Staatsexamen VWO 2014

Transcriptie

1 Staatsexamen VWO 2014 Nederl Informatica Tijdvak 1 Maandag 26 mei uur College-examen schriftelijk Opgavenboekje Dit examen bestaat uit 50 vragen. Vraag 1 tot en met 30 zijn meerkeuzevragen. Op het laatste blad staat een overzicht SQL-instructies. VF-0161-s-14-1-o 1 Lees verder

2 Antwoorden van dit examen dient u op het antwoordblad te noteren. Meerkeuzevragen (1 punt per vraag) 1 Hoeveel Kb bevat 1 Tb (ongeveer)? A B C D Stephen (Steve) Wozniak is bekend als ontwerper van A de Apple I Computer. B de C-programmeertaal. C de Intel 8086 microprocessor. D supercomputers. 3 Welk hexadecimaal getal levert het binaire getal op? A ABBA B B1ED C E550 D EDAH 4 De programmeertaal Basic is ontworpen door A Bill Gates. B Steve Jobs. C John George Kemeny en Thomas Eugene Kurtz. D Nicklaus Wirth. 5 Een veilig wachtwoord A wordt regelmatig veranderd. B wordt samengesteld uit speciale karakters. C wordt versleuteld met een zoutje. D kun je altijd en onveranderd voor al je accounts gebruiken. Skype-gebruikers zijn in gevaar door een geavanceerde worm Phorpiex. Deze worm sluit aan op een illuster rijtje malware voor de VoIP-dienst. 6 Wat is malware? A Malware is kwaadaardige software. B Malware is software dat op elke computer of telefoon gebruikt kan worden. C Malware vertelt je om de dag een grap. D Malware is op vraag ontwikkelde software voor VoIP-diensten. 7 Welk van de onderstaande rijtjes hoort hier niet thuis? A Windows XP, Mac OSX, VMS, Unix B Pascal, Fortran, Basic, Forth C Word, Excel, Powerpoint, Access D Moederbord, PC, videokaart, RAM 2 Lees verder

3 8 In 1965 postuleerde een werknemer van Intel dat het aantal transistors op een microchip elke twee jaar verdubbelt, zie afbeelding op onderstaande afbeelding. Tot op heden is dit nog steeds het geval en staat deze wetmatigheid bekend als de Wet van A (Arthur C.) Clarke. B (Arthur I.C.) Doyle. C (Steven P.) Jobs. D (Gordon E.) Moore. 9 Stel u hebt op uw PC de beschikking over een 50 GB SSD en een 3 TB HDD. Hoe kunt u de SSD het beste gebruiken op uw PC? A Als back-up voor gegevens die verspreid over diverse flashdrives zijn opgeslagen. B Door op de SSD het besturingssysteem te installeren en programma s te plaatsen die u vaak gebruikt. C Door Super Secret Disk, zoals uw pincode of wachtwoord, versleuteld op te slaan. D De SSD is zo vol geschreven. Het is beter om alleen de HDD te gebruiken. 3 Lees verder

4 10 Esoterische programmeertalen worden ontwikkeld om te laten zien dat het mogelijk is een programmeertaal te maken die opgebouwd wordt uit bouwstenen die op het eerste gezicht nooit tot een werkende programmacode kunnen leiden. Het volgende stukje code [> > >+++>+<<<<- ]>++.> >++.<< > >+.>. is het eerste programma geschreven in de esoterische programmeertaal Brainfuck. Het programma kondigt de geboorte van een nieuwe, werkende programmeertaal aan en genereert als output A B Hello World! C Live long and prosper! D Wilhelmus van Nassau. 11 Een geheime of privacy gevoelige passage in een stuk tekst werd in het verleden zwart <en leesbaar> gemaakt voorafgaand aan een gecensureerde publicatie. Een gelijkwaardige en veilige methode in digitale tekstbestanden wordt behaald door A de letters dezelfde kleur te geven als de achtergrond. B de omgeving van de letter met de optie highlighting zwart te maken. C de letters door te strepen en dezelfde kleur als de achtergrond te geven. D de letters in de oorspronkelijke tekst te vervangen door xxx-en. 12 Als u een automatische deur nadert gaat deze open. In het systeem dat dit mogelijk maakt zitten drie hoofddelen. Het eerste deel neemt u waar en stuurt een signaal naar het tweede deel, de processor, die vervolgens een signaal stuurt naar het laatste deel dat de deur opent. Hoe noemen we in informatica dit laatste deel van het systeem? A Actuator B ALU C Controller D Sensor 13 Het downloaden van een filmbestand van 4.0 GB met een ongecomprimeerde gegevens overdrachtssnelheid van 800 kbit/s duurt ongeveer A 200 seconde. B 3200 seconde = 0,9 uur. C 5000 seconde = 1,4 uur. D seconde = 11,1 uur. 14 Het hiernaast afgebeelde symbool wordt gebruikt voor een A HDMI aansluiting. B PATA aansluiting. C RS232 aansluiting. D USB aansluiting. 4 Lees verder

5 15 Voor welk besturingssysteem van Microsoft is op 8 april 2014 de ondersteuning volledig gestopt? A Windows NT B Windows XP C Windows Vista D Windows 7 16 Computercodes van veel moderne apps mogen alleen in een sandbox (=zandbak) omgeving uitgevoerd worden. De reden hiervoor is om te zorgen dat A onbetrouwbare of instabiele programma s de reguliere processen niet verstoren. B de processor niet te warm wordt. C het programma beschermd wordt voor aanvallen door virusprogramma s. D er voldoende geheugen beschikbaar is voor de app. 17 Welk van de volgende kabels verbindt het moederbord met de voeding? A B C D 18 Welke recursieve acroniem hoort niet in het onderstaande rijtje thuis? A BING Bing Is Not Google B GNU GNU Not Unix C GOD Goods Of Desire D PHP PHP: Hypertext Preprocessor 19 IPv6-adressen worden voorgesteld door 8 groepen van 4 hexadecimale karakters gescheiden via een dubbelepunt. Welk van de hieronder weergegeven adressen is een geldig IPv6-adres? A 2014:FACE:B00C:0042:0000:8888:0370:7334 B 2014:ACDC:G00D:0042:0000:8A2E:3366:D0D0 C D 2014E1AF:85A30042: : Lees verder

6 20 Op 30 maart 1881 werden de hiernaast afgebeelde verticale typografische tekens gepubliceerd in een artikel in het Amerikaanse satirisch blad Puck. De moderne emoticon voor verbazing (astonishment) is A B C D Ja/Nee vragen (1 punt per vraag) 21 HDMI is een connectorkabel tussen de computer en de monitor? 22 Gb is hetzelfde als GB? 23 DPI is de afkorting voor Digital Punched Image? 24 Het Samba programma heeft zijn naam gekregen via een zoektocht met het Unix commando grep -i '^s.*m.*b' /usr/share/dict/words)? 25 Eén pariteitsbit controleert of er tijdens de overdracht in één of meer bits een fout is opgetreden? 26 De programmeertaal Logo gebruikt op het beeldscherm een schildpad als cursor? 27 Het is mogelijk om objecten in 3D te printen? is een algemeen IP-adres waarmee je altijd toegang hebt tot het internet? 29 De kleuren op een kleurenbeeldscherm komen tot stand via CMYK vermenging van de kleuren Cyaan, Magenta en Geel? 30 Op moderne moederborden ontbreekt veelal een geïntegreerde northbridge chipset? 6 Lees verder

7 Open Vragen 4p 31 Ken aan de variabele A een waarde toe als a. A een tekststring is. b. A een integer is. Zet de hieronder gegeven formules om in een programma statement/regel. c. d. 3p 3p 32 In de afbeelding hiernaast staat links een digitale klok en rechts een binaire klok afgebeeld. Ze geven exact dezelfde tijd aan. a. Leg uit hoe de uren, minuten en seconden tot stand komen. Het 8-uur journaal begint drie minuten en 54 seconden te laat. b. Teken op het antwoordblad wat de binaire klok aanwijst op het moment dat het journaal begint. 4p 33 Een bedrijf dat actief is in de elektronische handel waar je een product bestelt via een site op het internet, zoals bol.com of marktplaats, stelt functionele eisen aan een systeem. Voorbeelden van dergelijke functionele eisen zijn: a. eisen aan de gebruikersinterface; b. verwerkingseisen; c. opslageisen; d. aansturingseisen. Geef van elke eis een voorbeeld. WordPress is een CMS-systeem waarmee een gebruiker zonder technische of grafische kennis een goede site in elkaar kan zetten. WordPress is er in twee smaken: een online variant en een software variant. De software variant is lastiger voor de gebruiker, maar biedt de gebruiker wel meer mogelijkheden! 2p 34 3p 35 3p 36 Wat is een CMS-systeem? Noem drie verschillen tussen de online en de software variant? Wanneer je een WordPress site bouwt biedt men de gebruiker drie opties aan, te weten: thema s, widgets en plugins. Leg uit wat de drie opties doen. 7 Lees verder

8 De Gemeenteraadsverkiezingen Op 19 maart 2014 zijn in het merendeel van de Nederlandse gemeenten de gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Voor het verdelen van de raadszetels onder alle deelnemende partijen (NP) wordt eerst de kiesdeler (KD) bepaald door het aantal geldig uitgebrachte stemmen (US) minus de blanco stemmen (BS) te delen door het totaal aantal zetels (NZ). Vervolgens worden aan elke partij (P) die de kiesdeler behaald heeft de gehele zetels toegekend door de op de partij uitgebrachte stemmen te delen door de kiesdeler en deze naar beneden naar een geheel getal af te ronden. 9p 37 Schrijf, zonder rekening te houden met mogelijke lijstverbindingen, een PSD of een programma dat na het berekenen van de kiesdeler het aantal zetels aan elke deelnemende partij toekent. Maak waar mogelijk gebruik van lusstructuren en arrays. Gebruik verder de functie MOD om de resterende geldig uitgebrachte stemmen per partij te berekenen. De syntax van de functie is: rest = MOD(getal, deler). Hou ten slotte bij hoeveel zetels in totaal via deze procedure in eerste instantie verdeeld gaan worden. 1p 38 Geef in een uitbreiding in uw PSD of programma aan hoeveel restzetels (RZ) u nog te verdelen hebt. Linux rechten Het Linux besturingssysteem kent een rechtensysteem. De rechten bepalen de toegang van de eigenaar (u), groepseigenaar (g) en de rest van de wereld (o) tot bestanden en mappen. Met het commando chmod kun je rechten toekennen en met ls -ul kun je de toegekende rechten aan bestanden en mappen in een directory uitlezen. 1p 39 Wat kun je bij ls -ul nog meer zien dankzij het rechtensysteem van Linux? Op een bestand kan driemaal het rwx -recht gegeven worden. Bijvoorbeeld: chmod +rwxrwxrwx test geeft alle groepen volledige rechten op het bestand test en chmod o-rwx neemt de rest van de wereld de rwx -rechten af. 2p 40 Welke rechten heeft de gebruiker met bovengenoemde instelling verkregen? Per groep kan men de combinatie van rechten ook met een getal van 3 bits instellen, waarbij geldt dat r=4, w=2 en x=1. Bijvoorbeeld: r+w=6, w+x=3. 3p 41 3p 42 Hoe ziet het chmod commando met getallen i.p.v. letters eruit om alle groepen alle rechten voor het bestand test te geven? Welke rechten krijgt een groep als het chmod commando met waarde 760 op een bestand test uitgevoerd wordt? 8 Lees verder

9 Geografische Informatie Systemen (GIS) Binnen het vakgebied Geografie rukt de ICT op. Een zeer krachtige tool die ontstaan is uit de combinatie aardrijkskunde/ict is GIS. Een voorbeeld van GIS is het onderstaande kaartje. 3p 43 Leg aan de hand van bovenstaande afbeelding uit wat men met GIS doet. Het principe van GIS kun je als volgt weergeven: Visualiseren Digitaliseren Analyseren. 3p 44 Hoe kun je deze drie principes in de bovenstaande afbeelding terugvinden? In de afkorting GIS zit een Informatiesysteem verborgen. 2p 45 1p 46 Van welke organisatie zal men het informatiesysteem geraadpleegd hebben om de tweede afbeelding van boven te maken? Wat zou het thema kunnen zijn van deze GIS kaart, wat heeft men onderzocht? 9 Lees verder

10 Beautysalon iface Manuela Nasi opent een eigen zaak. Zij noemt deze beautysalon iface. Eén behandeling duurt een uur en op hele uren vindt de wissel plaats. Manuela heeft op de middelbare school het vak Informatica gevolgd en zodoende heeft zij een relationele database met de volgende tabellen gemaakt: Klanten (klantnr, voornaam, tussenvoegsel, achternaam, adres, postcode, plaats, telefoonnr, rekeningnr) Behandelingen (behandelnr, datum, klantnr, tijd, medewerksternr) Nota (notanr, klantnr, behandelnr, verstuurd, voldaan) Medewerkster (medewerksternr, voornaam, tussenvoegsel, achternaam, telnr, rekeningnr) 2p 47 Noem de primaire sleutels. 2p 48 Noem de vreemde sleutels en geef aan in welke tabel die zitten. 3p 49 Schrijf de query die een overzicht geeft van alle namen van klanten die in een plaats wonen die met een R begint, gesorteerd op achternaam. 3p 50 Schrijf de query die als resultaat de namen van de medewerksters geeft die meer dan 10 behandelingen hebben uitgevoerd. 10 Lees verder

11 Overzicht SQL-instructies NB Alles tussen [] is niet verplicht. betekent of, betekent 1 of meer. Basisstructuur Query Selecteren SELECT [DISTINCT] <kolommen en/of functies> [geen dubbele rijen] FROM <tabellen> [ WHERE <voorwaarden> ] [ ORDER BY <sorteer-kolommen> ] [ GROUP BY <groepeer-kolommen>] [HAVING <groep-voorwaarden> ] Creëren CREATE TABLE <naam> ( <Kolomnaam> <gegevenstype> [NOT NULL], [PRIMARY KEY (<kolomnaam>) [,(<kolomnaam>)..]),] [FOREIGN KEY (<kolomnaam>) [,(<kolomnaam>)...] ) ] [REFERENCES <tabelnaam> (<kolomnaam>)]) Wijzigen UPDATE <tabelnaam> SET (<kolomnaam>) = <waarde> [WHERE <voorwaarden> ] Invoegen INSERT INTO <tabelnaam> [kolomnaam,[ ]],<waardenlijst> <waardenlíjst> VALUES ( <waarde> [...] ) Verwijderen DROP TABLE <tabelnaam> verwijdert de hele tabel inclusief structuur DELETE FROM <tabelnaam> [ WHERE <voorwaarden> ] verwijdert één, meerdere of alle rijen. Kolommen <kolomnaam> <tabelnaam>,<kolomnaam> I * I functie Gegevens <gegevenstype> CHAR(1) DEC(t d) INT SMALLINT zijn standaard SQL-typen Functies COUNT(*) geeft het aantal rijen SUM(<kolomnaam>) geeft het totaal AVG(<kolomnaam>) geeft het gemiddelde MAX(<kolomnaam>) geeft het maximum MIN(<kolomnaam>) geeft het minimum Vergelijken / logische operatoren = < >, <=, >=, of <> om te vergelijken BETWEEN. AND. vanaf eerste waarde tot en met de tweede waarde NOT, AND, of OR om voorwaarden om te keren en te combineren LIKE? voor één onbekende letter * voor willekeurig veel letters ISNULL om te testen of er in een veld iets is ingevuld Sorteren Subquery ORDER BY <één-of-meer-kolommen> ASC DESC ORDER BY rangnummer van de kolom uit SELECT WHERE <kolomnaam> IN (<subquery>) WHERE [NOT] EXISTS (<subquery>) 11 Einde

12 (1) NederlandsNederl Correctievoorschrift VWO 2014 Informatica Tijdvak 1 Maandag 26 mei uur College-examen schriftelijk (2) (3) 12 Einde

13 Meerkeuzevragen (1 punt per vraag, totaal 20 punten) 1. C 5. C 9. B 13. D 17. A 2. A 6. A 10. B 14. D 18. C 3. B 7. D 11. D 15. B 19. A 4. C 8. D 12. A 16. A 20. A Ja/Nee vragen (1 punt per vraag, totaal 10 punten) 21. Ja 23. Nee 25. Nee 27. Ja 29. Nee 22. Nee 24. Ja 26. Ja 28. Nee 30. Ja Open vragen (totaal 60 punten) 31 (4 punten, per goed antwoord 1 punt) a. A= Hello World ; zonder aanhalingstekens geen punten toekennen. b. A=2014 of een andere integer; een statement als A=INT(B) goed rekenen. c. A=x* (5+y)/12 d. A=x/(5* (x+y)) of A=x/(x+y)/5 of A=(x/5)/(x+y) 32 (6 punten totaal) a. Het betreft een hybride setting. De eerste twee getallen geven de uren binair aan, met in de eerste kolom de tientallen en tweede kolom de eenheden (1 punt), de middelste twee getallen geven de minuten binair aan, met in de derde kolom de tientallen en vierde kolom de eenheden (1 punt) en de laatste twee getallen geven de seconden binair aan, met in de vijfde kolom de tientallen en zesde kolom de eenheden. (1 punt) b. 20:03:54 (zie figuur 32b) Per twee goede rijen 1 punt. Maximaal 1 punt als er 08:03:54 staat. Figuur 32b 33 (4 punten totaal, 1 punt voor een goed voorbeeld bij elke eis) a. Eisen gebruikersinterface: automatische invoer van productgegevens, gebruikersvriendelijke gegevensinvoerschermen voor klanten. b. Verwerkingseisen: snelle automatische berekening van verkoopresultaten, verzendkosten. c. Opslageisen: snel opvragen en actualiseren van gegevens uit product, prijs en klantendatabase. d. Aansturingseisen: waarschuwingen bij onjuiste invoer, bevestigingsmail. 34 CMS staat voor Content-Management-Systeem (1 punt) en is een 13 Einde

14 softwaretoepassing die het mogelijk maakt dat mensen eenvoudig, zonder veel technische kennis, documenten en gegevens op internet kunnen publiceren. (1 punt) 35 De software variant biedt de gebruiker veel meer mogelijkheden, omdat deze versie helemaal naar eigen wens van de gebruiker is aan te passen. De online variant biedt de gebruiker meer een keurslijf aan. Met de software variant kun je offline aan de website werken. (3 punten, 1 punt per voorbeeld) 36 (3 punten totaal, 1 punt per uitleg) Thema s: een sjabloon voor een website, de lay-out van de site zit hierin verwerkt. Widgets: module die je op de site kunt plaatsen, bijv. kalender module. Plugins: speciale software die voor een WordPress site is geschreven, denk bijv. aan een webshop. Zetelverdeling Gemeenteraadsverkiezingen (10 punten in totaal) 37 Er hoeft bij deze opdracht geen rekening gehouden te worden met eventuele lijstverbindingen en hoe dit mogelijk doorwerkt op de zetelverdeling. (9 punten totaal) Integer NP Integer Array ZP(NP) Integer Array USP(NP) Integer Array RSP(NP) (Double Float KD KD = (US BS) / NZ IP = 1 (Integer NZP NZP = 0 Aantal deelnemende partijen Array met zetels voor elke partij Array met geldig uitgebrachte stemmen per partij Array met rest stemmen partijen na toekenning zetels Kiesdeler, komma getal, dubbele precisie) kiesdeler (teller voor partijen, i.e. lijstnummer) Aantal toegekende zetels) Aan partijen toegekende zetels begint bij 0 Herhaal IP <= NP Lus voor zetelverdeling deelnemende partij 1p ZP[IP] = INT(USP[IP]/KD) Toegekende gehele zetels per partij RSP[IP] = MOD(USP,KD) Resterende stemmen per partij NZP = NZP + ZP[IP] Totaal toegekende zetels 1p IP = IP +1 wijs naar de volgende partij in de lijst 1p 2p 1p 1p 1p 1p 38 RZ = NZ NZP (1 punt) Linux rechten 39 Bijvoorbeeld wie de eigenaar is van een bestand of het tijdstip waarop het bestand het laatst gewijzigd is of de grootte van het bestand of het verschil tussen directory/bestand. (1 punt voor een goed voorbeeld) 40 read, write, execute leesrecht, schrijfrecht en uitvoeren. (2 punten, -1 punt voor niet genoemd recht) 41 chmod 777 Test (3 punten, maximaal 2 punten als volgorde in commando fout is) 14 Einde

15 42 rwx=4+2+1=7, rw=4+2=6, 0=geen rwx (1 punt) rwx voor eigenaar, rw voor groep (1 punt), geen rechten voor rest van de wereld (1 punt). 43 De onderste kaart is de basiskaart (1 punt), uit gegevens van databases worden vervolgens gegevens in kaart gebracht (1 punt). Door verschillende kaarten te combineren kun je analyses loslaten op de kaarten (1 punt). Mogelijk kun je hier nieuwe feiten uit afleiden. 44 Visualiseren gegevens worden gepresenteerd in een kaart. (1 punt) Digitaliseren digitale gegevens uit de kaart worden gekoppeld aan databases. (1 punt) Analyseren analyse van de gegevens om tot nieuwe informatie te komen. (1 punt) 45 In de derde kaart zie je duidelijk dat er huizen in kaart zijn gebracht. Deze gegevens kunnen bijvoorbeeld afkomstig zijn van het kadaster. (2 punten) 46 Een thema zou kunnen zijn hoezeer de huizen gevaar lopen voor eventuele overstroming van de rivier. (1 punt) Beautysalon iface (10 punten) 47 Klantnr, behandelnr, notanr en medewerksternr (2 punten, iedere fout -1 punt) 48 Behandelnr in Nota, klantnr in Nota, klantnr in Behandelingen en medewerksternr in Behandelingen (2 punten, iedere fout -1 punt) 49 SELECT voornaam, tussenvoegsel, achternaam FROM Klanten WHERE plaats LIKE R* ORDER BY 3; (3 punten, iedere foute zin -1 punt) 50 SELECT voornaam, tussenvoegsel, achternaam FROM medewerkster WHERE medewerksternr IN SELECT medewerksternr FROM Behandelingen GROUP BY medewerksternr HAVING Count(*) > 10; (3 punten, eerste drie zinnen goed 1 punt, 4 e + 5 e zin goed 1 punt, laatste twee goed 1 punt) Bronvermeldingen Opgave 4 Wet van Moore Opgave 7 Skype Worm Opgave 20 Smileys / Emoticon Einde

16 Opgave 43 Opgave foto beautysalon 16 Einde

17 Cijfer = 9 * behaalde punten / 90 + N-factor. De N-factor wordt op 1,0 gezet. Bij grote gemiddelde afwijkingen, zowel naar boven als naar beneden, wordt de N-factor bijgesteld. 17 Einde