Akoestische isolatie van gebouwen:

Transcriptie

1 Akoestische isolatie van gebouwen: de nieuwe akoestische criteria voor woongebouwen de NBN S :2008 VAN DAMME Manuel Afdeling Akoestiek Laboratorium Akoestiek WTCB Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Tel. : 02/ manuel.vandamme@bbri.be Eisen voor het akoestisch comfort in woongebouwen in België Referentiedocumenten (normen) nationale «eisen» : - NBN S : criteria van de akoestische isolatie - NBN S : grenswaarden voor de geluidniveaus om het gebrek aan comfort in gebouwen te vermijden Eisen m.b.t. woongebouwen zijn gewijzigd en gegroepeerd in één enkel document : de nieuwe NBN S :2008 Eisen m.b.t. andere gebouwen (hospitalen, scholen, kantoren ) blijven van toepassing en zijn het voorwerp van de toekomstige normen NBN S , -3, enz 1

2 Noodzaak van herziening van de normen uit 1977 en 1987 Drie voornaamste redenen : - Een voortdurende toename van geluidsbronnen, - Een toenemende gevoeligheid voor de geluidsproblematiek in onze samenleving, - Een harmonisatie van grootheden en eisen op Europees vlak. Comfortniveaus uit de NBN S Kader : «normale» akoestische omgeving - Luchtgeluiden binnen lager dan 80 db(a) - «Normale» contactgeluiden: verschuiven van stoelen, voetstappen Twee comfortniveaus : - De eisen met betrekking tot normaal akoestisch comfort 70% tevredenen = economisch verantwoord - De esen voor verhoogd akoestisch comfort 90% tevredenen = enkel op expliciete vraag (van bouwheer, koper ) 2

3 Gebouwen betrokken door de NBN S Alle gebouwen die geheel of gedeeltelijk voor bewoning bestemd zijn waarvan de bouw- of verbouwingsaanvraag na de verschijningsdatum van de norm ingediend wordt (april 2008). Wat de nieuwe norm inhoudt Nagalm in inkomhallen en traphallen Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen Contactgeluidisolatie Gevelgeluidisolatie (ook daken) Geluidniveaus van technische installaties Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau 3

4 Wat de nieuwe norm inhoudt Nagalm in inkomhallen en traphallen Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen Contactgeluidisolatie Gevelgeluidisolatie (ook daken) Geluidniveaus van technische installaties Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau NAGALM EN ABSORPTIE T < 1.5 s? 4

5 Controle van de nagalmtijd en absorptie De controle bestaat uit het meten van de nagalmtijd T van het lokaal = meting van de tijd (in sec.) nodig voor een afname van het geluidniveau met 60 db wanneer een stabiel geluid onderbroken wordt in een omsloten ruimte Uitgaande van T en het volume V van de ruimte, berekent men de parameter A W waarop de eisen in de norm betrekking hebben, door : 0, 16V A W = T Geluiddrukniveau in één punt [db] 60 db T t 1 t 2 Tijd [s] Eisen voor nagalm en absorptie In gangen, traphallen en inkomhallen van woongebouwen, zijn volgende eisen van toepassing : De equivalente absorptieoppervlakte A w moet ten minste gelijk zijn aan 0.3 maal de totale begaanbare oppervlakte S h van gangen, trappen en bordessen A w > 0.3 S h In het geval van toegangsruimten onder de vorm van een atrium wordt geëist dat de nominale nagalmtijd lager is dan de grootste van beide waarden: T < 1.5 (s) T < log(v/50) (s) 5

6 Geluidabsorptie Absorptiecoöfficiënt Wanneer het geluid invalt op een oppervlak : - Een deel wordt gereflecteerd, - Een deel wordt doorgelaten, - Een deel wordt geabsorbeerd. Men definieert de absorptiecoëfficiënt alfa : Egeabsorbeerd 0 < α = <1 E invallend E invallend E gereflecteerd Egeabsorbeerd E doorgelaten Geluidabsorptie Absorptiecoëfficiënt : Hoog (nagenoeg 1) Zwak (nagenoeg 0) Source : Isover 6

7 Hoe voldoen aan de eisen voor galm Eenvoudige berekeningsmethodes op basis van de absorptiecoëfficiënt a w en de oppervlakte van elk van de aanwezige materialen van de gang : A W = α W, 1S1 + αw,2s2 + αw,3s αw, n S n muren vloer deuren Waarde te vergelijken met de oppervlakte op de grond S h Voor de eisen op een atrium, is de basis van de berekening dezelfde, we bekomen vervolgens de nagalmtijd van het lokaal voor volgende relatie: T 0,16V = A W Met V = Volume van het atrium (m³) Waarde te vergelijken met vermelde eisen De nieuwe NBN S : Nagalm & Absorptie Oplossingen tegen een bovenmaatse nagalmtijd Absorberende plafonds 7

8 De nieuwe NBN S : Nagalm & Absorptie Oplossingen tegen een bovenmaatse nagalmtijd Absorberende plafonds De nieuwe NBN S : Nagalm & Absorptie Oplossingen tegen een bovenmaatse nagalmtijd Absorberende plafonds 8

9 De nieuwe NBN S : Nagalm & Absorptie Oplossingen tegen een bovenmaatse nagalmtijd Absorberende plafonds De nieuwe NBN S : Nagalm & Absorptie Oplossingen tegen een bovenmaatse nagalmtijd Absorberende plafonds 9

10 Wat de nieuwe norm inhoudt Nagalm in inkomhallen en traphallen Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen Contactgeluidisolatie Gevelgeluidisolatie (ook daken) Geluidniveaus van technische installaties Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau LUCHTGELUIDISOLATIE D nt,w = 58 db? 10

11 120 Controle van de luchtgeluidisolatie Spectrale analyse in tertsbanden en globaal niveau Niveau (db) [db] Global Frequentie Fréquence (Hz) [Hz] Controle van de luchtgeluidisolatie We meten in 1/3 octaafbanden: het zendniveau L 1 (roze ruis +/- 100 db ), het ontvangstniveau L 2, de nagalmtijd in het ontvangstlokaal T, Uitgaande van deze waarden, berekent men de gestandaardiseerde geluidisolatie D nt door : D nt = L + 1 L2 10lg T T 0 Met T 0 = 0.3 (s) als V < 20 m³ T 0 = 0.5 (s) als V > 30 m³ 11

12 Controle van de luchtgeluidisolatie Uitgaande van het D nt spectrum 60.0 Rekenprocedure ISO (rekenmodule op Eengetalswaarde : D nt,w (C;C tr ) Voorbeeld = 58 (-2;-7) db Akoestisch comfort tussen woningen D nt,w = 54 db: 70% van de bewoners zijn tevreden van de geluidisolatie met de buren D nt,w [db] Subjectieve indruk in naburige kamer Luid ingestelde radio onhoorbaar Normaal ingestelde radio onhoorbaar, luid ingesteld apparaat wel hoorbaar Normaal ingestelde radio hoorbaar Luide spraak nog juist verstaanbaar, melodieën herkenbaar Normale spraak juist verstaanbaar Normale spraak goed verstaanbaar 12

13 Eisen voor de luchtgeluidisolatie Voor een gebouw in afgewerkte toestand, zijn de eisen: Vergelijking met NBN S (1977) : «aanbevolen categorie» II a D nt,w 52 db Bijzonderheden : Ten gevolge van onzekerheden op de berekeningen en onnauwkeurigheden op de akoestische metingen, wordt een marge van 2 db toegestaan op de waarden uit de tabel bijvoorbeeld een gemeten D nt,w waarde van 52 db tussen twee appartementen wordt aanvaard voor normaal comfort. Hoe voldoen aan de eisen voor luchtgeluidisolatie Twee opties : Door akoestische dimensionering van het project EN / software Door toepassen van gekende bouwrichtlijnen D nt,w > 58 db? 13

14 Akoestische dimensionering van de luchtgeluidisolatie De luchtgeluidisolatie tussen twee ruimten hangt af van verschillende factoren : De geluidsverzwakkingsindex R (gemeten in labo) van de scheidingswand De R-waarde van de flankerende wanden De trillingsverzwakking K in de verbinding van muren Het ontvangstvolume V De scheidingsoppervlakte S De nagalmtijd v/h ontvangstlokaal T L 1 L 2 Berekening volgens EN ISO Gestandaardiseerde geluidisolatie D nt,w Akoestische dimensionering van de luchtgeluidisolatie Ff Vereenvoudigde berekening volgens de EN Fd Df τ' = τ R' = 10logτ ' db d n + τ f f = 1 m + τ k + τ e s e= 1 s= 1 τ = τ d Dd n + τ Fd F= 1 τ = τ + τ f Df Ff τ A S 0 Dne/10 = 10 e s τ A S 0 Dns/10 = 10 s s Moeilijkheid om RDd/10 Rop ij/10 eenvoudige manier de luchtgeluidisolatie τ = 10 τ Dd ij = 10 tussen lokalen te voorspellen R = R + ΔR + ΔR Dd s,situ D,situ d,situ R R ΔR i,situ j,situ R = + ΔR ij i,situ i,situ v,ijsitu 2 2 D 10log Ss S S i j D v,ijsitu = K 10log ij a l ij i,situ a j,situ 14

15 Akoestische dimensionering van de luchtgeluidisolatie Bouwrichtlijnen 15

16 Bouwrichtlijnen Geluidsverzwakkingsindex Twee grote families in luchtgeluidisolatie : 1. Massieve wanden (of enkelvoudige) : gipsblokken, betonblokken, cellenbeton, baksteen, gietbeton 2. Skeletwanden (of dubbele) : houtskelet, metaalskelet, houtpanelen of gipskartonplaten 16

17 Geluidverzwakkingsindex van massieve wanden De massawet : geluidverzwakkingsindex van een enkelvoudige wand neemt toe met haar massa Kritische frequentie voor courante materialen Lichte, soepele panelen (vb. gipskartonplaten) Zware blokken 6 db/oct Lichte blokken vb. gipsblokken, cellenbeton log f 100Hz 400 Hz 2500Hz 17

18 Geluidsverzwakkingsindex van dubbele wanden Dubbele wanden Massa-veer-massa d m 1 m 2 Source : CSTC - CNRJ Skeletwanden (of dubbele): houtskelet, metaalskelet, houtpanelen of gipskartonplaten Concrete toepassing van de dubbele wand 18

19 Probleem van resonantie bij dubbele wanden Gedrag van dubbele wanden R [db] De m-v-m resonantie zo laag mogelijk (1.5 à 2 x lager dan de frequentie vanaf dewelke een goede isolatie noodzakelijk is)! Opdrijven van d, m 1 en/of m 2 f res = 90 d m' m 1 ' 2 laag f r 100 Hz Freq. [Hz] hoog Geluidisolatie van gevels Vensters en beglazingen Akoestische prestaties van beglazingen Keuze bepaald door het type van omgevingslawaai PVB PVB(A) giethars Enkelvoudige beglazing niet-gelaagd gelaagd Dubbele beglazing (thermisch) Symmetrisch Asymmetrisch Eenzijdig gelaagd Tweezijdig gelaagd NBN S De nieuwe : Akoestisch akoestische norm criteria NBN S voor voor woongebouwen 19

20 Geluidisolatie van gevels Vensters en beglazingen Akoestische prestaties van beglazingen Keuze bepaald door het type van omgevingslawaai Drievoudige beglazing NBN S De nieuwe : Akoestisch akoestische norm criteria NBN S voor voor woongebouwen Geluidisolatie van gevels Vensters en beglazingen Akoestische prestaties van beglazingen Keuze bepaald door het type van omgevingslawaai Geen noemenswaardige verbetering ten aanzien van dubbele beglazing met zelfde totale dikte Drievoudige beglazing NBN S De nieuwe : Akoestisch akoestische norm criteria NBN S voor voor woongebouwen 20

21 Akoestische voorzetwanden Industrieel: plaat + absorptiemateriaal (> 60 kg/m³: tegen afscheuren) Artisanaal: plaat + absorptiemateriaal (minder dicht) + skelet 1/10 van het gewicht van de basiswand Noodzakelijk indien m <200kg/m² Ontkoppeling : polyethyleenstrip onder de wand Opgepast voor leidingen en schakelaars Interessanter dan massa toevoegen Spouwbreedte > 7 cm R w van akoestische voorzetwanden Ongeveer 15 à 16 plots per m² Gipsblokken van 10 cm : 40 db 52 db 21

22 R w van gekleefde akoestische voorzetwanden (metingen in labo) Basiswand R w voorzetwand R w total Gain Betonblokken 2200 kg/m³ mm 55 Gispkarton 10 mm + minerale wol 50 mm (gekleefd geheel) Bakstenen (tralieblokken) 1100 kg/m² - 90 mm 44 Gipskarton 10 mm + minerale wol 50 mm (gekleefd geheel) Bakstenen (tralieblokken) 1100 kg/m² mm 48 Gipskarton 10 mm + minerale wol 50 mm (gekleefd geheel) OPGEPAST : akoestische voorzetwanden = thermische isolatie op een binnenwand : risico op problemen Ongeveer 15 à 16 plots per m² R w voorzetwanden op metalen skelet Voorzetwandprofielen : hoe soepelere, hoe beter R w basiswand (10 cm cellenbeton) = 36 db R w basiswand + voorzetwand = 54 db 22

23 Wat de nieuwe norm inhoudt Nagalm in inkomhallen en traphallen Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen Contactgeluidisolatie Gevelgeluidisolatie (ook daken) Geluidniveaus van technische installaties Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau CONTACTGELUIDISOLATIE L nt,w = 54 db? 23

24 Controle van de contactgeluidisolatie Controle van de contactgeluidisolatie Men meet per 1/3 octaafband: het ontvangstniveau L 2 in het ondergelegen lokaal vanwege de klopgeluidmachine in het bovengelegen lokaal de nagalmtijd in het ontvangstlokaal T, Uitgaande van deze waarden, berekent men L nt door : ' T0 L nt = L2 + 10lg T met T 0 = 0.3 (s) als V < 20 m³ T 0 = 0.5 (s) als V > 30 m³ 24

25 Controle van de contactgeluidisolatie Hoe hoger het spectrum, hoe slechter de contactgeluidisolatie! L'nT [db] BETER [Hz] Contactgeluidmetingen - voorbeelden L n,w ( C I ) (-4) db (-12) db Ln [db] Naar een beter resultaat (-1) db Tussen twee woningen, met 54 db is nog 30% van de mensen ontevreden over de isolatie met zijn buur met 49 db nog 10% ontevredenen f [Hz] 25

26 Controle van de contactgeluidisolatie Uit het spectrum voor L nt 80 L'nT [db] Rekenprocedure ISO 717 (rekenmodule op Eengetalswaarde : L nt,w (C I ) Bijvoorbeeld = 66 (-1) db f [Hz] Nieuwe eisen voor de contactgeluidisolatie Tussen verschillende woningen Vergelijking met NBN S (1977) : «aanbevolen categorie» II a L nt,w 61 db Hoe lager het niveau L nt,w, hoe beter de geluidisolatie! 26

27 Nieuwe eisen voor de contactgeluidisolatie Specifiek voor slaapkamers Vergelijking met NBN S (1977) : «aanbevolen categorie» onder kritische lokalen I a L nt,w 53 db Hoe lager het niveau L nt,w, hoe beter de geluidisolatie! Nieuwe eisen voor de contactgeluidisolatie Binnen in eenzelfde woning NIEUW! Vergelijking met NBN S (1977) : / Hoe lager het niveau L nt,w, hoe beter de geluidisolatie! 27

28 De eisen voor contactgeluidisolatie Bijzonderheden : Indien zendlokaal = winkel, bureel, horeca, vergaderruimte de eisen moeten worden aangepast. Ten gevolge van onzekerheden op de berekeningen en onnauwkeurigheden op de akoestische metingen, wordt een marge van 2 db getolereerd op de waarden uit de tabel bijvoorbeeld een gemeten L nt,w waarde van 56 db wordt als aanvaardbaar beschouwd tussen twee appartementen voor een normaal comfort, wanneer het ontvangstlokaal een slaapkamer is. De eisen zijn eveneens van toepassing voor trappen in woningen. Hoe voldoen aan de eisen voor contactgeluidisolatie 80 db 73 db 49 db 68 db 45 db 44 db Soepele vloerbekledingen (tapijt, vinyl, laminaatparket, ) Verlaagd plafond en voorzetwanden Zwevende dekvloeren Speciale producten 28

29 Hoe voldoen aan de eisen voor contactgeluidisolatie Twee opties : Door akoestische dimensionering van het project EN / software Door toepassing van gekende bouwrichtlijnen. L nt,w < 58 db Bouwrichtlijnen Zwevende dekvloeren Trillingsdempende voeg! dekvloer Trillingsdempend product uitvullingslaag draagvloer DL w zo hoog mogelijk! 29

30 Akoestische dimensionering van de contactgeluidisolatie Epaisseur de la Nature Aard van de la de Nature de la sous-couche onderlaag Dikte sous-couche (mm) Dekvloer chape flottante (mm) LΔL w (db) w Polystyrène extrudé 20 ciment (e>50mm) 10 Polystyrène extrudé 30 ciment (e>50mm) 12 Polystyrène extrudé 40 ciment (e>50mm) 15 Polystyrène expansé 20 ciment (e>50mm) 14 Polystyrène expansé 40 ciment (e>50mm) 26 Polyéthylène extrudé/réticulé 3 ciment (e>50mm) 15 à 19 Polyéthylène extrudé/réticulé 5 ciment (e>50mm) 20 Polyéthylène extrudé/réticulé 2x3 ciment (e>50mm) 20 à 22 Polyéthylène extrudé/réticulé 8 ciment (e>50mm) 21 à 27 Polyuréthane projeté 20 ciment (e>50mm) 22 à 25 Polyuréthane projeté 30 ciment (e>50mm) 23 à 26 Polyuréthane projeté 40 ciment (e>50mm) 25 à 26 Polyuréthane recyclé 10 ciment (e>50mm) 25 Polyuréthane recyclé 2x10 ciment (e>50mm) 33 à 34 Laine de verre 8 à 15 ciment (e>50mm) 11 à 31 Laine de verre 16 à 30 ciment (e>50mm) 17 à 35 Laine de roche 20 ciment (e>50mm) 24 Laine de roche 30 ciment (e>50mm) 25 Laine de roche 50 ciment (e>50mm) 35 Compositions à base de caoutchouc 20 ciment (e>50mm) 18 à 26 Compositions à base de matériaux composites 20 ciment (e>50mm) 12 à 14 Compositions à base de liège 20 ciment (e>50mm) 20 Compositions à base de fibres textiles 6 ciment (e>50mm) 24 Compositions à base de cellulose de papier et de polystyrène 45 ciment (e>50mm) 25 Compositions à base de fibres de coco 15 ciment (e>50mm) 22 Chape sèche à base de polystyrène 20 Plâtre (e=22mm) 16 Chape sèche à base de laine de verre 50 Plâtre (e=10mm) 35 Chape sèche à base de laine de verre 30 Plâtre (e=10mm) 29 Chape sèche à base de laine de roche 50 Plâtre (e=10mm) 35 Chape sèche à base de laine de roche 30 OSB (e=22mm) 25 Prestaties van zwevende dekvloeren : de parameter DL w Wat de nieuwe norm inhoudt Nagalm in inkomhallen en traphallen Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen Contactgeluidisolatie Gevelgeluidisolatie (ook daken) Geluidniveaus van technische installaties Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau 30

31 GEVELGELUIDISOLATIE D 2m,nT,w + C tr = 32 db? Controle van de luchtgeluidisolatie van gevels Men meet per 1/3 octaafband: het zendniveau L 1 (roze ruis +/- 100 db onder 45 op de wand), op 2m van de gevel het ontvangstniveau L 2, de nagalmtijd van het ontvangstlokaal T, Uitgaande van deze waarden, berekent men D 2m,nT door : D = + 2m, nt L1,2 m L2 10lg T T 0 Met T 0 = 0.3 (s) als V < 20 m³ T 0 = 0.5 (s) als V > 30 m³ 31

32 Controle van de luchtgeluidisolatie van gevels Uitgaande van het spectrum voor D 2m,nT D2m,nT (db) Rekenprocedure ISO 717 (rekenmodule op Eengetalswaarde : D 2m,nT,w (C;C tr ) Voorbeeld = 39 (-1;-4) db 10.0 D 2m,nT,w + C tr = D Atr = 39 4 = 35 db Controle van de luchtgeluidisolatie van gevels De gevraagde isolatie zal afhangen van het lawaai in de buitenomgeving L A Autosnelweg 2x3 banden : 78 db(a) Hoofdas stadscentrum : 74 db(a) 90 Analyse spectrale : Rixensart-E Leq [db] 60 Leq [db] Hz 63 Hz 80 Hz 100 Hz 125 Hz 160 Hz 200 Hz 250 Hz 315 Hz 400 Hz 500 Hz 630 Hz 800 Hz 1 khz 1.25 khz 1.6 khz 2 khz 2.5 khz 3.15 khz 4 khz 5 khz 6.3 khz 8 khz 10 khz Hz 63 Hz 80 Hz 100 Hz 125 Hz 160 Hz 200 Hz 250 Hz 315 Hz 400 Hz 500 Hz 630 Hz 800 Hz 1 khz 1.25 khz 1.6 khz 2 khz 2.5 khz 3.15 khz 4 khz 5 khz 6.3 khz 8 khz 10 khz Frequence Frequence 32

33 De eisen voor gevelgeluidisolatie Hoe voldoen aan de eisen voor gevelgeluidisolatie Twee opties : Door akoestische dimensionering van het project EN / software Door toepassing van gekende bouwrichtlijnen 33

34 Akoestische dimensionering van de gevelgeluidisolatie De in situ gevelgeluidisolatie hangt af van verschillende factoren : De geluidsverzwakkingsindex R (gemeten in labo) van de samenstellende gevelelementen en hun oppervlakte S Het ontvangstvolume V De vorm van de gevel L fs Berekeningen volgens EN ISO Gestandaardiseerde geluidisolatie D A,tr Gevelgeluidisolatie belang van de afwerking Bijregelen van raamkaders op de structuur Risico van akoestische lekken minerale wol en siliconen (opgepast met PU schuimen) NBN S De nieuwe : Akoestisch akoestische norm criteria NBN S voor voor woongebouwen 34

35 Gevelgeluidisolatie belang van de afwerking Ventilatie van gebouwen : ventilatieroosters De «eenvoudige» ventilatieroosters hebben een R w van slechts 25 db! Bron : NBN S De nieuwe : Akoestisch akoestische norm criteria NBN S voor voor woongebouwen Gevelgeluidisolatie ventilatie Ventilatie van gebouwen : ventilatieroosters Akoestische ventilatieroosters Bron : NBN S De nieuwe : Akoestisch akoestische norm criteria NBN S voor voor woongebouwen 35

36 Gevelgeluidisolatie Daken Geluidisolatie van hellende daken NBN S De nieuwe : Akoestisch akoestische norm criteria NBN S voor voor woongebouwen Gevelgeluidisolatie Daken Geluidisolatie van lichte daken Optimale oplossing (verzwakking van bijna 60 db in laboratorium) Kepers Dakbedekking Onderdak 85 Gordingen 50 Thermische isolatie 50 Metalen skelet en gipskartonplaten NBN S De nieuwe : Akoestisch akoestische norm criteria NBN S voor voor woongebouwen 36

37 Bouwrichtlijnen voor gevelgeluidisolatie Oordeelkundige keuze en voornamelijk verzorgde uitvoering! Wat de nieuwe norm inhoudt Nagalm in inkomhallen en traphallen Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen Contactgeluidisolatie Gevelgeluidisolatie (ook daken) Geluidniveaus van technische installaties Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau 37

38 De nieuwe NBN S : INSTALLATIELAWAAI Eisen voor het installatielawaai in woongebouwen Maximaal geluidniveau in lokalen waar technische installaties opgesteld staan L Ainstal,nT De nieuwe NBN S : INSTALLATIELAWAAI Eisen voor het installatielawaai in woongebouwen Maximaal geluidniveau in lokalen waar technische installaties opgesteld staan Voor vergelijking + 3 db = «merkbaar» + 10 db = «tweemaal zo luid» 38

39 De nieuwe NBN S : INSTALLATIELAWAAI Eisen voor het installatielawaai in woongebouwen Maximaal geluidniveau in lokalen waar technische installaties opgesteld staan Wat de nieuwe norm inhoudt Nagalm in inkomhallen en traphallen Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen Contactgeluidisolatie Gevelgeluidisolatie (ook daken) Geluidniveaus van technische installaties Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau 39

40 De nieuwe NBN S : INSTALLATIELAWAAI Eisen voor het installatielawaai in woongebouwen Beperking van de overschrijding van het achtergrondgeluidniveau in slaapkamers en woonkamers L AS,max,T L AS,max,T L AS,max,T De nieuwe NBN S : INSTALLATIELAWAAI Eisen voor het installatielawaai in woongebouwen Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau Overschrijding = L ASmax,T L Aeq,T «met» «zonder» NBN S (1987) «met» «zonder» 6 db 3 db «met» 30* db 30* db * 27 db voor nieuwe installaties 40

41 De nieuwe NBN S : INSTALLATIELAWAAI Oplossingen voor installatielawaai Interactie GEBOUW en INSTALLATIE Bouwrichtlijnen (WTCB) Concept van het GEBOUW Inplanting in het gebouw Keuze van bouwelementen Keuze van verbinding van elementen Concept van de INSTALLATION Vermindering van «geluidvermogen» : beperking van lawaaierige installaties Beperking van «contactbruggen» naar gebouwstructuur : soepele verbindingen, omkastingen Naar de beste oplossing 41

42 VRIJSTELLING EN AFWIJKINGEN uittreksel uit de norm Bij de renovatie van gebouwen kan soms slechts beperkt ingegrepen worden omwille van constructieve of andere beperkingen. In deze gevallen wordt aan de ontwerper aanbevolen om het mogelijke gebrek aan normaal akoestisch comfort te evalueren en dit schriftelijk te melden aan de bouwheer vóór de start van de werken. Aan de bouwheer wordt aanbevolen om deze vaststellingen schriftelijk te melden aan de toekomstige kandidaat bewoners vóór het afsluiten van koop- of huurverbintenis. CONCLUSIES De nieuwe versie van de NBN S legt het normaal comfortniveau vast op nagenoeg hetzelfde niveau als het aanbevolgen comfort in de versie van Men schat de teveredenheidsgraad op 70% met deze waarden. Het bereiken van normaal akoestisch comfort is bijgevolg perfect haalbaar zonder meerkost voor de constructie. Op expliciiet verzoek of publicitaire vermelding van een kwalitatief akoestisch comfort, zijn de verhoogde eisen uit de NBN S van toepassing. Deze corresponderen met een reëel akoestish comfort die 90% van de bevolking tevreden kan stellen. Het bereiken van verhoogd akoestisch comfort vraagt een verhoogde aandacht bij het ontwerp maar ook bij de realisatie van het project. Het WTCB neemt actief deel aan de publicatie van bouwrichtlijnen om te voldoen aan deze criteria, aan vormingssessis omtrent het onderwerp en begeleiding van aannemers en architecten in dit domein. 42

43 Bijkomende informatie Contact WTCB : AFDELING AKOESTIEK & TECHNOLOGISCHE ADVIEZEN 02/ manuel.vandamme@bbri.be Publicaties over geluidisolatie : en 43