijkheid. Wij willen dus het debat voeren over de noodzaak om dit systeem achter ons te laten. Dat is natuurlijk gemakkelijk gezegd! Maar zoiets vereist wel wat meer analyse. Daar gaat het derde deel van dit hoofdstuk over. Bij Comac willen we ook geen genoegen nemen met kritiek geven op het kapitalisme. Wij willen het bestrijden en vervangen door een rechtvaardiger systeem, een systeem dat gebaseerd is op de noden van de mensen, een systeem dat solidariteit creëert. Die maatschappij is het socialisme als eerste stap naar een communistische maatschappij. 2 Maar wat is dat precies? Leren we in de geschiedenisles niet dat de ervaringen van de socialistische landen helemaal niet gewerkt hebben? Daar is ook wat meer uitleg bij nodig. Die vind je in het vierde deel van dit hoofdstuk. In het vijfde deel van het hoofdstuk hebben we het over de middelen die ons helpen om tot een maatschappijverandering te komen. Zo zien we het marxisme, de strijd en een sterke organisatie als essentiële punten die mee onze identiteit bepalen. En het ene kan daarbij niet zonder het andere. In het zesde deel gaan we ten slotte dieper in op Comac als brede en open organisatie, waar iedereen die tegen onrechtvaardigheid wil vechten, communist of niet, zich thuis kan voelen. 3. In wat voor wereld leven wij? Met Comac willen we de maatschappij veranderen. Maar om dat te kunnen, is het belangrijk om een goede analyse te maken van het systeem waar we nu in leven. Het kapitalisme is een maatschappij waar een kleine minderheid de meerderheid onderdrukt. Op de eerste plaats gebeurt dat economisch. Een kleine minderheid bezit de productiemiddelen in onze economie. Doordat zij over fabrieken, machines en grond bezitten, hebben zij controle over de productie. Daarnaast zullen we zien dat dat ook op politiek vlak geldt. Wie immers macht en geld heeft in deze maatschappij, heeft meer toegang tot media en andere middelen om naast economische ook politieke macht te verwerven. We willen daarom een diepgaande analyse maken van dit kapitalistische systeem, welke ongelijkheiden het meebrengt en waarom wij dit systeem willen veranderen Een systeem gebaseerd op uitbuiting Wij zijn met bijna zeven miljard op deze aarde. Wereldwijd delen echter maar een paar duizend gezinnen de eigendom van alle grote ondernemingen. Zes constructeurs controleren drie vierde van de automobielmarkt. Twee reuzen domineren meer dan 65% van de wereldmarkt van de maïs, be- 2 Comac is een communistische jongerenbeweging, maar verdedigt een socialistisch maatschappijproject is dat niet tegenstrijdig? Daarover hebben we het in deel 4 van dit hoofdstuk. 26