De mooiste tijd van je leven Amsterdam-Antwerpen: Uitgeverij Augustus.
|
|
- Juliana van Doorn
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Castelein, M. (2009) De mooiste tijd van je leven Amsterdam-Antwerpen: Uitgeverij Augustus. Mieke Van Daele Dit boek over het moderne moederschap is geschreven door een moeder die niet puur stil wil blijven staan bij de eigen ervaringen als moeder, maar die wil verbinden met andere moederverhalen en de heersende idealen in onze samenleving. De achterflap sprak van scherpe en soms hilarische beelden waarmee ze de geforceerde glimlach van een generatie vangt. Dit alles sprak me aan en bracht me ertoe dit boek te lezen. Marleen Castelein is een 39-jarige Nederlandse vrouw, neerlandica, freelance journalist, redacteur en moeder van een zoon van vijf. Haar ervaringen als aankomende en jonge moeder vormen het vertrekpunt van dit boek. Castelein beschrijft ervaringen die doorgaans niet in boeken of tijdschriften te lezen zijn. Ze benadrukt de keerzijde van gelukkige moedergevoelens die bij het prille moederschap horen. Ze schrijft over haar twijfels over al dan niet moeder willen worden, over de fysieke ervaringen tijdens de zwangerschap. Castelein ervoer dat haar twijfels niet gemakkelijk uitgesproken konden worden. Haar binnenwereld leek geleidelijk aan steeds verder verwijderd van de buitenwereld en alle heersende beelden over moederschap. Een vervreemdende ervaring. Ze schrijft vanuit haar ervaringen als hoog opgeleide vrouw met een professionele identiteit, beïnvloed door het feminisme en de huidige tijdsgeest met waarden over autonomie, individualiteit, zelfbeschikking, gelijkheid tussen de geslachten, Ze stelt zich de vraag hoe andere vrouwen de grote oversteek naar het moederschap beleven. Castelein vroeg tientallen pas bevallen, hoger opgeleide vrouwen uit de Randstad een vragenlijst in te vullen over hun fysiek * personalia boeken 335
2 en psychisch welbevinden tijdens de zwangerschap en het eerste jaar na de bevalling. Bij een aantal vrouwen nam ze diepte-interviews af. Vier daarvan kregen een plaats in het boek. Er werd gevraagd naar hoe ze van tevoren over kinderen dachten, hoe ze de overgang beleefd hebben en welke invloed het krijgen van kinderen had op hun eigen leven, hun identiteit, relatie, lichaam en seksualiteit. Thema s als taakverdeling, rolpatronen, werk en de veranderde relatie met de buitenwereld, familie en vrienden kwamen daarin ook aan bod. De auteur geeft ook haar opvattingen weer en een aantal concrete ervaringen die ze als scenes presenteert in een vlotte en treffende columnstijl die mij vaak aan het lachen bracht. Het eerste hoofdstuk (De grote oversteek) gaat over wat de transformatie tot moeder precies inhoudt, welke psychische aspecten het zo ingrijpend maken. Moederschap is een keuze geworden, niet meer de enig denkbare en per definitie ultieme levensvervulling. Toch is het beeld dat we meekrijgen er één waarin het moederschap gepresenteerd wordt als het enige wat er in het leven van een vrouw écht toe doet. Castelein beschrijft dit als een geregisseerde werkelijkheid en stelt zich met name de vraag wat daarin vooral ontbreekt. Ze beschrijft de babyshock als de overgang naar een tijd van grote afhankelijkheid, opoffering, dienstbaarheid. Iets waarover vrouwen nogal wat ambivalentie kunnen voelen, een ervaring die in het grotere sociaalmaatschappelijke geheel veelal geen erkenning krijgt. Ze koppelt deze ambivalentie aan identiteitsverlies en de ervaring plots op heel andere kwaliteiten aangesproken te worden dan voorheen: autonomie en vrouwelijkheid, individualiteit en professionaliteit moeten plaatsmaken voor aspecten als jezelf wegcijferen en onbaatzuchtig moeder zijn. Dit vraagt een psychische transformatie die niet evident is, maar tegelijkertijd wel als evident gepresenteerd wordt: moeders worden geacht hier niet over te spreken en er geen punt van te maken. Ze beschrijft afscheid: van de baby, van het lichaam waaraan je gewend was, van je oude leven. Ook de scheiding tussen mannen en vrouwen die ontstaat doorheen zwangerschap en bevalling, en die iets onoverbrugbaars in de relatie geeft. Ze beschrijft ook hier wat meestal niet beschreven wordt, namelijk dat rouwen erbij hoort en dat hier best ook wel zorg aan 336 JG28 / 2010 / SB3 / boeken
3 mag gegeven worden. Ze stelt in het algemeen vast dat eens kinderen geboren worden, moeders uit de focus verdwijnen. Dat je als vrouw onuitgesproken moet slagen als menselijk dier en de fundamentele test of je een baby in leven kan houden voorgeschoteld krijgt, is een ander aspect dat zij in de marge ziet verdwijnen. Evenals vermoeidheid, uitputting en depressiviteit. Castelein schrijft hoe daarbij het roze wolk -beeld de concrete ouderpraktijk op de achtergrond dringt: we lezen niet meer dat de aanpassing aan het moederschap te veel gevraagd is, dat de angst voor het baren reëel is, dat moeders een erg lastige tijd tegemoet gaan en dat nog maar weinig mensen zullen focussen op de moeder als vrouw. De meesten gaan ervan uit dat zij dolgelukkig en blij is en daarbij alles onder controle heeft, want dat is wat boeken, bladen en tv-programma s ons voorspiegelen. Helaas geregisseerde werkelijkheden (p. 39 en verder). Castelein trekt die dominant geregisseerde werkelijkheden open en raakt andere mogelijkheden aan. Ze stipt aan hoe mooi het zou zijn mochten vrouwen heldenverhalen vertellen over die oversteek naar het moederschap in plaats van sussende verhalen. Verhalen die de volharding, kracht en doorzettingsvermogen van vrouwen op de voorgrond trekken. Daarnaast benoemt ze dat vrouwen die weliswaar gewend zijn om zelfstandig te opereren in het leven nood hebben aan bevestiging, geruststelling en troost. Net op het moment dat moeders volop aan het moederen zijn, blijkt het gevoel dat zij ook door iemand bemoederd worden erg steunend te werken. Castelein zet hierdoor een andere werkelijkheid op de voorgrond, en geeft enkele ingrediënten voor een contra- discours. In het tweede hoofdstuk (Alles is lichaam) buigt ze zich over het lichamelijk aspect van zwanger zijn. Ze staat hier weerom stil bij die geregisseerde werkelijkheid die ons ook op het vlak van lichaam beïnvloedt met allerlei beelden en opvattingen. Nogal eens verschijnt daar het controleerbare lichaam, onvergankelijk en maakbaar tot in de perfectie, uitermate gladgestreken (p. 80). Ze beschrijft hoe gevangen moeders kunnen raken in de discrepantie met dit ideaalplaatje: in de onmogelijkheid om iets te uiten over die ervaringen omdat ze in geen gepresenteerd beeld passen, in de onmogelijkheid ook door het verlangen weer in het ideaalverhaal te passen. Dergelijke bot- boeken 337
4 singen brengen verwarring mee, eenzaamheid evenals vervreemding van en verlies van contact met het eigen lichaam en de medemens. Interessant vond ik haar uitstapje naar het groteske lichaam. De auteur gaat hier op zoek naar de historisch-culturele achtergronden voor het beeld van het beheerste, gesloten en schone lichaam. Ze zoekt naar alternatieve beelden en komt onder anderen bij de Russische taalfilosoof en literair criticus Michael Bakhtin terecht. Hij spreekt over het groteske lichaam als een lichaam dat constant in verbinding staat met de omgeving en van alles met de omgeving en met andere lichamen uitwisselt. Een nadrukkelijk sterfelijk en vergankelijk lichaam dat past in het groter geheel van geboorte en dood, en in die zin in wezen een sociaal lichaam is. Dit beeld troost volgens Castelein meer, het verbindt moeders met een groter geheel en wapent hen zo tegen de angst voor de lichamelijkheid die het baren van en zorgen voor een baby met zich mee brengt. Een contrast met de manier waarop we tegenwoordig het lichaam graag voorstellen, ver weg van enige vergankelijkheid en de keten van leven en sterven. In haar derde hoofdstuk (Moedertjelief!), over de mores van modern moederschap, staat Castelein stil bij Het instituut Moeder, het huidige moederschapideaal en de eisen die aan modern moederschap worden gesteld. Ze beschrijft de diverse facetten van de moederschapmythe en wat het met moeders kan doen. Ze overloopt stromingen en opvoedtheorieën vanaf begin twintigste eeuw en concludeert dat theorieën elkaar vaak tegenspreken en ouders daardoor kunnen verwarren en mateloos frustreren. In het sociaal verkeer stelt ze vast dat dit moeders nogal eens verleidt tot het aanhangen van een bepaald geloof en bijzonder fel maakt jegens anderen (bijvoorbeeld concurreren over wie het nu het beste doet). Het leidt er ook toe dat moeders niet terugvallen op hun eigen oordeel over wat bij hen past en wat voor hun kinderen het meest heilzaam is. Ze denken dat ze zich daarvoor tot iemand met een diploma of gezag moeten wenden. Eigen moeders of buurvrouwen lijken meer en meer afgedaan te hebben. De nieuwe mythe van de Supermam presenteert moeders voor wie werk belangrijk is (maar niet belangrijker dan het opvoeden van de kinderen), moeders die perfect zijn in het met gemak kunnen en organiseren van alles: op en top zorg voor het kind, seksueel aantrekkelijk blijven als vrouw, lekker koken, leuk huis inrichten, sportief en optimistisch zijn, en een 338 JG28 / 2010 / SB3 / boeken
5 geweldige partner en vriendin. Castelein noemt het über-momming, een hypermoederen of manisch moederen dat volledige toewijding vraagt en absoluut een onwil om voor een ander onder te doen. Een complicerende factor is volgens haar dat kinderen doorheen deze mythe niet langer een door de groep gedragen verantwoordelijkheid vormen, maar een individuele verantwoordelijkheid grotendeels gedragen door de moeder. En daar speelt dan volgens Castelein een raar soort discrepantie in de houding die naar het moederschap wordt ingenomen: moeders worden enerzijds gezien als de belangrijkste persoon, anderzijds worden zij compleet ondergeschikt gemaakt aan het belang van het kind en ten slotte zijn we als maatschappij behoorlijk streng voor met name de moeders. Schrikbeelden die via media gepresenteerd worden, dienen daarbij als constante waarschuwing en gids voor moeders om op de goede weg te blijven. Wat maakt dan toch dat vrouwen telkens weer voor moederschap kiezen? Castelein ziet in moederschap ook een ontsnappingsroute voor de constante druk om onafhankelijk en zelfstandig te zijn, je eigen keuzes te maken en altijd maar te gaan voor meer, verder en beter. Moederschap laat toe je over te geven aan iets dat de controle over je leven ontneemt en terwijl je voelt dat je keuzes ontnomen worden, is net dat misschien ook wel prettig. Het heft de belasting die eigen controle over het leven met zich meebrengt ook op. Kinderen dwingen je in een ander tempo van leven, laten toe te ontsnappen aan de maatschappelijke ratrace en terug te keren naar de kern van het leven. Het kan een enorme opluchting zijn wanneer je gewend bent constant te rennen en te vliegen (p. 129). Ook hier haalt Castelein weer een andere werkelijkheid naar voren en weerom één die vaak niet (meer) gezien of benoemd wordt. In hoofdstuk 4 (Doing family) brengt ze een interessante analyse van verbindingen tussen gezinnen en de buitenwereld in onze cultuur. Ze spreekt van Het Eilandgezin en raakt hierbij aan gevolgen die de emancipatie in theorie had, maar in de Nederlandse praktijk niet verankerd raken. Castelein verwijst naar onderzoek dat uitwijst dat de helft van de Nederlandse mannen nog steeds vindt dat vrouwen geschikter zijn om boeken 339
6 kinderen groot te brengen, drie vierde vindt dat een kind het best bij de eigen ouders is en niet bij professionele opvang/andere verzorgers en het percentage mannen dat blijft werken of meer werkt nadat er een kind komt, blijft over de jaren heen ongewijzigd op 90% (pp ). De emancipatie maakt daarenboven dat grootouders ook onafhankelijker geworden zijn en zich niet meer beperken tot de rol van grootouder. Deze factoren, samen met toegenomen mobiliteit en hoge werk/bezigheidsdruk van velen, maken dat jonge moeders zich erg eenzaam kunnen voelen. Er is wel een netwerk, een extended family, maar op afstand. Ouders en kinderen raken dus meer op mekaar aangewezen, verticale banden worden belangrijker dan de horizontale, het gezin komt eerst. Ouders zijn veel intiemer geworden met hun kinderen, anderzijds veel eenzamer of opgesloten wanneer dingen moeilijk lopen. Door die gerichtheid naar binnen en het zo gewend te zijn het gezin naar eigen inzichten en overtuigingen vorm te geven, komen ouders bijzonder kritisch te staan tegenover anderen. En ze lijken bang blootgesteld te worden aan invloeden die de eigen invloed om zeep zullen helpen. Geen makkelijke opdracht in de huidige pluriforme maatschappij waar het vinden van gedeelde, gemeenschappelijk normen en waarden niet altijd evident is. Tegen die achtergrond stelt ze vast dat mensen niet zomaar gezin zijn, maar vooral gezin doen: We componeren plaatjes met onszelf of ons gezin in de hoofdrol. Alles leggen we vast (p. 161). Ze verwijst daarbij naar het werk van Deborah Chambers, Representing the family (2001). Ze werkt uit hoe we onder invloed van de beeldcultuur (films, televisie, soaps, ) gewend zijn geraakt om een performance op te voeren met de gezinsleden als acteur en hoe we dat volkomen normaal zijn gaan vinden: geboortekaartjes, websites van baby s, duizenden foto s en filmopnames, Het lijkt erop dat met name moederschap omgeven is met dit soort performances. Wat er ondertussen gebeurt is dat moeders zichzelf en het gezinsleven meer en meer door de ogen van de buitenwereld gaan bekijken, onderwijl de eigen presentaties zorgvuldig vastleggend in hoe ze graag gezien willen worden. Een soort campagne als moeder en als gezin gebaseerd op ideaal- 340 JG28 / 2010 / SB3 / boeken
7 plaatjes en met het voordeel dat men hier duidelijk regie over kan houden. De praktijk heb je niet in de hand, het plaatje dat je ervan creëert wel. De kloof tussen ideaal en praktijk wordt op die manier uiteraard in stand gehouden met het risico dat het beeld vervreemdt van jezelf en moederschap een eenzaam avontuur wordt. In haar epiloog concludeert Castelein dat heersende idealen sjablonen leggen over moeders (geen moeders van vlees en bloed maar Supermams ) en moederschap reduceren tot een rol, namelijk relevante producten af te leveren voor de maatschappij. Het verhaal over de dagelijkse praktijk en de schaduwzijde wordt niet doorgegeven omdat het de illusie ontneemt dat ouders de uitkomst of uitwerking van de eigen keuzes in de hand hebben. Het ideaalverhaal verhult zo veel andere verhalen van moeders die ambivalentie ervaren, zich in de tang gezet voelen of het allemaal niet zo super en waauw vinden. Dit stilzwijgen maakt moeders bang om onder te doen voor een ander, dreigt hen te vereenzamen en individueel verantwoordelijk te maken wanneer alles niet zo vanzelf verloopt. De mooiste tijd van je leven is een boek dat volgens mij moeders een hart onder de riem kan steken en weer in verbinding stelt met hun diverse en soms tegenstrijdige ervaringen en gevoelens. Het is ook een interessant boek voor professionals die in hun praktijk veel met ouders te maken hebben en iets van de dynamiek van moederschap willen begrijpen. Spijtig dat Castelein de vaders niet een beetje meer aan het woord laat. Dat zou misschien de Supermam-mythe doorprikken en een aantal dominant geregisseerde werkelijkheden verder open kunnen trekken. boeken 341
8
9 personalia de cock mies Klinisch psycholoog, werkzaam als procesbegeleider bij Wingerdbloei VZW. de mol jan Doctor in de psychologie en psychotherapeut, wetenschappelijk onderzoeker aan de Universiteit Gent, Vakgroep Experimenteel-klinische en Gezondheidspsychologie, Onderzoeksgroep Relatie- en Gezinsstudies. de preter mieke Klinisch psycholoog bij het Centrum Pleegzorg Kessel-Lo en geassocieerde trainer bij de Interactie-Academie. decraemer kris Klinisch psycholoog-psychotherapeut en opleider, staflid van de Interactie-Academie. fondelli thomas Klinisch psycholoog, zelfstandig systeemtheoretisch psychotherapeut en vormingsmedewerker bij Autisme Centraal. Tevens geassocieerde trainer bij de Interactie-Academie. begin artikel personalia 343
10 overdulve marie christien Vaktherapeut muziek, werkzaam bij Stichting Reinaerde te Utrecht. reijmers ellen Klinisch psycholoog-psychotherapeut, directeur onderzoek en ontwikkeling en hoofd psychotherapieopleiding Interactie-Academie. van daele mieke Orthopedagoog, systeemtheoretisch psychotherapeut en opleider, staflid van de Interactie-Academie. van den berge luc Sociaal verpleegkundige, master in de wijsbegeerte en systeemtheoretisch psychotherapeut. Hij is als opleider verbonden aan de Interactie-Academie, werkt in een centrum voor geestelijke gezondheidszorg en is verbonden aan een groepspraktijk voor psychotherapie, coaching en filosofisch consult. verdru hannes Lector psychologie aan de Hogeschool West-Vlaanderen te Brugge. Daarnaast werkzaam als vrij gevestigd psychotherapeut en geassocieerde trainer bij de Interactie-Academie JG28 / 2010 / SB3 / personalia begin artikel
Jong verlies. Rouwende kinderen serieus nemen
Fiddelaers-Jaspers, R. (2005). Jong verlies. Rouwende kinderen serieus nemen Kampen: Ten Have, 329 pp. Mieke De Preter Dit boek is bedoeld voor iedereen die in de privé-sfeer of beroepsmatig omgaat met
Nadere informatieDat is heel wat voor een kat, vind je niet? Ik krijg tranen in mijn ogen als ik aan je denk
Bruna, D. (2006, 16 de editie). Lieve oma pluis Amsterdam: Mercis Publishing, 25 pp. Viorst, J. (2007, 12 de geheel herziene druk). Dat is heel wat voor een kat, vind je niet? Haarlem: Gottmer, 28 pp.
Nadere informatieKantelmomenten in familiale bemiddeling
Kantelmomenten in familiale bemiddeling Kris Decreamer Familiale bemiddeling is telkens opnieuw een zoektocht in gentle persuasion: hoe kan je mensen ertoe bewegen het justitiële strijdkader links te laten
Nadere informatieThema's per klas die aangeboden worden in de methode:
Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Groep 1-2 Hierbij zijn de kinderen bezig met specifieke lichaamskenmerken van zichzelf en van anderen. Ook gaan ze op zoek naar onderlinge overeenkomsten.
Nadere informatieWelkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden
Welkom bij Centrum Jeugd Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Je gaat deelnemen aan een van de behandelingen bij Centrum Jeugd van GGz Breburg. De behandelaren
Nadere informatieProbleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.
ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,
Nadere informatieAlle gelukkige families lijken op elkaar, elke ongelukkige familie is ongelukkig op zijn eigen wijze. Tolstoj Anna Karenina
Alle gelukkige families lijken op elkaar, elke ongelukkige familie is ongelukkig op zijn eigen wijze Tolstoj Anna Karenina Familiezorg Methode Familiezorg Relationeel werken Denken en handelen vanuit het
Nadere informatieDagboek voor 9 maanden NÁ de bevalling. Roze wolk STINK LUIERS EN VERGEETACHTIG PFF... MOE. Een uniek dagboek voor mama!
Irene de Kruijf Dagboek voor 9 maanden NÁ de bevalling Roze wolk STINK LUIERS PFF... MOE EN VERGEETACHTIG Een uniek dagboek voor mama! STINKLUIERS KRAAM- VERBAND? BORSTVOEDING GEVEN ONZEKER MOE NACHTDIENST
Nadere informatieWaarde-volle zorg is ook nog JONG!
Waarde-volle zorg is ook nog JONG! LOC maakte een nieuwe visie op de zorg. Die heet Waarde-volle zorg. Allerlei mensen herkennen zich daar in. Dat komt doordat die gaat over dingen die voor ons allemaal
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Ik weet niet of het u is opgevallen, maar het trof mij dat de lezingen van vandaag vol tegenstellingen zitten: het begint al bij Jesaja 41: mensen zijn
Nadere informatieJEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +
> vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,
Nadere informatieRouw hoort bij het leven, het is een algemeen menselijke taak hiermee om te leren gaan.
Over rouw en rouwen Rouw hoort bij het leven, het is een algemeen menselijke taak hiermee om te leren gaan. Emoties zijn belangenbehartigers: signaal dat er iets belangrijks aan de hand is; toegangsweg
Nadere informatieDepressie tijdens de zwangerschap uit de taboesfeer
Depressie tijdens de zwangerschap uit de taboesfeer Depressie en angstklachten tijdens de zwangerschap komen regelmatig voor. Toch wordt dit onderwerp nog vaak als taboe ervaren en is niet duidelijk welke
Nadere informatieVan mij. Een gezicht is geen muur. Jan Bransen, Universiteit Utrecht
[Gepubliceerd in Erik Heijerman & Paul Wouters (red.) Praktische Filosofie. Utrecht: TELEAC/NOT, 1997, pp. 117-119.] Van mij Een gezicht is geen muur Jan Bransen, Universiteit Utrecht Wij hechten veel
Nadere informatieNummer 1 December 2011. Cursusaanbod 2012 Gedeeld verdriet Mindfulness Laat je zelf zien
Nummer 1 December 2011 Cursusaanbod 2012 Gedeeld verdriet Mindfulness Laat je zelf zien LANDELIJK HEEFT 16% VAN DE JONGEREN PSYCHOSOCIALE PROBLEMEN. Scoop richt zich bij coaching, counseling en training
Nadere informatieGODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen
GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling
Nadere informatieToolkit. Mijn kind wil een kind. Kinderen, waar kies ik voor?
Toolkit Kinderen, waar kies ik voor? Mijn kind wil een kind Informatiefolder voor ouders van mensen met een verstandelijke beperking en een kinderwens 2 Vraag een willekeurige persoon wat voor hem belangrijk
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieTransformatie leer je niet in een cursus
NIEUW VAKMANSCHAP Transformatie leer je niet in een cursus Door: Rieke Veurink Fotografie: Kees Winkelman Aansluiten bij de vraag uit de samenleving, regie voeren, werken in steeds veranderende omstandigheden:
Nadere informatieJouw Belang Jouw ouders bespreken gezamenlijk over én met jou wat jouw belang is. Zodat jouw ouders
- Dit basis Kindplan kan als onderdeel worden ingevoegd in het ouderschapsplan of los worden gebruikt door ouders al dan niet met hulp van een professional - Ouders ga na de eerste afspraak met een professional
Nadere informatieAcht keer kwartiermaken. Een verkennend onderzoek naar de methodische aspecten van kwartiermaken
Scholtens, G. (2007) Acht keer kwartiermaken. Een verkennend onderzoek naar de methodische aspecten van kwartiermaken Amsterdam: SWP. Katrien Rombouts In 2001 verscheen het doctoraat van Doortje Kal Kwartiermaken
Nadere informatieJongeren met een aangeboren genitale aandoening Wegwijzer bij vragen over intimiteit en seksualiteit
Jongeren met een aangeboren genitale aandoening Wegwijzer bij vragen over intimiteit en seksualiteit Inleiding Als je geboren bent met Spina Bifida (open rug), een blaasexstrophie of een andere aandoening
Nadere informatieKinderen met slaapproblemen
Kinderen met slaapproblemen Een werkboek voor ouders Ruttien Schregardus BOOM Inhoud Voorwoord 7 1 Inleiding 11 Hoe kan dit werkboek gebruikt worden? 12 Tellen 1 14 2 Adviezen voor de eerste week overdag
Nadere informatieDesiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag
Doelgroeponderzoeksverslag Interviews Naam: Sharlene Piar Arends leeftijd: 59 Hoe zou jij een tienermoeder helpen als jij een vrijwilliger was? En waarmee zou je een tienermoeder mee helpen? Advies geven
Nadere informatieHEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN
E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te
Nadere informatieSysteem- & relatietherapie. Katrien Aelvoet
Systeem- & relatietherapie Katrien Aelvoet Zit je in de knoop met jezelf? Lijkt de fut uit je relatie? Is er geen land meer te bezeilen met je kind? Misschien kan ik je helpen. Ik ben Katrien Aelvoet,
Nadere informatieHelp, mijn man heeft een dwangstoornis
Help, mijn man heeft een dwangstoornis Partnerrelatietherapie om hem van zijn probleem af te helpen. Hij is veranderd, reageert anders sinds geboorte zoontje. Het is een ziekte, hij heeft psychiatrische
Nadere informatieWerkboek Het is mijn leven
Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er
Nadere informatieOp zoek naar de vrouw áchter de lesbo
LANG LEVE DE DI VER SI TEIT tekst Saskia Doorschodt fotografie Dorien Grötzinger Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo Ik ben lesbisch. Velen van ons hebben dit wel eens hardop tegen iemand anders gezegd.
Nadere informatieZaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie
Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie
Nadere informatieLieve mensen van de Hofkerk, gasten, gemeente van Jezus Christus
Zondag 27 september Markus 9, 30-37 Overdenking Lieve mensen van de Hofkerk, gasten, gemeente van Jezus Christus 1) Ongemakkelijk gevoel Ik kreeg een beetje een ongemakkelijk gevoel toen ik dat gedeelte
Nadere informatieAls opvoeden even lastig is
Als opvoeden even lastig is Hoe pak je dat dan aan? Soms weet ik niet meer wat ik moet doen om hem stil te krijgen. Schattig? Je moest eens weten. Hoezo roze wolk? Mijn dochter kan af en toe het bloed
Nadere informatieNOOIT GENOEG DE KWETSBAARHEID VAN
TEKST: Annick Geets DE KWETSBAARHEID VAN NOOIT GENOEG Kwetsbaarheid is niet een kwestie van winnen of verliezen, maar een kwestie van inzien en accepteren dat beide bij het leven horen. Een kwestie van
Nadere informatieAchtergrondinformatie opdracht 1, module 1, les 1
Achtergrondinformatie opdracht 1, module 1, les 1 Er zijn leuke en fijne momenten in de opvoeding, maar ook moeilijke en zware momenten. Deze moeilijke momenten hebben soms te maken met een bepaalde fase
Nadere informatieInfoblad. Als je weet dat je een baby met een aandoening krijgt
Als je weet dat je een baby met een aandoening krijgt Soms krijgen ouders tijdens de zwangerschap te horen dat hun kind een aandoening heeft. Dan volgt een moeilijke keuze: laat je het kind komen of breek
Nadere informatieMijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd
Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen
Nadere informatieResultaten onderzoek seksualiteit
Resultaten onderzoek seksualiteit Augustus 2015 In opdracht van Way of Life en de NPV Uitgevoerd door Direct Research www.wayoflife.nl www.npvzorg.nl Conclusies Kennis Seksuele voorlichting Opvattingen
Nadere informatieALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst
Voorproefje ALLES DUBBEL Survivalgids voor startende tweelingmama s Denise Hilhorst Inhoud Dubbel van start 7 Dubbel ervaren 8 Dubbel zwanger 10 Dubbel voorbereiden 19 Dubbel bevallen 25 Dubbel voeden
Nadere informatie6 In Beeld. Bieke Depoorter
6 In Beeld Bieke Depoorter De 25-jarige fotografe Bieke Depoorter uit Ingooigem besloot pas in het laatste jaar middelbaar, tot verrassing van velen, om fotografie te gaan studeren. Ze trok naar het Kask
Nadere informatieLes 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieInclusie van mensen met een verstandelijke beperking: Reële mogelijkheden zelfbepaling en participatie. Petri Embregts
Inclusie van mensen met een verstandelijke beperking: Reële mogelijkheden zelfbepaling en participatie Petri Embregts Participatie Geplande ratificatie VN verdrag voor rechten van mensen met beperking
Nadere informatieGeweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben
Nadere informatieSusanne Hühn. Het innerlijke kind. angst loslaten
Susanne Hühn Het innerlijke kind angst loslaten Inhoud Inleiding 7 Hoe ontstaat angst? 11 Wegen uit de angst 19 Het bange innerlijke kind leren kennen 35 Meditatie Het bange innerlijke kind leren kennen
Nadere informatiezondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar
Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.
Nadere informatieRouwen. Praten en delen met lotgenoten
Rouwen Als een dierbaar iemand pas gestorven is en je afscheid van hem of haar hebt moeten nemen, dan voel je je vaak heel wezenloos. Je vraagt je af waarom dit moest gebeuren maar je krijgt geen antwoord.
Nadere informatieJohannes 1 : 12. wij noemen God onze Vader en wijzelf zijn dan zijn kinderen maar wat bedoelen we daarmee?
wij noemen God onze Vader en wijzelf zijn dan zijn kinderen maar wat bedoelen we daarmee? vaak wordt gezegd: God zorgt voor ons als een Vader dat is waar maar het is meer Johannes legt het uit in vers
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieGezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft
Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische
Nadere informatie150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!
150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.
Nadere informatieStille tijd, ik vind het lastig. Ik
Voorwoord Stille tijd, ik vind het lastig. Ik heb meestal moeite om rust te vinden, me te concentreren, mezelf de tijd te gunnen. Dit dagboek is bedoeld om jou te helpen als je datzelfde probleem hebt.
Nadere informatieWe stellen de resultaten graag aan u voor op een informatievergadering. U zult hiervoor worden uitgenodigd in de loop van het najaar van 2009.
Betreft: bevraging jonge gezinnen in Herent Mogen wij een beetje van uw tijd vragen voor deze vragenlijst? Deze enquête kunt u anoniem invullen. De vragenlijst bestaat uit drie delen: een eerste algemeen
Nadere informatieVERDEELD? VERDWAALD? VERBONDEN?
VERDEELD? VERDWAALD? VERBONDEN? 1 PROGRAMMA 1.HET VERDEELDE KIND: verlies bij scheiding 2.HET VERDWAALDE KIND: tussen twee kampen 3.HET VERBONDEN KIND: ouderschapsplan, het kind als trait-d union 2 1.
Nadere informatieDe wens een goede moeder te zijn
De wens een goede moeder te zijn welke impact hebben de ethische bedenkingen van vrouwen op hun keuzes voor prenatale testen? Dr. E. Garcia 12-12-2013 In search of good motherhood How prenatal screening
Nadere informatieInhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197
Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,
Nadere informatieGeluksgevoel hangt meer af van je mentale vermogen dan van wat je overkomt
"Geluk is vooral een kwestie van de juiste levenshouding" Geluksgevoel hangt meer af van je mentale vermogen dan van wat je overkomt Ons geluk wordt voor een groot stuk, maar zeker niet alleen, bepaald
Nadere informatieOndersteunende zorg voor mensen met kanker
Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Máxima Oncologisch Centrum (MOC) Inleiding Als u van uw behandelend arts te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieZondag 16 december, 3 e advent dienst met HA ds. A.J.Wouda. Filippenzen 4: 4-9. Gemeente van onze Heer Jezus Christus,
Zondag 16 december, 3 e advent dienst met HA ds. A.J.Wouda Filippenzen 4: 4-9 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Een paar verzen uit een brief van Paulus aan de gemeente in Filippi, een klein havenstadje
Nadere informatieEFT-Nijmegen-Sanitas Emotional Freedom Techniques
Personalia Naam : Straat : Postcode : Woonplaats : Telefoon : Geb datum : E-mail : 1. Wat is je probleemstelling? Symptomen? Klachten? Plaats klachten in volgorde van belangrijkheid. Belangrijkste boven.
Nadere informatieWerkbladen. Uitdaging! Wat betekent succes en geluk voor mij? Gaat voor jou geluk samen met succes? Of gaat het
Werkbladen Uitdaging! Gaat voor jou geluk samen met succes? Of gaat het één ten koste van het ander? Waar word jij gelukkig van? De uitdaging van deze tool is dat je je eigen antwoorden bepaalt. We raden
Nadere informatieOntmoetingskerk, Laren NH 6 december 2015 Lucas 1, 26-38
Ontmoetingskerk, Laren NH 6 december 2015 Lucas 1, 26-38 Als je de Bijbel goed leest merk je dat elk verhaal over jou en mij gaat. Over onze werkelijkheid, over wat wij dagelijks zien en meemaken. De theoloog
Nadere informatieVoorwoord 7. 1 Blijven je ouders je ouders? 13. 2 Moet ik nu ook verhuizen? 19. 3 Houd ik mijn eigen naam? 23. 4 Wie betaalt er voor mij?
Inhoud Voorwoord 7 1 Blijven je ouders je ouders? 13 2 Moet ik nu ook verhuizen? 19 3 Houd ik mijn eigen naam? 23 4 Wie betaalt er voor mij? 25 5 En als ik zelf geen contact wil? 27 6 Hoe gaat dat, scheiden?
Nadere informatieAan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt
Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief
Nadere informatieInhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113
Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling
Nadere informatieKind afstaan. onder drnk. Naar adoptiekinderen en. De vrouwen worden gemangeld
Kind afstaan onder drnk Als in India een vrouw zwanger raakt zonder dat ze is getrouwd, betekent dat een catastrofe. De reputatie van de hele familie wordt te grabbel gegooid. Paniek, schuldgevoelens en
Nadere informatieJohannes 12 : 7. (Judas) dia 1
Johannes 12 : 7 A (Judas) er was ergens een gemeentevergadering waar gesproken werd over de aanschaf van een orgel iemand kwam naar voren en zei dat hij tegen was een paar ton voor een orgel is geldverspilling
Nadere informatieKinderrechtenverdrag VOOR KINDEREN EN JONGEREN
Kinderrechtenverdrag VOOR KINDEREN EN JONGEREN UITGAVE VAN UNICEF NEDERLAND Kinderrechtenverdrag VOOR KINDEREN EN JONGEREN 2 Kinderrechtenverdrag voor kinderen en jongeren Waarom? Alle kinderen in de hele
Nadere informatieCompassie leven. 52 wekelijkse inspiraties vanuit Geweldloze Communicatie. PuddleDancer Press Samengesteld door Monie Doodeman
Compassie leven 52 wekelijkse inspiraties vanuit Geweldloze Communicatie PuddleDancer Press Samengesteld door Monie Doodeman Inhoudsopgave Voorwoord Wekelijkse inspiraties 01 Geweld in de taal? Wie, ik?
Nadere informatiePositieve verpleegkunde: op weg naar een bloeiende samenleving!
Van Kleef Lezing 10-12-2015 Spreker: Jan Walburg, Hoogleraar Positieve Psychologie, Universiteit van Twente Positieve verpleegkunde: op weg naar een bloeiende samenleving! Aan positieve psychologie kleeft
Nadere informatieKinderrechtenverdrag VOOR KINDEREN EN JONGEREN
Kinderrechtenverdrag VOOR KINDEREN EN JONGEREN UITGAVE VAN UNICEF NEDERLAND Kinderrechtenverdrag VOOR KINDEREN EN JONGEREN 2 Waarom? Alle kinderen in de hele wereld hebben rechten. Jij dus ook. Omdat jij
Nadere informatieCambriana online hulpprogramma
Dit is deel 1 van het online hulpprogramma van Cambriana. Verwerking van een scheiding 'Breaking up is hard to do' Neil Sedaka Een scheiding is een van de pijnlijkste ervaringen die je kunt meemaken in
Nadere informatieApostolische rondzendbrief
oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de
Nadere informatieWaarom interculturalisatie moeilijker is dan het lijkt
Getuigenissen uit de praktijk Waarom interculturalisatie moeilijker is dan het lijkt Allochtone kinderen in de therapeutische praktijk, dat is niet nieuw. Al een aantal decennia is er aandacht voor dit
Nadere informatieKinderen uit familiehuwelijken
Een gezonde baby Kinderen uit familiehuwelijken De geboorte van je baby is een van de mooiste momenten in je leven. Negen maanden lang kijk je er naar uit. Natuurlijk hoop je dat je kind gezond is. Gelukkig
Nadere informatie1 Aanbevolen artikel
Aanbevolen artikel: 25 november 2013 1 Aanbevolen artikel Ik kan het, ik kan het zélf, ik hoor erbij Over de basisingrediënten voor het (psychologisch) welzijn Een klassieke motivatietheorie toegelicht
Nadere informatieGelukkig scheiden is een keuze!
Echtscheidingsexpert notaris Palko Benedek over kansen voor iedereen die in een echtscheiding zit: Gelukkig scheiden is een keuze! Wanneer je in een scheiding terecht komt, is communiceren vaak heel erg
Nadere informatiegespecialiseerde en liefdevolle zorg voor ouderen met dementie
gespecialiseerde en liefdevolle zorg voor ouderen met dementie 1 warm welkom 3 persoonijke zorg 5 familie die erbij hoort 7 professionele en betrokken medewerkers 9 welbevinden van bewoner 11 aantrekkelijk
Nadere informatieMeer succes met je website
Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?
Nadere informatieIn de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen
14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie
Nadere informatieU schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?
Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen
Nadere informatieOnze Vader. Amen. www.bisdomdenbosch.nl
Onze Vader Onze Vader Onze Vader, die in de hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel, Geef ons heden ons dagelijks brood, en vergeef ons onze schuld,
Nadere informatieVragenlijsten diepte-interviews
Interview guides Vragenlijsten diepte-interviews Prepartum interview Inleiding Hoe gaat het met u en met uw zwangerschap 1. Zwangerschap en voorbereiding op de bevalling Hoe is uw gezondheid (fysiek, mentaal)
Nadere informatiedoor in zijn brief aan de Galaten te spreken over Jezus geboren uit een vrouw en niet uit een maagd.
Ze wordt afgebeeld op schilderijen. Ogen verwachtingsvol opgeslagen, gebedenboek uit haar hand gevallen, want daar staat een engel met een boodschap voor haar. Op sommige schilderijen schrikt ze, maar
Nadere informatiegezinsvormen [ behandeling in een gezin ]
gezinsvormen [ behandeling in een gezin ] 03 Gezinshuis meestal een passend antwoord op een uithuisplaatsing voorwoord Ambiq biedt specialistische zorg aan kinderen, jongeren, hun ouders en volwassenen
Nadere informatie7 INGREDIENTEN VOOR ENTHOUSIASTE MEDEWERKERS (SPECIAL MANAGER)
E-blog 7 INGREDIENTEN VOOR ENTHOUSIASTE MEDEWERKERS (SPECIAL MANAGER) In leidinggeven Er zijn 7 interessante ingrediënten voor leidinggevenden om uit hun medewerkers te halen wat er in zit en hun talent
Nadere informatieOrganisatie: Yvonne Roosen Uitvoering: Koekkoek en co vertegenwoordigd door:
Cursussen bij Dressuurstal (Website: www.cursustotaal.nl) Organisatie: Yvonne Roosen Uitvoering: Koekkoek en co vertegenwoordigd door: Nel Koekkoek, sportpsycholoog, GZ- psycholoog BIG Marie-José Hulsman
Nadere informatieCollege van Burgermeester en Wethouders Gemeente Heemstede ^ mi 2011 Afdeling Jeugd en Gezin Postbus 352 2100 AJ Heemstede
College van Burgermeester en Wethouders Gemeente Heemstede ^ mi 2011 Afdeling Jeugd en Gezin Postbus 352 2100 AJ Heemstede 23 juni 2011 Ons kenmerk: 2011-072 Betreft: subsidieaanvraag Geachte meneer /
Nadere informatiePresentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis
Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden
Nadere informatieSamen eenzaam. Frida den Hollander
Samen eenzaam Samen eenzaam Frida den Hollander Tweede editie Schrijver: Frida den Hollander Coverontwerp: Koos den Hollander Correctie: Koos den Hollander ISBN:9789402122442 Inhoud Inleiding 1 Ik ben
Nadere informatieSchrijf met meer impact
Schrijf met meer impact Het volledige trainingsprogramma om met je teksten meer klanten te werven In het Schrijf met meer impact -programma leer je hoe je met jouw eigen schrijfstijl meer ideale klanten
Nadere informatiePAGINA BESTEMD VOOR DE INTERVIEWER. Interviewernummer : INTCODE. Module INTIMITEIT. (bij de vragenlijst volwassene lente 2002)
PAGINA BESTEMD VOOR DE INTERVIEWER Interviewernummer : INTCODE WZARCH INDID Module INTIMITEIT (bij de vragenlijst volwassene lente 2002) Personen geboren vóór 1986. Betreft persoonnummer : P09PLINE (zie
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,
Nadere informatieZelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.
Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.
Nadere informatieMagie voor het verkopen van je huis Leer hoe je in korte tijd je huis kunt verkopen en ook nog voor een gunstige prijs. Desirée
Life Coach Désirée Snelling Berg Magie voor het verkopen van je huis Leer hoe je in korte tijd je huis kunt verkopen en ook nog voor een gunstige prijs. Desirée 2011 Magie voor het verkopen van je huis
Nadere informatieVerslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.
Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien
Nadere informatieKINDEREN LEKKER IN HUN VEL
KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een
Nadere informatieWelke kansen bieden internet en sociale media (niet)?
Welke kansen bieden internet en sociale media (niet)? Chris Aalberts Internet en sociale media hebben de wereld ingrijpend veranderd, dat weten we allemaal. Maar deze simpele waarheid zegt maar weinig
Nadere informatie9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd
53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn
Nadere informatieJezus vertelt, dat God onze Vader is
Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.
Nadere informatie